Geen rijksgeld scheepsbouwfusie op vrije voeten gesteld
Inspectie monumenten voorkomt erger
Stalling Goese reinigingsdienst plat
Scheepvaart kent
ongelukkig begin '98
op Westerschelde
Werven moeten problemen op eigen kracht oplossen Verdachte (18) van
1998
zeeuwse almanak
Occasion
PZ<
G zeel
lan<
vrijdag 13 maart 1998
De gebouwen aan het Geldeloozepad moeten wijken voor een milieustraat.
doorRené Schrier
GOES - Aan het Geldeloozepad in Goes is
begonnen met de sloop van een aantal ge
bouwen van de voormalige dienst ge
meentewerken, tegenwoordig de bureaus
reiniging en onderhoud. Allereerst valt de
voertuigstalling onder de slopershamer,
later zullen ook de oude timmermans
werkplaats, een fietsenstalling en een ga
rage aan de beurt zijn. De garage staat
overigens pas voor volgens jaar op het
programma. Het kantoor en de kantine
blijven bestaan, evenals een stenen loods.
De sloop is onder meer nodig voor de aan
leg van een milieustraat van het Open
baar Lichaam Afvalverwerking Zeeland
(OLAZ). Verder is de reorganisatie van en
kele gemeentelijke diensten mede aanlei
ding voor de werkzaamheden. Ook de
sloop van de huisvesting van het bureau
beplantingen onder de televisietoren
heeft daarmee te maken. Het is de bedoe
ling' dat in een nieuw te bouwen pand on
der de televisietoren het nieuwe bureau
'wijkgericht werken' wordt gehuisvest.
Daar vallen dan beplantingen en onder
houd onder. Aan het Geldeloozepad blij
ven de ruimtes voor het bureau reiniging.
Die krijgt er onder meer een zoutloods bij
Onderdeel van de werkzaamheden op het
terrein is een bodemsanering. Het gaat om
foto Willem Mieras
verontreinigingen die daar al vele jaren in
de grond zitten en om een olievervuiling
die voor een deel onder de kantine zit. Ver
der moeten de wanden van de voertuigen
stalling vandaag door specialisten
verwijderd worden, omdat ze asbest be
vatten. Het is de bedoeling zo snel moge
lijk weer met de opbouw te beginnen. Ge
dacht wordt aan april. Tegen het eind van
het jaar moet alles gereed zijn. ook de
werkzaamheden onder de televisietoren.
De 'dienst gemeentewerken' zit al vele
tientallen jaren aan het Geldeloozepad.
Daarvoor was de afdeling, gehuisvest in
wat nu bekend staat als restaurant de
Stadsschuur.
poogd worden die variant, tegen
de zin van de minister, kansrij
ker te maken. Op de achter
grond speelt dat Joep van den
Nieuwenhuyzen. na te zijn vrij
gesproken in een proces wegens
handelen met voorkennis, een
claim van vele honderden mil
joenen bij de Staat heeft gede
poneerd. Daarmee heeft de
Begemann-topman een druk
middel in handen
Geen besluiten
Algemeen wordt aangenomen
dat minister Wij er s vóór de ver
kiezingen geen verstrekkende
besluiten over de scheepsbouw
en dus ook niet over de KSG zal
nemen. Het is niet aannemelijk
dat de bewindsman een volgen
de regering zal belasten met be
slissingen die grote financiële
en sociale consequenties heb
ben.
Een woordvoeder van Economi
sche Zaken liet donderdag we
ten dat het departement op de
hoogte is van allerlei bewegin
gen in de scheepsbouw maar dat
geen enkel verzoek om steun is
binnengekomen. Komt zo'n
verzoek wel binnen, dan wordt
dat afgewezen.
Twee gewonden
bij aanrijding
in Zierikzee
ZIERIKZEE - Bij een aanrij
ding in Zierikzee zijn donder
dagavond een zeventienjarige
bromfietser uit die plaats en zijn
veertienjarige passagiere ge
wond geraakt.
De bromfietser verleende op
kruising van de Hoge Molen
straat en de Paardenstraat geen
voorrang aan een auto, be
stuurd door een 24-jarige man
uit Zonnemaire. De zeventien
jarige werd in het ziekenhuis
opgenomen, de duopassagiere
mocht na behandeling naar
huis.
door Jacques Cats
MIDDELBURG-Ze kon ge
woon niet langer wachten.
Voorzitter van de meervoudige
strafkamer mr. R. C. P. Ranune-
loo was nog niet uitgepraat over
de beslissing tot onmiddellijke
invrijheidstelling of de moeder
van de 18-jarige deelnemer aan
de Arnemuidse oudejaarsrellen
drong donderdagmiddag in de
Middelburgse rechtszaal al
naar voren om haar zoon te om
helzen. Op de publieke tribune
maakten naaste bekenden een
vreugdedansje. Na ruim twee
maanden voorarrest was de jon
gen weer vrij man.
Niet voorlang echter, als het aan
officier van justitie mr. A S.
Flikweert ligt. Hij kwam met
een forse eis op de pi'oppen: vijf
tien maanden gevangenisstraf
waarvan vijf voorwaardelijk.
Net als een dag eerder tijdens
een besloten zitting tegen enke
le minderjarige relschoppers
was geëist, werd daar als extra
voorwaarde de deelneming aan
een leerproject aan toegevoegd.
Plus het gebod dat de jongeman
zich tijdens de komende jaar
wisseling op een aantal tijdstip
pen bij de politie moet melden.
Op 26 maart zal duidelijk wor
den hoe de straf definitief uit
pakt.
Ook nu weer kwam het OM met
een felle aanklacht: met voorbe
dachten rade pogen tot zwaar
mishandelen van twee politie
mensen in functie. „Het mis
handelen van politiemensen is",
zo zei Flikweert in een toelich
ting, „volgens de wet strafver
zwarend. Agenten moeten hun
werk kunnen doen. Daarom ge
nieten ze extra bescherming."
De donderdag voor het hekje ge
roepen jongeman verdient in de
ogen van de officier van justitie
vanwege de leidinggevende rol
de hoogste straf. Hij had bij het
belagen van twee agenten op
oudejaarsavond voorop gelo
pen, het moment van in actie ko
men afgeteld en de eerste klap
pen uitgedeeld. Volgens Flik
weert behoorde de verdachte tot
het clubje dat een plan had be
raamd om de politie terug te
pakken nadat de wetsdienaren
in de middaguren enkele char
ges hadden uitgevoerd. Bij die
gelegenheid was de jongeman
flink in de prijzen gevallen: „Ze
sloegen mij en nog een ander he
lemaal verrot."
Hoe twee agenten aan hun ern
stige kwetsures zijn gekomen is
er ook na twee zittingsdagen
niet duidelijk geworden. In het
proces tegen drie minderjarigen
werd alleen gerept van het ra
ken van politiekuiten en het
slaan op het politiebusje en een
lantaarnpaal. Het aandeel van
de achttienjarige ging naar zijn
zeggen eerder in de richting van
gooien van een eind hout naar
een agent. Weliswaar van een
afstand van een meter. Officier
Flikweert: „Verdachte noemt
het zelf gooien, maar in feite is
het slaan."
Afschuw
Raadsman D. Olie wees erop dat
de politiecharges op de middag
van oudejaarsdag de gemoede
ren hadden verhit. Dorpelingen
hadden met afschuw gesproken
over de ranselpartij en zelfs ge
roepen: 'zo is het wel genoeg!'
Olie vroeg zich af in hoeverre de
twee belaagde agenten de ge
beurtenissen zwaarder hebben
aangezet. „Als het optreden van
de jongens zo levensbedreigend
was, waarom hebben ze dan hun
vuurwapen niet gebruikt.?"
De raadsman vond alleen een
beschuldiging van openlijke ge
weldpleging gerechtvaardigd.
Olie vroeg de rechbank in de be
oordeling zijn cliënt niet boven
de groep uit te tillen. „Achter
lijk van ons', zo bestempelde de
verdachte in een persoonlijke
nabetrachting de gebeurtenis
sen op oudejaarsdag. „Ik heb'",
zei hij, met verwijzing naar de
acht weken verblijf in een Huis
van Bewaring, „mijn lesje wel
geleerd."
Werkloosheid in
Zeeland in '97
niet afgenomen
DEN HAAG - De werkloosheid
in Zeeland is vorig jaar gelijk
r gebleven terwijl die in de rest
j van het land daalde door de
sterke groei van de werkgele-
s genheid.
r Zowel in 1996 als in 1997 be-
droeg het Zeeuwse werkloos-
j heidspercentage 7 procent. Be-
I zien over een langere periode,
I neemt de werkloosheid in Zee-
land echter ook af: in 1994 be-
droeg die nog 8 procent.
j Deze cijfers komen van hqt Cen
traal Bureau voor de Statistiek.
In 1997 bedroeg de Zeeuwse be-
t roepsbevolking 157.000 perso-
nen. Van hen waren 146.000
mensen werkzaam. Elfduizend
mensen waren werkloos. In
I 1996 bedroeg de Zeeuwse be
roepsbevolking 150.000 mensen
van wie er 140.000 werkzaam
waren. Tienduizend personen
zaten zonder baan. Voor de En
quête Beroepsbevolking inter
viewt het CBS jaarlijks een op
de honderd inwoners.
Advertentie
BOEKENWEEK
11-21 maart
tijdens de Boekenweek
ontvangt u bij aankoop van
19,50 öf meer aan boeken
het Boekenweekgeschenk
De heilige Antonio
van Arnon Grunberg
EXTRA KOOPAVOND
vanavond, vrijdag 13 maart
van 19.00 - 21.30 uur
bij Boekhandel Fanoy
in Middelburg
met als bijzondere gast:
CONNY PALMEN
Conny Palmen signeert
van 19.30-21.00 uur
haar nieuwe boek I.M.
en haar andere boeken
BOEKENWEEK
bij de boekhandels
FANOY MIDDELBURG
DE RUITER VLISSINGEN
door A. J. Snel
VLISSINGEN - Het ministerie
van Economische Zaken geeft
I geen cent hulp aan Nederlandse
scheepswerven die zich via fu
sies en overnames bezighouden
aar met herstructurering van de
,p] sector. De werven moeten de
problemen op eigen kracht op-
va) lossen.
-q Een woordvoerder van het mi
nisterie laat dat weten in een re
actie op berichten die circuleren
over bundeling van scheeps
werven waarvoor het Bege-
mann-concern en haar voorma
lige topman Joep van den
Nieuwenhuyzen een plan zou
den hebben. Van den Nieuwen
huyzen zou de Rotterdamsche
Droogdok Maatschappij (RDM)
die hij in eigendom heeft, willen
RPF wil grens
4 aan uitdiepen
j Westerschelde
Je! DEN HAAG - De Tweede-Ka
merfractie van de RPF gaat een
motie indienen om verdere ver
dieping van de Westerschelde te
voorkomen.
De vaargeul wordt nu uitgebag
gerd naar 48 voet zodat grotere
schepen de Antwerpse haven
kunnen bereiken.
De RPF meent dat de Belgen op
termijn een verdieping naar 50
voet willen. „Wij willen een
grens stellen. De verdieping
naar 48 voet is genoeg. Als ze
meer diepgang willen, wij ken ze
maar uit naar Zeebrugge", zegt
D. Stellingwerf van de RPF.
Minister Jorritsma (verkeer en
Waterstaat) heeft eerder in een
Kamerdebat over het natuur-
u I herstel in de Schelde gemeld dat
J bij haar nog geen verzoeken wa
ren binnengekomen voor verde-
n re verdieping. Het natuurher-
n stel in de Westerschelde is nodig
I om de schade door de verdie
ping te compenseren.
samenvoegen met de Schiedam-
se Wilton-Fijenoord Groep. Be-
gemann zou Koninlijke Schelde
Groep in Vlissingen van de
overheid willen overnemen. De
Schelde, Wilton Feijenoord en
de RDM moeten vervolgens sa
mensmelten tot één concern.
De voorzitter van de Wilton-
Fijenoord Holding, P. A M. Pel-
lenaars, bevestigt dat er ge
sprekken zijn met Van den
Nieuwenhuyzen. Van de zijde
van de KSG in Vlissingen wordt
geen reactie gegeven. Er wordt
gewacht op het advies dat Max
de Jong over een aantal weken
zal uitbrengen over de toe
komstmogelijkheden van de
Vlissingse scheepswerf, die in
de economische gevarenzone
verkeert. De Jong doet een on
derzoek naar de KSG op ver
zoek van minister Wijers van
Economische Zaken en van de
werf zelf.
In het onderzoek komen drie
scenario's aan de orde: door
gaan als Koninklijke Schelde
Groep, splitsing van de groep en
als derde samenwerking met
andere concerns. Als voor die
laatste optie wordt gekozen, is
een aantal varianten denkbaar.
Minister Wijers heeft eerder, in
dien gekozen wordt voor sa
menwerking, van zijn voorkeur
laten blijken voor een combina
tie van KSG en Damen in Gorin-
chem. De variant waarbij het
Begemann-concern en Van den
Nieuwenhuyzen een sleutelrol
zou vervullen zou naar verluidt
hoger genoteerd staan bij de
ambtelijke top van Economi
sche Zaken. Door het spotlight
te richten op Begemann en Van
den Nieuwenhuyzen zou ge-
door Harmen van der Werf
VLISSINGEN - Voor de scheep
vaart op de Westerschelde is het
jaar 1998 bewogen begonnen.
Donderdag botsten twee tan
kers op elkaar. Dit ongeval werd
door een reeks andere ongeval
len vooraf gegaan:
1 januari: op de rede van Vlis
singen botsen de Cypriotische
Cast Salmon en de onder de Ba-
hamas-vlag varende Atlantic
Cartier. Beide schepen lopen
lichte schade op;
3 januari: de Union-sleper
Fighter botst op de rede van
Vlissingen met de Barracuda
van Multraship bij een poging
het containership Yzmir te as
sisteren;
21 januari: in de monding van
de Westerschelde breekt brand
uit aan boord van de Turkse
bulkcarrier Ziya K. Het schip
wordt later naar Antwerpen ge
sleept;
26 januari: het zandschip
Arenda uit Goes loopt aan de
grond in het Nauw van Bath en
zinkt. Het schip wordt na enkele
dagen gelicht;
29 januari: het Belgische bin
nenvaartschip Tibidabo loopt
even oostelijk van Terneuzen
aan de grond. Het wordt na kor
te tijd door sleepboten losge
trokken;
1 februari: het vrachtschip Pa-
tria uit Spanje loopt vast op de
oostelijke havendam bij Vlis
singen en dreigt te kantelen. De
boot wordt op tijd vlot getrok
ken.
9 februari: op de WesterscheL
de ter hoogte van waarde raakt
een duwbakcombinatie geladen
met zand in de problemen. Na
een noodreparatie kan de een
heid doorvaren naar Hans-
weert;
12 februari: ter hoogte van
Kaapduin, in het Oostgat voor
de Walcherse kust, komen de
Tor Anglia en de Majestic met
elkaar in aanvaring en lopen
lichte schade op. De schepen
kunnen hun reis vervolgen.
16 februari: op de rede van
Vlissingen raakt de autoboot
Medea op drift. Sleepboten
voorkomen een stranding;
28 februari: ter hoogte van de
Braakmanhaven bij Hoek bot
sen de Panamese Scandinavian
Highway en de Indiase State of
Andhra Pradesh. De schade
blijft beperkt.
4 maart: op de Spijkerplaat ter
hoogte van Ritthem loopt de
bulkcarier Tal vast. Zeventien
sleper trekken het schip na één
dag weer vlot:
10 maart: op de Westerschelde
bij Kruiningen loopt de bulk
carrier Utviken aan de grond.
Sleepboten krijgen het schip
's nachts los.
De occasion was fraai opge
poetst en de verkoper be
schikte over een vlotte bab
bel. Fraai karretje meneer,
prima onderhouden, prettig
geprijsd, van een oud vrouw
tje geweest, altijd in de gara
ge gestaan....
Nee, meneer begreep toch ze
ker wel dat geen officiële ga
rantie kon worden verstrekt,
maar daarover hoefde hij
zich geen zorgen te maken;
als zich onverhoopt een pro
bleempje zou voordoen, me
neer hoefde maar te bellen.
Die toezegging deed de Zie-
rikzeeënaar bezwijken. Hij
telde vlot het verlangde be
drag neer en reed opgewekt
met zijn zoveelstehandsje
huiswaarts. Daar zouden de
buren van opkijken.
Dat deden zij zeker. Vanach
ter vele gordijnen werd de
volgende ochtend met een ge
amuseerde glimlach toege
keken hoe de man verwoede
doch vergeefse pogingen in
het rverk stelde enige bewe
ging te krijgen in zijn pas ver
worven vervoermiddel.Die
blikken vanachter die gordij
nen, die deden het vooral.
Woedend kroop de man uit
zijn auto, beende driftig naar
huis, greep de telefoon en
baste tegen de verkoper:
„Die auto die je me gisteren
hebt verkocht - dat kreng wil
's morgens niet eens starten."
Aan de andere kant van de
lijn bleef het even stil.
Toen klonk het monter: „Dan
moet u het voortaan, 's mid
dags maar eens proberen."
Gedoogstatus
rangeerterrein
Sloe is terecht
DEN HAAG - De Raad van Sta
te heeft geweigerd op verzoek
van loonwerker M. Boonman de
gedoogvergunning te schorsen
die de provincie Zeeland de NS
verleende voor het rangeerter
rein Sloe.
Boonman woont vlakbij het ter
rein. De Raad van State zag
geen aanleiding een schorsing
uit te spreken.
Namens de provincie is in deze
kwestie naar voren gebracht dat
er voor de NS veel grotere be
langen op het spel staan dan
voor Boonman.
door Richard Hoving
GROEDE - Monumentale ge
bouwen zijn kwetsbaar. Een
ontbrekende dakpan, een ge
scheurde lei of een verstopte
goot heeft vaak al verstrek
kende gevolgen. De Monumen-
tenwacht Zeeland inspecteert
jaarlijks bijna zevenhonderd
oude, historisch waardevolle
torens, kerken, woningen en
gemeentehuizen om erger te
voorkomen.
Wim Jakobsen en Gerrit Ver
heij vormen samen één van de
drie inspectieploegen van de
provinciale stichting. Vrijwel
dagelijks trekken ze erop uit
om een monumentaal gebouw
aan een grondige inspectie te
onderwerpen. Donderdagoch
tend hebben de monumenten
wachters hun servicebus voor
de Nederlands Hervormde
kerk in Groede geparkeerd.
Het kerkbestuur heeft een
abonnement op de Monumen
ten wacht en zodoende jaar
lijks recht op een onderzoek
naar de staat van de eeuwen
oude, van oorsprong katholie
ke dorpskerk.
Reparatie
De aandacht van Jakobsen en
Verheij gaat in de eerste plaats
uit naar de houten balken in de
nok van het kerkgebouw. Tij
dens hun laatste bezoek ver
toonden de balken al de eerste
sporen van slijtage. Eenmaal
bovenin het gebouw blijkt dat
er inmiddels een kleine repara
tie is uitgevoerd. Aan de on
derkant van een van de
dragende balken zijn twee me
talen platen aangebracht ter
ondersteuning. „Eigenlijk is
dit niet zoals het hoort", zegt
Jakobsen. Hij wijst naar de on
derkant van de balk. „De extra
steun is noodzakelijk gewor
den omdat er een stuk hout. is
weggevreten. Het. was beter
geweest als er hars ter vervan
ging van het hout was aange
bracht."
Leien
De leien op het dak zijn ook een
belangrijk aandachtspunt.
Wind en regen zijn de grootste
bedreigingen voor een monu
mentaal pand, legt Verheij uit.
„Een scheurtje in een lei en je
hebt een vochtprobleem" De
leien vertonen nauwelijks ge
breken. Slechts een gering
aantal exemplaren wordt ver
vangen.
Nadat de dakgoten zijn
schoongemaakt dalen Jakob
sen en Verheij weer af naar de
begane grond. De binnenmu
ren van de kerk vertonen een
aantal kleine scheurtjes. Vol
gens de monumentenwachters
vinden die hun verklaring in
het verleden. „De muren van
de kerk zitten barstensvol met
zouten omdat Groede meei'de-
re keren onder water heeft ge
staan."
Aan het eind van hun onder
zoek stellen Jakobsen en Ver
heij vast dat het kerkgebouw
zowel aan de binnen- als aan
de buitenkant geen gebreken
vertoont die op kort termijn tot
grote problemen kunnen lei
den. De toren die aan de voor
kant aan het gebouw vastzit
baart daarentegen wel zorgen.
De voegen zijn grotendeels uit
gesleten en op een aantal
plaatsen groeit mos tussen de
stenen.
Het verschil in onderhoud tus-
Wim Jakobsen (achter) en Gerrit Verheij inspecteren de kerk in
Groede. foto Peter Nicolai.
sen de kerk en de toren is niet meente Oostburg en het
opvallend, zegt Jakobsen. gebouw van de hervormde ge-
„Het gebouw en de toren heb- meente in Groede. De kerkelij-
ben allebei een andere eige- ke gemeente is er de afgelopen
naar. De toren is van de ge- jaren blijkbaar meer aan gele
gen geweest om onderhoud te
plegen." Het werk van de Mo-
numentenwacht staat de ko
mende maanden volop in de
belangstelling. De Rijksdienst
voor de Monumentenzorg
heeft 1998 uit geroepen tot
Jaar van het Monumentenon-
derhoud. Het themajaar is
donderdag door staatssecreta
ris A Nuis (Cultuur) op een bij
eenkomst in de Sint Joriskerk
in Amersfoort, officieel ge
opend. De Landelijke Monu
mentendag die in het najaar
wordt gehouden staat even
eens in het teken van het on
derhoud aan oude gebouwen.
Extra aandacht
Volgens Jakobsen en Verheij
kan het beslist geen kwaad dat
hun werk extra aandacht
krijgt. Ondanks dat de Monu-
mentenwacht .Zeeland ruim
twintig jaar bestaat wordt nog
maar een beperkt deel van de
drieduizend Zeeuwse monu
menten aan een jaarlijkse
inspectie onderworpen. Ja
kobsen denkt dat niet alle eige
naren van monumentale ge
bouwen op de hoogte zijn van
het bestaan van de Monumen-
tenwacht. „Daar komt dus
verandering in," De monu
mentenwachter vermoedt dat
een kleine groep eigenaren de
Monumentenwacht niet con
sulteert omdat er een vergoe
ding voor een onderzoek wordt
gevraagd. Volgens hem een on
zinnige reden. De kosten zijn
gering omdat we een provinci
ale stichting zijn. Bovendien is
een regelmatige inspectie
absoluut noodzakelijk. De
kleinste gebreken kunnen de
grootste financiële gevolgen
hebben."