luiste personeel geeft doorslag
Nederlanders hebben relatief
minder reden tot klagen
PZC
Alle signalen
staan op groen
Olifantengeheugens
en angst zorgen voor
doorbraak op beurs
Iedereen kan een wervings- en selectiebureau beginnen
economie dinsdag 10 maart 1998
Fortis neemt
verzekeraar
in VS over
economie
VS tegen defensiefusie
Duitse industrie trekt aan
Inflatie in EU flink gedaald
Japanse partner voor Lufthansa
Prijzen producten omlaag
k: k>;'k. k -
Bedrijven weten haast
van gekkigheid niet meer
wat ze moeten doen om
aan personeel te komen.
De Amersfoortse Verzeke
ringen geeft werknemers
die het bedrijf aan een
nieuwe collega helpen,
een bonus van duizend
gulden. Automatiserings
bedrijf Tas uitBaarn voert
sollicitatiegesprekken in
een autoshowroom. In de
luwte helpen honderden
wervings- en selectiebu
reaus de bedrijven met
zoeken. De kwaliteit van
de dienstverlening is he
laas heel wisselend, zo
blijkt uit een rondgang bij
een aantal bedrijven.
door Florien van Rees
Ze heten file-searchers en
headhunters. Uit human re
sources zoeken ze sales direc
tors en marketing executives.
Het gaat over het werk van wer
vings- en selectiebureaus. Veel
van de vacatures die zij vervul
len, bevinden zich in de top van
het bedrijfsleven.
Bedrijven geven het zoeken
naar nieuwe managers vaak uit
handen aan een wervings- en se
lectiebureau. De groei zit er dan
ook goed in. Er zijn er nu 850,
tweederde daarvan is van na
1990. Daarnaast zijn er honder
den gelegenheidswervers. In
1996 bezorgden ze bij elkaar
ruim 30.000 mensen een nieuwe
baan. De cijfers staan in het re
cente uitgebrachte rapport 'Be
drijfsleven in beeld: wervings-
en selectiebureaus' van het Eco
nomisch Instituut voor het Mid
den- en Kleinbedrijf.
„Iedereen kan een bureautje be
ginnen. Het enige wat je nodig
hebt is een telefoon, een keu
kentafel en connecties"zegt Jos
van Bree (56), voorzitter van de
Organisatie van Adviesbureaus
voor Werving en Selectie
(OAWS) en directeur van Inter-
select.
„Vooral in het begin van de ja
ren negentig schoten de een
mansbedrijfjes als paddenstoe
len uit de grond. Organisaties
werden platter, waardoor aller
lei staf- en managementafde-
lingen verdwenen. Deze nieuwe
van onze redactie economie
AMSTERDAM - Angst, pure
angst om de boot te missen. Dat
is de belangrijkste drijfveer
voor beleggers geweest om gis
teren opnieuw massaal naar
hun beursorderlijnen te grijpen.
De AEX doorbrak voor het eerst
in de geschiedenis de 1.100-
puntengrens.
De huidige race wordt gestimu
leerd door de slechte ervaringen
in de twee voorafgaande jaren.
Toen reageerden beleggers bij
de start van het jaar zeer terug
houdend, omdat de vooruit
zichten bescheiden waren. Ze
kwamen bedrogen uit. De beurs
schoot de lucht in, gestimuleerd
door een dalende rente en een
sterke economische groei. Die
negatieve ervaring, waarbij ze
koerswinst misliepen, willen ze
niet nog een keer meemaken,
constateert Jaap Koele wijn,
hoofd afdeling strategie vanRo-
beco-Rabodochter Iris gisteren.
Beleggers blijken olifantenge
heugens te hebben.
Het zijn overigens niet alleen
particulieren die de markt be
stoken met orders. Ook institu-
UTRECHT - Het financiële con
cern Fortis neemt de Ameri
kaanse verzekeraar John Alden
over voor 600 miljoen dollar,
ruim 1,2 miljard. Als de Ame
rikaanse mededingingsautori
teiten de overname goedkeuren,
dan moet de acquisitie in het
tweede kwartaal van dit jaar
zijn afgerond.
John Alden is een onafhankelij
ke aanbieder van collectieve
zi ektekosten verzekeringen
Het concern gaat onderdeel uit
maken van Fortis Health in Mil
waukee. Met een omzet van
twee miljard dollar en één mil
joen klanten wordt de nieuwe
combinatie in deze sector
marktleider.
Fortis heeft de afgelopen twaalf
maanden zes Amerikaanse be
drijven overgenomen, die geza
menlijk een miljard dollar kost
ten (inclusief de 600 miljoen
dollar voor John Alden). ANP
werklozen hadden een netwerk
waarvan ze handig gebruik
maakten. Met drie of vier be
middelingen per jaar verdien
den ze een aardige boterham."
Eénpitters
„Maar wie alleen teert op een
netwerk, houdt het niet lang vol:
een netwerk droogt op. Van deze
éénpitters komen er nog elk j aar
ongeveer driehonderd bij en
verdwijnen er ongeveer even
veel"1', aldus Van Bree.
De structurele groei zit hem in
de mensen die een 'echt' bedrijf
beginnen. Ook zien organisatie-
en adviesbureaus, opleidings-
en trainingsinstituten en psy
chologische adviesbureaus, in
werving en selectie een lucratie
ve nevenactiviteit. Niet onbe
grijpelijk, want met een ge
slaagde bemiddeling wordt
gemiddeld 18.000 verdiend.
Dat bedrijven veel geld over
hebben voor het aantrekken van
de juiste man of vrouw, heeft on
der meer te maken met de
schaarste op de arbeidsmarkt.
OAWS-voorzitter Van Bree kent
nog een oorzaak van de groeien
de opdrachtportefeuille: „De
producten en diensten die be
drijven bieden, gaan steeds
meer op elkaar lijken. Een van
de weinige middelen om zich
nog te onderscheiden, is de man
of vrouw die het product ver
koopt. Een beetje zoals bij de
bank: de spaarrekeningen van
ABN Amro en Rabo lopen niet
veel uiteen. Bij het maken van
een keuze, kan de baliemede
werker de doorslag geven."
Er zijn verschillende manieren
waarop de wexvings- en selec
tiebureaus hun dienstverlening
in rekening brengen. De meest
gebruikelijke is een percentage
van het salaris van de geplaatste
kandidaat. Dat ligt grofweg
tussen de 20 en 35 procent.
Gedragscodes
Eenderde van de bureaus werkt
op basis van no cure/no pay. Dat
vindt OAWS verwerpelijk. Van
Bree: „Als een bureau pas be
taald krijgt als de vacatzire is
vervuld, dan zal het proberen
sowieso iemand te plaatsen.
Kwaliteit wordt dan onderge
schikt." De OAWS heeft meer
gedragscodes. Zo mag een bu-
reau alleen aan de opdrachtge
ver geld vragen en niet aan de
sollicitant. Ook mag een kandi
tionele beleggers doen mee aan
het feest. „Bij particulieren,
maar ook grote belegger-s be
staat een enorme angst het schip
met geld te missen. Ze weten dat
er risico's zijn, maar ze willen
het toch weer proberen", zegt
Koelewijn.
Bonanza
Koelewijn bekijkt de huidige
opmars met gemengde gevoe
lens. Als er naar de lage ï-ente-
stand en huidige bedrijfswin
sten wordt gekeken, dan zou de
AEX op'ongeveer 950 punten
uit moeten komen. Sinds begin
februari kent het Damrak en
andere collega-beurzen weer
een 'ouderwetse bonanza. De
angst voor de gevolgen van de
Azië-crisis lijkt verdrongen,
teiwijl de rente tot de laagste
stand in ruim dei'tig jaar daalde.
Ook de fusiegolf jaagt de stem
ming op.
Op 17 februari doorbrak de
AEX voor de tweede keer in de
geschiedenis definitief de
1.000-puntengrens. Diie weken
later sneuvelde ook de volgende
barrière. Daarmee lijkt het erop
alsof het honderd-punten ne
men nog sneller gaat dan tijdens
de 'campinghausse' in 1997.
Toen sprintte de AEX de hon
derd punten voorbij in gemid
deld vijf weken tijd.
Volgens de Iris-analist stroomt
er 'heel veel geld' naar de beurs.
Andei'e beleggingsalternatie
ven zijn er nauwelijk, omdat de
rente op het spaarbankboekje
minimaal is. Daarnaast wagen
veel meizsen nog een gokje. Vo-
rig jaar hebben ze toch al veel
verdiend door de alsmaar stij
gende koersen.
Op ho!
Hoewel de 1.100-puntengrens
'ongelooflijk snel' is genomen,
slaan de zenuwen nog niet toe
bij Koelewijn. Pas bij een stand
van 1.150 punten gaan bij hem
alle lichten op rood. „Als die
grens is genomen, dan is de
beurs echt op hol geslagen. Dan
zijn we rijp voor een correctie."
Azië zou voor die correctie kun
nen zorgen, zo denkt hij. Welis
waar wordt het probleem dooi
de beleggers 'verdrongen', maar
in de tweede helft van het jaar
krijgen de Westerse bedrijven
toch last van de goedkope im
porten uit het Verre Oosten.
Koelewijn staat niet alleen in
zijn visie. Rabo-bestuursvooi-
zitter Wijffels waarschuwde vo
rige week ook al voor de nega
tieve Aziatische gevolgen. ANP
daat maar bij één procedure te
gelijk worden ingezet. Maar de
gedragscodes van de OAWS
worden door een dalend aantal
wervings- en selectiekantoren
onderschreven. In 1990 waren
83 bedrijven bij de organisatie
aangesloten, vorig jaar nog
maar 32. We krijgen onze op
drachten toch wel, lijken ze te
door Pauline van de Ven
denken. Dat de meeste bureaus
zich alleen aan eigen regels hoe
ven te houden, leidt tot klach
ten. Sollicitanten staan soms na
vijf minuten weer buiten, af
spraken worden niet nageko
men. G. van Munster, vice-pre
sident human x-esources bij de
softwarefirma Baan in Barne-
veld: „De searchers hebben het
zó druk dat ze soms beter een
opdracht zouden kunnen wei
geren. Maar het is natuurlijk
wel omzet. Nu komt het voor dat
ze niet de tijd nemen om je op de
hoogte te houden van de stand
van zaken."
Dezelfde klacht komt van het
advies- en ingenieursbureau
Grontmij in De Bilt. „Als je de
procedure uit handen geeft, dan
wil je tussendoor gerustgesteld
worden, weten dat er aan ge
werkt wordt. De service achter-
af is ook wisselend. Langniet al
le bux-eaus bellen na een paar
maanden nog eens terug om te
kijken hoe het met de vroegere
kandidaat gaat", zegt het hoofd
personeelszaken. GPD
Na de tiende beursweek van
dit jaar lijkt niets de beurs
meer in de weg te staan om nog
hogere regionen te gaan opzoe
ken. De onderliggende kracht is
zo groot dat zelfs rode signalen
geen indruk meer maken.
Woensdagmiddag gaf de Amex-i-
kaanse chipbakker Intel na
beurs een winstwaax-schuwing
af en vrijdag volgde Compaq.
De VeiTe-Oostenbeurzen lieten
weer een forse veer en daarom
was er donderdag in Amster
dam sprake van malaise. De
handelaren vreesden dat New
York donderdag 200 punten la
ger zou openen door Intels
waarschuwing. Het wex'den ex-
uiteindelijk zeventig, het vex-lies
liep nog op tot boven de honderd
punten maar met het naderen
van de gong liep de Dow Jones
gestaag op om te eindigen bij 94
punten in de min. En vrijdag
waren, zoals dat heet in
beursjargon,. de aandelen niet
aan te slepen. Amsterdam steeg
ruim achttien punten, Amerika
holde er met een stijging van 125
punten achteraan waarbij voor
al de technologiefondsen het
voortouw namen. De medede
ling dat het aantal banen in fe
bruari in de VS fors gx-oeide
(gevaar voor inflatie en rente
stijging) werd als non-issue ter
zijde geschoven. Als zelfs slecht
nieuws nauwelijks indruk
maakt wat moet er dan gebeu
ren bij goed nieuws.
Gisteren stoomde de beurs in
stijl verder en bleef net onder de
1100 punten hangen na tussen
tijds een all time high van ruim
1103 punten te bereiken. Als El
sevier en Wolters Kluwer hun
fusie niet hadden afgeblazen,
was de 1100 bij slot zeker be
reikt. De voorspellingen van de
analisten van eind vorig jaar
repten van index-standexx voor
eind 1998 van 850 tot 950. ING
Barings stak daarbij z'n nek uit
met een stand van 1050 maar
gaan nu uit van 1200.
Voor de deelnemers aan het
beursspel lijkt de aangewezen
weg het handelen a la hausse:
met een indexstijging in het
achterhoofd dus. Voor de optie
beleggers wordt dat het aan
schaffen van calls op aandelen
of indexen of de aankoop van
futures. De aandelenbeleggers
moeten of zoek naar de interes
sante aandelen, het stockpic-
king. Maar welke aandelen zijn
na de stijgingen van de afgelo
pen weken nog intex-essant. Vo-
x-ige week noemde ik al een aan
tal achterblijvers maar er zijn ex-
natuurlijk nog meei'. Daar ko
men nog de fondsen bij die
steeds weer opduiken in allex'lei
fusiegeruchten. De hardnek
kigste geruchten betx-effen
Grolsch, Content en BolsWessa-
nen. Enkele weken geleden be
hoorde ook Korxinklijke Bijen
korf Beheer nog tot dit rijtje
maar dit gerucht is inmiddels
wex'kelijkheid geworden.
Bij bierbrouwer Grolsch wor
den bordjes met Verschillende
namen gedacht: Heineken (dat
vindt EU-mededingingscom-
missaris Karei van Miert waar
schijnlijk niet goed) en de bui
tenlandse gegadigden
Interbrew of Guinness. Uit
zendbureau Content lonkt uit
drukkelijk naar een overname-
/fusiepartner Namen op deze
bordjes zijn Adecco (Frans-
Zwitsers) Manpower (VS) en
Vediox-. Deze laatste lijkt voor cle
handliggend. Vedior wil naar
een max-ktaandeel van twintig
procent en komt met Content
een flink eind in die richting.
Een overname van BolsWessa-
nen als geheel lijkt kansloos.
Mogelijk scenax-io is het wegko
pen van de verschillende onder
delen waama de verpakking het
enige is wat je weggooit. De
drankendivisie naar Heineken
en de rest naar Nestlé?
In het financiële wereldje wordt
ook heel wat gekoppeld. Puur
bankfonds ABN Amro zou dol
graag een verzekeraar willen
ovex-nemen omdat de x-esultaten
in die tak zo stabiel zijn. ASR
(het fusieproduct van de Amers-
foortsche en Stad Rotterdam
verzekeringen) is een van de
kandidaten maar ook Aegon en
ING (is de kas nog niet leeg?
zouden ASR kunnen/willen
overnemen.
De .beursspeldeelnemex-s kun
nen de volgende week benutten
om het ordersysteem te testen
zodat ze weten hoe het werkt.
Wie vragen heeft omtrent het
ordersysteem kan terecht bij de
Helpdesk: 010-4768890. De
Competitiecentrale is te berei
ken op 010-4768880.
Lezers die zich willen aanmelden
voor het beursspel kunnen dat doen
door middel van de bon op pagina 8.
Automatiseringsbedrijf Tas uit Baarn voerde sollicitatiegesprekken bij een autodealer in Den Haag. De opkomst was overweldigend.
foto Rop te Riet/GPD
BALTIMORE - De voorgestelde fusie tussen twee van de
grootste defensiebedrijven van de VS gaat mogelijk niet dooi-.
In een gezamenlijke verklaring gaven Lockheed Martin Corp.
en Northrop Grumman Corp. gisteren aan dat het ministerie
van Justitie fundamenteel tegen de fusie is, die vorig jaar juli
werd aangekondigd.
Door de fusie zou Lockheed Martin, maker van de F-16
straaljager en de Tx-ident-raket en de grootste defensieprodu
cent van de VS, ook de 'stealth' bommenwerper en de MX-ra-
ket in huis krijgen.
Northi'op Grumman heeft 45.000 mensen in dienst en behaal
de in 1996 een omzet van zo'n acht miljard dollar 16 mil
jard). Bij Lockheed Martin wex-ken 190.000 mensen en het be
drijf heeft een omzet van 30 miljax-d dollar 60 miljard). AP
BONN - Hoewel tal van bouwbedx-ijven in Duitsland met fi
nanciële problemen kampen, heeft de sector als geheel deze
winterde productie licht verhoogd. Voox-al dankzij het zachte
weer lag de productie in zowel december als j anuari boven het
peil van de voorgaande maand.
In december was de groei 1,4% waarna een toename van 1,6%
in januari volgde. De totale Duitse industx-ie bracht iri januari
2,1% meer voort, na een toename van 0,2% in december. DPA
BRUSSEL - De inflatie in de Europese Unie is in het begin van
dit jaar scherp gedaald. In januari bedroeg het jaargemiddel
de 1,3 0,3 minder dan in december vorig j aai-. Ook Nedex--
land is weer op de goede weg, zo blijkt uit cijfers van Eurostat,
het Europees bureau voor statistiek.
Een jaar geleden bedroeg de gemiddelde inflatie in de EU nog
2,2%. Het huidige inflatiecijfer ligt met 1,3% nog onder dat
van de Verenigde Staten (1,6%) en Japan (1,8%).
Nederland kende volgens een voorlopige schatting in januari
een jaarlijkse inflatie van 1,6% (december: 2,2%). België is
het EU-land met de laagste inflatie: 0,5%. ANP
FRANKFURT - De Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthan
sa heeft een Japanse pax-tner, All Nippon Airways (ANA), aan
de haak geslagen om het routenet tussen Duitsland en Japan
verder uit te breiden.
Lufthansa rijgt daarmee de zoveelste maatschappij aan zijn
al uitgebreide netwerk van partners. ANA is niet deminste;de
maatschappij vexvoex-t jaarlijks meer dan 39 miljoen passa-
giex-s en is daarmee de grootste luchtvaax-tmaatschappij bui
ten de Verenigde Staten. Lufthansa was vorig jaar goed voor
33 miljoen passagiers. Vanaf 1 mei zullen de maatschappijen
gaan samenwerken bij hun bonuspx-ogx-amma's voor trouwe
klanten. Nog dit jaar volgen diensten onder een gezamenlijk
vluchtnummex-, DPA/KRF/ANP
VOORBURG-Depx-ijzenvan industriëleproducten zijn in ja-
nuax-i gedaald. Ten opzichte van december gingen de afzet-
prijzen 0,1 procent omlaag. Vex-geleken met twaalf maanden
eerder is er nog wel sprake van een stijging met in totaal 1,3
procent.
De voornaamste oorzaak is de lagere olieprijs. Daarnaast spe
len de lagere koersen van vreemde valuta in Azië een rol.
Als de invloed van de olie wordt weggehaald, dan zouden de
afzetprijzenmet 0,4 px-ocent zijn gestegen, denkt het Centraal
Bureau voor de Statistiek. De jaar-op-jaarstijging zou zelfs
27 procent zijn. Mogeli j k gaan de af zetpxi j zen nog verder om
laag, omdat in februari de olieprijs op de wereldmarkt op
nieuw is gedaald. ANP
Twee weken geleden schreef ik een
stukje over de opstand van werklozen
in Duitsland en Frankrijk. In Nederland
was er tot nu toe ïxiet zo'n opstand en ik
schreef dat toe aan de banenmachine van
minister Melkert. Er wordt hier meer ge
daan aan werkverschaffing dan iix andere
Europese landen. Dat neemt niet weg dat
Nederland, net als andere Europese lan
den, een grote groep langdurig werklozen
heeft. In heel Europa is deze groep afhan
kelijk van de bijstand en ik vroeg me af
hoe het daarmee zit. Is de bijstand hier
soms hoger en hebben Fransen en Duit
sers inderdaad meer reden om te proteste
ren? Of zijn Nederlanders minder geneigd
tot klagen?
De vraag bleek nog niet zo gemakkelijk te
beantwoorden. Het ministerie van Socia
le Zaken en Werkgelegenheid toverde me
teen enkele tabellen tevoorschijn waarop
de bijstand in de verschillende Europese
landen wordt vergeleken. Op zichzelf in
teressant materiaal, want er bleek bij
voorbeeld uit dat de bijstand voor alleen
staanden bij ons veel hoger is dan elders.
Een Duitse alleenstaande kreeg bijvoor
beeld maar 59 procent van onze bijstand.
En een Fx'anse maar 74 procent. In alle ca
tegorieën was de Nederlandse bijstand
het hoogst, met uitzondei'ing van één ca
tegorie: ouders met kinderen. Die wax'en
in Denemarken beter af dan hier. Maar het
probleem met deze cijfers was dat het ou
de koek is. Ze zijn uit 1990 en nieuwere
heeft het ministexie niet.
Op dus naar het statistische bureau van de
Europese Unie in Luxemburg. Die verza
melt zo'n vracht cijfers dat het raar moet
lopen willen ze het daar niet hebben. En
het mag wel eens gezegd worden: de klant
wordt op zijn wenken bediend daar bij
Exirostat. Om zeven uur 's avonds ligt. er al
twintig vel vergelijkend ondei'zoek op de
fax. De uitgaven aan sociale zekerheid per
land, per inwoner, de financieiïngsvoxm
voor alle leden van de Unie, populatie en
sociale conditie, leefvooxwaarden in Eu
ropa - wat al niet. Hyper-actueel, sommi
ge cijfers zijn nog niet eens gepubliceerd.
Maar helaas: een vergelijking van het bij
standsinkomen zit er niet bij. „Het is er
niet", zegt de voorlichtster na lang zoe
ken.
Duitsland
Maar de Duitse ambassade biedt uit
komst. Met behulp van de Basisinforma
tie voor Sociale Hulp van juli 1997 kun
nen we dan wel niet heel Europa, maar
toch wel Nederland en Duitsland vergelij -
ken. Wat eerst opvalt is, dat Duitsland een
soort definitie geeft van het 'sociale mini
mum'. Vrij vexdaald is dat: 'genoeg geld
om te vooi'zien in de eex'ste levensbehoef
ten zoals voedsel, kleding, onderdak, li-
chaamszorg, huisraad, verwarming en
noodzakelijke uitgaven in het dagelijkse
..§4:
In Nederland is de bijstandsuitkering hoger daix in de rest van Europa.
foto Poppe de Boer/GPD
leven'. Maar het is ook: 'de mogelijkheid
voor de persoon in kwestie om deel te ne
men aan het maatschappelijke en culture
le leven'. De bijstander is ondei'tussen
vex-plicht te solliciteren en hij of zij mag
geen vermogen hebben.
Zo denken wij er ook ongeveer over en de
sollicitatieplicht bestaat hier ook. Maar
met het vermogen zit het anders. Hier mag
iemand tot tienduizend gulden spaargeld
hebben. Hij mag zelfs een eigen huis heb
ben. Maar als daarin veel eigen geld zit,
wordt de bijstandsuitkering omgezet in
een lening met het huis als onderpand. De
sociale dienst ontpopt zich dan als hypo
theekbank. Ook de uitkexlxxg zelf ver
schilt. In het voormalige Oost-Duitsland
is de maandelijkse bijstand voor alleen
staanden gemiddeld 519 mark. Omgere
kend naar guldens en rekening houdend
met de grotere koopkracht van de Duitse
munt is dat 541 Nederlandse guldens. In
de voormalige West-Duitse deelstaten ligt
het bedrag op 560 gulden.
Dat is het basisbedrag. Het wordt opge
hoogd met een toeslag die afhangt van het
aantal kinderen en van hxxn leeftijd. Per
kind tussen 15 en 18 jaar komt er bijvoor
beeld nog eens 90 procent van dat bedx-ag
bovenop. Maar - en dat verschilt drastisch
met Nederland - voor alleenstaanden
zonder kinderen komt er niets bovenop.
Die moet het daaxmee zien te doen. In Ne
derland ontvangt een alleenstaande vol
wassene zonder kinderen 1.017 gulden
per maand, dus bijna het dubbele. Wel is
het zo dat je in Duitsland minder makke
lijkin de bijstand terecht komt. Er bestaat
daar nog iets tussen bijstand en werkloos
heidsuitkering in. Maar als je als alleen
staande in de Duitse bijstand belandt, heb
je het ax-m, ex-g arm. Dan heb je inderdaad
meer reden om te protesteren dan hier.
GPD
door Hans Noot
