Pastoraat buiten
de kerkmuren
PZC
Dag huis en tuin,
ik ga verhuizen
O
Een miljoen doopsgezinden
Tom Poes en het Kukel
varia
Stichting Over-Bruggen
levensbeschouwing
Problemen bij In de Ruimte
opvoeding
puzzel
het weer
Zon
recept
Gekruide wortelsoufflé
Bel ANWB
Rechtshulp
070 - 3147788
dinsdag 10 maart 1998
Goed nieuws voor al die
mensen die niet (meer) bij
een kerkgenootschap zijn
aangesloten en toch zo nu
en dan een beroep op een
dominee willen doen.
Voor hen heeft ds. Theo
Thijs uit Veenendaal de
stichting Over-Bruggen
in het leven geroepen.
door Robert van de Woestijne
Over-Bruggen. Dat is de
naam van de nieuwe stich
ting voor pastorale hulp aan
buitenkerkelijken. Het is een
initiatief van de gereformeerde
emeritus-predikant ds. Theo
kant. „Ik werk niet met een ver
borgen agenda. Ik heb er geen
enkel belang bij om mensen te
rug te halen naar de kerk. Dat is
beslist niet aan de orde."
Maar waarom heeft hij zijn
stichting dan 'Over-Bruggen'
genoemd? „Omdat ik als pastor
mensen in nood wil helpen om
vanuit de schaduw van het lij
den naar het licht van de ver
werking te komen. Dat versta ik
onder over-bruggen. Ik richt mij
op buitenkerkelijken omdat mij
is gebleken dat velen van hen
een beroep op een pastor zouden
willen doen. Ze willen of durven
niet bij een regulier kerkgenoot
schap aan te kloppen omdat ze
vervreemd geraakt zijn van de
kerk of daar nooit een binding
Thijs uit Veenendaal. Wil Thijs
met ziju nieuwe stichting de af
stand tussen kerk en niet-ker-
kelijken 'overbruggen'? Is hij
erop uit om'zieltjes' voor zijn
kerk te winnen? „Beslist niet",
verzekert de emeritus-predi-
mee gehad hebben."
De drempel is te hoog. Thijs
denkt dat mensen die de kerk.
maar niet het geloof, achter zich
hebben gelaten makkelijker de
weg naar zijn stichting zullen
vinden. „Over-Bruggen heeft
doorWim Bakker
De evangelische stichting In
de Ruimte ontslaat de ko
mende drie maanden twintig
van de veertig medewerkers. De
reorganisatie is een rechtstreeks
gevolg van jarenlang wanbe
stuur, zegt voorzitter S. Meester
van het interim-bestuur.
In de Ruimte kampt met grote
financiële tekorten. De oprich
ter en geestelijk leider van de
Soestse stichting, H. ter Welle,
heeft zich begin dit jaar volledig
teruggetrokken. Ook het be
stuur is afgetreden om een
nieuw bestuur de ruimte te ge
ven „uit de impasse te komen",
aldus Meester. Onderdeel van de
'reddingsoperatie waar we ge
loof voor hebben' is het gedwon
gen ontslag van de helft van het
personeel. De gebouwen van de
stichting gaan dicht. Ook over
weegt het bestuur de grond in
Soest te verkopen. Het terrein,
dat slechts zes weken per jaar
voor kinderkampen open is,
vormt een te grote aanslag op de
begroting van de stichting, die
van giften afhankelijk is.
In de Ruimte moet zich bij de
verkondiging van het evangelie
voortaan op drie kernactivitei
ten richten, zo is de mening van
het interim-bestuur. Dat zijn
zomerkampen voor kinderen en
tieners, een studiebijbelproject
en bijbels pastorale hulpverle
ning aan jongeren. Het bestuur
wil de evangelische drukkerij-
/uitgeverij, de evangelische bij-
belschool en het kinderblad De
Goede Herder bij evangelische
organisaties elders in Neder
land onderbrengen. De kinder
kampen van In de Ruimte gaan
dit jaar in verband met de crisis
niet door. ANP
door Annie de Vreugd
Verhuizen is voor kinderen
een grote ingreep in hun be
staan. Het is de vraag of kinde
ren er ook op vooruitgaan als ze
moeten verkassen.
Natuurlijk is een kind beter af
met ouders die tevreden zijn met
ander werk en een nieuw huis
dan met een vader of-moeder die
in het oude, vertrouwde huis
loopt te mopperen, omdat ze het
niet naar hun zin hebben. Maar
een kind moet wel vriendjes
achterlaten voor een ander huis.
Kinderen moeten zich voegen
naar de belangen van hun ou
ders, dat valt lang niet altijd
mee. Met het nieuwe huis begint
meestal ook een nieuw leven.
In het begin is alles spannend.
Nieuw behang in een nieuwe,
grotere kamer. Uitproberen
waar de lichtknopjes zitten, be
hang afscheuren, helpen speel
goed in dozen te pakken en wat
is leuker dan op de verhuisdag te
mogen meerijden in de grote ca
bine van de verhuiswagen. Met
zo'n verhaal kan een kind bij
zijn vriendjes aankomen.
Alleen, die vriendjes zijn er op
eens niet meer. En de nieuwe
Advertentie
geen binding met een kerkge
nootschap. Dat werkt drempel
verlagend. En dat geldt ook
voor het feit dat ik niet meer als
predikant verbonden ben aan
een kerk. Ik ben een free-lance
pastor."
Over-Bruggen voorziet zowel in
'categoraal' pastoraat voor spe
cifieke groepen zoals geschei
den vrouwen of weduwnaars als
m individueel pastoraat. Thijs
spreekt overigens niet over cli
ënten, maar over 'pastoranten'.
Zijn eerste pastoranten heeft hij
al gehad: mensen met relatie
problemen of een identiteitscri
sis waarbij op de achtergrond
zingevings- en geloofsvragen
een belangrijke rol spelen. „Ik
probeer mijn steentje aan hun
verwerkingsproces bij te dra
gen."
Begrafenissen
Thijs stelt zich daarbij niet op
als de alwetende predikant,
maar probeert „aan te sluiten
bij de religieuze gevoelens van
de pastorant". Bij begrafenissen
en uitvaartdiensten kan ook een
beroep op ds. Thijs gedaan wor
den.
Voorlopig is Thijs de enige veld
werker van de stichting Over-
Bruggen. „Als het nodig is, kan
ik doorverwijzen naar andere
hulpverleners." Voorlopig
houdt Thijs kantoor aan huis in
Veenendaal. Daarnaast is hij re
gelmatig in zijn vorige stand
plaats Bloemendaal, waar hij
ook een werkruimte ter be
schikking heeft. Indien er veel
aanmeldingen komen zal er mo
gelijk ook een steunpunt in het
Noorden gevestigd worden.
Het idee voor Over-Bruggen is
niet uit de lucht komen vallen.
Thijs speelde al veel langer met
het idee iets te gaan doen voor
buitenkerkelijken. „Vanuit de
kerk wordt veel te weinig voor
die groep gedaan, simpelweg
omdat je als pastor wordt opge
slokt door mensen binnen de
kerk." Vandaar dat hij na zijn
emeritaat - inmiddels twee jaar
geleden - ging broeden op een
nieuwe vorm. De reacties van de
plaatselijke kerken waren posi
tief. „Omdat ik mij op een heel
andere doelgroep richt." GPD
door Dirk Visser
Voor het eerst zijn er meer dan een miljoen
doopsgezinden op de wereld. Volgens de nieu
we jaaropgave van het Doopsgezind Wereldcon
gres zijn er 1.060.000 gedoopte leden, verspreid
over 192 broederschappen in zestig landen.
Sinds de vorige telling, vier jaar geleden, zijn er
volgens het Algemeen Doopsgezind Weekblad
85.000 leden (ongeveer 8,5 procent) bijgekomen.
De groei doet zich vooral voor in Afrika, Azië en
Latijns-Amerika, waar de afgelopen twintig jaar
het aantal is verdubbeld.
In de zogenaamde Derde-Wereldlanden zijn
inmiddels ook meer doopsgezinden (buiten Ne
derland mennonieten genoemd) dan in de tradi
tionele doperse continenten Europa en Noord-
Amerika. Het land met de meeste doopsgezinden
is de Verenigde Staten met 287.000, gevolgd dóór
Canada met 175.000.
In 1978 waren er nog 613.600 doopsgezinden. In
Europa is sindsdienhet aantal gedaald van 96.000
tot ruim 60.000. Maar dit komt grotendeels door
kinderen in de vreemde straat
spelen allemaal al met elkaar.
Wij verhuisden enkele jaren ge
leden van een klein dorp naar
een grotere plaats. Onze doch
ter, toen vijf jaar oud, was een
kleuterschooltje gewend met
slechts elf kinderen. De juf had
alles in de gaten. Pestkoppen
werden meteen aangepakt. Op
de nieuwe school liepen twee
honderd kinderen op het
schoolplein door elkaar heen.
Zoveel kinderen had mijn doch
tertje nog nooit bij elkaar ge
zien. De eerste schoolweek ver
keerde ze in een jubelstemming,
maar toen begon het. De juf zag
niet meer alles en een jongetje
kon ongemerkt haar muts
steeds aftrekken. Al die kinde
ren hadden al een vriendinnetje,
het leukste meisje uit de klas zag
haar niet eens staan. Het feest
veranderde in een tranendal,
Geen tijd
Andersom komt natuurlijk ook
voor. Soms is een nieuweling
meteen de populairste van de
klas. Maar veel kinderen komen
na een verhuizing moeilijk op
gang. Door de drukte die een
verhuizing met zich meebrengt,
hebben ouders eigenlijk geen
tijd voor hun kroost.
Toch doen ouders er heel ver
standig aan om een paar uur
voor de kinderen uit te trekken
en met elkaar de buurt te ver
kennen. Kinderen die niet op
tijd aandacht krijgen, gaan er
om vragen. Ze lopen hun ouders
voor de voeten en wekken daar
mee ergernis.
Niet alleen het kind dat verhuist
mist zijn vriendjes. Ook de ach-
terblij vertj es zitten met een lege
plek. Poëziealbums zijn heel ge
schikt om het afscheid te ver
zachten en telefoon en postbode
zijn geduldig. Voor een af
scheidsfeestje moet tussen alle
drukte door natuurlijk wel even
tijd worden gemaakt. Maar het
kan heel goed een simpele speel
middag zijn met wat versnape
ringen. Dat zet een duidelijke
punt achter een voorbij tijd
perk.
Bij kleine kinderen helpt het om
vooraf te brainstormen over wat
er mee gaat naar het nieuwe
huis, zodat ze een beetje een idee
krijgen wat verhuizen inhoudt.
De kachel blijft staan, maar de
gordijnen gaan mee. De afzuig
kap blijft hangen, de deuren
blijven in het oude huis, maar de
schilderijen en de lampen ne
men we mee. Net als het speel
goed en de fietsen. GPD
De volgende morgen kon men burgemeester Dickerdack reeds
vroeg in de Kleine Club aantreffen. De geruchten over zwarte voet
sporen en rare vreemdelingen hadden hem tot nadenken gebracht
en omdat dit ten stadhuize niet mogelijk was had hij zich in een rus
tige omgeving teruggetrokken.
Doch ook hier werd de diepe loop van zijn gedachten gestoord door
commissaris Bulle Bas, die met professor Prlwytzkofsky binnen
trad.
„Het is me een toestand, burgemeester!", riep de politiechef reeds
van verre.
„Ik weet het, ik weet het", mompelde de magistraat vermoeid.
„Schei uit, Bas; ik slaap er niet van."
„We zijn machteloos!", hernam de beambte. „Die vreemden be
schikken over geheime wapens, zegt de prof hier. Hij zegt, dat ze me
talen voorwerpen week kunnen maken."
„Praw!", beaamde de geleerde. „Mijn schone krachtwagen! Een
In sommige vakjes staat een getal dat correspondeert met een getal in de balk onder-
i. De letters die ingevuld worden in de vakjes met
worden ingevuld. Verticaal vormen de letters in de
woord. Hoe luidt het sleutelwoord?
5
6
1
10
9
3
3
6
9
9
8
6
9
10
3
1
9
6
9
6
2
9
9
9
1
7
7
3
5
2
9
3
9
4
8
9
getal, kunnen ook op de balk
en derde kolom ook een
1. Boksterm; 2. voor
dat; 3. sterrenbeeld; 4.
in het voorbijgaan; 5.
hechtenis; 6. binnen
kort; 7.soort soep; 8.
kledingstuk.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Oplossing maandag
vla-t-pro
-amnesie-
ase-l-net
1-noest-i
st-p-t-in
-rat-ego-
ei-i-r-na
t-keper-r
sar-o-aam
-automat-
alk-k-kei
Zeeland: Af en toe zon
herberekening op grond van betrouwbare opga
ven uit de vroegere Sovjetunie.
In Nederland daalde sinds 1940 het aantal doops
gezinden van ruim 44.000 tot ongeveer 15.000.
Daarvan wonen er enkele honderden in Zeeland.
Zij kerken in Aardenburg, Middelburg, Vlissin-
gen en Goes. Daarnaast is er in Goeree Overflak-
kee een Doopsgezinde gemeente in Ouddorp.
De doperse beweging is omstreeks 1525 in Zwit
serland ontstaan. Menno Simons (1496-1561) be
hoorde tot de tweede generatie leiders van de
wederdopers of anabaptisten. Hij brak met de ra
dicale leiders van het eerste uur. Die bezetten in
1533 de Westfaalse stad Münster in de verwach
ting dat daar het nieuwe Jeruzalem zou komen.
Menno, die aanvankelijk pastoor in het Friese
Witmarsum was, beschreef later zijn breuk in
1536 met de Rooms-Katholieke Kerk in een boek
je getiteld: Mijn uitgang uit het pausdom. On
danks vervolging trok hij predikend en dopend
door Nederland en Noord-Duitsland. Zijn be
kendste boek is het Fundamentboek, waarin hij
zijn visie op de christelijke leer uiteenzet. ANP
Toonder Studio's
Vooruitzichten
woensdag donderdag vrijdag
weer
max.
min.
wind
7°
3°
ZZO 5
6°
2°
NO 4
1°
N 4
3°
NW 4
dinsdag
onder 18.40
woensdag
op7.08
Maan
dinsdag
onder 5.54
woensdag
op 16.57
Nautisch bericht
Matige zuidwestenwind, kracht 4. Later aantrekkend tot kracht 5 a
6. Goed zicht. Temperatuur zeewater 7 graden.
Waterstanden
gans glibberige gelei!" „U hoort het!", voer de commissaris voort.
„Op deze manier is er niets meer veilig. Wij staan met onze wapens
voor aap tegenover die lui uit de onderwereld."
De heer Dickerdack verschikte zich onrustig in de kussens.
„Ja, ja", sprak hij treurig. „Men heeft het op onze welvaartsstad
voorzien; het was te verwachten. Ons hoog levenspeil wekt jaloezie
op de achtergebleven gebieden. Wat moet men beginnen, als ge
meentebestuur zijnde? Iedere Rommeldammer zijn reeruggetje,
was mij motto; maar hier sta ik machteloos. Alles zal ons ontnomen
worden."
„Ach wat!", riep de professor ongeduldig uit. „Dat is het niet! Deze
vreemden gebruiken hun wapens alleen om het kukel te onderzoe
ken!"
Hij verdraaide zijn ogen en herhaalde op huilerige toon: „Het ku
kel! Wat is dat? Ach, alles is zo onwetenschappelijk!"
DINSDAG
10 MAART
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Zierikzee
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Philipsdam West
WOENSDAG
11 MAART
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Zierikzee
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Philipsdam West
Hoog water
uur cm
00.19 178
00.39 202
01.36 244
00.25 131
01.50 135
00.45 113
01.55 154
02.05 143
uur cm
12.45 204
13.05 229
13.57 277
12.45 156
14.20 158
12.55 138
14.20 178
14.40 169
uur cm
01.07 199
01.27 224
02.26 272
01.15 145
02.45 146
01.30 126
02.50 168
03.05 159
uur cm
13.29 220
13.49 245
14.47 296
13.25 167
15.10 164
13.40 150
15.10 186
15.25 178
Laag water
uur cm uur cm
06.46 18319.06 172
07.10 194 19.25 184
08.06 224 20.25 218
06.35 143 19.00 127
07.55 147 20.30 134
06.30 086 18.50 073
07.55 161 20.25 146
07.50 156 20.25 141
Laag water
uur cm uur cm
07.30 197 19.46 177
07.55 209 20.11 189
08.58 242 21.08 223
07.20 150 19.35 128
08.50 153 21.10 132
07.10 092 19.30 073
08.50 166 21.05 145
08.45 159 21.10 139
lichte sne.
matige sn
lichte regen
matige regen
zware regen
Europa: Rustig
Janny van der Lee
(4 personen)
Deze wortelsoufflé kunt u telkens in smaak enigszins
variëren door bijvoorbeeld de ene keer de soufflé
op smaak te brengen met verse kruiden als kervel of
bieslook en de andere keer met specerijen als ketoem
bar of nootmuskaat. Ook voor deze soufflé geldt als
voor alle soufflés dat deze direct uit de oven geser
veerd moet worden.
Ingrediënten:
500 gram worteltjes
100 gram boter
1/2 bosje verse peterselie
50 gram bloem
500 ml melk
peper en zout
3 grote eieren.
Bereiding:
Schrap de worteltjes en rasp ze fijn. Kook de wortel-
rasp in licht gezouten water gaar en giet de rasp in een
zeef af. Overspoel de worteltjes met koud water en laat
ze uitlekken.
Smelt intussen de helft van de boter en fruit hierin de
voorgekookte wortelrasp 5 minuten. Breng op smaak
met peper en zout. Hak de peterselie fijn.
Verwarm de oven voor op 175 - 200 C.
Smelt de rest van de boter, voeg de bloem toe en roer
tot een samenhangend geheel. Schenk hierbij al roe
rend de melk en breng op smaak met peper en zout.
Laat de saus enigszins afkoelen.
Splits de eieren. Roer de dooiers met de wortelrasp
door de saus. Klop de eiwtten stijf. Spatel de eiwitten
door de saus en schep het geheel in een soufflévorm.
Plaats de vorm in het midden van de warme oven en
bak de soufflé mooi hoog en goudkleurig in ongeveer
30 minuten.
VERWACHT KG VOCte DlMSDAGVIDDAG 10 MAAR" 193&
In de Benelux is het vandaag rustig winterweer, met wisselende
bewolking. Dit wordt veroor/aakt door een hogedrukgebied dat
langzaam verder naar het noordoosten trekt. Ook Duitsland profi
teert hiervan met flinke zonnige perioden. Op de Britse eilanden
zorgt een storing voor wat regen, en in Schotland zelfs voor wat
natte sneeuw. In Frankrijk is het droog met flinke zonnige perio
den, en ook op het Iberisch schiereiland is de zon in ruime mate
aanwezig. Regen- en onweersbuien worden verwacht voor het
midden en zuiden van Italië, maar in het noorden is het droog met
flinke zonnige perioden. In de Alpen vallen plaatselijk sneeuwbui
en, en ook in Tsjechië en Polen worden diverse winterse buien ver
wacht. Verder naar het noorden, in West-Rusland en de Baltische
staten worden ook winterse buien verwacht. In Finland blijft het
de hele dag vriezen, en valt sneeuw. In Zweden is het overwegend'
droog'met opklaringen. De weststrook van Noorwegen krijgt wel
te maken met sneeuw. In Griekenland zorgt een storing voorflink
wat regen. In Turkije vallen plaatselijk flinke buien, en op de ooste
lijke Balkan valt regen of wat sneeuw. In Oekraïne val t de meeste
neerslag in de vorm van regen. Droog weer met flink wat zon is te
verwachten in het oostelijke en zuidelijke Middellandse zeegebied.
Het kerkgebouw van de Doopsgezinde gemeente in Aardenburg.
foto Peter Nicolai
Dat maart zijn staart roert, was giste- Door: Martijn Groothuis
ren goed te merken. Gisteren was het
een wisselvallige dag. Enerzijds liet de zon zich van tijd tot tijd zien
en er hingen mooie bloemkoolwolken in de lucht. Anderzijds vie
len er her en der enkele buien, soms zelfs met een winterse lading.
Vandaag loopt het met de buiigheid niet zo'n vaart en het blijft zelfs
droog met aardig wat zon. Wel is het in de ochtend plaatselijk en tij
delijk oppassen voor gladheid. De temperatuur klimt vandaag,
aangemoedigd door de zon, naar ongeveer 9 graden. De wind
neemt toe tot vrij krachtig, later aan de kust tot krachtig. De richting
is eerst west maar later op de dag zuidwest. De toename van de
wind is een voorbode van ander weer. Een storing sluipt naderbij,
en dit is vanmiddag al te merken aan de toename van de bewol
king. Vanavond gaat het uit deze bewolking regenen, en het kwik
daalt uiteindelijk tot zo'n 3 graden. Woensdag krijgt de zon een
dagje vrijaf en overheersen de wolken. Vooral in het westen van
het land valt hieruit regen.
Bovendien is (natte) sneeuw
niet helemaal uitgesloten.
Het wordt overdag ongeveer Opklaringen
7 graden bij een meest mati
ge zuidoostenwind. Vanaf
donderdag blijft het meest
droog. Naast flinke wolken
velden is er echter ook af en
toe tijd en ruimte voor wat
zon. De maxima komen uit
op zo'n 6 graden en de wind
heeft dan inmiddels de
noordoosthoek opgezocht en
is matig van kracht. Na don
derdag is de bewolking nog
steeds dominant aanwezig
maar af en toe slaagt de zon
erin haar gezicht te laten
zien. Het kwik boekt geleide
lijk een graadje winst.
Juridische
problemen
tijdens uw
vakantie!
Het komt voor.
Hoe nu verder?
De ANWB helpt
met gratis
juridisch advies
voor ANWB-leden
ANWBf rechtshulp