Met historie kun je toekomst maken
PZC
iSifilSirwl
Hofferus was niet zo'n groot dichter
Truusje
Achterberg
zierikzee 750
25
Reinigingsdienst
Schouwen-Duivela
Nooit was ik ergens aangenamer dan te Zierikzee
Multatuli 1878
dinsdag 10 maart 1998
Busbedrijf van Oeveren
Auto-takel- en Bergings
bedrijf de Jonge
Oosthavendijk 1
van Gelder b.v.
Nieuwe Haven
Van water naar weg? Zierikzee heeft
roem vergaard door haar ligging aan
het water, maar zal in de toekomst steeds
meer afhankelijk worden van de autoweg.
Immers, als de voortekenen niet bedriegen,
kan de Midden-Zeelandroute voor een
flinke economische impuls zorgen. Met
haar maritieme verleden houdt de stad
echter een sterke troef achter de hand. Met
als bekendste voorbeeld het ambitieuze
Museumhaven-project. Drie visies op de
toekomst van Zierikzee. Over wonen,
werken en winkelen.
Om met die eerste twee te beginnen: als
centrale kern van Schouwen-Duive-
land krijgt Zierikzee de ruimte om wonin
gen te bouwen en bedrijven naar zich toe
te trekken. Aan voorbeelden geen gebrek.
In de wijk Poortambacht zullen binnen
kort ruim tweehonderd nieuwe woningen
verrijzen en als het even meezit, gaat dit
jaar nog de eerste schop in de grond voor
het uitbreidingsgebied Zierikzee-Noord.
Daarnaast wordt de eerste fase van be
drijventerrein de Straalweg momenteel
ontwikkeld. Wellicht volgt er nog een
tweede en derde fase. Ook het bedrijven
terrein aan de Boerenweg raakt in rap
tempo gevuld.
Knelpunten
Volgens wethouder C.W. Veerhoelc is er
geen reden om pessimistisch te zijn over
de toekomst van de stad. In dit verband
noemt hij een belangrijk onderwerp: de
Midden-Zeelandroute. Bij een opwaarde
ring van de verbinding Bruinisse-Zierik-
zee-Goes ligt er veel in het verschiet voor
Zierikzee, voorspelt hij. De kans is reëel
dat zich meer bedrijven in Zierikzee zul
len vestigen, bijvoorbeeld in de distribu
tiesfeer. Voorwaarde is dat de beruchte
knelpunten (bijvoorbeeld de brug bij
Bruinisse die 's zomers voor veel opont
houd zorgt) worden aangepakt. Veerhoek
zegt echter goede hoop te hebben. „Ik ver
wacht wel dat daar werk van wordt ge
maakt."
Overigens wordt in een rapport van het
Nederlands Economisch Instituut (NEI),
opgesteld in opdracht van de Kamer van
Koophandel en de Zeeuwse sociaal-eco
nomische consultatiegroep, de aanbeve
ling gedaan om de problemen bij Bruinis
se en Kats op te lossen voor in totaal 200
miljoen gulden. Verder zou nog eens 15
miljoen gulden per ongelijkvloerse krui
sing moeten worden neergelegd. Veel
geld, maar absoluut noodzakelijk dat het
wordt gespendeerd: de economische im
puls voor Schouwen-Duiveland en Goes
en omstreken zou alleen mogelijk zijn als
de knelpunten worden aangepakt.
Ook directeur Ph. H. van Doorne van wo-
Zierikzee verwacht de komende ja:
Appelmarkt
ningbouwvereniging Beter Wonen erkent
het belang van de Midden-Zeeland-rou-
te. Een route die in een breder geografisch
verband helemaal van Rotterdam tot Ca
lais reikt, meent hij. Daarnaast betekent
ook de gemeentelijke herindeling een im
puls voor Zierikzee, merkt hij op. Het feit
dat Zierikzee sinds ruim een jaar het be
stuurlijk/administratief centrum van
Schouwen-Duiveland is, heeft tot gevolg
dat meer mensen zich in de stad vestigen.
Het besef dat in de Westhoek de 'kip met
de gouden eieren' niet moet worden ge
slacht (hij praat over het behoud van de
natuur- en landschapswaarden), zal al
leen maar voor een verschuiving van
bouwgrond naar Zierikzee zorgen, be
toogt Van Doorne verder.
Woningbouw
Wat de woningbouw betreft, Beter wonen
is met 84 huizen vertegenwoordigd in het
huidige nieuwbouwplan in Poortam
bacht. De directeur hoopt dat de bouw in
april van start kan gaan. Hij rekent erop
dat er ook in het uitbreidingsgebied Zie
rikzee-Noord huurwoningen zullen ver
schijnen. Niet in de eerste bouwfase, wel
in vervolgfasen.
Van Doorne benadrukt, dat woningbouw
niet per definitie gelijk staat aan uitbrei
ding. Bij diverse bouwprojecten in Zie
rikzee zal vervangende nieuwbouw wor
den gepleegd, zo zullen de flats aan de De
Jongestraat tegen de vlakte gaan. „Som
mige complexen zijn aan het einde van
hun economische levensduur gekomen",
aldus Van Doorne. Uit- en inbreidings-
projecten moeten goed op elkaar worden
afgestemd. Voorzichtig zijn met uitbrei
den als er problemen dreigen als verpau
pering en leegstand in de oude wijken, is
de boodschap van Van Doorne. Of er van
af pakweg 2010 nog'voldoende bouwmo
gelijkheden zijn voor Zierikzee, hangt af
van de visie die de Rijksoverheid tegen die
tijd aanhangt, zegt hij. Wellicht kan wo
ningbouw voor een economische stimu
lans zorgen, oppert, hij. Dus: niet bouwen
omdat er vraag is - zoals nu gebruikelijk is
- maar bouwen om een vraag naar huizen
(en werkgelegenheid) te creëren.
fotografie Pieter Honhoff
En hoe zit het met de winkelvoorzienin
gen? Het aanbod is prima, vindt voorzit
ter P. J. Huijbrecht van het Zierikzee On
dernemers Collectief (ZOC). Maar er is
absoluut geen reden om tevreden achter
over te leunen. In zijn nieuwjaarstoe
spraak heeft hij uitgelegd waarom: de
concurrentie van steden als Middelharnis
en Goes wordt steeds groter. Huijbrecht:
„Kopers worden steeds mobieler. Ze kij
ken niet meer naar kilometers, het gaat
hen om de uitstallingen en de prijzen."
Waakzaamheid is geboden voor de Zie
rikzeese middenstand, waarschuwt Huij
brecht. Als het aan de ZOC-voorzitter
ligt, wordt er bijvoorbeeld meer geadver
teerd buiten het eiland. „De winkeliers
moeten meer klantgericht denken. Zie
rikzee moet een aantrekkelijke plaats
blijven om te winkelen. Het moet geen
slaapstad worden."
Ook de gemeentelijke overheid kan wel
wat aansporing gebruiken, vindt Huij
brecht. Neem nou de verkeerssituatie in
de binnenstad van Zierikzee, die noemt
hij ronduit slecht. Het plan om het par
keerterrein aan de Hoofdpoortstraat uit
te breiden? „Prachtig. Maar niemand
weet hoe de binnenatad moet worden be
reikt vanaf die plek. Laten we pendel
diensten instellen, ik noem maar een
voorbeeld. Ook aan de Julianastraat is
wel wat mogelijk; parkeerterrein, pendel
dienst. Het centrum moet goed bereik
baar zijn voor de voetganger. Daar wil ik
nadrukkelijk op wijzen."
Museumhaven
Bovendien moet het toeristisch produkt
worden versterkt. De uitbreidingsplan
nen voor de Museumhaven zijn uitste
kend, maar het duurt allemaal te lang, be
toogt Huijbrecht, tevens voorzitter van de
Stichting Museumhaven. „Er moet voort
varender worden gewerkt." Twee jaar na
de presentatie van het. ambitieuze busi
nessplan voor de Museumhaven is het nog
altijd niet duidelijk of de haven de cul
tuurhistorische attractie kan worden die
de gemeente voor ogen heeft.
Het plap in een notedop: het aantal sche
pen wordt uitgebreid en in de Zierikzee-
sche Houthandel wordt een restauratie
werkplaats voor historische vaartuigen
gevestigd. De fondswerving is in volle
gang. Afhankelijk van het resultaat van
deze actie kan er binnenkort groen licht
worden gegeven.
Veerhoek: „Zierikzee heeft natuurlijk een
aantal potenties, het is een watersport-
stad en monumentenstad. Die potenties
moeten we benutten, het Museumhaven
project appelleert aan dat uitgangspunt.
Maar", benadrukt hij, „het moet duidelijk
zijn dat Zierikzee geen grote pretstad
wordt."
Herre Stegenga
Ik woon hier nu anderhalf jaar en soms
vraag ik me af waarom ik het niet
eerder heb gedaan. Dan waren de
kinderen mee gegaan en hier gebleven,
tenminste, als ze werk hadden kunnen
vinden. Nu zie ik ze echt te weinig. Maar
verder geniet ik enorm. Ik kom uit Den
Haag. Daar heb ik ook best met plezier
gewoond maar niet zoals hier. Ergens in
een buitenwijk, iedereen leeft er op
zichzelf. De criminaliteit en smerigheid
rukken er op en het is er zo vol!
,11c kwam hier terecht door een vriend die
ik al van mijn 17e jaar af ken. Een jaar of
acht, negen ging hij hier wonen en toen ik
een keertje op bezoek kwam, was ik
meteen veiiiefd op Zierikzee. In de jaren
daarna trok ik steeds vaker naar hem toe,
zowel om de vriendschap als om het
stadje. Een paar jaar terug ben ik gaan
fantaseren over verhuizen hier naar toe.
Toen kwamen de eerste berekeningen. De
oudste van mijn drie kinderen ging het
huis uit en toen nummer twee. Mijn
moeder woonde inmiddels bij ons en die
werd steeds slechter ter been.
Uiteindelijk hebben mijn partner en ik de
knoop doorgehakt. Dit prachtigë huis
stond te koop en was praktisch helemaal
klaar voor ons. De rolstoel van mijn
moeder kan er zo in en uit gerold worden
en haar slaapkamer is gelijkvloers."
„Mijn moeder gaat naar de dagopvang
van de Corneliastichting. Zelf zit ik er ook
veel om een handje te helpen. Daardoor
heb ik in korte tijd veel mensen leren
kennen. Voornamelijk Zeeuwen en niet
alleen ouderen maar ook hun
familieleden. Ik vind het prachtig om hun
verhalen over vroeger te horen. Zo'n
verpleeghuis is ook een dag en nacht
verschil met Den Haag, we zijn er zeker op
vooruit gegaan."
„Ik zal nooit zeggen dat ik hier voor altijd
blijf. Ilc ben alzo vaak verhuisd. Maar de
kriebels heb ik nog niet. Wel kijk ik in het
centrum rond naar mooie huizen die te
koop staan. In een buitenwijk krijg je me
niet. Daar is geen lol aan, zelfs niet in
Zierikzee.
Inge Heuff
Hij hoort zeker thuis in de galerij dei-
bekende Zierikzeese zonen, maar een
echt groot dichter was hij stellig niet.
Adriaan HofEer, als schrijver met de
verlatijnste naam Adrianus Hofferus
Zirezaeus ('van Zierikzee') getooid, mag
in elk geval niet in een adem genoemd
worden met. zijn bekende neef, tijd- en
streekgenoot Jacob Cats.
Dat stellen de sahrijvers van het oude
Nieuw Nederla?idsch biografisch
woordenboek, waarin Hofferus'
levensloop beschreven wordt. Zij
bekritiseren onder meer zijn dichtbundel
Nederduytsche Poëmata, in 1635
uitgegeven, waarin ook Latijnse
gedichten staan. „In dien bundel bezingt
hij historische feiten, stichtelijke
onderwerpen, geeft epigrammen, lof- en
klaagzangen, bruiloftszangen, alles in
streng ernstigen en godsdienstigen trant;
dichterlijk talent blijkt er ons niet genoeg
uit om hem zoo hoog te stellen als zijn
tijdgenooten het deden." Ook het gedicht
dat hij in 1606 bij de dood van zijn vader
schreef, geeft de kenners van het Nieuw
Nederlandsch biografisch looordenboek
weliswaar 'de verzekering van zijn smart,
maar doet ons te weinig medegevoelen'
B ehalve dichter en schrij ver van
'stichtelijke verzen', was Adrianus
Hofferus ook vertaler van godsdienstige
werken. Met (de protestantse) godsdienst
had hij toch al heel erg veel. In 1618, toen
hij in Zierikzee ouderling was, werd hij
met de Zierikzeese dominee Godfried
Udemans naar de Dordtse Synode
afgevaardigd, waar gedurende een half
jaar in 180 zittingen de Dordtse
Leerregels zijn opgesteld. Deze leerregels
gelden ook voor veel protestanten van nu
nog als belijdenisgeschriften. Slechts
achttien andere ouderlingen uit de
Nederlanden waren ook in Dordrecht
aanwezig. De synode, waar ook tal van
theologen vergaderd waren, was
bijeengeroepen om het conflict tussen de
remonstranten en de
contraremonstranten over de goddelijke
voorbestemming te beslechten, maar
werd behalve de bron voor de Dordtse
Leerregels ook het begin van de nieuwe
bijbelvertaling, de Statenvertaling.
Boeken schrijven deed Hofferus ook, in
het Latijn, de taal waarin in die tijd
wetenschap en go'dsdienst bedreven
werden. Maar Zierikzee kent zijn
beroemde zoon ook als schepen
(stadsbestuurder) en burgemeester. Latei-
werd hij rentmeester-generaal der
grafelijke domeinen in Zeeland.
Hofferus, geboren in 1589, overleed in
1644.
Andries Molengraaf
