Kattendijke wordt
noga! eens vergeten
PZC
In het dorpshuis
wijkt de sjoelbak
voor de democratie
20
gemeenteraadsverkiezingen
4 maart
donderdag 26 februari 1998
Kwesties? Ach, er spelen wat
problemen rond een
uitbreidingsplannetje. En er
bestaan lichte zorgen over de
toekomst van het dorpshuis. Maar
échte kwesties - nou, nee. Ze hebben
er een kerk, een school, een kroeg,
een telefooncel en een glasbak. Dus
wat valt er in Kattendijke nog meer
te wensen? Portret van een dorp
'waar zo nu en dan alleen een haan
kraait' aan de vooravond van de
gemeenteraadsverkiezingen.
Huyssenstraat - één telefoontje met ge
meentewerken volstond vaak om het on
gerief te verhelpen. Dat nu moet Katten
dijke straks allemaal missen. Van den
Boomgaard zou, vermoedt hij, via een
voorkeurstemmenactie mogelijk nog wel
een kansje maken om langs de achterdeur
toch te worden herkozen, maar dat is zijn
eer te na; het is graag of helemaal niet.
Foute boel, vindt Van den Boomgaard.
Straks zitten er in de raad vrijwel alleen
nog maar raadsleden afkomstig uit de
stad Goes en dreigen de dorpskernen er
maar een beetje te bij te hangen. Dat zal
de politieke betrokkenheid van de inwo
ners van de dorpen zeker niet vergroten.
En die betrokkenheid is in Kattendijke
toch al zo gering. ,,De politiek leeft hier
totaal niet. Als het goed gaat, waarom
zouden ze zich dan druk maken."
Café-biljart-terras Onder de Toren wordt gerund door het echtpaar Anneriet en Peter Versluis met de
kinderen Kim en Bas.
Kattendijke, ooit een hechte, enigszins roodgetinte gemeenschap; nu wil zelfs de gemeentepolitiek er geen wortel schieten.
fotografie Lex de Meester
Het sierlijke torentje van de Ned. Herv.
Kerk (dienst: 10 uur VM) piekt par
mantig boven de Oude Zeedijk uit. Waar
de weg zich splitst, is een reclamebord van
ldoek formaat geplaatst: eetcafé - biljart-
terras Onder de Toren, voor een goed glas
bier en een lekker bord eten. Bij de entree
van het dorp, aan een lantarenpaal, is bo
ven een groen-wit ANWB-bordje dat de
richting van de Zee-Vruchtenroute wijst,
een pamflet van een debutant in de ge
meentelijke politiek bevestigd: Wie voor
uit wil, kiest Nederland Mobiel. Een paar
straten verderop blikt de besnorde lijst
trekker van lijst 5 (Democraten 66) vanaf
een plakkaat de kiezer met een vertrou
wenwekkende glimlach aan: Doorgaan
met Dick. Vóór het plaatselijke etablisse
ment wiegen een paar uitgebluste rode,
groene en gele ballonnen futloos in de
wind; ook te Kattendijke is carnaval ge
vierd. Een weekje te vroeg weliswaar,
maar dat was omdat dat de Raad van Elf
en het dweilorkest beter uitkwam. Er was
een kruiwagenoptocht, een limonadebal
en een Moggenbal. Schijnt een groot suc
ces te zijn geweest.
Boenwas
Een woensdagochtend rond de klok van
twaalven. In Onder de Toren ruikt het
naar boenwas. Doe meneer J. de Visser
(70) maar een borreltje. Hij woont al jaaa-
ren ('met Kerst precies negentien jaar') op
Kattendijke, dus hij 'kent de mentaliteit
hier wel zo'n beetje'. Mooi dorp hoor, Kat
tendijke, maar hij kwam op weg naar het
café nog twee vrouwtjes tegen die hij har
telijk groette - geloof maar niet dat ze iets
terugzeiden. ,,Nee, ze roepen hier niet
meer zo hard tegen mekaar."
Dat was vroeger wel anders. Ooit was
Kattendijke een dorp van landarbeiders.
Toen heerste er nog gemeenschapszin. Als
de arbeiders uit de Wilhelminapolder
kwamen, zochten zij thuis de gezelligheid
en dus elkaar op. Dat is voorbij. Zo heel
veel landarbeiders wonen er niet meer in
Kattendijke; ze zijn overleden of vertrok
ken naar een verzorgings- of verpleeghuis
in de omgeving. De woningen die aldus
vrijkwamen, werden ingenomen- door
Belgen en Duitsers die het dorpje aan de
Oosterschelde ontdekten als een pracht-
oord om er de vakantiedagen door te
brengen. Ook vestigden zich er veel j onge-
re gezinnen van buiten - tweeverdieners
veelal, wier besognes doorgaans verder
reiken dan een geslaagde gekostumeerde
optocht. Zo verloor Kattendijke in de
loop der jaren het karakter van een hech
te, enigszins roodgetinte gemeenschap.
Halverwege de jaren zeventig, tóen nog
woonde er een aantal echte vechtjassen
dat zich fanatiek inzette voor de leefbaar
heid van het dorp. Ze hadden zich ver
enigd in de Werkgroep Kattendijke - een
gemêleerd gezelschapje was dat. Ze had
den een cafébaas in hun midden, een PTT-
er, een technicus, scholieren, huisvrou
wen en een échte kunstenaar. Zij streden
voor meer woningen op het dorp, beijver
den zich voor een biljart in de bejaarden-
soos, bepleitten een betere bewegwijze
ring, hielden niet op te attenderen op de
noodzaak van een fatsoenlijke accommo
datie voor de lokale voetbaltrots Katten
dijke United. Dat was in de jaren dat er te
Kattendijke nog een vrouw van lichte ze
den praktijk hield. Amusante tafereeltjes
leverde dat somtijds op. Als de goesting
groot was verzamelde zich aan de overzij
de van het pand waar de betaalde liefde
werd bedreven een groepje klanten, dat -
prettig in het zonnetje gezeten - rustig de
beurt afwachtte.
De voetbalclub is niet meer, de brandweer
verdween. Maar het biljart kwam er. Net
als - later - een telefooncel en een glasbak.
Ze hebben er geen postkantoor, geen win
kel, geen openbaar vervoer. Ze hebben er
wél een muziekver
eniging (die na een
conflict met het
dorpshuis geruime
tijd des dinsdags
avonds voor haar
wekelijkse repetitie
naar de muziektent
uitweek), een bil
jartclub, een be-
jaardensoos, een
aerobicclubje en er
is - maar daarvan is
voorzitter Joop van
Baaien van de
dorpsraad niet ge
heel zeker - een dartsclubje. Waarmee
grotendeels is voldaan aan de hevigste
verlangens van de Kattendijkenaren.
Wat hebben zij derhalve nu nog in het
stemlokaal te zoeken? In café Onder de
Toren tilt meneer De Visser zijn glaasje.
Tuurlijk gaat hij straks stemmen, zo is hij
nu eenmaal opgevoed. Maar als je het hem
vraagt, hij heeft 'zo zijn eigen visie op de
politiek'; zakkenvullerij, corruptie, frau
de. „Ze hebben nu je stem nodig, maar als
ze d'r eenmaal zitten, hebben ze lak aan
je." Om de zoveel tijd organiseert de ge
meente Goes waartoe Kattendijke be
hoort een bijeenkomst waar de bevolking
haar ongenoegens kan spuien. De Visser
heeft die drie jaar geleden voor het laatst
bezocht. „Je kunt daar wel naar toe gaan,
maar het is toch ergernis." Wat kan die
raadsleden Kattendijke schelen? Binnen
kort zijn de verkiezingen, maar De Visser
heeft nog geen folder in de bus gehad,
heeft geen flauw idee wie de kandidaten
zijn, laat staan dat-ie de inhoud van de
verkiezingsprogramma's kent.
l'olitieke agenda
Wat hebben de politieke partijen voor
Kattendijke in de aanbieding'' iel zo bar
veel. Sla er dc verkiezingsprogramma's
maar op na; de naam van het dorp wordt
met of nauwelijks genoemd, Kattendijke
geniet op de politieke agenda kennelijk
geen hoge prioriteit Achter de tap poetst
caféhoudster Anneriet de glazen op. „Het
is hier maar een gat. hé. ze vergeten ons
nogal eens." Echtgenoot Peter knikt.
Stemmen heeft hij r.ooit gedaan en zal dat
straks ook niet doen. Waarom zou-ie? Of
hij nou aar. Jar.tjc of Pietje zijn belasting
betaalt, dat maakt allemaal niks uit. Bo-
Mevrouw Geluk.
vendien - wat valt er nog te wensen op het
dorp. Een poosje terug kwam wethouder
Van de Merwe ('oh, is die van D66?') een
avondje praten in het dorpshuis over of er
nog iets nodig is voor j eugd. „Maar ik zou
niet weten wat."
Aan de rand van het dorp, in een ruime
bungalow aan de Zuidweg, woont Kees
van den Boomgaard, al sinds een jaar of
twintig raadslid voor het CDA in de ge
meenteraad van Goes. Van den Boom
gaard (50) keert straks niet meer in de
raad terug en daarmee verliest Kattendij
ke zijn enige vertegenwoordiger in het
Goese gemeentebestuur. Het partijbe
stuur heeft Van den Boomgaard terzijde
geschoven. Dat raakte hem ('ik ben nu er
overheen') aanvankelijk diep. Hoeveel
heeft hij niet voor Kattendijke betekend?
Van den Boomgaard speelde, zegt hij zelf,
destijds een belangrijke rol in de strijd om
het behoud van het dorpsschooltje. En
niet vergeten mag worden dat hij ook op
de achtergrond via zijn contacten met het
ambtelijk apparaat veel voor het dorp
heeft gedaan; een losse tegel in de Dorps
straat, een kapotte lantarenpaal in de
Stormpje
Soms echter wil er zelfs te Kattendijke
wel eens een stormpje opsteken. Jaren
lang is in het dorp geroepen om meer wo
ningen. Nu ligt er eindelijk een plan, is het
wéér niet goed. Ongeveer vijftig inwoners
plaatsten hun handtekening op een lijst
om te protesteren tegen het voornemen
om op een stuk akkerland aan de westzij
de van het dorp tien tot vijftien huizen te
bouwen. Dat heeft tot pittige discussies
geleid aan de tap, in de bejaardensoos en
in de Dorpsinfo, een geel gekaft stencil
werkje dat met enige regelmaat door de
vereniging Dorpsbelangen op alle onge
veer 200 huisadressen wordt bezorgd.
Veel behartigenswaardige artikelen staan
er in die Dorpsinfo; over het speeltuintje
en de hondenpoep, over de mooie op
brengst (1200 gulden!) van de rommel
markt en er is zelfs voorzien in een eetru-
briek, waarin het recept van bijvoorbeeld
een smakelijke Parijse appelflan ('berei
dingstijd 30 min.') wordt uitgeserveerd.
De tegenstanders van het bouwplan roe
pen verontwaardigd dat woningbouw op
dfe plek onherstelbare schade toebrengt
aan het Zeeuwse landschap. De voorstan
ders riposteren smalend dat de initiatief
nemers van de protestactie vooral uit ei
genbelang handelen, bevreesd zijn hun
uitzicht te verliezen, geen rekening hou
den met de jongeren die ook graag op Kat
tendijke willen bhj ven wonen.
Woensdagmiddag. Dat betekent: bejaar
densoos. Voor het dorpshuis staan twee
fietsen geparkeerd. In de hal, aan de kap
stok, twee petten en acht j assen. Mevrouw
Geluk ('ik word binnenkort 86') arriveert
met een flesje koffiemelk. Zeker, zij gaat
straks ook stemmen. Zal Kees van den
Boomgaard wel weer worden. Oh, die
doet niet mee dit keer? Nou ja, ze zoeken
het maar uit hoor,
ze heeft het al druk
genoeg met haar ei
gen huishoudinkje.
Twee tafels staan er
in het mistroostige
za alt j eAan de taf el
links zitten de he
ren. Herkennen we
in één van de kaar
ters niet meneer De
Visser? Zeker wel.
Des morgens had
hij ons in het café al
gewaarschuwd; in
de soos zul je ook
niet veel wijzer worden. Want met z'n
hoevelen zijn ze daar nog tegenwoordig?
Vier mannen en vier vrouwen. Is een van
de heren ziek, kan de rest net zo goed ook
thuisblijven - met z'n drieën is het immers
moeilijk een kaartje te leggen. De Visser
heeft enige tijd geleden nog wel gepro
beerd een aantal nieuwe leden te werven;
hij bracht hij weet niet hoeveel foldertjes
in het dorp rond. En wat denk je? Niet één
reactie gehad. Dat is toch om treurig van
te worden.
Aan het andere tafeltje hebben de dames
Felëus, Van Son, Weststrate en De Jonge
zich rond de sjoelbak verzameld. Ook
daar wordt op neerslachtige toon gespro
ken over de geringe animo voor de weke
lijkse soosmiddag. Zelfs met de bejaar-
dengymnastiek moest worden gestopt
wegens gebrek aan belangstelling.
En hoe zit het met de belangstelling voor
de politiek? Aan de kaarttafel wordt kras
se taal gesproken. Meneer Felëus: „De po
litiek is toch één grote rotzooi. Ik ga niet
stemmen. En ik wil er niet eens over pra
ten ook. Dat is mijn mening."
Aan de sjoeltafel is de toon iets gematig
der; de dames maken zich over dat soort
zaken niet zo druk. Eerlijk gezegd - voor
hen hoeven die verkiezingen ook niet zo
nodig. Want de vierde maart valt uitgere
kend op een woensdag. En als dan het
dorpshuis uit naam van de democratie
wordt gevorderd om dienst te doen als
stemlokaal, kunnen zij er niet terecht om
te sjoelen.
Als de politici daar vooidaan eens reke
ning mee hielden.
Willem van Dam
Kees van den Boomgaard uit Kattendijke, is na zo'n twintig jaar CD A-raadslidmaatschap in Goes aan
de kant geschoven.
