Veldkamp? Is dat weer
zo'n belastingontduiker?
Curling een gigantisch emotioneel spel
PZC
Vreemdeling
in zijn
eigen dorp
Eef Kamerbeek: De grootste afknapper
Spelen op
basis van
vertrouwen
herinneringen
aan japan
winterspelen woensdag 4 februari 1998 34
De competitie
feest zal het niet worden in De Wandeling
als de inwoner van Bonheiden goud haalt
in Nagano. Of toch? Aan de toog zet een
bezoeker zijn glas even neer. „Laat die
Veldkamp hier maar een vat Oranjeboom
afleveren. Dan vatten we er eentje op zijn
gezondheid."
Bij de Gazet van Antwerpen, veel gelezen
in Bonheiden, is Ronny Ceuleers de speci
alist 'nevensporten'. „Dat zijn alle spor
ten behalve voetbal en wielrennen." Ceu
leers hoeft zijn koffers niet te pakken voor
een verre reis naar Japan.
Vooralsnog is Veldkamp de enige die de
Belgische eer verdedigt in Nagano, dus de
Belgen lopen niet warm voor de Winter
spelen. „Er gaat welgeteld één schrijvend
journalist naar Japan, iemand van het
Franstalige Le Soir. Wij betrekken onze
kopij van de internationale persbureaus.
Opening
De prestaties van Veldkamp zullen door
de Gazet op gepaste wijze worden belicht.
„Hij is voor ons natuurlijk interessanter
dan jullie Rintje. Als Bart goud wint is dat
zeker de opening van onze sportpagina.
We hebben natuurlijk meer ervaring met
genaturaliseerde topsporters. Denk aan
voetballers als Oliveira of Weber."
De atleet Mohammed Mourhit is een an
der voorbeeld. De genaturaliseerde Ma
rokkaan was zelfs dicht bij de titel sport
man van het jaar. Dat opent perspectief
voor Veldkamp. „Maar er is wel een lichte
nuance", vindt Ceuleers. „Mourhit is ge
trouwd met een Belgische en woont hier
het hele j aar. Die is niet op grond van spor
tief opportunisme Belg geworden."
De VRT, de Belgische staatsomroep, zal
de Winterspelen niet live uitzenden, 's
avonds in de nieuwsuitzendingen en de
reguliere sportprogramma's zijn er sa
menvattingen.
Het is nooit anders geweest, al ontbreekt
België niet op de medailleranglijst aller
tijden. Vlak na de oorlog werden er twee
bronzen plakken veroverd in het bobslee-
en, in de jaren twintig hadden de Belgen
een zilveren paar bij het kunstrijden.
Documentaire
Mocht Veldkamp in Nagano goud halen,
dan is er een documentaire gepland van
25 minuten met materiaal dat deels door
de NOS zal worden geleverd. Voor live-
beelden is burgemeester Duchesne aan
gewezen op de uitzendingen van Studio
Sport. „De tv gaat hier aan als Bart
schaatst. Ik zal zeker meeleven. En dat
deel van de bevolking dat zich actief be
zighoudt met sport, is zeker op de hoogte
van het feit dat hier een voormalig en mis
schien aanstaand olympisch kampioen
woont."
Bart Veldkamp vroeg in oktober 1995
een Belgische schaatslicentie aan om
zo de concurrentie in Nederland te
ontlopen. Twee jaar later volgde een
Belgisch paspoort waardoor de Hagenaar
namens onze zuiderburen aan de
Olympische Spelen kan deelnemen.
Officieel huist de 'schaatsbelg' sindsdien in
Bonheiden, een dorp onder de rook van
Mechelen. De plaatselijke bevolking heeft
hem nog geen dag gezien. „Is dat weer zo'n
belastingontduiker?"
Bonheiden, de woonplaats van Bart Veldkamp in
foto Marco Hofste/GPD
De burgemeester is trots. Eric Duche
sne noemt Bart Veldkamp een am
bassadeur van Bonheiden. Als de enige
echte schaatsbelg straks in Nagano een
medaille wint, zal de Vlaamse gemeente
zijn interim-inwoner 'zeker en vast' hul
digen. „Als Bart kampioen wordt, bete
kent dat een geweldige promotie voor on
ze gemeente en een stimulans voor de
jeugd om aan sport te doen."
De kans dat de jeugd van Bonheiden,
13.500 inwoners, dé schaatsen zal onder
binden in navolging van hun illustere
dorpsgenoot is klein. Niets, buiten een en
thousiaste burgervader, wijst in het tegen
Mechelen geplakte dorpje op enige adora
tie voor de medaillekandidaat op de vijf
en de tien kilometer. Neem de sportzaak
van Jean Pierre Vermeulen, V&V Sport.
De etalage doet al vermoeden dat schaat
sen geen vrijetijdsbesteding is in Bonhei
den en omstreken. Vermeulen verkoopt in
deze tijd vooral ski's. „Wintersport is hier
ook populair, maar niet in die mate als bij
jullie. Tenminste, ikheb altijdhetidee dat
Nederlanders op de pistes in Oostenrijk
en Zwitserland ver in de meerderheid
zijn. Dat komt natuurlijk omdat jullie zo
luidruchtig zijn", meldt hij fijntjes.
Goede reclame
Van Bart Veldkamp heeft Vermeulen nog
nooit gehoord. „Een Nederlandse schaat
ser die in Bonheiden is komen wonen?
Aha, zo'n belastingontduiker zeker. Die
wonen er hier meer." Uit
leg wekt interesse bij de
zakenman. „Misschien
kan hij een badge van mijn
winkel dragen. Dat zou
goede reclame zijn. Hij
mag hier ook gerust hand
tekeningen uit komen de
len. Dan zorg ik voor een
voorraadje schaatsen."
Vermeulen is geen uitzon
dering. Bart Veldkamp is
nog geen bekende Bonhei
denaar, al doet burgemees
ter Duchesne nog zo zijn
best. „Ik weet dat Bart hier
niet vaak is. We hebben geen schaatsbaan
en hij moet toch veel trainen. We hebben
hem vorig jaar al wel een
keer gehuldigd. Mei is
hier traditioneel de
sportmaand. Ter gelegen
heid daarvan eren we dan
onze inwoners die zich in
sportief opzicht verdien
stelijk hebben gemaakt.
Bart heeft hier een aan
denken van de gemeente
ontvangen. Nee, niet van
mij, ik was nog geen bur
gemeester. De schepen
van sport, Eddy Claes, re
gelt dat."
De bezoekers van sport-
café De Wandeling is dat eerbetoon ont
gaan. Aan de muur hangt een foto van de
Een huldiging komt er, ook als de medail-
lekleur zilver of brons is. „Verwacht hier
geen menigte zoals bij een kampioen
schap van Ajax", zegt de burgemeester.
„Het zal een bescheiden receptie worden,
maar het zou onvergeeflijk zijn als we
niets zouden doen." Hij zal er binnenkort
over praten met één van zijn schepenen,
zoals wethouders in België heten. Met
Claes, de schepen van sport? „Nee, dit is
een klusje voor de schepen van feestelijk
heden."
Bart Veldkamp.
plaatselij ke voetb altrotsVanaf een ande-
re wand lachen wielrenners de klanten te
gemoet. Een schaatser, dè schaatser, ont
breekt. „Nee, dat is geen sport voor ons",
zegt de uitbater, die wel van het bestaan
van Veldkamp op de hoogte isHij heeft op
televisie wel eens een reportage gezien
over die Hollander die nu voor België
schaatst. „Waarom is dat eigenlijk?" Nee,
NAGANO
Peter van Leeuwen
Hinderen mag niet in curling. Maar er staat
geen straf op. „Het is gewoon not done",
vertelt Floris van Imhoff (33) uit Den Dolder.
Curling is onmiskenbaar een sport voor
gentlemen (en ladies). Nooit wordt een speler
uit het veld gestuurd, hooguit een steen. Dat Want er spelen zoveel factoren een rol. Je
laatste gebeurt als de steen wordt geraakt door moet veel rekenen, zes stappen vooruit
een voet of een bezem. Dan is geen discussie denken en dat maakt het zo spannend.
mogelijk. Curling wordt gespeeld door twee teams
Curling kent slechts een beperkt aantal van vier spelers. De taakverdeling in een
spelregels en wordt verder op basis van team loopt volgens strakke lijnen. De spe-
vertrouwen gespeeld. In Nederland zijn in Iers heten achtereenvolgens de lead, de
Utrecht, Zoetermeer en Tilburg ongeveer 'second', de 'third' (of vice-skip) en de skip
tweehonderd mensen actief. Wereldwijd zijn (aanvoerder). De 'lead' en de 'second' zijn
dat er twee miljoen. Canada, de Verenigde de vegers en moeten mentaal dienstbaar
Staten, Schotland, Zweden en Zwitserland zijn en lichamelijk sterk zijn. De skip en de vi
de toplanden in curling, dat in Nagano voor het ce-skip zijn allround, stippelen de strate-
eerst officieel op het olympische programma gie uit en moeten goed communiceren met
staat. de teamgenoten.
Van Imhoff - hij is captain van het Neder-
Curling - op z'n minst vijf eeuwen oud - landse curlingteam dat een maand gele-
is een kruising van elementen uit jeu den op de Europese kampioenschappen
des boules, bowling en schaken. En dat als tiende eindigde - benadrukt het be-
allemaal op ijs. „Het is een gigantisch lang van een sterk collectief„In een cur-
emotioneel spel", bezweert Van Imhoff. lingteam moeten de karakters bij elkaar
„Een perfecte steen gooien is niet zo moei- passen Als je de vier beste curlers van Ne-
lijk, maar toch komt het niet veel voor. derland in een team zet, heb je waar
De worp is een oneigenlijke benaming. De
steen van twintig kilo komt namelijk niet
van het ijs af, maar glijdt naar zijn doel.
De steen wordt in het spel gebracht door
een van de vier spelers die na de afzet en
een tiental meters meeglijdt alvorens los
te laten. De steen 'krult' - vandaar de
naam curling - zijn weg naar het huis.
Een steen kan beter te zacht dan te hard
worden geworpen, tenzij het de bedoeling
is die van de tegenpartij uit het huis te tik
ken ('take-out'). Een subtiele worp is de
'draw', die erop is gericht de steen in of
juist voor het huis te plaatsen. Een worp
heeft een goede lengte als hij de juiste
snelheid heeft en niet voorbij het huis
glijdt.
De vegers kunnen met de bezems een
worp sturen en met zes tot zeven meter
verlengen. Op het oppervlak liggen be
vroren druppels die door een pebble-ma-
chine zijn aangebracht, waardoor er min
der contact met het ijs is en dus minder
wrijving.
Door hard te vegen smelt het toplaagje
van de ijsvloer en ontstaat er een effect dat
te vergelijken is met aquaplaning. De
steen schiet een aantal meters door, De te
genpartij mag ook gaan vegen als de steen
over de helft van het huis is. Men kan de
vijandige steen uit het huis vegen en
waardeloos maken.
„De goede vegers kunnen op de millime
ter de lengte bepalen", aldus Imhoff. „Zij
kunnen een steen precies leggen waar zij
willen en het verschil tussen winst en ver
lies bepalen. Soms komt het voor dat je
een centimeter te ver veegt. Dat is een
pijnlijke ervaring,
Gij s van Oosten
schijnlijk niet het beste team. Het samen- De 'lead' gooit normaliter de eerste twee
spel tussen spelers luistert zeer nauw." stenen subtiel vlak voor het huis om het
Het speelveld (42.07 meter bij 4.28 meter) doel af te schermen voor de stenen van de
bestaat uit twee aan beide uiteinden in tegenpartij. De skip neemt de verant-
het ijs geverfde ronde doelen (het huis), woording over de beslissende laatste twee
stenen.
Het team dat een steen na een spel ('end')
het dichtst bij het centrum van het huis
heeft geplaatst wint de 'end'. Het aantal
verdiende punten is afhankelijk van het
aantal stenen dat dichter bij het centrum
ligt dan de beste steen van de tegenstan
der. Stenen buiten het huis tellen niet mee.
Natiën 'ends' worden de punten opgeteld.
Het team met het hoogste totaal wint de
wedstrijd.
Het huis is opgebouwd uit drie ringen. Het
doel van het spel is zoveel mogelijk sténen
in het midden van het huis te plaatsen.
Een wedstrijd bestaat uit tien 'ends' en
neemt ongeveer twee uur in beslag. Per
'end' mag ieder team acht stenen gooien.
Curling is voor dit jaar voor het eerst te zien op de Olympische Spelen. Waar deze
sport oorspronkelijk vandaan komt is niet meer te achterhalen. In Schotland is
^5^ een Curling-steen uit 1511 gevonden. Aangenomen wordt dat
Curling daar dan ook voor het eerst werd gespeeld.
De worp:
X /"X De speler geefl bij
de afworp effect xfnjsffs j
aan de steen en i 1 ij
VY jpsk deze 'cur|t' S&
~rrrïïiimik^^^ (draait) over
X.'.LX;-, hei ijs
naar ff Wk- 1
Curling vraagt uiterste concentratie.
foto Rob Keeris/GPD
Het vegen: De baan is besprenkeld met
waterdruppeltjes. De bevroren druppeltjes
zorgen voor minder contactplaatsen met het
ijs en dus voor minder wrijving.
Door hard te vegen smelt het oppervlak en
kan de glijsnelheid van de steen worden,
beïnvloed
De aanvoerder (Skip)
staat bij het 'huis' en geeft aanwij
zingen aan de werper en de vegers
De Steen:
Een schijf graniet met een
doorsnee van 30 cm en een gewicht
van 20 kilo
Een team bestaat uit vier spelers:
Een werper 7
(Lead)
Als Eef Kamerbeek aan de Olympische
Zomerspelen in Tokyo wordt
herinnerd, raakt hij nog steeds bitter
gestemd. In zijn beleving heeft de
tienkamper in 1964 een gouden medaille
verspeeld. „De winnaar van toen, de
Duitser Willi Holdorf heb ik vele malen
verslagen", zet hij zijn bewering kracht
bij. Wat het hoogtepunt van mijn
carrière had moeten worden, werd de
grootste afknapper."
Kamerbeek liep kort voor de Spelen een
ischias op. Hij is nog wel aan de wedstrijd
begonnen, maar was gedwongen na vijf
onderdelen op te geven. „Het ging gewoon
niet meer, ook al zat ik onder de
pijnstillers", denkt Kamerbeek met
afgrijzen aan die dag terug. „Ik had op de
400 meter zelfs niet meer de controle over
mijn ontlasting. Ik ben nog wel in Tokyo
gebleven, maar heb er niet als het
vrolijkste lid van de Nederlandse ploeg
De Spelen van Tokyo betekende
Kamërbeeks tiveede olympische deceptie,
want acht jaar eerder was hij gedwongen
om nog voor de openingsceremonie terug
te keren uit Melbourne. Nederland
besloot dat jaar op de valreep zijn ploeg
terug te trekken uit protest tegen de
Russische inval in Hongarije. Maar
Kamerbeek was één van de vier atleten
die al in Melbourne verbleven. Zij hadden
vier weken voor de Spelen hun
trainingskamp in Australië opgeslagen.
In 1960 in Rome heeft Kamerbeek de
tienkamp wel afgewerkt: hij eindigde als
vijfde.
Voor zijn gevoel heeft Kamerbeek zijn top
nooit gehaald. „Dat hadden de Spelen in
Tokyo moeten worden", stelt hij zuur
vast. „Daarna ivas ik min of meer
gedwongen te stoppen, omdat mijn
werkgever Philips het niet langer
toestond dat ik zo vaak iveg was. Maar
aan treurnis kleven ook positieve kanten,
want ik heb loei geleerd te incasseren.
De wedstrijd: Twee teams van elk vier spelers spelen tien 'ends' tegen elkaar. De bedoeling van
het spel is zo veel mogelijk stenen in het huis te plaatsen. Per 'end' schuift elk team acht stenen
naar het huis. Na iedere 'end' wordt voor het aantal stenen dat dichterbij het midden ligt dan de
dichtsbijzijnde van de tegenstander een punt gegeven.
Techniek en strategie ||»2EEU3]ii3Bi
Mannen
Canada, Duitsland, Japan, Noorwegen,
Zweden, Zwitserland, Gr. Britt., V.S.
Come Around
De werper geeft
de steen een zodanig
effect dat deze achter de
stone van de tegenstander
terecht komt.
Hit and Stay
fëfSy Neemt de
plaats in van de
steen van de opponent
door deze weg te ketsen.
Vrouwen
Canada, Denemarken, Duitsland,
Japan, Noorwegen, Zweden, G.B., V.S.
Halve finales
Zaterdag 24 febr
V Finales
t 1 Zondag
AjkVHitffigk 15 febr.
De werper geeft een steen
van z'n eigen team een zet
zodat deze verder de
cirkel inschuift.
Hit and Roll
Ketst een steen van de
tegenstander weg en
glijdt zelf in een goede
positie.
Freeze
Stopt precies voor
SL de steen van de
tegenstander zon
der deze le verplaatsen
NEWS
