Scholing kluif in CAO-overleg Onderzoeker noemt rol rijk in Goudstikker-zaak dubieus PZC Weer acties tegen graafwerk Ruigoord V roeggeborenen kampen later vaak met leerproblemen Nieuw soort yoghurt kan hersenen voor de gek houden Pr oefboete voor sneller dan 'stapvoets' Dertien gekroonde hoofden op bal van koningin Beatrix binnenland zaterdag 17 januari 1998 Vakbeweging vergist zich lelijk in employ ability Cafés weren messentrekker Vermist meisje gevonden Nederlandse pater vermoord Vrouwenhandelaar opgepakt Vuurwerk ingeleverd voor lotje ajdoor Sylvia Marmelstein a[ -DEN HAAG - De vakbeweging -ilieeft zich lelijk vergist. Het ma- 1 l|cen van afspraken over scholing voor werknemers (employabili- ity) blijkt een hele kluif. De vak bonden hadden juist verwacht dat het onderwerp weinig pro- iblemen zou opleveren en heb- het in alle CAO's tot belang eis gebombardeerd, Maar in de tuinbouw is het al ïjmislukt en bij DSM, Philips en ide banken dreigt het fout te -gaan. De onderhandelingen voor de banken (110.000 werknemers) zitten zelfs muurvast sinds de bonden het woord employabili- ty in de mond hebben genomen. Zeven overlegrondes hebben de onderhandelaars al achter de rag 'en het resultaat is nul kom ma nul'. „Als we over scholing blijven praten, dan komt er nooit een CAO", vreest Dick van Huizen, onderhandelaar van de FNV Dienstenbond. ,Het is een gigantische neder- aag dat het overleg hierop stokt", geeft hij toe. „Scholing is de kurk waarop de hele nieuwe CAO moet drijven. Ook de werkgevers knikken uitbundig ja als wij voorstellen om de op leidingen te verbeteren. Een makkie, dachten wij dus. Maar zodra we concrete afspraken willen maken, gaan de werkge vers steigeren." Een concrete afspraak betekent voor-de FNV dat iedereen een ibaangarantie krijgt. Banken imoeten voor alle werknemers een toekomstplan opstellen. De baas moet zwart op wit zetten welke banen dreigen te verdwij - men door reorganisaties. Wordt een bepaalde functie opgehe ven, dan moet de baas verplicht scholing aanbieden om de werknemer klaar te stomen voor een andere baan. Faalt de werkgevér dan wordt hij ge straft met een duur sociaal plan. Klappen Van zulke verplichtingen willen de werkgevers niets weten. „Ze vinden de vage scholingsaf spraak die in de oude CAO staat prima", zegt Van Huizen. „Maar de opleidingen komen terecht bij de verkeerde mensen, bij cle jonge werknemers in hogere (commerciële) functies. Lager opgeleiden in administratieve banen vallen buiten de boot, terwijl juist daar klappen vallen bij reorganisaties. Voor hen moeten we dus duidelijke af spraken maken." Philips (40.000 werknemers) durft ook slechts vage afspra ken te maken. In 'het scholings akkoord dat de bonden en het concern vorige week hebben af gesloten staat alleen dat het be drijf zich meer zal inspannen voor employability, „Eens in de drie of vier jaar gaan wij een ge sprek aan met alle werknemers. Dan kijken we of er behoefte is aan scholing", zegt onderhan delaar De Haas. Dat lijkt in de verste verte niet op de zoge noemde investeringscontracten die de Industriebond FNV na streeft. Daarin moet namelijk duidelijk staan welke werkne- Aan het hek geketende actievoerders tegen het graafwerk bij Ruigoord worden door de politie met behulp van een slijptol losge maakt en gearresteerd. foto Marco Okhuizen/ANP van onze redactie binnenland AMSTERDAM - Enkele tientallen actie voerders hebben gisteren geprobeerd bij Ruigoord graafwerkzaamheden voor de daar geplande havenuitbreiding tegen te houden. De politie heeft negentien men sen aangehouden op grond van openlijk geweld, het niet voldoen aan een bevel van de politie en het betreden van verboden gebied. Enkelen actievoerders hadden zich 's och tends aan de hekken om het bouwterrein vastgeketend. De politie gebruikte onder meer slijptollen om de ze los te maken, 's Middags beklom een klein groepje een wals op het bouwterrein en liet zich dooi de doorrijdende machine voortslepen. Toen de politie arriveerde was de actie echter al afgelopen. De activisten zijn sympathisanten van GroenFront dat op deze wijze het verzet tegen de aanleg van de Afrikahaven her denkt. Vele j aren is er verzet geweest tegen de aanleg van de haven. Dat spitste zich sinds vorig jaar 16 juli toe met de oprich ting van een actiekamp op het terrein, dat in oktober werd ontruimd door honder den ME'ers. Bulldozers walsten vervol gens het terrein grotendeels plat. Ook een 'Groen Fort' werd later weer ontruimd. Maar actievoerders verzetten zich nog al- tij d geweldloos vanuit tenten en zelf gefa briceerde schuilplaatsen in de directe om geving. Gisteren keurden burgemeester en wet- houdërs het bestemmingsplan Afrikaha ven goed. Binnenkort bespreekt de ge meenteraad het plan. Voor de haven en bijbehorende bedrijfsterreinen moet het kunstenaarsdorp Ruigoord wijken. Al leen karakteristieke gebouwen, zoals de kerk van het dorp blijven staan. De kerk zou volgens de gemeente een sociaal-cul turele bestemming kunnen krijgen, hoe wel milieuwetgeving bewoning van het gebied uitsluit. ANP mers er recht hebben op scho ling, hoeveel geld het mag kos ten, hoeveel dagen per jaar aan cursussen mag worden besteed en of de opleidingen in eigen of in de baas zijn tijd gevolgd moe ten worden, Hierover staat geen letter in de nieuwe overeen komst. Het akkoord moet desondanks als basis dienen voor de komen de CAO-onderhandelingen die in maart beginnen. Dat voor spelt dus niet veel goeds. „Maar- als Philips tijdens het CAO- overleg niet concreter wordt, gooien wij de kont tegen de krib", laat FNV-onderhande- laar Jan Cuperus weten. Foutje Bij chemieconcern DSM (8.000 werknemers) lijken de scho lingsafspraken door een foutje in de communicatie de mist in te gaan. Bonden en werkgevers waren het al eens dat het verbe teren van de employability be langrijk is. Helaas bleek achter af dat beide partijen iets totaal anders onder de term verstaan. „Employabilty is namelijk het weerbaar maken van werkne mers", roepen de vakbondsbe stuurders in koor. „Mis", zeggen de werkgevers. J,Het betekent dat werknemers zich op zo'n manier mogen scholen dat de baas daar voordeel van heeft. Het moet leiden tot flexibeler werken, meer variatie in werk tijden en prestatiebeloning." En daarover valt met de vakbonden niet te praten. In de tuinbouw-CAO (100.000 werknemers) wil het ook niet vlotten. Alle onderwerpen die te maken hebben met employabi lity zijn uitgesteld. Door scho ling worden werknemers multi- inzetbaar en daar moet een sala risverhoging tegenover staan, vinden de bonden. Ook moet het leiden tot minder uitzendkrach ten in de sector. De werkgevers willen dat niet beloven. De gemoederen zij n daardoor zo hoog opgelopen dat de-onder handelaars een adempauze in hebben gelast. Zij beraden zich nu op nieuwe scholingsvoor- stellen. Tot de zomer zitten de werknemers daarom opgeza deld met een tijdelijke CAO. Zo leidt het onderwerp employabi lity geheel onver-wacht tot een grote chaos aan bijna alle on derhandelingstafels. GPD ZWOLLE - Een 30-jarige inwoner uit Zwolle mag een jaar lang geen horecagelegenheid in zijn stad meer betreden. Dat hebben de uitbaters gezamenlijk besloten. De man stak het afgelopen weekeinde bijna een portier van een bar in deZwolse binnenstad neer. Een collega-portier kon de steekbeweging van de Zwollenaar tegenhouden. De verontwaardiging in de gehele horeca in de Zwolse bin nenstad was zo groot dat de eigenaars samen besloten de man te weigeren in alle veertig cafés en bars. Ze hebben ieder een lokaalverbod voor'de Zwollenaar ondertekend. De politie heeft dat besluit aan de man uitgereikt. ANP EDE - De politie in Ede heeft gisterochtend vroeg na een in tensieve speurtocht een 15-jarig meisje teruggevonden dat sinds donderdagmiddag vermist was. ITet Edese meisje, dat ernstige psychische problemen heeft, werd in goede gezond heid aangetroffen in een aardedonker bos. De politie doorzocht sinds donderdagavond met tientallen mensen en met hulp van honden en een helikopter, het bos bij Achter de Hartenberg tussen Ede en Otterlo. Op die plek langs de Apeldoomseweg was tegen de avond de fiets van het meisje gevonden. Vlak voordat de actie gisterochtend afgeblazen zou worden, vonden ME'ers het kind terug. Zij is onder bege leiding van artsen en het Riagg teruggebracht naar haar- ver zorgingsadres. ANP ASUNCION - De Nederlandse pater Guillermo Boumans (67) is in Paraguay vermoord. Hij werd doodgestoken door een misdadiger die hij betrapte in de keuken van een woning van religieuzen in Encarnacion. De pater was daar op vakantie. Boumans, die behoorde tot de Congregatie van Missionaris sen van het Goddeüjk Woord, die in Nederland bijna honderd leden heeft, werkte al veertig jaar in Paraguay. De dader is er na de steekpartij vandoor gegaan met een be drag van ongeveer 500 gulden en een horloge, AFP DEN HAAG - De politie heeft donderdag in een hotel in Voor schoten een 43-jarige man uit Bulgarije aangehouden op ver denking van vrouwenhandel. Hij zou Bulgaarse vrouwen onder dwang naar Nederland hebben gebracht om in de pros titutie te werken. De politie hield in de hotelkamer ook twee meerderjarige illegaal in Nederland verblijvende vrouwen aan. Die zullen het land worden uitgezet. De Bulgaar werkte samen met een 26-jarige landgenoot, die op 4 januari op een camping in Den Haag is aangehouden. Deze laatste had twee minderjarige Bulgaarse meisjes naar Nederland gebracht onder het voorwendsel dat ze in een piz- zeria zouden gaan werken. In werkelijkheid werden ze onder dwang tewerkgesteld achter de ramen in Den Plaag en Am sterdam. ANP AMSTERDAM - In Amsterdam hebben jongeren na de jaar wisseling 1.040 kilo vuurwerk ingeleverd bij de politie. Inruil daarvoor kregen ze loten die kans geven op geldprijzen van 25 tot 450 gulden. De actie 'Lotje vooreen rotje', is opgezet om te zorgen dat niet afgegaan vuurwerk van de straat verdwijnt en dat jongeren hun knallers en pijlen inleveren die met de jaar-wisseling zijn overgebleven. De politie reikte in totaal 8.600 loten uit. De ac tie liep dit jaar zo goed dat sommige wijkteams zelfs loten te kort kwamen. Lotje voor een rotje is een initiatief van het bu- reau HALT, de politie en de gemeentelijke inzameling che misch afval. ANP van onze reactie binnenland DEN HAAG - Kinderen die veel te vroeg zijn geboren, hebben i later zeer vaak problemen met leren. Ook hebben zij veel vaker lichte beperkingen dan kinde ren die wel negen maanden in de buik van hun moeder hebben gezeten. Dit blijkt uit onderzoek naar kinderen die in 1983 werden ge boren na een zwangerschap van minder dan 32 weken en/of een geboortegewicht van minder dan 1.500 gram. De resultaten van het onderzoek staan in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde Van alle kinderen uit de onder zoeksgroep had 45 procent op 10-jarige leeftijd één of meer li- I chamelijke beperkingen. Dat is I zes keer zoveel als andere kin deren van die leeftijd. Vaak is er- sprake van een combinatie van gebreken. De kinderen hebben vaak leer problemen. Op 9-jarige leeftijd bezocht bijna een op de vijf het speciaal onderwijs. Van de kin deren die wel naar een gewone basisschool gingen, was 57 pro cent achter of had extra hulp nodig. Zowel het aantal veel te vroeg geboren kinderen als hun over levingskansen zijn de afgelopen decennia aanmerkelijk toege nomen. In 1983 kwamen 1.423 vroeggeborenen te wereld. In 1993 waren dat er 1.882. Onge veer 10 procent van deze kinde ren heeft een ernstige handicap. Ondanks de grotere overle vingskans is dit percentage niet veranderd. De kinderen zijn op 5-jarige leeftijd en op 10-jarige leeftijd uitgebreid bekeken. Toen zij vijf waren, gebeurde dit door een kinderarts. Op de leeftijd van 10 aan de hand van een vragenlijst die door de ouders werd inge vuld. Tussen het 5e en het 10e jaar doen zich geen grote ver schuivingen voor in het vóórko men van lichamelijke beperkin gen. Vroeggeborenen doen veel va ker een beroep op medische voorzieningen. Bijna 40 procent van de kinderen was na het 5e jaar nog in een ziekenhuis opge nomen geweest. ANP door Sylvia Marmelstein DEN HAAG - Voor wie graag ki lo's wil verliezen maar lekker nijen niet kan weerstaan, is een oplossing bedacht. Nog dit jaar komt een yoghurt op de markt die de eetlust remt. Er zit name lijk een stof in die de hersenen voor de gek houdt. Dat meldt Foodpress, het vakblad voor de voedingsindustrie en levens middelenhandel. Bij proefpersonen in Zweden verdwenen de kilo's als sneeuw voor de zon. Het enige wat zij daarvoor moesten doen was tus- (Advertentie) R2 voor betaalbaar kantoor bel. 0113 270470, fax 0113 270444 sen de middag een bakje yog hurt (die cle naam Maaval heeft gekregen) ..eten. Bij de avond maaltijd was de eetlust inmid dels zo erg afgenomen, dat ze 16 procent minder aan calorieën naar binnen werkten. De trek in eten wordt afgeremd doordat aan de yoghurt de stof Olibra is toegevoegd. Dit ingre diënt stimuleert de zenuwuit einden in de dunne darm waar door de hersenen een seintje krijgen dat er nu wel genoeg ge geten is. Olibra is ontwikkeld door het Schotse biochemische bedrijf Scotia en wordt ge maakt uit (bewerkt) palmolie extract, havermeel en water. Scotia denkt een gat in de markt te hebben ontdekt want de Scandinavische proefpersonen- vinden Maaval best lekker. Het product smaakt als gewone yog hurt, maar heeft wel één nadeel: het is twee keer zo duur. GPD door Danny Verbaan AMSTERDAM - De rijksover heid heeft direct na de Tweede Wereldoorlog een dubieuze rol gespeeld in de kwestie rond de kunstcollectie van Jacques Goudstikker. Er is alle reden om de argumenten die destijds tegen diens weduwe werden gebruikt, in twijfel te trekken. Tot die conclusie komt onder zoeker G. Aalders van het Rijksinstituut voor Oorlogs documentatie (Riod). Hij geldt als deskundige op het gebied van de roof van kunstschatten* goud en andere kostbaarheden door de Duitse bezetter. Jacques Goudstikker was een joodse kunsthandelaar- uit Amsterdam. Tijdens zijn vlucht voor de nazi's overleed hij na een val aan boord van het schip waarmee hij met zijn vrouw en zoontj e in de richting van Engeland vluchtte. Korte tij d later kwam zij n kunsthan del in handen van een Duitse bankier; deze verkocht bijna achthonderd schilderijen voor- tweemiljoen gulden aan rijks maarschalk Göring, Vreemde zaak Na de bevrijding eigende de Nederlandse overheid zich de werken die terugkeerden uit Duitsland toe. In de ogen van het Rijk was er namelijk spra ke geweest van een rechtmati ge en vrijwillige transactie, waarvoor- bovendien (door Göring) voldoende zou zijn be taald. Goudstikkers weduwe vocht dit aan; zij wees erop dat de bedrijfsvoering en de ver koop buiten haar goedkeuring en tijdens haar afwezigheid Schilderij uit de Goudstikkercollectie 'David die brief geeft aan Uria' van Pieter Lastman, op dit moment in het bezit van het Mauritshuis. waren geschied. Aalders zegt haar mening te delen: „Het lijkt me een vreemde zaak dat een joodse eigenaar, nota bene op de vlucht voor de nazi's, iets vrijwillig zou verkopen aan de rechterhand van Hitier. Voor zover ik het kan bekijken is er- niet veel vrij willigs aan ge weest." De Riod-medewerker vindt voorts dat de vrouw ten on rechte kreeg voorgespiegeld dat Göring een alleszins rede lijk bedrag had betaald, dat bovendien na de oorlog in han den was gekomen van de er ven: „Deverkoopsomhadzesa acht miljoen gulden moeten zijn. De weduwe is op het ver keerde been gezet." Stukgeprocedeerd De vrouw gaf na enkele jaren de strijd op en beloofde in 1952, zij het onder protest, af te zien van verdere claims. „Ze kon niet anders", zegt Aalders nu. „Volgens de huidige advo caten van de erven Goudstik- foto GPD ker is ze stukgeprocedeerd door de Nederlandse staat. Fi nancieel was het voor haar niet meer op te brengen verder te gaan." Zo'n honderd vijftig schilde rijen uit de Goudstikker-col lectie hangen op dit moment in diverse Nederlandse musea. De nabestaanden eisten vorige week dat de overheid ze alle teruggeeft. Het Mauritshuis in Den Haag vindt het geen pro bleem om de Goudstikker schilderijen af te staan. GPD van onze redactie binnenland DORDRECHT - Een rustige wijk, Stadspol- ders in Dordrecht. Nieuwbouwhuizen, sin gels en woonerven. Vooral veel woonerven. Drempels, paaltjes en plantenbakken moe ten voorkomen dat automobilisten 'harder dan stapvoets' door de kinderrijke wijk rij den. Maar daar zit ook meteen het pro bleem, weet de politie. „We weten eigenlijk niet hoe hard stapvoets eigenlijk is. Het is afgeleid van de tred van een paard", zegt C. Bondt van politiedistrict Dordrecht-Zwijn- drechtse Waard. Donderdagmiddag werd met veel bombarie een - op het oog - te hard rijdende auto aan gehouden en de bestuurder bekeurd om zo de rechter een uitspraak te ontlokken over de geldigheid van de subjectieve waarne ming van een politieagent. De uitspraak van de rechter kan als voorbeeld gelden voor het bekeuren van hardrijders op woon erven. Onder het toeziend oog van een legertje ca meraploegen en fotografen komt even later een blauwe Opel Corsa aangereden. Niet echt hard, maar wel té hard, constateert po litieman J. Bosman. Met een opgestoken hand wordt de automobilist tot stoppen ge- dwongen.,Ik zag dat u zoëven te hard reed" zegt Bosman streng. Achter het stuur zit B. Punt, parketsecretaris van het Openbaar- Ministerie, Hij speelt het spel mee. „Ik reed toch stapvoets?" Bosman vindt van niet, hij meent dat de justitiemedewerker te hard reed, volgens zijn waarneming. Er wordt een bon van 120 gulden uitgeschreven. „U reed tussen de 25 en 30 kilometer per uur. Dat is dus harder dan stapvoets." Als het aan de politie en het Openbaar Mi nisterie ligt, dan moet de Dordtse kanton rechter binnenkort besluiten dat zo'n puur subjectieve waarneming van een politiesur veillant mag leiden tot een bekeuring. GPD door Carine Neefjes en Berrit de Lange DEN HAAG - De zestigste ver jaardag van koningin Beatrix is een privéfeest, dat slechts een publieke uitstraling heeft 'daar waar het niet anders kan'. De stad wordt voor het intieme par tijtje met 160 gasten twee dagen 'bezet', maar de kans dat de Am sterdammers een glimp opvan gen van de internationale gas ten is erg klein. Vaststaat dat dertien 'gekroon de hoofden' Beatrix komen ge lukwensen: koning Albert en koningin Paola van België, Carl Gustav en Silvia van Zweden, Juan Carlos I en Sofia van Spanje, Margrethe en prins Henrik van Denemarken, Ha- rald V en Sonja van Noorwegen, groothertog Jean en Joséphine- Charlotte van Luxemburg en Hans Adam van Liechtenstein, die zonder zijn vrouw Marie komt. Opvallend is dat het meest be vriende koninklijk paar, koning Hoessein en koningin Noor uit Jordanië, niet op het feest ko men. Wel zenden zij een afge vaardigde. De afwezigheid van koningin Elizabeth uit Groot- Brittannië wekt minder verba zing. De Britse vorstin is niet zo gek op feestjes en stuurt hoogst waarschijnlijk prins Charles naar Amsterdam. Hofprotocol Ook directe familieleden van Beatrix en Claus zijn uitgeno digd, onder wiq alle kinderen van de prinsessen Irene, Mar griet en Christina. Voor eventu ele aanhang van de prinsen geldt het hofprotocol. Zo kan prins Maurits openlijk pronken met zijn kersverse verloofde Marilène van den Broek, terwijl kroonprins Willem-Alexander zich niet officieel met zijn vrien din Emily Bremers mag verto nen. Niet uitgesloten is dat zij zaterdagavond wel op het bal op het Paleis op cle Dam verschijnt. Datzelfde geldt voor Lauren- tien Brinkhorst, de dochter van D66-Europarlementariër Lau- rens-Jan Brinkhorst, die verke ring heeft met prins Constan- tijn. Ingewijden ver-wachten zelfs de ex-man van prinses Ire ne, Carel Hugo de Bourbon Par ma, met wie de koningin nog een vriendschappelijke relatie on derhoudt. Uitgesloten is dat Jorge Guillermo, de voormalig echtgenoot van prinses Christi na, op de dansvloer verschijn- t.Of het bal van Beatrix tevens een huwelijksmarkt wordt voor troonopvolgers die nog vrijgezel zijn, is duister. De jonge genera tie verkiest misschien 'een con currerend feest dat elders in Eu ropa plaatsvindt', aldus een woordvoerder van de Rijks voorlichtingsdienst. Victoria Waar de andere koninklijke party losbarst, wil hij niet zeg gen. De kalender meldt echter op vrijdag 30 januari de dertig ste verjaardag van kroonprins Felipe van Spanje. Of de meest begeerde vrijgezelle kroonprin ses, de 20-jarige Victoria van Zweden, naar Amsterdam komt, is dus ook onzeker. Vrijdagmiddag 30 januari arri veren de gasten bij het Stedelijk Museum, 'waar ze even kort kennismaken en wat werken bekijken die directeur Rucli Fuchs speciaal voor de gelegen heid heeft uitgezocht', aldus de woordvoerder- van de RVD. 's Avonds is er een balletvoorstel ling in het Muziektheater, met Beatrix' favoriete choreografen Hans van Marien en Jiri Kylian. Hier zijn ook premier Kok en burgemeester Patijn van Am sterdam van de partij. Op Beatrix' verjaardag zelf, za terdag, gaat het gezelschap met de koninklijke trein een dagje naar de Veluwe, waar Paleis het Loo en museum Kröller-Müller wordt aangedaan. Daarna snel terug naar Amsterdam, 'om zich te verkleden voor het bal', in het Paleis op de Dam. Zondagoch tend is er een kerkdienst in de Westerkerk waar Beatrix en Claus in 1966 trouwden, het hu welijk dat door rookbommen werd verstoord. Het verjaar dagsfeest wordt afgesloten met een rondvaart over het IJ met de radersalonboot Kapitein Kok. Volgende week stellen politie en justitie in Amsterdam het defi nitieve veiligheidsdraaiboek vast. In ieder geval wordt de om geving van de verblijfplaatsen van de gasten - het Amstelhotel, het paleis op de Dam en hotel Krasnapolsky - afgezet. GPD (Advertentie) R2 voor snelheid en service bel. 0113 270470. fax 0113 270444

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1998 | | pagina 9