Goese Lyceum wordt tweetalig
Nieuw VVV-kantoor Renesse geopend
touch
Saeftingse koeien niet weg te jagen
Personeel ADZ
ongerust over
werkgelegenheid
ZMF verzoekt
justitie onderzoek
tegen Hydro Agri
School gaat als eerste in Zeeland Engels als voertaal gebruiken
zeeuwse almanak
V erzoeknummer
PZC
zeeland
zaterdag 17 januari 1998
rfnnrHenk Postma
GOES - Het Goese Lyceum
wordt de eerste Zeeuwse school
die het Engels als voertaal gaat
gebruiken. Als ze dat willen,
kunnen leerlingen dan de helft
ïan de schooltijd in het Engels
les krijgen. Dat gebeurt al me
teen in de eerste brugklas. De
Goese school wil hiermee vol-
„end jaar augustus van start
gaan. Kinderen die nu op de ba
sisschool in groep zeven zitten,
zijn de eersten die van de moge
lijkheid gebruik kunnen maken.
Rector A Wevers maakt dit van
daag, zaterdag, bekend tijdens
een open dag van de school. Er
varingen elders en contacten
met ouders hebben volgens hem
uitgewezen dat er voldoende
waag is naar voortgezet onder-
sijs met Engels als voertaal. Hij
verwacht er een speciale brug
klas van zo'n twintig leerlingen
voor te kunnen formeren. In de
andere brugklassen blijft de
school gewoon in het Neder
lands lesgeven.
Het Goese Lyceum mikt met dit
initiatief in eerste instantie op
leerlingen die in staat worden
geacht eén vwo-diploma te ha
len, maar ook scholieren met
havo-indicatie zouden er -
wellicht in een later stadium -
voor in aanmerking kunnen ko
men. Het Engelstalig onderwijs
zal zich in hoofdzaak uitstrek
ken tot zaakvakken als wiskun
de, natuurkunde, biologie, ge
schiedenis, aardrijkskunde,
verzorging, muziek en tekenen.
Datgebeurt tot in de vierde klas.
De leerlingen kunnen er een in
ternationaal erkend certificaat
mee halen.
Nederland telt momenteel vijf
tien scholen waar leerlingen er
voor kunnen kiezen om de helft
van de tijd in een moderne
vreemde taal te communiceren.
Dedichtstbijzijnde staat inRot-
terdam. Behalve in Goes, wil
men nu ook in Hellevoetsluis
zo'n 'tweetalige school' in het
(Advertentie)
UITGIFrEBUFFETTEN
ONTMOETINGSRUIMTE
TER WEEL GOES
deze week uitgevoerd door:
KapeUe; tel. Of 13-344151
leven roepen. De Goese rector
Wevers noemt de stap een lo
gisch gevolg van de internatio
nalisering.
Het Goese Lyceum doet al veel
aan uitwisseling met scholen in
Denemarken en Frankrijk.
„Ook daarbij is Engels de voer
taal", zegt Wevers. Het toene
mend gebruik van het Internet,
waarbij veelal ook in het Engels
wordt gecommuniceerd, en de
invoering van de Europese
munt zijn volgens hem ook ont
wikkelingen die de behoefte aan
tweetalig onderwijs vergroten.
Om de bevoegdheid te verwer
ven in het Engels les te geven,
moet het Goese Lyceum nog zo'n
tien tot twaalf docenten bij
scholingscursussen laten vol
gen. Daarvoor kan een beroep
worden gedaan op Europese
fondsen.
Het Goese Lyceum verwacht
zich binnenkort ook als enige
Zeeuwse school te kunnen pro
fileren als 'voorhoedeschool' op
het gebied van de informatie- en
communicatietechnologie. Dat
houdt in dat de school extra
rijksmiddelen krijgt om sneller
dan de meeste andere scholen
voldoende computerappara
tuur in huis te halen. Het minis
terie van Onderwijs wil dat elke
school uiteindelijk voor iedere
tien leerlingen één computer
aanschaft.
Het Goese Lyceum is een van de
honderd scholen die daar bij
voorrang extra geld voor la-ij-
gen. Van tweehonderd scholen
die er ook voor in aanmerking
wilden komen, is de aanvraag
afgewezen. Het is de bedoeling
dat de computers vooral worden
gebruikt voor de vakken Neder
lands en moderne vreemde ta
len.
Gewonde bij
steekpartij
inTerneuzen
TERNEUZEN - In de Korte
Kerkstraat in Terneuzen is een
49-jarige inwoner van Hoek
donderdagavond rond elf uur
gewond geraakt bij eert vecht
partij. Hij liep messteken op aan
nek en gezicht, maar weigerde
medische behandeling.
Mogelijk aanleiding tot de
steekpartij was een ruzie die hij
met een 24-jarige inwoner van
Temeuzen had, eerder die
avond in een café. Daarbij zou
het slachtoffer al letsel hebben
opgelopen door een stukgesla
gen bierglas. Het tweetal- had
toen al de nodige drank achter
de kiezen.
Directrice
schouwburg
Terneuzen weg
TERNEUZEN - Directeur Yo-
lauda Mergler verlaat het Zuid-
landtheater in Terneuzen. Ze
heeft een soortgelijke functie
aanvaard in de schouwburg van
Deventer. Mergler heeft vrij
dagavond kort voor een voor
stelling haar medewerkers op
de hoogte gesteld van haar be
noeming bij De Leeuwenbrug.
Het vertrek van de directeur van
het theater en het Festival van
Zeeuwsch-Vlaanderen komt
voor iedereen als een volslagen
verrassing. Mergler zelf kreeg
gisteren aan het eind van de
middag te horen dat ze welkom
is in Deventer.
Zowel bij het personeel als bij de
verantwoordelijk wethouder
Was niet bekend dat ze de inten
tiehad om op korte tennijn haar
functies in Terneuzen neer te
Alle pogingen om de meest verwilderde runderenrichting stal te dirigeren zijn op niets uitgelopen. Ook met een bootje lukte het de veehouder en zijn helpers niet om de
koeien naar de dijkte drijven. foto's Charles Strijd
door René Hoonhorst
SAEFTINGE - Meer dan twintig run
deren lopen deze week nog vrij rond op
het schor van Saeftinge. De beesten
staan af en toe tot halverwege de schoft
in het water. Bezorgde natuurliefheb
bers vragen zich wel eens af of de dieren
in de winter niet op stal moeten staan.
De koeien kunnen zich echter uitste
kend redden en vinden ook in dit jaar
getijde nog voldoende voedsel, betoogt
de Axelse veehouder J. van Liere.
Hoewel de runderen dus prima kunnen
overleven in het winterse Saeftinge,
zou Van Liere de herkauwers graag
naar de stal halen. De beesten hebben
namelijk koper en mineralen als bij
voer nodig en de dierenarts dient regel
matig bloedmonsters te controleren. De
Saeftingekudde van de veehouder be
staat uit 180 tot 200 dierèn. De runde
ren die nu nog op de Noordpunt van het
reservaat verblijven, zijn de meest ver
wilderde. „Dat zijn koeien die in het
schor zijn geboren en zich nergens wat
van aantrekken. Zelfs met een vlieg
tuigje is het niet gelukt ze naar de stal te
ditjven. Ze hebben snel door dat al het
lawaai hen niets doet en grazen onver
stoorbaar door."
Ook met een boot j e lukte het de veehou
der en enkele helpers tot nu toe niet om
de koeien naar de dijk te drijven. „De
beesten kennen de weg door Saeftinge
beter dan wij en zijn bovendien gewoon
veel te snel", weet Van Liere intussen.
Van Liere hoort via-via wel eens dat
mensen hem dierenmishandeling ver
wijten, omdat de runderen zo lang bui
ten in weer en wind verblijven. Zowel
stichting Het Zeeuwse Landschap als
dierenarts J. Kop hebben echter nooit
klachten van de Dierenbescherming of
andere organisaties gehooid. Volgens
Kop is dat ook logisch omdat de beesten
goed gezond zijn. „Runderen die in het
schor op zoek moeten naar voedsel le
véren elke dag een topprestatie. De
conditie van die dieren moet gewoon
goed zijn. Maar het is wel zo dat de
beesten, vooral omdat er veel zoogkoei
en zijn, onder meer mineralen en koper
bijgevoerd moeten krijgen, omdat
Zeeuws-Vlaanderen te kampen heeft
met de uitstoot van industrieën van
Antwerpen en Kanaalzone."
Na vijf jaar runderen te hebben gehou
den op de Noord (de noord-oostelijke
punt van Saeftinge) ziet Van Liere
langzamerhand bevredigende resulta
ten. De limousins, blonde aquitanes en
kruisingen van die twee soorten Franse
vleeskoeien doen het goed op Saeftin
ge. „Alleen de zuivere blonde aquitai-
nes gaan er uit, omdat die iets te zwak
zijn voor het schor. Maar ik heb intus
sen een kwalitatief uitstekende kudde
gefokt. Een aantal van zo'n tweehon
derd dieren is net te runnen met hulp
van vrijwilligers en vrienden. Op het
moment heb ik gemiddeld zo'n tachtig
zoogkoeien. Als dat gemiddelde de ko
mende twee jaar stijgt naar 125 ben ik
tevreden." Het speciale vlees van het
Saeftingerund - boeuf de la marée -
vindt behoorlijk aftrek en Van Liere
hoopt over enige tijd met Het Zeeuwse
Landschap nog eens te overleggen over
verdere commerciële toepassingen.
Vegetatie
De stichting Het Zeeuwse Landschap is
als beheerder van het natuurreservaat
ook redelijk tevreden over de bewei
ding met runderen, zegt woordvoerder
C. Jacobusse. De vegetatie is nog geva
rieerder geworden nadat koeien de
schapen hebben vervangen als begra-
zers. De runderen zorgen er net als de
schapen ook voor dat zeeasters en bie
zen het kweldergras niet overwoeke
ren, zodat tienduizenden eenden en
ganzen 's winters kunnen fouragerenin
Saeftinge. De stichting zou alleen nog
graag zien dat de meeste runderen wat
dichter langs de dijk blijven. Jacobus
se: „Intensieve begrazing aan de land-
kant en afnemende begrazing naar het
water van de Westerschelde toe is het
meest natuurlijk. Bovendien willen we
de rietkragen, die nu nog wel eens door
de runderen worden vertrapt, graag
sparen." Door de inzet van natuurlijke
barrières en het verplaatsen van zoet
waterbronnen, naar de dijkkant, is de
begrazing wel wat te sturen, verwacht
Jacobusse.
laat weten te zijn ge
vraagd om de dagelijkse leiding
van De Leeuwenbrug op zich te
nemen. De drie jaar oude
schouwburg in Deventer heeft
970 plaatsen en is daarmee eens
zo groot als het Zuidlandtheater
en ook een fractie groter dan de
nieuwe schouwburg die rond cle
eeuwwisseling in Terneuzen
wordt geopend.
door Herre Stegenga
RENESSE - Met het nieuwe
kantoor in Renesse heeft de WV
weer een forse stap in de goede
richting gezet.
„Een A-locatie", vindt voorzit
ter D. Mooijaart van de WV
Schouwse Kust. „Dit pand is
uitstekend gesitueerd en past
helemaal in deze tijd." In de
woorden van burgemeester
J. J. R M. Asselbergs is het zelfs
een 'kasteel van een toeristisch
huis'. De officiële opening werd
vrij dagmiddag verricht door vi-
ce-voorzitter J. W. de Jonge. Hij
ontstak de lampen in een VW-
lichtbalt, een cadeautje van on
dernemersvereniging Renesse.
Het kantoor aan de Zeeane-
moonweg is sinds december ge
opend en voldoet tot dusver aan
de verwachtingen, meldde
Mooijaart. „De reacties van de
bezoekers zijn enorm positief."
Evenals in Burgh-Haamstede is
er een Uit-winkel ingericht. Dit
betekent dat bezoekers kunnen
'shoppen' tussen schappen met
folders, toeristische artikelen
en Schouwen-Duivelandse lek
kernijen. Het vorige WV-pand,
aan de overkant van de straat,
werd de laatste jaren te klein be
vonden. Toen het gebouw van de
Rabobank vrijkwam, besloot de
WV hier naartoe te verhuizen.
Even was het transferium nog in
beeld. De twee Westerschouwse
wethouders hadden enkele ja
ren geleden een voorkeur voor
deze plek, aldus Mooijaart.
„Maar dat zagen we niet zitten.
De WV hoort thuis in het win
kel- en wandelgebied van Re
nesse." De ondernemersvereni
ging heeft deze keuze alleen
maar gestimuleerd. „Het brui
send hart van een Renesse is een
betere plek voor de WV"stelde
voorzitter A Verseput gedeci
deerd. Met het agentschap op
het transferium is de WV
Schouwse Kust echter 'zeer ge
lukkig'. Mooijaart: „Het trans
ferium heeft natuurlijk lande
lijke bekendheid gekregen.
door Maurits Sep
VLISSINGEN - Onder het per
soneel van het Administratief
Dienstencentrum Zeeland
heerst grote onrust over de toe
komst van het sociale werk
voorzieningsschap, hun werk
gelegenheid en rechtspositie.
Door de nieuwe Wet Sociale
Werkvoorziening die sinds 1 ja
nuari van kracht is, staat het
voortbestaan van het ADZ on
der druk. De directie en het be
stuur van het ADZ onderzoeken
hoe zij de toekomst voor het be
drijf kunnen veiligstellen.
De nieuwe Wet Sociale Werk
voorziening (nWSW) laat geen
ruimte voor de gemeenten om
naast aan een regionaal ook aan
een provinciaal werkvoorzie
ningsschap deel te nemen. Dat
betekent dat voor het AD£ - met
vestigingen in Vlissingen, Goes
en Terneuzen - geen plaats meer
zou zijn. Dat leidde ertoe dat in
december vorig jaar het gerucht
de ronde deed dat het ADZ op
geheven zou worden.
Uitzondering
Bestuur en directie van het ADZ
ontkenden in alle toonaarden.
Volgens hen zou het zo'n vaart
niet lopen. De nWSW voorziet
in een uitzonderingspositie. Het
ADZ heeft bij het ministerie van
Sociale Zaken en Werkgelegen
heid een aanvraag ingediend óm
daarvoor in aanmerking te ko
men. Op die aanvraag is door
minister Melkert nog geen be
slissing genomen. Directeur ir.
R K, Cevaal en bestuursvoorzit
ter drs. H. J. M. de Haas ver
klaarden dinsdag jongstleden
dat zijmocht het AD Z geen uit
zonderingspositie krijgen, zul
len zoeken naar een andere op
lossing om het voortbestaan van
het bedrijf te verzekeren.
De tegenstrijdige berichten
over de toekomst van het ADZ
hebben de onrust onder de on
geveer driehonderd werkne
mers alleen maar doen toene
men. Vrijdagmiddag belegde de
bedrijfsledengroep van de Ab
vaKabo daarom een bijeen
komst voor het personeel van
het ADZ in Vlissingen. Dis
trictsbestuurder A van der Ma
den gaf daar een toelichting op
de nieuwe wet en de gevolgen
ervan voor het ADZ en het per
soneel. Van der Maden ver
klaarde na afloop dat de onrust
onverminderd groot is. „Er is
behoorlijk gemord. Het zit ze al
lemaal bijzonder hoog.
Ambtenaren
„Voor de mensen die via de Wet
Sociale Werkvoorziening bij het
ADZ werken zal er weinig ver
anderen. Die hebben een goede,
vaste positie. Het zijn met name
de ambtenaren die een ingewik
kelde positie bekleden", legde
Van der Maden uit. „Als er bij
voorbeeld gefuseerd gaat wor
den met regionale werkvoorzie
ningsschappen, worden twee
afdelingen financiën of perso
neelszaken dan ineengescho
ven? Wat gaat er dan met dé
ambtenaren gebeuren?"
„Er is op dit moment nog geen
enkele zekerheid over in wat
voor richting er een oplossing
zal komen. Dat hangt af van wat
Melkert zal beslissen en wat de
gemeenten gaan doen. Als dat
bekend is, ik vernacht rond 15
februari, vallen bepaalde sce
nario's af en weten we wat de in
zet van de directie is. En dan pas
komt de vakbond in beeld. We
zullen onze plek aan de onder
handelingstafel zelf opeisen."
De AbvaKabo heeft voorlopig
nog geen standpunt ingenomen
over welke beheersvorm en wel
ke schaalgrootte voor het ADZ
het meest wenselijk zijn. Van
der Maden: „Veel belangrijker
zijn de werkgelegenheid, de
rechtspositie en de arbeidsvoor
waarden."
Hl
door Conny van Gremberqhe
SLUISKIL - De Zeeuwse Mi
lieufederatie (ZMF) heeft het
Openbaar Ministerie in Middel
burg verzocht een strafrechte
lijk onderzoek iji te stellen naar
illegale bedrijfsactiviteiten van
kunstmestfabrikant Hydro Ag
ri in Sluiskil (HAS). Hel bedrijf
is volgens de ZMF begonnen
met de productie van een nieuw
kunstmestsoort (ureas) zonder
te beschikken over een geldige
milieuvergunning. De leiding
van HAS liet in een reactie vrij
dag weten op de hoogte te zijn
van de aangifte, maar wenste
verder geen commentaar te ge
ven op de kwestie.
ZMF en Hydro Agri bakkeleien
al geruime tijd met elkaar over
de vergunningen voor de nieu
we productielijn. Het bedrijf
verzocht de provincie vorig jaar
een gedoogbeschikking te ver
lenen voor de bouw van de nieu
we installaties. Tegen de verle
ning van die beschikking diende
de ZMF destijds bezwaar in,
omdat de milieufederatie vond
dat de bouw van de nieuwe in
stallaties gekoppeld had moe
ten worden aan de afbraak van
de oude en sterk vervuilende
prilltoren. Het provinciebe
stuur ging aan de bezwaren
voorbij en stond het bedrijf toe
om, nog zonder te beschikken
over de vereiste milieuvergun
ning, te beginnen met de bouw
van de ureas-productielijn. Ge
deputeerde Staten besloten
daartoe omdat het wachten op
de nodige vergunningen HAS
economische schade zou ople
veren. HAS is volgens de ZMF
dit jaar al begonnen met de pro4
ductie van de nieuwe kunstmest
en dat is volgens de federatie
strijdig met de regelgeving. De
gedoogbeschikking van GS be
trof enkel de bouw van de im
stallaties en niet het starten van
de productie.
De ZMF vindt het ontoelaat
baar dat zo met de procedures
een loopje wordt genomen.
Reclame Maken?
Kies voor een buro dat spraak
makend werk maakt! Reclame
die niet ongelezen eindigt in het
"ronde archief'. Bel Jan Kooren
of Kimberley den Ouden voor
een vrijblijvende afspraak.
(0113) 231400
Grote Markt 15a Goes
foto Dirk-Jan Gjeltema
Ten behoeve van een onlangs
opgericht zingend gezel
schapje dook die Middel
burgse vader eens diep in zijn
platenkoffer om tophits uit
vervlogen tijden tevoor
schijn te halen; van die mee
zingers die bij iedere dertig
plusser nog wel ergens in het
geheugen liggen opgeslagen.
De swingende harmonieën
van Tavares en de soulballa-
ds van Lionel Richie amu
seerden zijn achtjarige doch
tertje Liza zeer. Met name
van die Richie kon zij één
nummer, getiteld Still (aaaaa
dooo love you ....still), bijzon
der waarderen. Toen ze haar
vader gisteren vroeg deze
prachtplaat nog eens op te
zetten, duurde het geruime
tijdvoordat het verzoeknum
mer door de huiskamer
klonk.
Want: 'pappa, mag ik Nylon
Ritsie nog eens horen' - dat
moest welhaast om een on
vervalste camavalsdreun
gaan.
En dat soort platen heeft zelfs
die Middelburgse vader niet
in zijn collectie.