Goese Lyceum wordt tweetalig
Mi
Walcherse Spelen vooral gezellig
touch!
Saeftingse koeien niet weg te jagen
Personeel ADZ
ongerust over
werkgelegenheid
ZMF verzoekt
justitie onderzoek
tegen Hydro Agri
School gaat als eerste in Zeeland Engels als voertaal gebruiken
zeeuwse almanak
V erzoeknummer
PZC
MIDDEN
zeeland
zaterdag 17 januari 1998
door Henk Postma
GOES - Het Goese Lyceum
wordt de eerste Zeeuwse school
die het Engels als voertaal gaat
gebruiken. Als ze dat willen,
kunnen leerlingen dan de helft
van de schooltijd in het Engels
les krijgen. Dat gebeurt al me
teen in de eerste brugklas. De
Goese school wil hiermee vol
gend jaar augustus van start
gaan. Kinderen die nu op de ba
sisschool in groep zeven zitten,
zijn de eersten die van de moge
lijkheid gebruik kunnen maken.
Rector A Wevers maakt dit van
daag, zaterdag, bekend tijdens
een open dag van de school. Er
varingen elders en contacten
met ouders hebben volgens hem
uitgewezen dat er voldoende
vraag is naar voortgezet onder
wijs met Engels als voertaal. Hij
verwacht er een speciale brug
klas van zo'n twintig leerlingen
voor te kunnen formeren. In de
andere brugklassen blijft de
school gewoon in het Neder
lands lesgeven.
Het Goese Lyceum mikt met dit
initiatief in eerste instantie op
leerlingen die in staat worden
geacht een vwo-diploma te ha
len, maar ook scholieren met
een havo-indicatie zouden er -
wellicht in een later stadium -
voor in aanmerking kunnen ko
men. Het Engelstalig onderwijs
zal zich in hoofdzaak uitstrek
ken tot zaakvakken als wiskun
de, natuurkunde, biologie, ge
schiedenis, aardrijkskunde,
verzorging, muziek en tekenen.
I Dat gebeurt tot in de vierde klas.
i De leerlingen kunnen er een in
ternationaal erkend ceiiificaat
mee halen.
Nederland telt momenteel vijf
tien scholen waar leerlingen er
voor kunnen kiezen om de helft
van de tijd in een moderne
vreemde taal te communiceren.
De dichtstbijzijnde staat in Rot
terdam. Behalve in Goes, wil
men nu ook in Hellevoetsluis
i zo'n 'tweetalige school' in het
Gewonde bij
steekpartij
in Terneuzen
TERNEUZEN - In de Korte
Kerkstraat in Terneuzen is een
49-jarige inwoner van Hoek
donderdagavond rond elf uur
gewond geraakt bij een vecht
partij. Hij liep messteken op aan
nek en gezicht, maar weigex'de
medische behandeling.
Mogelijk aanleiding tot de
steekpartij was een ruzie die hij
met een 24-jarige inwoner van
Terneuzen had, eerder die
avond in een café. Daarbij zou
het slachtoffer al letsel hebben
opgelopen door een stukgesla
gen bierglas. Het tweetal had
toen al de nodige drank achter
de kiezen.
Gemeente
Borsele
verspreidt zelf
jodiumpillen
HEINKENSZAND - Voor de
verspreiding van jodiumpillen
kan de gemeente Borsele niet
wachten op de GGD. Die pillen
worden uitgereikt als zich een
calamiteit bij de kernenergie
centrale in Borssele voordoet.
Borsele heeft besloten dat de
verenigingsgebouwen in de dor
pen distributiepunten moeten
worden.
Het is eigenlijk de taak van de
GGD om de distributie te rege
len, maar daar wil Borsele niet
op wachten, zo blijkt uit woor
den van zegsman J. de Feijter.
In de brandweer/politiepost te
Heinkenszand liggen momen
teel 900.000 jodiumpillen, die
zijn bedoeld voor de gemeente
Borsele en een aantal kernen in
omliggende gemeenten.
Jodiumpillen zijn van belang bij
een ongeval als er radioactief jo
dium vrijkomt. De menselijke
schildklier neemt jodium op en
zou in zo'n geval dat radioactie
ve jodium opnemen. Dat kan
voorkomen worden als er voor
wordt gezorgd dat van te voren
de schildklier met jodium ver
zadigd is. Daarom moeten zo
snel mogelijk jodiumpillen ge
slikt worden.
(Advertentie)
UITGIFTES UFFETTEN
ONTMOETINGSRUIMTE
TER WEEL GOES
deze week uitgevoerd door.
Kapelle, tel. 0113-344151
leven roepen. De Goese rector
Wevers noemt de stap een lo
gisch gevolg van de internatio
nalisering.
Het Goese Lyceum doet al veel
aan uitwisseling met scholen in
Denemarken en Frankrijk.
„Ook daarbij is Engels de voer
taal", zegt Wevers. Het toene
mend gebruik van het Internet,
waarbij veelal ook in het Engels
wordt gecommuniceerd, en de
invoering van de Europese
munt zijn volgens hem ook ont
wikkelingen die de behoefte aan
tweetalig onderwijs vergroten.
Om de bevoegdheid te verwer
ven in het Engels les te geven,
moet het Goese Lyceum nog zo'n
tien tot twaalf docenten bij
scholingscursussen laten vol
gen. Daarvoor kan een beroep
worden gedaan op Europese
fondsen.
Het Goese Lyceum verwacht
zich binnenkort ook als enige
Zeeuwse school te kunnen pro
fileren als 'voorhoedeschool' op
het gebied van de informatie- en
communicatietechnologie. Dat
houdt in dat de school extra
rijksmiddelen krijgt om sneller
dan de meeste andere scholen
voldoende- computerappara
tuur in huis te halen. Het minis
terie van Onderwijs wil dat elke
school uiteindelijk voor iedere
tien leerlingen één computer
aanschaft.
Het Goese Lyceum is een van de
honderd scholen die daar bij
voorrang extra geld voor krij
gen. Van tweehonderd scholen
die er ook voor in aanmerking
wilden komen, is de aanvraag
afgewezen. Het is de bedoeling
dat de computers vooral worden
gebruikt voor de vakken Neder
lands en moderne vreemde ta
len.
Alle pogingen om de meest verwilderde runderen richting stal te dirigeren zijn op niets uitgelopen.
door: René Hoonhorst
SAEFTINGE - Meer dan twintig run
deren lopen deze week nog vrij rond op
het schor van Saeftinge. De beesten
staan af en toe tot halverwege de schoft
in het water. Bezorgde natuurliefheb
bers vragen zich wel eens af of de dieren
in de winter niet op stal moeten staan.
De koeien kunnen zich echter uitste
kend redden en vinden ook in dit jaar
getijde nog voldoende voedsel, betoogt
de Axelse veehouder J. van Liere.
Hoewel de runderen dus prima kunnen
overleven in het winterse Saeftinge,
zou Van Liere de herkauwers graag
naar de stal halen. De beesten hebben
namelijk koper en mineralen als bij
voer nodig en de dierenarts dient regel
matig bloedmonsters te controleren. De
Saeftingekudde van de veehouder be
staat uit 180 tot 200 dieren. De runde
ren die nu nog op de Noordpunt van het
reservaat verblijven, zijn de meest ver
wilderde. „Dat zijn koeien die in het
schor zijn geboren en zich nergens wat
van aantrekken. Zelfs met een vlieg
tuigje is het niet gelukt ze naar de stal te
drijven. Ze hebben snel door dat al het
lawaai hen niets doet en grazen onver
stoorbaar door."
Weer en wind
Ook met een bootj e lukte het de veehou
der en enkele helpers tot nu toe niet om
de koeien naar de dijk te drijven. „De
beesten kennen de weg door Saeftinge
beter dan wij en zijn bovendien gewoon
veel te snel", weet Van Liere intussen.
Van Liere hoort via-via wel eens dat
mensen hem dierenmishandeling ver
wijten, omdat de runderen zo lang bui
ten in weer en wind verblijven. Zowel
stichting Het Zeeuwse Landschap als
dierenarts J. Kop hebben echter nooit
Machten van de Dierenbescherming of
andere organisaties gehoord. Volgens
Kop is dat ook logisch omdat de beesten
goed gezond zijn. „Runderen die in het
schor op zoek moeten naar voedsel le
veren elke dag een topprestatie. De
conditie van die dieren moet gewoon
goed zijn. Maar het is wel zo dat de
beesten, vooral omdat er veel zoogkoei
en zijn, onder meer mineralen en koper
bijgevoerd moeten krijgen, omdat
Zeeuws-Vlaanderen te kampen heeft
met de uitstoot van industrieën van
Antwerpen en Kanaalzone."
Na vijf jaar runderen te hebben gehou
den op de Noord (de noord-oostelijke
punt van Saeftinge) ziet Van Liere
langzamerhand bevredigende resulta
ten. De limousins, blonde aquitanes en
kruisingen van die twee soorten Franse
vleeskoeien doen het goed op Saeftin
ge. „Alleen de zuivere blonde aquitai-
nes gaan er uit, omdat die iets te zwak
zijn voor het schor. Maar ik heb intus
sen een kwalitatief uitstekende kudde
gefokt. Een aantal van zo'n tweehon
derd dieren is net te runnen met hulp
van vrijwilligers en vrienden. Op het
moment heb ik gemiddeld zo'n tachtig
zoogkoeien.. Als dat gemiddelde de ko
mende twee jaar stijgt naar 125 ben ik
tevreden." Het speciale vlees van het
Saeftingerund - boeuf de la marée -
vindt behoorlijk aftrek en Van Liere
hoopt over enige tijd met Het Zeeuwse
Landschap nog eens te overleggen over
foto Charles Strijd
verdere commerciële toepassingen. De
stichting Het Zeeuwse Landschap is als
beheerder van het natuurreservaat ook
redelijk tevreden over de beweiding
met runderen, zegt woordvoerder C. Ja-
cobusse. De vegetatie is nog gevarieer
der geworden nadat koeien de schapen
hebben vervangen als begrazers. De
runderen zorgen er net als de schapen
ook voor dat zeeasters en biezen het
kweldergras niet overwoekeren, zodat
tienduizenden eenden en ganzen 's win
ters kunnen fourageren in Saeftinge.
De stichting zou alleen nog graag zien
dat de meeste runderen wat dichter
langs de dijk blijven. Jacobusse: „In
tensieve begrazing aan de landkant en
afnemende begrazing naar het water
van de Westerschelde toe-is het meest
natuurlijk. Bovendien willen we de
rietkragen, die nu nog wel eens door de
runderen worden vertrapt, graag spa
ren. Door de inzet van natuurlijke bar
rières en het verplaatsen van zoetwa
terbronnen naar de dijkkant, is de
begrazing wel wat te sturen, verwacht
Jacobusse.
doorMiriam van der Schot
VLISSINGEN - Ruim honderd
veertig ouderen zijn vrijdag in
het Theo van Doesburgcentrum
in Vlissingen begonnen aan De
Walcherse Spelen 1998. Veer
tien Walcherse ouderensociëtei-
ten doen mee aan deze vierdaag
se gezelschapscompetitie.
Deelnemers konden zich in
schrijven voor biljarten, sjoe
len, het kaartspel Walchers Bie
den en nu voor de eerste keer
ook voor bridgen.
Dammen is dit jaar uit de Spelen
geschrapt omdat er te weinig
aanmeldingen waren. Toch is
deze tegenvaller volgens J. A
Schrier, voorzitter van. het Co
mité Walcherse Spelen, fors ge
compenseerd door de nieuwe
aanwinst: bridge. De sociëteiten
van Vlissingen en Nieuw- en
Sint'Joosland hebben zich met
veertig mensen hiervoor inge
schreven. Omdat 'slechts' twee
sociëteiten aan dit kaartspel
meedoen, wordt de competitie
niet alleen per soos, maar ook
individueel gehouden.
Biljarters
Het grootste aantal deelnemers
is, net als voorgaande jaren, de
biljarters. Maar liefst 51 man
nen nemen tijdens de Spelen de
keu ter hand om zoveel mogelij k
punten voor hun sociëteit bin
nen te stoten. Na twintig minu
ten spelen wordt met een luide
Sjoelen is een van de vier onderdelen van de Walcherse Spelen.
bel het einde van de wedstrijd
aangekondigd.
„Het leuke van deze Spelen is
dat je andere mensen ontmoet
dan tijdens de gewone biljart-
competities", zegt H. Franke,
die voor de sociëteit Veere
speelt. „En het is altijd'heel ge
zellig en daarom leef je er echt
naar toe. Het is alleen lastig dat
de Spelen dit jaar op vrijdag
worden gehouden in plaats van
op donderdag, want dan vinden
de gewone competities plaats.
En een wedstrijd verzetten is
echt niet eenvoudig.
foto Lex de Meester
Omdat er zoveel biljarters zijn.
heeft het comité dit jaar de deel
nemende sociëteiten in drie
groepen ingedeeld. Iedere dag
spelen twee groepen tegen el
kaar en de vierde dag komen alle
partijen bijeen voor een laatste
spelletje en de prijsuitreiking.
doorMaurits Sep
VLISSINGEN - Onder het per
soneel van het Administratief
Dienstencentrum Zeeland
heerst grote onrust over de toe
komst van het sociale werk
voorzieningsschap, him werk
gelegenheid en rechtspositie.
Door de nieuwe Wet Sociale
Werkvoorziening die sinds 1 ja
nuari van kracht is, staat het
voortbestaan van het ADZ on
der druk. De directie en het be
stuur van het ADZ onderzoeken
hoe zij de toekomst voor het be
drijf kunnen veiligstellen.
De nieuwe Wet Sociale Werk
voorziening (nWSW) laat geen
ruimte voor de gemeenten om
naast aan een regionaal ook aan
een provinciaal werkvoorzie
ningsschap deel te nemen. Dat
betekent dat voor het ADZ - met
vestigingen in Vlissingen, Goes
en Terneuzen - geen plaats meer
zou zijn. Dat leidde ertoe dat in
december vorig j aar het gerucht
de ronde deed dat het ADZ op
geheven zou worden.
Uitzondering
Bestuur en directie van het ADZ
ontkenden in alle toonaarden.
Volgens hen zou het zo'n vaart
niet lopen. De nWSW voorziet
in een uitzonderingspositie. Het
ADZ heeft bij het ministerie van
Sociale Zaken en Werkgelegen
heid een aanvi'aag ingediend om
daaivoor in aanmerking te ko
men. Op die aanvraag is door
minister Melkeit nog geen be
slissing genomen. Directeur ir.
R K. Cevaal en bestuursvoorzit
ter drs. H. J. M. de Haas ver
klaarden dinsdag jongstleden
dat zij, mocht het ADZ geen uit
zonderingspositie krijgen, zul
len zoeken naar een andere op
lossing om het vooxibestaan van
het bedrijf te verzekeren.
De tegenstrijdige berichten
over de toekomst van het ADZ
hebben de onrust onder de on
geveer driehonderd werkne
mers alleen maar doen toene
men. Vrijdagmiddag belegde de
bedrijfsledengroep van de Ab
vaKabo daarom een bijeen
komst voor het pex-soneel van
het ADZ in Vlissingen. Dis-
trictsbestuui'der A van der Ma
den gaf daar een toelichting op
de nieuwe wet en de gevolgen
ei-van voor het ADZ en het pei-
soneel. Van der Maden ver-
Maai'de na afloop dat de onrust
onverminderd groot is. „Er is
behoorlijk gemord. Het zit ze al
lemaal bijzonder hoog."
Ambtenaren
„Voor de mensen die via de Wet
Sociale Werkvoorziening bij het
ADZ werken zal er weinig ver
anderen. Die hebben een goede,
vaste positie. Het zijn met name
de ambtenaren die een ingewik
kelde positie bekleden", legde
Van der Maden uit. „Als er bij
voorbeeld gefuseerd gaat wori-
den met regionale wex-kvoox-zie^
ningsschappen, worden twee
afdelingen financiën of perso
neelszaken dan ineengescho
ven? Wat gaat er dan met de
ambtenaren gebeuren?"
„Er is op dit moment nog geen
enkele zekerheid over in wat
voor richting er een oplossing
zal komen. Dat hangt af van wat
Melkert zal beslissen en wat dé
gemeenten gaan doen. Als dat
bekend is, ik veiAvacht rond 15
februari, vallen bepaalde sce-
nax-io 's af en weten we wat de in
zet van de directie is. En dan pas
komt de vakbond in beeld. We
zullen onze plek aan de onder
handelingstafel zelf opeisen."
De AbvaKabo heeft vooxiopig
nog geen standpunt ingenomen
over welke beheersvorm en wel
ke schaalgrootte voor het ADZ
het meest wenselijk zijn. Van
der Maden: „Veel belangrijker
zijn de werkgelegenheid, de
rechtspositie en de arbeidsvoor
waarden."
doorConny van Gremberghe
SLUISKIL - De Zeeuwse Mi
lieufederatie (ZMF) heeft het
Openbaar Ministerie in Middel
burg verzocht een strafrechte
lijk onderzoek in te stellen naar
illegale bedrijfsactiviteiten van
kunstmestfabrikant Hydro Ag
ri in Sluiskil (HAS). Het bedrijf
is volgens de ZMF begonnen
nxet de productie van een nieuw
kunstnxestsoort (ureas) zonder
te beschikken over eexx geldige
milieuvergunning. De leiding
van HAS liet in een reactie vrij
dag weten op de hoogte te zijxx
van de aangifte, maar wenste
verder geen commentaar te ge
ven op de kwestie.
ZMF en Hydro Agxi bakkeleien
al geruime tijd met elkaar over
de vergunningen voor de nieu
we productielijn. Het bedrijf
verzocht de provincie vorig jaar
een gedoogbeschikking te ver
lenen voor de bouw van de nieu
we installaties. Tegen de veiie-
ning van die beschikking diende
de ZMF destijds bezwaar in,
omdat de milieufederatie vond
dat de bouw van de nieuwe in
stallaties gekoppeld had moe
ten worden aan de afbraak van
de oude en sterk vervuilende
pxilltoren. Het provinciebe
stuur ging aan de bezwaren
voorbij en stond het bedrijf toe
om, nog zonder te beschikken
over de vereiste milieuvergun
ning, te beginnen met de bouw
van de ureas-productielijn, Ge
deputeerde Staten besloten
daartoe omdat het wachten op
de nodige vergunningen HAS
economische schade zou ople
verden. HAS is volgens de ZMF
dit jaar al begonnen met de pro-:
ductie van de nieuwe kunstmest
en dat is volgens de federatiè
strijdig met de regelgeving. Dè
gedoogbeschikking van GS be
trof enkel de bouw van de in
stallaties en niet het starten vaii
de productie.
De ZMF vindt het ontoelaat
baar dat zo met de procedures
een loopje wordt genomen.
Hoewel iedereen graag wil win
nen, komt de gezelligheid op de
eerste plaats. „Ik doe van de 23
jaar dat de Spelen gehouden
woi'den, al twintig jaar mee met
de sjoelers", zegt mevrouw De
Jager .uit Serooskerke. „En elk
jaar kijk ik weer naar de Wal
cherse Spelen uit. Ik doe mee
voor de gezelligheid, maar het
blijft natuurlijk een spel en win
nen is best leuk. Daarom oefen
ik elke woensdag in de sociëteit
voor deze competitie. Maar een
speciale techniek heb ik niet
hoor", zegt ze terwijl een schijf
je door de lucht vliegt en via de
bovenkant het bakje bereikt.
Hoewel de Spelen volgens De
Jager niet veel zijn veranderd in
de loop der jaren, vond ze de
competitie leuker toen die nog
in het welzij nscentrum Bachten
Komme in Vlissingen werd ge
houden. „Daar zaten we alle
maal in één ruimte en hier wordt
elk spel in een ander lokaal ge
houden. Maar ik heb het hier
ook echt naar mijn zin hoor."
Op vier vrij dagen, 16 en 2 3 janu
ari en 13 en 20 febnxari, worden
de wedstrijden gehouden. Ie
dereen speelt voor de eigen so
ciëteit, maar omdat de ene groep
met meer deelnemers is dan de
andere wordt van iedere groep,
aan het einde van de competitie,
het gemiddelde uitgerekend. Op
20 februari worden de nummers
een, twee en drie van alle onder
delen gehuldigd.
(Advertentie)
Reclame Maken?
Kies voor een buro dat spraak
makend werk maakt! Reclame
die niet ongelezen eindigt in het
"ronde archief". Bel Jan Kooren
of Kimberley den Ouden voor
een vrijblijvende afspraak.
(0113) 231400
Grote Markt ISa Goes
Ten behoeve van een onlangs
opgericht zingend gezel
schapje dook die Middel
burgse vader eens diep in zijn
platenkoffer om tophits uit
vervlogen tijden tevoor
schijn te halen; van die mee
zingers die bij iedere dertig
plusser nog wel ergens in het
geheugen liggen opgeslagen.
De swingende harmonieën
van Tavares en de soulballa-
ds van Lionel Richie amu
seerden zijn achtjarige doch
tertje Liza zeer. Met name
van die Richie kon zij één
nummer, getiteld Still (aaaaa
dooo love you....still), bijzon
der waarderen. Toen ze haar
vader gisteren vroeg deze
prachtplaat nog eens op te
zetten, duurde het geruime
tijd voordat hel verzoeknum
mer door de huiskamer
klonk.
Want: 'pappa, mag ik Nylon
Ritsie nog eens horen' - dat
moest welhaast om een on
vervalste camavalsdreun
gaan.
En dat soort platen heeft zelfs
die Middelburgse vader niet
in zijn collectie.
