Claim zigeuners ligt moeilijk
m
Advocaten hekelen gedrag van
het OM in de Hakkelaar-zaak
Hof veroordeelt
ex-burgemeester
wegens corruptie
Potvis geeft kostbare amber prijs
Alle alimentatiebedragen gaan
in januari 2,3 procent omhoog
Paleis op de Dam
weer even stadhuis
binnenland
Gebrekkige administratie bemoeilijkt achterhalen in oorlog geroofd bezit
Levenslang wegens moord
Automobilist zat goed fout
Doorstart schapenmarkt Schagen
Vijf TBC-gevallen op universiteit
Twee keer pech voor overvallers
349,
Dode Anjum
was lijfwacht
hoofdverdachte
Eifstedenbeeidje Naam biologische vader
moet in de geboorteakte
Gelijkspel voor Zalm
Artsen beginnen
met behandeling
Iraaks meisje
Vriendin van
Tjoelker dient
klacht in bij hof
VVD vraagt Sorgdrager om
opheldering over aftappen
woensdag 31 december 1997
door Erik van der Veen
DEN HAAG - De administratie
ve chaos die veel Nederlandse
zigeuners in de oorlog het leven
redde, dreigt ze nu op te spelen.
Door gebrekkige registratie is
nauwelijks te achterhalen waai
de bezittingen zijn gebleven die
de nazi's hun in de oorlog afhan
dig maakten. Of bijvoorbeeld de
erven van de legendarische or
kestleider Tata Mirando sr. er in
zullen slagen een vergoeding te
krijgen voor diens gestolen in
strumenten is dan ook twijfel
achtig.
Het zal niet meevallen een scha
declaim rond te krijgen, denkt
woordvoerder David Barnouw
van het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie RIOD). In de
zigeunergemeenschap zelf zul
len weinig eigendomsbewijzen
zijn terug te vinden. „Daar
geldt: een man een man, een
woord een woord. Dé mondelin
ge traditie is veel belangrijker
dan het op papier zetten van al
lerlei zakelijke afspraken."
Redding
Die gebrekkige administratieve
'discipline' bleek in de oorlog de
redding voor veel zigeuners.
Toen de nazi's op 16 mei 1944
een grote razzia hielden door
het hele land, werden niet meer
dan 245 zigeuners aangehouden
van wie er uiteindelijk 190 niet
zouden terugkeren uit de con
centratiekampen. Dat is vol
gens Barnouw weinig, afgezet
tegen de 40.000 zigeuners, voor
al uit Oost-Europadie het leven
van onze redactie binnenland
DEN BOSCH - Het hof in Den
Bosch heeft gisteren A van Pop-
pel, voormalig burgemeester
van Bergeijk, wegens corruptie
veroordeeld tot 10.000 gulden
boete of honderd dagen gevan
genisstraf.
Er was 25.000 gulden of 120 da
gen en drie maanden voorwaar
delijke gevangenisstraf geëist.
Van Poppel (57) heeft steeds
ontkend dat hij van 1989 tot
1992 als burgemeester corrupt
was. Vorig jaar sprak de recht
bank hem vrij. Het hof meende
(Advertentie)
Sluiting PZC-kantoren
De PZC-kantoren in Hulst, Vlis-
singen, Goes, Terneuzen, Axel
en Zierikzee zullen woensdag
31 december vanaf 16.00 uur
gesloten zijn.
De directie
lieten door de nazi-vervolging.
De keerzijde is echter dat nu
nauwelijks archieven zijn te
vinden waarin valt te achterha
len wat er met de bezittingen
van de Nederlandse zigeuners is
gebeurd. „Aangezien de depor
tatie van de zigeuners zich in
vrij korte tijd heeft voltrokken,
betwijfel ik ook of de Duitsers
een registratie hebben bijge
houden van de in beslag geno
men spullen. Het archief van de
Duitse roofbank Lippmann-
Rosenthal Co biedt geen aan
knopingspunten want dat richt
zich uitsluitend op het joodse
roofgoed." Toch veiwacht het
Amsterdamse advocatenkan
toor G.G.J. Knoops binnen niet
al te lange tijd een overzicht te
hebben van het bezit dat is ge
stolen van de acht zigeunerfa
milies die zich inmiddels heb
ben gemeld. Dat aantal kan
volgens woordvoerster mr. C.J.
Hamburger nog oplopen. Het
kantoor hoopt vooral op infor
matie van het ministerie van fi
nanciën dat drie commissies
opdracht heeft gegeven de af
wikkelingvan de schade voor
oorlogsvervolgden in kaart te
brengen.
Daarnaast hoopt mr. Hambur
ger toch eigendomsbewijzen
van de zigeuners op tafel te krij
gen. Tijdens een oriënterende
bespreking met vertegenwoor
digers van de acht families is on
der meer afgesproken dat zij
daar in eigen kring nog verder
naar zullen zoeken. Behalve
kostbare instrumenten (zoals
Stradivarius-violen) zijn de zi
geuners beroofd van geld, goud,
sieraden, woonwagens, huis
raad en vee.
Na de oorlog hebben de families
volgens mr. Hamburger nauwe
lijks een schadevergoeding ge
zien. „Dat bleef beperkt tot een
enkeling, en dan nog hooguit
tweeduizend gulden. Een
schijntje, afgezet tegen hun
werkelijke bezit. Voor de zigeu
ners geldt wat ook voor de jood
se bevolking gold: men was
geestelijk noch lichamelijk in
staat om zich na de oorlog bezig
te houden met moeizame en
pijnlijke schadeclaims. Het
kostte al moeite genoeg het le
ven op zich weer op te pakken.".
echter dat in één geval de ex-
burgemeester een gift heeft
aangenomen wetende dat hij die
kreeg om hem 'te vriend te hou
den'. Hij kreeg voor 80.000 gul
den een kavel grond terwijl an
deren daarvoor ruim een ton
moesten neertellen.
Het hof achtte niet bewezen dat
de oud-burgemeester onder
meer 100.000 gulden als ren
teloze lening van een project
ontwikkelaar accepteerde en
dat hij bij aankoop van een ka
vel extra grond ter waarde van
tenminste 30.000 gulden erbij
kreeg. Het sprak Van Poppel ook
vrij van de beschuldiging dat hij
voor 10.000 gulden materiaal en
arbeid voor de luxe bestrating
rond zijn nieuwe woning gratis
aannam als gift om als burge
meester een bedrijf te bevoorde
len.
Procureur-generaal mr A Fran
ken zei op de zitting bij het hof
dat 'het causaal verband tussen
gift en iets doen of nalaten, geen
vereiste is voor strafbaarheid'.
Het hof was het met hem eens.
ANP
LEEUWARDEN - Directeur Harry Wijnants van het Fries Na
tuur Museum staat voor een potvisskelet en toont dinsdag een
1300 gram wegende brok amber. De kostbare stof is afkomstig
uit de darmen van een van de potvissen die onlangs op Ameland
aanspoelden. Amber ontstaat in de darmen van 1 a 2 procent van
de potvissen. Het zet zich af rondom een scherp voorwerp in de
darmen. Na verloop van tijd poept de potvis bet met amber en al
uit. Amber wordt veel gebruikt in de parfumindustrie. Per kilo
wordt er vijf- tot vijftienduizend gulden voor betaald. De helft
van de klomp krijgt een plaats in het Amelander museum, de an
dere helft blijft in het Fries Natuur Museum.
foto Jaap Schaaf/ANP
BREDA - Een 59-jarige Bredanaar is gisteren wegens moord
op zijn ex-echtgenote en wegens poging tot doodslag op een
andere vrouw door de rechtbank in die stad veroordeeld tot
levenslange gevangenisstraf.
Op 20 juni schoot de man met een geweer zijn 56-jarige ex-
vrouw dood in haar kapsalon in Gilze-Rijen. Tijdens de
schietpartij raakte ook een aanwezige klant gewond.
Het slachtoffer scheidde na een huwelijk van zeventien jaar
van de verdachte. Hij zou zijn ex-vrouw sindsdien met moord
en verkrachting hebben bedreigd.
Met een jachtgeweer verstopt in een paraplu ging hij 20 juni
de kapperszaak binnen en schoot de vrouw door het hoofd.
ANP
ROELOFARENDSVEEN - Een 21-jarige Groningse automo
bilist zat gistex-ochtend goed fout, toen hij door de politie op
de A4 in de richting van Den Haag werd aangehouden. De
man reed slingerend over de rijksweg, onder invloed van alco
hol. onverzekerd en zonder rijbewijs.
Na aanhouding gaf hij een verkeerde naam op en bij fouille
ring bleek hij ook nog in het bezit te zijn van een vals bankbil
jet. Zijn 33-jarige passagier is eveneens door de politie ingere
kend, omdat hij een zogeheten vlindermes bij zich droeg. ANP
SCHAGEN - Er komt toch een doorstart van de bijna zeshon-
derdjarige traditionele schapenmarkt in Schagen. R. Bos
heeft het terrein van zijn tuincentrum aangeboden als plaats
voor de wekelijkse donderdagse markt. Op 8 januari gaat de
markt weer open op het industrieterrein Witte Paal.
De gemeente besloot onlangs met ingang van 1 januari te
stoppen met de markt omdat die niet meer rendabel was. Bos
vindt dat de markt in Schagen moet blijven. „Het probleem
was een nieuwe locatie en ik heb ruimte genoeg."
Het comité Houd de schapenmarkt open is content.,Het gaat
om een proef van vier maanden. Als de markt goed loopt, gaan
we uiteraard door. Wellicht moeten we dan de markt in een be
heersvorm gieten en een stichting vormen", aldus woordvoer
der J. Jimmink. ANP
NIJMEGEN - Bij vijf mensen van de faculteit Beleidsweten
schappen van de Katholieke Universiteit Nijmegen (KUN) is
TBC ontdekt. Dat heeft de Nijmeegse GGD bekendgemaakt
na een uitgebreid onderzoek onder honderden studenten en
docenten van de faculteit.
Bij één student ontdekte de GGD begin december open TBC.
Dat was aanleiding voor een uitgebreid onderzoek in de om
geving van de student.
Alle personeelsleden en studenten van de faculteit kregen een
oproep. Bij viermensen is de ziekte ontdekt. TBC is volgens de
GGD niet gevaarlijk als het op tijd ontdekt wordt. ANP
MAASTRICHT - Bankovervallers in Maastricht treffen het
niet bij de plaatselijke filialen van de SNS-bank. Tot twee
keer toe moesten overvallers deze maand met lege handen op
de vlucht.
Drie gemaskerde en gewapende mannen overvielen gisteren
een filiaal. Zij bedreigden het personeel, maar moesten zon
der buit vertrekken, nadat was gebleken dat de bank geen
geld in kas had.
Bij de vorige overval op 18 december vluchtten twee eveneens
gemaskerde en gewapende mannen na een overval op een an
der filiaal van de SNS-bank zonder buit. De politie sluit een
relatie tussen beide overvallen niet uit. ANP
door Lili van Leeuwen
DEN HAAG - De alimentatie
bedragen gaan per 1 januari met
2,3 procent omhoog. Dat geldt
voor alle alimentaties, of ze nu
onderling zijn overeengekomen
of door de rechter zijn vastge
steld. De verhoging is bedoeld
om de uitkeringen aan te passen
aan de hogere kosten van het le
vensonderhoud.
De hoogte van de alimentatie is
gekoppeld aan het loonindex-
cijfer. Dat wil zeggen dat het
percentage waarmee de lonen
(gemiddeld) stijgen, bepalend is
voor de verhoging van de ali
mentatie. Het stijgingspercen
tage wordt vastgesteld door het
ministerie van Justitie.
Als de alimentatieplichtige dat
niet wil betalen, dan kan men
hulp inroepen van een advo
caat. Alimentatie die voor kin
deren moet worden betaald,
loopt vaak via het Landelijk Bu
reau Inning Onderhoudsbijdra
gen. Mocht de alimentatieplich
tige de automatische verhoging
niet willen voldoen voor een
kind, dan zorgt dit bureau voor
de inning. De extra kosten die
dit met zich meebrengt, worden
verhaald op de niet-betalende
ouder.
Hoewel het om een automati
sche verhoging gaat, zijn er en
kele uitzonderingen. De indexe
ring geldt niet voor uitkeringen
die vóór 1 januari 1973 zijn
vastgesteld en afhankelijk zijn
van het peil van het inkomen, de
lonen of de prijzen. Voor deze
alimentaties geldt dat wat de
rechter indertijd heeft vastge
steld of wat men 'onderling heeft
afgesproken, van kracht blijft.
Ook als men schriftelijk of via
de rechter heeft afgesproken dat
de wettelijke indexering wordt
uitgesloten, volgt geen automa
tische aanpassing. Dat kan het
geval zijn als de alimentatie
plichtige bijvoorbeeld een vast
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Het paleis op
de Dam in Amsterdam krijgt in
de zomer even zijn oorspronke
lijke inrichting als stadhuis te
rug. In het paleis komt een ex
positie, ter herdenking van de
Tachtigjarige Oorlog die in 1648
met de Vrede van Munster ten
einde kwam.
Het paleis werd in 1648 ge
bouwd als stadhuis, naar ont
werp van Jacob van Campen.
Amsterdam, dat zwaar had ge
leden onder het oorlogsgeweld,
vierde de vrede op grootse wijze.
Het stadsbestuur organiseerde
toneel- en muziekvoorstellin-
gen en een groot vuurwerk met
brandende teertonnen.
In dat jaar werd ook de eerste
steen gelegd voor het stadhuis.
Een deel van de decoratie van
het gebouw werd aan de vrede
opgedragen. Zo verwijst de we
reldkaart van Joan Blaeu op de
marmeren vloer in de Burger
zaal naar de universele vrede.
In 1808 betrok koning Lodewijk
Napoleon, een broer van de kei
zer, het bouwwerk en richtte het
in als paleis. Koning Willem I
gaf het bouwwerk later weer te
rug aan de stad, maar het is
nooit meer gebruikt als stad
huis.
De tentoonstelling is van 6 juni
tot 6 september. ANP
■Qrette" is'f vo°r
vfl» 51
Hulst, Zeenws-Vlaandercn, opt
Advertentie
inkomen heeft dat niet meegaat
met het loon- of prijspeil. Ook
kan.de indexering via overeen
komst of via de rechter voor een
bepaalde periode zijn uitgeslo
ten. Er kan gekozen zijn voor
een andere vorm van aanpas
sing, bijvoorbeeld een koppe
ling aan de loonontwikkeling
van degene die moet betalen.
Ook dit moet schriftelijk zijn
vastgelegd of via de rechter ge
regeld zijn.
De wettelijke indexering kan
alleen door tussenkomst van de
rechter ongedaan gemaakt wor
den. GPD
LEEUWARDEN - De politie
heeft dinsdag het tweede in An
jum gevonden lijk geïdentifi
ceerd. Het gaat om de 38-jarige
Hermanus Sonnemans. De be
woners van Anjum noemden
hem de 'bodyguard' van de
hoofdverdachte, een 52-jarige
vrouw.
Justitie wil over de doodsoor
zaak nog niets kwijt. De man
was al een half jaar niet meer in
het dorp gezien.
De rechtbank in Leeuwarden
besluit vandaag over het al dan
niet verlengen van het voorar
rest van de tweede verdachte in
de Anjumer moordzaak.
De 40-jarige vrouw uit Borne is
op eerste kerstdag aangehou
den in het pension Het Station
in Anjum, nadat het eerste lijk
in de tuin werd gevonden. De
vrouw ontkent iedere betrok
kenheid bij de zaak. ANP
DEN HAAG - Minister van financiën Gerrit Zalm (1) en pia
nist Daniel yPayenberg vochten gisteren een sportief duel uit
op hun wederzijdse passie, de flipperkast. De wedstrijd vond
plaats op het ministerie. Daar werd op vier kasten gespeeld,
namelijk de Medieval Madness, Theatre of Magic, Cirqus Vol
taire en de Indiana Jones. De strijd eindigde onbeslist.
foto ANP
OUDE LEIJE - Het beeld in Ou
de Leije dat gemaakt is ter ere
van vrouwen die meedoen aan
de Elfstedentocht, is gestolen.
Het was zondag onthuld.
Mogelijk gaat het om een stunt
in verband met oud en nieuw.
ANP
AMSTERDAM - Artsen in het
Academisch Medisch Centrum
(AMC) in Amsterdam zijn dins
dag begonnen met de behande
ling van het 5-jarige Iraakse
meisje Amal Thir Sa'eed. De
kleuter krijgt de komende da
gen het eiwit Albumine toege
diend om op krachten te komen.
Pas als het meisje weer op
krachten is kunnen de artsen de
oorzaken van haar aandoening
onderzoeken. Amal heeft ver
moedelijk een erfelijke afwij
king aan de lymfevaten in cle
buik. Haar twee broertjes be
zweken al eerder aan dezelfde
afwijking.
Het Iraakse meisje en haar ou
ders kwamen maandag naar
Nederland, na een hulpoproep
van CNN-verslaggever Peter
Arnett. De stichting Venture
Middle East Nederland, de Ne
derlandse afdeling van een in
ternationale christelijke hulp
organisatie, staat garant voor
de kosten.
H. Bosch van de stichting bena
drukt dat het zijn stichting al
leen te doen is om het meisje te
helpen. „Het is een menselijk
Hij reageerde op uitlatingen van
VN-rapporteur Max van der
Stoel. Die zei maandag dat de
Iraakse president Saddam Hus
sein het 5-jarige meisje als pro
pagandastunt gebruikt. ANP
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De officieren van justitie
Teeven en Witteveen „hebben alle verhou
dingen uit het oog verloren" bij de vervol
ging van Johan 'de Hakkelaar' V.. Het Open
baar Ministerie heeft zich in deze zaak
schuldig gemaakt aan 'wangedrag', de
rechter 'buitenspel gezet' en 'de integriteit
en de geloofwaardigheid van de strafrechts
pleging zonder moeite opzijgezet.'
Dat betoogden gisteren de advocaten M. en
A Moszkowicz voor het gerechtshof in Am
sterdam in hun pleidooi ten faveure van V.
Tegen hem eiste procureur-generaal mr. A
Korvinus maandag zeven jaar cel en een
boete van een miljoen gulden. In navolging
van de twee officieren en de rechtbank
meentook Korvinus dat V. „deleiderbij uit
stek" is van een criminele organisatie die
jarenlang vele tienduizenden kilo's Pakis
taanse hasj over de wereldzeeën verscheep
te.
Deals
De beide advocaten vochten de inzet aan
van de twee kroongetuigen (Abbas en Kar
man),'die Johan V. en zijn 'rechterhand'
van onze redactie binnenland
HAARLEM - De ambtenaar van
de burgerlijke stand in Purmer-
end moet op bevel van de rechter
het kind van een aanstaand ou
derpaar inschrijven onder de
naam van de biologische vader.
De ambtenaar in kwestie wilde
niet op hun verzoek ingaan, om
dat dit volgens de wet onmoge
lijk is.
De vrouw leeft vanaf januari dit
jaar gescheiden van haar ex-
man. In september werd de offi
ciële scheiding uitgesproken.
Sinds mei verwacht ze een kind
van haar huidige partner. De
baby wordt in februari ver
wacht.
De ex-man van de vrouw heeft
verklaard dat hij niet de biolo
gische vader is en hij wil niets
met het ongeboren kind te ma
ken hebben. De huidige man
van de vrouw wil de baby wel er
kennen als zijn wettige kind.
Volgens de wet is dit alleen mo
gelijk als het stel binnen een j aar
na de aangifte trouwt. Dat kan
het paar waarschijnlijk niet,
omdat de vrouw uit Ghana komt
en de benodigde papieren uit
dat land lang op zich laten
wachten.
In kort geding heeft de waarne
mend rechtbankpresident mr. J.
Matthijsse van de rechtbank in
Haarlem dinsdag begrip ge
toond voor het standpunt van de
ouders. Die willen absoluut niet
dat de naam van de vorige echt
genoot voorlopig in de ge
boorteakte wordt vermeld.
Uit respect voor het privé- en
gezinsleven van het paar wil de
rechter ingaan op hun eis, ook al
betekent dit dat aan de wet
wordt voorbijgegaan. Handha
ven van die wet betekent vol
gens de rechter zinloos forma
lisme. ANP
LEEUWARDEN - Jennifer, de
vriendin van Meindert Tjoelker,
wil dat Justitie alsnog vervol
ging instelt tegen de 18-jarige
voormalige hoofdverdachte van
de doodslag op haar vriend. Zij
heeft daartoe een verzoek inge
diend bij het gerechtshof in
Leeuwarden. De 30-jarige
Meindert werd half september
doodgeschopt.
Het Openbaar Ministerie be
schouwt de 18-jarige Leeuwar
der niet meer als verdachte. Vrij
snel na zijn arrestatie is hij vrij
gelaten. Op de zitting van vorige
week bleek dat hij mogelijk de
fatale schop heeft gegeven.
In bepaalde gevallen kan een
klacht er voor zorgen dat de
zaak wordt heropend. Dat zou
kunnen betekenen dat de 18-ja-
rige alsnog vervolging boven
het hoofd hangt.
De familie reageerde tijdens de
zitting ontzet op het nieuws dat
deze jongen mogelijk de hoofd
dader is. Twee andere verdach
ten hoorden vorige week drie
jaar cel eisen. Tegen een derde
verdachte is zes maanden ge
vangenisstraf geëist. ANP
Koos R. (Reuvers) met een reeks belastende
verklaringen erbij hebben gelapt en aldus
zelf vrijuit gingen. De deals kunnen in de
ogen van de advocaten absoluut niet door de
beugel en moeten consequenties hebben:
het OM moet niet-ontvankelijk worden ver
klaard, of de belastende verklaringen moe
ten buiten het bewijs worden gehouden,
hetgeen tot vrijspraak zou leiden.
Vrijdag (en mogelijk zaterdag) pleiten de
advocaten Spong en Mols voor Koos R„ te
gen wie maandag vijfjaar cel en een miljoen
gulden boete is geëist. De uitspraak van het
hof wordt verwacht op 30 januari. ANP
van onze parlementsredactie
DEN HAAG - De VVD heeft mi
nister Sorgdrager van Justitie
om opheldering gevraagd, over
de sterke stijging van het aantal
afgeluisterde telefoongesprek
ken. Kamerlid O. Vos vreest dat
een veelvuldig gebruik van deze
opsporingsmethode er toe kan
leiden dat deze bot wordt.
Criminelen zullen er op den
duur rekening mee gaan houden
dat Justitie hun telefoons aftapt
en dat vermindert de effectivi
teit. Vos wijst erop dat het af
luisteren van telefoons in de
Verenigde Staten als een zwaar
middel geldt dat pas aan het
eind van de rit wordt ingezet.
De Registratiekamer meldde
deze week dat Nedeiiand kop
loper in de wereld is in telefoon
aftappen. Het lijkt erop dat men
in Nederland wel erg makkelijk
besluit tot afluisteren, vindt
Vos. Hij wil dan ook een reactie
van Sorgdrager op de bevindin
gen van de Registratiekamer.
Verontrustend
Het WD-Kamerlid wil de mi
nister ook vragen of het klopt
dat Justitie bij mobiele tele
foons kan uitzoeken waar de
beller zich bevindt. Dat zou be
tekenen dat zo de gangen van
mensen nagegaan kunnen wor
den 'en dan hebben we er een
opsporingsmethode bij', aldus
Vos, die deze ontwikkeling ver
ontrustend noemt. „Daarmee
komt het scenario van 'big bro
ther is watching.you' wel "heel
dichtbij." ANP
