Hulp voor wanhopige asielzoeker
Plompe Toren Koudekerke kan niet stuk
Opruiming
PZC
Jan van Nassauschool verdwijnt
Fusie instellingen
voor verslaafdenzorg
blijkt niet haalbaar
Stadsraad wijst Veere
op foute informatie
over Schotse Huizen
Herstel dak van
kerk Haamstede kost
1,3 miljoen gulden
zeeland
14
Thoolse stichting zet zich in voor uitgeprocedeerden die voor hun leven vrezen
lezers schrijven
Polio
dinsdag 16 december 1997
door Marco van Barneveld
THOLEN - De 'stichting An
dersom'. Dat is de naam van een
Thoolse stichting die zich sinds
kort inzet voor uitgeprocedeer
de asielzoekers die bij terug
komst in het land van herkomst
problemen kunnen verwachten
of waarbij procedurefouten zijn
gemaakt. De stichting werkt
volgens initiatiefnemer T. de
Wit vanuit de 'levensbeschou
welijke hoek'. „Asielzoekers
hebben hier vaak al een ver
schrikkelijk zware tijd achter
de rug. Eventuele terugkeer
naar het land van herkomst zou
dan toch rechtvaardig en mens
waardig moeten verlopen."
De Wit vangt de mensen, voor
alsnog op in zijn eigen huis in
Tholen-stad. De bedoeling is
echter een speciale woning in
die plaats te vinden waar dit zou
kunnen gebeuren. Voor geld
heeft de stichting onder meer
aangeklopt bij de gemeente. Dit
verzoek is ondersteund door het
bisdom Breda en door het Net
werk Religeuzen voor Vluchte
lingen uit Heerlen. Het college
van burgemeester en Wethou
ders ziet toekenning van subsi
die echter niet zitten. Een ge
meentewoordvoerder; „Er is nu
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - De Regionale
Commissie voor de Verslavings
zorg in Zeeland (RCVZ) geeft
het op om het Zeeuwse Consul
tatiebureau voor Alcohol en
Drugs (ZCAD) en het Huiska
merproject voor Drugsverslaaf
den (HKPD) tot een fusie te
dwingen. Over de fusieplannen
spreekt het RCVZ, waarin de
wethouders van Goes, Middel
burg, Terneuzen en Vlissingen
zitting hebben, al zo'n zeven
jaar.
„Er zat te weinig schot in de
zaak. Dan moet je eens beslissen
de fusie niet meer van bovenop
op te leggen. Misschien ontstaat
er dan vanuit de instellingen
zelf iets moois", reageert wet
houder J. C. van Dijk-Sturm
van de gemeente Middelburg.
Cultuurverschillen
Volgens de wethouder was een
belangrijk struikelblok in de
besprekingen dat het Vlissingse
HKPD vreesde zijn eigen identi
teit in een nieuwe instelling te
verliezen en zouden cultuurver
schillen tussen de organisaties
opspélen. „Dat is nooit in zoveel
woorden gezegd, maar dat is
volgens mijn eigen waarneming
het geval", vult woordvoerster
Van Dijk-Sturm aan.
eemnaal een bepaald rechtssys
teem in Nederland en nadat
vluchtelingen daar gebruik van
hebben gemaakt en zijn uitge
procedeerd, hoeven wij als ge
meente niets meer te doen om
het verblijf te rekken.
De Wit toont begrip voor het
standpunt van de gemeente.
„Het Rijk stelt nu eenmaal de
regels op voor vluchtelingenza
ken. De gemeente hoeft dus in
principe rliet in actie te komen
indien er dingen misgaan. De
vraag is echter of je ook werke
loos kunt toekijken hoe mensen
worden teruggestuurd naar lan
den waar ze gevaar lopen. Want.
die dingen gebeuren gewoon."
Bedreigd
Her en der in het land schieten
volgens De Wit soorgelijlce
clubs uit de grond. Het werk van
deze stichtingen zou het werk
van een al langer bestaande in
stelling als de stichting Inlia, die
zich tevens inzet voor uitgepro
cedeerde asielzoekers, volgens
De Wit niet doorkruisen. „Inlia
kijkt heel erg vanuit de juridi
sche hoek. Wij werken meer
vanuit een levensbeschouwelij
ke achtergrond, wij willen men
sen gewoon op een menswaardi
ge manier behandelen. Ook als
Het ZCAD (ruim veertig ar
beidsplaatsen) en HKPD (onge
veer tien arbeidsplaatsen) ver
vullen beide een belangrijke rol
in de hulpverlening. Het HKPD
werkt lokaal in de omgeving
van Vlissingen, het ZCAD is een
regionale organisatie die zich
met meer dan drugsgebruik be
zighoudt.
„De instellingen hebben ook
een andere werkwijze. Voor bei
de staat natuurlijk het welzijn
van de cliënt centraal. Het
ZCAD is echter niet alleen gro
ter, maar ook zakelijker dan het
HKPD. Het HKPD is meer van
uit een idealistische achter
grond opgericht. Daardoor
krijg je ook verschillen in aan
pak van de verslavingszorg. Dat
kwam herhaaldelijk in de twee
besturen naar voren."
De RCVZ is verantwoordelijk
voor de besteding van rijksgel-
den voor ambulante versla
vingszorg. De fusie had ertoe
moeten leiden dat cle twee in
stellingen elkaar positief zou
den beïnvloeden en dat ze min
der geïsoleerd zouden werken.
Bovendien zouden praktische
zaken efficiënter geregeld kun
nen worden, zoals inkoop van
producten. Ook methadonver-
strekking en eomputerspro-
gramma's zouden op elkaar af
gestemd kunnen worden.
De leegstaande voormalige basisschool aan de Beatrixlaan in Vlissingen gaat volgend j aar tegen de vlakte.
foto Ruben Oreel
door Miriam van der Schot
VLISSINGEN - De Graaf Jan van Nas
sauschool in Vlissingen wordt begin vol
gend jaar gesloopt. De voormalige gere
formeerde basisschool in de Beatrixlaan
staat al leeg. Waar het terrein voor ge
bruikt gaat worden, is nog onbekend. Wel
laat het college van burgemeester en wet
houders de sector Stadsontwikkeling on
derzoeken of er woningen gebouwd kun
nen worden.
In januari of februari wordt begonnen
met de sloop van de basisschool. Er is nog
niet besloten wie dat gaat doen. Na de af
braak begint Stadsontwikkeling het on
derzoek. Dat moet uitwijzen hoeveel en
wat voor soort huizen er op de plaats van
de school en het achterliggende speelter
rein kunnen komen. Stadsontwikkeling
verwacht dat het ongeveer een half jaar
zal duren voordat zij een advies kan uit
brengen aan het college.
De Graaf Jan van Nassauschool bestaat
i i
uit een hoofd- en een bijgebouw die beide
gevestigd zijn aan de Beatrixlaan. De ba
sisschool is sinds het begin van dit school
jaar verhuisd naar de voormalige Marmx-
school aan de Van Doornlaan in West-
Souburg. De verhuizing was nodig omdat
de school te groot was geworden voor het
kleine aantal (120) leerlingen. Na overleg
mét. de gemeente Vlissingen besloot de
school niet te verbouwen, maar in de leeg
staande school in de Van Doorhlaan te
trekken.
ze zijn uitgeprocedeerd. Moeten
ze terug naar hun geboorteland,
maar worden ze daar met de
dood bedreigd, dan kan dat na
tuurlijk niet.De Wit wijst er te
vens op dat Inlia lang niet alle
gevallen die zich voordoen aan
kan. „Daarom komen er ook
steeds meer kleine stichtingen
zoals de onze bij." Geld krijgt
Andersom onder meer via gif
ten.
door Nicole Kluijtmans
VEERE - Wethouder M. Brou
wer-te Roller (cultuur) heeft de
gemeenteraad onvolledig inge
licht over het museum De
Schotse Huizen in Veere. Dat
beweert de Stadsraad Veere in
een brief aan de gemeenteraad
Veere. Diverse keren heeft de
wethouder gesproken over een
huur van rond de 35.000 gulden
die de Rijksgebouwendienst
(RGD) in rekening wil brengen
voor het jaarlijks onderhoud
van de panden. Ze vergéet ech
ter erbij te vertellen dal een deel
van de huur moet worden opge
bracht door het restaurant in de
kelder van De Schotse Huizen.
Het deel van de huur dat dan
overblijft voor het museum zelf
is dan be'duidend lager. Ook kan
de gemeente Veere of de Rijks
gebouwendienst nog een ver
goeding vragen van de huidige
bewoonster van een deel van het
pand.
„De wethouder heeft inmiddels
erkend dat, anders dan zij tot
dan steeds had gesuggereerd,
niet de gemeente Veere, maar de
Rijksgebouwendienst daarvoor
verantwoordelijk is. Wij moeten
helaas constateren dat de infor
matievoorziening door de wet
houder met betrekking tot dit
dossier zodanig onvolledig is,
dat deze daarmee feitelijk als
onjuist moet worden bestem
peld", schrijft de stadsraad.
Conclusie
„Als het voorgaande in aanmer
king wordt genomen, dan kan
men tot geen andere conclusie
komen, clan dat het bedrag dat
aan de Rijksgebouwendienst zal
moeten worden betaald eerder
in de buurt van de 10.000 a
15.000 gulden zal liggen, dan in
de buurt van de door wethouder
steeds genoemde 35.000 gulden.
Een dergelijk bedrag mag naar
onze mening voor de gemeente
Veere geen onoverkomelijke be-
lemmexing vormen om ook in de
toekomst te garanderen dat De
Schotse'Huizen als museum in
stand kan blijven."
door Herre Stegenqa
BURGH-HAAMSTEDE - Begin
volgend jaar wordt een begin
gemaakt met de restauratie van
het dak van de monumentale
hervormde kerk aan de Ring in
Haamstede. Het karwei zal naar
schatting zo'n negen maanden
duren. De kosten: 1,3 miljoen
gulden. De voorzitter van de
kerkvoogdij, C. Spruijtenburg,
is opgetogen over het feit dat de
werkzaamheden eindelijk van
start gaan.
De bonte knaagkever, houtrot
en slecht gerepareerde schade
uit de Tweede Wereldoorlog ma
ken een restauratie noodzake
lijk. Het dakbeschot is verrot,
dakpannen moeten worden ver
nieuwd en er zijn ladderhaken
en andere goten nodig. Tijdens
de herstelwerkzaamheden blij
ven de kerkdiensten overigens
gewoon plaatsvinden in het uit
1506 stammende gebouw.
Hoewel het Rijk, de provincie en
de gemeente Schouwen-Duive-
Iand volgens een vaste verdeel
sleutel bijdragen aan de restau
ratiekostenvan het dak, blijft er
voor de kerkgemeente nog een
aanzienlijk bedrag over. Hoe
veel, dat kan Spruijtenburg nog
niet zeggen. In elk geval is het
niet makkelijk voor een 'kleine
gemeente in een grote kerk' om
aan een dure opknapbeurt bij te
dragen, blijkt uit zijn woorden.
Er zijn al diverse acties gehou
den, van rommelmarkten en de
verkoop van oliebollen tot extra
collectes. Het Prins Bernard-
fonds heeft twee jaar geleden
een gift toegezegd van 50.000
gulden. Het dak is niet het enige
onderdeel van de kerk dat in
slechte staat is. Ook de voor- en
achtergevel moeten worden
aangepakt.
Middeleeuws bouwwerk aan Oosterschelde begint nieuw leven als bezoekerscentrum Natuurmonumenten
door Inge Heuff
De Plompe Toren vau het ver
dronken dorp Koudekerke,
tussen Schelphoek en
Burghsluis, heeft een lange ge
schiedenis. Al in de veertiende
eeuw was er sprake van een
kerk. Koudekerke lag destijds
nog een kilometer of vier land
inwaarts van de toenmalige zee
dijk. De Oosterschelde was in
die dagen een smalle stroom
tussen de Schouwse Polder en
Noord-Beveland. Aan het eind
van de veertiende eeuw begon
deze zijarm van de Schelde zich
te verleggen en te verbreden,
wat ten koste ging van het land
van Schouwen.
Koudekerke moet een oud en
welvarend dorp zijn geweest.
Het had een vermaarde jaar
markt en een winstgevende kos
terij. Daar de oude kerk niet
langer voldeed, werd er in de
laatste jaren van de vijftiende
eeuw een nieuwe kerk gebouwd.
Het is niet helemaal duidelijk of
dë Plompe Toren al bij de oude
kerk hoorde. Maar aangezien er
in de archiefstukken alleen over
een nieuwe kerk geschreven
wordt en niet over een nieuwe
toren, mag aangenomen worden
dat de toren oorspronkelijk bij
de oudste kerk hoorde. De hoge
leeftijd van cle middeleeuwse
toren is mede af te leiden uit de
enorm dikke muren van bak
steen. Ook in de bouwstijl lijkt
de toren bij de eerste kerk ge
hoord te hebben. Het bouwwerk
bestaat uit drie geledingen. De
onderste twee zijn vierkant,
waarop een achtkantig deel ge
bouwdis. En wie de-Plompe To
ren eenmaal gezien heeft, weet
hoe hij aan zijn naam komt.
Afgebroken
De Koudekerkers moeten geen
idee hebben gehad van wat hen
nog te wachten stond toen be
sloten werd tot de bouw van een
nieuwe kerk. Krap een eeuw la
ter werd deze alweer afgebro
ken en was een groot deel van
het dorp verdwenen. Maar tij
dens de bouw was de zeedijk nog
zo'n drie kilometer van het dorp
verwijderd. Wel waren er in de
dertiende eeuw al inlagen in het
zuidelijk deel van Schouwen
aangelegd. Dit gebeurde als een
zeedijk minder betrouwbaar
werd. De bewoners die in het in-
laaggebied woonden, moesten
dan vertrekken.
De veertiende eeuw verliep op
dit terrein betrekkelijk rustig,
vandaar waarschijnlijk het op
timisme van de bouwers van de.
kerk. In 1475 pas werd er weer
eeninlaagdijk gelegd, tussen de
parochies Oudekerke en West-
kerke. In de loop van cle zestien
de eeuw volgden de verschillen
de inlagen elkaar steeds sneller
op en won de Schelde meer en
meer terrein. Zo verdwenen er
langzamerhand hele stukken
land in het water. Na Oudekerke
en Westkerke werden ook dor
pen als St. Jacobskerke, Bries-
kerke en Zuidkerke van de
kaart geveegd.
Inlaagdijk
In 1565 werd begonnen met de
aanleg van een inlaagdijk tus
sen Schelphoek en het voorma
lige dorp Clauskinderen, dat in
.1511 ondergelopen en verloren
was. Deze dijk bracht het water
tot vlak bi j Koudekerke. De hui
dige zeedijk, die rakelings langs
de Plompe Toren loopt, dateert
van 1581. Toen was het nog een
inlaagdijk die dwars door Kou
dekerke werd aangelegd. De be
woners van het buitendijkse
deel van het dorp moesten hun
huis verlaten.
Koudekerke was ten dode opge
schreven. In 1654 werd cle te
genwoordige inlaagdijk gelegd,
iets ten noorden van de zeedijk.
Daarmee was de inlaag van
Koudekerke een feit. De laatste
bewoners moesten vertrekken.
De kerk was, zoals eerder ge
zegd, al in 1583 afgebroken. Het
houtwerk dat van de kerk af
kwam bracht in Zierikzee nog
zestig gulden op. De Plompe To
ren was het laatste dat de herin
nering aan het oude volkrijke en
welvarende dorp in stand hield.
Baken
Aangenomen mag worden dat
de toren destijds bewust niet is
gesloopt. Voor de zeelieden was
het bouwwerk, samen met de
bos bij Burgsluis, een baken
waarop zij zich richtten bij het
binnenvaren van de Ooster
schelde via de Roompot. Wie
verantwoordelijk was voor het
onderhoud van de toren, is niet
helemaal duidelijk. Tot in de ne
gentiende eeuw droeg de stad
Zierikzee daar in elk geval zorg
voor. Zij had, door haar levendi
ge scheepvaart, belang bij een
goed baken. In 1794 werd de
buitenkant van de Plompe To
ren nog helemaal hersteld. Maar
het tij keerde voor Zierikzee en
de toren raakte verwaarloosd.
In 1850 verzochten bewoners
uit de omgeving van het bouw
werk de burgemeester van
Haamstede zelfs om sloop van
het bouwwerk. Zij hadden veel
last hadden van de kauwen die
zich in de open ruimtes nestel
den. Aan dat verzoek werd geen
gehoor gegeven.
Zeventien jaar later ging het ei
gendomsrecht van de Plompe
Toren naar cle rijksdienst De
Domeinen die er vervolgens
niets aan deed. Dit ondanks de
aanbeveling van de commissie
van de Koninklijke Academie.
Die had namelijk datzelfde jaar
een aanbeveling gedaan om de
toren vanwege zijn vorm en
bouwtrant in stand te houden.
Een buitenstaander, burge
meester van Noordgouwe C. A
van Citters, begon in 1928 met
een inzamelingsactie voor een
restauratie. In 1935 werd het
middeleeuwse bouwwerk voor
zover mogelijk in de oorspron
kelijke staat teruggebracht. Na
de oorlog is de toren nogmaals
gerestaureerd, maar de geschie
denis herhaalde zich: er werd
geen onderhoud gepleegd. In
1995 moest de toren zelfs wor
den gesloten omdat hij in zeer
slechte staat verkeerde.
Bestemming
Op initiatief van de Juniorka
mer Schouwen-Duiveland is de
toren dit jaar uiteindelijk op
nieuw geheel gerestaureerd. De
Plompe Toren heeft nu ook een
bestemming gekregen. Hij gaat
een bezoekerscentrum van Na
tuurmonumenten herbergen.
De officiële heropening vindt
vrijdag' plaats.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd beloopt uiter
lijk 7 dagen.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Weigeren van poliovaccin op re
ligieuze gronden (PZC 8/12).
Dit dwing respect en tegelijk
verwondering af. Respect van
wege de trefzekerheid van de
argumenten contra vaccinatie,
die door de orthodox-christelij
ke gemeente gegenereerd
wordt. Verwondering vanwege
de onverwacht positieve hou
ding tegenover het aanbod van
Volksgezondheid om 'verdacht
sanitair' nader te inspecteren.
Inspectie van 'de grote bood
schap', in het kleinste optrekje,
op heilig grondgebied (het
Godshuis) gaat de inspectie
blijkbaar net iets te ver (blasfe
mie!?). Zij volstaat met de aan
beveling gelovigen, tijdens de
dienst, op sobere wijze gebruik
te laten maken van het toilet.
Dit verzoek lijkt redelijk en in
lijn met de huidige etiquette.
Tijdens de maaltijd pleegt men
zich evenzeer te onthoden van
'emissies'. En waarom zou dit
bij de opname van 'geestelijk
voedsel' anders liggen? Geluk
kig verspreidt polio zich via
ontlasting en niet zozeer via de
bloedbaan, zoals bij het HIV-vi
rus wel het geval schijnt te zijn.
Voor zover mij bekend is het or
thodox-christelijk volksdeel
nog niet ontraden (onbe
schermd- zonder vaccins) bloed
vrij te maken ten behoeve van
bloedbanken. Mocht dit onver
hoopt toch gebeuren dan bete
kent dit dat hier sprake zou zijn
van 'discriminatie op grond van
religieuze geaardheid'. Dat is
mijns inziens onnodig 'krokend'
en krenkend en dient beslist
vermeden te worden.
T. Steendam
M. L. Kingstracit 52
Vlissingen
De Plompe Toren in het Schouwse Koudekerke begint een nieuw leven.
foto PieterHonhoff
ill l§i
Schoenmode van de Reepe - Papegaaistraat 8 - Goes