De klant is méér dan een zak geld Ach Lieve Tijd richt blik op nijverheid Frank Groothof is voor kinderen van alle leeftijden Flinke gift voor Landbouwmuseum zeeland maandag 8 december 1997 z 1 Vier ton extra voor gehandicapten Hulst agenda TERNEUZEN. Zuidlaixdtheater 'Boris Godoenov't(try-out) muziek theater naar een opera van Modest Moesorgski, spel en zang Frank Groothof, tekst Imtne Dros, muziek het Max Tak Orkest. doorTreesvan Herpen Er is lef en ambitie nodig om een familievoorstelling te maken. Om een publiek te boei en dat zo divers in leeftijd en in teresse is, moet je veel in huis hebben. Frank Groothof is een clown, een verteller, een acteur, een zanger en cabaretier die dankbaar gebruik maak van de theatertechniek om, notabene, een opera te brengen. Hij maakt er een eigentijds muzikaal sprookje van voor kinderen en volwassen die het kind in zich zelf de ruimte durven geven. Boris Godoenov was een gelief de tsaar in Rusland, eind zes tiende, begin zeventiende eeuw. De grondlegger van het moder ne Russisch, de schrijver en dichter Aleksandr PoesjMn. voltooide in 1825 een geroman tiseerd levensvei'haal over deze Boris. Op zijn beurt gebruikte Modest Moesorgski die roman voor de gelijknamige opera die in 1874 in première ging. Frank Groothof, die al eerder op geheel eigen wijze de opera's Carmen en Don Giovanni be werkte, weet Boris Godoenov te tranfonnerep tot een tijdloos en spannend muziekspektakel. De invloed die tekstschrijver Imme Dros op de loop van het verhaal heeft gehad laat zich slechts ra den - Poesjkins' versie is ver weg wél herkenbaar is zijn zorg vuldig taalgebruik. Groothof voegt hedendaagse grappen en sprookjeselemen ten, vooral de enge, toe aan het historische verhaal. Simpele verkleedpartijen met her en der op het toneel verspreide, kleur rijke kledingstukken of attribu ten zowel als stembuigingen kondigen een rolwisseling aan. Zo zien we een stervende tsaar Iwan, een wijfelende Boris, een onbezonnen Dimitri, een ver dorven Sjoejski en een bij tijden radeloos ratelende verteller. Een aardige bijrol is weggelegd voor Cato Fluitsma als dochter Xenia. In opera's speelt ook de muziek een hoofdrol. Aanvankelijk wekt de positie van het orkest, helemaal weggestopt achter de corstukken tegen het achter doek, verwondering. Het blijkt een prima vondst. De twaalf le den van het Max Tak Orkest, eveneens afwisselend uitgedost in prachtige kostuums, zijn on misbare figuranten in dit spek takel. Ze gaan zelfs zover dat ze als dweilorkest optreden of als koor. Het levendige spel van Groothof drukt Moesorgski's muziek helaas toch enigszins in een bijrol. Dat mag, dit is een fa milievoorstelling; geen opera, Dit is een spannend verhaal met magie, dit is cabaret met een ge voelig lied, dit is show met af en toe een macaber trekje; kortom, Frank Groothof is niet in een hokje te plaatsen. Nog te zien: 10 mei 101)8,15.00 uur, Stadsschomuburg Middelburg. Politie bekeurt tweehonderd hardrijders OUD VOSSEMEER - Bij snel heidscontroles op tachtig-kilo meterwegen op Tholen en Schouwen zijn het afgelopen weekeinde bijna tweehonderd hardrijders bekeurd. Op de Broekseweg in Oud-Vos- semeer kwamen 310 auto's langs. Daarvan reden er 43 te hard. De hoogst gemeten snel heid was er 108 kilometer per uur. Op de Oud-Vossemeerse- dijk werden 198 voertuigen ge controleerd waarvan er 16 te snel gingen. Eentje reed 119 ki lometer per uur. Op de Bram Groenewegeweg in Poortvliet werden 24 reden van de 172 auto's gecontroleerde au to's te hard. De hoogstgemeten snelheid was 111 kilometer per uur. Op de Nieuwe Kooiweg op Schouwen kwamen 425 auto's langs waarvan er 18 te hard gin gen. Het hardst reed er één bij wie een snelheid van 105 kilo meter per uur werd gemeten. Op de Serooskerkseweg in Seroos- kerke reed iemand 137; van de 1245 gecontroleerde voertuigen reden er 96 te hard. dewerlcers te vergroten, Gedu rende twee jaar worden advie zen verstrekt voor de omgang met agressieve klanten en voor het voorkomen van agressie, geweld en overvallen. Keep cool In een begeleidende brochure wordt alvast een voorschotje genomen. Onder het kopje keep cool man worden vijf an ti-agressie tips versti'ekt. Laat een kwaaie klant eerst stoom afblazen. Maak het niet erger door zelf ook agressief te worden. Je moet maar zo denken; ver baal geweld is een teken van zwakte. Uithuilen en stampen mag straks in het kantoor, als alles achter de rug is. Wind je niet op, het is geen be kende die zo tegen je tekeer gaat. Omgaan met geweld en agres sie: daar bestaan cursussen voor. Trainingen die werken met rollenspelen, waarbij ie mand uit de (amateur)toneel- wereld een agressieve of ge welddadige klant speelt. De cursist moet daar vervolgens op reageren. Het handige van zo'n rollenspel is, dat je er je er als winkelpersoneelslid je ei gen grenzen door leert kennen. Aan het Deltacollege in Mid delburg is een stichting con tractactiviteiten verbonden die het hele land doortrekt om voor een verscheidenheid aan doelgroepen uiteenlopende cursussen te verzorgen. Daar zit ook een opleiding tussen, waarbij omgaan met agressie in winkels slechts een onder deel vormt. Het trainingsge- bied is veel breder en omvat een op klantvriendelijk optreden gerichte benadering van het winkelend publiek. Gevleid Een hot item. Veel px'oducten zijn op vele plekken te koop. Steeds meer bedxdjfsvoerders komen tot het besef dat j e j e als winkel van andere neringen kunt onderscheiden door extx-a energie te steken in een gepaste benadering van de klant. Die voelt zich daax'door gevleid en zal geneigd zijn om later op zijn schreden terug te kex-en en in dezelfde winkel de inkopen te doen. „Wij leren de cursisten dat je bekken aan de telefoon of de informatiebalie tot aan de vol slagen desinteresse bij de kas sa. De aandacht gaat uit naar vier hoofdpunten: houding, ge drag, lei-en luistex'en, het be lang van oogcontact. Simpele dingen Het zit 'm soms in hele simpele dingen, stelt Cardon. Eencais- sièx'e kan vinden dat ze het chuk heeft. Maar daar heeft een klant geen boodschap aan. Die vindt het vexwelend wanneer een juffx-ouw aan de kassa al leen maar artikelen intikt en vei'der geen boe of bah zegt. „Wij houden de cursisten altijd voor: probeer een praatje te maken, ook al is dat rrxisschien een standaardzinnetje. Maar de klant la-ijgt er wel het gevoel door belangrijk te zijn. Een glimlach doet ook al heel wat. In de cursus wordt voox-ts ge- leei'd hoe ontevx-eden klanten moeten worden benaderd. „Een verkoper weet altijd wel argumenten te vinden dat een klant ongelijk heeft", weet de cursus-coördinator. Tijdens de trainingen wordt winkelperso neel geleerd zich te verplaatsen in de klant. „Wanneer je als winkelpersoneelslid door je houding een klant verliest dan blijft het meestal niet. bij die ene. Zo'n klant vex-telt in de kennissenkring door hoe die daar en daar is behandeld. Die negatieve reclame kan zo dooi'- werken dat ook andex-en weg blijven." Maar er zijn gx-enzen. Zo krijgt de medewex-ker dus ook te ho ren tot hoever je moet gaan om een klant gelijk te geven. Want, je hebt ex-bij die zelf nooit een fout ex-kennen en de schxxld al tijd bij die ander zoeken. Scholieren Terug naar de ergernissen. Ze kxxnnen vooral ontstaan als klanten stuiten op scholieren, die in hun vrije tijd een centje willen bijvex-dienen, vol goede bedoelingen in de supei-mai-kt. een handje komen toesteken, maar uiterst gebrekkig geïn strueerd op het publiek worden losgelaten. Cardon kent het probleem. „Het gebexut veel, helaas. Je moet willen investe ren in je pex-soneel. Anders maak je alleen maar misbruik van die goedkope invalkrach ten." door Jacques Cats Wie herkent het niet? Je staat als klant in een su permarkt bij de kassa en wordt daar geconfronteerd met een vrouwelijke bediende die tij dens het doorschuiven van ge codeerde produkten links of rechts langs je heen kijkend onbekommerd doorwauwelt met het collegaatje achter een belendende telmachine. Wat ze gisteravoixd heeft gedaan en vanavond van plan is. De klant voelt zich even niemand, een indruk die wordt bevestigd als de caissière bij het afrekenen zorgvuldig enig oogcontact vermijdt. En als je zelf al zo juist duidelijk hebt gemaakt dat je geexx zegels blieft en de juffrouw toch nog vraagt of er ook airmiles moeten wezen blijkt bovexxdien dat de mede werkster in het geheel niet heeft geluisterd. Tot zovex- een tafereel, dat zon der meer thuis hoort in de su- permai-kt ergexuis-top-zoveel. Maar klanten zijn ook niet al tijd lieverdjes. Zo maakt een caissière gewag van het pro bleem dat er mensen zonder wagentje of mandje liepen te winkelen. „Als we zo'n klant daax-op aanspx-akenkonje vaak op een grote bek rekenen. Soxrxs liep dat echt uit op ruzie, wat voor iedereen heel vex-velend was." Deze twee voorbeelden maken duidelijk dat er volop werk aan de winkel is voor trainers, die personeelsleden in de detail handel instxueren hoe ze zich klantvriendelijker kunnen op stellen en moeten omgaan met agressie en geweld. Het Hoofd bedrijfschap Detailhandel heeft dezer weken het initiatief genomen tot een campagne on der de titel 'agressieve klanten, weet met ze om te gaan'. Deze actie is bedoeld om de weer baarheid van ondernemers, bedrijfsleiders en winkelme- iedere lclant serieus moet ne men", meldt coördinator Max-c Cardon. „Daarom voeren we ook slogans als 'de klant is ko- rxing, leve de Mant' en 'iedere Mantis een VIP'. Cax-don en de zijnen maken se rieus werk van de trainingen. De docent in kwestie gaat vooraf een aantal keren een winkel binnen om te kijken hoe het personeel zich opstelt. Zo krijgt hij een goed beeld van de praktijksituatie en weet de do cent wat voor elementen er in de cursus moeten zitten. In de op maat gemaakte training komt alles aan bod: van het af Een bij de ingang opgehangen 'huisregel' die wijstop verplicht gebruik van een winkelwagentje of - mandje kan agressie voorkomen. foto Dirk-Jan Gjeltema Zoutpannen, meekrap en scheepsbouw brachten door de eeuwen heen welvaart in Zeeland door René Hoonhorst door Rinus Antonisse VLISSINGEN - Voor de land bouw is de zoute omgeving in Zeeland een bron van ellende. Maar voor velexx ixx het gewest is zout eeuwenlang een belangrij ke broxx van bestaan geweest. Een vorm van nijverheid die menigeen een boterham ver schafte. Zout was van levensbe lang, omdat zonder dit product vlees, vis en zuivel beperkt houdbaar waren. Ook voor het looien vaxx huiden was zout on misbaar. Geen wonder dat over al langs de Zeeuwse en Vlaamse kust zout werd gewonnen. Be kend is dat omstreeks 775 op Schouwen zeventien zoutpaix- nen in gebruik waren. Door de vele overstromingen raakte het veen doordrenkt met zout, om daarna weer met een laag klei te worden bedekt. In het kader van de zoutwinning werd. die klei weggeschept en het veen - ook moer of dariixk genaamd - afgestoken. De tux-- ven werden gestapeld en ge droogd. Vexwolgens werd de brand erin gestoken; een lang durig karwei dat vooral door vrouwen en kinderen; wexxl ver richt. De as die overbleef werd vermengd met zeewater in zout pannen gekookt. Na verdam- ping van het water bleven zout- kristallen in de pannen achter Risico's Deze manier van zoutwinning was niet zonder risico's. Er brandden nogal eens zoutketen af. Bovendien zorgde het afgx-a- ven van het veen voor afwate- x'ingsproblemen en ondermij ning van de dijken. In 1515 verbood Karei V dan ook het moerneren- oftewel daiïnkdel- ven. De zout winners schakel den over op verwerking van ruw Frans baaizout, dat onder meer bij de inmaak van haring wex-d gebruikt en veel werd geëxpor teerd. In de loop van de zeven tiende eeuw nam deze nijver heidstak in belang af, al had Arnemuiden in 1802 nog zestien zoutketen (waaxwan de helft in dat jaar afbrandde). Het steken van turf zorgde nog heel lang voor bi'ood op de plank. In de Zxxidhoek bij Zierikzee stopte die bezigheid pas in het begin van de twintigste eeuw. Schapen In dezelfde tijd dat de zoutpan nen werden aaxxgelegd, werd de basis gelegd voor eeix andere be- langx'ijke Zeeuwse nijverheid. Het houden van schapen zorgde voor wol. De vexwerldng ex-van leverde velen werk op. Vooral in Vlaanderen nam de textielpro- ductie na 1100 een hoge vlucht, vooral als gevolg van de uitvin dingvan het weefgetouw waax-- door laken gemaakt kon wor den. Ondanks beschermende maatregelen haalde de Zeeuwse lakennijverheid het niet bij de Vlaamse. Ook de linnenwevex-ij (met vlas als grondstof) had het meestal moeilijk. De opbrengst van het land be paalde lange tijd wat voor nij- vei-heid in een gebied mogelijk was. Van Zeeuwse Mei geen aar dewerk, wel grote bakstenen. In vrijwel alle middeleeuwse ge bouwen zijn de Zeeuwse mop pen te vinden. Na 1600 verdwe nen de meeste steenbakkerijen; alleen in Aardenbixrg bleef lang een fabriek bestaan. In de ste den waren de gilden zeer in- vloedx-ijk. Ze zagen erop toe dat er niet teveel beoefenaars van een ambacht kwamen en be paalden lonen en werktijden. Middelbux-g had tot 1795 zesen zestig gilden. In elke stad was wel een bierbrouwerij. Veel brouwers behoorden totale x-ijke burgerij. De scheepsbouwla-eeg door de oprichting' van de Ver enigde Oost-Indische Compag nie in 1602 een fikse opstekex-. Kleurstof Een aparte tak van nijvex-heid was de verwerking van meek rap. Uit de wortels van dit ge was kon rode Meurstof worden gewonnen. De wortels wex-den gedroogd en velmalen in een meestoof. Schouwen-Duive- land en Tholen waren de belangrijkste centra. In 1820 stonden 44 van de negentig Nedexiandse meestoven in Zee land. Na dat jaar kwam ex- ernstig de Mad in door Franse concurrentie. De bouw van stoomfabrieken zorgde voor een korte opbloeiperiode. Na 1875 was het voorgoed gedaan met de meekrap, weggeconcurreei-d door de uit koolteer gewonnen kleurstof alizarine! Een echte industriële ontwikke ling voltrok zich na de aanleg van spoorlijnen (Gent-Terneu- zen, 1869) en Terneuzen-Me- chelen, 1871) langs het kanaal van Gent naar Temeuzen. In Sas van Gent werden een meelfa briek en een suikex-fabx-iek opgericht en in 1900 zetten Bel gische ondernemers een glasfa- briek op en de stijfselfabriek Zeelandia. Bij Sluiskil kwam in 1911 een cokesfabriek en in 1930 een Mxnstmestfabriek. In de rest van Zeeland voex-den lang de kleine familiebedrijven de boventoon of soms coöpera ties. Zout, wol en scheepsbouw. Met deze drie woorden zijn twintig eeuwen Zeeuwen en hun nijver heid grotendeels samengevat.. In aflevering 14 van de historische serie Ach Lieve Tijd geeft Ar nold Wiggers een gedegen over zicht van deze bestaansbron. Daaruit blijkt dat de nijvex-heid in de provincie uiteraard wel hoogte- en dieptepxxnten kende, maar nauwelijks spectaculaix-e uitschietex-s. Opvallend is ook ixx de sfeer van de nijverheid de rol die de werf De Schelde in Vlis- singen vanaf 1875 als grootste industriële onderneming in de provincie vex-vulde. Ach Lieve Tijd deel 14. Twintig eeu wen Zeeuwen en hun nijverheid. Door Arnold Wiggers. Uitgeverij Waanders. Zwolle. Prijs 7,95 gul den. HULST - Hulst heeft dit jaar 425.000 gulden extra ïxodig voor vervoer, woningaanpassingen en andere voorzieningen voor gehandicapten. B en W willen het tekort financieren uit het verwachte batig rekeningsaldo over '97. Mocht dit saldo niet toereikend zijn dan komt het college later nog naar de ge- meenteraad met een voorstel ter- dekking van het overblijvend tekort, schrijft het dagelijks be stuur van de Reynaertstad in de Najaarsnota. In elk geval wordt het fonds Restauratie Monumenten al een kwart miloen gulden door de neus geboord door het tekox-t voor de Wet Voorziening Ge- handicapteix (WVG). De eerste 250.000 gulden uit een eventu eel x-ekeningoverschot zouden aan dat fonds ten goede komen, besliste de raad eerder De uitgaven voor bijstandsver lening zullen naar vex-wachting x-uim 1,3 miljoen gulden lager uitvallen. De x-ijksvergoeding FILM BERGEN OP ZOOM - Roxy, 20 uur: Father's day; Volcano; Cinemactueel, 20 uur: Alien 4; Double Team; 20.30 uur: Marvin's room; GOES - Grand, 20 uur: My best friend's wedding HULST - De Koning van Engeland, 20 uur: Alien 4; Father's day;The Game;TKfe Peacemaker; Double Team; Contact; MIDDELBURG - Cinema, 20.30 uur: A life less ordinary; VLISSINGEN - Alhambra, 20 uur: Alien 4; The Peacemaker;The Game; Addicted to love; TENTOONSTELLINGEN HEINKENSZAND- Gemeentehuis, 8.30- 12.30 uur: Kees van der Wal, acrylschil- derijen (t/m 1/1 '98); HULST - Galerie Rattenfanger, 13,30-17 uur: Werk diverse kunstenaars (olieverf, aquarel, vazen, schalen en sculpturen) t/m 30/1; KAPELLE -Gemeentehuis, 8.30-12 en 13- 16 uur; P.A. van de Kreeke, schilderijen en conté-tekeningen (t/m 24/12); KRUININGEN - Gemeentehuis, 8.30-12 en 13-16 uur: Kara Jansen, foto's (t/m dec.); MIDDELBURG - Zeeuws Museum. 11-17 uur: 'Nehalennia 350 jaarft/m 1/3/98); Depot, 14-17 uur: Margot Oomen, schil derijen en objecten; Willem Pastoor, sie raden (t/m 22/12); Zeeuwse Bibliotheek, 17.30-21 uur: Daar is niet één die eenzaam gaat als ik....Uit de nalatenschap van P.C. Boutens (t/m 10/1/98); Kerstgroepen uit de collectie van Riet Kruitbosch (t/m 6/1/98); OOSTKAPELLE - Toeristisch Centrum Oranjezon, 10-16 uur: Joke Plomp- Kroes, aquarellen (t/m 15/12); Zeeuws Biologisch Museum, 12-17 uur: 'Naar de haaien' (t/m 1/3/98); Hannie Jo- ziasse, foto's van paddestoelen (t/m 3/1/98); daalt echter met 1,2 miljoen, waarna het positieve saldo zo'n 133 mille zal zijn. Aan bouwle- ges ontvangt Hulst 30 mille minder dan eerder begx-oot, maar aan leges voor paspoorten en rij bewijzen krijgt de gemeen te een halve ton méér. Aan de kosten voor juridische bijstand in de strijd tegen drugs is Hulst 10 mille meer kwijt en aan voox-bex-eiding en onderzoek voor structuur- en bestem mingsplannen 65 mille. De bru to opbrengst aan onroerend- zaakbelastingen (OZB) wordt op dik vijf miljoen geraamd. Maar B en W waarschuwen al dat geen rekening kan worden gehouden met de kosten voor de vele bezwaarschriften. Hetzelfde geldt voor de behoed- zaamheidsreserve die Rijk en gemeenten vormden. De rijks overheid zou dat geld waar schijnlijk volgend jaar terug storten. Er blijft dus een aantal open einden in de Najaarsnota. De commissie financiën kan zich er donderdag 11 december (19.30 urn) al eens over buigen. SLUIS - Raadskelder, 14-17 uur: Roe meense ikonen van Mariana Papara en haar leerlingen (t/m 4/1/98); VLISSINGEN - Bellamy 19, 10-17 uur: 'She loves Carrots Very Much', van beel dend kunstenaar Ronald van Dokkum (t/m 11/1); Theo van Doesburgcentrum, 9-17 uur: Zeeuwen kieken 't Zuiden' (t/m 19/12); YERSEKE- Museum, 10-16 uur: 'Wat een kreeft beleeft' (t/m aug. '98); ZIERIKZEE - Galerie Galerij, 13-16 uur: Arie Berkulin, tekeningen, aquarellen en kleine plastieken (t/m 30/1 Alarmnummer voor geheel Zeeland: tel. 112. Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee land, tel. 0118 412323. SOS Telefonische Hulpdienst Zeeland, tel. 0118 615551 (dag en nacht bereik baar). Chr. Hulpdienst Zeeland voor mensen in nood. tel. 0118 625414. Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel. 0118 469869 (dag en nacht bereikbaar). Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800 0432 (gratis), dag. van 14.00-20,00 uur. Bureau Vertrouwensarts Kindermishan deling, tel. 0118 628800. Aids Infolijn, tel, 0118 638384. De politie houdt vandaag snelheidscon troles op de Sandberglaan in Middel burg. De heren De Vries (1) eix Doeleman van het Landbouwmuseum met de cheque van de Stichting Renesse ter waarde van 70.000 gulden. foto Pieter Honhoff door Inge Heuff DREISCHOR - Met veel genoegen nam voorzitter W. de Vries van het Streek- en Landbouwmuseum Schouwen-Duive- land zaterdag een cheque ter waarde van 70.000 in ontvangst. Dit x-oyale bedrag is afkomstig van Stichting Renesse. die hiermee het grootste deel betaalt van des nieuw ,te bouwen gepotdekselde schuur voor grote landbouwwerktuigen. In zijn toespraak roemde de voorzitter de snellxeid waarmee Stichting Renesse had besloten deze geldsom toe te kennexx aan het museum. De eerste contacten tussen mevrouw L. Nederhoek van het museum en de voorzitter van de stichting, G. W. Veei'hoek, dateren van begin dit jaar. Veerhoek zelf was in zijn speech zeer te spreken over de goedlopende organisatie van het museum. Dit en het feit dat Stich ting Renesse nog niet eerder een project had ondersteund in deze hoek van het ei land, maakten dat het landbouwmuseum Goemanszorg in aanmerking kwam voor een schenMng. Ook past het xnuseum goed in het nieuwe beleid van de stichting. Die wil zich namelijk meer gaan richten op maatschappelijke en sociaal-culturele doelen. Niet alleen Stichting Renesse kwam met een cadeau. Als de schuur er eenmaal staat - de bouwvergunning is al verleend - ontvangt Goemanszorg van de Vrienden kring van het museum een rosmolen. De rosmolen werd vroeger gebruikt voordat er stoommachines waren. Een paard draaide de molen rond, die weer zorgde voor de aandxijving van bijvoorbeeld snijmachines. Sponsors De schenMng door de stichting werd be krachtigd door de overhandiging van een symbolische cheque en de ondertekening van de vereistepapiei'en. De Stichtï ng Re nesse werd met een naamplaatje bijgezet op de bescheiden plaquette waar alle sponsors staan. Voorts gaf voorzitter De Vries buiten drie slagen op een piket waarmee de afmetin gen van de nieuwe schuur worden aange geven.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1997 | | pagina 29