Nederland lijdt aan
loterijkoorts
PZC
Dieet vaak slecht
voor gezondheid
Heer Bommel en de Grauwe Razer Toonder Studio':
varia vrijdag 5 december 1997
Hoge prijzen zijn belangrijker dan kans op winnen
het weer
puzzel
snelheidscontrole
recept
van onze redactie buitenland
Een dieet is vaak slecht voor
de gezondheid. De wereld is
een doolhof van tegenspraak en
verwarring waar het om afslan
ken gaat. In het ene land is een
forse schep zout geen enkel pro
bleem, terwijl in het andere land
zelfs voor een korreltje moet
worden gevreesd.
Dat blijkt uit een internationale
studie, waarbij dieetvoorschrif-
terrin 21 landen zijn vergeleken.
Over het algemeen komt Neder
land als gemiddeld uit het on
derzoek. Met zout mag net als in
België en Duitsland echter wat
ruimer worden gestrooid.
Eieren
Ook over het gebruik van eieren
zijn de internationale meningen
verdeeld. De Britten moeten
zich van de gezondheidsautori
teiten beperken tot eentje per
week, voor de Amerikanen is
vier geen probleem, de Wereld
gezondheidsorganisatie gaat
akkoord met tien eieren. Het
Nederlandse voorlichtingsbu
reau voor de voeding houdt het
op drie.
Het onderzoek, uitgevoerd door
(Advertentie)
HET SODA-CLUB
SYSTEEM
Dè frisdranksensatie
waarmee je in een hand
omdraai spuitwater én
frisdrank J
maakt.
Tot 31 december '97 bij
aankoop van het systeem
korting of sprankelende
cava cadeau.
Voor verkoopadressen:
Sa GRATIS
0800v 0223637
Ga nu naar de winkel
de Universiteit van Reading in
Engeland, wil de wetenschap
pelijkheid van veel dieetvoor-
schriften doorprikken. Hoewel
er in totaal 350 factoren zijn
waargenomen die kunnen bij
dragen tot het ontstaan van
hart- en vaatziekten, is het toch
meestal voedingsvet (in de vorm
van rood vlees of eieren) dat als
hoofdschuldige wordt aange
wezen.
Deze aanpak vertekent de rol
die cholesterol speelt in het
menselijk dieet. In bijna alle
leefregels gaat het om voeding-
scholesterol dat verantwoorde
lijk zou zijn voor het opbouwen
van vet in de aderen. In werke
lijkheid speelt de bloedcholes-
terol, die in de lever ontstaat,
een rol bij het dichtslibben van
de aderen.
Bouwsteen
Sommige diëten zijn zelfs ge
vaarlijk. De angst voor vet, ge
baseerd op oude studies van
Amerikaanse mannen van mid
delbare leeftijd, is op zijn minst
zwaar overdreven, zegt prof. D.
Warburton, leider van het on
derzoek. „Vet is zo'n belangrijke
bouwsteen in de kindervoeding
dat speciaal gezuiverde tonijn
olie wordt toegevoegd aan melk
voor te vroeg geboren babies.
Toch leggen ouders vaak hun ei
gen dieet met een laag vetgehal
te op aan hun kinderen."
Dr. J. Snel van de Universiteit
van Amsterdam, een van de Ne
derlandse onderzoekers, meent
dat mensen zich vaak dingen
ontzeggen waarvan zij houden,
omdat zij geloven dat zij hier
door gezonder worden. „Heel
vaak wordt ziekte niet veroor
zaakt van door wat we eten,
maar door wat we ons ontzeg
gen."
Genieten
„Mensen moeten meer genie
ten", zegt Snel. „In plaats van
zich te baseren op voorschrif
ten, zouden mensen voor de ver
betering van hun dieet moeten
genieten van een matig gebruik
van verschillende voedingsmid
delen."
Niet geheel toevallig is dat ook
het oogmerk van de internatio
nale groep onafhankelijke aca
demici, die opdracht heeft gege
ven tot het onderzoek, Zij
hebben zich verenigd onder de
naam Arise: Associates for Re
search Into the Science of En
joyment (Genootschap voor on
derzoek naar de wetenschap
van het genieten). ANP
door Annemiek Veelenturf
Het is de hoge jackpot, zegt
de sigarenhandelaar en dat
is het alleen. Hoe hoger de jack
pot, hoe meer loten wij verko
pen. De wetenschapper beaamt:
„Hoe groot de kans is op een
prijs, laat de spelers koud. Raar
maar waar. Het gaat ze om de il
lusie. Ze kopen de droom heel
erg rijk te worden." De hulpver
lener voegt toe: „Het is
hebzucht, die bovendien door
reclames steeds meer wordt ge
stimuleerd. Je voelt je zo lang
zamerhand een uitzondering als
je niet in een loterij meespeelt."
Een record aantal goklustigen
liet zich deze maand verleiden
mee te dingen naar de vetste
jackpot die de Staatsloterij ooit
te vergeven had. Maar liefst 3,6
miljoen loten passeerden de
kassa's om hun kopers een mi
niem kansj e te geven op een prij s
van ruim dertien miljoen gul
den. De Postcodeloterij met een
hoofdprijs van 16,4 miljoen
voor een straat deelnemers zit er
nog aan te komen. En dan volgt
natuurlijk ook nog de immens
populaire Oudej aarsloterij
Woordvoerder A de Lange van
de Staatsloterij spreekt van een
'ware loterijkoorts'. „Dat is on
der Nederlanders een betrekke
lijk nieuw verschijnsel", con
stateert jurist Arjan van 't Veer
van de Rotterdamse Erasmus
Universiteit, die werkt aan een
proefschrift over kansspelen.
„Het calvinistisch idee dat gok
ken moreel verwerpelijk is
wordt langzaam aan losgelaten.
Hoorde gokken vroeger thuis bij
seks en geweld, tegenwoordig is
gokken 'entertainment'. Het is
zelfs sociaal gezien volkomen
geaccepteerd wanneer je een
vriend een staatslot voor zijn
verjaardag geeft."
Spanning
Mensen wagen een gokje omdat
ze houden van de spanning die
daarmee gepaard gaat, zo blijkt
uit onderzoek. „Verder komt
naar voren dat de goede doelen,
die met de meeste loterijen wor
den gesteund, veel mensen over
de streep trekken om loten te
kopen, zegt Van 't Veer. „Ook
speelt vluchtgedrag een belang
rijke rol. Even helemaal opgaan
in de gedachte wat je allemaal
kunt doen als je die jackpot van
Gokken wordt steeds meer verpakt in een glittershow. foto GPD
dertien miljoen zou winnen.
Even helemaal weg van de pro
blemen van alledag. Mensen
praten daar ook graag met el
kaar over."
Volksgekte
De goklust onder Nederlanders
mag dan toenemen, bewoners
van andere landen hebben op
dit gebied nog wel een enorme
voorsprong. De volksgekte die
enkele jaren geleden bijvoor
beeld in Engeland losbrak toen
de National Lottery een hoofd
prijs van vijftig miljoen pond
had te vergeven, haalde over de
hele wereld de voorpagina's.
Nergens in Nederland stonden
de afgelopen weken rijen voor
de sigarenwinkels, maar de En
gelsen verdrongen zich toen
massaal voor de loterijverkoop-
punten om maar geld te kunnen
inzetten. Duitsland is met enige
regelmaat in de ban van een lo
terij en ook in een land als Span
je weten ze wat gokken is. Een
gemiddelde Spanjaard besteedt
per jaar zo'n 1.200 gulden aan
kansspelen. Daar steekt de 200 a
250 piek die de Nederlander
jaarlijks voor het gokspel over
heeft maar magertjes bij af.
Arjan van 't Veer is dan ook niet
echt onder de indruk van de half
miljoen staatsloten die deze
keer extra over de toonbank
gingen in vergelijking met de
vorige recordverkoop. „Zeker
niet als je daarbij de jackpot van
dertien miljoen in ogenschouw
neemt." Want het gaat de gok
kers", aldus Van 't Veer, „uitslui
tend om de grootte van de
hoofdprijs, zoals blijkt uit on
derzoek van prof. dr. W.A Wage
naar, de huidige rector magnifi
cus van de Leidse universiteit.
De grootte van de kans op die
prijs speelt vreemd genoeg geen
enkele rol.
Dat het gokken in Nederland zo
achterblijft bij gokken in ande
re landen heeft te maken met,
zoals Van 't Veer zegt, 'het Ne
derlandse DNA'. „Het Spaanse
DNA staat voor plezier, lol in
spanning, losheid. In Nederland
heerst de moraal van 'doe maar
gewoon'. Nederlanders vinden
ook dat je geld eigenlijk niet zo
maar kunt krijgen. Je moet iets
doen voor geld."
Zeeland: Zachter
Meespelen in een loterij vormt
op zichzelf geen risico voor een
gokverslaving, zegt Steef Mer-
kelbach van de Rotterdamse or
ganisatie voor gokhulpverle
ning 'Game Over'. 'Game Over'
heeft wel cliënten die maande
lijks voor honderden guldens lo
ten kopen, maar zij doen dat
vrijwel altijd in combinatie met
spelen op fruitautomaten.
Toch vindt Merkelbach het geen
goede ontwikkeling dat loterij
en een steeds klemmender
beroep doen op burgers. „De re
clames worden steeds schreeu
weriger en steeds wervender. De
mailings van de Postcodeloterij
maken mij in vette letters dui
delijk dat ik me schuldig zou
moeten voelen als ik niet met de
rest van de straat meedoeDaar
bij wordt voortdurend geappe-
leerd aan mijn hebzucht. En
voortdurend krijg ik de bood
schap dat ik de goede doelen te
kort zou doen als ik niet zou
meespelen. Ik vind die combi
natie onsmakelijk."
Onderzoeker Van 't Veer vindt
dat het tijd is keuzes te maken in
het kansspelbeleid. „De over
heid richt zich nu op kanalise
ring van het kansspelaanbod,
met het doel enerzijds de illega
liteit tegen te gaan en anderzij ds
spelers bescherming te bieden."
Dat is niet helemaal zuiver,
vindt hij. „De overheid profi
teert aan de ene kant van gok
lust en beperkt die aan de ande
re kant. Ik zou het beter vinden
wanneer de overheid onom
wonden kiest. Ik zou zeggen:
kies voor de grote prijzen en
daarmee voor grotere inkom
sten voor staat gn goede doelen.
Daar hangt mee samen dat je de
spelers meer vrijheid geeft. Wel
vind ik dat de randvoorwaarden
voor een dergelijk beleid goed
moeten zijn. Dus gokverslaving
en fraude moeten met duidelij
ke regels en goed toezicht wor
den tegengegaan.
Zeer benieuwd is Arjan van 't
Veer naar het antwoord op de
vraag waar de half miljoen ex
tra loten terecht zijn gekomen.
„Zijn die gekocht door mensen
die toch al meespelen of door
nieuwe gokkers? Dat is interes
sant, want dat geeft ons veel in
formatie over de manier waarop
je nieuwe spelersgroepen kunt
aanboren." GPD
Door: Margot Ribberink
Vooruitzichten
weer
max.
min.
wind
9°
3°
WZW4
vrijdag
onder 16.37
zaterdag
op 8.35
Maan
vrijdag
onder 22.31
zaterdag
op 12.49
Nautisch bericht
Westzuïdwesten-wind, kracht 3. Zicht is matig tot goed.
Temperatuur van het kustwater ligt rond 9 graden.
Geen kans op onweer, toenemende kans op mist.
Hij liep snel verder zonder om te zien en nu kreeg hij tot zijn blijde
verrassing de Oude Schicht in het oog. Het voertuig was op wonder
baarlijke wijze bij het neerstorten op zijn wielen terechtgekomen.
En zo hecht is de constructie van automobielen uit dat bouwjaar,
dat het nagenoeg geen schade had opgelopen.
„Dat is mooi, heer Ollie!", riep Tom Poes verheugd. „We kunnen rij
den! Kom gauw!"
Toen merkte hij echter dat hij alleen was. Heer Bommel stond in
grote tweestrijd bij het puin en keek naar de grauwe razer, die met
de handen voor het gelaat zat te schreien.
„Tut, tut", zei heer Ollie, aan zijn jas plukkend. „Huil niet zo! Het is
eigenlijk allemaal je eigen schuld, nietwaar? Ik bedoel, je bent heel
ruw en onbeleefd tegen me geweest en een Bommel verdraagt zoiets
niet. Ik werd driftig, bedoel ik. Ik heb je berg niet expres omgegooid,
ik bedoelde het niet zo, heus niet!"
Maar het monster weende voort met krijsende uithalen, zodat het de
gevoelige heer akelig te moede werd. Hij wendde zich besluiteloos
om en begon terug te lopen, doch nu geraakte de razer, die meende
dat hij werd aangevallen, geheel in paniek.
Gillend sprong hij op en vluchtte, doch omdat hij door zijn handen
en door het licht verblind werd, rende hij tegen een paal aan, die om-
knapte.
„Vreselijk", prevelde heer Bommel. „Hier sta ik tegenover een be
klagenswaardig wezen, wiens wereldje ik verwoest heb. Maar ik zie
mijn plicht."
Doorloper
Horizontaals. Bouwmateriaal; 2. Spanje
op (auto's), papegaai, lidwoord, Neder
landse omroep; 3. vervoermiddel, secon
de,^. ondergrondse, tennisterm; 5. rivierin
Duitsland, rivier in Duitsland; 6. plant,
houtsoort; 7. werklust, ton, kalium, een en
ander; 8. ternauwernood, vrucht; 9. broe
der, geestdrift, meisjesnaam; 10. domoor,
ontheemde (Eng. afk.), vod; 11. gedoofd,
vreemde munt, streling; 12. vet, Israëlitisch
(afk.); 13. huilgeluid, Gode zij lof, deel van
een schip.
VerticaalsRoofdier, portemonnee; 2. die
renverblijf, de volle omvang bepalen; 3.
zonnegod, karaat, straf, pennenkoker; 4. ti
tel, elasticiteit, autowedstrijd, zonder kos
ten (afk.); 5. geweerdolk, verlies; 6. diena
res in een harem, persbureau, Nederland
(op auto's), Duitsland (op auto's); 7. aarts
bisschop (afk.), kaartspel, reisdeken; 8. her
kauwer, vrede, tandeloos dier, vruchtbare
plaats; 9. roeipen, boom, ruimtevaartorga
nisatie, Romeinse Rijk, godsdienst.
Oplossing donderdag:
Horizontaal: 3. Witgoed; 6. winkel;
8. slak; 11. maart; 13. Weesp; 14.
nieten.
Verticaal: 1Pink; 2. egels; 4. Erna; 5.
zwammen; 7. naadje; 9. lier; 10. kip;
12. twee.
Janny van derLee_
De politie kondigt voor vandaag de volgende snelheidscontroles aan: A2 - tussen Amsterdam-Utrecht-Den Bosch
vice versa; A9 - tussen Alkmaar-Diemen vice versa; A10 - ringweg Amsterdam; N201 - tussen Uithoorn-Alkmaar;
A67 - bij Maasbree; A6 - Noordoostpolder wegwerkzaamheden Ketelbrug
Bitterkoekjes-
pudding
(4-6 personen)
Als u de bitterkoekjes liever niet
met rum besprenkelt kunt u ze ook
zacht laten worden door ze even
kort in de hete melkte laten weken
en er met een schuimspaan weer
uit te nemen. Verkruimel de bitter
koekjes in dit geval niet, maar laat
ze heel.
Ingrediënten:
200 gram bitterkoekjes
2-3 eetlepels rum
1 liter melk
2 zakjes vanillesuiker
120 gram custardpoeder
ca.100 gram suiker.
Bereiding:
Breek de bitterkoekjes eventueel
in grove stukken boven een grote
schaal óf schik ze in hun geheel op
de bodem. Besprenkel de bitter
koekjes met rum. Breng de melk
op 1 dl na, met de vanillesuiker, al
roerend aan de kook. Roer achter
gehouden melk met suiker en cus
tardpoeder glad. Neem de pan van
het fornuis en roer er de custard-
oplossing door. Plaats de pan te
rug op het vuur en breng de pud-
,ding al roerend aan de kook. Laat
de custard 2-3 minuten doorkoken
en roer hierbij onophoudelijk.
Schenk de custard over de bitter
koekjes en laat de pudding afkoe
len. Wanneer u de pudding direct
afdekt met plasticfolie vormt zich
geen vel op de pudding.
Waterstanden
VRIJDAG
5 DECEMBER
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Zierikzee
Wemeldinge
Philipsdam West
ZATERDAG
6 DECEMBER
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Zierikzee
Wemeldinge
Philipsdam West
Hoog water
uur cm uur cm
05.05 220 17.27 229
05.26 244 17.48 254
06.26 281 18.49 295
05.05 16417.25 178
06.35 151 19.10 165
06.40 177 19.10 190
06.05 16418.40 171
Hoog water
uur cm uur cm
05.55 202 18.26 210
06.15 22618.45 233
07.18 262 19.45 275
05.55 149 18.25 163
07.25 144 20.05 159
07.30 167 20.05 182
06.55 153 20.25 166
Laag water
uur cm uur cm
11.42 195 23.55 161
12.06 203 -
00.43 203 13.12 225
11.25 145 23.50 113
00.15 119 12.45 141
00.20 135 12.45 161
00.15 127 12.50 155
Laag water
uur cm uur cm
12.29 189 ----- -
00.23 171 12.58 198
01.26 19414.00 221
12.20 144 -
01.05 115 13.35 14E
01.10 130 13.40 16!
01.10 12413.40 151
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
Omdat de wind vandaag gedraaid is naar de westhoek wordt iets
mildere lucht aangevoerd. Het kwik loopt vanmiddag op naar6a7
graden. Er is vrij veel bewolking aanwezig waaruit af en toe wat re
gen zal vallen. De wind stelt nog niet veel voor. Hij is zwak tot matig
kracht 2 a 3. Vanavond zal de wind wat gaan toenemen tot wind
kracht 4. Komende nacht kan er plaatselijk mist ontstaan. Het wordl
niet erg koud met minimumtemperaturen rond 3 a 4 graden. In hel
noorden van ons land valt op zaterdag enige regen. In onze regio
blijft het overwegend droog. Wel is het zaterdag overdag grijs met
mist of bewolking. De regen in het noorden wordt veroorzaakt dooi
de aanvoer van zachtere lucht. Ondanks het grijze weer zal het kwik
zaterdag bij ons oplopen tot 9 a 10 graden. In de nacht van zaterdag
op zondag kan de mist zich opnieuw uitbreiden. Het wordt niet
koud met minimumtemperaturen rond 4 a 5 graden. Zondag over
dag blijft het opnieuw over
wegend droog, maar wel wat
grijs, 's Middags breekt mo
gelijk de zon door. Het wordt
opnieuw oen vrij milde dag
met temperaturen die rich
ting de dubbele cijfers gaan.
Waarschijnlijk worrit he; vol
gende week opnieuw wat
kouder. Dat is vooral te mer
ken in het oosten van het
land, en niet /o/eer in on/e
regio. Het kwik loopt overdag
op tot 6 a 7 graden, 's Nachts
komt het hier niet tot vorst, in
het oosten van het land gaat
het mogelijk wel weer een
graadje vriezen. Er is vrij veel
bewolking aanwezig waaruit
af en toe een klein beetje re
gen kan vallen.
Europa: Depressies
Een hogedrukgebied overheerst vandaag het weerbeeld in West-
Europa. Dit betekent niet automatisch mooi weer, maar naast wol j
kenvelden zijn daar toch ook wel opklaringen en het is overwe-
gend droog. Alleen aan de Spaanse noordkustvallen een paarbui-
en. Wel is het met maxima tussen 2 en 8 graden vrij koud. In Span
je en Portugal is het met 10 tot 15 graden iets zachter en bovendief
vrij zonnig. In de rest van Europa zetten depressies de toon. Zo
trekt een actieve oceaandepressie Noorwegen binnen, terwijl in
Noord-Scandinavië nog een oud lagedrukgebied ligt. In bijna hee
Scandinavië sneeuwt het daardoor van tijd tot tijd, in Zuid-Noor-
wegen en op het noorden van de Britse eilanden is het zachter en
regent het. Een derde depressie brengt in grote delen van Rusland
sneeuw, in het zuiden en in de Oekraïne regen. Ook bij de kust van
Noord-Afrika ligt een lagedrukgebied. Dit veroorzaakt daar en in
Zuid-ltalië perioden met regen, veel wind en lokaal onweer. Opd®
Balkan is na een periode met nogal regenachtig weer een herstel
ingetreden. Een uitloper van het West-Europese hogedrukgebied
zorgt hiervoor opklaringen en vrijwel overal is het vandaag d rooa
De temperaturen bereiken maxima tussen 5 en 10 graden, maarifl
Griekenland is het duidelijk zachter: rond 15 graden.
^VVwJEh4-
^csdnoeK.-