Koopfeest Sinterklaas lijdt onder stress
De ambtenaar als kop van Jut
PZC
Rusty
Allochtonen tonen ondernemersgeest
zeeland
21
scheepvaartberichten
ondernemend zeeland
in detail
agenda
vrijdag 5 december 1997
ACHTERGRACHT 4 vn New Orleans nr
Canada, ADMIRALENGRACHT 4 600
wnw Finisterre nr Rauma, ALBLAS-
GRACHT3720z KodiakEiland nrSeattle,
ALERT 4 50 zo Plymouth nr Marin, ALE-
TIS 4 90 n La Coruna nr Rouen, ALIDON 3
60 o Almerianr Rotterdam, AMANDA-1 3
80 w Freetown nr Warri, AMY 4 15 n
Schiermonnikoog nr Gavle, APL INDO
NESIA 3 90 z Kreta, APOLLOGRACHT 4
140 ozo Mosselbaai nr Manaus, ARION 4
te Ravenna, ARROW4 187 zzwOuessant
nr Rouen, ARTISGRACHT 4 420 ono
Aden nr Suez, ASSI SCAN LINK 4 20 o
Umea nr Sheerness, ATLASGRACHT 4
450 o Okinawa nr Brisbane, BASTIAAN
BROERE 4 thv Benidorm nr Algeciras,
BETTY 4 40 o Hoek van Holland nr San
tander, BEURSGRACHT 4 30 w Dakar nr
Huil, BIRGIT435nnw Algiers nrSt.Wan-
drille, BLOEMGRACHT 4 1100 no Barba
dos nr Pto Rico, BOTEGRACHT 3 300 z
Bermuda nr Mostaganem, BOTH-
NIABORG 410 w Scheveningen nrKant-
vik, BREDA STAD 3 te Singapore, BROU
WERSGRACHT 4 te Las Palmas, CASPIC
4 30 z Wight nr Sluiskil, CEMILE 4 60 no
Tunis nr Aveiro, CGM MASCAREIGNES
4 400 o Mombasa nr Port Sudan, CLAU
DIA 3 34 n St George nr St George, COM
BI TRADER 3 te Trinidad, COMTESSE 4
30 w Brest nr Antwerpen, CONSTANCE 3
310ono Miami nrSt.Thomas, COOLEX-
PRESS 4 200 zw Socotra nr Marseille,
CORAL ACROPORA 3 lOzOland nr Ska-
gen, CORAL ACTINIA 4 te Kaarstoe, CO
RAL MEANDRA 4 25 zo Bridlington nr
Ambes, CRYSTALWATER 4 33 n Oues-
sant nr Rotterdam, DOCKEXPRESS-10 4
1080 zo Tokio nr Hiroshima, DOGGERS-
BANK 4 26 zo Stockholm nr Raahe, DUI-
VELAND 4 80 w Ville nr Fredericia,
DUTCH MATE 3 25 w Ushant nr Imming-
ham, DUTCH SAILOR 4 pas Golf van Bis-
caje nr Avonmouth, EDAMGRACHT 4te
Pusan, EEMSHORN 4 20 no Ouessant nr
Moerdijk, EENDRACHT 3 te Setubal,
EGELANTIERSGRACHT 3 510 zo Halifax
nr Sheerness, ELANDSGRACHT 4 580
zzw Dutch Harbour nr Sacramento, EM-
MAGRACHT3 pass Suezkanaal nr Livor-
no, EUROGRACHT 4 50 w Halmahera nr
Naoetsu, FAIRLIFT 3 25 n Kalundborg nr
IJmuiden, FASTJEF410 w Hoek van Hol
land nar Naestved, FLARDINGA 4 45 zw
Rauma nr Zaandam, FLINTERDIJK4 20 o
Gran Canaria nr Bremen, FLINTERHA
VEN 4 60 zTaranto nr Farsund, FLINTER
ZEE 4 90 zzw Cagliari nr St. Wandrille,
GERARDA 4 40 z Gothenborg nr Kotka,
GEULBORG 4 te Mantyluoto, GOUWE-
BORG 4 te Fowey, GRACHTBORG 4 te
Belfast, HAPPY RIVER 4 te Batangas,
HAPPY ROVER 3 te Lagos, HASKER-
LAND 3 140 nw Aruba nr Maracaibo, ICE
STAR 3 te Odda, IJSSELBORG 4 te Gent,
ILSE 460z Lissabon nr Sevilla, INGER 4 te
Rotterdam, IVER EXCEL 3 110 nw Cart
agena nr Cristobal, IVER EXPRESS 3 360
z Havana nr Almirante, JACOBUS BROE
RE 5 te Swansea, JEH AN 4110z Lissabon
nr Antwerpen, JOBIRk 3450 w Jakarta nr
Visakhapatnam, JO CALLUNA 6te Le Ha
vre, JO CLIPPER 3 te Delaware City, JO
LONN 3 300 zw Bombay nr Singapore,
JO PALM 4 680 ono Cayenne nr Lissa
bon, JO SELJE 3 30 w Cedros eiland,
JUMBO SPIRIT 4 te Richardsbay, JUPI
TER 3 te Dalsbruk, KATJA 4 220 nw Finis
terre nr Baltimore, KEIZERSBORG 440 w
Hoek van Holland nrNaantali, KEIZERS
GRACHT 3 100 w Lissabon nr Las
Palmas, LADON 4 te Karlstad, LEMMER
GRACHT 3 te Port Said, LEVANT-
GRACHT 3 250 n Caicos Eilanden nr Ba
ton Rouge, LIJNBAANSGRACHT4 60zw
Monrovia nr Abidjan, LINDENGRACHT5
te Tenerife, LOOTSGRACHT 3 te Pana
ma, LYS ROVER 3 300 n Boornzwaag,
MAG DA 4 te Kaskinen, MAGDALENA 3
12 o Dover nr Las Palmas, MARINIER 4
145 nw Bordeaux nr Lorient, MARJA 4
249 nnw Pto Rico nr Westpoint, MARKES
3 6 w Shetlands nr Skogn, MIGHTY SER
VANTS 4 130 o Tolagnaro nr Cabinda,
MIR 4 pas Ouessant nr Rotterdam, MO
RELOS 3 200 z Bermuda Eil nr Valencia.
MORGENSTOND-1 3 30 no Gotlad nr
Dublin, MUSIC 3 170 zw Brest nr Sout
hampton, NEDLL AMERICA 4 270 ozo So
cotra nr Seuz, NEDLL ASIA3 140 o Aden
nr Port Kelang, NEDLL CLARENCE 4 te
Damietta, NEDLL COLOMBO 3 vn Reu
nion nr Singapore, NEDLL DEJIMA 3 500
nw Cartagena nr Charleston, NEDLL
DELFT31350ozo Honshu nrTokyo, NED
LL HOORN 3 pas Golf van Suez nr Singa
pore, NEDLL HOUTMAN 3 385 nw male
nr Suez, NEDLL MONTEVIDEO 4 400 no
Addis Abeba nrSuezkanaal, NEDLL VAN
NECK 3 35 zo Malacca nr Port Kelang,
NES 4 te Methil, OOCL GERMANY 3 200
ozo Aden nr Singapore, PARKGRACHT3
thv Burnie nr Cairns, PIJLGRACHT 4 vn
Kimitsu nr Sydney, POOLGRACHT 4 2 n
Wetar nr Malili, PRINCE OF SEAS 3 12 o
Lundy nrZeebrugge, PRINSENGRACHT
4 te Aomori, REESTBORG 3 350 n Singa
pore nr Bangkok, REGGEBORG 4 te Felix
stowe nr Antwerpen, ROYAL KLIPPER 3
80 wzw Casablanca nrPortVendre.SAM-
BRE 4 11 z Hanko nr Paluden, SCHELDE-
BORG 6 te Riga verw, SEA BALTICA 3 te
St Petersburg, SEABOARD ATLANTIC 4
te Cristobal, SKAGENBANK 4 50 w Hoek
van Holland nrCasablanca, SMIT POLEN
3 125 o Peterhead nr Frederikshavn,
SMIT SINGAPORE 3 460 zzw Nagasaki nr
Stord, SNOW STAR 4 30 w Den Helder nr
Cadiz, SPRING BEAR 4 200 nw Belawan
nr Osaka, SPRING BOB 3 30 w Cap Blanc
nr Douala, STELLA POLLUX 4 te Belfast,
STELLA PROCYON 425 w Strumblehead
nr Port Jerome, SUPER SERVANT-4 4
500 z Azoren nr Port Everglades, SWAL
LOW 4 te Port au Prince, TERTIUS 4 te
New Ross, THOMAS DE GAUWDIEF 3
170 o Aracaju nr Sao Francisco do Sul,
TRIUMPH 3 25 n Cape de La Haye nr
Pasajes, TYNE BRIDGE 5 te Felixstowe,
VALIANT 4 60 nw Bordeaux nr La Co
runa, VELOX 3 vn Glasgow nr Swansea,
VERONA 4 30 nnw Landsend nr Glas
gow, VISCOUNT 4 te Aviles, VISSERS-
BANK 4 75 wnw Antwerpen nr Brake,
VOLVOX DELTA 4 150 nw Geraldton nr
Singapore, ZEUS 415 o Oland nr Belfast.
De volgende rubriek verschijnt dinsdag.
Hardrijders
VLISSINGEN - Bij radarconto-
les op de Gerbrandystraat in
Vlissingen en de Veerseweg in
Zanddijk zijn donderdag 98
boetes voor te hardrijden uitge
deeld. In Vlissingen werd ge
controleerd van 6.40 tot 15.00
uur en in Zanddijk van 7.10 tot
9.15 uur. In totaal zijn 2417
voertuigen geregistreerd.
Illegaal gepakt
HULST - De politie hield
woensdagnacht op de Stations
weg in Hulst drie mannen aan.
Eén van hen was een man zon
der vaste woon- of verblijf
plaats, de anderen waren twee
Antwerpenaren van 31 en 23
jaar.
Zij beschikten niet over de juis
te identiteitspapieren. De 29-
jarige man bleek illegaal in Ne
derland te verkeren. Het drietal
werd voor verhoor ingesloten.
Elektronische spelletjes en Kietel-me Ernie dit jaar favoriete cadeaus
door Claudia Sondervan
VLISSINGEN - In Zeeland
overheerst in de winkelstraten
het stereotiepe beeld van de
haastig winkels afstropende
cadeautjesjager. De Zeeuw
doet zijn Sinterklaasinkopen
steeds later. Dat gaat ten koste
van de sfeer, waarschuwen
winkeliers. Niet alleen door ge
stresste klanten die overal de
boodschap 'uitverkocht' horen
bij de vraag naar Kietel-me Er
nie. Maar ook door de overbe
lasting van winkelpersoneel
dat zijn best doet de schappen
gevuld te houden, de rijen voor
de kassa's weg te werken en
toch alles mooi in te pakken,
zoekende klanten te helpen én
de feestelijke stemming erin te
houden.
„Nog één dag te gaan", is een
veelgehoorde zucht. „Nee, nog
twee dagen. Veel mensen vieren
hun Sinterklaas pas zaterdag
en rennen zaterdagmorgen nog
even de stad in", merkt een
Goese verkoper op. De Sinter
klaasverkopen gingen dit jaar
traag van start omdat het 'laat'
valt, luidt de consensus.
Sinterklaas heeft zijn positie
met succes verdedigd tegen de
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
'Binnenhuisarchitecten' noe
men Walra-adviseuses Lucille
Kroos, Ria Meijaard en Clothil-
de den Hartogh zich. Het trio
verkoopt de Walra-linnen-
goedartikelen vanuit Terneu-
zen in heel Zeeuws-Vlaande-
ren.
Directeur ing. J. W. M. Iiale-
wijn van Heijmans Beton- en
Waterbouw BV, onderdeel van
Drunen BV te Den Bosch, is
gastspreker bij de VNO-NCW
tijdens de bijeenkomst dinsdag
9 december tussen 12.00 en
14,00 uur in Hotel Au Port te
Philippine. Halewijn be
spreekt het project Wester-
scheldetunnel.
kerstman. Winkeliers doen
eendrachtig de kerstman in de
ban - tot na het weekeinde.
Want met Kerstmis zijn de ver
kopen toch aanmerkelijk ho
ger. „Sinterklaas is meer en
meer een kinderfeest. De pap
a's en de mama's krijgen hun
'echte' cadeaus toch met
kerst", ervaart Ariël Meeuse
van kadoshop 't Puntje op de I
inTerneuzen. Erwordt voorna
melijk speelgoed verkocht.
Volwassenen beperken zich tot
een kleinigheid. En vaak is dat
eén geurtje, stelt R. C. Augus
tijn van Etos in Vlissingen.
„Datis bij ons negentig procent
van de verkopen."
Sinterklaas spendeert dit jaar
tussen de vier tot twaalf pro
cent meer dan de 850 miljoen
gulden die hij vorig jaar in Ne
derland uitgaf, verwacht de
Nationale Winkelraad van on
dernemersorganisatie MKB-
Nederland. Bij de winkeliers in
Zeeland heerst in elk geval een
diepe tevredenheid over de eer
ste golf decemberverkopen.
De speelgoedverkoop loopt
overal in razende vaart. Laat
komers vissen dus achter het
net. „De Kietel-me Ernie vloog
de deur uit. Die is nergens meer
te krijgen", vertelt Esther ten
Broek van Giraffe in Vlissin
gen. Een kleine prijzenoorlog
waarbij het prijswinnende,
giechelende speelgoedfiguur
uit Sesamstraat nog een tientje
zakte strekte de omloopsnel
heid tot het uiterste.
De koepelorganisatie voor Ge
mengde Branche en de speel
goedwinkels (GEBRA) wijst
elektronische spelletjes dit j aar
aan als grote hit. Nogal wat ou
ders zoeken kostbare cd-roms,
computerspelletjes en zak-
gameboys uit voor hun kroost.
Ook de verkoop van educatie
ve, creatieve en constructie
spelletjes loopt opvallend
goed, met name bij prijswin
naars als K'nex en Lego.
De snoepverkope'n lijken min
der dan voorgaande jaren.
„Maar we hebben nog een
dag", reageert Rob Henssen
van de Goese Jamin donderdag
tussen de bedrijven door.
„Mensen stellen hun aankopen
ook bij ons uit tot het laatste
moment." De klassiekers
strooigoed en chocoladeletters
voeren immer onbetwist het
klassement van lekkernijen
aan. Bij de bakkers zijn de spe
culaasbrokken en banketlet
ters de toppers.
Een minderheid prefereert een
taartje bij de koffie op Pakjes
avond. „Er is veel meer vraag
naar 'gevuld', de banketletters
en het speculaas", bevestigt B.
Deurloo van de Hema in Zie-
rikzee. „Je merkt dat mensen
toch terugkeren naar het ou
derwetse." Ook de cadeaus
passen bij die trend. „Sjaals,
warme sokken, een geurtje.
Kleine attenties. Je merkt dat
ook mensen die 'niet meer aan
Sinterklaas doen' daarop te
rugkomen. Voor de gezellig
heid."
Cadeautjes te kust en te keur, voor jong en oud.
foto PieterHonhoff
door René van Stee
TERNEUZEN - De positie van
allochtonen in Nederland
wordt steeds belangrijker. Ve
len van hen zijn werkzaam in
de horeca of detailhandel. Het
Chinese restaurant en de Itali
aanse pizzeria zijn van oudsher
een begrip. In de jaren tachtig
maakten de shoarmazaken hun
opwachting en werden ook Su
rinaamse en andere exotische
eethuisjes geopend. Ze bepalen
samen in belangrijke mate het
straatbeeld in veel uitgaans
centra.
In Terneuzen nemen deze ont
wikkelingen momenteel een
hoge vlucht. Naast onder meer
de bestaande shoarmazaken is
er onlangs een Turkse bakkerij
geopend en binnenkort zullen
een Turks restaurant en een
Turkse im- en exportfirma hun
deuren openen. Deze laatste
krijgt ook een aparte afdeling
voor exotische groenten.
De redenen om een zaak te be
ginnen zijn verschillend. Velen
willen graag eigen baas zijn.
Daarnaast zijn er veel ouders
die hun kinderen een goede
toekomst willen bieden. Van
daar de vele familiebedrijfjes.
Ook is belangrijk dat velen het
gevoel hebben dat ze bij een
baas niet verder komen of wei
nigperspectief hebben op beter
werk.
Hawwa Keskin, mede-eigena
res van shoarma- en broodjes
zaak Bosporus in het winkel
centrum Zuidpolder, verklaart
haar keus voor de horeca als
volgt: „Wij wilden graag voor
onszelf beginnen. Toen we de
mogelijkheid kregen om hier te
starten zijn we er onmiddellijk
ingestapt. Momenteel sta ik sa
men met zijn middelste zoon in
de zaak en we hebben ook ie
mand in dienst."
Vertrouwd
Opvallend is dat horeca- en de
tailhandelszaken de boven
toon voeren. Zoon Mustafa
hierover: „Een zaak beginnen
zoals deze is op zich het gemak
kelijkste. Er zijn niet al te grote
investeringen nodig en het
moet niet aan teveel andere ei
sen voldoen. En het blijkt dat
het kan. Zowat alle zaken waar
Turken in zitten doen het goed.
Hawwan hierover: „Wij zijn
van de tweede generatie en
kennen Nederland beter dan
onze ouders. We zijn meer ver
trouwd met Hollandse ge
woonten. Wij kennen ook beter
de weg. We bedienen bijvoor
beeld niet alleen de Turkse
markt, maar ook de Neder
landse."
Het feit dat meestal een groot
deel van de familie in de zaak
meewerkt heeft te maken met
de Turkse cultuur. De familie
banden zijn hechter en er is
meer eerbied voor het ouderlijk
Mustafa: „Toch ben ik niet in
de zaak gestapt omdat het
moest, maar omdat ik zelf
graag wilde. Op school ging het
niet zo vlot en hier zag ik goede
mogelijkheden. Volgens mij
kun je altijd beter voor jezelf
dan voor een baas werken."
Hawwa vult aan: „Dat dachten
mijn man - die al 26 jaar bij
snoepfabriek Verduijn in Bres-
kens werkt - en ik ook. We had
den het gevoel dat onze oudste
kinderen piet: verder zouden
komen en we iets voor hen
moesten doen."
EVENEMENTEN
GRIJPSKERKE - Imkerij Poppendamme,
12-17 uur: Christmas Fair;
TERNEUZEN -Kalashnikov, 20 uur: Open
Podium;
VLISSINGEN - De Piek, 22 uur; Jamses
sie;
BERGEN OP ZOOM - Roxy, 18.45 en
21.30 uur: Father's Day; 18.45 uur: Hercu
les (Ned.); 21.30 uur: Volcano;
Cinemactueel, 18.45 uur; Hercules
(Ned.); 18.45 en 21.30 uur: Alien 4; Dou
ble Team; 21.30 uur: The Peacemaker;
GOES - Grand, 19 uur: My best friend's
wedding; 21.30 uur: Double Team;
't Beest, 20.30 uur: La Promesse;
HULST - De Koning van Engeland, 19.30
uur: George uit de jungle; Hercules
(ned.); 19.30 en 22 uur: The Game; The
Peacemaker; Alien 4; Father's day; 22
uur: Contact; DoubleTeam;
MIDDELBURG - Cinema, 19.30 en 22 uur:
A life less ordinary;
VLISSINGEN - Alhambra, 19 uur: Hercu
les (orig.); 19 en 21.30 uur: Alien 4; The
Peacemaker; The Game; 21.30 uur; Ad
dicted to love;
uur: Werk van Ab van Hanegem, Maren-
ne Weiten, Jeroen Buser, Remco Boen
der en André Groothuizen (t/m 1/2/98);
OOSTKAPELLE - Toeristisch Centrum
Oranjezon, 10-16 uur: Joke Plomp-
Kroes, aquarellen (t/m 15/12);
Zeeuws Biologisch Museum, 10-17 uur:
'Naar de haaien' (t/m 1/3/98); Hannie Jo-
zïasse, foto's van paddestoelen (t/m
3/1/98);
RENESSE - De Blikvanger, 10-12 uur:
Kerststallen/kerstversieringen (t/m
6/1/98);
VLISSINGEN - Bellamy 19, 10-17 uur:
'She loves Carrots Very Much', van beel
dend kunstenaar Ronald van Dokkum
(t/m 11/1);
Theo van Doesburgcentrum, 9-17 uur.
Zeeuwen kieken 't Zuiden' (t/m 19/12);
WOLPHAARTSDIJK Galerie De
Hoekweide, 13-17 uur: Wim Vaarzon Mo
rel, aquarellen en schilderijen (t/m
3/1/98);
YERSEKE-Museum, 10-16uur: 'Wat een
kreeft beleeft' (t/m aug. '98);
IJZENDIJKE - Streekmuseum, 10-12 en
13-17 uur: Werk van 5 fotografen de ge
schiedenis van de camera (t/m 28/3/98);
ZIERIKZEE - Galerie Galerij, 13-16 uur:
Arie Berkulin, tekeningen, aquarellen en
kleine plastieken (t/m 30/1);
TENTOONSTELLINGEN HULPCENTRA
BERGEN OP ZOOM - Markiezenhof, 14-
17 uur: Peter van Straaten, tekeningen
(t/m 10/1/98); Jenny van Herwijnen,
'Vrouwenvreugde' (t/m 9/12);
Kunstgalerij 'Ars Eatheria' 14-17 uur:
'Don', foto's van Don van Rooy (t/m dec.);
Galerie 't Lievevrouwke, 13.30-21 uur:
Karei Panken, keramische sculpturen en
May Crïado, keramische objecten en et
sen op porselein (t/m 10/1/98);
Stu-Art Galerie, 11-18 uur: 'Stu-Art Ka-
do', groepstentoonstelling van 17 kun
stenaars (t/m 21/12);
De Mollegangen, 10-21 uur: 'De Veran
dering', Gerard Huisintveld, schilderijen
en Marie Verdijk; keramiek (t/m 14/12);
Rietpen Galerie, 14-19 uur; Joop Mijns-
bergen (schilderijen), Arie Teeuwisse en
Pieter d'Hont (klein-plastieken);
CLINGE - Galerie Esprit, 13.30-17.30 uur:
Werk van Christiane Mineur en Guy Jas
per (t/m 21/12);
GOES - Galerie Van den Berge, 13-17 uur:
Werk van Marc Nagtzaam, Dave Meijer,
Ben Sleeuwenhoek en Robert Wevers
</m 20/12);
GRIJPSKERKE - Imkerij Poppendamme,
12-17 uur: 'Appels en peren'en 'Winter-
plezier' (t/m 24/12);
HEINKENSZAND - Gemeentehuis, 8,3tl-
12.30 uur: Kees van der Wal, acrylschil-
derijen (t/m 1/1/98);
HULST - Galerie Rattenfanger, 13.30-17
uur: Eveline Richter, diverse technieken
(t/m 6/12);
KAPELLE - Fruitteeltmuseum, 13-17 uur:
'Banana-manïa' (t/m 27/3/98);
Gemeentehuis, 8.30-12 en 13-16 uur:
P.A. van de Kreeke, schilderijen en conté-
tekeningen (t/m 24/12);
KATTENDIJKE - Atelier De Kattenbeker,
13-17 uur: Jan Capello en Ireen Schmid,
aquarellen (t/m 6/12);
KRUININGEN - Gemeentehuis, 8.30-12
uur: Kara Jansen, foto's (t/m dec.);
MIDDELBURG - Zeeuws Museum, 11-17
uur: 'Nehalennia 350 jaar'(t/m 1/3/98);
Galerie Het Gouden Briefke, 10-17.30
uur: Expositie Joop Houthuyzen (t/m
5/12); Werken 6 exposanten o.a. hoe
den, kleding, tassen, keramiek (t/m 8/1
De Vleeshal, 13-17 uur: Dora Garcia (t/m
14/12);
Kunstuitleen, 13-17 uur: Harry Van de-
vliet, Metro S (t/m 6/12);
Zeeuwse Bibliotheek, 10-21 uur: Daar is
niet één die eenzaam gaat als ik.,. Uit de
nalatenschap van P.C. Boutens (t/m
10/1/98); Kerstgroepen uit de collectie
van Riet Kruitbosch (t/m 6/1/98);
Galerie 't Zeepaardje, 9.30-12,30 en
13.30-18 uur: EleanorWinters, kalligrafie
quilt collage en Marion Stoffels, kalligra
fie (t/m 2/1);
Galerie T, 14-16 uur: Lies Arnold, bron
zen en Annemieke Alberts, schilderijen
(t/m 31/1);
OOST-SOUBURG - Watertoren, 12-17
Alarmnummer voor
geheel Zeeland:
tel. 112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel. 0118 412323.
SOS Telefonische Hulpdienst Zeeland,
tel. 0118 615551 (dag en nacht bereik-
Chr. Hulpdienst Zeeland v
nood, tel. 0118 625414.
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
0118469869 (dag en nacht bereikbaar).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800 0432
(gratis), dag. van 14.00-20.00 uur.
Bureau Vertrouwensarts Kindermishan
deling, tel. 0118 628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.
Les Chouchoux
in Colijnsplaat
COLIJNSPLAAT - De folk-
rockband Les Chouchoux speelt
zondag vanaf 17.00 uur in café
De Patrijs in Colijnsplaat. Het
publiek krijgt een mix van zyde-
co, Ierse speedfolk en Franse
musette voorgeschoteld.
Nieuw gezicht in de band is Ni
ne van Kerkvoort (zang en per
cussie). Les Chouchoux bestaat
verder uit Marnix Dalebout
(zang, mondharmonica en tin
whistle), Collin Hoondert
(drums), Niek van Raay (accor
deon), Theo Helder (bas) en
Frank Balkenende (gitaar). Het
concert begint om 17.00 uur
De politie houdt vandaag snelheidscon
troles op de Hoekseweg (Terneuzen-
Hoek)en rijksweg N61 inTerneuzen. Ver
der wordt er doorlopend gecontroleerd
op de N288, Mïddelburg-Koudekerke-
Westkapelle vv.
ving niet precies kennen of omdat ze
simpelweg geen geduld hebben", zegt
plaatsvervangend hoofd burgerzaken
Walter Naessens van Oostburg. Nadat
verschillende medewerkers van de so
ciale dienst de afgelopen twee jaar
werden .bedreigd ('Ambtenaren in
Oostburg bedreigd met groot mes',
kopte de krant in januari van dit jaar)
waren de maatregelen tweeërlei: er
werden wat bouwkundige aanpassin
gen gepleegd en de medewerkers
volgden de cursus 'Omgaan met
agressie'. „We beseffen best dat men
sen die uit hun bol gaan, vaak de nood
aan de lippen staat. Dus proberen we
hen dan in een gesprek onder vier ogen
tot rede te brengen. Meestal lukt dat
heel goed."
Vuurgevaarlijk
Bij de sociale dienst in Vlissingen stu
deren ze op een pakket maatregelen.
Dat gebeurt in goed overleg met buur
gemeente Middelburg, waar ze al wat
stappen verder zijn. Sectiehoofd soci
ale zaken Fred Vermaas:,Na een aan
tal akkefietjes - en echt niet de gering
ste, er zit zelfs een vuurgevaarlijk
persoon tussen - hebben we daartoe
noodgedwongen moeten besluiten.
De spreekkamers zijn aangepast en
we denken nog na over een verdere be
veiliging van de werkplek, met een
alarmsysteem bijvoorbeeld. Daar
naast maken we binnen onze dienst
een splitsing tussen moeilijke en 'ge
wone' klanten. Die moeilijke ldanten
worden meestal geholpen door onze
meest ervaren medewerkers." Ver
maas laat er verder geen misverstand
over bestaan: „Gebruiken ldanten
verbaal geweld - en dat gaat dan zo
van 'ik weet waar je woont en ik pak je
nog wel' - dan wordt daarvan steevast
aangifte gedaan bij de politie. We heb
ben trouwens ook de afspraak ge
maakt dat de politie, na één telefoon
tje, binnen een paar minuten bij ons
op de stoep staat."
Waar je de meeste problemen zou ver
wachten, is het windstil. Sectorhoofd
Maatschappelijke Zaken Frans Wil-
laert van de gemeente Terneuzen kan
zich de dag dat hij politiehulp moest
inroepen niet voor de geest halen. „Ik
denk dat het helemaal afhangt van de
manier waarop je menseri te woord
staat. Het is immers heel simpel ie
mand op de kast te jagen. Vormen van
geweld kan ik me echt niet herinne
ren. Ja, een paar jaar geleden is op on
ze vorige locatie een steen door een
ruit gegooid. Maar dan kan net zo
goed het werk zijn geweest'van een of
andere zatladder. Of we nieuwkomers
selecteren op stressbestendigheid?
Ach nee... Het zit meestal .wel in hun
opleiding ingebakken.
door Wout Bareman
De agressie neemt toe, alom. Niet
alleen op en om de voetbalvelden
- hoewel naar dat fenomeen de meeste
aandacht uit gaat - maar ook in het
uitgaansleven, op scholen en waar ei
genlijk niet. Wie op z'n voorhoofd tikt
wanneer hij door een agressieve me
deweggebruiker wordt gesneden,
moet heel erg oppassen of hij heeft een
vuistslag te pakken. Voordringen bij
de bakker? Een por in de ribben is het
minste. En verbaal geweld is al hele
maal niet meer van de lucht, vandaag
de dag. Een mondige vrouw is al snel
een 'teef', een tegenstribbelende ou
dere man mag blij zijn als hij alleen
maar 'ouwe lui' naar het hoofd geslin
gerd krijgt en verder kan iedereen in
een draaicirkel van een meter of wat
'de pestpokke' krijgen.
Verbale agressie lijkt een algemeen
geaccepteerd kwaad, lijfelijk geweld
roept echter nog enige weerstand op.
Al geeft woordvoerder Theo Verkerke
van de politie Zeeland toe: „In z'n al
gemeenheid doen we niet zo snol aan
gifte van bedreiging. We hebben als
politie toch zoiets van: er kan altijd
wel een situatie zijn, waarin iemand
zich laat gaan; dingen waar die men
sen later spijt van hebber. Anders is
het natuurlijk als agenten gewond ra
ken. Dan is de beleidslijn heel simpel,
dan wordt aangifte gedaan. En als
zö'n agent een tijdje uit roulatie is in
verband met zijn herstel, dan volgt er
ook een schadeclaim van het korps.
Zoals dat natuurlijk ook gebeurt bij
materiële schade.
Uit recente cijfers van het Openbaar
Ministerie (OM) blijkt dat ambtena
ren steeds vaker met geweld worden
geconfronteerd. In twee jaar tijd was
er zelfs sprake van een verdrievoudi
ging. Vooral politiemensen, mede
werkers van sociale diensten en ande
re overheidsdienaren die intensief
contact hebben met het publiek zitten
in de gevarenzone. Werden in 1994
werden 'nog maar' 289 rechtszaken
aangespannen, vorig jaar waren het er
precies 999. Dat waren louter gevallen
van bedreiging. In '94 kreeg de rechter
zestig zaken voorgeschoteld waarbij
Ambtenaren bij de sociale dienst hebben het niet gemakkelijk. Steeds vaker krijgen ze te maken met agressie aan de ba
lie. foto Charles Strijd
lichamelijk letsel was toegebracht. In
9 6 waren het er 13 6een vèrdubbeling
dus.
Straffen
Voorzitter Piet Kxuizinga van de poli-
tiebond ACP pleit - met die cijfers in
de hand - voor extra zware straffen
voor mensen die een ambtenaar in
functie bedreigen dan wel letsel toe
brengen. Zo'n zestig procent van alle
politiemensen wordt weieens gecon
fronteerd met geweld, had hij uitgere
kend, en de helft daarvan liep daarbij
letsel op. De Vereniging van Neder
landse Gemeenten constateert op
haar beurt groeiende agressie tegen
over ambtenaren aan de balie.
Persofficier van justitie mr. J. J. Groen
in Middelburg: „Het Openbaar Minis
terie hanteert inderdaad een zwaar
dere strafmaat als het gaat om
strafbare feiten, gepleegd tegen een
ambtenaar in functie. Daar wordt
toch wat zwaarder aan getild dan in
zaken waarbij - vergeef me de wat on
gelukkige woordkeuze - 'gewone bur
gers' betrokken zijn." De oorzaak van
het toenemende geweld jegens ambte
naren? „Ach, iedereen weet het ant
woord: in de maatschappij is sprake
van toenemend geweld." Politie
woordvoerder Verkerke: „Onze men
sen worden permanent bijgepraat en
bij geschoold over het omgaan met cri
sissituaties, met geweld dus. Ze leren
zowel op sociaal vlak als fysiek met
dat fenomeen om te gaan."
Agressie steekt zeer regelmatig de kop
op aan de balie en in de spreekkamer
tjes van de gemeentelijke sociale
diensten. „Maar ook aan de balie van
de afdeling burgerzaken komt het wel
voor dat mensen ontsteken in verbaal
geweld, domweg omdat ze de regelge-