Schoonheid is een handicap
Kim Basinger in
L.A. Confidential
Komedie kan ook
te origineel zijn
Frozen begraaft de aarde
kunst cultuur vrijdag 5 december 1997 13
Reitman
gaat zonder
succes op
herhaling
Wat maakt het oeuvre
van de Franse regis
seur en scenarioschrijver
Francis Veber toch zo aan
trekkelijk voor Amerika
nen? Komt het doordat - zo
als een collega recentelijk
opmerkte - zijn komedies ei
genlijk nergens overgaan, of
is de zonnige Franse luch
tigheid gewoon gemakke
lijk vertaalbaar naar een
Californische context?
Hoe het ook zij, met het
op 'Les Comperes' ge
baseerde Fathers' Day ver
schijnt vrij vlot na 'The
Birdcage' (een bewerking
van 'La Cage aux Folies')
opnieuw een Amerikaanse
remake van een film van Ve
ber in de bioscopen. Dit keer
weer niet, zoals in het geval
van de 'Three Fugitives','
door Veber zelf geregisseerd,
maar door de succesvolle
komediemaker Ivan Reit
man ('Beethoven', Ghost-
busters'),
Bijna alles wat Reitman
aanraakt, verandert in
goud, maar de opbrengsten
van Fathers' Day vielen in
de VS deze zomer toch wat
tegen, zeker gelet op de ster
bezetting: de hoofdrollen
worden vertolkt door Robin
Williams en Billy Crystal.
Zij spelen de twee gewezen
minnaars van een vrouw
(Nastassja Kinski) die hen
beiden na jaren komt opzoe
ken met de verrassende me
dedeling dat een van hen
waarschijnlijk de vader van
haar verdwenen tienerzoon
is. Gevolg: het tweetal gaat
samen op jacht naar hun
mogelijke nakomeling, die
door drank, drugs en rock 'n'
roll wat op het verkeerde
pad geraakt is.
Tegenpolen
Natuurlijk - want Fathers'
Day is een komedie - zijn de
twee mogelijke vaders el-
kaars tegenpool. Williams
speelt een alleenstaande
mislukte schrijver, een neu
root van het zuiverste water
met zelfmoordneigingen.
Crystal zet daar een geluk
kig getrouwde, succesvolle
maar ook wat verkrampte
advocaat tegenover. Dat
moet wel botsen en dat doet
het ook, maar vuurwerk
komt er niet van. Daarvoor
zijn de verschillen tussen de
twee te voorspelbaar en
wordt hun rivaliteit niet
scherp genoeg uitgewerkt.
Fathers' Day kent zijn mo
menten, bijvoorbeeld in de
hilarische scène waarin Wi l -
liams zijn net geleerde ver
mogen om een rake kopstoot
uit te delen (een specialiteit
van Crystal) tot in het absur
de uitleeft te midden van een
menigte opgewonden pop-
fans. Maar dergelijke licht
puntjes zijn schaars in een
verder wat lusteloze kome
die, waarin aan het slot van
zelfsprekend iedereen - va
der of niet - koers zet naar
een gelukkiger en tevrede-
ner bestaan.
Rob de Kam
Fathers' Day, te zien in De Ko
ning Hulst en Roxy Bergen op
Zoom-
Volgens Curtis Hanson, regisseur van de uitmuntende
misdaadfilm L.A Confidential, belichaamt Kim
Basinger de zeldzaam geworden schoonheid die
typerend was voor Hollywoodheldinnen van de jaren
veertig. Nadrukkelijk wordt Kim vergeleken met
Veronica Lake, een ster die op de glamourfoto's van een
halve eeuw geleden haar slaapkamerogen deels
verborgen hield achter een gordijn van golvend blond
haar. Vanwege films als '9 1/2 Weeks', 'Blind Date' en
'Final Analysis' geldt Kim Basinger als één van
Amerika's meest sexy actrices. Die reputatie wordt in
L.A Confidential nog eens onderstreept. Maar écht
bijzonder is, dat ze nooit eerder zo goed heeft geacteerd
als in deze James Elroy-verfilming.
liaamt Kim Basinger de schoonheid van de Holly wood-heldimien van de jaren veertig. foto Sheila Metzner
Sinds 1993, toen ze naast echt
genoot Alec Baldwin speelde
in 'The Getaway', had Kim niet
meer voor de camera gestaan. Ge
boorte en opvoeding van een
dochtertje dat Ireland werd ge
doopt, namen haar te zeer in be
slag. Thans heeft ze er weer zin in,
vertelt de actrice, comfortabel ge
nesteld op een 'chaise longue' in
het Parijse hotel Ritz. In niets doet
ze denken aan de vamp die in L.A
Confidential hevig de concentra
tie verstoort van meerdere politie-
detectives die moorden moeten
oplossen. Kort krullerig haar, bril-
letje, ruim vallend houthakkers-
hemd, klein koudklam handje, een
pietsie nerveus.
Ze zegt vreselijk haar best te heb
ben gedaan op de rol van Lynn
Bracken, de Veronica Lake look-
alike: „Het probleem was dat het
gaat om een vrouw die zich ge
haaid voor doet maar het niet is.
Ze was naar Los Angeles gekomen
als een van die duizenden platte
landsmeisjes, dromend van een
filmcarrière als die van Veronica
Lake. Ze slaagt er in dat verleide
lijke uiterlijk te kopiëren van haar
idool maar niet haar succes. Ze
vindt zich terug in de gore zelfkant
van een stad die geen erbarmen
heeft met 'losers'. Ik wilde vermij
den dat Lynn te tough zou overko
men. Het was van wezenlijk be
lang dat je door de schijnbaar
harde buitenkant heen zou kun
nen zien hoe kwetsbaar ze eigen
lijk is."
„Ik kan me deze vrouw levendig
voorstellen en diep met haar mee
voelen als dupe van de wreedheid
van het leven. Als kinderen zijn we
allemaal op de wereld begonnen
als gevoelige en kwestbare schep
sels. Maar naar mate we volwas
sen worden schijnt er zich een
pantser te vormen. Dat gebeurt
met heel veel mensen helaas. Ik
heb zelf de nodige narigheid on
dervonden maar om een of andere
reden heeft die me nooit bitter of
wrokkig gemaakt. Dan blijf je in
staat mee te voelen met de ellende
en het onrecht waardoor anderen
worden getroffen. Dat overkomt
me dagelijks, overal in de wereld.
Ik moet zelfs extra inspanningen
leveren om me,niet voortdurend te
laten meeslepen door de misère
van anderen en me gefocust te
houden op louter kwesties waar ik
echt helpen kan."
Peentjes zweten
„Verkreukelde mensen, die kan ik
begrijpen. Ik heb zelf geen angst
voor het leven, noch voor de dood.
Niet meer dan andere mensen,
tenminste. Maar iedereen heeft
wel een speciale fobie. Zo vecht ik
mijn hele leven tegen mijn verle
genheid. Die heeft me soms aan
zienlijk beschadigd. Verlegenheid
betekent een forse handicap voor
een acteur, ook al kun je jezelf ver
stoppen achter een fictief perso
nage. Zo 'cocky'zo zelfverzekerd,
als ik vaak mijn collega's aan een
werkdag zie beginnen, dat is mij
nooit gegund geweest. Maar ik heb
moed geput uit wat ooit werd ge
zegd door Jack Lemmon; iemand
die ik een groot acteur vind, die-
nooit om een geestigheid verlegen
zit en bovendien een stuk ouder is
danik. Jack zei ooit: 'De dag dat ik
geen plankenkoorts meer voel, is
tevens de dag dat ik met de busi
ness zal kappen!' Ik dacht: Wow!
Die man heeft zulke schitterende
rollen gespeeld, die heeft van alles
gewonnen en die is net zo goed zijn
hele leven bang geweest. Ik ben in
dit vak dus niet de enige die nooit
ophoudt peentjes te zweten."
„Ik heb angst voor talkshows,
voor moeten spreken in het open
baar. Speciaal als het over mezelf
dient te gaan. Betreft het echter
iets buiten mijzelf, iets waarikwel
eens de aandacht op gevestigd wil
hebben, dan is die schuchterheid
ineens verdwenen. Ik geloof in be
paalde dingen en daarvoor ben ik
ook bereid te knokken. Er bestaat
in het leven méér dan film alleen.
Ik heb geleerd dat er regels be
staan over hoe volgens Hollywood
het spel gespeeld moet worden,-
maar ik ben niet in alle gevallen
bereid me daaraan te conforme
Kim Basinger: Het deed me pijn als ik te horen kreeg: Je bent te sexy.
foto Peter Sorel
ren. Daar heb ik. in het verleden
wel eens last door gekregen en de
onterechte reputatie een rebelse
meid te zijn."
„Er bestaan trouwens ook regels
waarvan ik wel eens denk dat ik de
enige ben die er nog in gelooft. Dat
je bij voorbeeld hard moet werken
om een goede actrice te kunnen
worden. Want dat was mijn aspi
ratie: een goede actrice worden.
Niet om een 'filmster' te worden.
Ik heb jarenlang in New York ac
teerlessen gevolgd. Toen ik naar
Californië verhuisde, ben ik bij
Stella Adler gaan studeren. Ik ben
dus niet te vergelijken met Lynn
Bracken, de vrouw die ik speel in
L.A Confidential, ook al komt zij
van het platteland van Arizona en
ik van het platteland van Georgia.
Want zij nam de bus naar Holly
wood, denkend dat mooi-zijn vol
doende was. Terwijl ik altijd wel
heb geweten dat het zo niet werk
te."
„Ik heb wel eens andere vrouwen
beledigd met mijn opinie dat het
juist een handicap is in Hollywood
wanneer je het label 'beauty' of
'sekssymbool' opgeplakt heb ge
kregen. Want ik heb gemakkelijk
praten, vonden die andere vrou
wen dan. Toch zeg ik het opnieuw:
let is werkelijk een enorme handi
cap, speciaal in Hollywood. Niet
zozeer in EuropaHet was in Euro
pa dat ik me juist een beetje vrijer
ben gaan voelen."
„Toen ik 'Never Say Never Again'
had gedaan als het liefje van Sean
Connery, werd ik uitgeroepen tot
sekssymbool. Dat kan in Europa
als een compliment worden be
doeld, zodat ik bevrijd werd van
het idee dat er iets met me mis was.
Maar ik woon in Los Angeles, in
het koninkrijk Hollywood en daar
is het onmogelijk om serieus ac
teerwerk te krijgen als je eenmaal
tot sekssymbool bent verklaard.
Want dan meent iedereen zeker te
weten dat j e dus een sloerie bent en
oppervlakkig en bovendien niet
tot tien kunt tellen. Schoonheid is
kortom een geschenk uit de hemel
en uit de hel tegelijkertijd."
Frustraties
Curtis Hanson, de regisseur van
L.A Confidential, merkte over
Kim Basinger op dat ze een van de
weinige actrices is die de glamour
kan oproepen van de jaren veertig.
Zou Kim een filmdiva uit die pe
riode hebben willen zijn?
„Ik ben een tij d fotomodel geweest
in New York. Ik was goed. Ver
diende sloten geld. Had het echt
getroffen. Maar ik zat daar voor
namelijk met het idee naar Cali
fornië te vertrekken om actrice te
worden zo gauw ik er rijp voor
was. Overdag was ik model, 's a-
vonds werd er gestudeerd of ik
ging in kleine cabarets zingen met
eigen gitaarbegeleiding. Het was
een goede tijd, de late jaren zeven
tig."
„De 'all American blond girl' met
blauwe ogen paste perfect in de
mode. Maar zelf was ik jaloers op
meisjes die exotischer waren dan
ik, die bruine ogen hadden en tere
dunne lippen. Een mens wil nu
eenmaal altijd anders zijn dan
men is. Wat me echt pijn deed. is
dat ik steeds vaker te horen kreeg:
'Je bent te sexy!' Ze vonden mijn
bloes te gevuld, mijn lippen te vol,
ze vonden me te glamoureus."
„Ik ging jobs mislopen of werd al
leen aangenomen voor adverten
ties waarvoor ze mijn ogen nodig
hadden. Ze zeiden over mij: 'Ze
ziet eruit als een ouderwetse film
ster.' In plaats van het meisje van
hiernaast of de 'beach bunny', be
doelden ze. Ik werd er knap ziek
van om als meid van achttien in de
j aren zeventig te worden weggezet
als vamp uit de jaren veertig. Maar
ik heb daaruit nooit geconclu
deerd dat het voor mij prettiger
zou zijn geweest als ik veertig" jaar
eerder zou zijn geboren.
„Het zijn frustraties waar ik toch
wel overheen was, toen ik ge
vraagd werd voor L.A Confidenti
al. Toen vond ik het zelfs wel prik
kelend om voor één keer dan maar
eens echt te spelen in zo'n film
waarvan altijd al gezegd was dat
ik erbij paste. Zo'n ouderwetse
'film noir'-setting, met kostuums
en make-up in de stijl van die tijd.
En met geweldige tegenspelers en
een subliem script. Alles is hier
perfect aan. Hl heb nu tenminste
één keer kunnen ervaren hoe het
aanvoelt, die jaren veertig-gla-
mour. Niet slecht, moet ik zeggen.
Maar ik heb geen verlangen het
verder vast te houden. Ik denk dat
er een reden bestaat dat we alle
maal leven in juist het tijdperk
waarin we terecht zijn gekomen."
Pieter van Lïerop
L.A Confidential draait in Pathé Rot
terdam en Metropolis Antwerpen.
Hoe krijg ik mijn weggelopen
geliefde weer terug? Die
vraag wordt een obsessie voor
Sana (Matthew Broderick) en
Maggie (Meg Ryan) in de roman
tische komedie Addicted to Love
waarmee acteur Griffin Dunne
als regisseur debuteert. Sam is
een naïeve -sterrenkundige - we
tenschappers zijn in Hollywood
altijd een beetje wereldvreemd -
die zich verschanst in een af
braakpand tegenover het New
Yorkse liefdesnestje van zijn lie
ve Linda (Kelly Preston). Als een
géborén waarnemer légt hij iede
re kus en glimlach in grafieken
vast en hoopt zo het einde van hét
overspel te kunnen voorspellen.
Arme saaie Sam.
Nee. dan pakt Maggie, de ge-
dumpte vriendin van
.Linda's onstuimige Franse min
naar (Tcheky Karyo). het heel
anders aan. Gehuld in leer en
motorhelm valt ze als een ware
Supervrouw Sams schuilplaats
binnen en gaat tot de aanval
over. Ze is alleen nog maar Uit op
wraak en zal niet rusten voor ze
het leven van haar ontrouwe.,
vriend grondig heeft verwoest
Sam krijgt van de weeromstuit
plezier in haar creatieve peste
rijen.
Dié weinig traditionele rolver
deling is op zichzelf wel sympa-
thiek, en past ook in de excen
trieke komedie die de makers
ongetwijfeld voor ogen stond,
Mét zijn overdaad aan gekke in
vallen is de eveneens debuteren
de scenarioschrijver Robert
Gordon echter te ver doorge
schoten, en Dunne heeft alles
kritiekloos aan elkaar geregis
seerd. Addicted to Love is een
wat merkwaardig samenraapsel
met een overdaad aan origineel
Matthew Broderick en Meg Ryan in Addicted To Love.
bedoelde ideetjes die doorgaans
net iets minder leuk uitpakken
dan waarschijnlijk de bedoeling
was) en met een sentimentele
noot die juist weer heel conven
tioneel is. Want dat die tegenpo
len Sam en Maggie op elkaar zul
len vallen staat vanaf het begin
zo vast als een huis.
Illustratief voor die aandoenlij
ke onhandigheid is de door Sam
geknutselde camera obscura.
Dat is een apparaat dat de jaloe-
zieverwekkende taferelen van de
overkant levensgroot op de
wand van: het spionagehol pro
jecteert, zodat Sam en Maggie
hun kwelgeesten als het ware
kunnen aanraken. Deze vondst
speelt een hoofdrol in de film.
Ongetwijfeld waren de makers
hier geweldig mee in hun sas,
want moet natuurlij k symbolise
ren hoezeer de bedrogen min
naars in hun obsessie opgaan.
Maar werkt het ook? Kijk toch
gewoon uit het raam, dacht ik
telkens.
Dat het allemaal wat gekunsteld
is, is overigens niet het grootste
bezwaar, want filmsprookjes
mogen best absurd zijn, Graag
zelfs. Maar om met volle teugen
mee te kunnen leven zijn aanste
kelijke én levensechte persona
ges van prominent belang, en
juist daar ontbreekt het .in Ad
dicted to Love aan. Broderick en
Ryan spelen op routine en laten
zich met kleurrijke jasjes, petjes
en jurkjes uitdossen. Het blijven
echter vlakke gelegenheidsfigu
ren, als personage ondergeschikt
aan het drukke en een beet j e gek
ke gedoe waarmee de makers ons
hopen te amuseren. Over zaken
als. verliefdheid, jaloezie en
wraakzucht heeft Addicted to
Love niets bijzonders te melden.
Robert Gordon schreef dit script
acht jaar geleden in zijn studen
tentijd en zo moeten we het mis
schien ook zien: een speelse Vin
geroefening van een aankomend
cineast, die per ongeluk een we
reldwijde distributie kreeg.
Leo Bankersen
Addicted To Love is te zien inAlham-
bva Vlissingen.
Iedereen begon zich af te vragen of
een kunstenaar zijn leven mag
geven voor een kunstwerk. Dat is
een van de eerste stellingen die de
verteller op de geluidsband te berde
brengt in de Chinese film Frozen.
Begin dit jaar kreeg deze film
tijdens het Rotterdamse
Filmfestival enige publiciteit
dankzij het feit dat hij uit China was
gesmokkeld en in Nederland was
afgemaakt. Alles moet in China
volgens de regels gebeuren en via
officiële kanalen worden
goedgekeurd. Dat hadden de
makers van Frozen niet gedaan. Zij
hadden de film op eigen houtje
gemaakt, clandestien als het ware.
Daarom verzocht de regisseur
toen dat hij vermeld zou wor
den als Wu Ming, wat staat voor
NN. Nu de film een feit is voor de
Chinese autoriteiten, vindt hij dat
ook zijn echte naam aan de film
verbonden mag worden: Wang
Xiaoshuai, hier bekend als regis
seur van 'The Days'.
Dat iedereen zich begon af te vra
gen of een kunstenaar zijn leven
mag geven voor een kunstwerk is
een vreemde stelling die wordt ge
logenstraft door wat er vervolgens
gebeurt in Frozen. Wang Xiaoshu
ai laat zien dat de jaren negentig
ook in Peking zijn gearriveerd. De
Chinese generatie X heeft er zich
aangediend. Jongeren op zoek
naar iets of zichzelf zonder een
groter kader te hebben om het al
lemaal in te plaatsen. Het is meer
dan een generatie verwijderd van
Qi Lei in de Chinese film Frozen.
het gedachtegoed van de Culturele
Revolutie en dat is natuurlijk iets
wat de Chinese autoriteiten niet
geschikt zouden bevinden om te
verfilmen.
Pretenties
Hoofdpersoon is Qi Lei, een jonge
student, die zich performance
kunstenaar noemt. Hij heeft be
dacht dat hij in één jaar vier per
formances over de dood wil
uitbeelden, telkens op de dag
waarop een nieuw seizoen aan
vangt. Als de herfst begint geeft
hij een performance van de begra
fenis van de aarde, voor de winter
doet hij het met water, de lente be
tekent vuur. Voor de eerste dag van
de zomer staat de begrafenis van
ijs gepland, een performance die
zal uitmonden in zijn werkelijke
dood.
De film begint met de eerste drie
performances, om daarna het
laatste kwartaal van het leven van
Qi Lei in beeld te brengen. We ne
men kennis van zijn twijfels over
wat hij aan het doen is en de tame
lijke onverschilligheid van zijn
omgeving over zijn naderend ver
scheiden. Alleen zijn vriendin on
derneemt iets om hem van gedach
ten te doen veranderen.
Het is een film die weinig subtiel te
werk gaat en bovendien ook niet
altijd goed is geregisseerd. Plet feit
dat er buiten de officiële kanalen
om v?erd gefilmd, is interessanter
dan wat er te zien is. De film staat
bol van pretenties die niet worden
waargemaakt en soms lachwek
kend zijn.
Een van de leukste scènes op dat
gebied is de performance van twee
studenten die walging uitbeelden.
Zij nemen tegenover elkaar plaats
aan een tafel in de buitenlucht met
voor hen een bord met mes en vork.
Op dat bord ligt een stuk zeep dat
zij met goed kauwen en goed spoe
len door hun slokdarm moeten
zien te krijgen.
Zowel de reacties van de twee per
formers als van de fotograferende,
zeer koele omstanders zijn zeer
komisch. Onbedoeld waarschijn
lijk, want het is duidelijk dat deze
hele film een aanklacht is tegen
een onpersoonlijke, gevoelloze sa
menleving die niets geeft om de
kunst of de dood.
Piet van de Merwe
Frozen is dinsdag om 19.30 uur te zien
in Cinema Middelburg; Anne Sytske
Keyzer verzorgt een inleiding..