Sas moet eens opgepoetst worden
Benzinestation A58 Arnemmtden is verplaatst
Debat over keuze
carrière of kind
Drukke dagen voor
jarig Den Herder
Proefmiddag voor fans Davidoffsigaren
agenda
zeeland zaterdag 22 november 1997 21
ondernemend zeeland
in detail
EVENEMENTEN Zaterdag
AXEL - Kinderdijk, 10.30 uur: Intocht Sin
terklaas;
BERGEN OP ZOOM - BoHo, 21.30 uur:
Concert door Vobe en S.I.T.P.;
BRUINISSE - de Kaai, 14 uur. Intocht Sin
terklaas;
Jeugdherberg De Stoofpolder, 19.30
uur: Feestavond met 'The Western
Dancers';
BURGH-HAAMSTEDE - Philippo's Hotel
Grill Bar, 22 uur: Blues-rockconcert
doorCrosshead &The Southside Horns;
Jongerencentrum 'Big S', 22 uur: Con
cert door The Amazing Stroopwafels;
BURGHSLUIS - Het Haventje, 13 uur: In
tocht Sinterklaas;
DOMBURG - Van Teylingenpark, 14 uur-
Intocht Sinterklaas;
KAMPERLAND - Landbouwhaven, 14.30:
Intocht Sinterklaas;
KLOOSTERZANDE - Molenhof, 13 uur:
Vogeltentoonstelling;
Poorthuis, 13.30-17 uur: Kerstmarkt;
GOES - Prins van Oranje, 20 uur: Nieuw
Ensemble Raamtheater met het blijspel
'Een ideale echtgenoot';
Goese Lyceum, 20 uur: Popconcert door
muziekvereniging Euphonia;
Turfkade, 12.30 uur: Intocht Sinterklaas;
HULST - Den Dullaert, 20.15 uur: Concert
door Willem Vermandere;
KOUDEKERKE - Couburg, 19.30 uur.
Zeeuwse avond m.m.v. Ons Boeregoed,
klederdrachtpresentatie en het toneel
stuk'Liefde in 'toenderkot';
MIDDELBURG - Minitheater (Verwe-
rijstr.), 14 uur: Sinterklaasvoorstelling
van Muis en Leeuw; 20.30 uur: Het Mid
delburgs Theater met 'De twee wezen';
Stadsschouwburg, 20 uur: Goese Ope
rette Vereniging met 'Die Zirkusprinzes-
Koorkerk, 20 uur: Orgelconcert door
Martin Mans en Peter Wildeman;
Hotel Arneville, 21 uur: Concert door
jazzband De Willick Square;
Huize 's-Hertogenbosch, 10-17 uur: Ten
toonstelling van het Historisch Topogra
fisch Atlas Zelandïa Illustrate met aqua
rellen, etsen en tekeningen;
Kloveniersdoelen, 14 uur: Concert door
muziekvereniging 'Con Amore', alleen
voorsenioren;
NIEUWERKERK - Ons Dorpshuis, 9.45
uur: Intocht Sinterklaas,-
NOORDGOUWE - Dorpshuis, 14 uur:
Jaaruitvoering van muziekvereniging
'Con Amore' voor ouderen;
OOSTBURG - Ledeltheater, 14-23 uur:
Ledelpopfestival m.m.v. diverse bands;
OOST-SOUBURG - Brug, 13 uur: Intocht
Sinterklaas;
OUWERKERK - NH kerk, 10-15 uur: Kerst-
bazar;
RENESSE - Laone, 13 uur: Intocht Sinter
klaas;
SINT-NIKLAAS - Don Bscokerk, 20 uur:
Concert door Mariakantorij; en de Chris
telijke Oratoriumvereniging Gorkum;
SINT-MAARTENSDIJK - Centrum Thuis
zorg, 15 uur: Intocht Sinterklaas,-
TERNEUZEN - Sporthal De Oude Vaart,
14 uur: Bassie en Adriaan Lachspektakel-
show;
Zuidlandtheater, 20 uur: Zeeuws-Vlaam-
se Cabaret Aan Diggelen met 'Niet kapot
te krijgen';
VLISSINGEN - De Piek, 22 uur: Concert
door dialectrockband Surrender;
Arsenaaltheater, 20 uur: Stichting Dansz
met 'Fighting Chance';
Rock Café Gommert, 22 uur: Hokers-
avond m.m.v. o.a. Normaal en Surrender
e.v.a.;
WESTKAPELLE - Bordes gemeentehuis,
14.30 uur: Intocht Sinterklaas;
WILHELMINADORP - Oosthavendijk,
10.30 uur: Intocht Sinterklaas;
IJZENDIJKE - Jeugdgebouw, 20 uur:
Concert door brassband Geduld Over-
ZIERIKZEE - Nieuwe Kerk, 19.30 uur: Or
gelbespeling door twintig leerlingen van
Rinus Verhage;
Mondragon, 20 uur: Musical Circus Cor
nelia;
Gereformeerde Kerk, 20 uur: Concert
door interkerkelijk koor Andonai;
Oude Haven, 10.30 uur: Intocht Sinter-
klaas;
ZOUTELANDE - de Langendam, 13.30
uur: Intocht Sinterklaas;
ZUIDZANDE-Hotel de Zwaan, 13-21 uur:
Vogeltentoonstelling;
EVENEMENTENZondag
BERGEN OP ZOOM - Gertrudiskerk, 16
uur: Orgelconcert door Bram Beekman;
GOES - Café De Pompe, 16 uur: Minifesti-
val m.m.v. vijf bands;
KLOOSTERZANDE - Molenhof, 10-18
uur: Vogeltentoonstelling;
LAMSWAARDE - De Luifel, 11 uur: Slot-
concert door zangkoor Terra Sanctra en
fanfareVrijheid Eendracht;
HAAMSTEDE - muziekcafé Brandburgh,
15 uur: Concert door Not James Dean
and company;
's-HEER ABTSKERKE - Dorpshuis, 14
uur: Soedis Bholasing demonstreert In
diase muziekinstrumenten;
HOOGELANDE - Kapel van Sint Maarten,
14.30 uur: Lezing door Albert Veltkamp
met 'In het kielzog van Willem Barentz';
MIDDELBURG - Theatercafé Stads
schouwburg, 15.30 uur: Concert door
Masha Bijlsma Band met 'Jazz op zon
dag';
Huize 's-Hertogenbosch, 12-16 uur: Ten
toonstelling van het Historisch Topogra
fisch Atlas Zelandia lllustrata met aqua
rellen, etsen en tekeningen;
The Duke, 15 uur: Concert door Amanda
Jane Kewley;
Schuttershofcafé, 17 uur: Rockconcert
door Man met Schaap;
RENESSE - Dorpshuis, 13.30 uur: Uitwis
selingsconcert m.m.v. muziekvereni
ging Luctor et Emergo;
TERNEUZEN - Zuidlandtheater, 14 uur:
Jeugdtheater Het Appeltje met 'Dag
Monster';
VLISSINGEN - Arsenaaltheater, 15 uur:
Concert door Engelse folkgroep Fairport
Convention;
Sporthal Baskensburg, 14 uur: Bassie en
Adriaan Lachspektakelshow;
Strandpaviljoen Panta Rhei, 17 uur: Con
cert door Met de caravan naar de Piet;
WEMELDINGE - Dorpshuis, 12 uur: Kof
fieconcert door muziekvereniging OKK;
ZUIDZANDE - Hotel de Zwaan, 10-17 uur:
Vogeltentoonstelling;
FILM
BERGEN OPZOOM-Roxy, zat. 14,16.15
en 18.45 uur en zon. 14 en 16.15 uur: Her
cules; zat. 21.30 uur en zon. 20 uur: The
Game; Contact; zat. 18.45 uur en zon^M
en 16.30 uur: My best friend's wedding,
Cinemactueel, zat. 21.30 uur en zon.
'18.45 en 21.30 uur: Double Team; zat, 14
en 18.45 uur en zon. 14en 16.15 uur: Her-
cules;zat. Menzon. 14en 16.15uur:Ge
orge of the jungle; zat. en zon. 18.45 en
21.30 uur; zat. 14 en 18.45 en zon. 13.30
en 18.45 uur: The lost world; zat. en zon.
21.30 uur;
GOES - Grand, zat. en zon. 14 uur: Hercu
les; zat. en zon. 19 en 21.30 uur: My best
friend's wedding;
't Beest, zat. 20.30 uur: Different for Girl;
HULST - De Koning van Engeland, zat. 14
en 19.30 uur en zon. 13.45 en 16.15 uur:
George uit de jungle: The lost world; zat.
14, 19.30 en 22 uur en zon. 13.45, 16.15,
19 en 21.30 uur: Hercules; zat. 19.30 en 22
uur en zon. 13.45,16.15,19 en 21.30 uur:
The Game; The Peacemaker; Double
Team; zat. 22 uur en zon. 18.45 en 21.30
uur: Contact; zat. 22 uur en 19 en 21.30
uur: My best friend's wedding;
MIDDELBURG-Cinema,zat. 19.30 uuren
zon. 20.30 uur: Career Girls; zat. 22 uur:
Bound;
VLISSINGEN - Alhambra, zat. en zon. 14
uur: Hercules; The lost world; zat. en zon.
14 en 19 uur: Conctact;zat. en zon. 19 en
21.30 uur: The Peacemaker; The Game;
Hercules (Eng.); zat. en zon. 21.30 uur:
Double Team;
TENTOONSTELLINGEN
BERGEN OP ZOOM-Markiezenhof, 14-17
uur: Peter van Straaten, tekeningen (t/m
10/1/98); Jenny van Herwijnen, 'Vrou
wenvreugde' (t/m 9/12);
Kunstgalerij 'Ars Ealheria' 14-17 uur:
'Don', foto's van Don van Rooy (t/m dec.);
Galerie 't Lievevrouwke, zat. 13.30-18
uur: Karei Panken, keramische sculptu
ren en May Criado, keramische objecten
en etsen op porselein (t/m 10/1/98);
Stu-Art Galerie, zat, 11-18 uur: 'Stu-Art
Kado', groepstentoonstelling van 17
kunstenaars (t/m 21/12);
De Mollegangen, zat, 10-21 uur: 'De Ver
andering', Gerard Huisintveld, schilderij
en en Marie Verdijk, keramiek (t/m
14/12);
Rietpen Galerie, 14-17 uur: Joop Mijns-
bergen (schilderijen), Arle Teeuwisse en
Pieterd'Hont (klein-plastieken);
BURGH HAAMSTEDE - De Bewaerscho-
le, zat. 13.30-16.30 uur: Ina van Bergen,
droogbloemcreaties en Roos de Vries,
borduurwerken (t/m 29/11);
CLINGE - Galerie Esprit, 13.30-17.30 uur:
Werk van Christiane Mineur en Guy Jas
per (t/m 21/12);
GOES - Galerie Van den Berge, zat. 13-17
uur: Mare Nagtzaam, tekeningen (t/m
20/12);
GROEDE - Galerie De Ouwe Smisse, zat.
13.30-17 uur: Arlette Ovaere, kant (t/m
29/11);
HULST - Galerie Rattenfanger.zat. 13.30-
17 uuren zon. 14-17 uur: Eveline Richter,
diverse technieken (t/m 6/12);
KAPELLE -Fruitteeltmuseum, zat. 10-17
uur: 'Banana-mania' (t/m 27/3/98);
Galerie De Bock, zat. 10-16 uur: Piet Vis-
scher, schilderijen van kerken (t/m
29/11);
KATTENDIJKE - Atelier De Kanenbeker,
zat. 13-17 uur: Jan Capello en Ireen
Schmid, aquarellen (t/m 6/12);
MIDDELBURG - Zeeuws Museum, zat.
11-17 uur en zon. 12-17 uur: 'Nehalennia
350 jaar'(t/m 1/3/98);
Galerie T, zat. 11 -16 uur:Ton Postma, sie
raden en Yolanda Phillipens, schilderijen
(t/m nov.);
Depot, zon. 14-17 uur: Margot Oomen,
schilderijen en objecten; Willem Pas
toor, sieraden (t/m 22/12);
Galerie 't Haentje te Paart, 14-16.30 uur;
Riet Mooren, objectschilderijen en Mari
anne Klunne, objecten (t/m 18/12);
Galerie Het Gouden Briefke, zat. 10-17
uur; Expositie Joop Houthuyzen (t/m
5/12);
Galerie Veurink, zat. 10-12.30 uur: Bert
Dorrestijn, schilderijen (t/m 29/11
De Vleeshal, 13-17 uur: Dora Garcia (t/m
14/12);
Kunstuitleen, zat. 13-17 uur: Harry Van
devliet, Metro S (t/m 6/12);
Zeeuwse Bibliotheek, zat. 10-13 uur;
Daar is niet één die eenzaam gaat als ik-
Uit de nalatenschap van P.C. Boutens
(t/m 10/1/98);
Galerie'De VierGemeten',zat. 11-17 uur:
'Veerse Joffers Gasten', schilderijen
van diverse schilders (t/m 21/2/98);
OOSTKAPELLE - Zeeuws Biologisch Mu
seum, zat. 12-17 uur: 'Naar de haaien'
(t/m 1/3/98); Hannie Joziasse, foto's van
paddestoelen (t/m 3/1/98);
SINT-LAURENS - Boerderijgalerie 'De
Osseberg', zat. 14-17 uur: Corrie Blaas,
etsen en houtdrukken, Hansje den Hol
lander, beelden (t/m 29/11);
SLUIS - Raadskelder, 14-17 uur: K^rl
Juch, tekeningen en schilderijen (t/m
23/11);
VLISSINGEN -Galerie Hannelore Meij-
aard, 14-17 uur: ThomasRoman,schilde
rijen en aquarellen (t/m 23/11);
Open Atelier, 11-16 uur; Marcel Lucien
Robbe, olieverfschilderijen (t/m 30/11);
WISSENKERKE Galerie 'De Praktijk',
zat. 13-18 uur: Rene de Jong, schilderijen
en aquarellen; Monique Elenbaas-Mac-
queren Gerard van Grieken, aquarellen
(t/m 28/11);
YERSEKE - Museum, zat. 10-16 uur: 'Wat
een kreeft beleeft' (t/m aug. '98);
IJZENDIJKE - Streekmuseum, zat. 10-12
en 13-17 uur: Werk van 5 fotografen de
geschiedenis van de camera (t/m
28/3/98);
HULPCENTRA
Alarmnummer voor geheel Zeeland: tel.
112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel. 0118 412323.
SOS Telefonische Hulpdienst Zeeland,
tel. 0118 615551 (dag en nacht bereik
baar).
Chr. Hulpdienst Zeeland voor mensen in
nood, tel. 0118 625414.
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
0118 469869 (dag en nacht bereikbaar).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800 0432
(gratis), dag. van 14.00-20.00 uur
Bureau Vertrouwensarts Kindermishan
deling, tel. 0118 628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.
De politie houdt doorlopend snelheïds-
controleerd op de N288, Middelburg-
Koudekerke-Wesikapelle vv.
De rubriek Onderne
mend, Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
GOES - Vrouwen zijn zo tuk op
carrière inaken, dat kinderen
krijgen er steeds vaker bij in
schiet. Vooral in de Nederlandse
verhoudingen is een beroeps
loopbaan vaak moeilijk te com
bineren met het opvoeden van
kinderen, constateert het
Emancipatiebureau Zeeland.
Op 1 december wordt daarover,
en over het effect van het moe
ten kiezen tussen werk en kin
deren, gedebatteerd.
Veel vrouwen, vooral de hoger
opgeleiden, geven voorrang aan
de ontwikkeling van een be
roepsloopbaan, en stellen het
krijgen van kinderen uit. Ne
derland heeft de oudste moe
ders van de wereld. Eén van de
vijf jonge wouwen in Nederland
zal kinderloos blijven, voorspelt
het Centraal Bureau voor de
Statistiek. Wat moet er gebeu
ren om die ontwikkeling te ke
ren? Die vraag staat centraal tij
dens een 'gezinsdebat' dat het
Emancipatiebureau op touw
heeft gezet. Het vindt plaats op
1 december, van 19.30 tot 22.00
uur in Hotel Terminus te Goes.
Sprekers zijn onder meer T. Jan
sen, mede-auteur van een CDA-
rapport over het vraagstuk, en J.
Schippers, voorzitter van een
projectgroep die zich met het
probleem bezighoudt. Ook ou
ders komen aan het woord.
Vestiging genesteld in arm van toekomstige afrit snelweg
door Wout Bareman
door Claudia Sondervan
ARNEMUIDEN - Vijf jaar na
de eerste plannen voor ver
plaatsing en uitbreiding en vier
maanden na de start van de
bouw is deze week het nieuwe
Shell-benzinestation aan de
Rijksweg 58 bij Arnemuiden in
gebruik genomen. Het oude ge
bouw en de grond eronder wor
den komende drie weken ge
sloopt en gesaneerd door de
Walcherse Bouw Unie. Het
benzinestation is een vijftigtal
meters naar het viaduct opge
schoven, waar het straks ge
nesteld zit in de arm van de toe
komstige afrit Arnemuiden
van de rijksweg 58.
Op de plaats van het oude
station wordt de afrit naar Ar
nemuiden vanaf de richting
Vlissingen aangelegd. De rom
melige situatie die de afgelo
pen maanden rondom het
tankstation heerste, schrok
klanten af, beamen stationma
nagers Ronald Geldof en Peter
Pleijte. De completering van
het Ida verblad met op- en afrit-
ten, het aanbrengen van Zeer
Open Asfalt Beton (Zoab) op de
snelweg en de bouw van het
nieuwe station zaten de brand
stofverkoop niet in de weg,
maar de drukte doet een kleine
twintig procent van de auto
mobilisten toch afzien van een
bezoek, schat Geldof voorzich
tig. „Tochis dat meegevallen."
Het nieuwe station is met 170
vierkante meter winkelvloer
aanzienlijk groter dan de voor
ganger, die slechts dertig vier
kante meter mat. In het station
is een Shell-Selectshop geves
tigd waarin naast de gebruike
lijke artikelen en voorzienin
gen voor de automobiele
reiziger een assortiment le
vensmiddelen en kruideniers
waren te koop is. In de komen
de maanden wordt de winkel
verder afgewerkt met onder
meer een beperkte verswaren-
selectie.
In ruil voor die grotere winkel
voorziening leveren omwonen
den wat gemak in. Nieuwlan-
ders en Arnemuidenaren
gebruikten vaak de verbinding
naar het station vanaf de oude
rijksweg tussen Arnemuiden
en Nieuwland. Dat achterom-
met je kan vanaf nu enkel nog
gebruikt worden om naar het
station te komen; er wegrijden
kan enkel nog via de snelweg.
Tot spijt van de stationsmana
gers en de inwoners van Arne
muiden en Nieuwland stond
Rijkswaterstaat geen twee
richtingsverkeer meer toe via
het achterommetje met de slag
boom. „Dat is spijtig. In Arne
muiden zelf is al jaren geen
benzinestation meer", merkt
Geldof op.
door Claudia Sondervan
MIDDELBURG - Zo'n duizend
relaties en geïnteresseerden
bezochten de afgelopen drie
dagen machinebouwer Den
Herder in Middelburg. Het be
drijf vierde het vijftigjarig be
staan met de open dagen.
Gisteravond werd de viering
besloten met een feest voor de
75 werknemers en zakenrela
ties.
Ter gelegenheid van het halve-
eeuwfeest is een boekje ver
schenen over Den Herder 1947-
1997, waarin met foto's en ver
halen de geschiedenis van het
bedrijf is geschetst. De 1500
exemplai'en werden meegeven
aan bezoekers en relaties.
De werknemers van het bedrijf
huldigden hun werkgever met
de schenking van een drieën
halve meter hoge stalen ver
beelding van Herder bv; een
bundel stalen pijpen, die hy-
drauliekpijpen verbeelden zo
als die op tractoren worden
aangebracht, waartegen een
snoeimes leunt. Het staal en de
andere materialen kregen de
werknemers van leveranciers.
Het beeld is voor het bedrijf
aan de Grenadiersweg op het
Middelburgse industrieterrein
Amestein geplaatst.
Machinebouwer Den Herder
vindt zijn oorsprong in het
loonwerkersbedrijf dat dc
broers P. W. en J. den Herder in
1947 te Serooskerkc hadden.
De broers bouwden het bedrijf
op door machines om slootkan
ten schoon te houden te ont
werpen en te bouwen De eerste
maaikorf die de broers ontwik
kelden was het pronkstuk van
de expositie van 32 typen ma
chines die voor de gelegenheid
door klanten overal uit het
land waren uitgeleend. De
maaikorf werd bij toeval ge
vonden in Oostkapelle en blijft
in opgeknapte staat het bedrijf
aan de Grenadiersweg sieren.
Onderscheiding
Bij de viering van het veertigj a-
rig bestaan van de onderne
ming in 1988 gaven P. W. den
Herder en J. den Herder de lei
ding over aan hun respectieve
lijke zonen C. J, den Herder en
A den Herder. Herder bv werd
deze zomer onderscheiden met
de Koning Willem I-plaquette
voor onderscheidend onderne
merschap in het mkb. Het be
drijf is Nederlands marktleider
en exporteur op veertig landen
met ontwerp en bouw van ma
chines voor milieusparend on
derhoud van parken, bermen
en watergangen en transport
middelen als tractoren en am
fibievoertuigen.
Het nieuwe Shellstation aan de A58 bij Arnemuiden is aanmerkelijk groter dan zijn voorganger. foto Ruben Oreel
door Manon Kotvis
SAS VAN GENT - „Er komt
een meestersigarenmaker uit
de Dominicaanse Republiek
die hier ter plaatse Davidoff si
garen gaat maken. Dan praat je
over sigaren van twintig a der
tig gulden die je gratis mag
proeven", vertelt Ben Everse
over de Davidoff-proefmiddag
die hij op 25 november in zijn
sigarenspeciaalzaak in Sas van
Gent houdt. Van 10.00 tot 17.00
uur kunnen de echte sigaren-
liefhebbers hier hun hart opha
len.
„Dit is echt uniek, want we zijn
de eerste in Nederland die een
proefmiddag van Davidoffsi
garen houdt", zegt Everse niet
zonder trots. Dankzij zijn con
necties met zowel een Neder
landse als een Belgische impor
teur van de prestigieuze
sigaren heeft hij de primeur
binnengehaald.
Ook het specialistische karak
ter van de zaak heeft erbij toe
gedragen dat de proefmiddag
in de Sasse zaak wordt gehou
den. Everse: „Wij verkopen
veel longfillers. Dat is een si
gaar die op de juiste vochtig
heid bewaard moet worden. We
zijn de enige in Zeeland met
een klimaatwinkel waarin je
kunt lopen; dat heb je verder
misschien op slechts acht
plaatsen in Nederland. Weheb-
ben eigenlijk ook alles wat op
de Nederlandse markt te kopen
is. Sigaren uit de Dominicaan
se Republiek, Honduras, Bra
zilië, je kunt het zo gek niet be
denken of we hebben het
staan."
Welkom
Voor de middag is een groot
aantal uitnodigingen de deur
uitgegaan, maar geïnteresseer
den zijn ook welkom voor een
hapje, drankje en natuurlijk
een sigaartje in de winkel.
Everse: „Je moet het zien als
eer. plezierig samenzijn van si-
garenliefhebbers. En ze kun
nen hier ook alles vragen wat ze
willen weten, niet alleen over
Davidoff. Voor iemand die van
sigaren houdt, een echte genie
ter, is dit een kans die je niet
mag missen."
Zeevisgroothandel Noordzee Breskens bv is gecertificeerd vol
gens de HACCP-norm voor hygiënische voedselproductie en -be
reiding. Kringdirecteur van de'Rijksdienst voor de keuring van
Vee en Vlees voor Brabant en Zeeland, J. de Kruyfoverhandigde
gisteren het certificaat aan het bedrijf aan de Deltahoek in Bx-es-
kens, dat over een eigen laboratorium beschikt.
Het miezert. En dat maakt de aan
blik er niet vrolijker op. De Sche
pentrekker staat er versteend en ver
regend bij. Ach, hij trekt de kar al zo
lang... hij kijkt letterlijk nergens meer
van op. In de jachthaven wachten de
zeilboten en motorcruisers goed toe
gedekt de winter af. Iets verderop telt
het Keizer Karelplein welgeteld vier
personenauto's (drie met Belgisch
kenteken) en een bestelwagen. Op de
Westkade struikelt een vrouw in bont
jas de sigarenzaak buiten. Iets verder
op, richting Markt, meldt de eerste
klant zich in de seksshop, vermoede
lijk op zoek naar een te kleine rubbe
ren regenjas. Aan de rand van het
grensstadje heerst een veel grotere be
drijvigheid. Aan de kade van Zuid-
Chemie wordt een schip geladen, bij
de Glasfabriek meldt zicïi een truck
met oplegger en bij Cerestar verdrin
gen de binnenschepen - vaak van
Franse afkomst - zich voor de laadin-
stallaties.
De afgelopen decennia heeft Sas van
Gent veel prijs moeten geven, héél
veel zelfs. Begin twintigste eeuw ver
dienden duizenden mensen hun bo
terham bij de Coöperatieve Beetwor-
telsuikerfabi'iek, de Glasfabriek of
een van al die andere industriële ves
tigingen aan het Kanaal Gent-Ter-
neuzen. Rond 1900 was Sas van Gent
uitgegroeid tot de grootste industrie
plaats van Zeeland, vooral dankzij de
aanleg van de spoorlijn Gent-Terneu-
zen en de ligging aan het kanaal. De
Walsenmolen, de suikerfabrieken, vijf
textielfabrieken, de Glasfabriek, de
stijf self abriek (nu Cerestar)... dage
lijks brachten ze horden arbeiders op
de been. De middenstand profiteerde
ten volle van al die prachtontwikke-
lingen. In die dagen groeiden de bo
men tot in de hemel.
Verkommerd
Hoe anders zou het later zijn. De ka
naalverbreding pleegde al een fikse
aanslag op de kern, maar de grote klap
kwam toen de twee suikerfabrieken
binnen een tijdsbestek van nog geen
vijf jaar de poorten sloten, niet lang
daarna gevolgd door de onvei'mijde-
lijke sluiting van meelfabriek De Wal
senmolen. De verpaupering van de
ooit volkomen ten onrechte gebouwde
woonwijk Sint-Albert maakte het
beeld compleet: Sas van Gent was van
een stad in bonus vexworden tot een
verkommerende kanaalkern, waar de
neergaande spix-aal niet meer te on
derbreken leek.
Desondanks bleven bestuurders als
de onlangs overleden wethouder Leon
Marquinie en zijn collega-wethouder
De Oost- en Westkade in Sas van Gent.
Jan Platschorre knokken. Vlak voor
zijn dood trok Marquinie voor de zo
veelste maal ten strijde tegen al die
verduvelde doemderxkers, die maar
niet wilden zien dat Sas van Gent heel
aardig aan het opkrabbelen was. „Ik
weiger te aanvaarden dat mfen zegt
dat Sas van Gent afglijdt naar een be
denkelijk niveau. Het tegendeel is
waar. Kijk naar de potenties die de
Axelse Vlakte - 'onze' Axelse Vlakte -
heeft, naar de milj oeneninvesteringen
die Cerestar gaat plegen. We leggen
een nieuw sportcomplex aan, er lig
gen volop nieuwbouwplannen, we
knappen het winkelcentx'um en trou
wens het hele centrum op. Meneer, het
gaat met Sas beter dan ooit."
Regentesk
Vijf jaar geleden vertelde burgemees
ter Joke van Rest hetzelfde enthousi
aste verhaal. Toch bleef het gemor,
Over het weinig democratisch, zelfs
regentesk handelen van burgemeester
en wethouders, over de onophoudelij
ke xiitstoot van kwalijke dampen door
Cerestar en Zuid-Chemie, over een fa
lende ruimtelijke ordening...
„En toch", zegt schooldirecteur Theo
Sameel, sinds jaar en dag een erkend
Sas watcher, „stel ik vast dat het goed
gaat met de leefbaarheid van Sas. De
'rotte plekken' in de kem worden op
gevuld, er zijn ambitieuze plannen
van projectontwikkelaars, overal zijn
speelvoorzieningen gecreëerd, er is
meer groen... Ik vind dat Sas heel snel
aan het opkrabbelen is. Ik zie het ook
op school, aan de aanwas van het kin
dertal door toedoen van de komst van
gezinnen, die zich in Sas vestigen. Die
mensen komen voor de rust, maar
daarnaast vinden ze op korte afstand
ook werk."
Waarnemend voorzitter Wim ten
Hoor van Sas '70, de vereniging voor
handel, ambacht en industrie: „Sas is
drxxk doende af te rekenen met het ne
gatieve beeld. Wij zijn als vereniging
ook bezig met het formuleren van een
toekomstvisie. We praten over een
verkeersvrij of vex'keersarm centrum,
over nieuwe feestvexiichting, over een
vex'keerscirculatieplan.Sas moet ge
woon opgepoetst worden."
Maar het ambitieuze plan van een
projectontwikkelaar om op het voor
malige CSM-terrein een immens win
kelcentrum (De Zeeuwse Poort) neer
te planten, gaat Sas '70 te ver. Veelte
grootschalig. „Maar ach, ik hoor er
helemaal niets meer over, dus.
Mooi huis
Frank Inghels woont al twintig jaar in
een mooi huis aan de Prinsenkade. Hij
werkt in het Sloegebied, maar zweert
bij Sas als woonplaats. En alsof ook
hij van B en W een fijne subsidie heeft
ontvangen voor het houden van een
wervend praatje, geen kwaad woord
over wat dan ook. „Wie zegt dat hier
niks te doen is, heeft het mis. Natuur
lijk heb je toppers als carnaval en het
folklorefestival, maar verder is er ie
der weekend van alles te beleven."
Stank? Wat noem je stank. „Ik nxik
wel eens iets, maar dat is de conse-
foto Charles Strijd
quentie van het wonen in een stx-eek
als de Kanaalzone." Daar denkt se
cretaris Maxxrice Vereecken van de
Sasse Welzijnsraad dus heel anders
over. Hij vecht al jaren voor betere
leefomstandigheden en vindt bepaald
niet dat hij al overwinningen heeft ge
boekt. „Dat beroemde Plan van Aan
pak voor de Kanaalzone moest ervoor
zorgen dat wonen en werken in har
monie naast en met elkaar zouden
kunnen bestaan. Maar is er sprake van
harmonie als je hele dagen in de stank
zit?
Als je praat over groen- en speelvoor
zieningen en het opvullen van al die
gaten in de kerm geef ik grif toe dat er
vooruitgang is geboekt. Maar we moe
ten ons daardoor niet in slaap laten
sussen.
Zuid-Chemie vervuilt wel degelijk en
Cerestar stinkt als altijd. Tja, dat
hoort bij wex'kgelegenheid, zeggen ze
in het stadskantoor. Of ze daar naar
ons luisteren? Ze hebben liever niet
dat er meegedacht wordt.
Schoolhoofd Sarneel verzucht: ,,Weet
je wat ik mis in het Sas van nu? Die
heexiijke lucht van de suikerfabrie
ken. Mmmmm..."
