Veel werk onder grote tijdsdruk
Eerste vrouwelijke kapitein
ontmoet regelmatig ongeloof
Ministers pakken
PVC-gebruik aan
Schadeclaim treft
Wereniging voor
Effectenhandel
Harry Muskee krijgt standbeeld
binnenland
Alsnog extra bewaking
voor journalistenduo
van
DELSCHER
Aviodome kan naar Soesterberg
Man sloopt ruim honderd ruiten
Naakt moet uit raadhuis
Kabinet helpt binnenschipper
Meer dan drie miljoen Nederlanders klagen volgens CBS over stress Nederlanders steeds dikker
Plannen voor
gemaal in
de Afsluitdijk
Viertal krijgt
Vergoeding
ia fouten in
rechtszaak
zaterdag 1 november 1997
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het gebruik van
PVC dat niet voor hergebruik
geschikt is, moet zoveel moge
lijk worden verminderd. Zo kan
de hoeveelheid afval zo klein
mogelijk blijven. Daarbij die
nen producenten terughoudend
om te gaan met weekmakers
voor PVC, totdat beter inzicht
bestaat in de risico's van deze
stoffen.
Deze maatregelen staan in een
brief van de ministers De Boer
(Milieu) en Wijers (Economi
sche Zaken) over de herziening
van het PVC-beleid van de over
heid. De brief is gisteren naar de
Tweede Kamer gestuurd. Een
andere maatregel is dat lood na
2002 alleen nog in 'essentiële
toepassingen' mag worden ge
bruikt. PVC levert bij verbran
ding gevaarlijk afval op, omdat
er veel chloor in zit.
De Boer en Wijers zullen met de
PVC-industrie afspraken ma
ken hoe het materiaal vaker kan
worden hergebruikt. Is dat eco
nomisch en technisch niet mo
gelijk (zoals bij verpakkingen),
dan moet het gebruik worden
verminderd, tenzij er geen min
der 'vuile' alternatieven zijn.
Dit geldt in elk geval tot 2000.
Dan wordt duidelijk of de ver-
branding van PVC zo kan wor
den veranderd dat er nauwelijks
meer gevaarlijk afval ontstaat.
De PVC-industrie reageert in
stemmend op de brief.
De milieuorganisatie Green
peace kreeg gisteren ten aanzien
van haar anti-PVC-actie de
kous op de kop van de Europese
Commissie. Die ging niet in op
het verzoek van cle beweging om
de handel in speelgoed van
zacht PVC te verbieden. Wel
heeft de Europese Unie besloten
dat er een geharmoniseerde
aanpak moet komen voor testen
van bijtringen voor baby's.
Greenpeace had het verzoek ge
baseerd op een studie waaruit
bleek dat speeltjes van zacht
PVC zo'n tien tot veertig pro
cent schadelijke stoffen bevat
ten. Die komen vrij als baby's en
peuters erop bijten of sabbelen.
Wetenschappelijke instituten
hebben de resultaten echter
voor de Europese consumenten
commissies kunnen weerleg
gen, aldus de speelgoedindu
strie. Uit Nederlands onderzoek
is bijvoorbeeld nog niet geble
ken dat PVC in speelgoed acuut
gevaar oplevert. ANP
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De uit de on
derduik teruggekeerde journa
listen Stella Braam en Mehmet
Ülger worden sinds gisteren als
nog verscherpt bewaakt. Bewa
king in die vorm ontbrak tijdens
de twee dagen dat Braam weer
thuiszat. Volgens de politie kon
zij zich in huis echter veilig wa
nen.
Woordvoerder Wilting van de
Amsterdamse politie is de ver
scherpte bewaking van de Am
sterdamse woning van Braamt
twee weken geleden gestopt op
advies van wat hij omschrijft als
een 'landelijk team'. Hij verze
kert dat het nu weer gaat gebeu
ren. Hij wil niet zeggen wat de
aanleiding daarvoor is.
Het gaat om zogenoemd ver
scherpt rijdend toezicht gedu
rende 24 uur. Volgende week
besluit de Amsterdamse korps
leiding over de vorm waarin de
politie de bewaking van beiden
moet voortzetten. Volgens Wil
ting is de politie constant met de
zaak bezig ondermeer door ge
sprekken met de bedreigers.
Braam en Ülger zijn beiden met
de dood bedreigd door vooraan
staande leden van de Turks-na
tionalistische Grijze Wolven.
Die kunnen het niet verkroppen
dat de journalisten in een boek
de Grijze Wolven in Nederland
een gezicht hebben gegeven.
Braam en Ülger zijn in verband
hiermee vijf weken ondergedo
ken geweest. ANP
(Advertentie)
Lange Vorststraat 12
4461 JP Goes
an onze redactie binnenland
VOORBURG - Meer dan drie miljoen
vonden in 1996 dat ze
ader hoge tijdsdruk werkten. Dat is
estig procent van alle werknemers.
scoort daarmee hoog iirver-
elijking met andere landen van de Eu-
:gan,peSe Unie.
.jat blijkt uit onderzoek van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Vooral personeel in dezakelijke dienst
verlening, vervoer en communicatie
gaat gebukt onder tijdsdruk. Het gaat
onder anderen om stewardesssen, jour
nalisten, rechercheurs en managers.
Vrouwen
Vrouwelijke werknemers ervaren min
der vaak een hoge tijdsdruk dan man
nen. Het gaat om 57 procent. Bij de
mannen komt dat percentage uit op 63
procent. Van de jongeren tot 25 jaar
zegt 46 procent onder tijdsdruk te wer
ken.
Eén op de drie werknemers deed vol
gens het onderzoek van CBS vorig jaar
werk dat lichamelijke inspanning ver
eist zoals het tillen of sj ouwen van zwa
re lasten. Zwaar werkkomt vooral voor
in de bouw en de ziekenzorg. Van de
jongeren tot 25 jaar doet bijna de helft
zwaar lichamelijk werk. Zij hebben
vooral lagere beroepen.
Inmiddels constateert het Nederlands
Instituut voor Arbeidsomstandighe
den (NIA) dat het aantal mensen dat re
gelmatig zware lasten verplaatst, tus
sen 1992 en vorig jaar gestegen is van
690.000 tot 880.000. Deze trend is in
heel Europa waar te nemen. Tegelijk
neemt de belangstelling voor ergono
mische oplossingen voor het tillen toe.
Het CBS onderzoekt de arbeidsom
standigheden voor het ministerie van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De
aandacht voor zaken zoals tijdsdruk en
fysieke belasting van personeel is toe
genomen door de wijzigingen van de
wettelijke regels voor ziekteverzuim en
de WAO. Zo moeten bedrijven loon
doorbetalen bij ziekte. ANP
rin\ O
onze redactie binnenland
»P
d JVISTERDAM - Effectenkan-
'r xor Van Meer James Capel
je[lfMJC) heeft tegen de Vereni-
ing voor de Effectenhandel een
laim ingediend wegens geleden
rdfhade in de Nusse Brink-affai-
in 1993. Dat heeft directeur
de Jong van VMJC gisteren
q >e claim is ingediend namens
r| 'MJC-dochter Premie- en Ef-
ketenkantoor Fred van den
iroek, die in 1993 als gevolg van
et faillissement van Nusse
irink Commissionairs haar
euren moest sluiten, De schade
J edroeg destijds 4,6 miljoen,
lekening gehouden met de ren-
is dat bedrag inmiddels op-
elopen richting 6 miljoen, al-
us De Jong. De Vereniging was
Dt 1 januari de uitbater van de
jnsterdamse effectenbeurs
>e claim loopt parallel aan die
an Fred van den Broek, des-
ij ds directeur van Premie- en
Fred van den
Iroek. Hij spande zelf ook al een
aak aan tegen de Vereniging.
8)ie diende vrijdag voor de
echtbank in Amsterdam. De
echter verwacht daarin op 14
anuari uitspraak te doen.
Jusse Brink Commissionairs
ing in augustus 1993 door mal-
ersaties op de fles. Wegens het
ebrekkige toezicht op de beurs,
_klus Van den Broek en VMJC,
.ochter van de Brits-Aziatische
igant HSBC Holdings.
Van den Broek eiste gisteren
voor de rechtbank in Amster
dam een schadevergoeding. Hij
kwam drie jaar voor zijn pensi
oen als beurshandelaar op
straat te staan met een regeling
van slechts 40.000. VMJC ver
weet hem dat hij zijn zaken - de
premie-affaires oftewel optie
affaires met Nusse Brink Com
missionairs - slecht voor elkaar
had. Fred van den Broek be
strijdt dat. Hij wijt het fiasco -
de 4,6 miljoen schade - aan het
slecht functioneren van het
Controlebureau, de interne toe
zichthouder op de beurs.
De Vereniging gaf bi j monde van
haar advocaat mr. H. van Ever-
dingen een andere lezing van de
feiten in 1991, 1992 en 1993.
„Het eigen tekortschieten
vormt de werkelijke oorzaak
van de schade." Het enkele feit
dat het toezicht tekort zou
schieten, mag niet met zich mee
brengen dat leden een vrijbrief
menen te hebben om roekeloos
te handelen, aldus de raadsman.
Van Everdingen noemde het feit
dat premie-transacties met
Nusse Brink gedaan waren zon
der zekerheidsstelling. Maar
dat is ook ongebruikelijk,
bracht Van den Broeks advocaat
mr. J. Ho ff daartegen in. „Het
gaat om interprofessionele han
del tussen leden van de beurs."
Die zijn allen lid en menmag er
van uit gaan dat het Controle
bureau de gegoedheid van die
leden checkt. ANP
GROLLOO - Blueszanger Harry Muskee (m) heeft een eigen beeld. Het borstbeeld is vrijdag in het centrum van het Drentse Grolloo
onthpld door Commissaris der Koningin Relus ter Beek Muskee was vroeger beter bekend als Cuby van the Blizzards. Zeven jaar
heeft de zanger in het Drentse dorp gewoond. In die tijd ontstonden de platen waaraan de band zijn roem te danken heeft: Desolation
(later met een Edison bekroond) en natuurlijk: Groeten uit Grolloo.
Het idee voor het standbeeld kwam van een fan, de Friese gedeputeerde G. van Klaveren. De buste is gemaakt door de Vordense kun
stenares Gerda van den Bosch. foto Karei Zwaneveld/ANP
VOORBURG - Zeven procent van de Nederlanders lijdt aan
vetzucht. Dat is een ziekte die in toenemende mate bij oudere
mannen en vrouwen voorkomt. Vier op de tien mannen zijn te
zwaar, 36 procent van de vrouwen. Volgens cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek worden Nederlanders
steeds dikker, Het aantal mensen dat aan vetzucht lijdt is de
afgelopen tien sterk toegenomen. Dat geldt vooral voor man
nen.
Vet, zoet en onregelmatig eten in combinatie met weinig bè-
weging ziet het CBS als de voornaamste oorzaak. Steeds va
ker schieten de dagelijkse maaltijden er bij in en wordt er tus
sendoor gegeten en gesnoept. Dat brengt de extra kilo's op de
weegschaal. ANP
SOESTERBERG - Nog dit jaar valt de beslissing over de toe
komst van het Nationaal Luchtvaart Museum Aviodome op
Schiphol. Als het daar, door ruimtegebrek, geen mogelijkhe
den heeft om verder uit te breiden, is het Militaire Luchtvaart
Museum in Soesterberg de eerste vestigingskeuze van de
Aviodome-directie. De ruimtenood bij Aviodome is nog nij
pender'geworden nu de complete Fokker-erfenis is aange
kocht. Het provinciaal bestuur van Utrecht en de gemeente
besturen van Soest en Zeist hebben al enthousiast gereageerd
op een eventuele komst van het Aviodome naai' Soesterberg,
maar er moeten nog wel enkele 'hobbels' worden genomen
voordat het zover is. GPD
DEN HELDER Een al enige tijd uitgeprocedeerde Algerijn
heeft donderdagnacht een enorme ravage aangericht in het
Helderse asielzoekerscentrum (AZC). Nadat hij over een hek
1 was geklommen, sloeg hij met een mes en een aluminium staaf
liefst 107 thermopane-ruiten kapot. De man, zonder vaste
woon- of verblijfplaats, had de avond tevoren een groep Sri-
lankese AZC-bewoners met een mes bedreigd. De politie
moest toen de arrestant laten lopen omdat zij geen aangifte
wilden doen. Vermoed wordt dat de man via zijn agressiviteit
onderdak probeert te krijgen. De glasschade bedraagt vol
gens de AZC-directie zeker tienduizend gulden. De officier
van justitie bepaalt of de man vervolgd wordt. GPD
HEEMSTEDE - Het Heemsteedse college van burgemeester
en wethouders heeft een naaktfoto laten verwijderen uit het
raadhuis. Dat heeft burgemeester N. van den Broek-Laman
Trip bevestigd. Het gaat om een foto van een naakte vrouw die
een handstand maakt tegen een muur.
Het werk is gemaakt door de Haarlemse kunstenaar Jan-Wil
lem Post. Volgens de burgemeester is de foto niet geschikt
voor een openbare ruimte als het raadhuis. „Het is hier een
openbaar huis, dat zo is ingericht dat iedereen zich welkom
moet voelen. Deze foto kan shockeren. Hij past misschien pri
ma in een museum, maarniet in een raadhuis." ANP
DEN HAAG - Zelfstandigen die tijdelijk in het buitenland
zijn en daar in financiële nood komen, kunnen een beroep
doen op de bijstand. Daartoe heeft het kabinet gisteren beslo
ten. Het besluit is vooral van belang voor binnenschippers die
in strenge winters in het buitenland in het ijs vast komen te
zitten.
Het kabinet stemde in met een voorstel van minister Melkert
van Sociale Zaken om de Algemene Bijstandswet in deze zin
te wijzigen, Met ingang van vorig jaar werd verlening van bij
stand over de grens onmogelijk, maar een enkeling 'bleek
daardoor in problemen te komen. ANP
- Er komt mo
gelijk een gemaal in de Afsluit-
3lijk om water van het IJssel-
5'neer naar de Waddenzee te
hompen.
Ju gebeurt dat met spuisluizen,
aaar door de stijging van de
eespiegel en de toenemende
neerslag zal dat in de toekomst
gaoeilijker worden. Rijkswater-
Otaat bestudeert een aantal mo
gelijkheden om het probleem op
3e lossen.
3 e bouw van een gemaal bij
^ornwerderzand of Den Oever
s een van de opties. Andere zijn
en verhoging van het waterpeil
nhet IJsselmeer waarbij de dij
den omhoog moeten, de aanleg
'vooroevers' waarop het
kan overlopen, of de aan-
van grotere spuisluizen.
verwachting zal de zee-
ffiiegel de komende halve eeuw
J5 centimeter stijgen, terwijl de
3iodem in de westelijke delen
:an Nederland 5. centimeter
laait.
)ok Friesland voorziet moei-
ijkheden bij de afvoer van re
De provincie werkt al
een studie naar oplossin
Zij moet kiezen tussen een
lieuw gemaal bij Lauwersóog
"if een vergroting van het water-
ippervlak van de Friese boe-
iem. De kostén kunnen oplopen
'ot150 miljoen. GPD
- Justitie moet
'ier Brabanders die op grond
'an anonieme getuigeverkla-
iingen waren veroordeeld we
tens een aantal gewelddadige
^vervallen in de jaren tachtig,
ien schadevergoeding betalen
'an maximaal 30.000 gulden.
Iet Europees Hof voor de Rech-
van de Mens heeft dat giste-
en bepaald.
be vier bankrovers kregen cel-
itraffen van twaalf tot veertien
aar. Zij gingen bij het Europees
Gerechtshof tegen de uitspraak
'n beroep omdat j ustitie gebruik
ïad gemaakt van anonieme ver-
daringen van elf agenten. Het
lof stelde dat de advocaten door
lie verklaringen hun werk niet
;oed konden doen. Minister
Sorgdrager zag zich door deze
genoodzaakt de vier
lirect vrij te laten. De vrijgeko-
nen mannen eisten daarop bij
iet mensenrechtenhof een scha-
levergoeding van in totaal drie
gulden. ANP
door Barend Strang
MOERDIJK - Hoe de kapitein
is? Het Indonesische beman-
ninglidlaat een brede lach zien
en heft zijn duim. „Very good,
the captain. Very good." In
haar hut zit Inet Klip (31) uit
Delfzijl. Zij is kapitein van de
Flintèrborg en de eerste vrou
welijke kapitein van de Neder
landse handelsvloot. Al twee
maanden lang. Nu pas doet ze
eënNederlandse haven aan. In
Moerdijk wordt tuinaarde uit
Letland gelost. Haar (Neder
landse) schip meet 3000 ton,
telt zeven bemanningsleden en
zwerft rond tussen Middel
landse Zee en de Noordkaap.
Inet Klip groeide op in het Gro
ningse Uithuizen en bezocht de
mavo in Uithuizermeeden. Ze
had geen enkele ervaring met
varen toen ze besloot naar de
zeevaartschool in Delfzijl te
gaan.,Nee, niks, nul-kömma-
nik's. Ja, een beetje kanovaren
in hétBoterdiep." Maar de be
roepen die haar op school wer
den voorgehouden, trókken
haar niet, „Secretaresse zeker,
een beetje de hele dag typen-
Al die dingen leken me stoffig
en saai
Zeevaartschool
Op de zeevaartschool, waar ze
de middelbare opleiding deed
voor de kleine handelsvaart,
was ze de enige vrouw in de
klas. Hoe die jongens dat von
den? „Ik weet het niet. Als je
dezelfde resultaten boekt, is er
weinig op je aan te merken. Het
was een gezellige tijd, mét een
heleboel nieuwe dingen, Ik
wist wat een boot was, maar
verder had ik er geen jota ver
stand van."
Twee jaar volgde Inet de oplei
ding voor stuurman. Öindat er
op. dat moment weinig emplooi
Was voor stuurlieden, deed ze
er nog een jaar demachinisten-
opleiding achteraan. Na de
school kwam ze eerst op een
kruipliner, oftewel een 'plat
luis', een schip dat zowel op zee
als op dë rivieren kan varen. Ze
kwam ermee tot Duisburg.
Vervolgens werd ze machinist
bij rederij Wagenborg in Delf
zijl, Tegen haar zin eigenlijk,
maar er bestond nu eenmaal
een tekort aan machinisten.
Dat ze als enige machinist op
een schip belandde, beviel
haar al helemaal niet. „Dan
leer jé jezelf te veel enge dingen
aan, verkeerde dingen. Je moet
zelf maar verzinnen of je het
goed doet. En daar is het te ver
antwoordelijk werk voor. Ik
ben dus terug gegaan aan dek.
Geen verschil
Een vrouw als kapitein, is dat
anders? „Het maakt geen ver
schil. Alleen kan ik het niet
vergelijken met mannelijke
collega's."
Dat moet Dick de Jong (32)
maar doen, ook kapitein bij de
Groningse rederij Flinter, de
eigenaar van het schip waar
biet nu het bewind voert. Ja
renlang heeft ze als stuurman
bij hem gevaren. Hij: „Het is
net iets anders dan alleen met
mannen. Ik denk dat het de
sfeer ten goede komt. Maar ie
dereen moet voor zijn vak
staan. Dan maakt het niet uit
of je man of vrouw bent. Alleen
in havens krijgen wouwen
vaak meer voor elkaar dan
mannelijk collega's."
Dat merkt een vrouwelijke
stuurman bijvoorbeeld als ze
bij het laden of lossen ergens
een voorman nodig'heeft. Inet
Klip: „Die is dan niet van het
dek af te slaan."
Soms merkt ze ook dat mensen
niet geloven dat zij de baas aan
boord is. „Dan gaan ze het ex
tra controleren bij de stuur
man. Of ze zoeken over de hele
boot. Vanzelf komen ze wel
weer bij je terug, want er is nie
mand anders. Voor mij maakt
het geen verschil. Kwaad ma
ken helpt niet. En anders moet
je niet gaan varen, want dan
word je knettergek."
Gezag heeft ze. En de verant
woordelijkheid kan ze aan.
„Daar groei je vanzelf in. En
als men ziet dat je verstand van
je werk hebt, dan verdien je
respect."
Lager pitje
Het ritme is twaalf tot veertien
weken varen, daarna zes tot
zeven weken verlof. „Ja, je so
ciale leven komt op een wat la
ger pitje. Maar dat hangt ook
van jezelf af." Over de toe
komst heeft kapitein Klip geen
flauw idee. „Ik blijf varen zo
lang ik het leuk vind." Mocht
ze trouwen en kinderen krij
gen, dan blijft ze thuis '„Ge
beurt dat niet, dan blijf ik va
ren."
Eigenlij k kent ze maar één pro
bleem: „Ik ben nog steeds re
gelmatig zeeziek. Niet dat ik in
een emmertje moet braken,
maar als het lang rustig weer is
geweest en we ineens een flin
ke wind te verwerken krijgen,
voel ik me niet helemaal pret
tig." GPD
foto Ed Oudenaarden/ANP
biet Klip (r) op haar schip, waarmee zij gisteren de haven van Moerdijk aandeed.
