Tokio showt vernuft
PZC
Prelude gaat soepel door de bocht
Expositie
nieuwste
ontwerpen
Een bombastische
Mercedes-studie
Nieuwe roadster
primeur in Japan
Ligfiets Oké-Ja als
goedkoop bouwpakket
auto motorfiets
39
zaterdag 1 november 1997
In de vroegere Japanse hoofdstad
Kyoto is vorige week de
wereldmilieuconferentie gehouden.
Geheel toevallig opende
driehonderd kilometer verder naar
het noorden, in de nieuwe Japanse
hoofdstad, de 32ste Tokio Motor
Show haar deuren. Deze
wervelende autotentoonstelling is
in de eerste plaats een showroom
voor het vernuft van de Japanse
auto-industrie. Maar de Japanners
stelen de laatste jaren niet meer de
show; de grote Europése merken
maken er de laatste jaren namelijk
een gewoonte van om enkele
verrassingen in Tokio te
presenteren.
Eén van die verrassingen is een
studiemodel van Volkswagen,
de W12Dit model is zo verrassend
omdat niemand van een merk als
Volkswagen een twaalfcilinder
motor in een exotisch gestileerde
sportwagen verwacht. De twaalf
cilinder kwam tot stand door twee
2,8 liter VR6-motoren aan elkaar
te koppelen. Zo is een motor ont
staan die korter is dan een gewone
viercilinder en minder weegt dan
de vierliter V8 van Audi. De 5,6 li
ter W12 motor, levert 309 kW/420
pk bij 5.800 toeren en haalt een
hoogste trekkracht van 530 Nmbij
3.000 toeren. De in eigen huis ont
worpen carrosserie is geheel uit
sterke koolstofvezel vervaardigd,
een licht en supersterk materiaal
uit de Formule 1.
Mazda MX-5
Acht jaar geleden kwam Mazda
met de MX-5 op de markt. Deze
b.etaalbare tweezits sportwagen
was direct succesvol en bracht een
nieuwe trend op gang. die door
veel Europese fabrikanten werd
opgepikt. Inmiddels is de MX-5,
na wereldwijd 420.000 verkochte
exemplaren, grondig onder han
den genomen (zie elders op deze
Het studiemodel van Volkswagen, de W12, is zo verrassend omdat niemand van een merk als Volkswagen een twaalfcilinder motor in een exotisch
gestileerde sportwagen verwacht. foto Katsumi Kasahara
te limousine voor de dag. Het is nu
nog een conceptauto, maar hij kan
binnen drie jaar realiteit worden.
Als naam wordt gedacht aan May-
bach, (zie elders op deze pagina).
Toyota Prius
Mercedes
Mercedes-Benz heeft na lange
marktstudies geconcludeerd dat
de wereld rijp is voor circa twee
duizend extravagante limousines
per jaar. Volgend jaar wordt de
huidige S-klasse, na een produc
tietijd van ruim zeven jaar, opge
volgd door een veel bescheidener
model. Toch is er volgens 'Das
Haus' behoefte aari een 'grote
Mercedes' zoals voor de oorlog en
in de jaren zestig. De laatste grote
Mercedes was de 600, waarvan er
in 17 jaar tijd 2.677 werden ge
bouwd en er met enig vertoon ook
één aan het Vaticaan werd gele
verd.
Het Japanse stylingbureau van
Mercedes kwam op de Tokio Mo
tor Show met een monstrueus gro-
Toyota levert als eerste fabrikant
ter wereld een hybride auto, met
twee motoren. Het gaat om de Pri
us, die is uitgerust met een schone
en geruisloze elektromotor voor in
de stad en een normale krachtbron
voor de buitenweg. De auto is nu al
in Japan te koop en zal volgend
jaar ook in Nederland op de markt
komen. De 4,38 meter lange vier-
deurs Prius heeft onder z'n tame
lijk opvallende plaatwerk, een
conventionele, 1,5 liter zestien-
kleps benzinemotor die z'n kracht
voor een deel naar de aangedreven
voorwielen stuurt en voor een deel
naar een elektromotor.
De grap van deze combinatie is dat
de bestuurder over een normale
motor beschikt voor normale om
standigheden, maar dat de auto
wanneer dat mogelijk is onge
merkt overschakelt op elektrische
aandrijving. Bijvoorbeeld in de
stad of tij dens f ilerij den. Dit levert
een halvering op van de anders
uitgestoten hoeveelheid C02. Bo
vendien zou de Prius ook een ge
middeld verbruik kunnen halen
van 1 op 28. Daarmee overtreft de
Prius de knappe GDI-motor van
de Mitsubishi Carisma nog een
flink stuk. Toyota'geeft de vijfper-
soons Prius niet alleen een knappe
hybride aandrijving mee, maar
zorgt ook voor goede rijeigen-
De eerste productierijpe hybride-auto ter wereld is de Toyota Prius.
schappen en een veilige carrosse
rie.
Toyota vond het niet alleen tijd
voor een hybride auto, maar ook
voor een opvolger voor de MR2
sportwagen. In Tokio werd hier
van het prototype getoond, dat
wat ons betreft, zonder belangrij
ke wijzigingen in productie mag.
Het model heet MR-S en is een
ledig verzonken cabrioletkap. De
letters MR staan ook nu weer voor
'mid rear', de positie van de motor
in het midden van de auto en de
aandrijving achter.
Het betreft een 1,8 liter viercilin
der met. een vermogen van 103
kW/140 pk. Dit hoge vermogen
word mede mogelijk gemaakt
door het variabele openingsmo-
tweezits sportwagen met een vol- ment van zowel de inlaat- als de
foto G PD
uitlaatkleppen. Volgens Toyota
zijn met dit WTI-systeem, zowel
de uitlaatgassen als het verbruik,
duidelijk geringer dan van de mo
tor in de bestaande MR-2.
De Toyota MR-S gaat volgend jaar
in productie en zal nog voor het
einde van 1998 op de Nederlandse
markt verschijnen.
Mario Vos
Japanse autoconstructeurs zijn
meesters in het bedenken van
prachtige afkortingen voor nieu
we technische vondsten. Zo ont
wikkelde Honda voor de vorig
jaar geïntroduceerde Prelude het
zogenaamde ATTS, een afkor
ting die staat voor Active Torque
Transfer System (Actieve Trek
kracht Verdeling). Dit systeem
moet het bochtgedrag van de au
to sterk verbeteren, omdat het
meer trekkracht leidt naar het
wiel in de buitenbocht.
Al sinds de beginjaren van de au
tomobiel breken technici zich het
hoofd over de aandrijving ervan.
Daarbij moet niet alleen gedacht
worden aan de keuze tussen
vóór-, achter- of vierwielaandrij-
ving, maar ook aan de verdeling
van de krachten tussen de beide
aangedreven wielen.
Rechtuit rijdend is dat nooit een
probleem, want dan moet elk
wiel dezelfde snelheid hebben,
maar in bochten legt het buiten
ste wiel de langste weg af en moet
het dus meer meters kunnen ma
ken.
Differentieel
Het is daarom niet mogelijk om
een as star aan te drijven, want er
moet een snelheidsverschil tus
sen het linker en het rechter wiel
mogelijk zijn. Deze voorziening
werd al lang geleden uitgevon
den en staat bekend als het diffe
rentieel. Zo'n differentieel heeft
echter een belangrijk nadeel. Als
één van beide wielen om welke
reden dan ook de kans krijgt door
te slippen, vloeit alle kracht van
de motor weg naar dat slippende
wiel.
Het differentieel is een goede op
lossing om snelheidsverschillen
tussen de twee wielen mogelijk te
maken, maar veel wenselijker
zou het zijn als ook de aandrijf-
krachten van de wielen in boch
ten konden verschillen. Daarmee
is het stuur- en bochtgedrag be
langrijk te verbeteren. En precies
dat heeft Honda voor elkaar ge
kregen met ATTS.
ATTS is eigenlijk een differenti
eel dat actief de aandrijfkrach-
ten tussen de twee aangedreven
wielen kan variëren. Die verde
ling wordt bepaald door elektro
nica, die daarbij gebruik maakt
van informatie over de stuur-
wielhoek, de G-krachten en het
motorkoppel.
De trekkrachtverdeling kan va
riëren tussen 50-50 bij rechtuit-
rijden en maximaal 80-20 (of an
dersom) in bochten.
Het verdelen van de trekkracht
geschiedt met behulp van hy
draulische koppelingen, die het
gedrag van het differentieel be-
invloeden. Daardoor gaat in een
bocht meer trekkracht naar het
buitenste wiel, dat ten opzichte
van het binnenwiel als het ware
accelereert. De auto draait daar
door versterkt in de richting
waarin de bestuurder stuurt.
Een bijwerking van het systeem
De Honda Prelude met ATTS gedraagt zich neutraal in de bochten.
zou kunnen zijn dat de auto de
bocht wil blijven rijden om het
buitenste wiel meer trekkracht
krijgt toegevoerd. Maar dat heeft
Honda verholpen door de wiel-
standen bij het verdraaien van
het stuur aan te passen.
Neutraal
Het resultaat van het ATTS is fr
appant, vooral in extreme bocht
situaties. De Honda Prelude met
dit systeem blijft veel langer neu
traal en reageert nauwelijks
meer op plotseling gasgeven of
gas loslaten. Dit in tegenstelling
tot de Prelude zonder dit sys
teem, die dan een duidelijke on
der- en overstuurreactie ver
toont. Je voelt dat de auto met
ATTS gewoon door de bocht
trekt, terwijl de auto zonder de
neiging heeft rechtuit te willen.
Olie
ATTS is onderhoudsvrij en be
hoeft net als een normale trans
missie slechts eens per 160.000
kilometer een olieverversing. Het
extra gewicht van het systeem
bedraagt 20 kilo. ATTS is voorlo
pig alleen leverbaar op de Honda
Prelude met 2,2 liter motor. Tot
voor kort was deze auto stan
daard voorzien van vierwielbe-
sturing, maar als ATTS wordt
gemonteerd vervalt de vierwiel-
besturing en heet de auto Prelude
2.2 VTiS.
De prijs van dit model bedraagt
72.990 gulden, inclusief extra
spoilers en een iets ander interi
eur. Dat is 5.000 gulden meer dan
de vergelijkbare Prelude met
vierwielbesturing.
Mario Vos
Fabrikant Daimler-Benz is
er zelf erg over te spreken:
de Mercedes-Benz Maybach.
Het is een enorme limousine
welke is ontsproten aan de
knappe Japanse design-kop
pen van Mercedes' Design Cen
ter in het Land van de Rijzende
Zon. Stellig is deze Maybach
een van de grootste blikvangers
van de Tokyo Motor Show.
Daimler Benz omschrijft de
modelstudie als een perfecte
balans tussen traditie en inno
vatie en belooft deze auto voor
de toekomst van de allerrijk
sten.
De Maybach is dus meer dan
een pure tentoonstellingsauto
en in feite het paradepaard van
de ultieme „Luxusklasse" van
de nabije toekomst. Voor wie
niet precies weet waar de naam
Maybach vandaan komt, is het
wellicht goed even het geheu
gen op te frissen.
Wilhelm Maybach was Duits-
lands bekendste autoconstruc
teur in de beginjaren van de au
to. Maybach, die in 1846 werd
geboren en overleed in 1929,83
jaar oud, was een van Gottlieb
Daimlers dikste vrienden. Dal
was al zo, lang voordat de eer
ste auto in 1886 over de kinder
kopjes hobbelde.
Pruttelmotoren
Het was Wilhelm Maybach die
de pruttelmotoren van de eer
ste Daimler-auto's aan de praat
kreeg. Zijn naam sierde in de
jaren dertig de grootste Duitse
'Luxuswagen', de Maybach 12.
Nadat Gottlieb Daimler was
overleden verliet Maybach de
fabriek Daimler Motorwerke
en begon in 1907 voor zichzelf
in Bissingen/Wuerttemberg en
korte tijd later in 1911 in
Friedrichshafen, waar hij in
zijn eigen fabriek de motoren
bouwde voorde enorme Zeppe
lin-luchtschepen.
De nu getoonde Mercedes-
Benz-Maybach is niet alleen
een grote, maar ook een zeer
luxueuze auto. Hij is nog groter
dan de Mercedes S 600 en meet
5,77 meter. Er zit een uitgebrei
de bar in en de zakenman kan
beschikken over drie telefoon
systemen. Onder de motorkap
bevindt zich een twaalfcilin
der.
Nol van Bennekom
De Mercedes Maybach is in feite het paradepaard van de ultieme
„Luxusklasse" van de nabije toekomst. foto AP
De nieuwe Mazda roadster
zal onder de zestige mille
op de Nederlandse markt ge
bracht worden. De opvolger
van de succesvolle MX-5 is een
van de primeurs op de Tokiose
autotentoonstelling die nog tot
en met zondag duurt. In het
voorjaar wordt de auto in Ne
derland geïntroduceerd.
De Mazda MX-5 gaat al een
flink tijdje mee. Hij werd in
1988 op de markt gebracht en
sinds die tijd zijn er ruim
420.000 exemplaren verkocht
in meer dan 50 landen. Voor Ja
panse begrippen heeft zijn ver
vanger tamelijk lang op zich la
ten wachten. Het eerste wat
aan deze sierlijke tweezitter
opvalt is dat de koplampen niet
meer van het uitklappende
,,slaapoog"-type maar elips-
vormig zijn.
De onderste helft van het voor
front bestaat uit een spoiler,
waarin een grote luchtinlaat is
uitgespaard. Qua maatvoering
is de nieuwe roadster vrijwel
gelijk aan de huidige MX-5.
Lengte en breedte zijn 3.945
mm en 1.676 mm.
Er is keuze uit twee motoren,
een 1.6 van 110 pk en een 1.8
van 140 pk. De in Tokio getoon
de versie is een 1.8 met een zes
versnellingsbak, die als over
drive wordt toegepast.
Binnenruimte
Volgens de fabrikant biedt de
nieuwe roadster meer binnen
ruimte. In de achterbak kun
nen bijvoorbeeld twee golftas-
sen worden opgeborgen en er is
meer opbergruimte in de 'por
tiervakken en in het hand
schoenenkastje.
De softtop is zodanig gewijzigd
dat er nu een verwarmde glazen
achterruit in is verwerkt. Tij
dens het rijden met open kap
kan een opvouwbaar wind
scherm worden gebruikt.
Ander opmerkelijk nieuws van
Mazda is de Demio, een kleine
MPV die vanaf juli volgend jaar
ook in Nederland op de markt
zal verschijnen. Het model ziet
er leuk uit en biedt bovendien
veel ruimte. Voor Mazda in Ne
derland betekent de Demio de
intrede in een nieuw marktseg
ment. Voiige week hebben we
al aandacht aan deze nieuwko
mer besteed, die zal worden
voorzien van een 1.3 liter 83 pk
motor of een 1.5 liter 100 pk
motor.
Het is nog niet bekend welke
uitvoeringen in Nederland op
de markt zullen worden ge
bracht. Ook van de prijs valt
nog niets te zeggen.
In Frankfurt prijkte de 626 Wa
gon al op de Mazda-stand. Ook
in Tokio wordt hij nu - voor het
eerst in Japan - aan het publiek
getoond. Deze auto zal in janu
ari in Nederland in de verkoop
komen.
In Japan wordt hij de Capella
Wagon genoemd. Op de Tokyo
Motor Show is een versie met
een 2 liter zestienkleps motor te
zien. Ook is er een vierwielaan-
gedreven versie te bewonderen.
Nol van Bennekom
De Oké-Ja van Flevobike
slaat aan als zelfbouw-lig-
fiets. Met een knipoog naar Ikea
lanceerde de ligfietsbouwer in
Dronten dit voorjaar een model
waarop iedereen zonder proble
men wegrijdt. Voor de aankoop
van de meeste ligfietsen bestaal
er een drempel, omdat flink oe
fenen noodzakelijk is.
De Oké-Ja is met een prijs van
980 de goedkoopste ligfiets in
Nederland.
Daarvoor krijgt de koper een
bouwpakket met imbussleutel.
Het monteren door de dealer
kost overigens maar 75 extra.
De fiets is opgebouwd rond een
robuuste maar lichte stalen
balk.
De houding op deze ligfiets is
vrij rechtop, daarom is er ge
makkelijk op te fietsen. Des
kundigen noemen dit model
meer een zitfiets.
Er is slechts één maat verkrijg
baar. Het stoeltje is instelbaar
om de fiets voor zowel lange als
korte mensen geschikt te ma
ken.
Zitfiets of ligfiets, hard fietsen
met deze Oké-Ja is zeer goed
mogelijk. Flevobike-medewer
ker Ymte Sijbrandij reed er de
toerklassieker Luik-Bastena
ken-Luik mee en sloeg 250 kilo
meter lang geen gek figuur.
Vliegende winkels
De BOVAG-afdeling Tweewie-
Iers constateert een opleving
van het verschijnsel 'vliegende
winkels' in het land en waar
schuwt voor de slechte kwaliteit
van de fietsen die hier te koop
worden aangeboden.
Het begint meestal met een ad
vertentie waarin goedkope fiet
sen worden aangeboden tijdens
een of meer verkoopdagen in
cafézalen of sporthallen.
Volgens de BOVAG koopt men
hier gemakkelijk een kat in de
zak. De goedkope fiets blijkt ge
breken te hebben, garantie
wordt niet gegeven en de verko
pers laten geen adres of tele
foonnummer achter. Fietsen
makers staan meestal niet te
trappelen om dit soort fietsen te
repareren.
De BOVAG-functionaris: „Van
een slechte fiets kun je nu een
maal geen goede maken en de
klant blijft teleurgesteld".
Theo van der Kaaij
