Variaties op
pannenkoeken
Bakwonder
bestaat niet
Ruby gaat strijd aan met schoonheidsideaal
'n plek
de zon...
tafel en trend zaterdag 18 oktober 1997 35
aan tafel
De Kluizenaer: kaantjes,
suikerbiet en stropievet
Campagne Body Shop
voor meer zelfrespect
De zonneboiler
I
Brassery De Kluizenaer
Lammerensteeg 5
4331 MB Middelburg
Tel. 0118-625287
Sluitingsdag: maanclag
Keuken open vanaf 11.00 uur tot 21.30 uur
Creditcards: Visa en Eurocard; pinnen mogelijk
Kinderen welkom; aangepaste gerechten en porties
Rolstoel: heel moeilijk, toilet op verdieping.
Waar de Middelburgse
Lammerensteeg zich verbreedt tot
een intiem pleintje vinden we een
opmerkelijk restaurantje. Een beetje
verscholen tussen de Langeviele en de
Korte Geere. Je moet De Kluizenaer
even zoeken, maar eenmaal gevonden,
kom je er moeilijk weer weg, want er is
hier veel te beleven.
Wie de kaart waagt, krijgt de
'Kroniek van de Kluizenaer' aan
gereikt, een aantrekkelijk uitge
voerd krantje met anecdotische
bijdragen van dialectkundige Jan
Zwemer waarin alle gerechten
worden genoemd met een ludieke
beschrijving en dat je thuis nog
eens kunt nalezen.
Thea Rotte zet eerst een mandje
met stokbrood en drie potjes met
boter, stroopvet en kaantjes op ta
fel. Voor de 'Zeeuw-in-opleiding'
biedt de Kroniek uitleg: „Smeer
het stroopvet op uw brood, strooi
er wat kaantjes op en vervolgens
wat zout". Je moet sterk in je
schoenen staan, wil je stroopvet en
kaantjes niet allemaal opeten.
De Kaart/Kroniek is verdeeld in
een rubriek 'De Kluizenaer over
dag, tot 17.00 uur' en 'De Kluize
naer 's avonds', aan dit onder
scheid wordt echter, zo blijkt, niet
strikt de hand gehouden, dat wil
zeggen dat ik tijdens de lunch toch
mag kiezen uit het avondpro
gramma.
Dat wordt als voorgerecht een To
rentje van gerookte zalm, ofwel
.Olleke-Bolleke met aardappel,
pootjebadend in een plasje kom-
kommer-dilleroom'.
Erik en Thea Rotte hebben vijf
maanden verbouwd en ver
werkten onder meer ruim twintig
Vlaamse rolluiken in het bijzon
der uitziende plafond. Wat tot
voor kort een modern en nogal ste
riel kantoorpand was, is nu een
oergezellige eetgelegenheid met
veel sfeerbepalend geloogd gre
nen en kleine niveauverschillen
die de ruimte verdelen in eilandjes
voor geanimeerde onderonsjes.
Wat De Kluizenaer onderscheidt
van andere restaurants is niet al
leen de intieme sfeer maar ook de
persoonlijke kijk die Erik Rotte
heeft op de keuken. De patron
komt uit een horecafamilie in
Oostkapelle, heeft het een en an
der gezien van de wereld en kwam
tot de conclusie dat het op Walche
ren zo gek nog niet is. Met name de
produkten die Zeeland voort
brengt zijn voor hem van onschat
bare waarde. Er zijn veel Zeeuwse
gerechten, waarvan een aantal
sterk eilandgebonden zijn en an
dere. soms in gewijzigde vorm,
overal in de provincie voorkomen.
Veel van die gerechten zijn verge
ten of op de achtergrond geraakt.
Vaak zijn het niet meer dan ingre
diënten, zoals kaantjes en stroop
vet die in combinatie met iets an
ders werden gegeten. Erik Rotte
heeft ze 'herontdekt', nieuw leven
ingeblazen. Bovendien vond hij
nieuwe, niet zo voor de hand lig
gende toepassingen van Zeeuwse
produkten.
Suikerbiet
Een voorbeeld van deze creatieve
aanpak is de suikerbiet op de
kaart van De Kluizenaer. Tijdens
de bietencampagne, die momen
teel in volle gang is, worden we al
lemaal bijna dagelijks geconfron
teerd met dit echt Zeeuwse
produkt. Maar de waarschuwing
'Slik op de weg' zal waarschijnlijk
geen gedachten aan culinair genot
bij u oproepen. Erik Rotte heeft
echter wél inspiratie geput uit de
suikerbiet. Hij schaaft er schijfjes
van en frituurt deze tot knapperi
ge, zoete chips waarna hij ze ge
bruikt als garnituur bij gerechten
als Tournedos 'Lange Jan', een ge
recht dat hij om de vorm genoemd
heeft naar de markantste toren
van Middelburg.
Dat brengt me terug op de bena
ming van het restaurant: één van
de blikvangers is een' solide, drie
ton wegende kluis die de vorige ei
genaar van het pand vanwege het
gewicht maar heeft laten staan.
Thea en Enk Rotte bewaren er nu
de wijn in, een bescheiden maar
leuk gevarieerde collectie een
witte en rode Bordeaux als huis
wijn voor f 5,50 per glas of
f 27,50 per fles, twee Zuidafri-
kaanse wijnen, wit en rood, van
het wijngoed Avondrust, beide
24,75. twee Chilenen, wit en
rood, van Viu Manent voor respec
tievelijk 29,50 en 28,00, een
witte en rode Sebastiani uit Cali-
fornië voor/ 34,00 en vier Franse
wijnen. Muscadet de Sèvre et Mai
ne sur Lie, Cuvée Prestige
34,50) en Klingenfus Tokai Pi-
not Gris 34,00) in de categorie
wit en Chateau de Roy-Puisse-
guins, St. Emilion 38,50) en
Bouchard Ainé Pinot Noir
38,50) als rode. Voor de liefheb
bers is er keus uit twee Champag
nes: Cattier 89,00) en Moet et
Chandon 120,00). En nu we het
toch over de drankjes hebben, het
valt me op dat De Kluizenaer een
heel leuke keuze heeft aan alcoho
lische koffies 9,75) met allerlei
combinaties van likeuren en een
opvallend gebruik van chocolade.
Petroliestel
De zalm is huisgerookt, heel zacht
en delicaat, om en om gestapeld
met krokante aardappelchips,
heel verrassend en de saus is lek
ker fris. Vervolgens proef ik twee
van de hoofdgerechten, omdat de
keus zo moeilijk is. Duinkonijn op
't petroliestel blijkt een ouderwets
klaargemaakt stukje Walchers
wild. Erik Rotte laat het konijntje
langzaam sudderen, zodat het
sappige vlees als het ware van het
bot valt. Champignons, wortel,
spercieboontjes en een mooi rood
stoofpeertje zijn de klassieke be
geleiders maar bijzonder zijn de
garnaaltjes in de rozemarijnsaus.
Een heerlijk herfstgerecht voor
39,50.
Tongschar is een minder bekende
vis die naar één van de belangrijk
ste vangstplaatsen ook wel
'Schotse schol' wordt genoemd.
Het is echter noch tong, noch
schar, noch schol, maar een heel
aparte vis met een mooie structuur
en een fijne smaak. Erik Rotte
bakt de tongscharfilets mooi
bruin en serveert ze op een bedje
van puree en venkel en omgeven
met een saus van 'boerinnemos-
terd van Schouwen-Duiveland'
36,50).
Het streekgebonden karakter dat
De Kluizenaer uitstraalt, strekt
zich ook uit tot de nagerechten. Op
dit terrein kan de rechterhand van
Erik Rotte in de keuken zich hele
maal uitleven; Herko van Arragon
heeft een voorliefde voor het ma
ken van patisserie en is druk doen
de zich daarin te specialiseren. Ik
krijg een selectie van zijn creaties
voorgeschoteld: een kleurig plaat
je en ik noem de prijs van de ge
rechtjes zoals ze afzonderlijk op
de kaart staan: griesmeel met bes
sensap, 'een nagerecht zo oud als
de weg naar Ter Bottinge',
14,50), Chocolade-parfait,
zelfgecomponeerd choco-ijs met
profetenbrood, 16,50), Wentel
teefjes, met citrussalade en vanil-
leijs 15,50), Appelbolletje, zo
uit de oven met fluweelzachte
schuimige koffiesaus en romig ijs
16,50) en Dronken Peer. licht
aangeschoten peer, ondersteund
door drie ijskoude vrienden
17,50). Voor wie liever een har
tig slot wenst, heeft De Kluizenaer
een Walchers Kaasplankje, Boe-
rekaes uut Schellach mee een
glaesje Walcherse Juttersbitter
15,50).
De Kluizenaer is gezellig, heeft
een verrassende en goede keuken
en belooft een bastion te zijn van
de streekgebonden gastronomie.
Rien van Reems
Eric Rotte (rechts) met een aantal Kluizenaerspecialiteiten: chips van
suikerbiet (links), suikerbietenmousse met munt (midden) en tompouce
van suikerbiet en beenhammousse en Herco van Arragon (met de sui
kerbiet voor bereiding). foto Lex de Meester
Niets simpeler dan het
bakken van
pannenkoeken. Toch heeft een
fabrikant bedacht dat het nog
eenvoudiger moet. De betweter
heeft een alternatief bedacht
voor de eieren, meel en
melkmethode. In zijn plastic fles
zitten alle ingrediënten. Een
halve liter water erbij, 45
seconden schudden en het
beslag kan in de pan. 'Shake a
Cake' heet het wonder uit een
Engelse fabriek. Maar ze
kunnen daar niet tellen.
Westmill Foods, de bewuste
fabriek, wil dat het nóg ge
zelliger wordt op een kinderfeest
je. De deelnemers moeten daartoe
tijdens het pannenkoeketen om
beurten de volgende tekst zeggen:
„Pan-ne-koek met kren-ten; Pan
ne-koek met stroop; Wat heb jij te
koop! "Bij het 'jij'moet de spreker
naar een ander kind wijzen dat
dan dient te antwoorden. Bijvoor
beeld appel, stroop, kaneelsuiker,
krenten of poedersuiker.
Het feest kan uitlopen op een dra
ma. De fabriek belooft dat het nor
male pak 'Shake a Cake' goed is
voor veertien pannenkoeken.
Maar na zeven exemplaren _ook
nog bijna doorzichtig dun en van
niet overdreven afmeting komt
er niks meer uit de plastic fles. Je
kind zal voor het vieren van zijn
verjaardag maar dertien vriendjes
in huis hebben gehaald en moeder
slechts één pak 'Shake a Cake'.
Zeven keer zal na de uitroep 'wat
heb jij te koop' een droevig 'hele
maal niets' moeten klinken.
Stroop
Dezelfde fabriek presenteert ook
nog de Amerikaanse variant van
een pannenkoek in een fles. In
Amerika is alles groter, behalve de
pannenkoeken. Die eten ze er 's
ochtends, vooral met stroop. Ze
zijn droog en er gaat eerst een
laagje boter op, anders zakt de
stroop binnen een halve seconde in
het baksel weg. Dat probleem kent
'Shake a Cake' niet. De stroop
blijft op de pannenkoek liggen,
alsof het een gewoon Nederlands
exemplaar is. Wat grootte en dikte
betreft, lijkt de Amerikaanse vari
ant wel net echt.
Wie vraagt er eigenlijk om deze
moderne beslagtechnieken? Ne
derlandse vaders en moeders toch
niet? Iedereen groeit op met het
me plaats staan tot zich aan de op
pervlakte belletjes hebben ge
vormd. Maak een kuiltje in de
bloem en doe de gistoplossing er
in. Roer met een mixer tot het be
slag glad en klontvrij is. Voeg al
roerende de resterende melk toe.
Laat het beslag afgedekt met een
bord of vochtige theedoek op een
tochtvrije, tamelijk wanne plaats
ongeveer 1 uur rijzen
Bak intussen het spek in de koe
kenpan langzaam krokant en
neem het uit de pan. Gebruik het
spekvet om de pannenkoeken te
bakken. Verhit een deel van het vet
in de koekenpan en leg er drie tot
vier plakjes uitgebakken spek in.
Giet hierop het beslag tot de bo
dem van de pan net bedekt is en
bak de spekpannenkoek. Serveren
met stroop.
Pannenkoekenrolletjes
met gerookte forel
(borrelhapje)
200 gram gei-ookte forelfilet
1/8 liter zure room
1/2 eetlepel gesnipperde dille
zout, peper
2 pannenkoeken (uit eerste recept)
Voorbereiding (tenminste 2 uur
van tevoren): Pureer de forelfilet
en meng de zure room en dille er
door. Voeg naar smaak zout en pe
per toe. Bestrijk de pannenkoeken
met het forelmengsel, rol ze op en
vex-pak de rollen, apart, in plastic
folie. Leg ze tenminste 2 uur in de
koelkast. Afwerking: Snijd de
pannenkoekrollen in stukjes van 2
a 3 centimeter en steek er een
cocktailprikker dooi-.
Marcel de Jong
Slank, jong, atletisch en gebruind. Wie niet aan de schoonheidseisen voldoet
telt niet mee. Zo simpel ligt dat. Want alleen een maatje 36, lange benen,
een rimpelloos gezicht en glanzend haar zijn garanties voor succes. En dus
geluk. De reclame zegt het en wij geloven het. Daarom lijnen we tot we haast
letterlijk een ons wegen en trainen we tot de fitnessapparatuur voorgoed in
onze billen staat geëtst. Om vervolgens gefrustreerd te concluderen dat we
nooit ofte nimmer een Claudia Schiffer zullen worden. Hoog tijd dus om het
ideale vrouwbeeld eens bij te stellen en aan ons zelfrespect te werken, vindt
The Body Shop.
Ruby heet ze. Ruby Evangelista
Rubensiana voluit. Ze heeft
een vriendelijk gezicht, stralende
ogen, een goed gevulde boezem,
brede heupen, een buikje en forse
dijen. Ruby is een vrouw als zo ve
le, met alles d'r op en d'r an. En
toch is ze nog maar een j aar oud. In
september '96 werd ze geboren op
een Apple Macintosh-computer in
Londen. Ruby is een poppetje,
maar zeker geen Barbie. Ze lijkt er
zelfs niet op. En dat is nou net de
bedoeling. Want Ruby gaat de ko
mende tijd het hedendaagse
schoonheidsideaal, een bron van
frustratie voor zo menige echte
vrouw, ter discussie stellen.
Ruby is het boegbeeld van een
twee jaar durende campagne rond
het thema 'eigenwaarde', die The
Body Shop lanceerde in samen-
werking met de organisaties Alet-
ta (vrouwengezondheidszorg),
Mama Cash (internationale steun
aan vrouwenprojecten), Nisso
(Nederlands Instituut voor Soci
aal Seksuologisch Onderzoek) en
TransAct (centrum voor hulpver
lening en bestrijding van seksueel
geweld).
De rondborstige blondine bindt de
strijd aan tegen het verstikkende
schoonheidsideaal, dat vrouwen
amper ruimte laat voor zelfver
trouwen en zelfrespect. Ze doet
dat niet voor niks: het gangbare
vrouwbeeld heeft namelijk niets
meer met geluk te maken, hoezeer
de reclamewereld ons dat ook wil
doen geloven, maar alles met com-
Ruby gaat de komende tijd het hedendaagse schoonheidsideaal, een
bron van frustratie voor menige echte vrouw, ter discussie stellen.
plexen, obsessies en een ongezon
de, soms zelfs dodelijke leefwijze.
Want broodmager mag dan wor
den gepromoot als vooiwaarde
voor geluk, de weikelijkheid is wel
even anders, concludeert The
Body Shop in het boekje Full Voice
dat ter gelegenheid van de cam
pagne is verspreid. 'In de laatste
30 jaar is het ideale gewicht van
vrouwen, zoals het wordt gepre-
senteerd in de media, met 15 kilo
afgenomen! Dat is niet eerlijk. Het
is niet moi'eel verantwoord. Het is
zelfs gevaarlijk en ongezond. Toch
gaat deze domme houding van
kwaad tot erger. Tweedei'de van
alle vrouwen wil graag afvallen.
Ondeilussen doet de helft van de
scholieres al aan de lijn. Naar
schatting lijden in Nederland
30.000 vrouwen tüssen de 15 en 29
jaar aan eetstoornissen als ano
rexia nervosa (oveimatig lijnen of
helemaal niet eten) of boulimia
nervosa (vreetbuien en daarna al
les weer uitbraken). Meestal be
gint de ziekte in de pubeifeit en 75
procent van de boulimiapatiënten
heeft eerst anorexia gehad. 1 op de
10 vrouwen met anorexia sterft
door uithongering of zelfmoord.
Nog niet de helft van de patiënten
geneest volledig van deze ziektes.
En het aantal patiënten met een
eetstoornis neemt jaarlijks toe...'
Bij een psychologische studie in
1995 bleek dat zeven van de tien
vrouwen zich depressief, schuldig
en beschaamd voelen nadat ze drie
minuten naar foto's van modellen
in tijdschriften hadden gekeken.
Een recent onderzoek in Engeland
bi-acht zelfs aan het licht dat elf
procent van de Engelse ouders een
kind zou laten aborteren als ze
wisten dat het voorbestemd was
om zwaai'lijvig te worden. Met an
dere woorden: ruim één op de tien
ouderparen gunt zijn eigen kind
het leven niet als het dik zou zijn!
Cijfers die er niet om liegen. Maar
waar we als maatschappij ook zelf
vei-antwooi-delijk voor zijn. Want,
zoals het in de campagne heet: 'Er
gens in de tijd is de maatschappij
het spoor bijster geraakt. We heb
ben ooit besloten dat hóe een per
soon er uitziet belangrijker is dan
wie die persoon is.' Maar dat bete
kent dat het ook anders kan. 'Nu is
het moment gekomen voor een
nieuwe start. Het is hoog tijd dat
we beginnen te genieten van wie
we zijn: een fantastisch, adembe
nemend individu.
De campagne heeft tot doel het ge
voel van eigenwaarde en zelfres
pect bij vrouwen over de hele we
reld te stimuleren. Ongeacht ras
en maat. Ruby is de verpersoonlij
king van alles waar de campagne
om draait: ze weet wat ze wil en
gelooft in zichzelf. Ze wijdt haar
leven aan het nastreven van ge
lijkheid en de verheerlijking van
alle schoonheidstypes. In een later
stadium van de campagne zal ze
ook aandacht besteden aan the
ma's als 'vrouw en gezondheid',
'geweld binnen relaties' en 'vrouw
en werk'. Maar Ruby's eerste aan
val geldt vooral het huidige
schoonheidsideaal. Want. 'Slechts
een paar vrouwen zien eruit als
een topmodel. De overige drie mil
jard niet.'
Kitty van Gerven
bakken van pannenkoeken en in
elke keuken staat tegenwoordig
een extra stroomgroep aan hulp
machines. Een paar eieren in de
komliter melk erbijeen pak pan
nenkoekmix, snufje zout en mixen
maar. Elsje Fiederelsje, het kunst
je is zo geflikt. Een moeder die
geen pannenkoekbeslag kan ma
ken, kan ze ook niet bakken. Het
enige probleem is eerder dat ver-
di-aaide omkeren in de pan. Daar
verandert 'Shake a Cake' niets
aan.
Het keergelazer is wel voorbij met
de kant en klare, volgens oud re
cept gebakken 'pannekoeken'
(nog zonder de tussen-n) van De
Bioderij uit Sliedrecht. Vei-krijg-
baar in pakjes van acht stuks. Het
opwarmen kan in de koekenpan,
oven, au bain marie of razendsnel
(20 seconden) in de magnetron.
Koud serveren is ook mogelijk. Al
leen oprollen lukt van geen kanten
en dat moet met een beetje pan
nenkoek natuurlijk wel kunnen.
Een paar recepten:
Driekorenpaimenkoeken
met bananenvulling
100 gram volkorentarwemeel
75 gram boekweitmeel
75 gram rijstemeel
1 theelepel zout
1/2 liter melk
2 eieren
boter
voor de vulling:
3 rijpe bananen
2 eetlepels vers citroensap
200 gram Hüttenkase
50 gram rozijnen
1/2 theelepel kaneel
1/2 theelepel koriander
Meng in een beslagkom de meel
soorten met het zout. Giet de helft
van de koude melk erbij en roer
om. Schenk daarna de rest van de
melk er in gedeelten bij en klop er
een glad beslag van. Breek de eie
ren een voor een boven het beslag
en roer tot ze volledig zij n opgeno
men. Bak van het beslag in boter
pannenkoeken. Prak voor de vul
ling de bananen fijn. Vermeng de
bananenpuree met het citroenspa,
de Hüttenkase, de rozijnen en de
kruiden. Vul de pannenkoeken,
hiermee en rol ze op.
Spekpannenkoeken
400 gram bloem
3/4 liter lauwe melk
1 theelepel zout
15 gram verse gist
1 theelepel suiker
200 gi-arn rookspek,
in dunne plakjes
stroop
Zeef bloem en zout in een kom. Los
de gist op in een deel van de melk
en roer de suiker erdooi-. Laat de
gistoplossing op een tamelijk war-
Iedereen groeit op met het bakken van pannenkoeken en in elke keuken staat tegenwoordig een extra
stroomgroep aan hulpmachines. Een paar eieren in de kom, liter melk erbij, een pak pannenkoekmix,
snufje zout en mixen maar. foto Paul Janssen
daar wil ik alles van weten
Voor elk daktvpe 'n zonneboiler
ft Overheidssubsidie Milieuvriendelijk
ft Aanzienlijke besparing op energiekosten
ft Past op bijna elke CV-ketel TNO getest
ft Koop- en huurmogelijkheden
ft Al méér dan 20.000 zonneboilers geplaatst!
Bel voor meer informatie Holland Solar (030) 232 80 08 of
stuur de ingevulde bon in een ongefrankeerde envelop naar:
Holland Solar, Antwoordnummer 9004, 3500 ZA Utrecht
U ontvangt dan het actiepakket 'Alles over zonneboilers'
Branchevereniging Holland Solar in samenwerking
met de Stichting Promo Zonneboiler,
opgericht door AGPO, ATAG/LZE en NEFIT FASTO
I Adres
I Postcode
|^laats
(Advertentie)
De zon geeft ons enorm veel energie:
meer dan veertig keer zoveel dan we jaarlijks
aan gas, electriciteit én benzine verbruiken.
Die zonne-energie kunnen we thuis
het hele jaar door (óók bij 'n bewolkte hemel)
gebruiken. Bijvoorbeeld om het douche- of
badwater te verwarmen met een zonneboiler.
