Chirac lanceert Grote Drie
Advocaten woedend
over vrijlating Papon
Betalingen aan EU
worden eerlijker
Vierhonderd doden door orkaan Mexico
Surinaamse ambtenaren ondanks intimidatie in staking
Prodi probeert EU
gerust te stellen over
kabinetscrisis Italië
Afdeling inlichtingen
ambassade Israël
uit Jordanië gezet
buitenland zaterdag 11 oktober 1997
ANTIEK
VEILING
Paleis in
Brazzaville
veroverd
Kinderen dood door landmijnen
Franse artsen maken excuses
Audi roept auto's terug
Zorgen EU-justitieministers
Rokende paren vrijen minder
Voortaan jaarlijkse top van Frankrijk, Duitsland en Rusland
Ruimtesonde
klaar voor reis
naar Saturnus
KUKDAG: 16 OKTOBER A.S.
VAN 14 TOT 21 UUR.
VEILING: 17 OKTOBER
VANAF 13.30 UUR.
VOOR UITGEBREIDE INFO:
ZIE ADV. PAGINA 32
RUBRIEK ANTIEK
VEILINGLOKATIE:
HOTEL ARNEVILLE
BUITENRUSTSTRAAT 22
MIDDELBURG
VEILINGHUIS
B. WITTE
VLASMARKT 11
MIDDELBURG
TEL./FAX: 0118-614105
KINSHASA - De tegen
standers van de Congolese
president Lissouba heb
ben volgens buitenlandse
hulpverleners tijdens he
vige gevechten het presi
dentieel paleis in Brazza
ville veroverd.
Eerder op de dag nam de
militie van de voormalige
militaire heerser Nguesso
het vliegveld en het ge
bouw van het ministerie
van Financiën in.
Kinshasa, de hoofdstad
van de Democratische Re
publiek Congo aan de
overkant van de rivier de
Zaïre, werd bij gevechten
getroffen door artille
riegranaten, Volgens oog
getuigen werden drie
mensen gewond toen een
granaat insloeg bij het In
tercontinental Hotel. De
afgelopen weken zijn in
Kinshasa 23 doden geval
len door artilleriebeschie
tingen over de rivier.
President Lissouba, die
aan de overkant op be
zoek is in Kinshasa, er
kende het verlies van het
vliegveld. „Wij hebben
een slag verloren, maar
dat betekent niet dat wij
de oorlog hebben verlo
ren", zei hij vrijdag tegen
journalisten in de Kinsha
sa. RTR/DPA
LUANDA - Vier kinderen zijn in Angola gedood door land
mijnen. De Angolese politie heeft dit vrijdag gemeld. De
slachtoffers verloren donderdag het leven bij een mijnont-
ploffing in de noordelijke provincie Kwanza-Norte. Eerder in
de week raakten vijf mensen ernstig gewond door landmij
nen, onder wie een moeder met haar kind.
In de twintig jaren van strijd in Angola hebben de landmijnen
er zeker 100.000 slachtoffers gemaakt, de koloniale oorlog
(1961-1975) buiten beschouwing latend. Er liggen nog min
stens negen miljoen mijnenvolgens een schatting van de Bel
gisch-Franse hulporganisatie Handicap International. AFP
PARIJS - Na de Rooms-Katholiek Kerk en de belangrijkste
politievakbond bereiden de artsen in Frankrijk een spijtbe
tuiging voor over de houding van hun collega's jegens de joden
in de Tweede Wereldoorlog.
De orde van artsen, een conservatieve organisatie, bespreekt
de verklaring volgens voorzitter Bernard Glorion tijdens de
jaarvergadering. In 1941 bepaalde het Vichy-regime. dat met
de Duitsers collaboreerde, dat in elk departement slechts 2
procent van de artsen joods mocht zijn. De orde heeft dit be
sluit met veel ijver uitgevoerd. Ook een decreet waarin het
aantal buitenlandse artsen werd beperkt, viel bij de Franse
geneeskundigen in goede aarde. AFP
INGOLSTADT - Audi, onderdeel van het Duitse Volkswa
genconcern, roept ruim 900.000 auto's terug naar de garage
voor verbeteringen aan de airbags. Er heeft zich een aantal
gevallen voorgedaan waarbij de airbag zich spontaan op
blaast door elektrostatische ontlading bij in- of uitstappen
van de bestuurder.
Het euvel wordt verholpen door een extra massaverbinding
aan te leggen. Het gaat om 835.000 auto's van de typen Audi
80, A4, A6 en A8 van de modeljaren 1995 en 1996. Verder moe
ten 68.800 wagens terug van de typen Audi 80, 100, 200, V8
Coupé en cabriolet van de modeljax-en 1988 tot 1992, DPA
MONDORF - De Europese ministers van Justitie willen harde
eisen stellen aan de landen uit Midden- en Oost-Europa die
toetreden tot de Europese Unie.
Nederland heeft vrijdag geopperd een lijst met eisen aan te
leggen om het justitiële systeem en het mensenrechtenbeleid
inde kandidaat-lidstaten te toetsen. Een verdrag over samen
werking in de strijd tegen georganiseerde misdaad moet voor
komen dat maffia-organisaties de EU via de nieuwe lidstaten
infiltreren.
Duitsland en Oostenrijk onderstreepten vrijdag dat de nieu
we lidstaten zich volledig zullen moeten onderwerpen aan de
eisen van Schengen dat het vrij verkeer van personen tussen
de Europese landen regelt. Een uitzonderingspositie zoals
geldt voor Groot-Brittannië en Ierland, is voor hen wegge
legd. ANP
WENEN - Stellen waarvan man en vrouw beiden roken, vrij
en minder vaak dan niet-rokende paren. Rokende vrouwen
zijn minder vruchtbaar en het sperma van rokende mannen is
van mindere kwaliteit dan dat van niet-rokers.
Dit leidt er volgens de Weense hoogleraar Wilfried Feichtin-
ger toe dat rooksters 50 procent minder kans hebben om
zwanger te worden. En als ze in verwachting zijn, hebben ze
een grotere kans op een miskraam.
Feichtinger presenteerde vrijdag het resultaat van zijn on
derzoek. AFP
(Advertentie)
door Paul Koopman
STRAATSBURG - Frankrijk,
Duitsland en Rusland gaan hun
krachten bundelen. Jaarlijks
willen de leiders van de drie lan
den op een speciale topconfe
rentie trachten hun buitenlands
beleid op elkaar af te stemmen.
President Chirac en president
Jeltsin lanceerden dit nieuwe
initiatief gisteren in de marge
van een tweedaagse vergade
ring in Straatsburg van de Raad
van Europa, waaraan ruim
veertig Europese regeringslei
ders en staatshoofden deelne
men.
Aan de instelling van de 'drie-
landentop' ging intensief over
leg vooraf tussen Chirac, Jeltsin
en Kohl. Donderdagavond di
neerden Chirac en Jeltsin samen
in Straatsburg, gisteren spra
ken Kohl en Jeltsin elkaar lang
durig onder vier ogen. 's Mid
dags kwam de Franse president
samen met zijn Russische colle
ga voor de camera's om het goe
de nieuws te brengen. „Kohl,
Jeltsin en ikzelf zullen tezamen
een belangrijke kracht in Euro
pa gaan vormen", aldus Chirac,
die daar aan toevoegde dat de
samenwerking nodig is 'om de
vrede op het continent te verdie
pen'. Tijdens zijn speech bena
drukte Jeltsin dat Europa mans
genoeg is 'om zijn eigen veilig
heid te verzekeren'.
Chirac en Jeltsin vonden elkaar
tijdens de top in him wederzijds
streven een eind te maken aan
de dominantie van de Verenigde
Staten op het wereldtoneel. Vol
gens Kremlin-woordvoerder
Sergej Yastrzhembsky is het
Jeltsins bedoeling Europa dui
delijker op de kaart te zettenen
Rusland stapsgewijs in het Eu
ropese huis te integreren.
Tijdens de tweede top van de
veertig leden tellende Raad van
Europa was al een hoofdrol
weggelegd voor Rusland, dat
ruim een jaar geleden toetrad.
Chirac belegde de bijzondere
bijeenkomst vooral om het lid
maatschap van Moskou luister
bij te zetten. De Britse premier
Tony Blair noemde Jeltsin 'een
kampioen van de democratie'.
Minister Hans van Mierlo van
buitenlandse zaken reageerde
gisteren ontstemd op het Frans/
Duits/Russische initiatief. „Het
geeft anderen het gevoel dat ze
niet mee mogen doen. Ik vind
van onze redactie buitenland
BORDEAUX - De beslissing
van de rechter in het proces-Pa-
pon om de van misdaden tegen
de menselijkheid beschuldigde
oud-minister voor de duur van
zijn proces op vrije voeten te
stellen, leidde vrijdag tot op
schudding in de rechtszaal. De
advocaten van de nabestaanden
van Papons slachtoffers denken
dat het proces geen zin meer
heeft 'omdat de verdachte geen
gevangenisstraf riskeert'.
De 87-jarige Papon, die ervan
wordt verdacht als politiepre-
fect van Bordeaux in de Tweede
Wereldoorlog 1560 joden te heb
ben laten deporteren, werd in de
nacht van donderdag op vrijdag
met spoed opgenomen op de af
deling hartbewaking van een
ziekenhuis in Pessac bij Bor
deaux.
De beslissing van rechter
Castagnède om Papon wegens
zijn gezondheid op borgtocht
vrij te laten is volgens advocaat
Arno Klarsfeld een regelrecht
schandaal. Klarsfeld, die nabe
staanden vertegenwoordigt van
de joden die door toedoen van
Papon zijn gedeporteerd, wijst
erop dat de beslissing verstrek
kende gevolgen heeft. Zelfs als
de rechtbank in Bordeaux hem
veroordeelt, blijft Papon op
vrije voeten tot het Franse hof
van cassatie zich over de zaak
heeft gebogen.
Papon probeert te ontsnappen
op gezondheidsgronden. Hij
heeft een welwillende recht
bankpresident getroffen", aldus
Arno Klarsfeld, die zich uit
woede terugtrekt uit het proces.
Volgens Papons advocaat Jean-
Marc Varaut is zijn cliënt een
hartinfarct nabij. Maar officier
van justitie Mare RobexT zei dat
de ziekenhuisopname preven
tief was en dat de gezondheids
toestand van de oud-minister
sinds donderdag niet is veran
derd. Papon bleef niet in het zie
kenhuis; hij nam na de beslis
sing van de rechter zijn intrek in
een hotel.
Volgens zijn advocaat was Pa-
pon blij en 'bijna verbaasd' over
zijn invrijheidstelling. Hij zei
dat zijn cliënt'vanzelfsprekend'
maandag aanwezig zal zijn bij
de hervatting van het proces.
DPA/RTR/AFP
het een beetje gezocht om zoiets
hier bekend te maken", zei hij.
De Russische president liet zich
in Straatsburg van zijn beste
kant zien. Op een ingelaste pers
conferentie kondigde hij aan
dat Rusland er alles aan zal
doen om het verdrag tegen het
gebruik van landmijnen alfenog
in december in Ottawa te onder
tekenen. Ook nodigde hij de VS,
Frankrijk, Armenië en Azerbei
dzjan uit om de problemen rond
de Armeense enclave Nagorno-
Karabach tijdens een speciale
top in Moskou te bespreken. Bij
de gevechten in Nagorno-Kara-
bach vielen voor de wapenstil
stand in 1994 ruim 35.000 do
den. GPD
Ruslands president Jeltsin (1) en zijn gastheer Chirac hebben via een tolk een onderonsje in Straatsburg. foto John Schults/RTR
Meegesleurde auto's verdwijnen vrijwel onder de modder die vanaf de bergen de straten van Acapulco binnenstroomde.
foto Andrew Winning/RTR
van onze redactie buitenland
ACAPULCO - Door de orkaan Pauline
zijn in Mexico circa 400 mensen omgeko
men. Dat heeft het Rode Kruis meege
deeld. Vooral in de zwaargetroffen luxu
euze badplaats Acapulco heerst
wanhoop. Duizenden inwoners raakten
dakloos en de meeste van de 1 miljoen in
woners ontberen drinkwater, telefoon of
elektriciteit.
Terwijl honderden militairen naar het
rampgebied worden overgebracht om
hulp te verlenen, zei het hoofd van de ram
penbestrijding dat de grootste zorg het
gebrek aan drinkwater is. De hulpverle-
ning wordt bemoeilijkt door de bescha
digde infrastructuur. Het vliegveld bij
Acapulco blijft nog gesloten. „Wij hebben
zware machines nodig om de wegen vrij te
maken", zei hij.
Oplossen
De tropische storm bevond zich vrij dag op
500 kilometer ten westen van Mexico en
nam daar in kracht af. Meteorologen
voorspelden dat Pauline de komende da
gen zal oplossen.
In Acapulco kwamen donderdag meer
dan honderd mensen om terwijl de orkaan
met windsnelheden tot 190 kilometer per
uur overtrok. De meeste slachtoffers ver
dronken in de van de bergen omlaag ko
mende watermassa's die vooral de arme
wijken troffen. De straten veranderden in
woeste waterstromen, die metersdikke la
gen modder hebben achtergelaten. Ande
re slachtoffers vielen toen hun woningen
instortten. Veel mensen worden vermist.
De buitenlandse toeristen lijken in de gro
te, luxe hotels gespaard te zijn gebleven
voor het natuurgeweld.
De Mexicaanse president Zedillo besloot
zijn staatsbezoek aan Duitsland af te bre
ken in verband met de natuurramp.
RTR/DPA/AFP
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - De Europese Com
missie weerlegt de Nederlandse
en Duitse klacht dat zij oneven
redig veel betalen aan Europa.
In een gisteren gepresenteerde
nota stelt Commissievoorzitter
Santer dat de financiële last
juist steeds eerlijker wordt ver
deeld over de EU-lidstaten. De
komende jaren zal dat nog ster
ker het geval zijn.
De nota van de Commissie is een
reactie op de Nederlandse en
Duitse kritiek dat zij steeds
meer aan de EU betalen en
steeds minder ontvangen.
Duitsland kan daarbij nog op
CAPE CANAVERAL -
Van Cape Canaveral in de
VS wordt maandagoch
tend het ruimtevaartuig
Cassini-Huygens gelan
ceerd voor een onderzoek
van de planeet Saturnus
in ons zonnestelsel. De
reis zal bijna 7 jaar duren.
De gezamenlijke missie
van de Eiuopese ruimte
vaartorganisatie ESA en
de Amerikaanse NASA is
de meest ambitieuze tocht
van een door mensenhan
den gemaakt ruimtevaar
tuig naar de uithoeken
van het zonnestelsel. Het
ruimtevaartuig Cassini
van de NASA is volge
stouwd met instrumenten
van Amerikaanse en Eu
ropese wetenschappers.
Na de reis van 1.400 mil
joen kilometer zal Cassini
bij aankomst in 2004 de
ESA-sonde Huygens los
laten, die dan naar de
grootste maan van Satur
nus, Titan, wordt ge
stuurd. De Huygens daalt
aan een parachute af door
Titans atmosfeer en zal
volgens het plan een lan
ding op de maan maken.
Cassini blijft vier jaar in
een baan om Saturnus om
onderzoek te doen naar de
ringen rond de planeet,
die uit stof en ruimtebrok
stukken bestaan. Cassini
zal eveneens de achttien
manen van Saturnus be
studeren. ANP
Zie ook pagina 36
enige sympathie rekenen van de
overige EU-landen, Nederland
niet. Omdat ook Frankrijk en
Oostenrijk aan het rekenen
sloegen, vreesde de Commissie
een onverkwikkelijke centen
discussie die de uitbreiding van
de EU zou frustreren. Minister
Zalm (Financiën) dreigde on
langs al met een blokkade van
de Europese besluitvorming als
Nederland zijn zin niet kreeg.
Santer rekent de landen voor
dat zij steeds vaker aan de EU
bijdragen naar rato van hun
bruto nationaal product. Een
eerlijke want aan de welvaart
gekoppelde betaling dus, waar
Nederland juist om waagt. Nu
al wordt dertig procent van de
EU-begroting op deze manier
betaald, in 1999 is dat de helft.
Over de Europese uitgaven be
nadrukt de Commissie dat deze
het resultaat zijn van een poli
tieke beslissing van alle lidsta
ten. Met andere woorden: als
Zalm nu klaagt dat hij steeds
minder van de EU ontvangt,
dan had het kabinet destij ds be
ter moeten opletten.
Nederland betaalt nu vijf pro
cent van de EU-uitgaven, ter
wijl het slechts drie procent ont
vangt. Voor Frankrijk ligt die
verhouding aanzienlijk gunsti
ger: 17,5 procent van de begro
ting betalen, maar 17,7 procent
ervan ontvangen. De Commissie
waarschuwt echter dat iedere
methode om de nettobetalingen
(uitgaven minus ontvangsten)
uit te rekenen discutabel is. Vele
voor- en nadelen zijn immers
niet te becijferen.
Nederlandse diplomaten in
Brussel zijn teweden over het
werkstuk van Santer. Zij bena
drukken dat er nu tenminste cij
fers op tafel liggen, waar de
Commissie tot voor kort vol
hield dat dit onmogelijk was.
„De Nederlandse nettobetalin
gen zijn nu tenminste bespreek
baar."
De Europese ministers van Fi
nanciën treffen elkaar maandag
in Luxemburg waar de nota ze
ker aan de orde zal komen. GPD
van onze redactie binnenland
PARAMARIBO - Ondanks inti
midatie door de regering is de
staking van Surinaamse ambte
naren vrijdag een succes gewor
den. Het bestuur van de grootste
vakcentrale, de CLO, zegt dat
meer dan 90 procent van de le
den gevolg gaf aan de oproep tot
vervroegd verlaten van de
werkplek. „De ambtenaren
gaan door met de strijd om een
kredietwaardig loon", aldus
CLO-secretaris-generaal R.
Hooghart.
Vice-president Radhakishun
dreigde vrijdagochtend via een
krantenbericht geen salaris uit
te betalen voor niet-geleverde
prestaties. Hooghart noemt dit
een 'vuile streek' van Radhakis
hun.
De CLO verwijt de regering
rijkdommen van de staat te wil
len verkopen om haar 'verkwis
tend beleid' te kunnen voortzet
ten. Hooghart heeft ook felle
kritiek op het feit dat de Neder
landse advocaat Abraham
Moszkowicz door de regering
betaald wordt om NDP-voor
zitter en adviseur van staat Desi
Bouterse te verdedigen. „En
dan zegt men geen geld te heb
ben om de salarissen van ambte
naren aan te passen", voegt
Hooghart eraan toe.
Bestuursleden van de CLO heb
ben ambtenaren in drie sta
kingscentra gemotiveerd tot
voortzetting van de acties om
druk op de regering uit te oefe
nen. ANP
van onze redactie buitenland
ROME - De demissionaire Itali
aanse premier Prodi heeft na
zijn aftreden een dag eerder
vrijdag een spoedige oplossing
van de politieke crisis in het
vooruitzicht gesteld. Prodi deed
er tijdens de topconferentie bij
de Raad van Europa in Straats
burg alles aan de Europese part
ners gerust te stellen.
Toonaangevende politici in het
Italiaanse regeringskamp
maakten duidelijk dat men
eerst streeft naai- de vorming
van een overgangsregering.
Maar ook vervroegde verkiezi n-
gen worden niet meer uitgeslo
ten. President Oscar Luigi Scal-
faro wil na de val van de
centrum-linkse regering-Prodi
als het even kan verkiezingen
voorkomen.
Px-odi benadx-ukte dat Italië on
danks de politieke onrust zal
vasthouden aan de sanex'ing van
de ovex-heidsfinanciën en de
toetreding tot de Europese Mo
netaire Unie. Ondanks de cxüsis
zal Rome erin slagen het begro-
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - Jordanië heeft
de voltallige inlichtingenafde
ling van de Israëlische ambasa-
de in Amman naar huis ge
stuurd. Dat houdt verband met
de mislukte aanslag op de Ha-
mas-leider Khalid Mashaal, zo
hebben Israëlische nieuwsme
dia vrijdag gemeld. Volgens de
krant Yediot Ahronot gelooft de
Jordaanse koning Hussein dat
de aanslag onderdeel vormde
van een Israëlisch complot om
de monarchie ten val te brengen.
De legerradio zei dat het hoofd
van de Mossad-afdeling in Am
man met zijn agenten naar Isra
el „op uitdrukkelijk bevel van
(de Jordaanse) koning Hussein"
naar Israël was teruggekeerd,
ook al waren zij volgens Israël
niet betrokken bij de aanslag
van 25 september, die Mashaal
overleefde.
Het bericht werd door de rege
ling van premier Benjamin Ne-
tingstekoxl tot 3 procent van het
bruto binnenlands product te
laten dalen. Het land moet nu
zijn 'kracht en continuïteit' be
wijzen, verklaarde hij voor de
televisie.
De beurs in Milaan, die donder
dag schi'ok van Prodi's aftreden,
hex'stelde zich gisteren enigs
zins. Investeerders hopen dat
een ovex-gangsregering van
technocraten kan worden sa
mengesteld om nog dit jaar de
begroting voor 1998 door het
paiiement te loodsen.
De Italiaanse pex-s noemde de
val van het kabinet van de hoog-
leraar-economie uit Bologna
een ramp, die de moeizaam be-
reikte economische stabiliteit in
gevaar brengt. De communisti
sche leider Bextonotti werd be
schuldigd van de „zelfmooi'd
van links".
Scalfax'o zei de gesprekken ter
voorbereiding van een nieuwe
regering al dinsdag te willen af
ronden. Vx-ijdag voerde hij eer-
ste overleg met parlementaire
leiders. De voorzitters van de
grote partijen ontmoet hij
maandag. RTR/DPA/ANP
tanyahu als ongegxxxnd van de
hand gewezen.
Mashaal kreeg op 25 september
door twee agenten van de Mos-
sad een injectie met een giftige
stof toegediend, maar hex-stelde
nadat Israël onder druk van ko
ning Hussein een anti-stof in
Amman had laten bezorgen.
De Jordaniërs geloven dat het
besluit om een geheime operatie
op het grondgebied van Jorda
nië uit te voeren afkomstig was
van het hoofd van de Mossad,
Danny Yatom, zei de radio.
Daarom zouden zij hebben be
sloten alle contact met de Mos
sad te verbreken zolang Yatom
in functie blijft.
Volgens Yediot Ahronot heeft
kroonprins Hassan, Husseins
broer, Israël er in een geheime
ontmoeting die hij na de aanslag
met Netanyahu had van be
schuldigd de monarchie ten val
te willen brengen door het land
te laten vollopen met Palestijn
se vluchtelingen. AP
