Droom van de dokter
Expositie minimalistische meubels
Ideologisch
woonproject
in Zutphen
Wonen met Versace
bouwen en wonen
38
i De Nationale
1 Hypotheekbenxs
Slimme
Othello voor
raamwisser
hypotheken
zaterdag 11 oktober 1997
(Advertentie)
De Nationale Hypotheekgarantie?
GOES VLASMARKT A TEL. (0 11 3) 25 1 588
MIDDELBURG STATIONSSTRAAT 17 TE L (0 11 8 - 6 5 11 2 2
VlISSINGEN BADHUISSTRAAT 137 TEL 0 11 8 j - 4 1 3 900
ZIERIKZEE MANHUISSTRAAT 1-3 TEL. (01 1 1)- 420 1 24
In een Zutphense nieuwbouwwijk
is de droom van dokter Maarten
Spaargaren waargemaakt. Mensen
van alle rangen en standen,
leeftijden en inkomens wonen er
sinds een jaar naast en door elkaar
in milieuvriendelijke,
energiezuinige woningen. De
bewoners spoelen hun toilet met
regenwater, begroeten de gas- en
lichtrekening met gedempt gejuich
én proberen in vereniging een
sociaal paradijs te bewerkstelligen.
Een duurzame gemêleerde
woongemeenschap stond na-
tuurarts Spaargaren voor ogen
toen hij in '91 het initiatief nam tot
oprichting van de coöperatieve
vereniging Vernieuwend Wonen
Zutphen. Zijn geestdrift werkte
aanstekelijk. Tientallen mensen
sloten zich aan, onder wie relatief
veel patiënten. In samenwerking
met de Woningstichting en na veel
duw- en trekwerk met instanties
kwam het ecologisch woonproject
De Enk van de grond.
Midden in de Zutphense nieuw
bouwwijk Leesten staan sinds een
jaar vijftig huizen, in een vijfhoek
rond een open veld gegroepeerd.
Behalve dokter Spaargaren tref
fen we onder de bewoners bij
standsmoeders. tweeverdieners,
modale werknemers, kleine on
dernemers en AOW-ers aan. Ze
bevolken welgeteld veertien soci
ale huurhuizen, negen sociale
koopwoningen, tien premie
koopwoningen en zeventien vrije-
sectoi-huizen.
Isolatieprijs
De huizen zijn ontworpen door de
Zutphense architect W. Groten-
breg, winnaar van de Nationale
Isolatieprijs en een specialist in
milieubewust bouwen. Ze ogen op
het eerste gezicht niet bijzonder,
maar dat zijn ze wel degelijk. Stuk
voor stuk zijn ze opgetrokken uit
duurzame bouwmaterialen. Het
skelet is van geïsoleerde houtwan
den, bekleed met baksteen, red
cedar en keramische dakpannen.
De huizen zijn geschilderd met na
tuurlijke lijnolieverf. De dakgo
ten en afvoeren zijn van gecoat
staal. Op het dak staan zonnecol
lectoren met ingebouwde boiler.
De radiatorkranen zijn thermo-
statisch, de douchekoppen water
besparend. Het hemelwater wordt
opgevangen in kelders. Ze zijn on
der een kwart van de tuinschuren
gebouwd (waarvan een aantal da
ken met sedum is begroeid) en be-
dienen elk vier woningen. Als het
spoelwater 'op' is, wat de afgelo
pen zomer een tijdje het geval was,
schakelen de bewoners moeiteloos
over op leidingwater.
Vanaf het begin hebben de vereni
gingsleden zich bemoeid met het
hele bouwproces, van de eerste te
kening tot en met de laatste steen.
Architect en aannemer kregen
grijze haren van die 'bemoeizuch
tige leken'. „Dat was voor de
bouwwereld wel even wennen,"
lacht Lida Henning, de projectco
ördinator en een van de bewoners.
Heemtuin
De Enk is nog niet af. In werk
groepjes zijn de bewoners bezig
om het grote binnenterrein - een
brandnetelig maanlandschap -
vorm te geven en aan te kleden.
„Er komt een heemtuin, een kin
derspeelplaats, zitjes, een bloe
mentuin. Allemaal in zelfwerk-
zaamheid, in onze vrije tijd. Ook
laten we een gemeenschapshuis op
het terrein bouwen. Over wat er
precies komt zijn we nog in discus
sie. We zijn er diiik voor aan het
spai-en. Ieder draagt z'n steentje
bij, naar rato van het inkomen."
Het afgelopen jaar heeft Lida
Henning hondei'den mensen uit
gans Nederland rondgeleid in een
demonstra tie woixing. „Afkomstig
van gemeenten, wouingcorpora-
ties, onderwijs- En ook veel parti
culieren die ecologisch willen
bouwen. De reacties zijn enthou
siast. Dit is ook echt het neusje van
de zalm."
Ook Den Haag betoont bijval. De
ministeries van VROM en Econo
mische Zaken hebben De Enk uit
geroepen tot voorbeeldproject
'duurzaam en energiezuinig bou
wen'.
De bewoners van De Enk zijn ei
genlijk al een stap verder. Ze bren
gen de jongste leus in praktijk:
dubbele duurzaamheid. Want, zo
luidt de nieuwste redenering in re
actie op de ik-samenleving: je
moet woning en woonomgeving
niet alleen fysiek verduurzamen,
ook sociaal. Een wijk moet veilig
zijn, een gemengde bevolking
hebben en zo flexibel zijn ge
bouwd dat bewoners erin kunnen
meegroeien. Bijvoor-beeld van
huurwoning naar koophuis naar
sexxiox-enwoning. Kortom, je moet
in je eigen buurt oud kunnen wor
den. Een en ander bevordex-t het
gemeenschapsgevoel en bestrijdt
de uitwassen van een passanten
samenleving.
„Die sociale duurzaamheid krijgt
bij ons in zekere zin gestalte," zegt
Lida Henning. „Hier woont be
wust van alles door elkaar. En dat
gaat allemaal met elkaar om. Nee,
niet alleen in het verband van de
vereniging, ook daarbuiten. Alle
tuinen komen uit op het midden
gebied. En dat biedt een optimale
mogelijkheid om contact met el
kaar te hebben. Natuurlijk ligt de
een je meer dan de ander-. Maar we
zijn toch allemaal goed met elkaar,
ongeacht sociale status of inko
menspositie. Ook natuurlijk door
dat je samenwerkt in allerlei
groepjes." Niet iedereen doet lus
tig mee, wil ze wel bekennen, maar
toch wel 80 -a 85 procent.
Instelling
De bewoners hebben met elkaar
afgesproken om hun tuinen, die
alle uitkomen op het open mid
denveld, niet vol te timmeren met
'gammaschuttingen'. Een afschei
ding mag vanaf het huis gex-ekend
ten hoogste zes meter de tuin in
steken. „Het wonen hier vraagt
wel een sociale instelling," zegt
groepsleider Michel Vx-ieling die
ook een huurhxxis bewoont. „Het is
buiten vrij gehorig, zeker als de
kinderen buiten spelen. Het geluid
lijkt wel weerkaatst te worden.
Voor de rest is het hier prima wo
nen."
Hoeveel je duxirzaam op energie-
kosten kunt bespax-en x-ekent Ton
Bokkers voor. Met zijn vrouw Elly
en twee kleine kindex-en bewoont
hij een vrije sectoxwoning, die ook
voorzien is van een apaxie werk-
x-uimte. De aanvankelijk door
Nuon en Gamog in x-ekening ge-
bx-achte standaax-dbedragen heeft
hij in een jaar tijd weten te halve
ren. Hoewel als machinist op de
grote vaart driekwart van het jaar
buitengaats neemt hij actief deel
aan het verenigingsleven. „We
vergaderen een keer per maand.
Met tussen de dertig en vijftig be
woners. Er is een grote betrokken
heid bij elkaar-. De sociale controle
is nuttig al was het alleen maar te
gen inbx-aak. Nee, zeker niet hin
derlijk. Voor we hier kwamen be
woonden we een flat in Delft. Na
een maand Zutphen hadden we al
veel meer kennissen dan daar in
acht jaar tijd."
Bejaardentehuis
„De onderlinge sfeer is heel goed,"
getuigt Wim Henneveld (83), die
met zijn vrouw Kuna (79) een vrije
sectoi-woning bewoont. Vanuit
Rotterdam zijn ze het Zutphense
avontuur aangegaan. Aan een be
jaardentehuis hebben ze een
broertje dood. „We hadden be
hoefte aan een woonomgeving die
we zelf vorm konden geven. We
Voelen ons goed, dus waarom niet
op onze leeftijd? Met hulp van een
heel inventieve architect hebben
we veel inspraak gehad. Verder is
het hier echt een gemeenschap.
Idereen doet wel wat, van groot tot
klein. Ook het ecologisch verant
woord wonen sprak ons erg aan.
Dit is uniek in Nederland."
De wijk telt momenteel 78 kinde
ren. Velen bezoeken de Vrije
School. Toch mogen we De Enk
geen antx-oposofische woonwijk
noemen. „Nee hoor," zegt de on
langs aangetx-eden verenigings
voorzitter Jan van Waning, een uit
Amsterdam afkomstige schrijver-
neerlandicus, „hier vind je alle-
soortige mensen, van velerlei le
vensovertuiging. Dat loopt van
Indische goeroe tot Steinex-, van
kerken tot niks. We hebben elkaar
getroffen in een gezamenlijk stre
ven, namelijk naar een organisch
levende woon- en werkgemeen
schap met zorg voor elkaar-. En die
probeer je zo goed mogelijk te or
ganiseren. Het is naoberschap in
moderne vorm."
Zijn vrouw Annemie: „Er zijn
soms onderling wat spanningen,
maar die worden 'uitgepraat'. De
bewoners hebben veel oog voor el
kaar. En voor de natuur, niet te
vergeten."
Mankeert er ook nog iets aan dit
aardse paradijs?
Haar man glimlachend: „De zon-
necollectoren in de hele wijk zijn
al sinds half januari buiten ge
bruik. Er waren wat ingebouwde
boilers stuk gevroren, met een plas
water op sommige zolders tot ge
volg. We leasen die dingen van de
Nuon. Die heeft de zaak nog in on
derzoek. Ze waren tot min 35 gra
den Celsius gegarandeei-d, maar
begaven het al bij min 15 graden."
Homme Krol
Door kalkaanslag kunnen
transparante glazen douche-
wanden en -deuren veranderen in
matglas. Om dat te voorkomen
wordt kopers dringend aangera
den helder glas na het douchen
droog te maken. Dat gaat het een
voudigst met een raamwisser. Al
leen slingert dat handige voor
werp nog wel eens hinderlijk door
de badkamer. Een slimme fabri
kant heeft daar een speciale hou
der op bedacht die tegen de tegel
wand kan worden bevestigd. De
Othello genaamd.
Omdat het oog ook wat wil is deze
Othello verkx-ijgbaar in uitvoerin
gen met hetzelfde uiterlijk als kra
nen en andere toebehoi-en: in
chroom, edelmessing, aranje, wit,
zwart of bi-colour.
Wie harmonie in de badruimte bo
ven alles gaat, zal voor zo'n raam
wisser met houder (verki-ijgbaar
bij sanitair speciaalzaken) vast
wel een prijs van een paar honderd
gulden over hebben. Zo niet: een
raamwisser van een paar tientjes,
met een touwtje door het oog in de
handgreep om het aan een simpel
haakje te kunnen ophangen, dat
kan natuurlijk ook.
Muurverven
Voor een goed en mooi eindre
sultaat moeten voor de schil-
derklus schimmels, scheuren en
oneffenheden worden wegge
werkt. Lastig en tijdrovend. Wat
zou het mooi zijn als er meteen
ovex-heen kon worden geschildex-d.
Volgens Sigma kan dat met de Va-
rif ix probleemoplossende muur
verven, Die bevatten een elasti
sche component, die scheurtjes
van twee tot drie millimeter ca
moufleer!. Een andere tweeklap
per is de egaliserende verf die
oneffenheden op gipsplaten, gas-
beton en stucwerk kleiner maakt,
waarna overschilderen niet meer
nodig is.
Drie ontwex-pers van
minimalistische meubels
exposeren tot en met 22
november bij Galerie Yksi in
Eindhoven, waar jonge en pas
afgestudeerde designers nu al
meer dan vijf jaar een prima
podium voor hun werk vinden.
Jon Dekkexy Mare Leeflang" en
Joi-is Cijffers hebben als
vormgevers soberheid en mini
malisme gemeen. Jon Dekker
studeerde in 1984 af aan de Riet
veld Academie en ontwerpt sinds
1994 meubels. Op deze expositie
is onder meer zijn stoelenserie
ST03 (bestaande uit een reeks
van vijf) te zien.
Joris Cijffers voltooide in 1996
zijn opleiding aan de Academie
voor Industriële Vormgeving in
Eindhoven met als eindexamen
stuk zijn urinoii'/fontein combi,
die al op diverse exposities de
aandacht getrokken heeft. Hij
laat nu de eerste producten zien
van zijn eigen meubellijn, be
staande uit stoelen en kasten.
Mare Leeflang tenslotte (in 1990
afgestudeerd aan de Hogeschool
voor de Kunsten in Arnhem) ont
werpt en vexvaardigtonder meer
meubelen en lampen in opdracht
van particulieren en bedrijven.
In eigen beheer ontwerpt en pro
duceert hij een kleine collectie
meubelen, die gekenmerkt wor
den door een heldere vormge
ving, subtiele details en een grote
gebruiksvriendelijkheid. Op de
tentoonstelling zijn van hem on
der meer een lichtblauwe 'Koele
Kast' te zien, zijn nieuwe Schar-
nierkast en de Tafellakentafel.,
gebaseerd op het principe van de
borduurring. GPD
Galerie Yksi, Havenstraat 1Eindho
ven, 30/9 t/m 22/11, expositie 'Mini
malistische Meubels'. Openingstij
den: di t/m vrij 10-17.30, za 12-17
uur.
De rente op de kapitaalmarkt is in de afgelopen week stabiel gebleven.
Enkele kapitaalverstrekkers hebben hun hypotheektarieven met 0.1 tot
0.3 verlaagd
Hypotheekrente
netto werkelijke
per
rente
afsluit
opgave rente bij fiscale
7 oktober
vast
provi
bank
besparing van
gedu
sie in
constant
rende
37.3%
50%
ABN AMRO
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,30
3.36
2.05
spaarhyp.
10 |r.
1.00
7,00
3,81
2.40
spaarhyp.
15 jr.
1,00
7,40
4,08
2,60
ann. hyp.
variab.
1,00
4,80
3,26
2,62
ann.hyp.
5 jr.
1,00
6,10
4,10
3,28
ABP
spaarhyp.
5jr.
1,00
6,00
3,20
1,94
spaarhyp.
10 jr
1,00
6,50
3,51
2,18
spaarhyp.
15 jr.
1 00
6,70
3,65
2,28
ann,hyp
5 jr.
1,00
5,80
3,91
3,12
ann. hyp.
10 jr.
1,00
6,30
4,23
3,38
Aegon
spaarhyp
5 jr.
1,00
5,80
3,10
1,88
spaarhyp.
15 jr.
1,00
6,60
3,61
2,26
Amev
zorg-vrij-hyp.
5 jr.
1.00
6,20
3,35
2,06
Levensverz.
zorg-vrij-hyp.
15 jr.
1.00
7,40
4,13
2,66
Bouwfonds
spaarv.hyp.
5 jr.
1,00
6.10
3,21
1,94
Combinatie
spaarv.hyp.
10 jr.
1,00
6,70
3,60
2,22
Centraal
spaargar.hyp.
5 jr
0,25
5,90
3,08
1,85
Beheer
spaargV.hyp.
15 jr.
0,25
6,90
3,72
2,33
CVB
spaarhyp.
10 jr.
1,00
6,90
3,76
2,36
ann hyp.
2 jr.
1,00
5,00
3,39
2,72
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,90
3,97
3.17
Delta Lloyd/
hyp.tot.plan
5 jr.
1,00
5,80
3,10
1,88
Leven
hyp.tot.plan
15 jr.
1.00
7,00
3,87
2,45
Direktbank
besp.dir.hyp.
5 jr.
1,00
6,20
3,34
2,06
FBTO
spaarhyp.
5 jr.
0,00
5,70
3,03
1,84
spaarhyp.
15 jr.
0,00
6,70
3,66
2,31
GWK-bank
spaarhyp.
5 jr.
1.00
6,10
3,29
2,02
ann. hyp.
1 jr.
1,00
4,40
3,01
2,42
ann. hyp.
5 jr.
1,00
5,90
3,97
3,17
HNG
spaarv.hyp.
5 jr.
1,00
6,00
3,22
1,97
spaarv.hyp.
10 jr.
1,00
6,80
3,74
2,35
HoogHuys/C
hyp.spaarpl.
5 jr.
1,00
3,90
3,09
1,94
ING-bank
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,30
3,36
2,06
spaarhyp.
10 jr.
1,00
7,00
3,82
2,40
ann. hyp.
0/1 jr
1,00
4,80
3,26
2,62
ann. hyp.
5 jr.
1,00
6,10
4,10
3,38
Nationale
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,10
3,29
2,02
Nederlanden
spaarhyp.
15 jr.
1,00
6,90
3,80
2,40
NOG verz.
garant hyp.
5 jr.
1,00
5,80
3,06
1,84
garant hyp.
10 jr.
1,00
6,70
3,63
2,26
garant hyp.
15 jr.
1,00
6,90
3,76
2,36
Postbank
spaarhyp
5 jr.
1.00
6,20
3,33
3,05
spaarhyp.
5/7 jr.
1,00
6,60
3,59
3,24
spaarhyp, 10/12 jr.
1,00
7.10
3,92
2,49
ann.hyp.
2 jr.
1,00
5,20
3,40
2,71
ann hyp.
5 jr.
1,00
6,20
4,05
3,23
PVF hyp.
spaarhyp.
5 jr.
1,00
5,40
2,82
1,66
spaarhyp.
15 jr.
1,00
6,70
3,63
2,26
ann. hyp.
5 jr.
0,75
5,30
3,51
2,01
ann.hyp.
10 jr
0,75
6,20
4,15
3,32
ann.hyp.
15 jr.
0,75
6,50
4,35
3,47
Rabo.
sp.opt. hyp.
3 jr.
1,00
5,60
2,94
1,75
(adviesrente)
sp.opt. hyp.
10 jr.
1,00
7,00
3,83
2,41
SNS bank
spaarhyp.
ideaal
1,00
6,10
3,25
1,98
spaarhyp.
5 jr.
1,00
6,30
3,38
2,07
ann. hyp.
1 jr.
1,00
4,60
3,14
2,52
ann. hyp.
5 jr.
1,00
6,10
4,10
3,28
Westland Utr.
lage last.
7 jr.
1,00
6.50
3,54
2,21
Zwolsche Alg. hyp.-gar-plan
5 jr.
1,00
6,00
3,07
1,80
De vermelde tarieven hebben betrekking op standaard hypotheken met na
tionale hypotheekgarantie. De netto werkelijke rente (nwr) is gebaseerd op
(Advertentie)
Huis kopen? Hypotheek inruilen voor lage rente?
Wanneer u via De Graaf Hypotheken uw hypotheek afsluit betaalt u
door de speciale afspraken die zij hebben met bijna alle grote geld-
verstrekkers zoals b.v. Postbank, Bouwfonds, PVF e.a. een veel la
gere rente dan in bovenstaand overzicht vermeld is. UNIEK. Bij De
Graaf Hypotheken krijgt u ongeacht de hoogte van de hypotheek
het NHG (dus het laagste tarief) en u betaalt hier geen extra kosten
van b.v. 600,- voor. Bel voor een vrijblijvende gratis afspraak met
1 van de hypotheekadviseurs van De Graaf. De Graaf Hypotheken
is onafhankelijk en niet gebonden aan enige bank, verzekerings
maatschappij of franchise organisatie.
BEL GRATIS 06-022 14 15 of 0118-633035
Behalve aan kleding en aanver
wante zaken heeft Gianni
Versace onder meer zijn naam ge
geven aan een collectie exclusieve
tapijten, meubelen, lampen,
spreien, bedlinnen, kussens en
(gordijn)stoffen in een uitgespro
ken barokke stijl. Zwart, geel en
goud zijn hierbij op de voorgrond
tredende kleuren.
Een goed voorbeeld hiervan is de
tafellamp, waarbij 24 karaats
bladgoud is toegepast. En de serie
bedtextiel naar Versace design
past perfect in de slaapkamer
trend met het oudex-wetse noten-
of mahoniehouten bed.
Ondanks het verscheiden van de
meester leeft zijn naam voort. De
Versace Home Collection wordt
dan ook tweemaal per jaar aange
vuld met nieuwe producten. Sinds
koi-t is deze collectie in Nedexdand
(Rotterdam en Ede) verkrijgbaar-.
Hij wei-d onlangs op de Residence
Woonbeurs in Den Haag gepresen
teerd.
(Advertentie)
Wesdorp Groep hj
BEL: (0113) 56 37 72
Hypotheekactie
5jaarv.a. 10 jaar v.ffl 15 jaar v.
6,1%
|50%
Voor nieuwbouw gelden
nog lagere tarieven!
natuurparadijs te herscheppen, compleet met een bloe
foto Vincent Jannink
De Enk is nog niet af, bewoners zijn in him vrije tijd druk bezig om het middenterrein in een
menmuur.