Op naar de werkdag van 24 uur PZC Met de duimschroeven voor de varkenssector valt het wel mee PZC Loutering feiten en meningen Moderne werknemer moet te allen tijde inzetbaar zijn en ook nog studeren Nobel-comité geeft Clinton fikse ooryijg zaterdag 11 oktober 1947 zaterdag 11 oktober 1997 door Karin Swiers Na het avondeten huiswerk maken. Voor scholieren heel normaal, voor werknemers straks ook. Scholing is de toekomst, roepen werkgevers, politici en vakbondsmensen eensgezind in koor. Daarbij wordt gemakshalve ver geten dat een dag maar 24 uur heeft. En dat het gros van de werknemers aan drie uur slaap per nacht echt niet ge noeg heeft. De vrije avonden, nachten en weekein den zijn al gesneuveld. Vele CAO's be vatten hier afspraken over. 'Moet kun nen' is de heersende gedachte, zelfs het alras verdwijnen van de toeslagen voor dit werk op vreemde uren woi-dt al meer en meer geaccepteerd. De 36-uri- ge werkweek, het succesnummer van de vakbonden, vindt overal ingang, maar voor velen betekent dit dat het werk nu in vier dagen moet worden ge daan in plaats van in vij f Wie zijn taken niet afkrijgt, is vaak niet te beroerd nog wat mee naar huis te ne men. Tijdens de file worden nog wat mobiele telefoontjes gepleegd. De rest rolt thuis wel binnen via de fax of com puter, en anders liggen er nog de vak bladen. Morrend accepteert de partner dat de afwas, het overhoren van de kin deren, het repareren van de kraan, of het uitlaten van de hond weer voor zijn of haar rekening komt. Hoe lang nog is echter de vraag, steeds meer partners hebben er ook een baan of baantje bij. Buiten de boot Nu komt permanente scholing steeds duidelijker in zicht. Uit het 'Trendrap port aanbod van ai'beid 1997' van de OSA (Stichting Organisatie voor Stra tegisch Arbeidsmarktonderzoek) blijkt dat de deelname aan cursussen de afgelopen twee jaar sterk is geste gen: met zes procent tot een kwart van de werknemers (periode 1995-1996). Mannen, jongeren en hoger opgeleiden gaan met de meeste cursussen aan de haal. Vrouwen, lager opgeleiden en ou deren - vanaf 35 jaar is al een duidelijke daling te zien - vallen buiten de boot. Een kleine 30 procent van de cursussen voor werknemers wordt binnen het be- drij f gegeven. Werkgevers geven finan ciële steun voor het volgen van 77 pro cent van de cursussen. Een toename met 5 procent ten opzichte van de.pe riode 1993-1994. Cursussen waaraan de baas niet meebetaalt of anderszins niet meewerkt, worden het vaakst voortijdig beëindigd. Het Sociaal en Cultureel Planbureau laat in 'Trends in de tijdbesteding van de Nederlandse bevolldng 1975-1995' ook een stijging van de aandacht voor cursussen en opleidingen zien. Tussen Als het aan werkgevers ligt, zijn hun werknemers vaak in de schoolbanken te vinden - overigens wel in hun eigen tijd. 1990 en 1995 is de tijd die besteed wordt aan een bedrijfsopleiding ver dubbeld. Vooral bij de mannen van 24 tot 35 jaar. Saillant detail: de 50-plus- sers die mee mogen op cursus zijn fana tieker en besteden sinds 1995 meer tijd aan bedrijfsopleidingen dan jongeren. De tijd die werknemers aan scholing besteden neemt dus toe, en datzelfde geldt voor de reistijd naar kantoor en de tijd die werknemers sowieso al aan arbeid besteden. Terwijl daar steeds minder tegenover staat, loonmatiging, jaarcontracten en flexibele contracten. Philips wil nu zelfs de vaste baan ten grave dragen. Werkgevers, politici en vakbondsmensen die werknemers le venslang willen scholen, moeten bo vendien eens aangeven wanneer. Be langrijker is nog: in wie zijn tijd? Die van de baas of die van de werknemer? Fit blijven D e discussie over tij d wil maar niet los barsten. In vele CAO's zijn per jaar een paar verlofdagen opgenomen voor stu die of cursussen. Twee dagen is heel ge bruikelijk- Is dat niet genoeg, dan zijn er andere mogelijkheden. De bouw heeft knelpunten bijvoorbeeld opge lost met het delen van de tijd. Duurt een cursus twee dagen langer, dan kost dat de werkgever één dag productie en de werknemer één dag ATV. Hoeveel ge bruik wordt gemaakt van die construc tie is echter niet bekend. Ike Overdiep, beleidsmedewerker bij de vakcentrale FNV, ziet de bui echter al hangen. „Het wordt een trend dat werkgevers steeds meer inzetten op studeren in de eigen tijd. Ookzouden ze graag zien dat een werknemer eigen geld inzet. Vorig jaar zijn er in de CAO's afspraken gemaakt dat dit onderzocht gaat worden. Komend jaar wordt dit een belangrijk punt van discussie. Hoe algemener de cursus, hoe meer eigen ti j d er in gestoken moet worden, vinden werkgevers. Daar doen wij dus niet aan mee." Een woordvoerder van werkgevers koepel VNO-NCW bevestigt de trend. „De discussie over tijd wordt best ge voerd. Het is in het belang van de werk nemer om fit te blijven voor de arbeids markt. Dus wordt er meer en meer een beroep gedaan op avonden, weekenden of ATV-dagen van een werknemer. Wij bevelen dat aan als een reële zaak." Makelaars Sommige ondernemers zijn al een stap verder, zoals de Nederlandse Vereni ging vanMakelaars. Een reclamespotje op tv laat trots zien dat makelaars 's avonds allemaal braaf hun huiswerk gaan maken. Ze zijn verplicht twee da gen per week te studeren, daarbij komt nog een verplicht te volgen studiepro gramma van tien dagen per jaar, vertelt een NVM-woordvoerder. „Meestal moet dat in werktijd, maar er zijn meer en meer verschuivingen naar de avonden en de zaterdag. Dat is fors ja, maar het moet, want dat is ook werk." Sterker nog, vanaf 1998 raakt een makelaar die niet meedoet aan de verplichte studiedagen zelfs zijn NVM- foto G PD titel kwijt. „Je moet.tenslotte profes sionaliseren. De inzet van deze ondernemers is in drukwekkend, maar verdient zich ook weer snel terug. Of de meeste werkne mers baat hebben bij zo'n moordend studietempo is echter nog de vraag. En gr is nog geen onderzoek dat daar ant woord op geeft. De Nederlandse werknemei1 heeft on der de Europeanen al te kampen met de hoogste werkdruk, rapporteert NIA TNO in 'Trends in arbeid en gezond heid 1996'. Een onderzoeker van het in stituut vreest dat scholing dezelfde weg gaat als ATV. De werkdruk wordt niet verminderd, er komt alleen nog meer bij. Het aantal mensen dat in de WAO terecht komt, neemt toe. Werk druk is een belangrijke veroorzaker, evenals conflicten op het werk. „Er is nooit voor iedereen werk. Scholing kan dus gebruikt worden als extra selectie criterium. Net zoals de gezondheid." GPD De varkenssector, vermoedelijk door de praktijk j van alledag behept met een matig werkende j neus, ruikt dan eindelijk lont. Voorzitter Taze- laar van het productschap voor Vee, Vlees en Eieren, spreekt over een pijnlijk louteringsproces dat nodig is om de varkenshouderij te transformeren tot een be drijfstak waar de samenleving weer trots op kan zijn. De ondernemers willen zich richten naar de wensen van de klant. Zij zijn bereid de varkensstapel met vijftien: procent in te krimpen en milieuvriendelijker te maken. Bovendien moeten de dieren een aangenamer leven, krijgen dan ze nu veelal hebben. Tazelaar en de zijnen laden met hun plannen de schijn, van heiligheid op zich. Zij hebben ten langen leste in de gaten gekregen dat de maatschappij de activiteiten van; de kotelettenkwekers zat is. De sector heeft gaande de groei van de afgelopen jaren afkeer gewekt en ziet zwa re tijden komen. Nadat minister Van Aartsen van Land-! bouw een drastische herstructurering in het vooruit zicht heeft gesteld, waarop aanvankelijk verongelijkt! kermend is gereageerd, komen de varkenshouders metj een plan dat gebaseerd lijkt op schuld en boete. De hypocrisie druipt eraf. De schuld wordt in een te laatj stadium bekend, de boete moet maar worden betaaldj door de belastingbetaler, die al goed geweest is voor vereffening van de miljardenrekening die de pest heeft! opgeleverd en die nu nog eens ruim een miljard zou] moeten betalen voor een operatie om de bedrijfstak» mooi te maken. En niet al te mooi, want de inkrimping; die Van Aartsen niet zonder reden op vijfentwintig pro cent heeft gesteld, moet volgens de varkenshouders op vijftien procent uitkomen. Wie wil zien hoe het niet moet, vervoege zich in deze da gen te Oostburg waar een varkenshouder streeft naar een eervolle vermelding in het Guinness Book of Re cords door alle regels die onder zijn aandacht komen te; overtreden. De varkensfabrikant zorgt daarmee voorj een forse ontkrachting van de ideeën over loutering en; hij verziekt het klimaat - ook voor de ondernemers die wel degelijk op een behoorlijke manier hun bedrijf run nen. Commissaris van de koningin Van Gelder gaf gisteren1 als zijn opvatting dat de overheden moeten samenwer ken om wantoestanden in de varkenshouderij te lijf te gaan. Zijn oproep moest maar serieus genomen wor den. De laatste tijd vliegen verwijten van bestuurden over en weer. Zo gaat het wel vaker bij collectief be stuurlijk falen. De roze invasie ziet er intussen zo be dreigend uit, dat de vraag wie precies planologisch oi op het gebied van milieuwetgeving missers heeft ge maakt op dit moment minder belangwekkend is. Daai moet, ter lering, nog maar eens door een geschiedkun dige naar gekeken worden. Het is nu zaak het geweld van de megabedrijven te keren. Van de sector zelf val; j weinig medewerking te verwachten. Dat moet de over- heden aanleiding geven tot een bundeling van krach-j j ten. door John Wanders) Op het hoofdkantoor van de 'Internationale Cam pagne ter Uitbanning van Landmijnen' (ICBL) is de stemming vrij dag uitgelaten. Bij het ontwaken vernamen de medewerkers tot hun ver rassing dat hun stichting, alsmede hun coördinator Jo- dy Williams, de winnaars zijn van de Nobelprijs voor de Vrede 1997. Van alle prijzen die er jaar lijks worden uitgereikt, is de Nobelprijs voor de Vrede on getwijfeld de meest prestigi euze. Mede doordat er rond deze prijs een aura hangt van onpartijdigheid. Het Noorse Nobel-comité dat de prijs jaarlijks toekent lijkt in niets anders geïnteresseerd dan in universele waarden als 'goed' en 'slecht'. Het comité fungeert zo al bijna een eeuw als het geweten van de mens heid. Schijn Die veelgeprezen politieke onafhankelijkheid is voor een deel schijn. Met de toe kenning van de Vredesprijs neemt het comité altijd stel ling. Zoals het zich eerder uitsprak over brandende kwesties in het Midden-Oos ten, Zuid-Afrika en Oost-Ti- mor, keert het zich nu tegen de redenering dat landmij nen op sommige plaatsen in de wereld vooralsnog onmis baar zijn vanwege hun mili tair strategische belang. Iedereen die op een of andere wijze betrokken is bij de pro ductie of verspreiding van landmijnen draagt sinds gis teren een fel gekleurde stic ker op het voorhoofd met het opschrift: 'Ik ben helemaal verkeerd bezig'. Des te pikanter is het dat het Nobel-comité nu juist een Amerikaanse lobby-organi satie in de schijnwerpei-s plaatst. Over de hele wereld voeren honderden organisa ties actie tegen de productie en verspreiding van landmij nen. De bekendste pleitbe zorgers voor de uitbanning van de zogeheten 'anti-per- soonsmijnen' zijn het Inter nationale Rode Kruis en Uni cef, het Kinderfonds van de Verenigde Naties. Maar het Nobel-comité kent de eer toe aan de ICBL en Jody Wil liams, een betrekkelijk onbe kende 47-jarige politieke activiste uit Putney, in de Amerikaanse staat Vermont. De Verenigde Staten zijn de belangrijkste politieke, eco nomische en militaire mo gendheid op aarde. De VS zouden als wereld macht een cruciale rol kun nen spelen bij de uitbanning van landmijnen, die elke 22 seconden een slachtoffer ma ken, doorgaans onder de bur gerbevolking. Amerika wei gert zich echter aan te sluiten bij de meer dan 90 staten die een internationaal verdrag gericht op de volledige uit banning van anti-per- soonsmijnen ondertekenden. President Clinton onderkent het weerzinwekkende ka rakter van deze wapens. Hij maakt zich echter ook zorgen over de Amerikaanse mili tairen die zijn gestationeerd in Zuid-Korea. De grote hoe veelheid landmijnen langs de grens met Noord-Korea zijn volgens de president onmis baar voor hun bescherming. Het kan niet anders of Clin ton moet het nieuws uit Oslo hebben ervaren als een ge voelige draai om zijn oren. Jody Williams werd zes jaar geleden door de Stichting Amerikaanse Vietnam Vete ranen aangetrokken om een campagne op te zetten tegen de productie en verspreiding van landmijnen. Williams rekende het tot haar taak de initiatieven tot uitbanning van landmijnen te bundelen in een geoliede organisatie. Samen met een aantal andere lobby-organi saties richtte zij met de Stichting Vietnam Veteranen in 1992 de Internationale Campagne ter Uitbanning van Landmijnen (ICBL) op. Williams werd voorzitter van de nieuwe organisatie en schreef een boek over de ver schrikkingen die landmijnen aanrichten onder de burger bevolking. Wat vijf jaar gele den begon als een klein initiatief groeide uit tot een wereldwijde campagne, waarbij zich inmiddels meer dan duizend lobby-organi saties hebben aangesloten. Een internationaal verdrag gericht op wereldwijde uit banning van anti-per soonsmij nen leek vij f j aa r ge leden een utopie, maar is - mede dankzij de inspannin gen van de ICBL - een stuk realistischer geworden. GPD door Peet Vogels De varkenssector gaat zich zelf op de pijnbank leggen. Aan de consumenten, de poli tiek en dierenbeschermings- en milieuorganisaties wordt ge vraagd de duimschroeven aan te draaien wanneer de sector haar beloftes niet waarmaakt. Na tientallen jaren van onge breidelde groei is het besef doorgedrongen dat de varkens houderij zich van de maat schappij heeft vervreemd. Een pijnlijk louteringsproces is no dig om weer in het juiste spoor te raken. „Wij willen terug naar een varkenshouderij waar de maatschappij trots op kan zijn", aldus R. Tazelaar, voorzitter van het Productschap voor Vee, Vlees en Eieren (PVE) de missie voor de varkenssector. Het plan 'Nederlandse varkens sector kiest klantgericht' wordt gepresenteerd als een verstrek kend voorstel. Maar het bevat oud nieuws, achterstallig on derhoud, intenties en ook een paar stevige maatregelen. Maar die moeten dan wel door de overheid bekostigd worden, zo dat het met die 'pijnbank' voor de sector in de praktijk wel zal meevallen. Inkrimpen De organisaties, naast het PVE ook boerenorganisatie LTO- Nederland, willen de varkens stapel met vijftien procent in krimpen, het mestprobleem versneld oplossen en ook nog de gezondheid en het welzijn van de varkens verbeteren. Vooral de reductie van de var kensstapel wordt als een breuk met het verleden gepresenteerd. Dat lijkt inderdaad het geval na decennia van groei. In feite is de inkrimping echter een gevolg van de ontwikkelingen die al langer aan de gang zijn. Al in 1984 was duidelijk dat de inten sieve varkenshouderij te ver was doorgeschoten Toenmalig minister van Landbouw G. Braks kwam daarom met een wet die uitbreiding van de vee stapel verbood. Toch heeft de sector sinds die tijd nog kans ge zien een paar miljoen dieren toe te voegen aan de varkensstapel Die groeistrategie breekt de sec tor nu op. Niet alleen uit milieu- oogpunt, ook de structuur is erg zwak. Te veel gespecialiseerde bedrijven, te veel handelaren die biggen en varkens opkopen en transporteren en te weinig slachterijen die extra waarde aan de karkassen toevoegen. Ook zonder ingrijpen zou een sanering plaats hebben gevon den in de varkenssector. De voorsprong op concurrerende landen als Denemarken en Frankrijk is al grotendeels ver dwenen en steeds meer nieuwe concurrenten dienen zich aan. Door de varkenspest zijn be langrijke afzetmarkten verlo ren gegaan en het is de vraag of die nog ooit kunnen worden te ruggewonnen. Nu wil de varkenssector de re ductie van de varkensstapel - geschatte kosten 660 miljoen gulden - laten betalen door de overheid. Normaal gesproken zou de sector zelf voor die kos ten zijn opgedraaid, want de concurrentie uit het buitenland had hier tot faillissementen ge leid. Ophoesten Om de structuur te versterken is nog eens 400 miljoen gulden no dig. Ook dat geld moet de over heid ophoesten. Structuurver sterking betekent vooral dat de biggen in eigen land worden vetgemest en varkens in eigen land worden geslacht. Nu gaan er jaarlijks nog miljoenen var kens en biggen levend de grens over. Die transporten liggen zwaar onder vuur, vooral uit het oogpunt van dierenwelzijn. De Europese Commissie wil daar om het transport van levende varkens aan zulke strenge regels binden, dat het niet langer lo nend is om varkens naar Italië of Spanje te brengen. De plannen voor de structuurversterking zijn dus deels afgedwongen en niet zelf bedacht. Toch is het geld goed besteed meent Tazelaar. „Een miljard gulden voor een gezonde sector waar 50.000 mensen werken is niet teveel geld." Op het gebied van dierenwelzijn en -gezondheid heeft de sector ook voorstellen gedaan die de maatschappelijke acceptatie moeten verbeteren. Grotendeels behelst het hier voorstellen waar de sector al lang aan had moeten voldoen, bijvoorbeeld op het gebied van huisvesting van de varkens. Nieuwe initia tieven, bijvoorbeeld de groeps- huisvesting voor varkens, moet het liefst in Europees verband geregeld worden, staat in het plan. Dat is een zwaktebod, want het welzijnsdenken is in bijvoorbeeld Spanje nauwelijks Noodlanding Een Engels vliegtuig met ze ven inzittenden heeft een noodlanding gemaakt op de verkeersweg tussen Delft en Schiedam. De boordradio was kapot, de piloot had vliegveld Ypenburg in het donker gemist en de brandstof was zo goed als opEr zij n geen slachtoffers gevallen. Kerk gesloopt De laatste resten van de in 1944 vernielde katholieke kerk in IJzendijke zijn ge sloopt. De muren staken nog vijf meter boven de grond uit, maar zijn nu opgeblazen. Dat is wel gebeurd zonder de om wonenden te waarschuwen en met een te zware springlading, zodat ramen en daken van hui zen tot op honderden meters j afstand het moesten ontgel den. Grondwet De Eerste en Tweede Kamer hebben de Grondwet ver an- derd om mogelij k te maken dat de koningin of koning taken-J tijdelijk neerlegt als dat van wege gezondheidsproblemen nodig is. Koningin Wilhelmina draagt haar werk om die reden tijdelijk over aan prinses Juli ana. Bejaardenoord In de gemeente Tholen wordt een tehuis voor ouden van da gen gebouwd. Voor de bouw is 44.000 gulden beschikbaar ge-)'' steld. De Nederlandse varkens kunnen zich opmaken voor 'een pijnlijk louteringsproces' van de bio-indu- strie. foto Pieter Honhoff ontwikkeld. Het is dan ook niet te verwachten dat deze zaken Europees geregeld worden. Zo maakt de sector zich er wel ge makkelijk van af. Kritiek Al deze plannen wil de sector voor het jaar 2000 doorgevoerd hebben. Als ze dat niet lukt moeten er maar harde maatre gelen genomen worden tegen de boeren die niet aan de voor waarden voldoen. Welke maat regelen dat dan zijn wordt ech ter niet duidelijk. En dat is juist de zwakke plek die de sector nu zo'n parten speelt. De afgelopen tien jaar heeft de sector alle kritiek naast zich neergelegd. Voor het grote pu bliek was de maat vol toen ze de beelden van de dode varkens zag. Van Aartsen voelde die stem ming goed aan en kwam met een ingrijpend herstructurerings plan. Pas toen kwam de sector zelf met een alternatief, dat minder ver gaat en minder har de garanties bevat. Of de sa menleving de varkenssector nu weer liefdevol in de armen zal sluiten is dan ook hoogst twij felachtig. GPD Uitgever: W. F. de Pagter Hoofdredactie: A. L.'Oosthoek M. van Zuilen (adjunct) Centrale redactie: Postbus 18, 4380 AA Vlissingen, Tel. (0118) 484000; Redactiefax: (0118) 470102. 's avonds op zondag t/m vrijdag vanaf 19.00 uur. in het weekeinde: verwijzing via de telefonische boodschap op de kantoren. Vlissingen: Oostsouburgseweg 10, Postbus 18, 4380 AA Vlissingen. Tel. (0118) 484000. Goes: Voorstad 22, 4461 KN Goes. Tel. (0113) 273000. Terneuzen: Axelsestraat 16, 4537 AK Terneuzen. Tel (0115)694457. Axel: Nassaustraat 15, 4571 BK Axel Tel. (0115) 568000. Zierikzee: Oude Haven 41 4301 JK Zierikzee Tel. (0111)415380. Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Openingstijd Zierikzee 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur. City OnLine Postbus 18 4380 AA Vlissingen. http://www.city.nl e-mail pzcredcity1@pzc.nl Bezorgklachten: maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden; |j zaterdags tot 14.00 uur: L op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur- Tel. (0118)484000. Fax (0118)470100. Abonnementsprijzen: per kwartaal 92,85, franco per post 122,00: per maand 34,00 per jaar 356,50, franco per post 471,50 bij automatische afschrijving per termijn 1,50 korting losse nummers maandag t/m vrijdag 1,75, zaterdag 2,50 p.st. (alle bedragen inclusief 6 pet btw). Postrek.nr.: 3754316 t.n v PZC ab.rek. Vlissingen. Advertentietarieven: 180 cent per mm; minimumprijs})] per advertentie 27,-, ingezonden mededelingen tri 2.5 x tarief. Voor brieven bureau van dit blad 7,- meer. L Volledige tarieven met ör contractprijzen op aanvraag (alle advertentieprijzen exclusief 17,5 pet. btw). P' Giro: 35 93 00, Uitgeverij j0( Provinciale Zeeuwse Courant B V. ja. Vlissingen i Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1997 | | pagina 2