Loze zege moslims in Srebrenica
Depressie
PZC
Regering Italië struikelt
over bezuinigsoperatie
Levensverwachting
in zuidelijk Afrika
gehalveerd door aids
Reddingsactie voor grienden
Maurice Papon onwel
op tweede dag proces
Marathonrede Castro
duurt bijna zeven uur
Prins Claus haakt even af
Wat hebben deze mensen gemeen?
buitenland
Patstelling na verkiezingen gemeenteraad in nu door Serviërs beheerste stad
Brazilië onder rook bosbranden
Bardot alsnog veroordeeld
Recordboete voor Chrysler
Hoge onderscheiding Derrick
Kinderslot handvuurwapens VS
België merkt hormoonspuiters
Tientallen doden
in Mexico door
orkaan Pauline
030-233 13 35
vrijdag 10 oktober 1997
door Hans Gertsen
SARAJEVO - De Bosnische
moslims krijgen de meerderheid
in het nieuwe gemeentebestuur
van Srebrenica. Bij de lokale
verkiezingen van 14 september
haalden moslim-partijen in to
taal 25 van de 45 zetels, zo heeft
de OVSE (Organisatie voor Vei
ligheid en Samenwerking in
Europa) gisteren in Sarajevo
bekend gemaakt.
Het is echter zeer de vraag of het
nieuwe gemeentebestuur ooit
zal functioneren in Srebrenica.
De voormalige moslim-enclave
in het oosten van Bosnië viel in
juli 1995 in handen van de Bos
nische Serviërs. Die 'zuiverden'
de enclave binnen enkele dagen
van alle moslims. Naar schat
ting achtduizend moslim-man
nen verdwenen, ondanks de
aanwezigheid van Nederlandse
VN-soldaten. De slachtingen en
verdwijningen in Srebrenica
worden algemeen gezien als de
ergste gruweldaad in Europa
sinds het einde van de Tweede
Wereldoorlog.
Srebrenica wordt nu, ruim twee
jaar later, uitsluitend door Bos
nische Serviërs bewoond. Het
grootste deel van hen bestaat uit
vluchtelingen uit gebieden die
de Serviërs op grond van het
Dayton-vredesakkoord aan de
moslims moesten overdragen.
Terugkeer
De moslims danken hun over
winning in Srebrenica aan de
regel dat alle kiesgerechtigden
zelf konden bepalen of ze voor
het gemeentebestuur van hun
huidige woonplaats zouden
stemmen, of voor het bestuur
van de plaats waar ze in 1991,
voor het uitbreken van de oor
log, woonden. Het gros van de
moslim-vluchtelingen uit Sre
brenica koos voor hun vroegere
woonplaats in de hoop dat een
moslim-meerderheid in de
nieuwe gemeenteraad hun te
rugkeer zal vergemakkelijken.
In theorie is dat misschien ook
van onze redactie buitenland
JOHANNESBURG - De aids-
epidemie zal de levensverwach
ting van de bevolking van zui
delijk Afrika met bijna de helft
terugbrengen. In Zimbabwe,
Zambia en Botswana is de da
ling het sterkst. In Malawi blijft
de levensverwachting het
kortst.
Dat staat in een rapport van
Amerikaanse deskundigen, dat
in Zuid-Afrika is gepubliceerd.
In Malawi was de gemiddelde
levensverwachting vorig jaar 36
jaar. Dat zal volgens de deskun
digen in 2010 tot 29,5 jaar zijn
gedaald. Voordat de aids-epide-
mie uitbrak, werd de gemiddel
de Malawiër 50 jaar.
Volgens de deskundigen zal de
gemiddelde Zambiaan in 2010
30 jaar en de gemiddelde Bots-
waan 33 jaar worden. Vorig jaar
lagen deze cijfers op respectie
velijk 36 en 46 jaar en voor het
zo, maar in werkelijheid is de te
rugkeer van moslims naar Sre
brenica een illusie. De Serviërs
die er nu wonen, voelen er niets
voor om weer met de vroegere
vijand samen te leven. De twee
Servische partijen die in de
nieuwe gemeenteraad verte
genwoordigd zullen zijn, de
SDS (Servische Democratische
Partij12 zetels) van de van oor
logsmisdaden beschuldigde Ra
dovan Karadzic en de SRS (Ser
vische Radicale Partij, 8 zetels),
zijn beiden berucht vanwege
hun extreem-nationalistische
opstelling. Het staat daarom op
voorhand vast dat de Serviërs in
Srebrenica er alles aan zullen
doen om te voorkomen dat het
nieuwe gemeentebestuur ooit
ter plaatse bijeen zal komen,
laat staan kan gaan functione
ren. Srebrenica dreigt daardoor
met een gemeentebestuur in
ballingschap te worden opgeza
deld.
Srebrenica is niet de enige ge
meente waar het bestuur op
grond van het verkiezingsresul
taat in handen zou moeten ko
men van de etnische groepering
die er vroeger de meerderheid
vormde. In het stadje Drvar
haalden Bosnische Serviërs 19
van de 30 zetels. Drvar werd in
de zomer van 1995 etnisch ge
zuiverd door de Bosnische Kro-
atenDie voelen er niets voor om
de macht nu op grond van het
verkiezingsresultaat over te
dragen aan de vroegere vijand.
Over de terugkeer van vluchte
lingen valt in Drvar al evenmin
te praten, zo bleek eerder deze
week. Enkele tientallen Servi
sche vluchtelingen die met
steun van de VN-vluchtelingen-
organisatie UNHCR waren te
ruggekeerd naar hun vroegere
woonplaats, werden binnen en
kele uren door woedende Bosni
sche Kroaten weer uit hun hui
zen gezet.
De internationale gemeenschap
heeft voor de verkiezingen ge
steld dat de nieuwe gemeente
besturen voor het eind van het
jaar moeten functioneren. Ge
meentebesturen die zich daar
niet aan houden, hoeven niet
meer op internationale steun te
rekenen, zo luidt het dreige
ment. GPD
uitbreken van de epidemie op
respectievelijk 57,5 en 60 jaar.
Ook voor Zimbabwe geldt dat
de levensverwachting de ko
mende jaren sterk zal dalen.
Werd een Zimbabwaan in het
begin van de jaren tachtig nog
64 jaar, in 2010 zal dat zijn ge
daald tot 3 3,1 jaar.
De aids-epidemie treft de inwo
ners van zuidelijk Afrika
zwaarder dan de bevolking van
de noordelijk gelegen landen.
De levensverwachting van de
Kenianen zal van 68 jaar in het
begin van de jaren tachtig dalen
tot 44 jaar in 2010. In Oeganda
sterft de gemiddelde inwoner in
2010 op 35-jarige leeftijd, ne
gentien jaar eerder dan voor het
uitbreken van de epidemie.
In Zambia en Zimbabwe is naar
schatting 18 procent van de be
volking met HIV, het virus dat
aids veroorzaakt, besmet. In
Oeganda is 14 procent met het
virus besmet. EFE/AFP
KARIKARI - Milieubeschermers en vrijwilligers houden aange
spoelde grienden in leven op het strand van Karikari, aan de af
gelegen noordkust van Nieuw-Zeeland.
Daar werden woensdag meer dan honderd gestrande dieren ge
vonden. Drieënvijftig waren al dood. De reddingswerkers leg
den natte lappen over de 48 nog levende beesten en de brandweer
hielp om de overlevenden gedurende de nacht nat te houden. De
redders wisten de groep uiteindelijk naar zee te lokken door twee
van de grootste vrouwtjes het water in te slepen. Op het geroep
van de vrouwtjes gingen de andere dieren uit zichzelf de zee in.
Een woordvoerster van het ministerie van milieuzaken zei dat de
meeste dieren krachtig van de kust af zwommen. Zij zullen van
uit de lucht en vanaf zee worden gevolgd tot zij twaalf kilometer
uit de kust en buiten gevaar zijn. fotoMalclm Pullman/AP
RIO DE JANEIRO - De bosbranden in Indonesië zijn in de he
le wereld voorpaginanieuws, maar ook het dun bevolkte
noorden van Brazilië ligt dit jaar onder een deken van rook,
veroorzaakt door branden in het regenwoud.
Directeur Garo Batmanian van het Wereld Natuurfonds in
Brazilië zei dat Manaus, een van de twee grootste steden uit
het Amazonebekken, onder een grote rookwolk ligt. Gezond
heidsdiensten melden hem een toename van veertig procent
in het aantal gevallen van ziekten aan de luchtwegen. Elders
in het Amazonebekken zijn de luchthavens van Porto Velho
en Rio Branco de afgelopen maand alleen al 20 tot 30 keer we
gens smog gesloten geweest, zei Batmanian. AP
PARIJS - Een gerechtshof in Parijs heeft gisteren de voorma
lige filmster en dierenbeschermster Brigitte Bardot veroor
deeld wegens aanzetten tot haat en rassendiscriminatie. BB
kreeg een boete van 10.000 francs (ruim 3.000).
Bardot was in eerste instantie vrijgesproken van de beschul
digingen, die verband houden met ritueel slachten tijdens het
islamitische offerfeest Aid el Kebir. DPA
DETROIT - De Amerikaanse autofabrikant Chrysler moet
een recordbedrag van zo'n 525 miljoen gulden schadevergoe
ding betalen aan de ouders van een 6-jarig kind. Het jongetje
overleed aan een schedelbasisfractuur toen hij uit de auto van
zijn ouders werd geslingerd, doordat de achterklep van de au
to bij een botsing openvloog.
De jury achtte bewezen dat het slot van de achterklep niet
deugdelijk was en dat Chrysler nalatigheid kan worden ver
weten.
De autofabrikant is inmiddels begonnen de bewuste auto's uit
de periode 1984-1995 terug te roepen. Chrvslergaat in beroep
tegen de uitspraak. RTR/DPA
BERLIJN - De Duitse acteur Horst Tappert, beter bekend als
Derrick, heeft donderdag een hoge Duitse onderscheiding ge
kregen, het Kruis van de orde van Verdienste. De Duitse presi
dent Herzog reikte hem de decoratie uit.
In de meer dan twintig j aar dat Derrick in de gel ij knamige te
levisieserie te zien was, is de inspecteur volgens Herzog ,,een
zeer bescheiden functionaris gebleven". Derrick is sinds 1974
een van de meest bekeken programma's op de Duitse tv. De se
rie wordt in ongeveer honderd landen uitgezonden, van Alba
nië tot het voormalige Zaïre. AFP
WASHINGTON - De meeste Amerikaanse handvuurwapens
krijgen een kinderslot Dat hebben de wapenfabrikanten
vrijwillig aan het Witte Huis beloofd. Ze willen met dit voor
stel voorkomen dat er een wet komt waarin veiligheidssloten
voor alle pistolen, revolvers en geweren verplicht worden ge
steld. DPA
BRUSSEL - De Belgische minister Pinxten van Landbouw
heeft gisteren strengere maatregelen afgekondigd tegen vee
houders die worden betrapt op het gebruik van verboden
groeihormonen.
Betrapte boeren krijgen een jaar lang een 'H' gestempeld op al
hun bedrijfsformulieren. Bovendien ondergaan alle dieren
die de boeren gedurende dat jaar aan het slachthuis leveren,
op kosten van de agrariërs een onderzoek op hormonen. ANP
THESSALONIKI - Prins Claus neemt op de trap van Villa Melissa in Thessaloniki wat papieren
door terwijl koningin Beatrix binnen de door het Amsterdamse Stedelijk Museum samengestelde
expositie van moderne tekeningen bekijkt.
Prins Claus haakte bij de rondgang na de opening van de tentoonstelling door zijn echtgenote
halverwege af, kuierde naar buiten en ging op zijn gemak op de monumentale trap zitten. Hij liet
zich een glaasje water brengen, stak een ferme sigaar op, en keuvelde wat met mevrouw Anghela-
kis, de echtgenote van de Griekse ambassadeur in Nederland, die naast hem was komen zitten.
Dat er een hele meute pers en belangstellenden onderaan de trap stond, deerde hem niet.
Gisteren was de laatste dag van het koninklijk bezoek aan Griekenland. Vanuit Thessaloniki
reisden koningin Beatrix en prins Claus terug naar Nederland. foto Raymond Rutting/ANP
(Advertentie)
door Eelco van der Linden)
ROME - De Italiaanse premier
Romano Prodi heeft gisteren
zijn ontslag ingediend bij presi
dent Oscar Luigi Scalfaro. Deze
zal vandaag al beginnen met het
consulteren van de partijsecre
tarissen. Hij hoopt zonder nieu
we verkiezingen een oplossing
te vinden voor de crisis die is
ontstaan na de val van Italië's
55ste na-oorlogse kabinet.
Een parlementair debat van
twee dagen was niet genoeg om
een oplossing te vinden voor het
vorige week ontstane conflict
tussen Prodi en de communisti
sche PRC. Deze partij heeft de
afgelopen anderhalf jaar het
centrum-linkse kabinet aan een
meerderheid geholpen.
De PRC trok haar steun in na de
presentatie van een nieuwe be
zuinigingsoperatie van dertig
miljard gulden en weigerde gis
teren, ondanks concessies van
de regering, op dat besluit terug
te komen. Het nieuws veroor
zaakte direct een scherpe koers
val op de Milanese beurs en ook
de tot gisteren stabiele lire ver
loor terrein. De angst is vooral
dat de crisis Italië's deelname
aan de EMU in gevaar brengt.
Prodi, een partijloze econoom,
ging gisteren in de kamer wel
nog in op verschillende eisen
van de PRC. Hij beloofde nieu
we stappen op het gebied van
werkgelegenheid en arbeids
tijdverkorting, afschaffing van
verschillende eigen bijdragen in
de gezondheidszorg en een min
der strenge afbouw van het pe
perdure pensioensysteem.
De premier zei echter niet te
willen afwijken van het sane
ringsprogramma dat Italië in
500 dagen 'uit het niets op de
drempel van Europa heeft ge
bracht'. De communisten wei
gerden echter Prodi hun ver
trouwens te schenken. Zij
bleven erbij dat de regeling
geen oog heeft voor de zwaksten
in de samenleving, aan de lei
band loopt van centrale banken
en alleen oog heeft voor de in
ternationale geldmarkten.
De klap kwam gisteren hard aan
bij de PDS, de grootste rege
ringpartij en, net als de PRC,
voortkomend uit de PCI, ooit de
grootste communistische partij
van West-Europa. Secretaris
Massimo D'Alema sprak van
een zwarte dag voor Italië en liet
doorschemeren snel te houden
verkiezingen het juiste ant
woord te vinden op de crisis. De
PDS, spil van de centrum-link
se Olijf coalitie, gelooft dat het
mogelijk moet zijn dit keer
zonder de 'gedogende' commu
nisten de centrum-rechtse Vrij
heidsalliantie van Silvio Ber
lusconi, die zich gisteren uiterst
voldaan toonde, te verslaan.
Niemand die echter hamerde op
verkiezingen. GPD
van onze redactie buitenland
BORDEAUX - Op de tweede
dag van het proces wegens oor
logsmisdaden tegen Maurice
Papon is opnieuw de meeste
aandacht uitgegaan naar de ge
zondheidstoestand van de 87-
jarige verdachte. Het proces
moest donderdag enige tijd
worden verdaagd nadat Papon
onwel was geworden.
„Hij had ademhalingsmoeilijk
heden door de niet te harden
warmte", aldus Papons advo
caat Jean-Marc Varaut. Pas na
dat Papon buiten de zaal medi-
cij nen had ingenomen voelde hij
zich zodanig opgeknapt dat het
proces kon worden voortgezet.
Papon, die vorig jaar een drie
voudige bypassoperatie onder
ging, had in de nacht van dins
dag op woensdag tijdens zijn
eerste nacht in de gevangenis
een aanval van benauwdheid.
Twee hartspecialisten conclu
deerden donderdag dat het
wenselijk is dat Papon naar een
cardiologische afdeling van een
ziekenhuis wordt overgebracht.
De rechtbank had het onder
zoek laten instellen nadat Pa
pons advocaat woensdag had
gewaarschuwd dat zijn cliënt
zou kunnen overlijden als hij
gedurende het proces, dat
maanden kan duren, in de ge
vangenis moet blijven.De recht
bank zou eigenlijk donderdag
beslissen over verhuizng van
Papon. Na het bekend worden
van het advies stelde rechter
Jean-Louis Castagnede zijn be
slissing over opname echter uit
tot vandaag. Papon wordt ver
dacht van de deportatie van ze
ker 1500 joden ten tijde van het
Vichy-regime in de Tweede We
reldoorlog. AFP/RTR
van onze redactie buitenland resten zijn in juni in een Bolivia
gevonden en worden over twee
HAVANA - President Fidel Cas- weken bijgezet in een mausole-
tro van Cuba heeft woensdag um in het Cubaanse Santa Cla-
een einde gemaakt aan geruch- ra. RTR/DPA/AFP
ten dat hij ernstig ziek zou zijn.
De 71-jarige leider opende het
vijfde partijcongres van de Cu
baanse Communistische Partij
(PCC) met een marathonspcech
van zes uur en 43 minuten.
Castro, aan de macht sinds
1959, deed het de laatste maan
den wat rustiger aan. Hij ver
scheen steeds minder in het
openbaar.
Castro onderstreepte gisteren in
zijn toespraak dat Cuba het so
cialistische systeem nooit zal
opgeven. Hij zei dat het land
openstaat voor „alle economi
sche mogelijkheden". Castro
ging uitvoerig in op de benarde
economische situatie en gaf toe
dat het economisch herstel dit
jaar minder groot is dan voor
speld. Volgens hem is dat te wij
ten aan het slechte weer - Cuba
werd vorig jaar oktober gestrof-
fen door een orkaan - en aan de
Verenigde Staten die hun em
bargo tegen het eiland hebben
versterkt.
Castro prees aan het eind van
zijn rede Ernesto „Che" Gue
vara, de Argentijnse arts die
precies dertig jaar geleden in
Bolivia werd doodgeschoten,
nadat hij had geprobeerd de re
volutie in dat land op gang te
brengen. Guevara's stoffelijke
ACAPULCO - Door de orkaan
Pauline zijn in Mexicaanse bad
plaats Acapulco donderdag ze
ker 54 mensen om het leven ge
komen. De meeste slachtoffers
verdronken in de watermassa's
die na hevige regenval van de
bergen stroomden. Een aantal
mensen wordt vermist.
Pauline raasde donderdagoch
tend (plaatselijke tijd) met
windsnelheden tot 185 kilome
ter per uur over Acapulco. Hon
derden auto's werden door de
overstromingen meegesleurd.
Waarschijnlijk zijn ook mensen
omgekomen in ingestorte ge
bouwen en huizen.
Pauline, de zwaarste orkaan die
de Mexicaanse Stille Oceaan-
kust ooit heeft getroffen, had
eerder al enorme schade aange
richt in de deelstaten Oaxaca en
Chiapas. In Acapulco is de
noodtoestand afgekondigd. Er
zijn geen berichten van buiten
landers onder de slachtoffers.
RTR/DPA/AFP
Internationale Dag voor de Geestelijke Volksgezondheid
Deze mensen hebben alle drie een depressieve periode doorgemaakt
Het verschil tussen een dip en depressie
In Nederland lijden per jaar bijna 500.000
mensen aan een vorm van depressie. U kunt
een depressie hebben zonder het zelf te
beseffen. Iedereen heeft wel eens een dip.
Maar wanneer heeft u de ziekte 'depressie'?
De belangrijkste twee kenmerken van een depres
sie zijn somberheid, en het niet meer kunnen
genieten van plezierige dingen. Mensen met een
depressie kunnen zich niet over de somberheid
heen zetten en worden erdoor belemmerd in
hun dagelijkse doen en laten.
Feiten over depressie
Depressie is niet een blijk van onwil.
Depressie is niet hel gevolg van een slap karakter.
Depressie is meestal goed te behandelen.
Test zelf
Heb ik een dip of ben ik echt depressief? Bel
Korrelatie voor een gratis zelftest. Deze test geeft
u geen uitsluitsel, wél een goede aanwijzing.
Gratis folder
Bij uw apotheek kunt u een gratis folder 'Depressie'
ophalen. Of u belt het telefoonnummer voor toe
zending. De folder geeft informatie over:
de oorzaken de klachten de mogelijke
behandeling welke dingen kunt u zelf doen7
aandachtspunten voor familie en vrienden.
Bel voor de folder, de zelftest of
advies de Hulp- en informatielijn
KORRELATIE
l)(!;i.voor de
^Geestelijke Volksgezondheid
Internationale Dag voor de Geestelijke Volksgezondheid 1997. De World Federation of Mental Health heeft 10 oktober
uitgeroepen tot een dag om wereldwijd voorlichting te geven over geestelijke volksgezondheid. Dit jaar wordt deze dag voor
het eerst in Nederland georganiseerd door de Stichting Dag voor de Geestelijke Volksgezondheid. Het bestuur wordt gevormd
door vertegenwoordigers van de Vereniging GGZ Nederland, cliënten- en familieorgamsaties, Zorgverzekeraars Nederland, het
Ministerie van VWS en het Nationaal Fonds Geestelijke Volksgezondheid. Adres: Postbus 5103, 3502 JC Utrecht.
