VVD bepleit strenger asielbeleid
Forse prijsverhoging treinkaartjes
PZC
Nederland
IN TWEEEN?!
Jiskefet beste
tv-amusement
seizoen '96/'97
Bassie en Adriaan jubileren
binnenland vrijdag 10 oktober 1997
Premier Kok vertelt sprookjes
Skütsjemuseum in Friesland
Aantal eerstejaars weer in de lift
Vakantiegangers over de grens
Strengere eisen transporteurs
Militair vast voor XTC-handel
Versnelde aanleg deel Betuwelijn
Coalitiepartijen PvdA en D66 reageren kritisch op nota liberalen
Herfst speelt verkeer parten
FNV dreigt met staking
n haven Amsterdam
Niet roken leidt
tot hogere kosten
gezondheidszorg
Niet-reanimeerpas in
nieuwe wilsverklaring
j
Maandag 13 oktober
Het Arsenaal Vlissingen
Frits Philips
erg boos over
verplaatsen
hoofdkantoor
N V£.R-A M I KJ 6
Een verrassende theatertour
tegen de tweedeling met:
slachtoffers van de tweedeling
die terugvechten
oud-PvdA-Kamerlid Frans Moor.
SP-Kamerlid Jan Marijnissen,
budgetteringsdeskundige
Christine Groenewegen,
huisarts Lucie Pufkus
live muziek van Fred Piek en
van de Tjet-Setters
unieke videostatements van
Dolf Jansen, Simon Vinkenoog,
Carrie. Erik van Muiswinkel,
Harry Sacksioni en vele
anderen
presentatie: Antoinette
Hertsenberg
Arsenaaltheatïr, Arsenaaipihn 7, VlISSINGEN
entree f 5,- (voor een goed doel) zaal open MM asnmg20M einde 22.30
centraal reserveringsnummer: 010 243 55 56
DEN HAAG - Er was eens...premier Wim Kok, zelf ooit ook voorleesvader, was donderdag even terug in de schoolbanken van de Vlie-
gerschool in de Schilderswijk. Kok begon al gauw enthousiast met voorlezen terwijl de jonge leerlingen aan zijn lippen hingen.
foto Ed Oudenaarden/ANP
LEEUWARDEN - In het Friese plaatsje Eamewald komt vol
gend jaar zomer een skütsjemuseum. In dit watersportdorp
kunnen belangstellenden voor skütsjes terecht in een houten
werf die een bezoekerscentrum moet worden Een vaartochtje
op een ouderwets skütsje is ook mogelijk. ANP
UTRECHT - Het aantal eerstejaars aan de universiteitenis dit
jaar met 3 procent gestegen. Dat blijkt uit voorlopige cijfers
van de VSNU, de vereniging van universiteiten. Met de stij
ging is een tendens doorbroken van jarenlange dalende be
langstelling voor de universiteit.
Vorig jaar registreerden de universiteiten nog 3 minder
aanmeldingen van eerstejaars studenten. En in 1995 was er
ten opzichte van 1994 zelfs een afname van 10 te zien. ANP
DEN HAAG - Ongeveer 450.000 Nederlanders grijpen de ko
mende twee weken de herfstvakantie aan voor een verblijf in
het buitenland, zo voorspelt de ANWB. Morgen begint in de
regio's noord en midden de herfstvakantie. In de regio zuid is
dat de week daarop. In verband met het de herfstvakantie
verwacht de politie dit weekeinde file's. Volgens de ANWB
gaan een miljoen Nederlanders er eventjes tussenuit. ANP
LUXEMBURG - Nederland gaat extra diploma-eisen stellen
aan ondernemers die in Groot-Brittannië op eenvoudige wij
ze hun transportdiploma behalen. Dat moet de kwaliteit en
betrouwbaarheid van de sector ten goede komen. Momenteel
werkt circa 40 van de transportondernemingen met een
Brits diploma. Het gaat daarbij vooral om eenmansbedrijfjes.
Minister Jorritsma (verkeer) kondigde de strengere eisen gis
teren (donderdag) aan na afloop van een bijeenkomst van Eu
ropese Transport ministers in Luxemburg. Het is Nederland.
Ierland en Finland al langer een doorn in het oog dat elders in
Europa de examens om een transportonderneming te begin
nen makkelijker zijn. Omdat de diploma's wel overal erkend
moeten worden, is er sprake van 'examentoerisme'. GPD
ROTTERDAM - Een onlangs wegens XTC-handel opgepakte
Nederlandse militair was gelegerd in Duitsland. Dat beves
tigt de militaire kamer van de rechtbank in Arnhem. De man
verbleef echter niet in de Nederlandse basis Seedorf op Duits
grondgebied. Daar zijn vorig jaar zeventien militairen opge
pakt en in Arnhem veroordeeld wegens pillenhandel.
Volgens persofficier A Besier van de militaire kamer zijn er
geen aanwijzingen voor een tweede Seedorf-affaire. De ma
rechaussee maakt vandaag meer details bekend. ANP
ROTTERDAM - Een deel van de Betuwelijn, tussen Baren-
drecht en de Rotterdamse Waalhaven, wordt versneld aange
legd. Alle betrokkenen hebben daarover overeenstemming
bereikt. De extra capaciteit op dit baanvak is hard nodig en
tegelijkertijd kan de overlast van de oude havenspoorlijn
langs Rotterdam-Zuid drie jaar eerder worden opgelost.
De verwachting is dat het goederenvervoer tussen Baren-
drecht en de Maasvlakte al in 2002, en niet pas in 2005, de vol
ledige capaciteit van dit stuk van de Betuwelijn kan benutten.
Voor versnelde aanleg van het baanvak Barendrecht-Waal
haven is gekozen omdat het alternatief, elektrificatie van de
bestaande spoorlijn, op veel bestuurlijke- en milieubezwaren
zou stuiten. GPD
van onze redactie binnenland
N AARDEN - Het VPRO-pro
gramma Jiskefet is donderdag
avond gelauwerd met de Neder
landse Academy Award voor
het beste amusementsprogram
ma van het seizoen 1996/97. Het
satirische programma liet Laat
de Leeuw (VARA) en Villa Fel-
derhof (NCRV) achter zich. Rijk
de Gooijer (In voor- en tegen
spoed) en Nellv Frijda (Flodder)
wonnen de prijzen voor de beste
acteur en actrice van een televi-
siecomedy.
De prijzen, toegekend door een
vakjury onder voorzitterschap
van Bob Bremer (Tros)zijn voor
de tweede keer toegekend. Ze
vormen de Nederlandse tegen
hanger van de Amerikaanse
Emmy-Awards. In voor- en te
genspoed (Vara) kreeg de hoog
ste waardering in de categorie
comedy.
Als beste drama-productie
kwam Zwai*te Sneeuw uit de
bus. Tamar van den Dop uit het
zelfde NCRV-programma won
de prijs voor beste actrice in de
categorie drama. Johan Leijsen
in Tralievader (NPS) werd ge
zien als de beste drama-acteur
Paul de Leeuw werd eerste in de
categorie Presentatie Amuse
mentsprogramma. Paul Witte-
man won de prijs voor de beste
presentatie van een informatief
programma Zijn toekenning
geldt zowel de Ronde van Witte-
man als het discussieprogram
ma Het Lagerhuis, beide van de
Vara. ANP
De registratie van de Elfsteden
tocht (NOS) streek met deeerbij
de Evenementen, ten koste van
het Prinsengrachtconcert en de
uitzending rond het 30-jarige
bestaan van de Jostiband. In de
sector Nieuws en Actualiteiten
ging de vlag in top bij de mede
werkers van Reporter (KRO).
Hun bijdrage over de vliegramp
in Tenenfe (1977) werd als beste
beoordeeld. Andere winnaars
waren onder meer Jules Unlimi
ted (VARA Informatie Alge
meen) en Het Klokhuis (NPS.
Jeugd Non Fictie). ANP
(Advertentie)
door Hans Suring
DEN HAAG - Bassie en Adriaan vieren van
daag in de tent van Circus Renz op het Malie
veld in Den Haag hun veertigjarig artiestenbe-
staan. De twee broers worden een dagje ouder,
maar blijven razend populair. Alleen al voor de
receptie, die om half tien 's avonds moet begin
nen, is drie uur uitgetrokken.
De inmiddels 62-jarigeBas vanToorenzijnze-
j| ven jaar jongere broer Aad begonnen veertig
jaar geleden als acrobaat op het toneel van Ca-
fé de Oude Markt in Vlaardingen. Ze traden op
j voor de plaatselijke speeltuinvereniging. Bas
had eerder gewerkt in de haven, in een touwf a-
;j briek en als inpakker van haringen in blik.
Het idee om met de acrobatenact te beginnen
was bij Bas opgekomen na een reis van een
f halfjaar als klusjesman bij het circus. Als het
duo The Crocksons maakten zij furore in thea
ters en nachtclubs. De vondst van de wat dom
mige clown en de acrobaat, kwam voort uit het
succes dat zij boekten met hun komische cas
cade-act met veel vallen en buitelen. In 1976
maakte Bas als Bassie zijn debuut. In die perio
de waren ze op tv te zien met hun programma
De Plaaggeest. De eeuwige freelancers werken
nu zo'n twintig jaar voor de TROS. Per jaar ge
ven zij circa tweehonderd voorstellingen in het
land - niet in het circus, maar op de bühne.
Het duo heeft heeft 21 platen met eigen liedjes
gemaakt. Adriaan tekende daarnaast voor va
derlands repertoire, dat door derden werd ge
bracht, zoals Mien met de Mandolien (Jasperi-
na de Jong) en Glaasje op, Laat je rijden (Sjaltie
Schram). Bassie kwam recent met een eigen so-
lo-cd waarop hij met de mondharmonica inter
pretaties van evergreens ten beste geeft. ANP
rai
orian onze redactie binnenland
ne
ïeORIEBERGEN - De combinatie
lategen, wind en daardoor voor-
sichtig rijdende weggebruikers
veroorzaakte donderdagoch
tend lange file's op de Neder -
1 andse snelwegen. Rond kwart
ieiver acht stonden er ruim dertig
Ogle's met een totale lengte van
5e»ijna 200 kilometer. Het duurde
t|ot tien uur voordat de meeste
eejan de opstoppingen waren ver
dwenen.
•n(jitschieters waren de A12 Gou-
'e|a richting Den Haag en de A20
oiËouda-Hoek van Holland waar
iet verkeer over een lengte van
respectievelijk 17 en 18 kilome
ter tot stilstand kwam. De file
vorming werd in de hand ge
werkt door enkele botsingen.
Vanaf kwart over zeven telde
Driebergen er ongeveer twaalf
waarbij voor zover bekend al
leen materiële schade te betreu
ren viel.
Andere lange file's ontstonden
op de A2 Den Bosch-Utrecht (10
km) en Al Apeldoorn-Amster
dam (10 km).
Door het slechte weer, wind
kracht acht, kon het snelle veer
schip Stena Discovery op de
dienst Hoek van Hplland-Har-
wich gisterenmorgen niet uitva
ren. ANP/GPD
I N£D£VUANfIN TWEE is ff' II'EE n INITIATIEF van )ESr En ftföMr Mogelijk I
I é£MAA<r OQOf. t>£ StLAf6LL02e IkltT VAN MEDEgLAN DE g-j
|oor Cees van der Laan
ed
)0^EN HAAG - De WD-fractie in
^nje Tweede Kamer wil het aantal
pigranten en asielzoekers naar
5 ins land aanzienlijk beperken.
moeten de normen voor ge-
sejnshereniging worden aange-
eiïherpt en moeten uitgeproce
deerde asielzoekers en illegalen
daadwerkelijk worden uitgezet.
|it blijkt uit de nota 'Immigra
tie en integratie' die de fractie
donderdag presenteerde. Het
stuk is geschreven door de libe
rale 'hardliners' Henk Kamp en
Jan Rijpstra en wijkt af van de
standpunten van de paarse coa
litiegenoten D66 en PvdA
De coalitiegenoten reageerden
gisteren kritisch. „Een hard
vochtige toon", was de eerste re
actie van PvdA-Kamerlid Mid
del. D66'er Dittrich meende dat
hogere tarieven. Dan kunnen
we snel de besprekingen begin
nen om een nieuw bedrijf te be
ginnen", stelt vakbondsbe
stuurder D. ter Wisscha.
Werkgeversonderhandelaar A
van Idsinga, stelt dat het hele
maal niet nodig is dat hij onder
druk gezet wordt. „Wij hebben
al een afspraak maandag om
over de voorstellen te praten. De
tarieven zijn heel belangrijk,
maar het gaat om meer. Wij gaan
de voorstellen van de bonden
doorrekenen."
Bonden en werkgevers spraken
donderdag de hele dag over de
redding van de pool. De ge
sprekken hebben inhoudelijk
tot niets geleid. Woensdag kre
gen alle 315 werknemers ont
slag aangezegd nadat een kan
didaat voor een doorstart zich
had teruggetrokken. ANP
jan onze redactie economie
cl]
□AMSTERDAM - De Vervoers-
ijljond FNV heeft donderdagmid
dag met een ultimatum het
Jverleg over de redding van de
'ailliete Amsterdamse haven-
%ol onder druk gezet. De bond
ai^eeft de werkgevers tot maan
dagmiddag twee uur de tijd om
nar te stemmen met een pakket
reijoorstellen dat er op neer komt
dat zij meer betalen voor de in-
jehuurde krachten. Als ze er
liet op ingaan zal de bond sta-
S^ingen uitschrijven of wilde ac-
!U5es overnemen.
:ijfolgens de bond ligt er met ho-
;ere tarieven een basis om een
[ezonde nieuwe pool te starten.
e-|Er is kennelijk druk nodig om
Je tot oplossingen te bewegen.
eiJe werkgevers moeten op voor
band de bereidheid tonen tot
verschillende voorstellen van de
WD ingaan tegen internatio
nale verdragen. Sipkes van
GroenLinks oordeelde de nota
als 'hard en onrechtvaardig'.
WD'ers Kamp en Rijpstra con
cluderen dat de 'integratie van
een deel van de migranten te
wensen over laat. Zij maken
geen deel uit van de samenle
ving'. Volgens de VVD komen er
jaarlijks te veel migranten en
asielzoekers naar Nederland.
Met stringente maatregelen
moet de gezinshereniging aan
banden worden gelegd. Rijpstra
zegt desgevraagd dat in het ka
der van gezinshereniging een
DNA-test afgenomen moet
worden, echter alleen op vrij
willige basis. Volgens hem
wordt er fors gefraudeerd met
(veraxeende) kinderen van al
lochtonen in het kader van ge
zinshereniging.
Zeven maanden
Ten aanzien van het asielbeleid
stelt de fractie een aanscher
ping van het beleid voor. De to
tale procedure mag niet langer
dan zeven maanden duren. De
24-uursprocedure in de aan
meldcentra moet worden ver
lengd naar 48 uxxr, zodat ambte
naren beter kunnen bekijken of
aanvragers een kans maken of
uitgewezen moeten worden.
Asielzoekers die zonder geldige
papieren in Nederland arrive
ren, moeten worden uitgewe
zen, tenzij zij geldige redenen
opgeven. Landen die niet mee
werken aan de temgkeer van
hun onderdanen, komen niet
meer in aanmerking voor finan
ciële hulp uit Nederland, stelt
de WD voor. Voorts moeten er
extra 'vertrekcentra' komen
voor mensen die uitgeproce
deerd zijn en 'gesloten' opvang
centra voor illegalen die verwij
derd zullen worden.
Jeugdige migranten moeten
meer scholing krijgen en ouders
moeten daarbij worden gehol
pen door consultatiebureaus.
Spijbelen op school moet wor
den aangepakt.
Ook moeten mensen die hier al
langer wonen cursussen Neder
lands en maatschappij-oriënta
tie volgen. Voorgesteld wordt in
Nederland een imamopleiding
te vestigen die meer gericht is op
West-Europa. Voor Arubanen
en Antillianen moet een toela
tingsregeling komen. GPD
de blijft geldig maar is minder
uitgebx'eid. Ook voor artsen is
het eenvoudiger als er niet aller-
lei verschillende verklaringen
worden gebruikt", zegt NWE-
woordvoerster J. Boesjes.
Alle leden krijgen de nieuwe
verklaring thuisgestuurd. ANP
:e
3l
n /an onze redactie binnenland Medicine. „De kosten van de ge-
n zondheidszorg van rokers op
ROTTERDAM - Roken is duur, een bepaalde leeftijd zijn 40
oiaar stoppen met roken kost procent hoger dan die van niet-
meer aan gezondheidszorg. Wie rokers", stellen drs. J. Barend-
oiet rookt, leeft langer en heeft regt, dr. L. Bonneuxenprof.dr. P.
meer tijd gebruik te maken van van der Maas in het gezagheb-
e de gezondheidszorg. bende tijdschrift.
Volgens een onderzoek van de Maar als er niemand rookt, dan
,e Erasmus Universiteit in Rotter- zouden de kosten bij mannen 7
•s dam dalen de kosten van de ge- procent en bij vrouwen 4 pro-
t zondheidszorg de eex-ste jaren cent hoger zijn dan momenteel
lis Nederland massaal met ro- het geval is. Het verschil wordt
ken stopt. Na vijf jaar wordt het veroorzaakt door de hogere le-
pinimum bereikt. Tien jaar la- vensverwachting bij niet-ro-
ter zijn de kosten weer net zo kers en de aard van de klachten
poog als op het moment dat die zij op latere leeftijd krijgen,
werd gestopt. Daarna stijgen ze De onderzoekers vinden niet
rerder. Niet-rokers lijden vaker dat de te verwachten hogere
pn dementie en andere chroni- kosten moeten leiden tot een
iche ouderdomsziekten. wijziging van het beleid. „Ro-
Dnderzoekers van het Instituut ken brengt de gezondheid in ge-
Maatschappelijke Gezond- vaar. Het beleid op het gebied
neidszorg hebben deze becijfe- van roken zou eenvoudig moe
lang gisteren gepubliceerd in ten zijn. Roken moet worden
The New England Journal of ontmoedigd." AiVP
Van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De Nederland
se Vereniging voor Vrijwillige
Euthanasie (NWE) heeft een
pieuwe wilsverklaring voor
haar leden opgesteld. Mensen
kunnen ixx het vervolg aangeven
welke behandelingen zij xxiet
willen ondergaan. Nieuw is ook
de niet-reanimeerpas, die ixx de
portemonnee past en waaruit
blijkt dat de drager iedere vorm
Van reanimatie verbiedt.
De wilsverklaringen zij n aange
past aan nieuwe wetgeving. Zo
inoeten patiënten voor ingrij
pende behandelingen toestem
ming geven. Een schriftelijke
Verklaring waarin de patiënt
fleze toestemming weigert, is
echter ook geldig,
volgens de NWE bieden het be
handelverbod en de niet-reani
meerpas de drager; diens naas
ten en de arts veel duidelijkheid.
Als de persoon zijn eigen wens
niet meer kan uiten, treedt de
terklaring in werking en zo
blijft de wens van de patiënt uit
gangspunt voor alle handelin
gen, stelt de vereniging,
per jaar verstrekt de NWE on
geveer 20.000 euthanasiever-
daringen. De organisatie advi-
ieert haar leden om een nieuwe
'erklaring op te stellen. „De ou-
foto Herman Pieterse/ANP
HILVERSUM - Voormalig Phi
lips-president Frits Philips (92)
heeft geen goed woord over voor
het voornemen van de huidige
top van het concern 0111 de vesti
ging van het hoofdkantoor (lei
ding) over te hevelen van Eind
hoven naar Amsterdam.
„Ik zou wel eens willen horen
waarom iemand voor is", aldus
kort en bondig Philips donder
dag in het tv-programma Ba
rend en Witteman.
Ook het sociale beleid sinds het
vertrek van de laatste Phxlips-
telg uit de leiding van het elek
tronicaconcern deugt in de ogen
van Flits Philips niet.Het soci
ale element zat vanouds in de
familie, het was vanzelfspre
kend. Het is er in 1982 door de
toenmalige top uitgehaald",
mokte Philips. Hij was in de ja-
ren zestig president van het con
cern en trad van 1971 tot 1981
op als voorzitter van de Raad
van Bestuur.
De eerder deze week gelanceer-
de ideeën van het concern met
betrekking tot een nieuw sys
teem van arbeidsvoorwaarden
met flexibele banen en meer
prestatiegerichte beloning,
kunnen de oud-topman wel be
koren. „Dat kan heel goed gaan,
de jongelui willen helemaal
geen contractvastheid meer.
Wat nu wel moet gebeuren is als
Philips zich opdeelt in kleinere
units, dat de bazen het Philips-
gevoel meenemen naar die uni-
tis", zo bepleitte Frits Philips.
ANP
door Karin Swiers
DEN HAAG - Reizigers die niets
te zoeken hebben in de ochtend
spits moeten naast de auto nu
ook de trein gaan mijden. De
Nederlandse Spoorwegen kun
nen de drukte steeds moeilijker
aan. Verhoging van de tarieven
met gemiddeld 2,5 procent en
een beperking in het kaartge
bruik voor de gezinsleden van
houders van NS- en OV-jaar-
kaarten moeten wat meer
'lucht' gaan scheppen.
De Voordeelurenkaai-t, die 40
procent korting geeft op reizen
na negen uur 's ochtends, blijft
volgend jaar nog gespaard. De
prijs hiervan gaat per 1 januari
niet omhoog, evenals de prijs
van de kaartjes voor kinderen
tussen 4 en 11 jaar, de Railrun
ner. Gewone enkele reizen en re
tourtjes worden gemiddeld
1,5 duurder Reizigers op de
langere afstanden, eersteklas
reizigers en gebruikers van
jaartrajectkaarten kunnen te
gen een forsere prijsverhoging
aanlopen, tot wel 7 procent.
Het aantal reizigers in de och
tendspits groeit nog steeds, dit
jaar met 8 Tijdens deze druk
ke uren pakken ruwweg zo'n
250.000 mensen de trein. De NS
gebruiken al meer rijtuigen per-
trein en hebben ook het aantal
treinen per uur al uitgebreid,
maar 'hier en daar is de grens
van de mogelijkheiden bereikt',
aldus een NS-woordvoerder.
Daarbij wordt gedoeld op een
aantal trajecten in de Randstad,
bijvoorbeeld het traject
Utrecht-Amsterdam, waar het
aantal reizigers sterk groeide
Om wat meer 'lucht' te krijgen
in de spits krijgen ook gezinsle
den van NS- en OV-jaarkaart-
houders minder goedkope reis
mogelijkheden. Zij kunnèn voor
'slechts' 700 gulden nog steeds
een NS- of OV-jaarkaart aan
schaffen, maar vanaf juni vol
gend jaar is deze tweede kaart
niet meer geldig in de ochtend
spits. De NS schatten dat circa
10.000 mensen met deze beper
king te maken krijgen. „De prijs
per kilometer ligt nu zover on
der de overige spitstarieven dat
een aanpassing redelijk mag
worden geacht", verklaren de
NS.
De nieuwe tarieven voor de
trein leidden tot een boze reactie
van de Consumentenbond. De
verhoging van 2,5 vindt de
bond redelijk, omdat die gelijk
staat aan de verhoging van de
prijzen in het stads- en streek
vervoer. De prijs van abonne
menten kan echter 7 stijgen.
Voor een jaartrajectkaart van
4.000 is dat 280.
Milieu
Ook zet de bond vraagtekens bij
de beperking voor NS- en OV-
jaarkaarthouders. „Gezinsle
den kunnen alleen nog in de dal
uren reizen. We zijn bang dat de
ze maatregel ertoe leidt dat
mensen juist weer met de auto
gaan reizen. Met het oog op het
milieu en het fileprobleem wil
len we dit nu juist voorkomen."
De bond raadt gezinnen aan
voor 1 juni 1998 een tweede
kaart aan te schaffen, zodat nog
een jaar lang geprofiteerd kan
worden van het 'oude voordeel'.
De Consumentenbond wijst er
nog eens fijntjes op dat de NS
meer energie moeten steken in
problemen rond de vertragin
gen. Uit eigen onderzoek blijkt
dat een kwart van de treinen nog
altijd meer dan drie minuten
vertraging heeft. Op maandag
ochtend is zelfs 40 p% van de
treinen vertraagd. Daarbij
schiet de informatie aan de rei
zigers te kort. Vooral die over al
ternatieven, waardoor een uur
te laat komen, soms kan worden
beperkt tot een kwartiertje.
GPD
Bassie en Adriaan bij één van hun optredens.