Mexicaanse
muziek wint
weer veld
Fred Piek heeft een zwak voor het volkslied
PZC
Maria de Lourdes op
toernee door Nederland
kunst cultuur
21
Bob Dylan,
de meester,
weer terug
cd
vrijdag 10 oktober 1997
Sommige mensen verdienen het echt. En dan nog blijft
het afwachten of er een standbeeld van ze komt. De
Mexicaanse zangeres Maria de Lourdes behoort tot de
kleine categorie van gelukkigen. Op 19 november wordt in
het belangrijkste uitgaanscentrum van Mexico-Stad een
standbeeld van haar onthuld. „Het initiatief daarvoor is
voortgekomen uit het publiek", zegt de sympathieke
zangeres trots. „Ik vind het een hele eer." Terwijl de
voorbereidingen voor de onthulling in volle gang zijn, toert
Maria de Lourdes elf dagen door Nederland.
We spreken elkaar door de te
lefoon. Op de achtergrond in
Mexico-Stad is het een enorme
drukte. „Ik zit nu op een bijeen
komst met vrienden van mij", legt
Maria de Lourdes uit. „We zijn de
onthulling van mijn standbeeld
aan het voorbereiden. Er komen
veel mensen naar toe. Vooral ook
veel jonge mensen uit de hele re
publiek die de Mexicaanse muziek
van mij geleerd hebbèn."
Al tientallen jaren spant de zange
res zich in om het muzikale erf
goed van Mexico voor de toekomst
veilig te stellen. Eind jaren tachtig
zag het er allemaal somber uit.
„Maar de Mexicaanse muziek
wint langzaam een beetje aan ter
rein terug", stelt ze tevreden vast.
„Jongeren komen er nu gemakke
lijker mee in aanraking. Maar ze
kunnen deze muziek nog niet ma
ken met de intensiteit die ze moet
hebben."
„Dus blijft het de moeite waard
om te strijden voor het voortbe
staan van de authentieke Mexi
caanse muziek. Het is muziek die
in heel de wereld wordt gewaar
deerd. We moeten er alles aan doen
om ervoor te zorgen dat ze blijft
bestaan. En dat betekent hard
werken om haar overal te laten ho
ren."
Kwaliteit
De volkszangeres geeft zelf het
goede voorbeeld. Ze reist de hele
wereld rond om de Mexicaanse
muziek te laten horen. „Dat toeren
is uiterst vermoeiend. Maar de
mensen willen deze muziek horen
en dat stimuleert mij om door te
gaan. Het belangrijkste is dat ik
veel blijf zingen en daarmee de
hoogste kwaliteit lever."
„Daarnaast heb ik de Gruppo im-
pulsor de la musica representita
de Mexico opgericht. Daarin zit
ten ook journalisten, politici en
andere zangers die zich willen in
zetten om die Mexicaanse muziek
cultuur met haar rijke geschiede
nis te verspreiden. We leiden ook
jongeren op om onze muziek op
een juiste manier te vertolken. De
resultaten worden nu zichtbaar."
Zes jaar geleden maakte het grote
publiek in Nederland voor het
eerst kennis met Maria de
Lourdes. Op dat moment was ze
elders in de wereld al een gevierde
ster. „Het lijkt misschien zo dat
mijn carrière in Nederland zo laat
op gang gekomen is. Maar zo voel
ik dat niet. Het is nu eenmaal zo
gelopen. De manier waarop die
carrière begon, is voor mij veel be
langrijker."
„In 1991 zong ik op uitnodiging
van koningin Beatrix op de ver
jaardag van haar vader, prins
Maria de Lourdes....muzika
le erfgoed veilig stellen....
foto Patricia Stein
Bernhard. Het was voor mij heel
bijzonder om voor iemand te zin
gen die zo'n grote belangstelling
heeft voor de Mexicaanse cultuur.
De relatie met het koninklijk huis
is blijven bestaan. Ik bewaar er
goede herinneringen aan."
Fanclubs
Het was ook koningin Beatrix die
vond dat het hele Nederlandse
volk van Maria de Lourdes zou
moeten kunnen genieten. Een te
levisieoptreden volgde en sinds
dien vliegen de cd's van de Mexi
caanse volkszangeres als zoete
broodjes over de toonbank. In
middels heeft ze in ons land twee
fanclubs waarmee ze goede con
tacten onderhoudt.
„De verhouding met Nederland is
belangrijk, zowel voor mij als ar
tieste als voor mij persoonlijk. Al
lereerst omdat ik er wil blijven
zingen voor een groot publiek om
zo de Mexicaanse muziek te laten
horen. Daarnaast vind ik het bij
zonder dat ik er met belangrijke en
hooggeplaatste personen mag om
gaan en dat ik er veel fans kan ont
moeten."
Die goede relatie met Nederland
resulteerde ook in een platencon
tract met Polydor Nederland. Af
gelopen zomer verscheen haar
vierenveertigste cd Simplemente
Maria, een poging van de platen
maatschappij om Maria's stem en
stijl van zingen voor een groter pu
bliek toegankelijk te maken. Op
de cd staat naast Mexicaanse mu
ziek ook recent poprepertoire.
„Nee, ik verloochen mijn afkomst
daarmee niet", reageert de zange
res, fel. „Sommige nummers zijn
dan niet door Mexicaanse compo
nisten geschreven, maar het zijn
wel romantische bedjes die ik met
dezelfde Mexicaanse sfeer en
smaak kan brengen. Ik kan ze zin
gen zoals ik altijd heb gezongen. Ik
heb dan ook niet het idee dat ik
van mijn oorspronkelijke stijl ben
afgestapt."
Favoriet
„De samenwerking met producer
Peter de Wijn was heel bijzonder.
Ik vind hem een talentvol compo
nist en producer. Ik merkte dat zijn
composities internationaal inte
ressant zijn. En dus is het niet raar
dat ik er een paar in hét Spaans
zing. 'No mas boleros' vond ik me
teen een heel mooi bedje. Ik ben
Peter heel dankbaar dat hij het
aan mij gegeven heeft. Het is het
favoriete liedje van mijn moeder
geworden. Toen zij het hoorde,
kreeg ze de tranen in haar ogen."
„Ik zou het leuk vinden om tijdens
mijn concerttournee door Neder
land een bezoekje te brengen aan
het koninklijk huis. Maar ik weet
niet of ze er de tijd voor hebben. Er
is nog geen afspraak gemaakt. Ik
zou koningin Beatrix graag een
kleine replica van het standbeeld
van mij in Mexico willen schen
ken. Jullie koningin is ook een
beeldhouwster; ik ben heel be
nieuwd naar wat zij er van; vindt.
Maar het is afwachten of dat gaat
lukken."
Martin Hermens
Maria de Lourdes begint haar toernee
door Nederland morgenavond, zater
dag, in de Maagd te Bergen op Zoom.
Zij t reedt zondag 19 oktober op in Rot
terdam.
Door de luidsprekers klinkt het
refrein: 'Jan Piert Joris en Corneel,
die hebben baarden zij varen mee'.
Kaap'ren varen is de openingstrack van
Vroeger is terug, de nieuwe cd van Fred
Piek. Hetzelfde nummer is - ook als
opener - terug te vinden op Fungus, de
allereerste Nederlandstalige folkrocklp
uit 1974. Dat album legde de basis voor
een heuse folkrevival in Nederland. Met
Fred Piek als zanger.
Vroeger is terug klinkt ver
trouwd in de oren. De 12 num
mers vormen een selectie uit het
voormalige Fungus repertoire. De
Rotterdammer benadrukt dat net
geenszins de bedoebng was om de
liederen na te spelen. „Ik had ab
soluut geen zin in een herkauwen
van dezelfde muziek." De huidige
benadering verschilt essentieel
met de uitvoeringen uit de folk-
rocktijd. „Destijds waren we
twintigers en vol energie. Ik inter
preteer en zing die teksten nu op
een andere manier. Ze leven veel
meer. Vroeger is terug is meer uit
sfeer geboren."
Met multi-instrumentalist Walter
Kuipers als vaste secondant regi
streerde hij de vernieuwde versies.
De begeleiding is sober, efficiënt
en accuraat, waardoor de nadruk
meer op de teksten en de melodie
komt te liggen. In enkele nummers
fungeren gastmusici, waaronder
oud Fungusmaten Louis Debij en
Rens van der Zalm. Zij brengen de
nodige variatie aan. Het lijkt crea-
tieve zelfmoord om oud-groepsle
den, zo vertrouwd met het materi
aal, te wagen een geheel ander
standpunt in te nemen. Piek is ui
terst content: „Die jongens zijn zo
goed. Ze hebben totaal andere
partijen gespeeld dan op de origi
nele uitvoeringen. Als je de hele
band had genomen, was dat nooit
gelukt."
Hij nam de productie zelf ter hand.
„In Fungus had iedereen zijn in
breng. Het arrangeren was een
collectief proces. Nu was ik zelf
verantwoordelijk. Ik ben er heel
diep ingedoken. Het resultaat
geeft mede voldoening omdat het
zo intens was."
Oude liefde
Na omzwervingen met de Ama
zing Stroopwafels, de Drie Heren
en een solo-lp Soms een moment
keerde Fred Piek terug bij zijn ou-
Zanger Fred Piek en instrumentalist Walter Kuipers ...een hang naar mythische melancholie....
de liefde. Fungus maakte vijf al
bums, waarvan de debuutlp en op
volger Lief ende Leid geschiedenis
schreven. Het waren de eerste Ne
derlandstalige folkalbums met
een knipoog naar de Britse folk-
rock van o.a. Fairport Convention
en Steeleye Span, maar met een ei
gen identiteit. Ondanks vele ver
zoeken is platenmaatschappij
EMI nooit overgegaan tot een
heruitgave op cd. „En dat terwijl
het hele mooie balladen en liedjes
zijn," memoreert Piek.
Het idee om desnoods zelf iets te
ondernemen sudderde lang. ..Het
makkelijkste was een reünie van
Fungus, maar ik had absoluut
geen zijn in herkauwen van de
zelfde muziek." De ontmoeting
van zijn huidige begeleider Walter
Kuipers opende mogelij khe'den.
Piek noemt hem 'de ideale man om
dit soort nummers mee te spelen
en vorm te geven'. Het oude Fun
gus materiaal werd met een frisse,
eigentijdse kijk gerestyled. De
laatste stimulans kwam via pla
tenmaatschappij Music Words.
Ze toonde onmiddellijk belang
stelling in een concreet product.
Piek selecteerde voor Vroeger is
terug vooral liederen over maag
den, moord en misère. „Niet den
ken dat het nu gezellig wordt. Het
volgende nummer is weer vol
kommer en kwel", corrigeert hij
zijn toehoorders tijdens een optre
den na een smakelijk lied vol hu
mor.
De zanger voelt zich tot dit soort
liederen aangetrokken. „Het zijn
internationale verhalen en heb
ben iets mystieks, zoals sagen en
legenden. Er is een krachtige,
emotierijke verhaallijn en het
gaat ergens naar toe. Somber en
triest, doch beeldend. Het zijn hele
mooie teksten en hoewel heel oud
met diepere thematiek die ook in
deze tijd geldt."
Voedingsbodem
De titel van het album verwijst
naar het Fungus verleden, maar
suggereert eveneens een betere
tijd voor de Nederlandse folk.
„Volksmuziek behoort een conti
nu proces te zijn", stelt Piek, „al
leen de intentie waarmee het naar
boven komt of in de belangstelling
staat wisselt." Tegelijkertijd nu
anceert hij die interesse: „Alles is
nu gericht op wereldmuziek, al
lijkt dat inmiddels op zijn retour.
Met het puur Nederlandstalige re
pertoire wat we nu brengen had
den we op al die wereldfestivals
moeten staan. Had je tenminste
foto Vicki van den Berge
iets van eigen bodem. Maar men is
geneigd toch buiten de deur te zoe
ken. Nederlandstalig op zich is erg
populair. Denk maar aan Borsato
en dergelijke. Maar Nederlandse
volksmuziek, dat is een heel ander
verhaal."
De volksmuziek uit Nederland
kent geen grote namen en een spie
gelend voorbeeld ontbreekt. In
navolging van Fungus ontsproten
vele folkgroepen. Die rijke perio
de, begin tachtig, kreeg geen ver
volg. Volksmuziek werd een bui
tenbeentje met een 'besmette'
naam.
„In het buitenland zie je jongeren
die verbindingen met popmuziek
leggen, zoals de Pogues in Ierland
deden of nu de Levellers in Enge
land. Gewaagd, gedurfd. Hier
komt dat niet van de grond. De
voedingsbodem is gering. In
Nederland wordt het minst gezon
gen. De stimulatie is niet aanwe
zig. Wat leer je nu op de basis
school. Kinderliedjes, maar toch
geen echte volksliedjes? In andere
landen is de volksmuziek veel na
tuurlijker aanwezig' geeft de zan
ger als mogelijke oorzaak. 'Mate
riaal moet je gericht zoeken. Het
kost enorm veel tijd om liederen te
vinden waarmee je de nodige mu
zikale en thematische variatie aan
kunt brengen. En dan nog bewer
ken. De basis van mijn muziek ligt
in traditioneel Nederlandstalig
materiaal. Met het verwerken van
invloeden uit het buitenland wil ik
het wel internationaal laten klin
ken. Ik streef volstrekt geen au
thenticiteit na. Maar ik voel mij
daarenboven niet geroepen een
rap- of houseversie van Kaap'ren
varen neer te zetten. Dat moet ik
niet doen, maar een jongere!"
Best trots
Kaap'ren varen is - nog steeds - het
enige Nederlandstalige volkslied
dat de hitlijsten haalde. Fred Piek
zegt 'best trots te zijn op Fungus'.
Bij het terug luisteren van de oude
opnamen realiseerde hij de klasse
die de nummers en de bewerkin
gen kenmerkten. Problemen met
de voortdurende verwijzing naai
zij n voormalige groep heeft hij
niet. „Ik heb meer moeite met het
nostalgische karakter als mensen
na een optreden zeggen weer ge
noten te hebben van die Fungus-
muziek."
De associatie van de zanger Fred
Piek met Kaap'ren varen ligt veel
meer voor de hand en pakt zelfs
voordelig uit. De frisse, vrolijk
vernieuwde versie is niet onopge
merkt voorbijgegaan aan samen
stellers van programma's op na
tionale en regionale radiozenders.
Regelmatig klinken de 'mannen
met baarden' in de huiskamers.
Twintig jaren jonger weliswaar.
Met onvervalst Rotterdams ac
cent: „Leuk als dat opnieuw een
hit zou worden toch?"
Marius Roeting
Fred Piek en Walter Kuipers zijn te ho
ren op 13 oktober in het Arsenaalthea
ter als muzikaal intermezzo tijdens
'Nederland in tweeën', een politiek
discussie programma over het armoe
de vraagstuk in Nederland.
Time Out Of Mind is het een
enveertigste album van Bob
Dylan. Een aardig aantal zo bij
elkaar, maar de bij leven al le
gendarische singer/songwriter
vulde zijn cd's de laatste jaren
nauwelijks met oorspronkelijk
werk. Twee akoestische albums
met folkblues-covers, een cd'tje
voor MTV, wat verzamelwerk;
inmiddels is het al zeven jaar ge
leden dat Dylan eigen composi
ties op cd zette: het halfbakken
Under The Blood Red Sky. Maar
die zeven jaar zijn snel vergeten
als je Time Out Of Mind opzet.
Want de meester is weer terug.
Time Out Of Mind (Columbia)
maakt direct in het begin al dui
delijk wat Dylan de laatste ja
ren heeft gedaan. Hij heeft zich
rotgesjouwd. Op zoek naar ant
woorden die niet kwamen. In
het openingsnummer Love Sick
is hij 'walking through streets
that are dead', in het daaropvol
gende Dirt Road Blues heeft-ie
het over 'gonna walk down that
dirt road' en weer een nummer
later, in het mooie walsachtige
Standing In The Doorway is hij
'walking through the summer
nights'.
In het verloop van al die teksten
blijkt dat Dylan op een kruis
punt van wegen staat, zowel in
de liefde als in zijn sociale leven.
Daar hoort onmiskenbaar de
blues bij, zoals Dylan op zijn
twee vorige akoestische cd's
Good As I Been To You en World
Gone Wrong die al veelvuldig
coverde van mensen als Robert
Johnson en Blind Willie McTell.
Op Time Out Of Mind refereert
hij regelmatig aan die helden,
zeker in de zestien minuten du
rende afsluiter Highlands, een
soort monoloog op het Farfisa-
orgeltje van Texas-rocker Augie
Meyers. Fraai en indringend
zijn verder hynme-achtige bal
lads als Standing In The Door
way en Make You Feel My Love.
Het is bovendien muziek die
naadloos aansluit bij een van
Dylans beste periodes; die uit de
eerste helft van de jaren zeven
tig met albums als John Wesley
Harding en Blood On The
Tracks, Een betere aanbeveling
voor de aanschaf van dit album
lijkt me nauwelijks denkbaar.
Rolling Stones
Zelf vindt Mick Jagger dat op
Bridges To Babylon {Virgin), het
nieuwe album van de Rolling
Stones, de beste nummers staan
die Keith en hij in jaren hebben
geschreven. Hij heeft in zoverre
gelijk dat het nieuwe album een
vooruitgang is vergeleken bij
Voodoo Lounge en zeker bij
Steel Wheels. En tegelijk ook
een achteruitgang, maar dan fi
guurlijk, want hier klinken de
Stones bij tijd en wijle weer net
zo rauw en smerig als in het be
gin van de jaren zeventig. Dat
levert in eerste instantie welis
waar weinig verrassingen op:
typische Stones-rockers wisse
len elkaar af met typische Sto
nes-ballads, waarbij alleen Low
Down er duidelijk uitspringt.
Maar halverwege komt de band
toch werkelijk heerlijk op
stoom, met achtereenvolgens
Out Of Control, het zwoele
Saint Of Me en Might As Well
Get Juiced. Jammer alleen dat
het album doodbloedt met een
paar hoogst vervelende bijdra
gen van Keith Richards.
En Bill Wyman? Er is leven na de
Stones, hoorden we onlangs uit
zijn mond, maar Struttin' Our
Stuff (RCA/BMG) is met zijn J. J.
Cale-achtige sferen niet echt
een plaat met veel impact. Wy
man, bijna 61 jaar inmiddels,
nodigde wat collega-rockopa's
(Gary Brooker, Georgie Fame,
Albert Lee, Eric Clapton) uit om
onder het uitwisselen van sterke
verhalen ook nog wat gezellig
voortkabbelende popdeunen op
te nemen, waaronder een cover
van de Stones' Melody, maar één
ding" is zeker: er is ook leven zon
der dit album.
The Sundays
The Sundays waren een jaar of
wat geleden het zondagskindje
van de Britse pers. De esoteri
sche liedjes van de band uit
Bristol leverden een wonder
schoon debuut en een bedui
dend minder opvallende opvol
ger op, maar die laatste plaat
dateert al weer van vijf jaar ge
leden. The Sundays heben vijf
jaar de tijd genomen om de za
ken op een rijtje te zetten, waar
in ze zich getuige Static Silen
ce (Parlophone/EMI) vooral op
de folk-kant hebben gericht. De
zware bevalling levert een mooi
album met vriendelijke, veelal
ingetogen liedjes op. Minder
spiritueel dan het debuut, dat
zeker, maar gitarist David Ga-
vurin weet tenminste weer hoe
hij de engelachtige stem van
Harriet Wheeler in het juiste ge
luidsbeeld moet inpassen. Ver
gelijkingen met Joni Mitchell,
Cranberries en ook Portishead
doen zich gelden, maar bedenk
daarbij wel dat The Sundays de
laatste twee voor waren.
Gert Meijer
