Ronddwalen in herinneringen
Actie tegen
kloof
tussen arm en rijk
PZC
zeeland vrijdag 3 oktober 1997 13
lezers schrijven
Provincie pakt stank
van OLAZ hard aan
Waterschap profiteert van natuurherstelplan Westerschelde
I óe\^eï
in je slaapkamer
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd beloopt uiter
lijk 7 dagen.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Theater
In de - overigens uitstekende -
bijlage Dossier in de PZC van
dinsdag 30 september over het
komende theaterseizoen, mis ik
in het overzicht van theaters en
bioscopen ons sfeervolle mini-
theater aan de Verwerijstraat 53
te Middelburg. Per voorstelling
kunnen ruim tachtig mensen
van diverse toneel- en theater
activiteiten genieten. Komend
seizoen kan dat voor het eex*st op
zaterdag 25 oktober wanneer
om 20.30 uur 'De twee wezen' in
première zal gaan.
Johan Bodrij
Klokketoren 23
Middelburg
Toeristentax
Toerist met gouden eieren.
Slachten maar jongens en wel zo
snel mogelijk, tenminste dat
willen B en W van Veere. Vol
gens de PZC van 26-09-1997
moet de toeristenbelasting met
maar liefst zo'n 100% omhoog.
Kijk dat is nog eens krasse taal,
komt er lekker wat meer in het
laatje, kunnen we goed gebrui
ken. Wij proberen het dan wel
weer goed te praten tegenover
onze gasten. We zijn toch een fa
miliebadplaats dus onze familie
begrijpt dat wel. 14 dagen maal
1,95 keer gemiddeld 4 perso
nen dat is 109,20. Afgelopen
zomer nog 56,00. Verschilletje
van maar 53,20 per gezin. Ja,
dat kunnen we wel kwijt zonder
morren. Gewoon slachten deze
kippen en als het enigszins kan
zo vlug mogelijk. Zijn we er lek
ker vlug van af.
L. Lievense
Willibrordusplein 40
Zoutelande
Paauwenburg
In uw artikel 'Vernieuwing van
Paauwenburg klaar' in de PZC
van 29-09 citeert u de wethou
der stadsvernieuwing C. de
Keijzer: „Wemogen er best trots
op zijn, dat Paauwenburg er bo
venop is gekomen." Ook de PZC
van 27-09 wijdde een hele pagi
na aan Paauwenburg onder het
motto: 'Verpaupexxle Vlissingse
wijk uit de as herrezen.' Afgelo
pen zaterdag trok een heel ge
zelschap onder leiding van bur-
gemeei"ster Van der Doef door
Paauwenburg Z.O. om met ei
gen ogen te aanschouwen welke
wonderen er zijn verricht om
van Paauwenburg weer een
leefbare wijk te maken. Onze
wijk is danig opgeknapt en daar
ben ik dan ook blij mee. Ik vraag
mij echter af of het illustere ge
zelschap ook gezien heeft dat de
eerste tekenen van (opnieuw)
verpaupering reeds zichtbaar
zijn,inhetbijzonderindeTroel-
straweg en de Lieftinckstx-aat:
grafitti op de muren, troep op
straat, poidieken die gebruikt
worden als opslagplaats van
oud papier en andere rommel of
als fietsenstalling. Het blijkt
dat bewonei-s er niet altijd van
doordrongen zijn, dat een nette
leefomgeving essentieel is voor
de leefbaarheid in de wijk. Be
woners die zich niet wensen te
storen aan zoiets 'onbenulligs'
als leefbaarheid in de wijk,
plakken zichzelf al gauw een
etiket op en zijn er veelal de oor
zaak van dat leegstand en ver-
paupering steeds sneller om
zich heen grijpen. Gemeenten
en corporaties hebben hierin elk
hun eigen verantwoording, om
te voorkomen dat in Paauwen
burg de geschiedenis zich her
haalt.
B. Luchtmeijer
Schaepmanstraat 1
Vlissingen
Drempels
Naar aanleiding van het artikel
Studie Reimerewaal naar hin
derlijke trillingen (PZC 1-10)
wil ik het volgende opmerken.
Deze dure voorzieningen ter be-
vordering van de veiligheid in
het verkeer zouden niet nodig
zijn als elke bestuurder van een
motoi-voertuig zich aan de ver
keersregels hield. Zouden de
klagers zich er aan houden?
Albert Goeman
Azalealaan 74
Yerseke
door René Hoonhorst
De voorgevel van het kloos
ter blijft bewaard, mede
om de Hulster historie levend
te houden. Maar als de laatste
paters Maristen uit het gebouw
zijn vertrokken en bouwvak
kers aan het werk gaan om het
klooster tot Reynaertcollege
om te vormen, is het over voor
oud-leerlingen van het juve
naat Sint Jozef. Ze mogen dan
zelf wel in het klooster hun
schoolopleiding hebben gehad,
zonder een wandeling door de
kloostergangen en een viering
van de heilige mis in de kapel
verdwijnt er 'iets eigens'.
„Ut ga er dan ook vanuit dat we
dit jaar voor de laatste keer een
reünie houden voor de oud-le
den van de studentengroep
Amicos Sociëtatis Mariae",
zegt Lou van der Aa. Van der
Aa is één van de drijvende
krachten achter de organisatie
van de reünie voor oud-juve-
naatgangers. Hij vei-wacht een
kleine honderd oud-leerlin
gen, die tijdens het weekend
van zaterdag 11 en zondag 12
oktober nog eenmaal letterlijk
kunnen ronddwalen in jeugd-
hei-inneringen.
De Maristen kwamen 87 jaar
geleden naar Hulst. De patere
mochten in moedeiiand
Frankrijk geen onderwijs meer
ver-zorgen, omdat de staats
man Emile Combes de schei
ding van kerk en staat defini
tief doordrukte begin deze
eeuw. De congregatie van de
Maristen was een eeuw eerder -
als ï'eactie op de Franse revolu
tie en de Napoleontische tijd -
juist opgericht om het geloofs
leven en het onderwijs op het
platteland nieuw leven in te
blazen in het land van Marian
ne. De Nederlandse bisschop
pen hadden aanvankelijk ook
weixüg op met de Maiisten (en
andere Franse kloosterorden),
maar uiteindelijk kregen de
paters in 1910 toestemming om
in Hulst een school te beginnen
voor studenten van buiten het
bisdom Breda.
Doodsteek
Die eis verviel al vrij snel na de
ingebrtxikname van de nieuwe
kloosterschool in 1911. Het ju
venaat voor paters, broeders en
missionarissen (veel Maristen
verrichtten missiewerk op on
dermeer de Pacificeilanden) in
daarvan weet ik niet, omdat I
daar vijftig jaar geleden nooit I
over werd gepraat."
Zelfdiscipline
Net na de oorlog heerste er op I
Sint Jozef een streng regime. I
„Geen woord spreken op de I
gangen, altijd met twee woor- I
den spreken tegen ouderen, I
handen boven de dekens. De I
regels stonden vast en mochten I
onder geen beding worden I
overtreden. Van kinderen die I
nog zo groen als gras wai*en, I
werd een ijzeren zelfdiscipline I
verlangd. Toen ik in dienst I
moest, merkte ik dat pas goed. 3
Iedereen zei altijd dat in het le- I
ger strenge discipline heei-ste, j
maar ik vond het veel en veel
soepeler dan in het juvenaat." j
Van der Aa haast zich er aan toe
te voegen dat hij 'niks aan zijn i
schooltijd heeft overgehou- j
den'. „We houden na eerdere J
bijeenkomsten in'87 en'92 niet I
voor niets nogmaals een reü- j
nie. Er zijn natuurlijk ook een j
hoop dierbare herinneringen j
en vriendschappen aan die I
schooljaren te danken." Onder
de reünisten, die tussen de 86 j
en 45 jaar oud zijn, bevindt j
zich overigens slechts een be- j
perkt aantal geestelijken. Van
der Aa, zelf manager bij een so
ciaal werkvoorzieningsschap
in Ommen, schat dat slechts
zo'n tien procent daadwerke- I
lijk pater of missionaris is ge
worden.
Veel oud-leerlingen zijn wel in
het onderwijs beland, maar er
zijn ook burgemeesters, win
keliers, professoren en metse- j
laars onder de vroegere kandi
daat-patere. Voor velen van
hen geldt, weet Van der Aa bij- I
na zeker, dat het hoogtepunt
van het her-enigingsweekeinde
buiten het klooster ligt. Zonder
de samenkomst in de 'speel
zaal' van het klooster aan de
Carmelweg en de zondagdienst
in de kloosterkapel zou de reü
nie niet compleet zijn. Maar het
echte juvenaatsgevoel komt
voor de reünisten-van-verdex-
weg zaterdagavond boven. Van
der Aa: „Met vijftig man op de
slaapzaal van een kampeer
boerderij in Hengstdijk. Dan
vallen, zeker na een borreltje,
alle scheidslijnen tussen pro
fessoren, burgemeesters, met
selaars en paters weg. Dan
voelt iedereen zich weer even
dat jongetje van toen."
Het Maristenklooster met het juvenaat Sint Jozef in Hulst: jarenlang een bolwerk van discipline voor paters, broeders en missionaris
sen in de dop. foto Charles Strijd
de dop floreerde tussen de ja
ren twintig en zestig. In 1969
was het definitief gedaan met
het Maristenklooster als oplei
dingsinstituut. Het leerlingen
aantal liep al jaren terug in de
roerige jaren zestig, maar de
invoering van de Mammoetwet
gaf het kloosterondeiwijs de
definitieve doodsteek, weet
Van der Aa. „De meeste paters
hadden geen onderwijsaktes,
ze hadden doodgewoon niet
langer de bevoegdheid om les
te geven. Er is nog wel enige
tijd een uitwisseling van
krachten geweest met de orde
van de Lazaristen maar op ter
mijn bood dat geen soelaas."
De leerlingen van het Hulster
j u venaat kwamen - na een 'Bel
gische' begintijd - uit heel Ne
derland. Van der Aa (64) be
zocht de kloosterschool tussen
zijn dei'tiende en zeventiende,
van 1947 tot 1951. Hij woonde
in het Twentse Almelo en wilde
als klein jochie graag pater
worden. Destijds gingen de
Maristen en andere klooster
lingen de boer op om op lagere
scholen te vragen of er jongens
naar het juvenaat wilden ko
men.
Van der Aa: „Het klinkt wat ne
gatief, maar eigenlijk waren
het gewoon een soort ron
selaars. De Maristen recnateer
den hun leerlingen meesten
tijds uit de wat minder draag
krachtige bevolkingsgroepen.
Toch kostte een jaar onderdak
op school destijds 550 gulden,
een bedrag wat mijn vader met
een loon van veertig gulden per
week vast niet kon betalen. Ik
heb nog steeds een vermoeden
dat een suikeroom dat geld
heeft opgehoest. Maar het fijne
intimiteit van wonen.
Dat vraagt om comfort, om bedden
door Harmen van der Werf
HULST - Vooral de waterschappen zullen profiteren
van het natuurherstelplan Westerschelde, als minister
A. Jorritsma van Verkeer en Waterstaat het advies van
de commissie Westerschelde overneemt. Zij krijgen dan
miljoenen guldens voor kreekherstel, iets wat zij anders
grotendeels uit eigen zak moeten betalen.
„Het zou mij hogelijk verbazen als de waterschappen
dat geld krijgen", reageert medewerker T. Kramer van
de Zeeuwse Milieufederatie. „Je moet nogal wat fanta
sie hebben om een relatie te zien tussen ki-eekheretel en
de verdieping van de Westerschelde, waardoor schorren
en slikken verloren gaan. Ik ga ervan uit dat er meer geld
gebruikt zal worden voor de ontwikkeling van natte ge
bieden langs de Westerschelde, die zijn aangewezen in
het Natuurbeleidsplan. Zoals de Hei-dijkte Zwartepol-
der bij Cadzand. Daar valt een verhaal voor te houden,
maar niet voor ki-eekherstel uit de pot natuurherstel
Westerschelde, al komt dat de waterschappen goed uit
K. J. A baron Collot d'Escury, dijkgraaf van het water
schap Hulster Ambacht, beaamt dat het de waterschap
pen niet slecht uitkomt. „Maar als wij zelf die miljoe
nen-investeringen moeten opbrengen, dan zijn wij daar
jai-en en jaren mee bezig. Als wij het al op kunnen bren
gen. Dankzij natuurherstel Westerschelde kan het
kreekhex-stel op korte termijn gebeuren. Ik denk dat be
woners en toeristen daar blij mee zijn, blijer dan met
moerasachtige gebieden direct achter de dijk."
Punt blijft dat de ï-elatie tussen het hei-stel van kreken
en het nat uurver lies in de Westerschelde discutabel is.
Geeft de Vlaamse regering daarvoor 44 miljoen gulden
compensatiegeld aan Nederland?
Historisch
,Er is best een x-elatie tussen de Westerschelde en de kre
ken", stelt Collot d'Escury „Het is maar van welke filo
sofie je uitgaat. Hulst had vroeger een directe verbin
ding met de Westerschelde. De kreken herinnei-en aan
die tijd. Er bestaat historisch gezien dus wel degelijk
een relatie. En wij moeten wat aan die kreken doen om
ze in stand te houden."
Zijn collega W. A Gosselaar van waterschap Zeeuwse
Eilanden onderkent 'dat kreekherstel niet bijdraagt
aan het herstel van de ki-aamkamerfunctie van de Wes-
terechelde'. „De relatie met de verdieping van de Wes
terschelde is lastig te leggen. Dit is ook een compromis,
het meest haalbare na de discussie over ontpoldering.
En het draagt wel bij aan natuurherstel."
Naar verwachting wordt er eind dit jaar een overeen
komst gesloten tussen de verschillende overheden over
uitvoering van een natuurherstelplan. Rijkswaterstaat
is daai-mee bezig. Als het advies van de commissie Wes-
terschelde onverkort wordt overgenomen, gaat de deur
niet op slot voor natuurherstel in de Westerschelde, te
kent Collot d'Escury aan. „Er is ook voorgesteld een
lange-termijnvisie voor de Westerschelde en Schelde te
maken. Die visie is eerst nodig om goed onderbouwd
met de Westex-schelde aan de slag te gaan."
handen van Peter de Jonge. „We
beginnen met de vei-spreiding
van een krant, daar steken we er
40.000 van in de brievenbussen.
We doen dat onder meer in
Hulst, Hontenisse, Goes, Vlis
singen en Middelburg. Tegelijk
gaan we affiches ophangen om
de aandacht te vestigen op de
campagne. Vanaf zaterdag pre
senteren we ons op straat. We
staan dan in Middelburg in de
Lange Delft en in Vlissingen op
de hoek van de Walstraat en de
Lange Zelke."
Politieke keuzes
De organisatoren van Neder
land in Tweeën vragen de voor
bijgangers him manifest te on
dertekenen. De bedoeling is dat
zoveel mogelijk mensen zich
uitspreken tegen de tweedeling
tussen aim en rijk in de samen
leving. In hun krant staat ook
een antwoordkaart waarmee
gereageerd kan worden. De na
men van alle mensen die de actie
ondersteunen verschijnen eind
dit jaar paginagroot in de lande
lijke kranten. „Hiexmee willen
we bereiken dat de tweedeling
op de politieke agenda wordt
geplaatst," vertelt de Jonge.
„Om deze trend om te buigen
moeten er politieke keuzes over
de verdeling van het geld ge
maakt worden."
Naar aanleiding van deze cam
pagne heeft fotograaf en Zilve
ren-Camerawinnaar Roel Vis
ser een begeleidend fotoboek
gemaakt. Het boek visualiseert
de wei'ktitel van het project Ne
derland in Tweeën. Visser on
derscheidt in zijn boek arm van
rijk door foto's naast elkaar te
zetten. Zoals een afbeelding van
een groep voetbalsupporters die
bij de FEBO op straat staat te
eten naast een foto van een drie
tal dat zit te boirelen. Of een fo
to van een caravan in een volks
buurt naast een afbeelding met
in badkleding gestoken jonge
mensen op een speedboot.
Enkele van de foto's uit het boek
staan ook in de huis-aan-huis
krant die de komende dagen
wordt verspreid. De foto's van
Visser zijn vanaf vanavond te
zien in de etalages van winkel
centrum Dauwendale in Mid-
delburg. Op maandagavond 13
oktober worden ze tentoonge
steld in het Arsenaaltheater in
Vlissingen. Op die dag is daar
ook ter afsluiting van de cam
pagne een theatexmanifestatie,
die wordt gepresenteerd door
Antoinette Hertsenberg, meer
bekend als presentatrice van 2
Vandaag. „Wij hebben drie
slachtoffers van de tweedeling
bei'eid gevonden om hun ver
haal daar te komen vertellen,"
aldus coördinator de Jonge.
„Het is natuurlijk heel moeilijk
om dat te doen. Er is bijvoor
beeld een mevrouw die haar
verhaal op papier had gezet en
die zwaar twijfelde of ze dit zou
komen vertellen, maar ze vindt
dat ze dit gewoon moet doen."
Verder spreekt een reeks beken
de Nederlanders, deskundigen
en wetenschapppers hun steun
uit voor de actie Nederland in
Tweeën. In Vlissingen is een
aantal van hen aanwezig en
sommigen hebben een video
boodschap ingespi'oken. „We
tekst van het proces-verbaal
nog niet. Zij reageext daarom te
rughoudend.
Onderhoud
„Ik heb de klacht wel laten on
derzoeken bij OLAZ", laat zij
weten. „En het klopt: de deur
van de composteiingshal heeft
open gestaan, omdat er onder
houdswerkzaamheden moesten
plaatsvinden. Dat is het ver
haal." Volgens de wethouder
werkt OLAZ binnen de huidige
milieuvergunning. „Als er fou
ten zijn gemaakt, moeten wij
bekijken welke maatregelen ge
nomen kunnen worden. Ons is
er veel aan gelegen de overlast
tot een minimum te beperken."
Mede naar aanleiding van
klachten over stankoverlast
gaat de provincie onderzoeken
of de milieuvergunning voor de
composteiingsfabriek moet
worden aangescherpt, ver
klaart Van Riet. OLAZ-voorzit-
ter Van Wingerden-Boers
reageert verrast: „Dat is mij
onbekend." In OLAZ zijn alle
gemeenten boven de Wester
schelde vertegenwoordigd. Het
opmaken van proces-verbaal
kan leiden tot een boete, een
schikkingsvoorstel of een
i-echtszaak.
hebben ook B W van Vlissin
gen uitgenodigd, zodat we wel
licht met hen van gedachten
kunnen wisselen."
Samenwerking
De Jonge spreekt tegen dat deze
actie opportunistisch is. „Het is
puur toeval dat deze campagne
net na de troonrede komt." SP-
voorzitter Jan Marijnissen was
toen uit protest niet komen op
dagen en had achteraf geen
goed woord over voor de Paarse
euforie. „Dit is ook geen cam
pagne van of voor de Socialisti
sche Partij. De naam van de
partij is bijna nergens terug te
vinden. Wij willen helemaal niet
dat deze actie geïdentificeerd
wordt met de SP We zoeken j uist
samenwerking met kerkelijke
organisaties, verenigingen,
scholen en bonden om ons sa
men in te spannen tegen de
tweedeling."
die je lichaam koesteren, om een
vormgeving die rustgevend
en inspirerend is.
Misschien is het slaapkamer-
meubilair van Treco een oplossing?
ve koop!
Daar is TteC°
12000m2 showroom
Marconistraat 15, Goes
Tel. 0113-220840
door Barend Pelgrim
VLISSINGEN - Vandaag begint
in Zeeland de campagne Neder
land in Tweeën. Deze campag
ne, een initiatief van de Socia
listische Partij, is gericht tegen
de groeiende tweedeling tussen
armen rijk in ons land. Met deze
actie wil de SP een halt toeroe
pen aan verdere verslechtering,
verpaupering, verschraling en
vereenzaming van de maat
schappij.
Het project reist heel Nederland
af; Zeeland is als tweede provin-
cie aan de beurt. Tien dagen
lang wordt er actie gevoerd. De
coördinatie in Zeeland is in
door Harmen van der Werf
BORSSELE - Het openbare af
valbedrijf OLAZ heeft volgens
de provincie de milieuvergun
ning voor de composteringsfa-
briek in het Borselse Sloegebied
overtreden. Hierdoor is stank
overlast ontstaan. De provincie
heeft het Openbaar Ministerie
in Middelburg gevraagd proces
verbaal op te maken tegen
OLAZ.
De provincie heeft actie onder
nomen na een klacht uit Borsse-
le. Een deur van de eomposte-
ringsfabriek stond open; die
deur moet volgens de milieuver
gunning dicht blijven, omdat
het klimaatbeheersings-sys-
teem anders ontregeld wordt.
Stankhinder is het gevolg.
„Het was niet de eerste keer dat
dit is gebeurd", weet hoofd Th.
van Riet van de provinciale af
deling milieuhandhaving. „Wij
krijgen geregeld klachten over
staiikoverlast door de compos-
teringsfabriek. De laatste over
treding van een week of drie ge
leden was voor ons reden genoeg
om justitie in te lichten.
Voorzitter P. M. van Wingerden-
Boers van OLAZ die tevens wet
houder is in de gemeente Borse-
le, is op de hoogte van de actie
van de provincie. Zij kent de
Advertentie
Een zwerver rommelt in een vuilnisbak; een beeld dat prima past in de actie Nederland in Tweeën tegen
de kloof tussen arm en rijk. foto Ruben Oreel
Advertentie
Ongeveer een-derde van je leven
breng je door in je slaapkamer.
