Zwitsers steunen drugsbeleid
Scheepsramp door smog Azië
Monument voor slachtoffers ramp Estonia
Excuses voor zwijgen over jodenvervolging
Schade Assisi onherstelbaar
Botsing Mir gevolg
van overbelasting en
gebrek aan training
buitenland
5
Wanneer gaat üw geld
profiteren van de beurs?
IIP
wm>r ft 5f I K
jrote meerderheid bij referendum over gratis verstrekken heroïne
Evacuatie in
Bangladesh
voorkomt veel
j slachtoffers
Moskou stopt duizenden
.gevangenen met tbc in
afgelegen sterfkampen
Doden door
aardbeving
in Indonesië
Oude Britse regimenten bedreigd
Anti-haaienzoemer succesvol
Ierland laat IRA-gevangenen vrij
Belgische politiechef mag terug
Nieuwe partij in Zuid-Afrika
maandag 29 september 1997
munt*
VSB BeursprofijtSparen: wèl hef rendement, niet het risico.
STOCKHOLM - Een nabestaande leest namen op het monument dat zondag in het centrum van de Zweedse hoodfstad Stockholm is
onthuld ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de ramp met de veerboot Estonia voor de Finse kust. Bij dit ongeluk kwamen in
drie jaar geleden 852 mensen om het leven. foto Hen rik Montgomery/EPA
van onze redactie buitenland
PARIJS - De Rooms-Katholie-
ke Kerk in Frankrijk zal mor
gen officieel schuld belijden
voor het zwijgen van de bis
schoppen over de jodenvervol
ging in de Tweede Wereldoor
log. Dit gebeurt tijdens een
plechtigheid in hel kamp te
Drancy, een voorstad van Pa-
rijs, waarvandaan de joden
werden gedeporteerd.
Begin oktober 1940 vaardigde
het collaborerende Vichy-regi-
me anti-joodse wetten uit die
de vervolging mogelijk maak
ten. De toenmalige bisschop
pen wisten daarvan op hun
vergadering van eind augustus
dat j aar, maar ze vonden dat 'de
staat het recht had de joden een
bijzondere status te geven'. Jo
den waren 'weliswaar geen ge
wone buitenlanders, maar wel
niet-geassimileerde burgers'.
Pas in 1942 stond de eerste
Franse bisschop op tegen de j o-
denvervolging.
Bisschop Jules Saliège van
Toulouse liet op 30 augustus al
le pastoors een verklaring
voorlezen waren onder meer
stond dat joden ook mensen
waren.
Gisteren vonden m Franse sy-
nagoges diensten plaats waai--
in de omgekomen joden wer
den herdacht.
Opperrabbijn Joseph Sitruk
zei dat de meeste Fransen 'niets
wilden zien en niets wilden ho
ren', toen de treinen richting
Auschwitz reden. Maar hij
prees de huidige bisschoppen
voor hun moed de fouten van
het verleden te erkennen.
RTR/AFP
Het mooie van VSB BeursprofijtSparen is, dat u de voordelen combineert
van sparen en beleggen. Niet alleen krijgt u uw inleg altijd gegarandeerd
terug, maar u profiteert ook van de positieve ontwikkelingen van de beurs.
Geïnteresseerd in deze spaarbeleggingsvorm, waarbij u geen enkel risico
loopt? Wacht dan niet te lang. Slechts een beperkt aantal deelnemers kan zich
inschrijven. Kom dus snel langs. Of bel gratis met de adviseurs van VSB Bank:
0800-8182, 24 uur per dag, 7 dagen in de week.
VSB'BANK
VSB. Daar kom je verder mee.
Wemel; www.vsb.nl «i ifOTtil onderneming
van onze redactie buitenland
KUALA LUMPUR - De smog
die een groot deel van Zuidoost-
Azië bedekt, heeft het afgelopen
weekeinde opnieuw slachtof
fers geëist. Vrijdag kwamen
twee vrachtschepen door het
slechte zicht in de Straat van
Malakka met elkaar in aanva
ring. Een van de schepen zonk
onmiddellijk. Slechts vijf van
de 33 bemanningsleden werden
gered. -*
Het andere schip raakte licht
beschadigd. Zoekacties naar de
28 vermiste opvarenden van het
in Madras (India) geregistreerde
schip hadden gisteravond nog
geen resultaat opgeleverd. Vol
gens een functionaris van een
maritieme reddingsorganisatie
in Kuala Lumpur ontstond de
aanvaring 'door de nevel' op zee
als gevolg van de bosbranden in
Indonesië.
In de Indonesische provincie Ri-
au op Midden-Sumatra overle
den zaterdag twee mensen aan
de gevolgen van ademhalings
problemen nadat zij langdurig
rook hadden ingeademd. De
autoriteiten zeggen dat er in
middels 32.000 mensen zijn be
handeld wegens ademhalings
problemen.
Het vliegveld van Medan op
Noord-Sumatra, waar vrijdag
234 mensen omkwamen bij de
vliegramp met de Indonesische
Airbus, is inmiddels weer ge
opend. Negen andere luchtha
vens blij ven gesloten. Vliegtuig
specialisten blijven op de plek
des onheils zoeken naar de
zwarte doos met de vluchtgege-
vens van het neergestorte toe
stel.
Ook dit ongeluk is in verband
gebracht met de smog. De piloot
van het Garuda-vliegtuig zou
kort voor het ongeluk hebben
gemeld dat hij weinig kon zien
door de rook. Maar een lucht
vaartfunctionaris in Medan
vond het te vroeg om daar al
conclusies te trekken.
De Indonesische president Soe-
harto gaf zondag opdracht een
collectieve begrafenis te organi
seren voor de niet-geïndentifi-
ceerde slachtoffers van de
vliegramp. Nog maar enkelen
tientallen skachtoffers zijn geï
dentificeerd.
De niet-geidentificeerden zul
len vandaag ter aarde worden
besteld in het district Sibolan-
git, niet ver van de plaats van
het ongeluk. Onder de slachtof
fers waren achttien buitenlan
ders, onder wie twee Neder
landse Broeders van Amster
dam. Het zijn Paul Sterk, alge
meen overste van de broeder
congregatie O.L. Vrouw van Ze
ven Smarten, en pater Jan
Bouw.
De smogdeken over het noorden
van Maleisie lijkt op te trekken.
De overheid heeft de noodtoe
stand voor provincie Sarawak
ingetrokken. Zes vliegvelden
zijn zondag weer geopend.
Ook boven Kuching, de hoofd
stad van het Maleisische deel
van Borneo, klaart de lucht op
door fikse regenbuien. Het zicht
is verbeterd tot vier kilometer,
zaterdagavond kon men er maar
1,8 kilometer ver kijken.
Het Nederlands Wereldnatuur-
fonds heeft de Nederlandse re
gering gevraagd om financiële
hulp bij de bestrijding van de
bosbranden op de archipel. Het
Wereldnatuurfonds is momen
teel actief betrokken bij de be
strijding van de branden. De be
langrijkste bijdrage van de
organisatie bestaat uit het ma
ken van satelietkaarten die
goed laten zien waar de brand
haarden zijn. RTR/AFP/ANP
jioor Bob Kroon
||}EKN - Met een verrassende
lineerderheid van bijna 71%
iiebben de Zwitserse kiezers
"gisteren een verharding van het
drugsbeleid overtuigend afge
wezen. Het initiatief van Chris
telijke groeperingen om de offi
ciële verstrekking van heroïne
e-aan zwaar verslaafden stop te
cezetten vond zelfs in de conserva
tieve bergkantous geen meer
derheid. Dit proefprogramma,
i dat 1150 verslaafden omvat, zal
DHAKA - Het afgelopen week
einde zijn in Bangladesh zeker
47 doden gevallen door een
{zware storm. Premier sheikli
Hasina van Bangladesh heeft
zondag het rampgebied aan de
kust bezocht. Ze beloofde hulp
jbij de wederopbouw,
pe stoma raasde met windsnel
heden van 150 kilometer per uur
Jover de Bengaalse kust. Tien
duizenden mensen zijn dakloos
geworden. Ongeveer vijftig vis
sersboten zijn niet niet terugge
keerd. Door stortregens veroor
zaakte vloedgolven zetten
akkers langs de kust onder wa
ter. Premier Hasina noemde de
verliezen 'minimaal'. Voorheen
vielen veel meer slachtoffers
door zware stormen. Het lage
kustgebied is steeds beter op de
ze natuurrampen voorbereid.
I Vrijdag was men al begonnen
met de evacuatie van honderd
duizenden kustbewoners.
1 RTR/AFPAP
nu zo goed als zeker een perma
nent karakter krijgen.
Minister van Binnenlandse Za
ken Ruth Drey fuss was tevreden
over de 'duidelijke uitspraak'.
Zij verzekerde, dat de uitslag
van het referendum niet zal lei
den tot liberalisering van het
Zwitserse drugsbeleid.
De officiële heroïneverstrek
king wordt door de regering ge
zien als een medische behande
ling en de patiënten worden, in
tegenstelling tot de nieuwe Ne
derlandse proef, dan ook dage
lijks begeleid door de sociale
diensten. In Zwitserland moe
ten de patiënten, als ze daartoe
in staat zijn, betalen voor hun
dagelijkse shot hoogwaardige
heroïne. Die moet de regering
overigens betrekken van een
niet nader genoemde buiten
landse farmaceutische firma,
want de grote farmaconcerns in
Bazel zien geen brood in héroïne
als medicijn.
De gunstige resultaten, die de
afgelopen drie jaar met de
proef behandeling zijn geboekt,
gaven de doorslag bij het refe
rendum. Volgens de Federale
Gezondheidsdienst vond meer
dan de helft van de 44% werklo
ze verslaafden weer een baan en
het aantal daklozen werd tot nul
gereduceerd. Bij de start van het
proefprogramma leefde 69%
van de deelnemers van 'crimi
nele of semi-legale activiteiten';
na drie jaar nog slechts 10 pro
cent.
De dagelijkse kosten van het
Zwitserse heroïneprogramma
komen op 66 gulden per per
soon, waarvan een deel door de
ziektekostenverzekering wordt
gedekt. Maar volgens Minister
Dreyfuss staat hiertegenover
een besparing van 120 gulden
per persoon aan kosten voor
drugsbestrijding en medische
opvang.. GPD
van onze redactie buitenland
5
RIJSWIJK - Tienduizenden
Russische gevangenen, die lij
den aan tuberculose, zijn naar
afgelegen strafkampen overge-
11 bracht waar zij bezwijken aan
gebrek aan voedsel, medicijnen
g en verzorging. Volgens de Britse
5 Sunday Times, die als eerste
g westerse krant toegang kreeg
1 tot een van deze kampen, gaat
4 het om zeker 50.000 gevange
nen.
„Ze rotten weg in afgrijselijke
omstandigheden, ver weg en
verscholen voor het publiek."
De krant beschrijft mensen in
het kamp Varnavino in Cen-
traal-Rusland die eruit zien als
geesten met kaalgeschoren
hoofden en diep in de kassen
weggezonken ogen.
Rusland wordt getroffen door
een TBC-epidemie die vooral
slachtoffers maakt in de over
volle gevangenissen. De kans
om in een gevangenis in Rusland
tuberculose op te lopen is veer
tig maal groter dan daarbuiten.
Voor deze gedetineerden zijn 45
strafkolonies ingericht, die deel
uitmaakten van de Stalins con
centratiekampen, waar ze vol
gens de arts van Varnavino, Ma
rina Borkoen, „gedoemd zijn te
sterven".
Daklozen
Tuberculose is Ruslands dode
lijkste infectieziekte. De ziekte
heeft de kop opgestoken omdat
na de val van het communisme
het aantal daklozen en alcoho
listen sterk toenam. Volgens het
ministerie van Volksgezondheid
hebben drie miljoen Russen be
handeling nodig. Tuberculose is
met medicijnen goed te genezen.
ANP
(Advertentie)
JAKARTA - Een aardbeving op
het Indonesische eiland Sula
wesi, het vroegere Celebes, heeft
zondag aan zeker vijftien men
sen het leven gekost. Honderden
mensen liepen verwondingen
op.
De beving had een kracht van
6,0 op de Schaal van Richter en
deed zich even na half tien 's
ochtends plaatselijke tijd voor.
Het epicentrum lag twintig ki
lometer ten noorden van de stad
Parepare, aan de westkust van
Sulawesi.
De meeste slachtoffers vielen in
die stad en in de nabijgelegen
stad Pinrang.
Honderden huizen en andere
gebouwen, waaronder een zie
kenhuis in Parepare, raakten
beschadigd. De meeste slacht
offers werden getroffen door
rondvliegend puin. Veel inwo
ners durfden uit angst voor na
schokken niet in hun huizen te
blijven.
Het getroffen ziekenhuis heeft
het leger gevraagd tenten voor
de patiënten op te zetten.
De afgelopen weken hebben
zich op verschillende plaatsen
in Indonesië aardbevingen
voorgedaan, de meeste met een
kracht van 5 of meer. Daarbij
vielen echter geen doden en de
schade bleef beperkt.
AFP/RTR/AP
van onze redactie buitenland
ROME - De schade aan de San Francescobasiliek
in het Italiaanse Assisi, die vrijdag bij twee aard
bevingen grotendeels instortte, is onherstelbaar,
zo hebben restaurateurs laten weten.
„Het is onmogelijk om de kathedraal in oorspron
kelijke staat te herstellen", aldus Antonio Paoluc-
ci, een voormalig minister van cultuur die is
aangesteld als coordinator van de herstelwerk
zaamheden.
In Umbrië en Marche, waar door de aardbevingen
vrijdag elf doden vielen en grote schade werd aan
gericht. waren zaterdag nog zeker 200 naschok
ken voelbaar. Duizenden mensen zijn dakloos ge
worden door de aardbevingen en brachten de
nacht door in campers en tentenkampen die door
hulpverleners waren neergezet. Functionarissen
in Marche schatten de schade op meer dan 1 bil
jard lire (ruim 1 miljard gulden).
Zaterdag riep de Italiaanse regering in Umbrië de
noodtoestand uit. Ze hoopt op die manier de hulp
verlening te kunnen versnellen. De regering-Pro-
di heeft een miljard gulden beschikbaar gesteld
voor hulp aan de gebieden die het ergst zijn ge
troffen. AP/RTR/DPA
Brandweerlieden verzamelen brokstukken van de vernietigde fresco's in de basiliek van Franciscus.
foto AP
LONDEN - Twee van de oudste onderdelen van het Britse le
ger moeten verdwijnen. Het gaat om de King's Troops en de
bereden garde die deze maand nog de rouwstoet begeleidde
bij prinses Diana's uitvaart. Ook de Life Guards, de persoon
lijke bewaking van Elisabeth II, dreigt te verdwijnen.
Dit blijkt uit vertrouwelijke stukken van het ministerie van
Defensie waar de Sunday Times inzage in had. Volgens de
krant moeten deze regimenten worden afgeschaft omdat ze
slechts ceremoniële taken hebben.
De King's Troops, gelegerd in St John's Wood in Londen stamt
uit 1793 en telt 160 militairen en 110 paarden. Het is een elite
korps waar tien jaar opleiding aan vooraf gaat. Het bereden
regiment van de Household Cavalry bestaat uit twee eska
drons en is vierhonderd man sterk. ANP
DURBAN - Duikers hoeven niet langer te vrezen tussen de ka
ken van haaien te worden vermalen. Wetenschappers hebben
een anti-haaienzoemer ontwikkeld die zelfs de gevaarlijke
mensenetende witte haai op afstand houdt. Het apparaat
zend elektrische signalen uit die de gevoelsorganen van de
roofdieren irriteren en voorkomt dat ze aanvallen.
Het apparaat is getest door het Australische echtpaar Val en
Ron Taylor. De Sunday Times schrij ft dat zij met de Shark Pod
in de van haaien vergeven zee voor de kust van Durban in
Zuid-Afrika doken. ANP
DUBLIN - Ierland heeft vrijdag besloten vijf leden van het
Ierse republikeinse leger (IRA) die in de gevangenis zaten,
voortijdig vrij te laten. De stap is bedoeld als teken van goede
wil omdat er vooruitgang wordt geboekt in de vredesbespre
kingen over Noord-Ierland.
De vijf komen een jaar eerder vrij, twee dagen nadat de strij
dende partijen in Noord-Ierland besloten door te gaan met de
vredesbesprekingen over de door Britten bestuurde provin
cie. .Hiermee willen we laten zien hoe tevreden we zijn met de
gang van zaken", aldus regeidngsbronnen. RTR
BRUSSEL - De Belgische minister van justitie De Clerck zal
de in opspi'aak gex-aakte politiechef De Vroom vandaag op
nieuw in zijn functie benoemen. De Vroom, tot voor kort top
man van de gerechtelijke politie, was overgeplaatst omdat hij
had gefaald in het onderzoek naar de zaak-Dutroux.
De Vroom was de enige politiechef die tot dusver was gestraft
voor het slechte presteren in het onderzoek naar verdwenen
en. vermoorde meisjes. De man werd niet langer capabel ge
acht om leiding te geven aan de gerechtelijke politie en kreeg
een andere functie.
De Vroom ging in beroep en kxeeg gelijk bij de Raad van Staat
Minister De Clei'ck legt zich neer bij de uitspi'aak. Deze toont
volgens hem aan dat de regering weinig ruimte heeft voor
koerswijzigingen. ANP
JOHANNESBURG - Voor het eerst sinds de non-raciale ver
kiezingen van 1994 is in Zuid-Afi'ika een pailij opgericht. De
politieke kopstukken Bantu Holomisa en Roelf Meyer lan-
ceei'den zaterdag hun Verenigde Democratische Beweging.
Holomisa werd in 1996 uit het Afi-ikaans Nationaal Congres
(ANC) van president Mandela gezet wegens zijn openlijke
kx-itiek op het ANC. Meyer stapte uit het blanke politieke bol
werk, de Nationale Partij (NP), omdat hij vindt dat die te con-
sei-vatief is. De twee menen dat veel Zuid-Afrikanen ontevre
den zijn over hun partij en dat ze blanke kiezers bij de NP en
zwarte kiezers bij het ANC kunnen weghalen. DPA
door Hans Hoogendijk
MOSKOU - Een overbelaste be
manning en onvoldoende trai
ning waren de belangrijkste
factoren die in juni leidden tot
de botsing tussen een onbeman
de raket en het Russische ruim
testation MIR. Dat verklaarde
zondag het hoofd van de Russi
sche commissie die de bijna-ca-
tastrofe heeft onderzocht.
Het elf jaar oude ruimtestation
werd op 25 juni lek gestoten bij
een botsing met een Progi'ess-
vrachti'aket. Maandenlang wa
ren de twee Russische kosmo
nauten en hun Ameiïkaanse
collega druk in touw om de aan-
gexdclxte schade zo veel mogelij k
te hei-stellen. De commissie stel
de vast dat de botsing niet, zoals
eerder gesuggereerd, de schuld
is van MIR-commandant Tsi-
blijev, die het aandokken hand
matig probeerde uit te voeren.
Maar ook Mission Control in
Koroljov even buiten Moskou,
waar de manoeuvre was gepro-
grammeerd, gaat volgens de on
derzoekers viïjuit. Tegenover
persbureau Reuters veiddaai'de
onderzoeksleider Oetkin zon
dag: „Er werden geen vergissin
gen begaan, maar het was een
heel proces dat uiteindelijk dit
tot resultaat had. Probeert u
zich in de positie van de com
mandant te verplaatsen. Je hebt
alle mogelijke x-eparatiewerk-
zaamheden moeten verrichten
voor het dokken begint, bezig
heden die je afleiden van je nor-
male werk. En daardoor had je
geen gelegenheid de manoeuvre
te trainen op het videoscherm".
Ingewikkeld
Via dit scherm kan een nade
rend ruimteschip worden geob
serveerd, maar buitenlandse
ruimtevaartdeskundigen zeg
gen dat het werken ermee heel
ingewikkeld is. Over de pro
grammering van de Progress-
raket door Mission Control bij
Moskou werd in een studie van
het Amerikaanse ruimtevaart-
bureau NASA gesuggereerd dat
er fouten in zaten wat betreft
het gewicht van de Progress
Voor zover bekend krijgen de
kosmonauten nu in ieder geval
wel hun hele i'uimtevaartpre-
mie betaald. Bij menselijke fou
ten kunnen zij met inhouding
van dit geld worden bestraft. De
eindconclusie van de rappor
teurs is dat MIR operationeel
kan blijven.
Zaterdag werd opgelucht adem
gehaald toen de koppeling tus
sen de Amerikaanse shuttle At
lantis en de Russische MIR
slaagde. Aan boord waren be
halve voorraden voox; MIR, een
nieuwe computer en de Ameri
kaanse wetenschapper David
Wolf. Hij loste zijn collega Foale
af, die de vier maanden die hij in
MIR verbleef, mee moest helpen
de ene bijna-ramp na de andere
storing op te lossen.
Na het dokken was er een hax-te-
lijke begroeting tussen de zeven
koppen tellende bemanning van
Atlantis en de drie man sterke
bezetting van MIR. GPD
Ex-lid PKK
waarschuwt
voor gifaanval
op toeristen
RIJSWIJK - Een voorma
lig lid van de PKK, de
Koerdische Arbeiders
partij, beweert dat deze
terreurorganisatie gif-
boinmen heeft die ze on
der meer gaat gebruiken
tegen de grote toeristen
centra in Turkije.
In een interview met de
Britse krant Observerzegt
de 31-jarige Koerd, Seydo
Hazar, zondag dat er che
mische explosieven zijn
verstopt in potten koffie-
poeder, videocassettes,
flessen shampoo en toma
tenketchup.
Volgens Hazai-, op wie de
PKK jacht zou maken, is
het de bedoeling dat de
bommen zoveel mogelijk
slachtoffers maken. Ook
is het de bedoeling water
reservoirs te besmetten en
toeristenstranden ontoe
gankelijk te maken.
Hazar zegt in het inter
view dat de PKK nauw sa
menwerkt met terreuror
ganisaties en met leden
van de Griekse geheime
dienst.
De Griekse regering
neemt de onthullingen
niet serieus, maar wester
se inlichtingendiensten
zouden dat wel doen.
PKK-woordvoerder Kani
Yilmaz. die in een Duitse
gevangenis zit, heeft de
beschuldigingen fel van
de hand gewezen. ANP
