26 I 27
Vervuiling Zelzate valt mee
Een heel weekend la
PZC
2ï=#a»aaa-«
Nat pak tijdens eerste Survivalrun
Opknapbeurt voor
de Borselse welen
Eerste wedstrijd oud schrift lezen
Vrijdag «Zaterdag
Hogeschool oogst lof
met heao-opleiding
zeeland donderdag 25 september 1997 w 22
Autobedrijf Joosse
Meer duidelijkheid over bronnen van verontreiniging nodig
aantal
Autobedrijf Joosse
kaart\0ooT^hLmaDfion,Ulmaakt kans
Komend weekend is het feest bij'
Autobedrijf Joosse in Vlissingen.
Deze dagen staan namelijk geheel in het
teken van de
EIGENZINNIGE. EIGENWIJZE
EN EIGENTIJDSE FORD KA!
Een uitstekende gelegenheid om deze
compacte en complete nieuwe Ford Ka eens
aan een nader onderzoek te onderwerpen.
En zoals het bij een echt feest hoort, hebben
wij deze dagen natuurlijk ook nog een aantal
schitterende verrassingen voor u in petto.
Kom dus in ieder geval even een kijkje
nemen. U bent van harte welkom.
9 9
Tijdens onze Ford KA
Parade extra hoge
inruilprijzen. Geen inruil?
Kom dan toch praten!
Met Ford Options al vanaf
349,- per maand in een
Ka mét airbag en
•Vraag naar de voorwaarden.
Easy Sound System!^
seotember a.s. I september a.s.
,an 09 00 tot 21-00 uur. van 10.00 tot 17.00 uur.
Vlissingen: Gildeweg 20, telefoon 0118-419420
Deelnemers aan de survivalrun aan de slag bij de waterzuivering in Ritthem. foto Dirk-Jan Gjeltema
door Nicole Kluijtmans
VLISSINGEN - De laatste hindernis leek
zo simpel. De deelnemers moesten in een
net dat hoog boven de grond was gespan
nen klauteren. Na een survivalrun van
ruim twaalf kilometer valt dat echter niet
mee.
Bij sommige deelnemers was de pijn van
het gezicht af te lezen. Ze konden zich niet
meer zonder hulp in het net hijsen. Het
was half vier. Ruim tweeënhalf uur nadat
het laatste koppel was vertrokken. Er
moest nog een aantal deelnemers binnen
komen. Tweehonderd deelnemers hebben
woensdag de eerste Zeeuwse Marpol Sur
vivalrun in Vlissingen gelopen. De survi
valrun was een initiatief van de politie
man H. Wijkstra en korporaal mariniers
D. Jeninga. Zij zetten een twaalf kilome
ter lang parcours uit met diverse hinder
nissen. Zo moesten de deelnemers de
catcrawl doen en afdalen bij de waterzui
vering in Ritthem en bij Fort Rammekens
het water oversteken. De survivalrun be
gon en eindigde bij de marinekazerne. Ge
middeld legden de deelnemers het par
cours in drie uur af. De snelsten hadden
maar 1 uur en 33 minuten nodig. In totaal
deden honderd koppels mee. Ze waren af
komstig van de Koninklijke Marine, de
Koninklijke Marechaussee, de politie, de
brandweer, enkele mariniers en sport
school Ten Tije. Onder hen waren slechts
acht vrouwen. Er waren geen uitvallers.
door René Schrier
HEINKENSZ AND - Het water
schap Zeeuwse Eilanden gaat
drie welen in de Zak van Zuid-
Beveland opknappen. Het doel
is de waterkwaliteit te verbete
ren en ze een ontwaterings- en
natuurfunctie te geven. Na de
opknapbeurt moeten de welen
weer een rol gaan spelen in de
ecologische infrastructuur van
de Zak van Zuid-Beveland. Na
tuurmonumenten zal ze in de
toekomst onderhouden.
Het gaat om drie kleine welen.
Omdat omliggende grondge-
bruikers en -eigenaren geen me
dewerking willen verlenen was
het niet mogelijk een vierde
weel, een grotere, eveneens op te
knappen. Deze vierde is de weel
Ooievaarsnest, gelegen aan de
Nieuwlandsedijk. Het slib dat
uit deze weel gebaggerd moet
worden is niet vervuild. Het mag
in de omgeving gestort worden,
maar het is nogal veel, namelijk
4000 kubieke meter. Geen van
de ommelanden wilde het slib
op zijn terrein hebben. Daarom
kan deze weel niet worden op
geknapt.
De welen die wel een beurt krij
gen zijn de weel Westhof ten
noord-oosten van Heinkens
zand. de weel 't Vlaandertje aa
de Oude Zanddijk en de Koni;
neweel nabij het Slake. In ee
toelichting van het dagelijks be
stuur van het waterschap won
gesuggereerd dat de welen n
het ontstaan mogelijk noo
structureel zijn onderhoudei
omdat ze geen belangrijke func
tie hadden. Bij de meeste wele
leidde dat tot slechte watei
kwaliteit of verlanding op. Oi
de waterkwaliteit te verbetere
en om dichtgroeien tegen
gaan is het noodzakelijk de we
len uit te baggeren. Onderhout
uitgevoerd door Natuurmom:
menten, is daarna nog wel nodi
om de nog blijvende negatie\
invloeden van bijvoorbeeld bla
dinval en bezinksel tot een m:
nimum te beperken.
Natuurmonumenten wil aan d
zuidzijde van de weel Westho
een natuurvriendelijke oeve
aanleggen. Dat kan tegelijk mi
de baggerwerkzaamheden uil
gevoerd worden. Het dagelijk
bestuur van het waterschap w
27.500 gulden voor het werk be
schikbaar stellen. Ook is subsi
die gevraagd in het kader van d
projecten voor het Waardevi
Cultuur Landschap.
door Henk Postma
VLISSINGEN - De Hogeschool
Zeeland scoort hoog met haar
heao-opleiding economie en ta
len (economische linguïstiek).
Het is één van de betere oplei
dingen van deze soort in het
land. Dat rapporteert een visi
tatiecommissie die werd inge
steld door de landelijke raad
voor hoger beroepsonderwijs.
Daarmee wordt afgerekend met
veelgehoorde suggesties als zou
de opleiding beneden de maat
zijn.
Nederland telt zestien econo
mie-opleidingen die zich sterk
richten op talenkennis. Door de
bank genomen leveren die rede
lijk goed werk, concludeert de
commissie. De opleiding in Vlis
singen springt in velerlei op
zicht boven de middelmaat uit.
Vooral de internationale geori-
enteerdheid krijgt lof,
De commissie acht ervaringe
van studenten in het buitenlan
van belang omdat dit betei
kansen geeft op een loopbaan i
het steeds internationale!- ge
oriënteerd bedrijfsleven.
Vlissingen krijgen studente
daartoe ruimschoots de gele
genheid. Ze worden er verplich
minstens een semester in he
buitenland te studeren. Tachti
procent van hen verblijft tijden
de studie een jaar lang in he
buitenland.
De commissie is ook goed 1
spreken over de kwaliteit vai
talenonderwijs, stages, facili
teiten, vernieuwingsbereidhei
en mogelijkheden om zelfstan
dig te leren. Er werd nog wel ee
minpuntje gevonden: wat he
eerste leerjaar betreft zou de op
leiding zich wat meer moete
richten op beroepspraktijk en-
mogelijkheden waarmee sfrj
denten te maken krij gen. 1
Speels voorafje op presentatie Zeeuws handboek paleografie
door Frank Balkenende
MIDDELBURG - Heemkun
digen en andere spitters in de
historie kunnen in december
uitmaken wie van hen het bes
te oud schrift kan lezen. In de
Middelburgse raadszaal
houdt de Stichting Regionale
Geschiedbeoefening Zeeland
zaterdag 13 december de eer
ste provinciale paleografie-
wedstrijd. Een primeur, mis
schien zelfs een landelijke.
„Naar mijn weten is zo'n wed
strijd nog nooit in Nederland
georganiseerd", zegt consu
lent Aad de Klerk. De test is
een speels voorafje op het boek
'Werken met Zeeuwse bron
nen, tekst en uitleg bij het le
zen van archiefstukken' dat
enkele dagen na de kennisme-
ting verschijnt.
Dat handboek voor de gevor
derde vorser vormt de directe
aanleiding tot de wedstrijd.
„We vonden het een aardige
manier om de aandacht te ves
tigen op de presentatie van het
boek", verklaart De Klerk,
consulent van de Stichting Re
gionale Geschiedbeoefening
Zeeland. Dat boek is voor Zee
land nieuw, maar de opzet be
stond al. De Klerk geeft toe dat
bij Noord-Brabantse collega's
is gespiekt. „Die hadden al
zo'n handboek. De structuur
hebben wij overgenomen,
want waarom zou je opnieuw
het wiel uitvinden."
Foto's
Het bijna 180 bladzijden tel
lende handboek bevat een
groot aantal foto's van histori
sche teksten, die op de tegen
over liggende pagina's zijn
ontcijferd. Daar blijft het niet
bij. Om de gebruiker 'achter'
de oude tekst te laten kijken,
gaat de verklaring vergezeld
van een brede uitleg over het
onderwerp. Dus een profiel
van het waterschap in vroeger
eeuwen bij een historische re
kening van een waterschap.
De Klerk: ,,Zo plaats je die re
kening in de historische con
text."
Bijdragen
Verschillende Zeeuwse ar
chiefdiensten hebben een bij
drage aan het boek geleverd.
Een vierkoppige redactie heeft
het aanbod gestroomlijnd en
geordend. Dat team bestaat
uit Leo Hollestelle (Rijksar
chief in Middelburg), Huib
Uijl (Streekarchivariaat
Schouwen-Duiveland), Anne
ke van Waarden (Gemeentear
chief Middelburg) en De Klerk
zelf. Het boek, een leuk visite
kaartje voor de Zeeuwse
archiefdiensten, vormt een
ruggesteun bij het lezen en be-
gi'ijpen van oude geschriften
zoals brieven, oorkondes, ver
slagen, publicaties en rekenin
gen. Het is een sleutel tot 'een
ware ontdekkingsreis door de
geschiedenis'.
Gezien het redelijk grote aan
tal deelnemers aan cursussen
paleografie, komt de publica
tie niet voor zijn tijd. De Klerk
bevestigt dat. „Al jaren klinkt
de roep om zo'n handboek
Maar daarvoor heb je iemand
nodig die de kar trekt en mede
werkers achter de broek zit.
Toen ik twee jaar terug aan
trad als consulent, opende de
mogelijkheid zich." Sindsdien
is bijna twee jaar aan het
handboek gewerkt. Veel tijd
ging zitten in de selectie van
tekstenselecteren, waarbij is
gelet op voldoende spreiding
m de tijd - van de 15e tot en met
de 18e eeuw - en de provincie.
„Zowel iemand in Axel als in
Sint Philipsland moet er iets
van zijn gading in vinden."
Paleografie is al de hobby van
veel Nederlanders. De Klerk
voorziet dat het handboek de
interesse van Zeeuwen verder
zal aanwakkeren. „Het boek
neemt een drempel weg, je
krijgt ermee toegang tot aller
lei oude informatiebronnen.
Past ook leuk in de trend die
staatssecretaris Nuis heeft
uitgezet. Hij hamert vooral op
cultuurparticipatie en -edu
catie."
In dat licht wordt paleografie-
wedstrijd een aardige promo
tiestunt. Maximaal 35 deelne
mers - meer kan de raadszaal
in Middelburg niet herbergen -
mogen zich 13 december vanaf
13 uur op enkelepittige tek
sten storten. Dat is weinig,
afgezet tegen de tienduizend
leden die de Zeeuwse heem
kundige en oudheidkundige
verenigingen tellen. De deel
nemers krijgen een uur de tijd.
De jury, de redactie van het
handboek exclusief De Klerk,
moet de opgaven binnen een
zelfde tijdspanne nakijken.
Het prijzenpakket is beschei
den, het gaat om de eer. De
Klerk hoopt dat de wedstrijd
een jaarlijks terugkerend eve
nement wordt. ,,Een beetje in
de trant van het Groot Zeeuws
Dictee."
foto Dirk-Jan Gjeltema
door René Hoonhorst
GENT - De enkele maanden ge
leden geconstateerde bodem
vervuiling in Zelzate levert geen
direct gevaar voor de volksge
zondheid in aangrenzende ge
meenten (waaronder Sas van
Gent en Axel) op. In Zelzate
blijft het stadspark echter ge
sloten zo lang niet duidelijk is
hoe ernstig de bodemvervuiling
is. Het ministerie van Land
bouw houdt vast aan de waar
schuwing om geen melk van
Zelzaatse koeien te drinken en
de Vlaamse grensgemeente ver
biedt nog steeds de consumptie
van bladgroenten en fruit uit ei
gen tuin.
Dat verbod geldt overigens niet
voor groenten die onder de
grond groeien. Een wortel uit
Zelzaatse volkstuinen kan rus
tig worden gegeten. In het
grondwater zijn geen polycycli
sche aromatische koolwater
stoffen (PAK's) aangetroffen,
maar door de aanwezigheid van
nitraat ennitriet en de bacterio
logische gesteldheid van het
'putwater' kunnen de Zelzate-
naren zich toch beter beperken
tot leidingwater, aldus onder
zoekers van de Vlaamse Instel
ling voor Technologisch Onder
zoek (VITO). De risico's voor een
verslechterende volksgezond
heid vallen, ook voor Zelzate,
echter wel mee was woensdag
de boodschap.
Inademen
Mensen die de vervuilde stoffen
inademen of per ongeluk wat
van de bodem binnenkrijgen,
lopen weliswaar 'een aanwijs
baar risico' op kanker. Maar de
kans daarop (minstens duizend
keer zo klein als het risico dat
rokers lopen) ligt beneden de
'maatschappelijk aanvaardba-
Feest voor arts
KRABBENDIJKE - De bevol
king van Krabbendijke, Waar
de, Oostdijk en Gawege viert za
terdag 4 oktober het 25-jarig
jubileum van de huisarts A Con-
standse met een receptie in het
dorpshuis De Meiboom in Krab
bendijke. Vanaf 14.30 kunnen
patiënten en oud-patienten de
dokter en zijn familie de hand
komen schudden.
re' norm die de Wereld Gezond
heidsraad heeft vastgesteld,
meldde de VITO. De Zelzaatse
burgemeester J. Schenkels was
'enigszins gerustgesteld' door
de onderzoeksresultaten. De
burgemeester wilde echter niet
te vroeg juichen.
Schenkels: „Definitieve conclu
sies kunnen we pas trekken als
ook de Vlaamse Milieu Maat
schappij haar onderzoeksresul
taten presenteert. Dan moet
duidelijk zijn of we alleen met
historische vervuiling te maken
hebben - vervuiling die door
vroegere bedrijfsactiviteiten in
de bodem is beland - of dat er
door bestaande bedrijven nu
nog steeds vervuiling bijkomt.
Het is ook door die onzekerheid
dat ik het stadspark nog niet
vrijgeef, al is het maar om onze
kinderen tegen eventuele risi
co's te beschermen."
Veiligheid
De Zelzaatse burgemeester gaat
ervan uit dat hij de veiligheids
maatregelen, die nu nog voor de
hele gemeente gelden, iets kan
versoepelen, zodat ze slechts
gelden voor de meest vervuilde
zone van zo'n zevenhonderd
meter doorsnee. Schenkels wil
eerst over de te nemen maatre
gelen nadenken en doet vervol
gens de gemeenteraad maandag
29 september een voorstel. Hij
kan in elk geval al rekenen op fel
protest van het Pluralistisch
Aktiecomité Kanaalzone
(PAK). Zo'n tien actievoerders
stonden de hele woensdagmor
gen voor het provinciehuis in
Gent, maar werd en niet binnen
gelaten.
Het actiecomité trekt de resul
taten van het VITO-onderzoek
in twijfel. De effecten van bloot
stelling van de vervuilende stof
fen op de huid zijn niet bekend,
het onderzoeksteam heeft
slechts naar de schadelijke ef
fecten van PAK's en niet naar
die van andere vervuilende stof
fen gekeken en een aantal inwo
ners van Zelzate eet haast alleen
groenten uit eigen tuin in plaats
van de aangenomen 25 procent,
stelt het comité. Bovendien is
het Pluralistisch Aktiecomité
verbolgen over het uitblijven
van maatregelen tegen raffina
derij VFT.
Onderzoekers en bestuurders
willen het 'teerkot', zoals VFT in
Voorbeeld van een oud handschrift uit het Goese archief.
de volksmond heet, echter niet
aan de schandpaal nagelen vóór
onomstotelijk vaststaat dat het
bedrijf nog steeds de omgeving
vervuilt. Het rapport van de
Vlaamse Milieu Maatschappij
over vroegere vervuilingsbron
nen én huidige vervuilingsver
oorzakers wordt over twee tot
drie maanden verwacht.
De provincie Zeeland 'lift mee'
met de resultaten van die onder
zoeken, verklaarde gedeputeer
de A Dek (milieu) woensdag
avond.
Dek kon woensdagmorgen niet
in Gent zijn, maar had een amb
tenaar afgevaardigd. „Het is
natuurlijk verheugend dat het
Vlaamse rapport bevestigt wat
wij zelf in augustus ook consta
teerden. We laten ons zeer goed
op de hoogte houden van de ver
dere onderzoeksresultaten."
