weg
wijs
Zeeuwse Nazomer Fair in Kats
PZC
Leven in en om de Schouwse stolp
Agrariërs moeten
de dialoog zoeken
met samenleving
zeeland
15
getipt
Zeldzame rassen kattenexpo Bergen op Zoom
Sleep vaart en berging centraal in Terneuzen
scheepvaartberichten
even omzien
Vierspannen
strijden om
titels in Breda
agenda
dinsdag 23 september 1997
sb
Een aantal toonaangevende
sfeerwinkels uit de regio
zorgt van donderdag 25 tot en
met zondag 28 september voor
de inrichting van de eerste
Zeeuwse Nazomer Fair.
Locatie voor dit evenement is
de tuin van het Zeeuwse Kats-
huys aan de Noordlangewegin
het Noord-Bevelandse Kats.
Op ruim 3.500 vierkante meter
kunnen ideeën worden opge
daan voor in en om het huis en
inde tuin.
De stands bieden een rijke ver
scheidenheid aan inspiratie
bronnen. Er is aandacht voor
antiek, bi nnen- en buitendeco
ratie, tuinmeubelen, ornamen
ten. open haarden, patchwork,
bloemen, planten, wijnen en
kleding. Doorlopend vinden
demonstraties plaats op het
gebied van bloemschikken, vo
geltaarten maken en het
vervaardigen van droogbloe-
menkransen. Er wordt ook
verrassende muziek gepresen
teerd.
Dat gebeurt door harpiste
Renske Breeman, een blokflui
tensemble onder leiding van
Jolanda van 't Veer en het duo
Jacqueline van Trirum en Lid-
wien Willemsen, dat volksmu
ziek uit Ierland, Frankrijk en
De boswachter van
Staatsbosbeheer neemt de
gasten vandaag mee voor
een excursie door bos-
wachterij Westerschou-
wen. De tocht begint om
10.00 uur bij de excursie-
s'chuur aan de Kraaijen-
steinweg 140 in Wester-
schouwen.
Iedere woensdag wordt
onder leiding van een na-
tuurgids een rondwande
ling gehouden op het ei
landje De Haringvreter.
Vertrek bij de Campveerse
Toren in Veere om 14.00
uur.
Het Zeeuws Biologisch
Museum in Oostkapelle
verzorgt morgen de laat
ste rondleiding van het
seizoen. Onderwerp is het
strandjutten. De wande
ling begint om 14.00 uur.
Vanvrijdag 26 totenmet
maandag 29 september
worden in Kloosterzande
de Bamisfeesten gehou
den. Royid een beurs zijn
tal van activiteiten ver
weven. Vrijdagavond is er
een Tiroler avondzondag
is ereen schieting en vindt
een Hollandse-hits festi
val plaats. Zondagmid
dag worden de kampioen
schappen sumoworstelen
gehouden en organiseert
automobielclub Zevac een
Bamisrit. Op maandag
kan het publiek zich ver
maken met Vlaamse spel
letjes.
Opbouw van de Zeeland Nazomer Fair in Kats.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Op de internationale kat
tententoonstelling van
zondag 28 september in De
Stoelemat in Bergen op Zoom
zijn exposanten met verschei
dene zeldzame rassen aanwe
zig.
Acht rasclubs zijnpx-esent. Dat
varieert van de organisatie van
het zeer zeldzame oosterse ras
van de Koratten, de Somalies-
Abassijnen en Britse Kortha
ren tot de gekrulde harenkat-
ten van de Rexenclub, de tab-
bies en de naaktkatten. Ook.
staartloze Manxen en vouw-
oorkatten, die zich laten aan
duiden met Scottish Folds
luisteren, vallen te bewonde
ren. De openingstij den zijn van
10-00 tot 18.00 uur.
De rubriek Wegwijs staat
onder redactie van Jac
ques Cats. Tips kunnen
worden aangeboden aaii
de redactie van de PZC,
postbus 18, 4380 AA Vlis-
singen of via de fax 0118-
47Ö102, onder vermel
dingvan 'Wegivijs'.
Sleepvaart en scheepsber-
gingen zijn de onderwer
pen voor de op zaterdag 27 sep
tember te houden dag van
Lekko, de vereniging van be
langstellenden voor de sleep
vaart. De bijeenkomst wordt
gehouden in paviljoen West
kant aan de Scheldeboulevard
in Terneuzen en duurt van
11.00 tot 16.00 uur.
Hoogtepunt van de dag is een
vlootsho w door sleepboten van
de drie grote sleep vaartbedrij-
ven in Terneuzen: Multraship,
de Unie van Redding en Sleep
dienst en de sleepdienst Wil
lem Muller. De show vindt rond
13.00 urn- plaats voor de veer
haven van Terneuzen. Het is
ook mogelijk om een vaar
tochtje mee te maken met een
sleepboot.
De scheepsmodellenvereni
ging Zuid-Zuid-West uit Ter
neuzen pi*esenteert exclusieve
modellen van sleepboten, W.
van der Meer is aanwezig met
bijzondere kartonnen bouw
platen van sleepboten en ande
re schepen, zoals de Willem
Ruys. Lekko zelf richt een ma
ritieme shop in, verschaft in
formatie over de vereniging,
houdt een ruilbeurs en toont
videobeelden.
Israël ten gehore brengt In de
nieuwe galerie van 't Katshuys
is een expositie ingericht met
werk van Zeeuwse kunste
naars als Leendert van der
Pool (tekeningen en olieverf),
Eleanor Winters (kalligrafie),
Ton Lamper (etsen en lino's),
Iris de Leeuw (zeefdrukken en
pentekeningen) en Tessa Braat
(keramiek).
De openingstijden zijn don
derdag, vrijdag en zaterdag
van 10.00 tot 18.00 uur, zondag
van 12.00 tot 18.00 uui:
Vierspannen paarden en po
ny's strijden van 25 tot en
met 28 september in Breda om
internationale titels.
Vlij dag is de dag voor het on
derdeel dressuur, de marathon
is op zaterdag gepland en zon
dag vinden er vaardigheids-
proeven plaats. Het omlijstend
programma biedt vertier voor
kinderen. Zondag verzorgen
amazone Tineke Bartels en
haar dochter Imke om 16.30
uur een demonstratie dressuur.
De vierspanwedstrijd woi-dt
gehouden op Landgoed De
Prinsenhoeve aan de Dr. Ba
tenburglaan. Openingstijden:
donderdag vanaf 18.00 uur,
vrijdag 8.00 tot 18.00 uur, za
terdag 9.00 tot 18.00 uur en
zondag 10.30 tot 17.00 uur.
Energiebeurs
in Antwerpen
In het Bouwcentrum aan de
Jan van Rijswijcklaan in
Antwerpen wordt nog tot en
met morgen een energiebeurs
gehouden.
De nieuwste technieken en
systemen worden in beeld ge
bracht. Er is voorts een huis in
gericht waarin alle mogelijke
technieken zijn samenge
bracht die rechtstreeks of indi
rect energie besparen. De laat
ste snufjes op het gebied van
isolatie, verwarming, warm-
waterbereiding, verlichting en
toekomstgerichte technologie
zijn in het huis aanwezig. De
openingstijden zijn van 14.00
tot 21.00 uur.
AALSMEERGRACHT 22 te Rauma, AD-
MIRALENGRACHT 22 460 zo Halifax nr
Philadelphia, ALETIS 22 55 w Vigo nr
Crotone, ALEXANDERGRACHT 21 100
nw Kuala Lumpur, AMSTELGRACHT 22
pass Brest nr Mantyluoto, AMSTERDAM
22 pass Malaga nr Singapore, AMY 22
pass Kiel nrGavle. APL INDONESIA 21 70
zzw Shimizu nr Hong Kong, APOLLO-
GRACHT 22 150 nw Kuala Lumpur nr
Kuantan, ARCHANGELGRACHT 21 te Bi-
alla, ARION 22 pass Brindisi nr Ravenna,
ARMADA TRADER 21 100 o Gibraltar nr
Piraeus, ARMADA TRADER 22 pass Al
giers nr Piraeus, ARUBA 21 100 nw Poin
te Noire nr Malabo, ATLASGRACHT 22
t.a. North Cosmos islands, BANJAARD
22 pass Kreta nr Ashdod, BARENTZ-
GRACHT 22 980 wnw Cabo Verde nr Te-
nerife, BASTIAAN BROERE 22 te Genua,
8ATAAFGRACHT 21 pass Cape Breton
Island nr Mersin, BENGALEN 22 te San-
lander, BEURSGRACHT 22 195 wnw
Freetown nrHull, BICKERSGRACHT 22 te
Riga, BIRGIT 21 pass Lissabon nr Am
sterdam, BLOEMGRACHT 22 235 wzw
Casablanca nr Las Palmas, BONTE
GRACHT 22 pass Brighton nr Norrkoe-
ping, CARIBIC 21 300 no Sombrero Pas
sage nrAlmirante, CASABLANCA21 150
w Gibraltar, CASPIC 22 t.a. rede Thessa
loniki, CIELO Dl BRASILE 22 180 n Sao
Louis nr Santos, CLAUDIA21 pass Grand
Cayman nr Houston, CLEARWATER 22
54 wnw Esbjerg nr Hoganag, COMTES-
SE 22 te Rotterdam, CONSTANCE 22 65 z
Barbados nr Belem, COOL EXPRESS 22
70 n Haiti nr Ecuador, CORAL MEANDRA
pass Brighton nr Milfordhaven, DANIEL-
LA 21 130 zw Genua nr Rotterdam, DE-
PENDIA 22 pass Almeria nr Tarragona,
DEVON EXPRESS 21 pass Aden nr Suez,
DOCK EXPRESS-10 22 te Bell Bay, DOCK
EXPRESS-12 22 van Singapore nr Mari-
veles, DOGGERSBANK 22 80 nno Stock
holm nr Casablanca, DONAU 21 pass
Kopenhagen, DUTCH GLORY 22 te Rot
terdam, DUTCH MASTER 22 50 n Le Ha
vre nr Dordrecht, DUTCH SPIRIT 22 te
Bar, DYGGVE 21 pass Gotland nr Am
sterdam, EDAMGRACHT 23 te Po Hang
verw, EEMSBORG 22 te Fowey, EEMS-
DIEP 22 50 w Figueira da Foz nr Valencia,
EEMSGRACHT 22 70 n New Britain nr
Brisbane, EGELANTIERSGRACHT 21
pass Dover nr Philadelphia, ENGELINA
BROERE 22 60 z Land's End nr Eastham,
EUROGRACHT 22 80 n Bali nr Jakarta,
FAIRLIFT 21 560 no Montevideo nr Santa
Fe, FAIRMAST 21 120 zw La Coruna nr
Rotterdam, FISKER 22 pass Duinkerken
nr Antwerpen, FLARDINGA 21 pass Kiel
nrMoerdijk, FLINTERBORG 22 pass Mes
sina nr Monfalcone, FLINTERZIJL 22
pass Bornholm nr Jakobstad, GALATEA
21 90 zzo Newcastle nr Montrose, GIES-
SENBORG 22 pass Gibraltar nr Bilbao,
GOUWEBORG 21 30 pass Karlskrona nr
Kemi, GRIFTBORG 22 te Tornio, HADRA
Vijf Zeeuwen op
groslijst van VVD
BURGH-HAAMSTEDE - De
WD heeft de voorlopige
Zeeuwse kandidaten bekendge
maakt voor de Tweede-Kamer
verkiezingen van volgend jaar:
Kamerlid A J. te Veldhuis uit
Middelburg, de Middelburgse
fractievoorzitter P. A H. de Vis-
ser, oud-Statenlid J. M. Geluk
uit Schuddebeurs, A M. de Ka-
Per uit Sint Maartensdijk en
L. N. Hanse uit Zierikzee.
De groslijst van de liberalen
wordt aan het eind deze maand
vastgesteld. Vei-volgens zal een
landelijke commissie alle kan
didaten onder de loep nemen en
wordt het hoofdbestuur een
volgorde aanbevolen. In januari
1998 wordt de definitieve volg
orde bepaald.
21 t.a. Vishakhapatnam, HAPPY BUCCA
NEER 22 80 no Madura nr Ulsan. HAPPY
ROVER 22 200 w Colombo nr Hong Kong,
HEEMSKERKGRACHT22 pass Malaga nr
Setubal, HENDRIK B 22 65 no Annaba nr
Farsund, HOLLAND KLIPPER 22 t.a. rede
Tema, HUDSONGRACHT 21 500 w Gi
braltar nr Gandia, IJSSELBORG 22 pass
Elbe-1 nr Amsterdam, IKIENA 23 te
Grimsby verw, INGER 21 60 n Stockholm
nr Kiel, IVER EXPLORER 21 70 n Caracas
nr Willemstad, JASON 22 pass Brest nr
Brake, JO BIRK 21 pass Aden, JO CAL-
LUNA22 90 nno Las Palmas nr Le Havre,
JO CEDAR 21 230 o Savannah nrTampa,
JO CLIPPER 21 pass Hoek van Holland nr
Dakar, JO MAPLE 22 te Augusta, JUMBO
22 t.a. rede Harstad, KAAPGRACHT 21
100 nnw Lissabon nr Kokkola, KEIZER-
BORG 22 pass Scheveningen nr Gandia,
KEIZERSGRACHT 22 te Gent, KOGGE
GRACHT 22 pass Almeria nr Algeciras,
KROONBORG 22 te Delfzijl, LADON 22
160 zw Brest nr Sevilla, LAURIER
GRACHT 22 740 ozo Bermuda nr Rotter
dam, LEMMERGRACHT 22 op Amazone
nr Manaus, LEVANTGRACHT 22 te Jorf
Lasfar, LINDENGRACHT 21 360 zw Sum
atra nr Manaus, LOOIERSGRACHT 22 te
Onhama, LOOTSGRACHT 22 550 w Co
lombo nr Port Kelang, LYS ROVER. 21 70
n Hirsthals nrOslo, MAASBANK 21 1500
ono Curacao, MAASBORG 22 60 zo Hu-
diksvall nr Rundvik, MAGDA 21 40 zo
Stockholm nr New Holland, MAGDALE-
NA2275zLissabonnr Bilbao, MAJESTIC
24 te Turbo verw, MARATHON 21 pass
Kp Finisterre nr Alexandria, MARIANNE
22 te Bandirma, MARJOLEIN 22 270 zo
New York nr Baltimore, MARKBORG 22
600 o Cape Race nr Hamburg, MARKES
21 pass Lissabon nr Algeciras, MIGHTY
SERVANT 1 'pass Gag Island nr Okpo,
MIGHTY SERVANT-1 22 pass Gag Island
nr Okpo, MIR 22 120 w Rocherfort, MO
RELOS 21 130 o Barcelona nr Miami,
NEDLL ASIA 21 50 zzw L Finisterre nr Bre
merhaven, NEDLL CLARENCE 21 t.a.
Suez, NEDLL COLOMBO 22 195 ono Tai-
peh nr Yokohama, NEDLL DEJIMA 22
750 zw San Francisco, NEDLL HOORN 21
125 n Djibouti nr Suez, NEDLL OCEANIA
21 55 zw Jeddah nrSuez, NEDLL TOKYO
22180 zo Nagasaki nr Yokohama, NEDLL
VAN DIEMEN 22 pass Flores nr Brisbane,
•NEDLL VAN NOORT 21 70 n Auckland nr
Singapore, NORDIC LINK 21 40 zzo
Stockholm nrGefle, NORLANDIA 21 200
w Fiji Eilanden nr Amamapare, NOVA
ZEELANDIA22 180wOkinawa nrDavao,
OCEAAN KLIPPER 22 te Lagos, OOCL
FRANCE 21 240 w Colombo nr Singapo
re, OOCL GERMANY 21 150 nw Gibraltar
nr Southampton, ORANGE KLIPPER 21
60 o Palermo nr Geuta, PACIFIC 21 pass
Skagen nr Bremerhaven, PALEIS-
GRACHT 21 te Sundsvall, PARKGRACHT
22 te Darwin, PRINCE OF TIDES 21 400
wzw Ierland nr Newport, PRINS
ALEXANDER 21 vn ShUaiba nr Al Jubail,
PRINS PHILIPS WILLEM 22 60 no Sydney
nr Hasting, PRINSENGRACHT 22 pass
Gibraltar nr Sundsvall, PROJECT EURO-
PA 22 11 wnwTai Chung Kang, PROTON
22 180 nno Kp Villano nr Lissabon, RA
CHEL 22 40 w Aveiro nr Requejada, REG-
GEBORG 22 pass Brest nr Piraeus,
SCOTIA 22 pass Cherbourg nr Hoek van
Holland, SEABOARD ATLANTIC 22 116
zzw Acklins Island nrCristobal, SKAGEN-
BANK 22 120 zw Ouessant nr Boulogne,
SMIT ROTTERDAM 22 350 z Dakar nr Da
kar, SMITHLLOYD FAME 21 60 nw Den
HeldernrVelsen, SPRING PANDA22150
w Madeira nr Turbo, SPRING TIGER 22
125 zw Casablanca nr Port Vendres,
SPRINGBEAR 21 240 o Mogadishu nr
Sharjah, STELLA ORION 22 te Gijon,
STELLA POLLUX 23 t Shellhaven verw,
STURGEON 22 70 no Bornholm nrHami-
na, SUPER SERVANT-4 22 970 o Miami
nr Fort Lauderdale, SWALLOW 22 pass
Taranto nr Bilbao, TERTIUS 22 50 w Brest
nr Alicante, THARSIS 22 pass Antwerpen
nr Luik, THEODORA 22 125 n La Coruna
nr Viana do Castello, TRITON 22 pass Gu
ernsey nr La Coruna, VALIANT 22 180
nnw Lissabon nr Lissabon, VICTRESS 22
pass Cherbourg nr Colchester, VLIE
LAND 22 45 n Blijham nr El Ferrol, ZEUS
22 pass Bornholm nr Belfast.
De volgende rubriek verschijnt vrijdr "j.
Stolp Het Schutje, aan het Pimmelaarswegje onder Kerkwerve.
collectie gemeentearchief Schouwen-Duïveland/reproductie Pieter Honhoff
door Joop van Loo
De watersnoodramp van 1953 bete
kende het definitieve einde van de
Schouwse stolpboerderij. De enige over
gebleven stolp, gelegen aan de Verseput-
seweg onder Kerkwerve. verdween in
1956 onder de slopershamer. De bruikba
re materialen van deze stolp werden ge
bruikt voor bouw van een aangrenzende
landbouwschuur.
In een van zijn Schouwsche Schetsen De
drie stollepen uit september 1928 in het
weekblad Ons Zeeland geeft de dialect
schrijver Kees Kollenaer (pseudoniem
voor architect Johan Hoogenboom, 1875-
1943) een zeer gedetailleerde beschrijving
van het leven in en om de Schouwse stolp.
Op een bijna romantische wijze beschrijft
hij de ligging van drie stolpen in 't lêêge
land van Schouwen tussen Brouwersha-
ven, Duivendijke en Schutje (Nieuwer-
kerke). Kollenaer wenst geen verdere
plaatsaanduiding te geven. Hoogstwaar
schijnlijk doelt hij op de stolpen De Kevie
(kooi van gevlochten wilgentenen voor
pluimvee; afgebroken in 1946), 't Schutje
(afgebroken in 1912) en Nooitgedacht (af
gebroken in 1924).
Hij beschrijft hoe hij als 12-jarige jongen
in 1898 bij zijn oomMerien ging winterne-
ve (gewoonte onder de jongelui uit de boe
renstand om in de winter bij familie te
gaan logeren). Dertig jaar later staan de
herinneringen aan het bezoek aan zijn fa
milie hem nog levendig voor de geest, als
of het gisteren was gebeurd. Kollenaer is
nog steeds onder de indruk van het moei
lijke bestaan van de door armoede geken
merkte boeren op het vlakke van Schou
wen. Eén ding stond echter vast: rieke
waere ze nie, ma ze waere baes op d'r eige
ïn een niet gepubliceerde studie van de
hand van de eerder genoemde architect
Johan Hogenboom wordt de bouw en de
ligging van de Schouwse stolp tot in detail
beschreven. Hogenboom stelt dat de
meeste stolpboerderijen op Schouwen-
Duiveland dateren uit de 17e eeuw. Som
mige mogen, gezien de vondsten van zijn
vriend, de amateur-archeoloog Hubregt-
se, nog ouder worden gedateerd.
Stolpen
Samen met de molens vormden de stolpen
tussen het houtrijke duingebied en de
dorpen de enige stoffering van het echte
poldeidandschap. Niet alleen hun afge
zonderde ligging maar ook het omringen
de houtgewas viel op in het boomloze
bouw- en weiland. Het houtgewas vorm
de een aaneengesloten massa, waarbin
nen de gebouwen alleen aan de oost- en
westzijde meer of minder zichtbaar wa
ren. Door de invloed van de zeewind was
de begroeiing vrijwel glad geschoi-en. Van
de bovenzijde enigszins bol naar de kan
ten lager aflopend.
Zo'n boex-dei-ij lag als een vlakke stolp, als
een groot brood in het open veld. Samen
met de moestuin, boomgaard en overige
gebouwen kon de oppen-lakte soms meer
dan twee hectax-e omvatten. Het omrin
gende houtgewas diende niet allen ter be
schutting, maar voorzag de boer ook van
brandhout, palen voor omheining en hout
voor gereedschappen.
Bouwrichting
De stolpen in het polderland lagen, in te
genstelling tot die in het duingebied,
meestal op een hoogte, een soort terp.
soms ook op een oude kreekrug. Verdeelt
men de wegen of weggedeelten grofweg in
de ï-ichting noord-zuid en oost-west, dan
blijkt dat de bouwrichting voor bijna alle
boerderijen steeds dezelfde is. Het lang-
gerekte ïioofdgebouw ligt in de lichting
oost-west aan de wegen nooi-d-zuid aan
de westzijde met de kop naar de weg. Aan
de wegen oost-west aan de noordzijde,
evenwijdig aan de weg. Het hoofdgebouw
bestaat steeds uit het woonhuis en het
voornaamste bedrijfsgebouw, de eigenlij
ke schuur, samengebouwd tot één geheel
In de meeste gevallen zijn beide delen
door een tot de nok opgetrokken wand
van elkaar gescheiden.
In het woonhuis vinden we het voorhuis,
de zomerkamer (op het koele noorden), de
winterkamer met kast en bedsteden (op
het wanne zuiden), de opkamer boven de
kelder en het karnhuis. In de schuur ko
men we de koeienstallen, de stallen voor
de jonge beesten, kalverhokken, de paar
denstal, de dorsvloer en de hooitas tegen.
De zolder werd gebruikt voor de opslag
van het koren.
Het aflopende dak liep zo laag af dat de
meisenvan nöómMerienin d'n lied van de
schóönmaek êêl de gevel van 't vooruus
afboende zonder op een ladder te staen.
Buiten het hoofdgebouw komt men ver
der tegen: het wagenhuis, het zomerhuis
of kèête waar zomers werd gekookt en ge
geten en het varkenskot, meestal gelegen
oostelijk van de mestput.
Vandaag de dag herinneren de gebouwen
van Communicatie Centrum De Vries aan
het Jannewekken en het. gebouw van de
openbare bibliotheek De Stolpe door hun
vormgeving nog aan dit, helaas uit het
Schouwse landschap verdwenen, boerde
rijtype.
door A. J. Snel
AALSMEER - De tijd dat de
landbouw vanuit een isolement
kon functioneren, is voorgoed
voorbij. De sector moet inspelen
op verandering en op het oor
deel van de samenleving die
continu in beweging is.
Die conclusie trok voorzitter J.
de Groot van de Westelijke
Land- en Tuinbouw Oi-ganisatie
(WLTO) maandag tijdens een
lunchbijeenkomst die in Aals
meer was belegd om een mo
ment te markeren in de discussie
die de organisatie de afgelopen
twee jaar heeft gevoerd over een
duurzame land- en tuinbouw.
In die twee jaar is meer dan
voorheen aandacht besteed aan
wat andere sectoren in de sa
menleving aan doelstellingen
hebben en op welke manier de
landbouw daai-bij een rol kan
spelen. „Wij willen een dialoog
met de maatschappij", verze-
kerde De Groot.
Volgens de WLTO-voorzitter
moet bij duui'zame land- en
tuinbouw aandacht besteed
worden aan di'ie aspecten: een
economisch, een ecologisch en
een sociaal-maatschappelijk.
Agrarische bedrijfsvoering
blijft gericht op het verkiijgen
van een inkomen uit de markt.
„Maar we hebben er ook reke-
ning mee te houden dat de sa
menleving een milieu- en dier-
vi-iendelïjke agi-arische sector
wil, die onder goede sociale om
standigheden kwaliteitspro
ducten levei-t tegen een redelij
ke prijs. Bovendien is er de
maatschappelijke vraag naar
een gezonde en gevarieerde na
tuur en een aantrekkelijk land
schap", zei De Groot.
Hij stelde dat het inspelen op de
wensen en eisen vanuit de markt
en de samenleving een voor-
waarde vormt om als sector
overeind te blijven. De
landbouw kan zelf van de maat
schappij goede productie-om
standigheden en een stimule
rend ondernemersklimaat
verlangen.
Uit de discussie is een beeld
naar voren gekomen van een ho
ge mate van diversiteit in de sec
tor, maar iedere onderneming
zal moeten sti'even naar mini
maal gebruik van grondstoffen,
water en energie, het ontzien
van het milieu, de zorg voor
mooie erven en zorg voor na
tuur, dierenwelzijn, landschap
en goede werkomstandigheden.
De eisen die worden gesteld aan
vakmanschap en management
zijn hoog en worden nog hoger
Volgens de WLTO-voorzitter
zal de land- en tuinbouw zich in
een dialoog met de samenleving
duidelijk voor ogen moeten stel
len naar welke doelen wordt ge
streefd. In korte lezingen gaf
een aantal ondernemers maan
dag aan dehand van voorbeel
den aan hoe duurzaam
agrarisch ondernemen gecon
cretiseerd kan woi'den. Zo zijn
er voor de glastuinbouw goede
mogelijkheden voor de benut
ting van restwarmte en kooldi
oxide van elektriciteitscentra
les en de industrie.
Bij de productie kan worden in
gespeeld op emotionele intelli
gentie van consumenten die bij
voorbeeld in een wereld vol
kantoren behoefte hebben aan
planten. Ook de inleiders bena
drukten dat gesprekken met
andere segmenten in de samen
leving en met de consument ab
soluut noodzakelijk zijn. De
consument van de toekomst wil
weten in hoeverre de totstand
koming van het product dat hij
zich aanschaft, milieubelastend
is geweest.
EVENEMENTEN
BERGEN OP ZOOM - Stadsschouw
burg De Maagd, 20.15 uur: Het Me-
chels Teater met de doldwaze
klucht'Vlo in 'toor';
GOES - Grote Kerk, 13.30 uur: Caril
lonbespeling door Sjoerd Tammin-
ga;
HENGSTDIJK - R.K. Kerk, 20 uur:
The Eloquent Songbook;
MIDDELBURG - Zeeuws Museum,
15 uur: Abdijrondleiding;
Aula Zeeuwse Bibliotheek, 20 uur:
Lezing doorFrankvan Rijn 'Van Cai
ro naar Kaapstad';
OOSTKAPELLE - Zeeuws Biolo
gisch Museum, 10-17 uur: Hortus
Zelandiae, bloembindersfestival;
RITTHEM - Fort Rammekens, 13-17
uur: Bezichtiging Fort (t/m okt.).
BERGEN OP ZOOM - Roxy, 20 uur:
Mimic en Bean;
Cinemactueel, 20 uur: Face/Off,
Conspiracy Theory; 20.30 uur: Ko-
lya;
GOES - Grand, 20 uur: Face/Off;
't Beest, 20.30 uur: 'West Coast Beat
Beyond' en lezing;
HULST - De Koning van Engeland,
20 uur: Face/Off, Bean, Nothing to
Lose, Mimic, Absolute Power en
Men in Black;
MIDDELBURG - Cinema, 20.30 uur:
Drifting Clouds;
VLISSINGEN - Alhambra, 20 uur:
Face/Off, Nothing to Lose, Absolute
Power en Conspiracy Theory.
TENTOONSTELLINGEN
AARDENBURG Archeologisch
Museum. 10.30-12 en 13-17.30 uur:
'(in de) Kaart kijken'. Het verleden in
het West-Zeeuws-Vlaamse land
schap van heden (t/m 30/9);
Galerichel, 13-18 uur: Beeldentuin
met werk 21 kunstenaars (t/m
sept.);
SINT ANNA TER MUIDEN - Streek-
landbouwmuseum Agrimuda, 10-
12 en 13-18 uur: 'Van paarden naar
paardenkrachten', boerenleven in
West-Zeeuws-Vlaanderen (t/m
30/9);
SINT ANNALAND Museum De
Meestoof, 14.15-16.45 uur: Foto-ex-
positie 'Bruidssuikers en witte
broodsweken', trouwrituelen (t/m
okt.);
BERGEN OP ZOOM - Markiezenhof,
11-17 uur: 'De belegering van 1747
Bergen op Zoom' (t/m 28/9); Galerie
't Lievevrouwke, 13.30-18 uur: Amy
van Son, keramische objecten en li-
nosnedes (t/m 1/11);
BROUWERSHAVEN - v.m."»Stad
huis, 9-13 uur: Marianne E. Klap
wijk, schilderijen, tekeningen en et
sen (t/m 3/10);
BURGH-HAAMSTEDE - De Burghse
Schoole, 13.30-16 uur: 'Rozen ver
welken, scheepjes vergaan' over
150 jaar poëzie-albums; 'Hazen en
konijnen'; 'Vlinders' (t/m 25/10);
De Bewaerschole, 13.30-16.30 uur:
Willem Buijs, 'Een ongekende schit
tering' (t/m 27/9);
DOMBURG - Museum Marie Tak
van Poortvliet, 13-17 uur: 'Ferdi-
qand Hart Nibbrig en Zeeland' (t/m
2/11);
GOES - Stadskantoor, 9-17 uur: Fo
to expositie 'Lens op Azië' van Wil
lem Rijn, Carolien Cappon en Rode-
ric Apes (t/m 25/9);
Museum. 10-17 uur: Schilderijen
van Arend Hijner (t/m 15/11);
GRIJPSKERKE Zijdemuseum,
13.30-17.30 uur: Nelleke van de We-
ge en Els van Baarle, zijden quilts en
borduursels op zijde (t/m 27/9);
HEINKENSZAND - Gemeentehuis,
8.30-12.30 uur: Nelly van Nieuwen-
huijzen, 'Zeeland heeft een hori
zon', acrylschilderijen en aquarel
len (t/m 16/10);
HULST - Bibliotheek, 10-12 en 13-
17.30 uur: 'Mensen op de vlucht
voor oorlog, geweld of vervolging'
(Vm 26/9);
KAPELLE - Gemeentehuis, 8.30-12
en 13-16 uur: Foto's werkgroepen
van de Koninklijke Ned. Natuurhis
torische Vereniging (t/m 3/10);
MIDDELBURG - Zeeuws Museum,
11-17 uur: 'Nehalennia 350 jaar'
(t/m 1/3/98); Pieter Slagboom, een
visie op de uitbreiding van het
Zeeuws Museum in de Abdij (t/m
2/11);
De Vleeshal, 13-17 uur: 'De verbor
gen stad', werk van 23 kunstenaars
(t/m 19/10); Joop Dam/hommage
aan (t/m 11/10);
Roosevelt Study Center, 11-12.30
en 13.30-16.30 uur: Leendert van
der Pool, tekeningen (t/m 31/10);
Ramschip Schorpioen, 10-17 uur:
Annette Kuyper en Joke Bos, schil
derijen (t/m 2/1 D.
Zeeuwse Bibliotheek, 9-21 uur: Ten
toonstelling oude foto's en ansicht
kaarten 'verkeer en vervoer' (t/m
25/10);
Wandelkerk, 10-17 uur: Expositie
over kinderarbeid, 'Geen tijd om
jong te zijn' (t/m 25/9);
Galerie Het Gouden Briefke, 10-
17.30 uur: Rien Goené, beelden (t/m
23/10);
NEELTJE JANS Waterland, 10-
17.30 uur: 'Waterwereld, leven in de
delta van Bangladesh' (t/m 30/9);
OOSTKAPELLE Zeeuws Biolo
gisch Museum, 10-17 uur: Expositie
van botten van fossiele zoogdieren;
De Flora voltooid (t/m 28/9);
Toeristisch Centrum Oranjezon, 10-
16 uur: Joke Plomp-Kroes, aquarel
len (t/m 15/12);
SLUIS - De Raadskelder, 14-17 uur:
Yves Velter, schilderijen (t/m 12/10);
ST. LAURENS - Boerderijgalerie 'De
Osseberg', 14-17 uur: Leny Sander-
se e.a. (t/m 27/9);
TERNEUZEN - Galerie Trouvaille, 9-
18 uur: 'Muziek Spiegel der Kun
sten', Marjoke Schuiten, grafiek en
Lou Heynens, schilderijen (t/m
15/10);
VEERE - Stadhuis, 12-17 uur: Vond
sten ïn Veere (t/m sept.);
De Schotse Huizen, 12-17 uur: Werk
llona Schmit (t/m 30/9);
VLISSINGEN - Stedelijk Museum,
10-17 uur: 'Van Zeeuwse Admirali
teit tot marine in Zeeland'(t/m 28/9);
Atrium Hoge School Zeeland, 9-21
uur: Wido Blokland en Henrie Bor
sten, sculptuur en David Claerbout,
video (t/m 27/9);
IJZENDIJKE Streekmuseum, 10-
12 en 13-17 uur: '125 jaar Groei en
Bloei' (t/m 25/10); 'Het aangespan
nen trekpaard' (t/m 25/10);
ZIERIKZEE - Galerie Galerij, 13-16
uur: Joseph W Huber, 'schilderin
gen', foto-collectie (t/m 27/11
HULPCENTRA
Alarmnummer voor
geheel Zeeland:
tel. 112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten
Zeeland, tel. 0118 412323.
SOS Telefonische Hulpdienst Zee
land, tel.0118615551 (dagen nacht
bereikbaar).
Chr. Hulpdienst Zeeland voor men
sen in nood, tel. 0118 625414.
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland,
tel. 0118 469869 (dag en nacht be
reikbaar).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800
0432 (gratis), dag. van 14.00-20.00
uur.
Bureau Vertrouwensarts Kinder
mishandeling, tel. 0118 628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.
De politie houdt vandaag snelheidscon
troles op de Noordweg in Sint Laurens en
op de Kanaaldijk en Zeedijk tussen Ter
neuzen en Ossenisse.
