Indonesië stopt congres vakbond
Wales stemt schoorvoetend
in met een eigen parlement
PZC
Vijftig gewonden
door aanslag met
autobom Mostar
Doden bij treinbotsing Londen
België neemt Franse kaas uit handel
Bonn eist betere uitleg over aanslag Cairo
Geweld in overvolle
gevangenis Curasao
buitenland
Politie in Jakarta arresteert ook PZC-correspondent Ronald Frisart
Jiang Zemin grote winnaar
Noodtoestand Maleisië door smog
Strenge anti-rookwet in Taiwan
James Earl Ray blijft in cel
Turner schenkt 2 miljard aan VN
Woede over ontslag van
traag lopende postbode
Vrouw reageert
sneller op
lonkende man
zaterdag 20 september 1997
van onze redactie buitenland
BRUSSEL- Het Belgische mi
nisterie van Volksgezondheid
heeft vrijdag besloten drie
Franse kaassoorten uit de han
del te nemen die mogelijk be
smet zijn met de gevaarlijke
listeriabacterie.
Het gaat omPontL'Eveque, Li-
varot en Pave d'Auges, die af-
komstig zijn van de Normandi-
sche firma Quesney.
De Franse overheid heeft de fa
briek inmiddels gesloten nadat
zestien mensen in Frankrijk
ziek waren geworden door het
eten van kaas. Ze bleken
slachtoffer van een listeriabe-
smetting, die te herleiden was
naar producten van fabrikant
Quesney. De bacterie is gevaar
lijk voor ouderen, kleine kin
deren en volwassenen met wei
nig weerstand. Onder de
zestien slachtoffers zijn zeven
zwangere vrouwen. Drie van
hen hebben hun kind verloren.
De Europese Commissie heeft
op initiatief van Parijs ook de
andere Europese lidstaten ge
alarmeerd. Distributeurs zijn
inmiddels aangemaand de ka
zen uit de handel te halen.
Bij de Inspectie Gezondheids
bescherming in Nederland is
niet bekend of de bewuste ka
zen van het merk Quesney ook
in Nederland te koop zijn. „Als
dat al het geval is gaat het om
een zeer klein marktsegment",
aldus een woordvoerder. Ex
clusieve kazen worden maar
door een paar importeurs inge
voerd en zijn dus gemakkelijk
te achterhalen. Als de kazen in
Nederland op de markt zijn zal
de inspectie ze uit de handel
nemen. „Daar is de zaak ern
stig genoeg voor." ANP/Belga
van onze redactie buitenland
JAKARTA - Twaalf leden van
de Indonesische vakorganisatie
SBSI, twee Nederlandse jour
nalisten en twee Australische
vakbondsleiders zijn gistermid
dag in Jakarta opgepakt door de
politie. Dat gebeurde toen agen
ten het SBSI-kantoor ontruim
den aan het einde van de eerste
dag van het congres van de
bond. De Indonesische autori
teiten beschouwen de SBSI als
illegale organisatie.
De Australische vakbondslei
ders Gregory Sword en Wei Pin
werden op het hoofdbureau van
politie in Jakarta ruim 2,5 uur
ondervraagd. Datzelfde gold
voor de correspondent van de
PZC, Ronald Frisart, en diens
collega Step Vaessen van het
NOS Journaal. De Nederlandse
journalisten werden - na druk
van de Nederlandse ambassade
- op vrije voeten gesteld.
De gearresteerde Indonesiërs
werden gisternacht nog vastge
houden. Onder hen zijn de be
stuurders Luthfie Hakim en
Saut van de vakbond SBSI. Ze
zijn allemaal ondervraagd,
maar zouden behoorlijk worden
behandeld. Gisteravond stelden
vertegenwoordigers van de in
ternationale vakbeweging in
Jakarta vergeefse pogingen in
het werk hen vrij te krijgen. On
der hen waren Tom Etty van de
FNV en Aart-Jan de Geus van
het CNV.
De autoriteiten maakten het de
niet door de regering erkende
vakorganisatie SBSI de afgelo
pen tijd onmogelijk haar tweede
congres in een hotel in Jakarta
te houden. Daarom week de
bond uit naar het voor de ruim
150 congresgangers en journa
listen veel te krappe SBSI-
hoofdkantoor in de wijk Tebet
in de hoofdstad.
Daar begon de vergadering gis
terochtend in aanwezigheid van
vertegenwoordigers van tal van
internationale vakorganisaties
en afgevaardigden van diverse
ambassades in Jakarta, waar
onder de Nederlandse. Onder de
genodigden was ook de van oor
sprong Nederlandse mensen
rechtenactivist Poncke Princen.
Openbaarheid
Omdat de SBSI principieel
vasthoudt aan het recht op vrije
vakorganisatie was de bond er
veel aangelegen het tweede con
gres in de volle openbaarheid in
Jakarta te houden. Met ingrij
pen van de politie werd echter
rekening gehouden.
Tijdens de middagzitting giste
ren verschenen gewapende
agenten bij het SBSI-kantoor.
De politie gaf opdracht de ver
gadering uiterlijk om drie uur te
beëindigen. Nadat alle buiten
landse vakbondsmensen het
kantoor hadden verlaten, brak
de inmiddels tot zeventig man
schappen opgevoerde politie
macht het hek open en door
zocht het pand. Daarna werd
het ontruimd. Tijdens kleine in
cidenten zijn bij de ontruiming
tien vakbondsleden gearres
teerd en per vrachtwagen afge
voerd. De politie heeft een cor
don om het pand gelegd.
Op straat voor het kantoor
raakte de politie tijdens de ont
ruiming steeds geïrriteerder.
Van het Amerikaanse tv-station
CNN werden beeldbanden in
beslag genomen en een aantal
persfotografen moest fotorolle
tjes inleveren. In die gespannen
situatie werden de twee Neder
landse journalisten en de twee
Australische vakbondsleiders
opgepakt.
Na het politie-ingrijpen, wordt
het SBSI-congres vandaag on
dergronds voortgezet. Dat ge
beurt op een geheime plaats ten
zuiden van Jakarta. GPD
Een Egyptische politieagent houdt de wacht bij de piramide van Giza.
foto Dimitri Messinis/AP
van onze redactie buitenland
CAIRO - De Duitse regering neemt geen
genoegen met de verklaring van Egypte
voor de aanslag waarbij donderdag in
Cairo negen Duitse toeristen en hun
chauffeur om het leven kwamen. Cairo
had gemeld dat een van de daders een
geestelijk gestoorde is die niets met terro
risme te maken heeft. De Duitse regering
noemt deze uitleg een aanfluiting en eiste
gisteren een betere.
Een Duits reisgezelschap werd in een bus
bij het Egyptisch Museum in de binnen
stad beschoten door drie mannen, die er
vervolgens brandbommen lieten ontplof
fen. De politie zou twee van de drie daders
hebben gearresteerd. De gestoorde man
zou de hoofddader zijn.
Egypte-kenners noemen de lezing van de
geesteszieke 'een afleidingsmanoeuvre'.
Die moet de valse indruk wekken dat alles
in orde is. In Duitsland zijn talrijke reizen
naar Egypte afgelast. DPA/ANP
PEKING - Jiang Zemin, leider van de Chinese communisti
sche partij en president, is de grote winnaar van het 15e par
tijcongres. De afgevaardigden herkozen hem als partijleider
en bovendien slaagde Jiang er in enkele bondgenoten in de
partijtop te houden en twee tegenstanders eruit te verwijde
ren. Hij blijft ook nog een termijn voorzitter van de machtige
Militaire Centrale Commissie.
Het net gekozen centraal comité benoemde Jiang (71gisteren
opnieuw tot secretaris-generaal van de partij en koos een
nieuw, met twee man uitgebreid, politburo, alsmede het al
machtige uit zeven leden bestaand dagelijks bestuur. Jiangs
tegenstanders slaagden er echter in te voorkomen dat de pre
sident een totale overwinning behaalde. RTR/ANP
KUALA LUMPUR - In de Maleisische provincie Sarawak is
gisteren wegens zeer zware luchtvervuiling de noodtoestand
uitgeroepen. Alle scholen zijn gesloten, nadat bekend werd
dat de smog een bedreiging vormt voor de gezondheid. De ver
vuiling wordt veroorzaakt door de bosbranden op Borneo,
Sumatra en Sulawesi in Indonesië
Dikke rookwolken zorgden donderdag al voor recordwaar
den van de smogindex in Singapore. Deze oversteeg de 226.
Honderd geldt als risicoloosrtussen de 100 en 200 als onge
zond en waarden van boven de 300 als gevaarlijk.
Volgens de Indonesische coördinator van brandbestrijding,
Antung Dedi, werpen de pogingen om de rook te verminderen
zoals het opwekken van regen, vruchten af. DPA/RTR
TAIPEI - In Taiwan is gisteren een strenge anti-rookwet van
kracht geworden, die onder meer roken op veel openbare
plekken verbiedt.
Overtreders van het verbod om te roken in taxi's, bussen, trei
nen, vliegtuigen en banken kunnen een boete krijgen van cir
ca 200 gulden. In restaurants, hotels, overheidsgebouwen,
winkelcentra en scholen geldt een beperkt rookverbod. De
overheid verspreidde gisteren pamfletten waarin rokers het
advies krijgen hun behoefte aan nicotine te onderdrukken
door koud water te drinken, strekoefeningen te doen en diep
adem te halen.
Er mogen geen sigaretten meer worden verkocht aan perso
nen onder de 18. Voorts mag er op straat geen reclame meer
worden gemaakt voor tabaksartikelen. AP
NASHVILLE - James Earl Ray, de man die 99 jaar uitzit voor
de moord op dominee Martin Luther King, mag van de rechter
de gevangenis niet verlaten om een levertransplantatie te on
dergaan. Volgens zijn advocaten heeft Ray nog maar enkele
maanden te leven als hij geen ruillever krijgt.
Ziekenhuizen in Tennessee staan Ray vanwege zijn leeftijd
geen transplantatie toe en de gevangenisautoriteiten weige
ren hem naar een andere staat te laten reizen.
De 69-jarige Ray heeft in 1969 bekend King te hebben dood
geschoten, maar kwam daar twee weken later op terug en pro
beerde sindsdien vergeefs een nieuw proces te krijgen. AP
NEW YORK - De Amerikaanse mediamagnaat Ted Turner
schenkt twee miljard gulden aan projecten van de Verenigde
Naties. Hij is de oprichter van de nieuwszender CCN.
Turner, vice-president van de Time Warner Inc. Mediagroep,
schenkt het geld in de vorm van een pakket aandelen. Tien
jaar lang komt elk jaar 200 miljoen gulden vrij Hij wil dat het
geld onder meer wordt gebruikt voor de strijd tegen de ai-moe
de, kinderziektes en het broeikaseffect. AFP/RTR
van onze redactie buitenland
MOSTAR - Zeker vijftig mensen
zijn zwaargewond geraakt dooi
de explosie van een zware auto
bom in de Zuid-Bosnische stad
Mostar. Van de slachtoffers
moesten er 29 in ziekenhuizen
worden behandeld. Eén van de
gewonden is naar een zieken
huis in Split (Kroatië) overge
bracht.
Onder de gewonden zijn vier po
litiemensen, drie Kroaten en een
moslim. Wie de aanslag heeft
gepleegd is niet duidelijk. Veel
Kroaten denken dat de moslims
erachter zitten, maar anderen
vermoeden dat de gezamenlijke
politie van moslims en Kroaten
het doelwit was.
De zware autobom explodeerde
op ongeveer 120 meter afstand
van het hoofdbureau van de
moslim-Kroatische politie. De
ontploffing was in de hele stad
te horen. De ravage was enorm.
Van een groot aantal woningen
sneuvelden de ruiten en enkele
huizen brandden uit. Ook tien
tallen voertuigen, waaronder
politiewagens, werden ver
nield. Een deel van de auto's
brandde volledig uit.
De internationale coördinator
voor de wederopbouw van Bos-
nië-Herzegowina, Carlos Wes
tendorp, veroordeelde de bom
aanslag krachtig. „Het is een
zinloze daad met het duidelijke
doel de toestand op een uiterst
gevoelig tijdstip (direct na de
gemeenteraadsverkiezingen) te
destabiliseren", verldaarde
Westendorps woordvoerder in
Sarajevo. „Wij hebben leiders
van de beide bevolkingsgroepen
(moslims en Kroaten) opgeroe
pen snel op te treden om de situ
atie te kalmeren en op escalatie
gerichte tegenacties te verhin
deren", zei hij.
Ook het moslimlid van het Bos
nische presidentschap, Haris
Silajdzic, en zijn Kroatische
collega Kresmir Zubak veroor
deelden de aanslag. Silajdzic zei
dat de pogingen tot integratie
van moslims en Kroaten in de
etnisch verdeelde stad ondanks
alles doorgaan. Hij denkt dat de
daders van de aanslag te vinden
zijn in kringen van mensen die
koste wat kost de etnische ver
deeldheid willen handhaven.
Zubak denkt dat de aanslag was
gericht tegen de Kroaten. Hij
vindt dat de internationale ge
meenschap te weinig heeft ge
daan tegen het anti-Kroatische
geweld en de 'georkestreerde
mediacampagne tegen de Kroa
ten' die aan de aanslag vooraf
ging-
Mostar is sinds de bloedige
strijd tussen Kroaten en mos
lims in 1993/'94 verdeeld in
twee helften. De twee gemeen
schappen zetten twee maanden
geleden een gezamenlijk poli
tiekorps op als onderdeel van de
campagne om de onderlinge
spanningen te verminderen. Vo
rige week verslechterden de
verhoudingen door het dreige
ment van de Kroaten om de ge
meenteraadsverkiezingen van
afgelopen weekeinde te boycot
ten. DPA/AFP/RTR/EFE
door Hans Geleijnse
LONDEN - Zes mensen zijn
bij Londen om liet leven geko
men en 163 raakten gewond,
van wie 13 ernstig, toen giste
ren een sneltrein met meer dan
130 kilometer per uur frontaal
op een goederentrein inreed.
Zestien passagiers in de prop
volle sneltrein zat urenlang
beklemd voor reddingswer
kers hen konden verlossen. In
de trein zaten veel journalisten
en parlementsleden die in
Wales waren geweest voor het
referendum van donderdag.
De materiële schade was
enorm. Ooggetuigen vertelden
dat rijtuigen in de lucht wer
den geworpen door de kracht
van de botsing. De sneltrein
was afkomstig uit Swansea in
Wales en naderde het station
Paddington in Londen toen bij
de westelijke wijk Southall de
goederentrein door nog onop
gehelderde oorzaak het baan
vak kruiste.
Meerdere passagiers meldden
een explosie en brand direct na
de botsing. De voorste rijtui
gen veranderden in een ver
wrongen en rokende hoop
staal. Passagiers in shock lie
pen verdwaasd langs de spoor-
lijn. Omdat de plaats des on-
heils niet ver van een aantal
ziekenhuizen is, was een co
lonne ambulances snel ter
plaatse. Ingrijpen van de
brandweer voorkwam dat het
vuur zich kon uitbreiden.
Vice-premier John Prescott,
tevens minister van Transport
haastte zich naar de ramp
plaats. Hij zei niet te willen
speculeren over de oorzaak
van de ramp, maar vernachtte
dat een onmiddellijk begon
nen onderzoek spoedig
"7; ITTv
Reddingswerkers onderzoeken de verwrongen treinstellen op slachtoffers, foto lan Waldie/RTR
resultaat zal opleveren.
Engeland heeft een grimmige
historie van treinrampen.
Vanaf 1970 vindt er gemiddeld
één per jaar plaats. Het onge
luk van gisteren gebeurde op
een paar kilometer afstand
van de plaats van een ernstige
treinbotsing die in 1973 tien
mensenlevens eiste.
De recentelijke geprivatiseer
de spoorwegen in Engeland
zijn herhaaldelij k bekritiseerd
voor een gebrek aan investe
ringen in nieuw materieel.
Ook waren er klachten over
het bedrijf Railtrack, verant
woordelijk voor spoorwegnet
en stations, dat direct na de
privatisering enorme bonus
sen aan aandeelhouders uitbe
taalde, maar nog niet heeft
voldaan aan het door de rege
ring geëiste moderniserings
programma van het spoorweg
net.
De zwaarste treinramp in de
Britse geschiedenis vond
plaatsin 1915 in Noord-Enge-
land en eiste 227 slachtoffers.
In de jaren vijftig waren er
twee treinrampen bij Londen,
met in totaal 212 doden. GPD
van onze redactie buitenland
LONDEN - Wales krijgt een
parlement. Een uiterst krappe
meerderheid van de kiezers
(50,3 sprak zich donderdag
uit voor een eigen volksverte
genwoordiging in de Britse re
gio. De voorstanders versloegen
de tegenstanders met 6721
stemmen verschil (559.419 te
gen 552.698).
Terwijl de uitslagen in de vroege
ochtend binnendruppelden,
sloeg de schaal nog lang heen en
weer tussen het ,ja en het nee en
bleef het definitieve resultaat
tot het laatste moment ongewis
De opkomst bleef steken op 50
procent, hoewel de regering-
Blair de afgelopen weken fel
campagne voerde voor een zo
genoemd Welsh Senedd (parle-
ment) in het kader van de decen
tralisering. De inwoners van
Wales reageerden lauw op de
mogelijkheid van plaatselijke
autonomie.
Veel inwoners, vooral in het ge-
industrialiseerde zuiden, rich
ten zich op Engeland en de Wel-
she cultuur is verwaterd door de
toestroom van veel Engelstali
gen. Het wordt het eerste Welshe
parlement sinds een middel
eeuwse bijeenkomst van krij
gers onder leiding van de ver
zetsheld Owen Glendower in
1406.
„Vandaag is een van de belang
rijkste dagen in de geschiedenis
van ons land", verklaarde de
minister voor Wales Ron Davies
tot een juichende menigte in de
hoofdstad Cardiff. „Na een heel
zware slag, toont de bevolking
van Wales aan in zichzelf te
kunnen geloven". Een nee had
Davies vermoedelijk zijn func
tie gekost. Maar 'niemand kan
de Blair-locomotief tegenhou
den', zei men in Wales over het
voorstel van de Britse premier
om meer macht aan de regio's af
te staan en de bevolking dichter
bij de bestuurders te brengen.
Blair reageerde verheugd op de
uitslag. „Wij zijn gekozen op
onze belofte onze grondwet te
moderniseren en dankzij de
mensen in Wales en Schotland
hebben wij twee grote stappen
gezet", zei hij.
Wales treedt nu in de voetsporen
van Schotland, dat zich vorige
week overtuigend voor een ei
gen volksvertegenwoordiging
uitsprak. Het voor Wales voor
gestelde parlement krijgt min
der bevoegdheden dan het
Schotse, dat belastingen mag
van onze redactie buitenland
WHITE PLAINS - In het Ameri
kaanse stadje White Plains is
ophef ontstaan over het ontslag
van een postbode die te lang
zaam liep. Postbezorger Martha
Cherry was geliefd in de buurt
waar zij al achttien jaar haar
ronde maakte, maar de Ameri
kaanse posterijen vonden dat zij
daar veel te lang over deed.
Haar baas besloot de 49-jarige
employee nauwkeurig in de ga
ten te laten houden en kort
daarop stond zij op straat. In
haar ontslagbrief stond: „Op 9
juni 1997 is waargenomen dat u
maar 66 stappen per minuut
maakte met een paslengte van
minder dan dertig centimeter.
Tijdens die passen passeerde de
voorste voet de teen van de ach
terste voet met niet meer dan
tweeëneenhalve centimeter", zo
meldt de Britse krant The Guar
dian vrijdag.
Cherry ontkent dat zij te traag
is. Wel geeft zij toe niet al te snel
te zijn. Zij had de posterijen toe
gezegd haar ronde sneller af te
leggen, maar die hadden daarop
meerhuizen aan de ronde toege
voegd. Haar bazen zeiden dat zij
te veel tijd spendeerde met be
wonderen van bomen, het kij
ken naar eekhoorns en het rui
ken aan bloemen.
Maar de buurt heeft het voor
Cherry opgenomen en eist dat
zij haar baan terugkrijgt. De be
woners vinden dat de 49-jarige
bezorgster een deel van hun le
ven is geworden. Cherry- zegt
dat als een klant ziek is, zij de
post bovenbrengt. Als iemand
zijn lichten heeft laten aan
staan, zal zij aanbellen en als de
melk nog buitenstaat zal Cherry
controleren of alles nog in orde
is. ANP
KEULEN - Vrouwen reageren
veel sneller op lonkende man
nen dan dat het mannelijk ge
slacht dat doet bij de doordrin
gende oogopslag van een vrouw.
Vrouwen zouden reeds na 0,4 se
conden een verleidelijke man
nelijk blik beantwoorden met
een oogopslag. Mannen daaren
tegen geven pas respons na 1,2
seconden.
Dat maakte de Duitse Universi
teit in Keulen gisteren bekend.
Vrouwen blijken zich ook snel
ler aan te passen aan de bewe
gingen van de man, namelijk 0,3
seconden. Een vrouw moet
daarentegen zeker vier keer zo
lang wachten op enig lichaams
taal van de man. DPA
heffen. De volksvertegenwoor
diging krijgt het beheer over de
eigen begroting van rond 20
miljard gulden en zal zich voor
al bezighouden met onderwijs,
volksgezondheid, landbouw en
infrastructuur. Justitie en poli
tie, defensie en buitenlands be
leid blijven door Londen be
stuurd.
De Britse Conservatieve Partij
had zich tegen de vorming van
het parlement in Cardiff uitge
sproken. Zij vreest het uiteen
vallen van Verenigd Koninkrijk.
Voor het Welshe parlement vin
den in 1999 verkiezingen plaats,
waarna de volksvertegenwoor
diging in 2000 aantreedt. Veer
tig leden worden krachtens het
districtenstelsel- gekozen en
twintig via evenredige verte
genwoordiging. ANP/RTR
vari onze redactie binnenland
WILLEMSTAD - De overvolle
gevangenis op Curasao bezorgt
de autoriteiten veel problemen.
Er hebben zich groepen gedeti
neerden gevormd die een ware
terreur uitoefenen. Het onder
bezette en nerveuze korps ci
piers zou mede hierdoor enkele
keren ongeoorloofd geweld
hebben toegepast.
„In de gevangenis geldt momen
teel het recht van de sterkste",
zegt advocaat P. Sulvaran. Hij
diende bij de rechtbank namens
diverse gedetineerden klachten
in wegens mishandeling. De
verwondingen zouden zijn toe
gebracht door cipiers.
Intussen zitten op het eiland ook
de politiecellen vol. Overplaat
sing van in voorarrest zittende
verdachten uit politiecellen
naar de gevangenis gaat nauwe
lijks meer. De politie moet de
meesten laten lopen.
Deze week zijn bijna vijftig ge
vangenen vervroegd vrijgelaten
om plaats te maken voor nieuwe
gedetineerden. Onder de vrijge
latenen is oud-gedeputeerde
Ephraim Cijntje die wegens cor
ruptie tot negen maanden cel is
veroordeeld Hij zou niet eens de
helft van zijn straf hebben uit
gezeten In de politiecellen
bleek ook een aantal verdachten
langer te zijn ingesloten dan de
wettelijk vastgestelde termijn
van achttien dagen. Daarna
moeten ze worden overgebracht
naar de centrale gevangenis.
Die herbergt constant ruim 550
mensen, bijna twee keer zoveel
als waarop ze is berekend.
Minister Voorhoeve (Antilli
aanse en Arubaanse Zaken)
heeft al aangekondigd dat het
eiland volgend jaar een aparte
jeugdgevangenis krijgt die de'
huidige capaciteitsproblemen
moet helpen oplossen. Een
kwart van de gedetineerden op
Curasao betreft namelijk jonge
ren. ANP