Vaste bezoekers vaak
'ziende blind'
PZC
Liicien
Boerjan
natuur
45
puzzel
postzegels
Ct
Neder land
zaterdag 20 september 1997
Naam: Verdronken Zwarte Polder
Beheer: Stichting Het Zeeuwse
Landschap
Oppervlak: 45 hectare
Ligging: Aan de kust van West
Zeeuws-Vlaanderen, nabij Nieuw-
vliet-bad.
Karakteristiek: voormalige polder,
nu slik, zandplaten en duinstruweel.
Bezoek: Een openbaar pad loopt
dwars door het gebied. Verder wor
den door de beheerder geregeld ex
cursies georganiseerd.
Overal in Nederland wonen mensen, die
iets hebben met natuur. Ook in West
Zeeuws-Vlaanderen, een zelfs naar
Zeeuwse begrippen dunbevolkte streek, is
een behoorlijke groep natuurliefhebbers
actief. De naam van de club luidt
'Duumpje', hetgeen de streeknaam is voor
de winterkoning. Dat kleine maar dappere
vogeltje lijkt een goed gekozen naam!
Iemand die alweer een flinke tijd
meedraait in het Duumpje is Lucien
Boerjan. Aan hem de vraag: waarom die
interesse voor de natuur en wat is je
favoriete gebied?
De 49-jarige Lucien Bóerjan is een ge
boren en getogen Oostburger. Hij
groeide op in de jaren vijftig en zestig,
toen de streek rond Oostburg nog rijk was
aan natuur tussen de landbouwpercelen.
Gevx-aagd naar zijn eei'ste natuur-eiva-
ï'ingen neemt Boerjan al snel plaats op de
praatstoel; er komen heel wat mooie her
inneringen boven. Zo weet hij nog dat als
zeven-, achtjarige na schooltijd vaak met
vriendjes de polder introk. Vooral sloten
en drinkputten konden op een bezoek van
de Oostburgertjes rekenen, daar viel im
mers veel te beleven.
Boerjan: „We waren vooral uit op sala
mander-s, kikkers, padden en visjes. De
amfibieën werden gevangen, van alle
kanten bekeken en dan weer teruggezet.
Nog spannender was echter het vangen
van stekelbaarzen, oftewel 'stekeltjes'.
Vooral de driedoornige stekelbaars met
zijn fraaie rode kleur was bij ons in trek.
Vangen deden we ze met de hand, er was
immers geen geld voor een net. Een ge
vangen stekeltje werd in een potje gestopt
en in triomf naar huis gedragen. De ste
keltjes deden,hun naam trouwens alle eer
aan; meer dan eens gebeurde het dat een
vangst gepaard ging met een hartgrondig
'auw!' van de stoere visser, als het visje
zijn stekels dwars door de hand heen stak
Trouwens, ook de zo zachtaardig uitzien
de salamanders konden ons schrik berok
kenen. Zo had ik eens een prachtige kam-
salamander - nu een bedreigde soort -
gevangen, die zich plots omdraaide en in
mijn hand beet. Zulke dingen vergeet je
nooit meer!
Het is duidelijk: Boerjan werd al vroeg ge
grepen door de natuur. Al pratend over
zijn ervaringen komen steeds nieuwe ont
moetingen boven, zoals die met op paling
vissende reigers en die met een familie ot-
De Verdronken
Zwarte Polder
De Zwarte Polder werd in 1802 door de zee opgeëist.
fotografie Charles Strijd
ters, beide bij de Nieuwkerkse Kreek in
1958. Helaas is dat laatste inmiddels his-
torie; de otter is immers, de slechte water
kwaliteit beu, geheel uit Zeeland verdwe
nen...
Toen Lucien zo'n dertig jaar oud was,
kwam hij in contact met de mensen, die
net "t Duumpje' van de grond hadden ge
tild. In het begin voelde Boerjan zich wat
schuw tussen die vaak jongere lieden, die
vaak nog meer van de planten en vogels
wisten dan hij .Toch voelde hij zich al snel
thuis in de club. Hij nam deel aan excur
sies. werd zelf ook steeds enthousiaster en
zijn kennis van bij voorbeeld planten en
vogels nam flink toe. Van lieverlee kwam
Boerjan in de vogelwerkgroep van hel?
Duumpje terecht, een club met slechts een
klein aantal leden maar een groot 'werk
veld'. Zo nemen de vogelaars van 't
Duumpje deel aan winterse ganzen tellin
gen, hebben ze het trekvogel-telwerk op
de dijk bij Breskens op gang gezet en tel
len ze jaaiiijks een aantal gebieden op
broedvogels. Een uiterst actieve club,
kortom!
Toch kijkt Lucien nog steeds naar meer
dan de vogels alleen. Een gebied dat
steeds meer zijn speciale belangstelling
wegdraagt is de Verdronken Zwarte Pol-
dei-. Dat is een voormalige kustpolder, die
in 1802 weer door de zee werd opgeëist.
Kleine stukjes werden sindsdien weer in
gepolderd, maar een 60 hectare groot deel
bleef open. Bij hoog tij spoelde het zeewa
ter door een slufter het gebied in, en bij eb
was het lange een grote moddervlakte. De
natuur zelf heeft dat beeld langzaam ver
anderd, en de mens heeft vooral bij de in
1979 en 1980 uitgevoerde dijkverzwaring
een stempel op het gebied gedrukt. Zo'n
15 hectare ging verloren en de invloed van
de zee werd sterk verminderd. Tegen
woordig stroomt de 'verdronken' polder
nog maar enkele kei-en per jaar onder.
Voor Lucien Boerjan is het vooral de grote
variatie die de toch niet al te grote ver
dronken polder zo bijzonder maakt. „Er
zijn hier", zo vertelt hij, „liefst 228 soor
ten planten geteld. Typische planten van
zoete, zoute en bi'akke milieus: je kunt ze
hier allemaal vinden! Verder barst het in
de struwelen van de broedvogels: nachte
galen, sprinkhaanzangers en andere typi
sche duinsoorten broeden hier naast de
tureluurs en kluten op het open terrein.
Zelfs de zeldzame strandplevier komen
we soms tegen, zij het helaas niet elk jaar
meer."
Excursies
Boerjan kan zo nog wel even doorgaan:
over de zeldzame paddestoelen, de grote
aantallen pleisterende trekvogels en ga zo
maar door. Toch is het een ander aspect
dat het gebied voor hem ook bijzonder
maakt. Boerjan: „Met t'Duumpje en het
Zeeuwse Landschap organiseren we jaar
lijks tientallen excursies door het gebied.
Daarbij trekken we vooral mensen die in
de nabije omgeving vakantie vieren.
Sommigen daarvan komen al jaren in het
gebied, maar zijn 'ziende blind'. Pas als
wij ze erop wijzen, zien ze de rijkdommen
van het gebiedAls dié vonk overslaat, zie
je dat ze zichzelf ook gaan verwonderen
over wat te zien. En dat is voor een na-
tuurgids natuurlijk weer prachtig om te
zienHet leuke is ook, datje merkt dat het
gros van de excursie-deelnemers zich ook
als vanzelf goed gedraagt als ze later in
het gebied terugkomen. Ze hebben im
mers door waarom ze op het pad moeten
blijven!"
Verwondering over de natuur: Lucien
Boerjan is er na al die jaren nog steeds vol
van. „Nog steeds leer ik dingen bij, bijna
elke keer dat ik erop uit trek. Zeker, ik heb
een hoop dingen ten kwade zien verande
ren, soorten en prachtige gebieden zien
verdwijnen. Maar het groeiende natuur-
besef onder de mensen biedt hoop; kijk
maar naar de Zwarte Polder, die ondanks
alle gemaakte plannen over totale inpol
dering nog steeds bestaat. Door het leiden
van de excursies in de verdronken Zwarte
Polder probeer ik aan de gi-oei van dat na-
tuurbesef mijn steentje bij te dragen.Al
dus deze gedreven Oostburgse natuurbe
schermer; die duidelijk niet 'ziende blind'
is.
Jan-Willem Vergeer
Lucien Boerjan: Het groeiende natuurbesef onder de mensen biedt hoop.
In deze mengelmoes van letters zijn al de genoemde woorden verstopt. Ze zijn te lezen van links naar rechts, van
rechts naar links, van boven naar beneden of omgekeerd of schuin. Sommige letters worden dubbel gebruikt.
Streep alle woorden door. De resterende letters vormen dan regel voor regel van boven naar beneden nog een
woord. Stuur dit woord uitsluitend op een briefkaart naar:
Puzzelredactie PZC
Postbus 466
4380 AL VLISSIIMGEN
Uw briefkaart moet uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit zijn. Vermeldt uw naam, adres en woonplaats.
'W-bon van 50. Tweede, derde en vierde prijs een
VVV-bon van 25.
De oplossing en de namen van de prijswinnaars
vindt u in de PZC-bijlage 'Vrije Tijd' van volgende
week.
De PZC stelt de volgende prijzen beschikbaar:
eerste
prijs een
G R
R
B
O
N
D
R
E
P
P
A
K
1 O
E
E
K
1
N
T
A
A
A
G
R
D N
D
G
L
E
A
P
R
N
A
E
K
O
LU
N
E
E
L
L
K
L
L
T
S
E
N J
E
B
L
E
E
E
S
S
P
J
K
S E
T
O
P
T
G
T
A
K
S
E
R
G T
O
E
M
S
N
L
U
1
R
R
E
N S
L
1
R
O
1
R
E
N
E
E
E
A A
E
D
P
P
D
M
R
R
P
M
W
G A
D
D
1
M
N
E
G
R
O
M
L
R H
N
O
O
E
A
E
L
N
R
U
E
E E
O
O
M
C
R
K
N
B
P
R
K
D G
T
E
T
1
B
E
G
N
O
D
K
N S
O
O
E
D
R
A
A
K
1
U
A
O L
R
N
E
G
E
L
R
E
V
B
W
B G
R
E
D
A
V
T
O
O
R
G
K
AANLEG
KAPPER
PROPER
BINNENPRETJE
KERNREACTOR
RONDJE
BLOEMENMEISJE KWAKKELWEER
DRUMMER
GEBIT
GEBOEID
GEHAAST
GROOTVADER
INGELAND
KAARDE
KAMPIOEN
MODELBOUW
MORGENMIDDAG
ONDERGANG
ONTSLAG
PAPLEPEL
PARKET
PILASTER
POSTELEIN
ROTONDE
SNEDIG
STOOMDRUK
TELLER
TALLOOS
TENDER
VERBRANDING
VERLEGEN
Oplossing cryptogram zaterdag:
rechtswinkel
-e-a-p-c-n-e
brugoefening
-s-e-cb-e-
stelping-bank
-e-s-e-a-e-d-
-kil-wasbleek
-1-a-a-t-é-
aangegeven-
-se-r- -s
schoonrijden
-o-oh- -o
tussenbeide
-p-t-o-i--p-
gemeen-dreef
De prijswinnaars van het cryptogram van afgelo
pen zaterdag zijn: C. Jongepier, Beatrixstraat 8,
Westkapelle (VVV-bon van 50); de drie VVV-bon-
nen van 25 gaan naar: L. in den Bosch, Singelweg
97, Axel; G.K. Koopmans, Rietlandstraat 23, Ril
land en H. Gunter, Beneluxstraat 28 te Sas van
Gent.
De prijzen worden zo spoedig mogelijk toegezon
den.
Opnieuw bi-engt PTT Post een
velletje met tien 80 c.-zelfkle
vende zegels uit. Het gaat ditmaal
om zegels speciaal voor het ver
sturen van geboox-tekaartjes; ook
felicitatiekaartjes voor de nieuwe
ouders kunnen met de geboorteze
gels, die vanaf 7 oktober te koop
zijn, compleet worden gemaakt.
Het velletje staat te boek als 'Tien
voor de baby' (in de bovenrand).
De oplage is onbepaald, omdat het
en semi-permanente uitgifte be
treft.
Ontwerper Ron van Ron uit Am
sterdam, die met deze zegel debu
teert, heeft er een mooi plaatje van
gemaakt; een ooievaar die een ba
by brengt. De achtergrondkleur is
blauw. Is dat de lucht? Of krijgen
we straks ook nog een roze zegel
voor als er een dochter is geboe-
ren? Want ik meen dat de kleur
voor jongens blauw is en voor
meisjes roze.
Het velletje geboortezegels is de
zoveelste in de rij. Nu nog een ze
gel voor rouwkaarten en de Post
heeft een complete set 'Van de
wieg tot het graf'. Dan zijn er vel
letjes met geboorte- jeugd-, jon
geren-, verrassings- (Valentijn),
feest- (voor uitnodigingen), ver-
jaardags-, sterrenbeeld-, Europa-
zaken-, verhuis- en rouwzegels.
Het is voor de verzamelar alleen zo
jammer dat het weer een zelfkle
vende zegel is geworden. Het blijft
namelijk een crime om dit soort
zegels behoorlijk af te weken, van
alle lijm te ontdoen, te drogen en
uiteindelijk in een album te krij
gen.
auto's (niet plompverloren beel
den van auto's, maar heel apart,
voorzijden met koplampen of al
leen de grille, enz.); de kerstzegels
(met op de achtergrond bomen vol
symboliek); de groetzegels (met
kleurige bloemen); Hendrik VIII
en zijn zes vrouwen (in een strip);
de heiligenzegels; de Europaze
gels (geen sprookjes, maar horror:
Dracula, Frankenstein, Jekyll and
Hyde en de Hound of the Basker-
villes) en tot slot alle The Queen's
Horses (ter gelegenheid van het
gouden huwelijk). Stuk voor stuk
mooie series.
Protesten van afzonderlijke ver
enigingen en van de Bond hebben
tot nu toe niets uitgehaald en het is
twijfelachtig of er ooit gehoor aan
wordt gegeven. Wereldwijd is na
melijk het hek van de dam. Nadat
deVex-enigde Staten in 1974 de we-
reldpi-imeur hadden (inmiddels is
bijna de helft van de VS-zegels
zelfklevend) hebben steeds meer
postadministraties zelfklevende
zegels aan haar assortiment toege
voegd. Als jongste Noorwegen,
dat zelfklevende kerstzegels heeft
aangekondigd. Alleen in Duits
land schijnt men te hebben beslo
ten, na proeven (Schenswür-
digkeiten) en veel protesten,
verder van de uitgifte van zelfkle
vende zegels af te zien.
Gi-oot-Brittannië's Royal Mail
weet er bijna altijd in te slagen iets
bijzonders en tevens sfeervols van
haar zegels te maken. Een over
zichtje van de jongste emissies
zegt voldoende: de serie klassieke
Ook met de series die 12 augustus
en 9 september verschenen is weer
de bijzondere en sfeervolle toon
getroffen. Met de eerste (thema:
post) wordt het 100-jarig bestaan
gevierd van de Federation of Sub
Postmasters, een oi-ganisatie die
samen met de Royal Mail Sub Post
Offices runt in alle uithoeken van
het land. Zo wordt de meest noor
delijk gelegen Sub Post Office ge
toond (20p), een houten barak in
Haroldswick, Unst/Shetland; het
oudste kantoortje in Painswic-
k/Engeland (26p) en de kantoor
tjes in Beddgelert/Wales en Bally-
roney/Noord-Ierland.
Spi'ookjesachtig zijn de vijf zegels
die 9 september verschenen en
waarmee de honderste geboorte-
dag van een van de populairste
Britse auteurs wordt hei-dacht,
Enid Blyton (1897-1968), die in 45
jaar meer dan zevenhonderd boe
ken schreef. Veel kinderboeken,
waarin ze een wereld vol fantasie
en avontuur schiep. Op de zegels
(thema: literatuur) beelden ont
leend aan enkele van haar be-
kendse boeken: Noddy (2Op), The
Famous Five (26p), The Secret Se
ven (37p), The Faraway Tree (43p)
en Malory Towers (63p).
Op 26 augustus zijn ook weer drie
pemanente zegels (koningin Eli
zabeth, nieuwe ets) en drie boekjes
verschenen. Waarden van de ze
gels: 31p, 37p en 63p; inhoud
boekjes: 4 x 1st, 4 x 2iid en 4 x 63p.
Guernsey heeft 21 augustus onder
de titel 'From Edison to the Inter
net' een communicatieserie van
zes zegels uitgegeven. Werkelijk
alles wat met communicatie (the
ma idem) te maken heeft wordt op
de zegels van 18p, 25p, 37p, 43p en
63p verbeeld, zoals een portable,
een omx-oepbald, een microfoon,
een radio, allerlei telefoontoestel
len, kranten, een brievenbus, een
pc, een cd, een videocamera.
Hero Wit
