Die kick, als de pieper afgaat...
Onder de oppervlakte gaat
altijd een popliedje schuil
Goese jongeren haken in
op Meer dan Woorden
Fusie Kamers van
Koophandel komt
toch weer op gang
Nieuwe impuls club Vrienden
van het Festival Z-Vlaanderen
zeeland
17
Hulst hoopt op
gefaseerde
uitgifte grond
nieuwe wijk
kunst cultuur
zaterdag 20 september 1997
door RenéSchrier
GOES - Literatuur is niet be
paald een populair onderwerp
bij jongeren in de leeftijd van
veertien tot en met zeventien
jaar. De televisie en uitgaan
doen het beter.
Dat realiseerde het Landelijk
Orgaan Kunstzinnige Vor
ming zich ook. In een poging
deze groep jongeren toch voor
kunst te interesseren is het
project 'Kunst na school' op
gezet, waarbij aansluiting is
gezocht bij allerlei instituten
voor kunstzinnige vorming in
onder meer de provincie Zee
land. In Middelburg resul
teerde dat in het project Soap
en in Vlissingen in het project
Zapp.
't Beest
Jongeren uit Goes en omge
ving haken vanaf vandaag
(zaterdag) in op het project
'Meer dan woorden' waarvan
in 't Beest verschillende voor
stellingen worden gegeven.
Het Oosterschelde College
heeft met behulp van een aan
tal docenten op verschillende
scholen voor voortgezet on-
derwijs in Goes jongeren ge
zocht die wel mee wilden
doen.
In totaal zijn er zo'n twintig
gevonden, verdeeld over drie
workshops. Die groepen hou
den zich achtereenvolgens be
zig met het podium als kunst
werk, straattheater en er is
een grafische werkgroep die
vlaggen maakt.
Vandaag begint op de Bees
tenmarkt de opbouw van het
podium. Dat wordt uitge
voerd als een kunstwerk. Het
podium blijft twee weken
staan, dankzij medewerking
van de gemeente Goes. Als het
podium gereed is begint de
werkgroep straattheater met
generale repetities. Zaterdag
27 september is de echte uit
voering van hun werk, vanaf
14.00 uur.
Vlaggen
De grafische werkgroep heeft
zich op vlaggen gestort. Die
worden vanaf dinsdag op drie
locaties in Goes opgehangen;
bij het station, op de kruising
Patijnweg-Oranjeweg en op
de Kapelse weg. Aanvanke
lijk was het de bedoeling dat
met de vlaggen ingehaakt
werd op allerlei literaire tek
sten. maar dat vonden de deel
nemers - volgens coördinator
Martin Schieman van het
Oosterschelde College - wat te
hoogdravend.
Daarom is gekozen voor tek
sten van de popgroep The Sce
ne die aanvankelijk ook in 't
Beest zou optreden. Dat op
treden ging evenwel niet door.
Toch is de literatuur uiteinde
lijk wel bij het project met de
vlaggen betrokken, naar aan
leiding van de optredens van
onder anderen dichters in 't
Beest.
Professioneel
De drie werkgroepen worden
begeleid door professionele
kunstenaars die in deeltijd-
verband al lesgeven aan het
Oosterschelde College. Dat
zijn Hans de Win voor het pro
ject met het podium, Josien de
Graaf voor het straattheater
en Jacquelien Traanman voor
het project met de vlaggen.
Volgens Martin Schieman is
het de bedoeling dat volgend
jaar een soortgelijk project in
Goes wordt georganiseerd.
door Ben Jansen
MIDDELBURG - De Kamers
van Koophandel in Zeeland
proberen volgende week de
stagnatie in hun fusieproces op
te lossen. Er staan besprekingen
op stapel om de vastgelopen
voorbereidingen voor de sa
menvoeging van de kamers in
Middelburg en Terneuzen
(streefdatum 1 januari 1998)
vlot te trekken. Drie maanden
geleden werd duidelijk dat er
een diepgaand meningsverschil
bestaat over de invulling van de
functie van secretaris.
Volgens voorzitter G. Hartog
van de Kamer van Koophandel
voor Midden- en Noord-Zee
land is de benoeming van een se
cretaris voor de gefuseerde ka
mer slechts één probleem. Een
ander knelpunt is de zetelverde
ling tussen de verschillende sec
toren van het Zeeuwse bedrijfs
leven in de nieuwe kamer. Met
het oog op de samenvoeging
hebben de kamers het aantal le
den van hun beide algemene be
sturen teruggebracht van 66 tot
36 leden. Die inkrimping lever
de al enige discussie op, omdat
niet alle sectoren zich goed ver
tegenwoordigd voelden in de al
gemene besturen. Nu ziet het er
naar uit dat het algemeen be
stuur van de Zeeuwse Kamer
van Koophandel nog kleiner zal
worden. Het ministerie van
Economische Zaken, dat de fu
sie min of meer heeft opgelegd,
vindt ruim dertig bestuursleden
voldoende. Dit betekent dat op
nieuw moet worden gepraat
over zetelverdeling, vertegen
woordiging van de verschillen
de Zeeuwse regio's en benoe
mingsrechten.
Het meningsverschil over de be
noeming van een secretaris van
de nieuwe Kamer van Koop
handel spitst zich toe op de
vraag of de huidige secretaris
van de Zeeuws-Vlaamse kamer,
A Zabel, de functie dient te krij
gen of iemand van buiten. De
vertegenwoordigers van de gro
te industriële bedrijven in beide
kamers voelen het meest voor de
laatste mogelijkheid. Hartog
meldt dat deze kwestie nog
steeds niet is opgelost
De voorzitter van de Zeeuwse
Kamer van Koophandel zal in
elk geval wel een nieuwe func
tionaris zijn. Hartog noch zijn
Zeeuws-Vlaamse collega K.
Horstra heeft zich ervoor be
schikbaar gesteld. ..Het is goed
op zo'n moment een voorzitter
te hebben die niet met het verle
den is belast", meent Hartog.
,,Het zou me verfrissend lijken
als ook de bestuursleden dit zo
zouden opvatten."
Over andere aspecten van de fu
sie zijn de kamers het intussen
wel eens. De vestigingsplaats
van de Zeeuwse Kamer van
Koophandel wordt Middelburg.
Terneuzen krijgt een volwaar
dige nevenvestiging. Er wordt
vanuit gegaan dat de samenvoe
ging geen gevolgen zal hebben
voor de banen van de 55 mede
werkers die de kamers hebben.
In het sociaal statuut dat in ver
band met de fusie is opgesteld,
staat dat het personeelsbestand
de eerste twee jaar in elk geval
niet zal worden ingekrompen.
HULST - De gemeente Hulst
verwacht met projectontwikke
laar Nagron en de provincie
overeenstemming te bereiken
over de gefaseerde uitgifte van
de grond in de nieuwe woonwijk
Groote Kreek. Burgemeester en
wethouders hopen dat de pro
vincie toestemming geeft om het
eerste jaar wat meer te mogen
bouwen dan de jaren daarop. De
gemeente wil in drie jaar tijd
120 woningen neerzetten.
Volgens wethouder G. van de
Voorde heeft de Tilburgse pro
jectontwikkelaar, die eigenaar
is van zestig bouwkavels, er be
grip voor dat hij niet alle grond
in één keer kan uitgeven, maar
zal deze geen genoegen nemen
met een te klein bouwvolume.
Van de Voorde erkende dat het
'al met al een moeilijkheid' is.
De provincie moet nog haar
goedkeuring aan het nieuwe ex
ploitatieplan geven. Om provin
cie en rijk enigszins tegemoet te
komen, heeft de gemeente de
looptijd van het plan verlengd
van 9,5 naar veertien jaar. Van
de Voorde verwacht dat de pro
vinciale planologische commis
sie, die GS adviseert, hierover in
oktober een beslissing neemt.
door Ernst Jan Rozendaal
TERNEUZEN - Het Festival
van Zeeuwsch-Vlaanderen
streeft naar een betere verdeling
van de zitplaatsen die door
sponsors zijn gekocht en die
voor het overige publiek. Be
langrijkste instrument daarbij
is de club van Vrienden van het
Festival van Zeeuwsch-Vlaan
deren die in 1994 is opgericht.
Met veertig leden leidt de ver
eniging een wat sluimerend be
staan, maar directeur Yolanda
Mergler van het Zuidlandthea-
ter in Terneuzen wil haar na
drukkelijker onder de aandacht
brengen. „Wil je zeker weten dat
je bij een concert een goede
plaats hebt, dan moet je een
vriendenkaart kopen."
Een paar jaar geleden leek het
noodzakelijk om een vrienden
club voor het Festival van
Zeeuwsch-Vlaanderen op te
richten, omdat de sponsors even
wat minder happig waren.
Mergler: „Ik vind het sowieso
belangrijk dat het festival breed
gedragen wordt onder de bevol
king."
Geen prioriteit
Voor honderd gulden kunnen
mensen vriend worden. Dat be
tekent tien procent korting op
toegangsprijzen, twee keer per
jaar de mogelijkheid om een
klassiek concert in het Zuid-
landtheater te bezoeken, één
keer gratis naar een concert in
het Festival van Vlaanderen en
ook daar korting. Maar doordat
de sponsormarkt is aangetrok
ken, heeft de werving van vrien
den tot dusver geen prioriteit
gekregen.
Nu blijkt echter dat de vrien
denclub juist een belangrijke
functie kan vervullen omdat het
goed gaat met de sponsorwer
ving. Steeds vaker hoort Merg
ler namelijk klachten van men
sen die - bijvoorbeeld - op rij
zeventien zitten, met voor zich
vijf lege rijen en daarvoor de
gasten van de sponsor. Zelfs als
een concert officieel is uitver
kocht. blijken ergoede plaatsen
vrij te zijn omdat niet alle gas
ten van een sponsor komen op
dagen.
„Dat komt negatief over en dat
willen we uit alle macht voorko
men."
Oplossing
De oplossing is een vrienden-
kaart te kopen. Vreest Mergler
niet dat de gewone man - geen
vriend en geen sponsorgast -
daardoor straks achter het net
vist? „Nee, want als voor een
concert een run op de telefoon
ontstaat, geven we minder
sponsorkaarten uit."
doorErnst Jan Rozendaal
door Willem van Dam
Wie loopt er nog warm voor
de brandweer? Begin de
ze week sloeg het Ministerie
van Binnenlandse Zaken
alarm: in de toekomst dreigt
een tekort aan vrijwilligers bij
de Nederlandse brandweer
korpsen. Ruim tachtig procent
van de brandweerlieden is vrij
williger. Dat zijn er nu ruim
20.000. Maar ook de brand
weer vergrijst. De komende ja
ren zwaait een groot aantal ou
dere brandweermannen af. En
het zal, vreest het ministerie,
moeilijk zijn om voor hen vol
doende opvolgers te vinden.
„Zorgwekkend zou ik de situa
tie nog niet willen noemen",
zegt (beroeps)commandant
L. P. A van Dijk van de Goese
brandweer. „Maar het is wel
een zaak om goed in de gaten te
houden." Waarom de brand-
weervrijwilliger meer in de
watten moet worden gelegd;
„Op de politieke agenda scoren
wij niet erg hoog."
Vijfenzeventig vrijwilligers
telt het Goese korpsZe hebben
alle mogelijke beroepen; van
bouwvakker tot juridisch ad
viseur. De vergoeding die zij
voor hun brandweerwerk ont
vangen varieert (afhankelijk
van rang en het aantal keren
dat moet worden uitgerukt)
van twee- tot vijfduizend gul
den per jaar. Bruto, dat wel.
Voor die betrekkelijk geringe
vergoeding wordt veel van hen
verlangd: minstens één keer in
de week oefenen, er moeten tal
van cursussen worden gevolgd
én zij dragen dag en nacht een
pieper bij zich die elk moment
af kan gaan.
Spanning
Als ze vijfenvijftig zijn moeten
ze er uit. Dan gaan zij met/Zo -
functioneel leeftijds ontslag,
betekent dat. Er zijn niet veel
vrijwilligers die het tot hun
vijfenvijftigste volhouden.
Commandant Van Dijk: „Er is
slechts een kleine categorie die
dat redt, dat zijn de echte
sportbeesten." Want een
brandweerman, vrijwilliger of
niet, moet beschikken over een
goede lichamelijke conditie én
een flinke dosis stressbesten
digheid. „Het is veel sjouwen,
altijd hollen of stilstaan. Als je
een knappe brand hebt, is de
batterij na een uur leeg. En het
mogelijk naar de kazerne. Ik
zeg altijd: 'Jongens, wel uitkij
ken, niet door rood licht en zo'.
Maar dat doen ze wel. Ze ne
men alle risico's om op tijd bij
die brand te kunnen zijn."
Verloop
Het verloop in het Goese korps
is nog niet onrustbarend groot.
Per jaar zwaaien vijf of zes
vrijwilligers af: de een vanwe
ge de leeftijd, de ander omdat-
ie in zijn vrije tijd toch liever
gaat surfen, weer een ander
omdat hij van werkkring ver
andert. Dat is niet abnormaal
veel. Maar het kost de laatste
tijd steeds meer moeite de
opengevallen plaatsen op te
vullen, constateert Van Dijk.
Misschien komt dat doordat
werkgevers het niet leuk vin
den een werknemer in dienst te
nemen die op elk moment van
de dag vanachter de toonbank
of lopende band kan worden
weggepiept; wellicht heeft het
te maken met de betrekkelijk
geringe vergoeding en moge
lijk speelt ook een gebrek aan
waardering een rol.
Brandweervrijwilligers heb
ben recht op een fatsoenlijke
vergoeding én op enige vorm
van vertroeteling, vindt Van
Dijk. Want wie is zo gek om
zich na de dagelijkse arbeid op
kantoor, fabriek of akker mid
den in de nacht uit bed te laten
piepen om ergens een brand te
gaan blussen? De vrijwilliger.
En de paar duizend gulden per
jaar die hij daarvoor ontvangt
staat in geen enkele verhou
ding tot het salaris waarmee de
beroepscollega's naar huis
gaan.
Dubbeltje
De meeste gemeenten in Ne
derland laten de brandbestrij
ding nagenoeg geheel over aan
vrijwilligers. Daarmee zitten
die gemeenten voor een dub
beltje op de eerste rang. Is het
daarom geen schande dat, zo
als Van Dijk laatst in de krant
las, vrijwillige brandweer
mannen zelf hun kazerne moe
ten aftimmeren en -schilderen?
En, zeggen Teekamp en Van
Dijk. hoe lang moet soms niet
worden gesmeekt om een nieu
we brandweerwagen? „Op de
politieke agenda scoren wij
niet erg hoog. Maar als het een
keer mis gaat, hebben wij het
gedaan."
GOES - De rest van The Pennies
voetbalt in de tuin. Bandleider
Jeremy Podgursky heeft afge
haakt. Hij komt met bezweet
hoofd de kamer binnen. De
Amerikaanse popgroep logeert
tien dagen op een idyllisch plek
je tussen Ovezande en Nisse.
The Pennies fungeert zo'n beet
je als huisband van het festival
Meer dan woorden dat dezer da
gen plaatsvindt in *t Beest in
Goes. Voor vandaag (zaterdag),
dinsdag en woensdag staan hun
eigen optredens gepland, tij
dens overige avonden treden ze
op als schrijvers of dichters be
hoefte hebben aan muzikale be
geleiding. „Dat hebben we nooit
eerder gedaan, maar er zitten
voldoende mogelijkheden tot
improvisatie in onze muziek",
1 verklaart Podgursky. „Het is
1 iets nieuws voor ons, maar ho
pelijk hoort niemand dat."
In een luie stoel hangt fotograaf
Chris Felver, van wie 't Beest
dinsdag twee films over de Beat
Generation vertoont. „Zet jullie
cd nog eens op", zegt hij tegen
Podgursky. En dan: „Ik heb hem
vannacht voor het eerst gehoord
en echt, deze muziek is gewel
dig." De klanken van het liedje
Lungsparks dreunen uit de
boxen. Een aanstekelijk pop
nummer dat onmiddellijk aan-
i zet tot meedeinen. „Dat doet me
denken aan Working Man's
Dead", zegt Felver, zichtbaar
I onder de indruk. „Mmmh",
mompelt Podgursky. „We hou-
I den niet zo van The Grateful
Dead."
Vermomming
i Podgurksy vergelijkt The Pen-
nies met een kameleon. „We zijn
j meesters van de vermomming.
We incorporeren heel veel ver-
schillende stijlen in de rock 'n'
roll die altijd de basis is. Zo
krijgt onze muziek kleur en va
riatie. We noemen het popsongs
from outer space. Als mensen
oppervlakkig luisteren zouden
ze mogelijk kunnen denken dat
we avant-gardistische muziek
maken. Er klinken nogal wat
dissonante gitaren en we stop-
I pen heel wat effecten in de mu
ziek. Maar onder de oppervlak-
I te schuilt altijd een popliedje
dat ik gewoon in mijn slaapka
mer heb geschreven."
■Jn The Pennies komen ver
The Pennies, met vlnr: drummer Gary Claude, bassist Dave Kuhbander, gitarist/toetsenist/zanger Jeremy Podgursky en gitarist David
Walker. foto Dirk-Jan Gjeltema
schillende ideeën over muziek
samen. Ik ben klassiek ge
schoold, een ander komt uit de
jazz en allemaal houden we van
pop. Dat we daardoor met aller
lei stijlen experimenteren is on
vermijdelijk. In essentie is elk
nummer een simpel popliedje.
Alleen zal niet iedereen het eens
zijn met.mijn definitie van sim
pel. Ik luister namelijk ook re
gelmatig naar hele complexe
muziek en wat is dan nog sim
pel? In ieder geval hopen we van
elk liedje dat het publiek het
binnen de kortste keren kan
neurieën."
De overige bandleden - Gary
Claude, Dave Kuhbander en
David Walker - zijn binnenge
druppeld. Er ontstaat een dis
cussie over het perfecte pop
liedje, waarin ook Felver zich
mengt. „De definitie van een
goed popliedje is The Beatles",
stelt Podgursky onomwonden.
„Alleen, wat is hun beste pop
liedje?" Felver: „Let it be." Wal
ker: „Ob La Di Ob La Da." Kuh
bander: „Happiness is a warm
gun." Podgursky beslecht het
pleit: „Nowhere Man. Dat doet
een appèl op de emotie, maar
heeft ook een simpele, pakken
de melodie."
Niet voorspelbaar
„Wij spelen ook veel simpele,
recht-toe-recht-aanliedjes. Wij
willen rocken, uitgaan en ons
uitleven. Maar we willen niet
voorspelbaar zijn. Met onze mu
ziek willen we door ruimte en
tijd reizen. Het heelal in, zeg
maar. We hebben niet de ambitie
om een belangrijke rol te spelen
in de muziekgeschiedenis, of
een revolutie te ontketenen. We
maken muziek omdat we dat
leuk vinden. Als onze muziek
anders is dan die van anderen, is
het niet omdat we daarnaar
streven, maar omdat we het la
ten gebeuren."
„De muziek beweegt zich altijd
in een cirkelElke generatie rea
geert op de muziek van de voor
gaande generatie. Na de
complexiteit en chaos van
Stockhausen kwam de minimal
music en na de rock 'n' roll van
de vroege jaren zestig kwam de
psychedelische muziek. Dat zijn
logische ontwikkelingen. Op
een gegeven moment begint de
cirkel weer bij rock 'n' roll of
klassieke muziek Wij putten uit
beide tradities. Als zesjarig jon
getje kreeg ik mijn eerste piano
les. Mijn interesse ligt vooral bij
de twintigste-eeuwse pianisten,
maar ik speel ook Bach en Beet
hoven. Tegelijkertijd wil ik mijn
roots niet verloochenen. Ik ben
opgegroeid met de popmuziek
van de jaren tachtig en met
MTV. Van al die muziek zijn
stukjes en beetjes in de num
mers van The Pennies terug te
vinden."
Volgens de dichter Ron White
head, die de goep heeft aanbe
volen voor Meer dan woorden,
zijn The Pennies een aankomen
de supergroep {'the next big
thing') en is Podgursky een mu
zikaal genie. „Ik ben blij met
zijn lovende woorden, maar zelf
zien we dat toch echt anders",
reageert Podgui-sky. „Wij pro
beren alleen maar muziek te
maken die aan onze eigen kwa
liteitseisen voldoet en elke keer
leggen we de lat hoger. En als we
niet weten waar te maken wat
we zelf denken dat we in huis
hebben, dan stoppen we. Er lo
pen in de popwereld al genoeg
dinosaurussen rond. Ik bedoel,
de Rolling Stones hebben ge
weldige nummers geschreven,
maar dat is toch wel meer dan
tien jaar geleden."
Het gesprek is ten einde. De ove
rige leden van The Pennies zit
ten inmiddels te scrabbelen.
„Hé", zegt Claude, met een niet-
begrij pende blik op de tafel.
„Dat is zeker een Nederlands
woord?"
Podgursky lacht. „We zijn hier
in de hemel."
Beroepscommandant L. P. A van Dijk (rechts) en vrijwilliger J. Teekamp: „...als het een keer mis gaat, hebben wij het gedaan..."
foto Willem Mieras
is niet alleen lichamelijk
zwaar, het is ook de spanning,
hè? Als je bij een auto staat die
helemaal om een boom is ge
kruld - wat tref je daarin aan,
daar moet je wél tegen kun
nen."
Wat beweegt de vrijwilliger om
zich bij de brandweer aan te
sluiten? Jack Teekamp (39 jaar,
flink gespierd, werkzaam bij
een beveiligingsbedrijf, al zo'n
17 jaar vrijwilliger) haalt z'n
schouders op. Ach, je kent dat
wel - als klein jongetje gefasci
neerd door zo'n brandweerwa
gen met sirene en zwaailichten,
het heeft een gemeenschapszin
en kameraadschap ('je moet
mekaar in gevaarlijke situaties
blindelings kunnen vertrou
wen') die veel hechter is dan bij
een voetbal- of schaakclub. En
natuurlijk komt er een zekere
honger naar sensatie ('maar
dan in de positieve zin, hè') bij
kijken: „Die adrenaline-kick,
als je pieper gaat..."
Kwetsbaar
Bij de Goese brandweer gaat
die pieper gemiddeld zo'n 250
keer per jaar. Vooral overdag
wil het wel eens een probleem
zijn om voldoende manschap
pen op de wagen te krijgen;
vrijwilligers zitten nu eenmaal
niet altijd aan een touwtje, de
meesten hebben - sommigen
zelfs buiten de provinciegren
zen - een baan en zijn derhalve
niet altijd onmiddellijk be
schikbaar. Dat maakt een vrij
willigerskorps enigszins
kwetsbaar Vorige week nog,
bij een woningbrandje. Van
Dijk: „Ik moest dertig vrijwil
ligers oproepen om er zeker
van te kunnen zijn dat er zes
man op tijd zouden verschij
nen."
Waarmee het bewijs is geleverd
dat een vrijwilligerskorps min
der betrouwbaar is dan een be
roepskorps? Zó zou Van Dijk
dat niet graag geformuleerd
willen zien. „Ik denk niet dat
het zoveel uitmaakt of je met
vrijwilligers hebt te maken of
met fulltimers. Ze willen het
allemaal zo goed mogelijk
doen. Iedere brandweerman
vindt het heel vervelend als in
de krant staat dat het zo lang
duurde voordat de brandweer
ter plaatse was. Echt, als de
pieper gaat - al die mannen
willen maar één ding: zo snel
