Topman
Schiphol
naar Rabo
Horecabond noemt rendement
te laag ondanks stijgende lijn
Hans Smits: het aardige gezicht
Helft ambtenaren
op Onderwijs wil
weg bij ministerie
Recordinvestering in
Haarlemmermeer
GCOnO IT! I 6 donderdag 11 september 1997
Verrassende overstap
Veiling Aalsmeer bloeit
Meeste bouwvakkers pendelen
Unilever koopt ijsproducent
Industrie betaalt voor milieu
Meines Niebert overgenomen
Bang&Olufsen
AMI Cl
van onze redactie economie
SCHIPHOL - De transfer van
Schiphol-topman H. Smits naar
de hoofddirectie van de Rabo
bank is gisteren ingeslagen als
een bom. Zowel bij de lucht
vaartmaatschappijen als op het
ministerie van Verkeer en Wa
terstaat drukten de reacties op
perste verbazing uit. Smits
treedt op 1 mei volgend jaar in
dienst van de Rabobank.
Smits (47) heeft geen enkele er
varing in de bankwereld. Zijn
loopbaan heeft zich na zijn stu
dies in Delft vooral afgespeeld
op het ministerie van Verkeer en
Waterstaat. Hij werkte ruim
tien jaar mee aan de aanleg van
de Deltawerken. Voordat hij in
1992 president-directeur van
Schiphol werd. bekleedde hij
hoge ambtelijke functies op het
departement.
De Rabobank heeft echter de
benoeming van Smits onder
bouwd met het argument dat de
bank behoefte heeft aan een
maatschappelijk georiënteerd
bestuurder. Smits' carrière en
optreden als topman van Schip
hol getuigen daarvan, vindt de
bank. Smits heeft constant
moeten overleggen en rekening
moeten houden met allerhande
maatschappelijke belangen,
onder meer de milieubeweging
en de omwonenden.
Minister Jorritsma van Verkeer
en Waterstaat toonde zich in St.
Petersburg, waar zij een bezoek
brengt, verrast over het vertrek
van Smits. Ze zei het jammer te
vinden dat Smits vertrekt op
een moment waarop de luchtha
ven in moeilijkheden verkeert.
Ambtenaren in het gevolg van
de minister oordeelden aan
zienlijk harder over het vei*trek
van Smits. Vaandelvlucht was
nog de minste kwalificatie.
De verhouding tussen Schiphol
en Jorritsma's ministerie is de
afgelopen tijd bijzonder ver
slechterd. Dat heeft te maken
met het gevaar dat Schiphol uit
zijn wettelijke geluidsgrenzen
groeit. Dze situatie leidde in juli
zelfs tot de openbare wisseling
van een aantal bitse brieven.
Smits wilde zelf gisteren op
geen enkele wijze een toelich
ting geven op zijn verrassende
transfer. „Hij is vijf jaar in
dienst en ziet het als een mooie
stap", aldus een woordvoerster
van Schiphol.
Directeur Verberk van Martin
air toonde zich 'buitengewoon
verrast' over het vertrek van
Smits naar de Rabobank. „We
wisten wel dat hij graag nog een
stap wilde maken in zijn carri
ère, maar we hadden nooit ge
dacht dat hij naar een bank zou
verhuizen." Hij zei te hopen dat
de nieuwe topman van Schiphol
de zeer verslechterde verhou
dingen tussen de luchthaven en
Den Haag kan verbeteren.
Directeur P. Legro van Transa-
via vindt dat het vertrek van
Smits bijzonder ongelegen
komt. Er is volgens hem sprake
van een absolute crisisperiode
in de verhoudingen tussen de
luchtvaart en Den Haag.,Het is
een periode waarin we node ie
mand kunnen missen die kennis
van zaken heeft." Legro lan
ceerde minister Wijers van Eco
nomische Zaken alvast als kan
didaat voor de opvolging.
KLM kwalificeerde het vertrek
van Smits bij Schiphol als 'een
verhes voor de Nederlandse
luchtvaart'. Het zal niet zo mak
kelijk zijn een opvolger te vin
den met de kwaliteiten van
Smits, stelde een woordvoerder
van KLM.
Smits vertrekt op een moment
dat Schiphol niet alleen door de
acute geluidsproblemen in het
centrum van de belangstelling
staat. Ook de toekomst van de
luchtvaart in Nederland staat
ter discussie. Uitbreiding van
Schiphol, de bouw van een
tweede luchthaven en het bou
wen van een satelliet in zee zijn
thema's die daarbij een rol spe
len. ANP
AALSMEER - Het gaat goed met de bloemenveiling in Aals
meer. Dat blijkt uit steeds hogere omzetten van snijbloemen,
kamer- en tuinplanten. Grootwinkelbedrijven, bouwmark
ten en tuincentra zijn afnemers die sterk in betekenis groeien.
De omzet van Bloemenveiling Aalsmeer lag de eerste helft
van dit jaar met 1.4 miljard al elf procent boven de omzet
van vorig jaar in dezelfde tijd. De aanvoer van tuinplanten
steeg met 17 procent, van snijbloemen met 7,5 procent en van
kamerplanten met 3,5 procent. Opmerkelijk is dat de export
naar Oost-Europa opnieuw sterk is gestegen. GPD
AMSTERDAM - Bijna acht van de tien bouwvakkers werken
buiten hun woongemeente. Dat zijn er twee keer zoveel als het
gemiddelde van Nederlandse beroepsbevolking, aldus het
Economisch Instituut voorde Bouwnijverheid (EIB).
Een kwart van de beroepsbevolking pendelde in de periode
1991-1995 dagelijks meer dan 50 kilometer tussen huis en
werk en zo'n 7 procent zelfs meer dan 100 kilometer.
Door de aard van het werk is pendelen voor bouwvakkers een
noodzaak om aan de slag te blijvenHet levert hen volgens het
EIB een sterke positie op. Die ontstaat vooral door de hoge be
loning en minder door de hoge werkzekerheid of vakman
schap. De pendelaars nemen de wat minder gunstige werk
omstandigheden voor lief. ANP
ROTTERDAM - Unilever heeft Monthelado, de tweede ijs-
producent van Argentinië, overgenomen. Het Brits-Neder
landse concern dat er prat op gaat de grootste ijsproducent ter
wereld te zijn, maakte de overname gisteren bekend.
Monthelado heeft een jaarlijkse omzet van circa ƒ95 miljoen.
Unilever ziet nog grote mogelijkheden voor groei in Argenti
nië, in omvangde tweede ijsmarktvan Latijns-Amerika. Uni
lever was al langer op zoek naar uitbreiding van zijn ijsactivi-
teiten op het continent.
Unilever neemt Monthelado over van Philip Morris, het Ame
rikaanse voedings-, dranken- en tabaksconcern. Twee weken
geleden maakte Philip Moms al bekend dat Unilever een bod
had gedaan op zijn ijsdochter, maar er waren toen nog kapers
op de kust. Een overnameprijs is niet bekendgemaakt. ANP
VOORBURG - De industrie (exclusief de bouw) heeft vorig
jaar ruim 1,2 miljard gestoken in maatregelen om het milieu
te beschermen. Een jaar eerder was dat minder dan 1 mil
jard.
Ondanks de stijging bleven de investeringen van de industrie
in het milieu beneden die van het topjaar 1994. Toen ging het
om een bedrag van ruim ƒ1,5 miljard, meldt het Centraal Bu
reau voorde Statistiek (CBS). Het grootste deel van de milieu
investeringen ging vorig jaar naar de bestrijding van lucht
vervuiling. De chemie en de openbare nutsbedrijven gaven
het meeste geld uit aan milieumaatregelen. ANP
NIEBERT - Het installatiebedrijf Meines Niebert bv uit Nie
bert, dat deel uitmaakte van de onlangs failliet verklaarde
Kloose Groep, is overgenomen door Wiekamp Beheer BV uit
Zuidlaren. Het installatiebedrijf neemt 43 van de 55 mede
werkers van Meines Niebert over.
De Kloose Groep, waar 350 mensen werkten, werd vorige
week failliet verklaard. De groep telde tien bedrijven in Gro
ningen, Zeist en Niebert. Vlak voor het weekeinde nam Wolter
Dros uit Amersfoort al een deel van de Kloose Groep over.
Daarbij kregen 180 mensen een nieuwe vaste baan en tachtig
personeelsleden een tijdelijk contract. ANP
President-directeur H.M.J. Smits (derde van links) temidden van andere topfunctionarissen van Schiphol.
foto Ed Oudenaarden/ANP
van onze redactie economie
SCHIPHOL - Milieu-activisten hebben
de afgelopen jaren wel eens geklaagd over
Hans Smits. Was hij maar wat minder aar
dig. Actievoeren tegen een sympathieke,
begripvolle en redelijke man is nu een
maal erg lastig.
Smits vertrekt op een moment dat
Schiphol in het brandpunt van de maat
schappelijke belangstelling staat. De
luchthaven dreigt uit zijn wettelijke ge-
luidsvoegen te barsten. Dat heeft geleid
tot rechtszaken, boze luchtvaartmaat
schappijen en een opmerkelijke verslech
tering van de verhouding tussen de lucht
haven en het ministerie van Verkeer en
Waterstaat.
Vooral de bitse toon die het ministerie
aansloeg in openbare brieven aan Schip
hol is menigeen opgevallen. „Het zou mij
verbazen als Hans Smits dit lang vol
houdt", zei een ingewijde, die zowel Smits
als Jorritsma goed kent, een maand gele
den.
De overstap naar het bedrijfsleven is wel
een opmerkelijke wending in zijn loop
baan. Smits heeft na zijn studie uitslui
tend bij de overheid gewerkt. Toen hij op
38-jarige leeftijd secretaris-generaal van
het ministerie van Verkeer en Waterstaat
werd, zei hij in een interview: „Werken bij
de overheid is leuker dan in een bedrijf."
Ir. drs. H. Smits (1950) studeerde aftwee
richtingen. In 1973 werd hij civiel ingeni
eur en twee jaar later slaagde hij voor zijn
doctotaal examen bedrijfskunde. Vanaf
1975 werkte hij elf jaar bij de Deltawer
ken. De jonge ingenieurs die daar werk
ten, vormden een hecht netwerk. Ook na
het afronden van de werkzaamheden aan
de zeeweringen bleven zij een invloedrij
ke lobbygroep die op veel invoedrijke po
sities terecht kwam.
Smits trad in 1986 in dienst van het minis
terie van Verkeer en Waterstaat. Een paar
snelle promoties brachten hem in 1989 op
de post van secretaris-generaal van het
departement, de hoogste ambtelijke func
tionaris. In 1992 ging hij naar Schiphol als
opvolger van de vertrekkende president
directeur Den Besten, die naar de NS ging.
Marathons
Smits laat graag weten dat hij in zijn vrije
tijd marathons loopt en daar op zondag
ochtend voor traint. Hij was in het verle
den lid van de WDmaar hij kon zich niet
verenigen met de liberale standpunten
van deze partij op het gebied van abortus
en euthanasie. Sinds zijn vertrek uit de
WD is Smits partijloos, zo verzekerde hij
nog onlangs. In zijn nieuwe baan bij de
Rabobank komt hij terecht in een organi
satie die lange tijd gold als een bolwerk
van het CDA
De vertrekkende topman is de afgelopen
jaren onvermoeibaar bezig geweest om
'zijn' Schiphol de mogelijkheden te bie
den uit te groeien tot een volwaardige
mainport. Dat deed hij niet alleen in de di
rectiekamer van de luchthaven. Het
directe contact met omwonenden, die da
gelijks hinder hebben van het vliegtuigla
waai,ging hij ooknietuitde weg. Bij voor
beeld door zittend op een krat koffie te
drinken in een kas in Aalsmeer.
Een bittere tegenvaller was voor Smits
het besluit van het kabinet om de privati
sering van de luchthaven voorlopig op een
laag pitje te zetten. Hij wilde ontzettend
graag af van het imago een overheidsbe
drijf te zijn.
Schiphol is voor 75 procent in handen van
de staat. Amsterdam (22,8 procent) en
Rotterdam (2,2 procent) bezitten de rest.
Dit betekent dat minister Jorritsma van
Verkeer en Waterstaat nog een beslissende
stem heeft bij de benoeming van de opvol
ger van Smits. ANP
WERELDPRIMEUR:
BEOCENTER AV5
TV - FM radio met RDS -
CD-speler en drie actieve
luidsprekers.
Dat alles in een compacte
vormgeving waarvan alleen
Bang Olufsen het geheim kent.
U moet het zien en horen
om het te geloven.
Robert van Daesdonk
door Richard Mooyman
HOOFDDORP - In Haarlem
mermeer zal volgend jaar voor
het eerst meer dan 100 miljoen
worden geïnvesteerd in infra
structuur. De gemeente ver
wacht dat een recordbedrag van
108 miljoen wordt gestoken in
projecten als de snelle busbaan
Zuid-Tangent, de reconstructie
van de Hoofddorpse Van Heu-
ven Goedhartlaan, een busbaan
door het centrum van Hoofd
dorp en de tweede brug over de
Ringvaart in Zwanenburg.
Met een gemeentelijke bijdrage
van 8 miljoen willen B en W
voorkomen dat de aanleg van de
Zuid-Tangent stagneert. Deze
hoogwaardige openbaar ver-
voerverbinding tussen Haar
lem, Hoofddorp en Schiphol
dreigt veel duurder uit te vallen
dan het beschikbare rijksbud
get. Zo wordt alleen al het door
Haarlemmermeer gekozen tra
cé over de Van Heuven Goed-
hartlaan 23 miljoen duurder
dan het oorspronkelijke traject.
De gemeente put de 8 miljoen
uit de heffing van een gulden
toeristenbelasting per Schip-
holpassagier vanaf juli volgend
jaar. Deze nieuwe belasting
moet in 1998 zo'n 13,5 miljoen
opbrengen, de jaren daarna
zelfs 27 miljoen.
De poldergemeente lijkt daar
mee in één klap verlost van de fi
nanciële problemen als gevolg
'van een rijkskorting. Een tevre
den wethouder C. van der Lin
den (financiën) presenteerde
een sluitende meerjarenbegro
ting.
Nieuw fonds
Haarlemmermeer wil tweeder
de van alle Schipholopbreng-
sten storten in een nieuw fonds
voor 'strategische investerin
gen'. Het geld is onder meer be
doeld voor wegen, openbaar
vervoersverbindingen, recrea
tiegebieden en sociaal-culture
le voorzieningen.
De WD-wethouder ziet de door
Schiphol aangekondigde juri
dische strijd over de toeristen
belasting op luchtreizigers 'met
vertrouwen' tegemoet. GPD
(Advertentie)
DEN HAAG - De Horecabran
che in Nederland heeft na een
aantal mindere jaren de stij
gende lijn weer te pakken.
Toch zijn de resultaten nog te
mager om een voor de onder
nemers behoorlijk loon te rea
liseren en is het rendement te
laag. Dat zei Jan Geenemans,
voorzitter van de Koninklijke
Horeca Bond (KHB) gister
middag bij de presentatie van
de cijfers over 1996 en de eer
ste zeven maanden van dit jaar
in Den Haag.
De totale bedrijfstak kende
over 1996 een productiestij
gingvan 1,4 procent. De omzet
steeg met 3,9 procent bij een
prijsontwikkelingvan 2,3 pro
cent. In 1995 bedroeg de pro
ductiestijging nog nul procent.
De horeca bleef wel achter bij
de ontwikkeling van het totale
Nederlandse bedrijfsleven,
waar de productie met 2,8 pro
cent steeg.
Gunstig
In de eerste zeven maanden
van dit jaar steeg de omzet met
6,5 procent. Het grotere aantal
hotelgasten en het aantrekken
van de congres- en seminar-
markt hadden een gunstig ef
fect, waar de late opkomst van
het goede zomerweer dit jaar
de omzet negatief beïnvloed
de.
Na de gouden jaren van 1990
tot 1992 zat de horeca tot 1995
drie jaar in een dal. „Wezijnnu
weer op de goede weg, maar
het rendement blijft te laag",
aldus Geenemans. „Om goed
te kunnen draaien zouden de
prijzen eigenlijk vijf tot zes
procent omhoog moeten, maar
uit concurrentie overwegin
gen is dat niet mogelijk."
Lastendruk
Ondanks gunstige vooruit
zichten voor het komende jaar
verwacht de bond dat het ren
dement laag blijft. Dit wordt
veroorzaakt door hogere in
vesteringen om aan de milieu
regelgeving te kunnen vol
doen, maar ook door een
stijging van de lastendruk bij
lokale en regionale overheden
en hogere personeelskosten.
Ook de dreigende beperking
van de fiscale aftrekbaarheid
van personeelsfeesten en de
voorstellen van minister Borst
van Volksgezondheid voor de
wijziging van de Drank- en
De Horecabranche heeft na een aantal mindere jaren de stijgende lijn weer te pakken, foto G PD
Horecawet zullen een negatie
ve invloed hebben, verwacht
de KHB.
Directeur Jeu Claes vindt dat
horeca ondernemers worden
gedwongen zich steeds meer
bezig te houden met admini
stratieve taken dan met de
klanten. „Bijna wekelijks
worden ze geconfronteerd met
nieuwe regelgeving. Zo komt
het soms voor dat een onderne
mer in een week tijd meerdere
controleurs over de vloer
krijgt. Er zit totaal geen coör
dinatie in." Claes vindt boven
dien dat de horeca oneven
wichtig hard wordt getroffen
door de belastingen.
De KHB vindt het aantal hore
cabedrijven bovendien te
hoog, waardoor de onderlinge
concurrentie groter wordt. Vo
rig jaar zijn er 616 horecabe
drijven bijgekomen. „Veel
startende ondernemers stop
pen echter binnen enkele ja
ren. De bond moet de starters
beter gaan voorlichten over de
financiële risico's zodat ze zich
eerder afvragen of het wel ren
dabel is om door te gaan."
Het zit Geenemans verder
dwars dat er volgend jaar geen
grote evenementen in ons land
plaatsvinden. „Dat is een ab
solute misser. Evenementen
als de Floriade en het Vermeer
jaar zijn echte toppers voor de
horeca." Het wereldkampi
oenschap voetbal volgend jaar
in Frankrijk, met het Neder
lands elftal bijna zeker als een
van de deelnemers ziet hij niet
als topper voor de horeca
„Dat is bij de laatste drie grote
toernooien gebleken. Het aan
bod bij de cafés is dan juist te
groot om bij te houden. Boven
dien hebben de restaurants tij
dens zulke toernooien aan
zienlijk minder klandizie dan
normaal. Afgelopen zaterdag
is daar een voorbeeld van. Bij
de begrafenis van prinses
Diana waren 's middags de ca
fetaria leeg en 's avonds bij de
wedstrijd Nederland-België
de restaurants. Ik heb in geen
maanden zo'n slechte zater
dag meegemaakt."
In het noorden van Nederland
is de omzet van de horeca in de
eerste zeven maanden van het
jaar met 7,5 procent sterk ge
stegen. De hoogste stijging
werd gerealiseerd bij de lo-
giesverstrekkers met negen
procent. Dit wordt vooral ver
oorzaakt door de toename van
het aantal binnenlandse gas
ten. Ook de Elfstedentocht in
januari van dit jaar had een
positief effect.
In het oosten van Nederland
steeg de omzet voor het eerst
sinds jaren weer (4,5 procent).
De grootste winst was voor de
maaltijdverstrekkende be
drijven. Het aantal hotelgas
ten uit Duitsland nam af, waar
het aantal gasten uit de voor
malige Oostbloklanden toe
nam.
België
In het zuiden van het land
steeg de omzet van de horeca
met vijf procent. De sterkste
groei lag daar bij de logiesver-
strekkers met 7,2 procent en de
drankenverstrekkers met 4,8
procent. De opvallendste ont
wikkeling in dit gebied is vol
gens de ondernemers de stij
ging van het aantal gasten uit
België en in mindere mate uit
Duitsland.
Het westen van Nederland
kende met 4,5 procent een ma
tige groei. De stijging werd
vooral gerealiseerd in de maal
tijdsector met 5,2 procent en
de drankenverstrekkers met
3,9 procent. GPD
teerd op een werkkring buiten
het departement.
Dat blijkt uit gegevens van een
grootscheepse enquête die on
der het personeel is uitgevoerd
door het Tïlburgse onderzoeks
bureau IVA. De waardering
voor het werken bij Onderwijs
krijgt als cijfer een 6,9.
Opvallend is dat de leiding van
het ministerieweinig vertrou
wen geniet. Slechts 19 procent
acht de top kundig genoeg.
Liefst de helft van de onder-
waagden zegt bovendien dat
het vrijwel ontbreekt aan dage
lijkse leiding. Eenderde wil dat
het üefst zo houden. Ruim een
kwart schat in dat collega's wei
nig vertrouwen hebben in de lei
ding van hun organisatie-on
derdeel.
Ruim 2.000 ambtenaren in het
gehele land hebben meegewerkt
aan het onderzoek. Bijna een
derde verwacht over drie jaar
niet meer bij het ministerie in
dienst te zijn. Liefst 45 procent
wil sowieso van werk verande
ren.
Groeien
Overigens zijn verreweg de
meeste ambtenaren niet onte
vreden over hun huidige baan.
Dat is dan ook geen reden om
weg te willen. De meesten zeg
gen te willen 'groeien'. De hang
naar een andere baan leeft met
name bij goedbetaalde ambte
naren onder de 40 jaar.
Het ministerie, dat zelf op
dracht heeft gegeven tot het on
derzoek, had verwacht dat de
werkdruk de ambtenaren flink
parten zou spelen, maar dat
blijkt niet uit de enquête. Welis
waar beaamt 6G procent dat de
werkdruk te hoog is en 62 pro
cent vindt het werktempo te pit
tig, maar driekwart vindt het
werk niet al te moeilijk. Boven
dien is de sfeer op de afdeling
(zegt 72 procent) goed.
Een directe samenhang van de
werkdruk met situaties als be
trokkenheid, werkinhoud of be
paalde leidinggeving is er niet.
Het is zelfs zo dat hoe harder
men moet werken, hoe hoger het
cijfer voor het departement uit
valt.
Uiterlijk in november wil de di
rectie Personeel en Organisatie
met een aantal maatregelen op
de proppen komen. Als priori
teiten worden aangemerkt de
mogelijkheden de mobiliteit te
vergroten en verbetering van
het leidinggeven. GPD
getailleerde damesblouse
100% gekamde katoen
in lime, wit en bleu
door Martin de Bruin
ZOETERMEER - De helft van
de 3.500 ambtenaren die onder
het ministerie van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschappen val
len, overweegt te solliciteren
naar een andere baan. Meer dan
eenderde heeft zich vorig jaar
ook daadwerkelijk georiën-
(Advertentie)
De CD-speler, ook voor video
en foto-CD's
Ooit kiest u voor mooist
AXEL
Electro World Van Cadsand
Bang Olufsen Center, Stationsstraat 7.
GOES
Van den Berge Audio Video Bang
Olufsen Center, Gasthuisstraat 2-4.
MIDDELBURG
Expert Kamperman,
Lange Noordstraat 20.
ST. JANSTEEN
Weemaes Electro World, Hoofdstraat 7.
TERNEUZEN
El. Techn. Installatiebureau Verlinde,
Axelsestraat 25.
VUSSINGEN
Audio Video Design Louis Hemelaar,
Spuistraat 82
3 jaar garantie
