Moskou straatarm en steenrijk
PZC
Fatale vrouwen
Heer Bommel en de Pikkinring
varia
4
Russische hoofdstad viert haar 850ste verjaardag
i
standplaats
Boedapest
puzzel
snelheidscontroles
Sk
recept
woensdag 3 september 1997
In 850 jaar tijd is Moskou verschei
dene malen bezet, geplunderd en in
vlammen opgegaan. De stad ontstond
ergens in de twaalfde eeuw; het stich
tingsjaar is vastgesteld op 1147, de
eerste keer dat de plaats in geschreven
documenten opdook. Negen jaar later
bouwde prins Joeri Dolgoroeky mu
ren rond de nederzetting, op ongeveer
dezelfde plek waar nu het Kremlin
staat.
Dankzij de strategische ligging aan de
handelsroutes over land en langs de
rivier groeide de stad, die daardoor
ook een dankbare prooi werd voor
buitenlandse invasiemachten. De
Mongoliërs vernietigden Moskou in
1237, tussen 1368 en 1372 vielen Li
touwers aan en tijdens het bewind van
Ivan de Verschrikkelijke, in 1571, na
men Krim-Tataren de stad in. Het le
ger van Napoleon bezette een vrijwel
verlaten Moskou gedurende vijf we
ken in 1812 een groot deel van de stad
ging in vlammen op.
De straten van Moskou waren in 1905
het toneel van hevige gevechten tij
dens een opstand tegen de tsaar en in
1917 woedde de bolsjewistische revo
lutie. Moskou werd hoofdstad van de
nieuwe Sovjet-Unie.
Een nieuwe buitenlandse invasie
werd op het nippertje voorkomen: het
Duitse leger rukte in 1941 op naar de
rand van de stad voordat het tot de te
rugtocht werd gedwongen door het
sovjetleger. In de nadagen van de Sov
jet-Unie verschenen tot twee keer toe
tanks en legertrucks in de straten van
Moskou.
In augustus 1991 tijdens de mislukte
staatsgreep tegen de laatste sovjet
leider, Miehail Gorbatsjov en in okto
ber 1993 tijdens die tegen president
Boris Jeltsin.
door Dave Carpenter
Toen Natan Sharansky on
langs, na een afwezigheid
van twee decennia, een bezoek
bracht aan de hoofdstad van
Rusland zag hij snel wat de
grootste verandering was die
deze stad in twintig jaar tijd had
doorgemaakt.
Het waren niet de chique win
kels. Het waren niet de proleten
in hun vette auto's. Het waren
ook niet de casino's, of de uit
spiegelruiten opgetrokken kan
toorgebouwen, of de gerestau
reerde kerken. De voormalige
dissident Sharansky, die in de
Sovjet-tijd door de KGB het
land is uitgezet en die triomfan
telijk terugkeerde als Israëlisch
minister van Handel, zag het
verschil in de manier waarop de
Moskovieten zich voortbewe
gen en de manier waarop ze pra
ten.
De 'Sovjet-mens', die zich met
halfgeloken ogen over de Spar
taanse straten spoedde van een
stad die haar ziel diep in zich
verborgen hield - hij is niet
meer. In zijn plaats is een multi
culturele massa gekomen die
van de metropool een krioelen
de bazaar heeft gemaakt, chao
tisch, in alle kleuren van de re
genboog.
Het is een stad van extremen die
een mens gek kan maken. Maar
Moskou kan ook inspireren, kan
buitensporig zijn, opwekkend,
grauw, grof, gecultiveerd, cor
rupt, stinkend rijk. straatarm
en vies. Maar saai kun je het
nooit noemen. „Wanneer je
mensen spreekt, zie je dat het
een andere plek is geworden",
aldus Sharansky. „De mensen
genieten intenser van het leven,
voelen zich veiliger en hebben
meer zelfvertrouwen."
Ondanks de toegenomen en dui
delijk zichtbare armoede in
Moskou voelen de meeste inwo
ners zich trots op hun stad en op
de aanstaande festiviteiten
rond het 850-jarig bestaan, die
hun climax krijgen in het week
einde van 5 tot 7 september. Te
levisiespotjes hebben het over
'de beste stad op aarde'.
Ongrijpbaar
Al kan die soms ongrijpbaar zijn
voor de inwoners, die op de
mondaine Tverskajastraat niet
verder komen dan de etalage
ruiten van de luxueuze boe
tieks. Het gemiddelde maandin
komen ligt op minder dan 500
gulden per maand, en dat in een
stad die begin deze maand met
Hongkong op een gedeelde
tweede plaats prijkte van de
lijst van duurste steden ter we
reld.
Het contrast tussen Moskou en
de rest van het onmetelijke Rus
land is groot. Buiten de stad lijkt
de twintigste eeuw soms nog
niet te zijn aangebroken. De
nieuwe rijkdom van Moskou
gaat steeds meer ten koste van
de provincie. Meer dan 60 pro
cent van de buitenlandse inves
teringen komt in Moskou
terecht. De Moskovieten, die sa
men 6 procent van de Russische
bevolking vormen, halen 23
procent van het nationale inko
men binnen, zo wijzen de cijfers
over 1996 uit.
Gezien de koortsachtige bouw
activiteiten - het geluid van de
klap op de heipaal is zo langza
merhand Moskous lijflied aan
het worden - zal dat gat tussen
hoofdstad en achterland alleen
maar groter worden.
Symbolisch daarvoor is Te-
rechovo, een buitenwijk van de
hoofdstad op ruim tien kilome
tervan het centrum, waar de ar
moedige huizen nog maar net
overeind staan. Het stadsbe
stuur heeft de wijk totaal ver
waarloosd, in zijn zucht naar
modernisering en nieuwe be
bouwing in het meer aantrekke
lijke deel vqn de stad.
De bewoners van Terechovo
maken dagelijks een of meer
wandelingen naar de water
pomp. Stromend water of tele
foonaansluitingen zijn er niet.
Er is al tientallen jaren niets
veranderd of gerenoveerd. „Ons
dorp is verwaarloosd door God
en Loezjkov", zegt de 30-jarige
inwoner Aleksej Joesjenko. Joe
ri Loezjkov is de 60-jarige
burgemeester van Moskou, de
verpersoonlijking van de ver
nieuwingsdrift in de stad.
Die vernieuwing gaat niet zo
zeer aan Terechevo voorbijmis
schien wordt de plaats erdoor
platgewalst. Want projectont
wikkelaars zien in de vervallen
wijk de ideale bouwput voor
'Wonder Park', het Disneyland
van Rusland.
Kathedraal
Enkele kilometers verderop
vormt de herbouw van de monu
mentale kathedraal Christus
Verlosser aan de oever van de ri
vier de Moskwa een magneet
van menselijke energie. Passe
rende automobilisten verrek
ken hun nek om maar iets te
kunnen opvangen van het werk,
dat bijna is voltooid. In iets
meer dan twee jaar tijd is hier
een duplicaat gemaakt van wat
in de negentiende eeuw vier de
cennia werk heeft gekost en wat
in 1937 onder het bewind van
Josef Stalin met de grond gelijk
werd gemaakt. Om plaats te ma
ken voor een megalomaan sov
jetmonument, zo megalomaan
zelfs dat tijdens de planning
bleek dat de grond veel te zacht
was voor een dergelijk bouw
werk. Het gebouw is er nooit ge
komen.
BurgemeesterLoezjkov ziet
persoonlijk toe op de voortgang
van de bouwwerkzaamheden.
De kathedraal is immers het pa
radepaardje van het nieuwe
Moskou. „Waarom is dat ge
deelte nog niet af?", blaft de
burgemeester dan naar een
voorman. „Goed werk", krijgt
een ander van hem te horen. AP
Zeeland: Zonnige perioden
Het wordt vandaag de beste dag van Door: Margot Ribben
de week. Het blijft droog en de zon
laat zich van zijn beste kant zien. Daardoor kan het kwik flink opia
pen. Vanmiddag wordt het op veel plaatsen 21 a 22 graden. Van
ochtend stelt de wind weinig voor. Vanmiddag steekt er een maft
zuidelijke wind op, kracht 4 en op zee later een vrij krachtige winc
kracht 5. Vanavond en in de eerste helft van de nacht blijft het
droog. Geleidelijk aan neemt de bewolking vanuit het westen toe
door de nadering van een storing vanuit het westen. De tempera
tuur daalt tot 14 graden en tot 16 graden vlak aan zee. De storing
een begrenzing met koelere en onstabiele lucht op de Oceaan en
trekt in de loop van de dag over onze omgeving met bewolking
waaruit het af en toe kan regenen. Er is een kleine kans op onwee
In de regen is het slechts 16 a 17 graden, 's Middags en 's avonds
klaart het vanuit het westen wat op. Met wat zon en een matige tc
vrij krachtige, naar west draaiende wind wordt het nog even 19
20 graden. Vrijdag tot en met
zondag wordt er vanuit het
westen frisse, tamelijk onsta
biele lucht aangevoerd.
's Nachts kan er een enkele
regen-of onweersbui vallen.
Het koelt af tot een graad of
14. Overdag ontstaan er sta
pelwolken die landinwaarts
plaatselijk tot een regen- of
onweersbui zullen uitgroei
en. Vlak aan zee is het meest
droog metflink wat zon. On
danks de aanvoer van frisse
lucht door een matige tot vrij
krachtige westelijke wind
wordt het dankzij de septem-
berzon op veel plaatsen 19
graden.
Zonnige perioden
|u ft
222°'~
M^mumtemparatuur voor vandaag
Minimumtemperatuur voor de komende nacht .'-spg.
Vooruitzichten
weer
donderdag
vrijdag
XX
zaterdag
zondag
max.
20°
18°
18°
18°
min.
15°
13°
13°
14°
wind
ZW 4
WZW 4
WZW 4
W 4
Zon
op 7.02
onder 20.2:
Maan
op 9.19
onder21.1:
Nautisch bericht
Zuidenwind, toenemend tot 4 Beaufort, later tot 5 Beaufort. Het
zicht is goed. De zeewatertemperatuur bedraagt 21 graden. Er is
geen kans op onweer, in de ochtend komen plaatselijk dichte mis
banken voor.
door Hans Gertsen
Na ruim twee jaar in deze
contreien valt het mij
niet meer dagelijks op. Alles
went immers. Maar als ik
vrienden of kennissen uit
Nederland op bezoek krijg,
maken die er geheid vroeg of
laat een opmerking over. Zo
iets als: „Tsjee, wat zijn de
Hongaarse vrouwen mooi."
En in negen van de tien ge
vallen wordt die opmerking
gevolgd door een zin als: „En
wat lopen ze er gewaagd bij."
Al naar gelang het karakter,
de opvoeding, de geaardheid
en, mits van toepassing, de
religieuze gezindheid van de
gast in kwestie, klinkt in die
laatste opmerking bewonde
ring, afgunst ('Jij hebt toch
maar mooi mazzel!') of af
keuring ('Zonde!dooi;
Mijn gasten komen vaak op
de proppen met dit soort ob
servaties nadat ze een terras
je gepikt te hebben aan de
Vaci Utca, de duurste win
kelstraat van Boedapest. Wie
daar op mooie zomerdagen
een poosje verwijlt, ziet in de
regel inderdaad heel veel
zeer schaars gekleed vrou
welijk schoon aan zijn oog
voorbij trekken.
Straat van zonde
De eerste indruk van veel van
mijn gasten behoeft enige re
lativering. De Vaci Utca is
niet voor niets door de plaat
selijke Engelstalige pers .al
omgedoopt tot 'Vice Utca'
('Straat van de Zonde'). Een
substantieel deel van de zeer
uitdagend geklede, fraaie
jongedames flaneert daar
namelijk beroepshalve.
Overdag werken de dames
nog redelijk discreet. Wie
zich gevoelig toont voor de
zwoele, veelbelovende blik
ken van het vrouwelijk
schoon, loopt het risico mee
getroond te worden naar een
louche horeca-gelegenheid
in de omgeving. Menige hit
sige toerist of zakenman ont
dekt daar naverloop van eni
ge tijd pijnlijk dat hij niet,
zoals hij wellicht dacht, de
jager is, maar de prooi. De
kosten van dit soort 'sponta
ne' ontmoetingen, kunnen
oplopen tot vele honderden
of zelfs duizenden guldens
omdat de zo willig lijkende
dames in werkelijkheid dooi
de wol geverfde animeer-
meisjes zijn.
Business?
Na het vallen van de duister
nis maken de animeermeisjes
plaats voor een minder ge
vaarlijke soort collega's. Tot
diep in de nacht is de Vaci Ut
ca het werkterrein van tien
tallen prostituees. Hoewel
ook die doorgaans niet veel
omtrent hun fysieke kwali
teiten te raden over laten,
strijden ze tenminste met
open vizier. Wie reageert op
een schalks toegeworpen
glimlach, krijgt onmiddellijk
'Business'? toegefluisterd en
weet hoe laat het is.
Om een nu dreigende overge-
neralisatie te voorkomen:
Het gros van de uitdagend
geklede dames in de Vaci Ut
ca is noch in de bloeiende
Boedapester seksindustrie,
noch in het animeerwezen
actief. „Veel Hongaarse
vrouwen laten nu eenmaal
graag zien dat ze mooi zijn",
zo meende een zeer mooie,
maar smaakvol geklede
Hongaarse vrouw onlangs
toen het onderwerp tijdens
een feestje ter sprake kwam.
Een kennis die ooit sociolo
gie gestudeerd heeft, wist het
fenomeen wetenschappelijk
te duiden. Volgens hem
herkennen Oost-Europese
vrouwen in het algemeen - en
Hongaarse vrouwen in het
bijzonder - zich in het geheel
niet in de onder hun West-
Europese seksegenoten ge
koesterde opvatting dat een
vrouw geen lustobject is en
ook niet als zodanig behan
deld wil worden. De diverse
feministische golven die
West-Europa de afgelopen
decennia hebben overspoeld,
zouden aan het voormalige
Oostblok geheel voorbij zijn
gegaan.
Daar ik persoonlijk in het ge
heel niet sociologisch onder
legd ben, durf ik die verkla
ring niet in twij fel te trekken.
Wat ik wel weet, is dat ik af en
toe, als ik weer eens een
schoonheid in zo'n nietig
stukje textiel ontwaar, in ge
dachten de standaardvraag
van mijn Hongaarse kaas
boer herhaal: „Lehet egy kic-
sit tobb?" - „Mag het ietsje
jneer zijn?" GPD
Waterstanden
Toonder Studio's
In korte tijd was de zitkamer van kostbaarheden bevrijd en heer 01-
lie stond een beetje vereenzaamd bij de laatste kist juwelen.
„Tot zover", sprak de ambtenaar Dorknoper binnentredend. „Vol
gens een ruwe en voorlopige becijfering zijn de vorderingen veref
fend. Natuurlijk volgt er nog een nauwkeurige aanslag. Maar ik
meen, dat alles in grote trekken geregeld is."
„En deze kist dan?", vroeg heer Bommel.
„Kom, kom", hernam de beambte schertsend, „die is toch uw eigen
dom? Het is niet de bedoeling van de overheid om de burgerij het le
ven onmogelijk te maken, waarde heer! Ieder het zijne, is ons mot
to."
Heer Ollie wilde uitdrukking geven aan zijn verrassing, doch nu
trad Bulle Bas met een grimmig gelaat de kamer in.
„Goede middag, commissaris", zei de heer Dorknoper opgewekt.
„Aardig, dat u komt. Maar we hebben de zaak allerprettigst kunnen
regelen, zonder politiehulp."
Cryptogram
Horizontaal: 1Met goed fatsoen betaald (6); 4. Bestuurscollege? (8); 6. Staat niet goed op z'n
kop (3); 7. Scharrel zonder beperkingen(3); 9. Betrekking met bijpassende kleding (7); 11Hon
gerig dier (5).
Verticaal: 1Voorspel(baar) (4); 2. Persoonlijk blad (5); 3. Noten die de vorst aanspreken (4); 5.
Redelijkvan karakter (p); 6. Muziekom in deetalagete zetten (3); 8. Beest waargeen leven inzit
(4); 10. Die vrouw is een moeder van niets (3).
Oplossing dinsdag
De woorden op de eerste en
derde verticale regel zijn:
PASPOORT en KOKSMAAT.
Het sleutelwoord luidt:
BRANDPIKET.
pekinees
adorabel
sikkepit
pos i t i ef
opmerken
onaardig
raadhuis
tatoeage
WOENSDAG
3 SEPTEMBER
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Zierikzee
Wemeldinge
Philipsdam West
DONDERDAG
4 SEPTEMBER
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Zierikzee
Wemeldinge
Philipsdam West
Hoog water
uur cm uur cm
03.49 239 16.06 236
04.07 263 16.25 261
05.09 30617.26 301
03.50 182 16.00 176
05.30 17317.40 170
05.30 197 17.40 193
05.50 18418.05 178
Hoog water
uur cm
04.19 242
04.37 267
05.36 310
04.20 185
06.00 175
06.00 199
06.20 185
uur cm
16.36 239
16.52 265
17.53 306
16.35 178
18.10 172
18.10 195
18.35 180
Laag water
uur cm uur c
09.58 175 22.25 2.
10.25 184 22.53 2i
11.28 206 23.57
09.50 120 22.15 U
11.10 11823.35 1i
11.15 134 23.40 11
11.15 128 23.35 1!
Laag water
uur cm uur c
10.30 178 23.00 1!
10.58 188 23.25 21
12.02 210
10.30 122 22.50 1<
11.45 121 -----
11.50 137 -----
11.50 132 -----
„Mogelijk", gromde de politiechef. „Maar ik heb hier nog een paar
verbaaltjes."
„Daar wil ik mij niet in mengen", verklaarde de ambtenaar eerste
klasse.
„Het recht moet zijn loop hebben. Dag heren!"
Met deze woorden verliet hij het vertrek en de commissaris trad
dreigend naar voren.
„Nu ik", zei hij somber. „Je dacht toch niet, dat je de politie straffe
loos voor aap kunt zetten, Bommel?"
„O nee", zei heer Ollie. „Wacht even!" Hij deed haastig een greep in
de kist en hing de ander enige gouden kettingen met juwelen om de
hals.
„Voor de politie!", verklaarde hij. „Voor het fonds, bedoel ik. Ik be
doel eh... voor behoeftige ambtenaren in politiedienst, als u be
grijpt, wat ik bedoel."
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
lichte sneeuw
matige sneeuw
eje- eje- zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
Europa: Europa nat
Janny van der Lee
De politje kondigt voor vandaag de volgende snelheidscontroles aan:
A2-tussen Amsterdam - Utrecht - Den Bosch vice versa A9-tussen Alkmaar - Diemen vice versa
AIO-ringweg Amsterdam N201 -tussen Uithoorn - Aalsmeer A73-Cuyk A4-Haarlemmermeer
(wegwerkzaamheden) A6-Noordoostpolder
Gehakt met
ananasstukjes
Het eiland Hawaï wordt niet alleen vaak geas
socieerd met ananas, tegenwoordig komt het
merendeel er ook vandaan. Toch is de ananas
waarschijnlijk pas in de 18e eeuw van Tahiti naar
Hawaï overgebracht. Columbus trof als eerste
Europeaan (in 1493) de ananas aan in Guadelou
pe.
2 eetlepels ananasstukjes (vers of blikje ananas
op eigen sap; niet op siroop)
1 sjalotje
500 gram gehakt (half om half of kalfsgehakt)
peper, zout, nootmuskaat
1 ei
3 beschuiten
1 theelepel sambal
Ananasstukjes klein snijden. Sjalotje pellen en
fijn snipperen. Gehakt aanmaken met peper,
zout, nootmuskaat, ei en fijngewreven beschui
ten. Sjalotsnippers, ananasstukjes en sambal er
door mengen en hiervan 4 dikke schijven vor
men.
Gehakt in boter bruin en gaar bakken in ongeveer
15-20 minuten.
Wie van pittig houdt kan eventueel wat extra
sambal aan het gehakt toevoegen. Gebruikt U
een blikje anansstukjes, gebruik het vocht hier
van dan eventueel om een 'sausje' voor bij het ge
hakt van te maken. Schenk het merendeel van de
braadboter weg en blus de pan met het vocht,
roer de aanbaksels los, voeg eventueel wat extra
water toe en breng op smaak met enkele drup
pels tabasco. Bind licht met aardappelmeel of al-
lesbinder.
;;o27(H^ a. sW 0|
O
H
o
VERWACHTING VOOR WOENSDAGMIDDAG 3 SEPltMBhR ISfl
Er wordt vandaag veel regen verwacht op de Britse eilanden, als
een actief laagje zich van de Atlantische oceaan naar Schotland
beweegt. Hierbij waait een krachtige westelijke tot zuidwestelijke
wind. Een andere storing zorgt in Scandinavië voor regen en on
weer. Vooral Zweden krijgt hiervan veel te pakken, terwijl het in
Finland overwegend droog is. In de Benelux, evenals in Noord-'
Duitsland en Noord-Frankrijk, is het droog met een wisselende bf
wolking, terwijl in Zuid-Frankrijk de zon overheerst. Alleen in het
noordwesten van Frankrijk is het zwaar bewolkt met wat lichte re
gen. Op het Iberisch schiereiland is het zonnig, en in het zuiden
wordt zelfs de 30 graden nog overschreden. In de Alpenlanden
wisselt de zon af met stapelwolken, en vooral in het westen van
Oostenrijk kan een enkele onweersbui vallen, evenals in het zui
den van Duitsland. In Italië is het echter droog met zonnige perio
den. Op de noordelijke Balkan overheerst de bewolking, maar in
het zuiden, in Griekenland, is het vrij zonnig. Ook in Roemenië is*
een afwisseling van zon en bewolking, maar in Oekraïe en het zui
den van Rusland is het weer overwegend bewolkt. In Zuid-Turkije
schijnt de zon volop, maar in het noorden vallen enkele buien. In
het zuidelijke Middellandse zeegebied is het meestal zonnig.
De nieuwe kathedraal Christus de Verlosser aan de Moskwa is klaar om in gebruik genomen te worden.
foto Sergei Karpukhin/AP
