Het is hier nog zeer leefbaar
PZC
V oorlichtingsfilm
over veilig verkeer
Tachtigjarige beschrijft
historie Hervormde Kerk
Oostkapelle in
de ban van het
torenspektakel
Gemeente levert geen sokkel
voor monument Stop Borsele
zeeland
12
Hoofd justitie mr. J.M. Huijgen aan vooravond van afscheid
weekenddiensten
vrijdag 22 augustus 1997
door Jacques Cats
MIDDELBURG- „Vergeleken
met de Randstad is het hier nog
zeer leefbaar." Mr. J.M. (Jan)
Huijgen kan het weten. Hij is,
tot eind deze maand, hoofdof
ficier van justitie bij het arron
dissementsparket in Middel
burg, eerste man van de
aanklagers, die personen voor
de rechter dagen omdat ze
strafrechterlijk over de schreef
zijn gegaan. Hoe het te bereke
nen valt is hem ook een raadsel,
maar het doet de hoofdofficier
deugd dat inwoners van deze
provincie zich twintig procent
veiliger voelen dan in de rest
van het land.
Politie en justitie werken er
volgens Huijgen hard aan om
dat zo te houden en het liefst
nog verder te verbeteren. Na
dat de productie bij het opspo
ringsapparaat in de rommelige
tijd van de reorganisatie bij de
politie dramatisch was inge
zakt kan thans worden vastge
steld, dat het streven in 1997
naar vijf procent meer mis-
drijf-processen verbaal ten op
zichte van het peiljaar 1995 al
ruimschoots is overstegen ter
wijl het jaar nog lang niet om is.
Het aantal inbraken in wonin
gen neemt af. „Nog beter",
vindt de scheidende hoofdoffi
cier. „Beter minder inbraken
dan minder inbrekers ge
snapt."
Op de grens
Jan Huijgen (60) stopt op vrij
dag 29 augustus officieel met
zijn loopbaan bij de staande
magistratuur. „Dertien jaar in
Middelburg is veel. op de grens
van teveel", zegt hij er zelf van.
In Breda wacht hem de taak
van rechter-plaatsvervanger.
Speciaal voor de gelegenheid
van het afscheid wordt er een
soort mini-symposium gehou
den over de toekomst van het
Openbaar Ministerie. Huijgen
heeft best punten van kritiek
op de reorganisatie van het
Openbaar Ministerie. „Maar ik
vind het ontzettend ongeluk
kig om uitgerekend bij je af
scheid te gaan roepen hoe het
nu eigenlijk wel had gemoeten.
Dan had je daar eerder mee
moeten komen."
Het grote goed van de reorga
Mr. Jan Huijgen: „Beter minder inbraken dan minder inbrekers gesnapt."
nisatie is volgens de hoofdoffi
cier dat er in materieel opzicht
veel meer middelen zijn geko
men. „We kunnen nu kopen
wat we willen. Het is nog niet
zo lang geleden dat je een half
personeelslid moest inleveren
als je een extra tekstverwerker
wilde hebben."
De voorman van het parket
had al eerder opgemerkt dat de
reorganisatie heeft geleid tot
een sterkere bewustwording
van taak en opdracht „en van
de noodzaak om geen fouten in
ons werk te maken."
Wie met justitie in aanraking
komt wordt de laatste jaren
veel sti'enger aangepakt. Ver
geleken met het tijdstip van
zijn komst naar Middelburg en
de actuele situatie heeft Huij
gen het aantal inbewaringstel
lingen opmerkelijk zien stij
gen. Het zijn er nu vier keer
zoveel. „Toen ik hier kwam
ging een recidiverende winkel
dief niet in voorlopige hechte
nis. Nu wordt die vastgezet."
Verharding
Het is ook in Zeeland goed
merkbaar dat er sprake is van
een verharding van het straf
klimaat. Er vallen zwaardere
eisen, er volgen hogere straf
4
fen. Dat komt volgens de
hoofdoffcier ook omdat er naar
verhouding veel grotere zaken
in Middelburg worden aange
bracht. met name in de drugs-
sfeer. Daarbij zijn niet zozeer
autochtone Zeeuwen de ver
dachten, maar betreft het veel
al mensen van elders die hier
hun zaakjes komen drijven,
„omdat de kust langs de Wes-
terschelde zo gigantisch groot
is dat je overal met je rommel
aan land kunt komen."
In zijn Middelburgse tijd heeft
Huijgen bepaalde typen mis
drijven zoals pornografieza
ken, uit beeld zien verdwijnen.
foto Lex de Meester
Aan de andere kant viel een
sterke opkomst te signaleren
van incestkwesties. „Moeilijke
zaken", vindt de hoofdofficier.
„Je weet nooit wie de waarheid
spreekt." Dat het percentage
vrijspraken hoog is schrijft hij
toe aan de omstandigheid dat
het bijna altijd één-één situa
ties betreft.
Met vaste regelmaat wordt
men op de strafzittingen ge
confronteerd met misdrijfza
ken, die voortkomen uit versla
vingsproblemen. Huijgen:
„Daar hebben we strafrechte
lijk gewoon geen genezend
antwoord op. We kunnen na
tuurlijk wel naar de buiten
wacht demonstreren, dat wij
het niet pikken. Ga maar eens
een tijd zitten. Maar zelden
komt men daar boetvaardig en
berouwvol uit tevoorschijn.
Het blijven lapmiddelen."
Hak- en breekwerk
Bezorgd is de hoofdofficier
over de omstandigheid dat het
arrondissementsparket in
Middelburg over zo weinig
blijvers kan beschikken. Op
bouw van specialismen wordt
moeilijk omdat jonge officie
ren, na gedurende vier of vijf
jaar het 'hak- en breekwerk' te
hebben gedaan, hun grote ge
luk in de Randstad zoeken,
„omdat daar elke dag een
moord gepleegd wordt en er ze
ven smerige verkrachtingen
plaats vinden."
Met voldoening maakt Huijgen
gewag van de goede verhou
dingen die met de zuiderburen
zijn opgebouwd. Dat komt tot
uiting in rechtshulp aan elkaar
en in dienstverleningen over en
weer op het gebied van huis
zoekingen en verhoren. De
wens bestaat om de samenwer
king verder uit te bouwen door
problemen die aan beide zijden
van de grens aan de orde zijn,
gezamenlijk aan te pakken.
Respect
Als de scheidende hoofdoffi
cier nog iets positiefs over 'de
clientèle' zou moeten zeggen is
het wel dat de voor het hekje
gedaagde personen de functie
en de persoon van de openbare
aanklager perfect hebben we
ten te scheiden. „Terwijl je op
de zitting toch de meest onaan
gename dingen tegen de men
sen zegt en een eis van een jaar
gevangenisstraf niet bepaald
tot de uitzonderingen behoort.
Het zou een koud kunstje zijn
om nog even bij Huijgen thuis
verhaal te halen en 's avonds
laat de ruiten er uit te gooien.
Ik heb het als positief ervaren
dat er toch respect is naar de
andere kant. Dat maakt het
mogelijk dat je je werk kunt
blijven doen. Als de druk op de
privékant te groot is, wordt je
óf ontzettend verbitterd en kun
je je werk niet goed doen. Of je
wordt bang en dan gaat het ook
niet."
23 en 24 augustus 1997
CENTRAAL ALARMNUMMER
112
Huisartsen:
Zierikzee, vrij. 18.00-ma. 08.00 uur:
C. H. G. Daniëls, Kievitstraat 2, Zie-
rikzee, tel.(0111)413410.
Spreekuur van 11.00-11.30 uur.
Schouwen-Westhoek en Brouwer
shaven, vrij. 18.00-ma. 08.00 uur:
G. van Beek-Verbeek en P. Keulers,
Burghseweg 54, Haamstede, tel.
(0111)651861
J. L. Flach en S. W. H. M. Simons, J.
van Renesseweg 6, Renesse,-tel.
(0111)461280.
L. A. M. Bruel en J. J. Roth, Markt 32,
Brouwershaven, tel. (0111) 691280.
Renesse/Ellemeet; J.L. Flach en
S.W.H.M. Simons, tel. (0111)
461280;
Burgh-Haamstede: G. van Beek-
Verbeek en J.Ph.P. Stenger,
tel.(0111) 651861; Brouwershaven-
/Scharendijke: L.A.M. Bruel en J.J.
Roth, zat. Markt, 32, Brouwersha
ven, zon. Dijkstraat 32, Scharendij-
ke.tel. (0111) 691280, spoednr
652204.
Spreekuur van 11.30-12.00 uur en
van 16.30-17.00 uur.
Bruinisse, Nieuwerkerk en Ooster-
land, vrij. 18.00-ma. 08.00 uur:
A. Dorrestein, Dorpsweg 5, Bruinis
se, tel.(0111)452120.
Tandartsen:
H. A. Boom- de Keizer, Westerban-
weg 14, Burgh-Haamstede, (01111
653103.
Spreekuur 16.30-17.30 uur.
Apotheken:
Apotheek "Zierikzee", Dam 18, tel.
(0111) 412906, geopend za. van
09.00-12.30 uur en van 16.30 -17.30
uur. Zo. van 12.00-12.30 uur en
18.00-18.30 uur.
Wijkverpleging:
Schouwen-Duiveland: Tel. (01131
251177.
Dierenartsen:
(vanaf zat. 09.00 uur): F. Schipper,
Zierikzee, tel.(0111)412180.
door Piet Pijpelink
OOSTBURG - De Oude Rijks
weg tussen Oostburg en
Schoondijke, gedeeltelijk afge
sloten na de aanleg van de ro
tonde bij Oostburg, was gister
middag het tafereel van ernstige
verkeersongevallen. De in scene
gezette verkeerssituaties wer
den op videofilm vastgelegd in
het kader van Duurzaam Veilig
West-Zeeuws-Vlaanderen.
Remproeven met vracht- en
personenauto's, onder meer op
een nat wegdek, toonden aan
dat hard remmen gevaarlijke si
tuaties oplevert.
Met het project Duurzaam Vei
lig wordt op twee manieren ge
werkt aan de verbetering van de
verkeersveiligheid. Naast aan
passing van cle wegen krijgt ook
het gedrag van de weggebruiker
veel aandacht. Advies- en On
derzoeksgroep Beke uit Middel
burg maakt voor tien risico
groepen informatiepakketten
waarmee het gedrag kan wor
den beïnvloed. Zo zijn er onder
meer voor de fietsende school
jeugd en de jonge bromfietsei's
en automobilisten modules ge
schreven. Videofilms vormen
een belangrijk onderdeel van
het begeleidende materiaal.
Opblaaspoppen ondervonden
gisteren de gevaren in het ver
keer tijdens de remproeven met
personen- en vrachtauto's. Voor
de schrijfster van de module
'Jonge Automobilist', Mirjam
de Jong, waren de beeldopna
mes geslaagd. „Het laten inzien
wat het remtraject inhoudt en
hoe lang het duurt voor een auto
stilstaat is erg zinvol."
Leerzaam
Vrachtwagenchauffeur Adrie
Versluijs die meewerkte aan de
filmopnames toonde zich ver
heugd over het initiatief: „Vooi
beroepschauffeurs zijn dit soor
ten beelden ook leerzaam. An
derzijds ervaren automobilisten
hopelij k dat er voor ons in nood
situaties maar weinig ruimte
overblijft."
De voorlichtingsvideo zal bin
nenkort als hulpmiddel bij de
pakketten worden ingezet op
scholen voor de fietsende
schooljeugd. Ook jonge brom
fietsers en automobilisten in
West-Zeeuws-Vlaanderen wor-
den benaderd.
Volgende week vindt hiervoor
overleg plaats met de Wes-
Zeeuws-Vlaamse rijschoolhok
ders.
De actievoerders van Stop Borssele zetten hun vraag om een bijdrage van de gemeente gisteren
extra kracht bij. foto Willem Mie ras
door Richard Hoving
HEINKENSZAND - De ac
tiegroep Stop Borssele heeft
gisteren op ludieke wijze be
zwaar gemaakt tegen de af
wijzing van de gemeente Bor
sele om mee te helpen aan de
oprichting van een monument
dat de sluiting van de kern
centrale moet symboliseren.
Tijdens een hoorzitting in het
gemeentehuis in Heinkens-
zand zetten drie leden van de
groep, gekleed in witte over
alls en behangen met sleutels,
hun ongenoegen uiteen.1
Stop Borssele verzamelt i n het
hele land sleutels. Hiervan
wordt een kunstwerk ge
maakt dat op de dijk langs de
Westerschelde tegenover de
ingang van.de centrale moet
verrijzen. De oude sleutels
symboliseren niet alleen de
sluiting van de kerncentrale,
maar ook de sleutelpositie die
Stop Borssele heeft gespeeld
in de protesten tegen de op
wekking van kernenergie. De
gemeente Borsele is gevraagd
om een sokkel te leveren voor
het monument.
Het verzoek werd afgewezen.
De verantwoordelijkheid
voor het feit dat de centrale in
Borssele staat ligt niet bij de
gemeente maar bij het rijk, zo
luidde het verweer.
Actievoerder Els Verhage be
toogde dat de gemeente zich
hypocriet opstelt. „Borsele is
nooit te beroerd om alle ver
meende voordelen van de aan
wezigheid van de centrale pu
bliekelijk op haar conto te
schrijvenBovendien, zo ver
volgde Verhage haar verhaal,
zullen de kerncentrale en het
daarbij behorende radioac
tieve afval door hun stralende
aanwezigheid nog tot in de
verre toekomst aan de Borsel-
se bijdrage aan het atoomtijd
perk herinneren. „Daar
willen wij letterlijk iets tegen
over stellen."
Burgemeester J. L. M. Man-
dos, lid van de commissie die
het bezwaar aanhoorde,
noemde de kritiek van Stop
Borssele onterecht. „De ge
meente neemt een neutrale
positie in als het om kernener
gie gaat. Wij zijn niet voor,
maar ook niet tegen." Verhage
toonde zich niet overtuigd.
Volgens haar heeft de gemeen
teraad van Borsele zich in het
verleden duidelijk voorstan
der getoond van het open blij
ven van de kerncentrale.
Trots
Verhage had na afloop van de
hoorzitting weinig hoop dat
het college van burgemeester
en wethouders alsnog op zijn
besluit terug zal komen. De
actievoerder van het eerste
uur betreurt de halsstarrige
houding van de gemeente.
„Stop Borssele is een maat
schappelijke beweging die
heeft bijgedragen aan de me-
nings- en besluitvorming
rond kernenergie. Borsele
mag trots zijn op zo'n actieve
betrokkenheid en zou ons ini
tiatief dan ook moeten waar
deren, respecteren en honore-
door Marco van Barneveld
SCHORE - Aan de keukenmuur
bij Jeanne Coppoolse-Baars in
Schore hangt een levensgrote
lijst met tientallen namen van
predikanten. Een soort 'check
list' waar zij dag in dag uit mee
wordt geconfronteerd. Een
checklist voor het boek waar zij
al jaren aan "werkt en dat zal
gaan over de geschiedenis van
de Hervormde Kerk Schore en
Vlake. „Ik houd niet van fouten
en die mogen in het boek ook ze
ker niet voorkomen", verklaart
de tachtigjarige. „Vandaar die
lijst aan de muur."
Drie jaar leeswerk heeft ze er in
middels op zitten. Uren en uren
in stoffige archieven. Oude no
tulen bestuderend, oude nota's
interpreterend, oud schrift ver
talend. Nu, medio 1997, zit het
leeswerk er op en kan het schrij
ven beginnen. Vóór de kerst, zo
schat ze zelf in, moet het boek
gereed zijn. Coppoolse-Baars
heeft het boek verdeeld in vier
hoofdmoten: vooraleerst de lijst
met tientallen predikanten (on
derbroken door een aantal 'her
derloze' tijdperken), dan de on
derdelen 'orgels', 'kerkbouw' en
'verenigingsleven
Het begint allemaal in 161.9, met
de eerste kerkeraadsvergade-
ring van de Hervormde Kerk
Schore en Vlake. J. Dambrinus,
zo leert het boek, was de eerste
predikant. Na hem zouden er
nog tientallen volgen, maar op
vallend is dat in Schore nogal
wat 'predikantloze' perioden
zijn voorgekomen. Volgens de
auteur kwam dat veelal door
geldgebrek. „Het is hier natuur
lijk een heel kleine gemeente."
Spraakmakend
Een van de meer spraakmaken
de dominees was volgens de
tachtigjarige de predikant Van
Buitendijke, die van 1702 tot
1712 te Schore in dienst was.
„Indien die man nu had geleefd
hadden we hem waarschijnlijk
heel goed gevonden. Hij had zijn
eigen meningen, zeg maar. Toen
kon dat niet, maar ikzelf mag
dat wel."
In de loop der eeuwen is de kerk,
zo zal ook in het boek te lezen
zijn, een aantal malen her
bouwd. In 1814 gebeurde dat
bijvoorbeeld onder het mom dat
er te weinig plaats zou zijn. De
auteur van het boek heeft daar
echter haar bedenkingen over.
„Ik denk dat ze de kerk. gewoon
niet modem genoeg vonden.
Eeuwig zonde, lijkt mij. Er
kwam destijds dan ook een aan
tal protesten." Ook na de oorlog
moest de kerk worden her
bouwd, doordat bommen het
gebouw hadden getroffen.
Ook de orgels nemen in het boek
- uiteraard - een belangrijke
plaats in. Inmiddels zou men in
Schore met het derde orgel bezig
zijn, terwijl er eeuwen geleden
van zo'n voorziening nog geen
sprake was. „Toen deed men het
nog met voorlezers annex voor
zangers, veelal hoofden der
scholen."
Bij het spitten in de archieven is
de auteur overigens niet snel te
vreden. Bij enige twijfel wordt
de zaak grondig onderzocht.
Bijvoorbeeld toen ze in oude no
tulen tegenkwam dat een domi
nee naar Indië zou zijn gegaan
en een dorpeling opmerkte dat
dat niet klopte. Na intensief na
vragen kwam de aap uit de
mouw. De man bleek ooit te zijn
gekeurd om als legerpredikant
naar Indië te gaan. „Maar hij
werd afgekeurd. Dat ging dus
niet door."
Klaarblijkelijk was er een foutje
in de kerkelijke notulen geslo
pen, waar immers in stond dat
de man wel degelijk was ver
trokken. Beter een foutje in die
notulen echter, dan helemaal
geen notulen. Dat laatste is bij
genoemde Van Buitendijk een
lastige zaak. Want van deze iet
wat tegendraadse dominee zijn
opmerkelijk wéinig kerkelijke
aantekeningen te vinden. Ver
donkeremaand door de kerke-
raad, vermoedt de geschied-
schrijfster.
Jeanne Coppoolse-Baars voor de Hervormde Kerk, waarover ze na drie jaar historisch onderzoek een
boek schrijft. foto Willem Mieras
In een glijvlucht daalde een abstracte vorm van de toren van
Oostkapelle naar beneden. Een vleugel bleef ingeklapt.
foto Lex de Meester.
door Edith Ramakers
OOSTKAPELLE - De toren
spits van Oostkapelle lichtte
gisteravond al vanaf ruime
afstand rood op tegen de
duisternis. Om klokslag half
tien stuurde een aardman een
beest omhoog dat nog het
meeste weg had van een rups.
Traag kroop het grote beest
omhoog, onder onheilspel
lend tromgeroffel. Twee pop
penspelers keken over de
rand van de toren en wacht
ten zijn komst af. Een fanta
sierijk schouwspél was be
gonnen.
Werd de toren belaagd door
een vreemdsoortig wezen, of
was het een gulle gift van de
aardman? De rups in al zijn
segmenten bereikte de spits
en werd direct overmeesterd.
Na enige tijd kwam in een
glijvlucht een gevleugelte
langzaam naar beneden. Het
leek op een gemankeerde
vlinder, die door de wind zijn
zilveren vleugels niet volle
dig uit kon slaan. Maar dat
deerde niemand. Het spekta
kel boeide de vele toeschou
wers.
Door lichtspots leek het alsof
de toren in brand stond, ter
wijl de muziek van Petra
Kwekkeboom de verande
ringen van het schouwspel
inleidde. Want op hoge tonen
van een blokfluit daalden de
vleugels en kwamen precies
voor de voeten van de aard
man Jos van de Broeke op de
grond. „Niet goed",
schreeuwde hij, naar de pop
penspelers Michel Verduin en
Emiel de Jager. Hij ver
scheurde het bosje stroo dat
onderaan het beest hing en
Hep boos weg. „Wat wil je. Ik
stuur zo'n mooie rups om
hoog en dit handje stroo krijg
ik terug. Ik had op een le
vensvervulling gehoopt. Of
zou ik te veel venvachten",
speelde hij. Het theaterstuk
eindigde met een snelle afda
ling van Michel Verduin, die
geen hoogte vreesde.
Tevreden
Het gezelschap uit Oostka
pelle was tevreden over het
optreden, al erkende Van de
Broeke dat het gevleugelte
wel een een erg abstracte
vorm had gekregen. „We
hebben er plezier in om aan
een spektakel te werken Als
je dan ziet dat er zoveel men
sen van onze show genieten,
dan hebben we ons doel be
reikt Bij de oefening kwam
de vlinder wel iets beter naar
beneden. Maar da.
we niet mee. Er gel
minste wat in Oost'
