Het is hier nog zeer leefbaar
PZC
Tachtigjarige beschrijft
historie Hervormde Kerk
Oostkapelle in ban
van torenspektakel
Gemeente levert geen sokkel
voor monument Stop Borssele
zeeland vrijdag 22 augustus 1997 b 12
weekenddiensten
Zonwering Teba Nationaal
In een glijvlucht daalde een abstracte vorm van de toren van Oost
kapelle naar beneden. Een vleugel bleef ingeklapt.
foto Lex de Meeste
door Edith Ramakers
OOSTKAPELLE - De toren
spits van Oostkapelle lichtte
gisteravond al vanaf ruime af
stand rood op tegen de duister
nis. Om klokslag half tien stuur
de een aardman een beest
omhoog dat nog het meeste weg
had van een rups. Traag kroop
het grote beest omhoog, onder
onheilspellend tromgeroffel.
Twee poppenspelers keken over
de rand van de toren en wacht
ten zijn komst af. Een fantasie
rijk schouwspel was begonnen.
Werd de toren belaagd door een
vreemdsoortig wezen, of was
het een gulle gift van de aard
man? De rups in al zijn segmen
ten bereikte de spits en werd di
rect overmeesterd. Na enige tijd
kwam in een glijvlucht een ge-
vleugelte langzaam naar bene
den. Het leek op een gemankeer
de vlinder, die door de wind zijn
zilveren vleugels niet volledig
uit kon slaan. Maar dat deerde
niemand.
Het spektakel boeide de vele
toeschouwers.
Door lichtspots leek het alsof de
toren in brand stond, terwijl de
muziek van Petra Kwekkeboom
de veranderingen van het
schouwspel inleidde. Want op
hoge tonen van een blokflu
daalden de vleugels en kwame
precies voor de voeten van
aardman Jos van de Broeke o
de grond. ,,Niet goed
schreeuwde hij, naar de pop
penspelers Michel Verduin
Emiel de Jager. Hij verscheurd
het bosje stroo dat onderaan ht
beest hing en liep boos wei
,,Wat wil je. Ik stuur zo'n moo:
rups omhoog en dit handje stro
krijg ik terug. Ik had op een l(
vensvervulling gehoopt. Of
ik te veel verwachten", speelc
hij.
Het theaterstuk eindigde in
een snelle afdaling van Mich
Verduin, die geen hoogte vree
de.
Tevreden
Het gezelschap uit Oostkapel
was tevreden over het optrede;
al erkende Van de Broeke d;
het gevleugelte wel een een e:
abstracte vorm had gekrege
„We hebben er plezier in om a;
een spektakel te werken. Als
dan ziet dat er zoveel mense
van onze show genieten, da
hebben we ons doel bereikt. B
de oefening kwam de vlind;
wel iets beter naar benede;
Maar daar zitten we niet mee.
gebeurt tenminste wat in Oos:
kapelle."
Leverancier voor al uw binnen- en buitenzonwering, o.a.
sereens, rolluiken, markiezen, knikarm-schermen, lamellen,
r°lgordijnen en jaloezieën. Tevens uw adres voor horren, ga-
ragedeuren en lichtkoepelzonwering. Loop gerust eens binnen
V00r een ^skundig advies op maat of vraag vrijblijvend naar
onze prijzen. Wij hebben korte levertijden en komen uw
zonwering aankoop gratis monteren. Dankzij onze topkwaliteit, heeft u 3
tot 5 jaar garantie op de door ons geleverde materialen.
(Gespreide betaling mogelijk, vraag naar onze voorwaarden.)
ZTN, Marconistraat 17, 4461 HH Goes, 0113 - 22 22 31, woensdag gesloten
23 en 24 augustus 1997
CENTRAAL ALARMNUMMER
112
Huisartsen:
Goes/Kloetinge Patiënten huisart
sen Buys, Posthumus, Schut, Sla
ger en v.d. Werff, vrij. 18.00-zon.
19.00 uur;
S. Buijs, Van dusseldorpstraat 3,
Goes, tel.(0113)215462.
Spreekuur 10.00-10.30 en 17.00-
17.30 uur.
Patiënten huisartsen Schmeitz,
Kooiman, Oortman, Schruer, Van
der Stoep en Thijssen, vrij. 17.00-
zat. 19.00 uur:
M. v.d. Stoep, Oostsingel 130,
Goes, tel.(0113)215306,
zat. 19.00-zon. 19.00 uur:
M. v.d. Stoep, Oostsingel 130,
Goes, tel.(0113)215306.
Spreekuur 10.00-10.30 en 17.00-
17.30 uur.
Wolphaartsdijk/s-H. Arendskerke,
Heinkenszand,Nieuwdorp, vrij.
17.30-ma. 08.00 uur:
G. A. C. Aarnoutse, Havenweg
16,Nieuwdorp, tel. (0113)612327.
Heinkenszand e. o.vrij. 17.30-ma.
08.30 uur:
J. A. Fortrie, Heinkenszand, tel.
(0113)563074.
Hansweert, Schore en Yerseke, vrij.
18.00-zon. 22.00 uur:
L. Breukers, Hansweert, tel. (0113)
381344.
Spreekuur 11.00-11.15 en 17.00-
17.15 uur.
Kruiningen, Krabbendijke, Waarde
en Rilland-Bath, vrij. 19.00-zon.
22.00 uur:
A. Plaisier, B. Vogelaarstraat 2a,
Kruiningen, tel. (0113) 381566.
Spreekuur 11.00-11.15 en 17.00-
17.15 uur.
Driewegen, Borssele, Hoedekens-
kerke, 's-Gravenpolder, Ovezande,
's-Heerenhoek:
W. J. Kronenberg, Molenstraat 15,
Hoedekenskerke, tel. (0113)
311747.
Kapelle en Wemeldinge, vrij. 19.00-
zon 23.00 uur
J. A. de Jong, Kapelle, tel. (0113)
341290.
Spreekuur 11.00-11.15 en 17.00-
17.15 uur.
Noord-Beveland: Kortgene, Co-
iijnsplaat, Kamperland en Wisse-
kerke:
J. A. Kersseboom, Kortgene, tel.
(0113) 301319 en H. L. N. van der
Veen, Wissekerke, tel. (0113)
372565.
Spreekuur 11.00-11.30 uur.
Tandartsen:
Noord- en Zuid-Beveland:
B.J.M. Groot, Laustraat 1, 's-Hee-
renhoek, tel. 06-53257131.
Spreekuur 10.00-11.00 uur.
Apotheken:
Apotheek de Spinne, De Spinnel
62, tel. (0113)228228.
Geopend zat. 8.30-19.00 en zon
10.00-11.30 en 16.00-18.00 uur.
Dierenartsen:
Goes, 's Gravenpolder, Kapelli
Kruiningen en Krabbendijke:
W. L. Verboom, Karmijnstraat 1?
Kapelle, tel.(0113)342486.
Goes, Heinkenszand en Noord-Bs
veland:
P.C. Stokman, 's Gravenpolders»
weg 39, Goes, tel (0113)213419.
Yerseke e.o.:
Mevr. L. Huiskes-Cornelisse
S.A.M. Nefs-Verhoeven, Molenla:,
24, Yerseke, tel. (0113) 57273
Spreekuur zat. 9 30-10 uur.
Wijkverpleging:
Oosterschelde Thuiszorg. Vooro
heel Noord- en Zuid-Bevelan
Schouwen-Duiveland, Tholen
St. Philipsland via tel. (011
251177.
Stichting Thuiszorg Nederland
tel. (0113) 229003.
Verloskundigen:
Goes:
Vrij. 18.00-zon. 22.00 uur: Mw.j
Oyevaar, Wijngaardstraat 32, ti
(0113)251404.
Tholen en
St. Philipsland
Huisartsen:
Stavenisse, St. Maartensdijk,
Annaland en Scherpenisse:
E. H. Veldman, Stavenisse,
(0166)692400.
St. Philipsland en Nieuw Vossi
meer, vrij 18.00-zon. 23.00 uur:
C. H. M. de Groot, Nieuw Voss
meer, tel.(0167)502545.
Poortvliet, Oud-Vossemeer, Tb
len en Scherpenisse:
R. P. Kale, Molensingel 1a, Thole
tel. (0166)602542.
Dierenartsen:
Tholen:
W. Brons, tel. (0166) 612596. Wet
endspreekuur op Kalfsdamsewec
te Poortvliet. Zat. van 8.30-9.00u
en in Tholen van 11.00-12.00 uuri
Botermark 10.
Wijkverpleging:
Tholen en St. Philipsland:
Tel. (0113) 251177.
door Marco van Barneveld
SCHORE - Aan de keuken
muur bij Jeanne Coppoolse-
Baars in Schore hangt een le
vensgrote lijst met tientallen
namen van predikanten. Een
soort 'checklist' waar zij dag
in dag uit mee wordt gecon
fronteerd. Een checklist voor
het boek waar zij al jaren aan
werkt en dat zal gaan over de
geschiedenis van de Hervorm
de Kerk Schore en Vlake. „Ik
houd niet van fouten en die
mogen in het boek ook zeker
niet voorkomen", verklaart de
tachtigjarige. „Vandaar die
lijst aan de muur."
Drie jaar leeswerk heeft ze er
inmiddels op zitten. Uren en
uren in stoffige archieven. Ou
de notulen bestuderend, oude
nota's interpreterend, oud
schrift vertalend. Nu, medio
1997, zit het leeswerk er op en
kan het schrijven beginnen.
Vóór de kerst, zo schat ze zelf
in, moet het boek gereed zijn.
Coppoolse-Baars heeft het
boek verdeeld in vier hoofd
moten: vooraleerst de lijst met
tientallen predikanten (on
derbroken door een aantal
'herderloze' tijdperken), dan
de onderdelen 'orgels', 'kerk
bouw' en 'verenigingsleven'.
Het begint allemaal in 1619,
met de eerste kerkeraadsver-
gadering van de Hervormde
Kerk Schore en Vlake. J.
Dambrinus, zo leert het boek,
was de eerste predikant. Na
hem zouden er nog tientallen
volgen, maar opvallend is dat
in Schore nogal wat 'predi-
kantloze' perioden zijn voor
gekomen. Volgens de auteur
kwam dat veelal door geldge
brek. ..Het is hier natuurlijk
een heel kleine gemeente."
Spraakmakend
Een van de meer spraakma
kende dominees was volgens
de tachtigjarige de predikant
Van Buitendijke, die van 1702
tot 1712 te Schore in dienst
was. ..Indien die man nu had
geleefd hadden we hem waar
schijnlijk heel goed gevonden.
Hij had zijn eigen meningen,
zeg maar. Toen kon dat niet.
maar ikzelf mag dat wel."
In de loop der eeuwen is de
kerk, zo zal ook in het boek te
lezen zijn, een aantal malen
herbouwd. In 1814 gebeurde
dat bijvoorbeeld onder het
mom dat er te weinig plaats
zou zijn. De auteur van het
boek heeft daar echter haar
bedenkingen over. „Ik denk
dat ze de kerk gewoon niet
modern genoeg vonden. Eeu
wig zonde, lijkt mij. Er kwam
destijds dan ook een aantal
protesten." Ook na de oorlog
moest de kerk worden her
bouwd, doordat bommen het
gebouw hadden getroffen.
Ook de orgels nemen in het
boek - uiteraard - een belang
rijke plaats in. Inmiddels zou
men in Schore met het derde
orgel bezig zijn, terwijl er eeu
wen geleden van zo'n voorzie
ning nog geen sprake was.
„Toen deed men het nog met
voorlezers annex voorzan
gers. veelal hoofden der scho
len."
Bij het spitten in de archieven
is de auteur overigens niet
snel tevreden. Bij enige twijfel
wordt de zaak grondig onder
zocht. Bijvoorbeeld toen ze in
oude notulen tegenkwam dat
een dominee naar Indië zou
zijn gegaan en een dorpeling
opmerkte dat dat niet klopte.
Na intensief navragen kwam
de aap uit de mouw. De man
bleek ooit te zijn gekeurd om
als legerpredikant naar Indië
te gaan. „Maar hij werd afge
keurd. Dat ging dus niet
door."
Foutje
Klaarblijkelijk was er een
foutje in de kerkelijke notulen
geslopen, waar immers in
stond dat de man wel degelijk
was vertrokken. Beter een
foutje in die notulen echter,
dan helemaal geen notulen.
Dat laatste is bij genoemde
Van Buitendijk een lastige
zaak. Want van deze ietwat te
gendraadse dominee zijn op
merkelijk wéinig kerkelijke
aantekeningen te vinden. Ver
donkeremaand door de kerke-
raad, vermoedt de geschied-
schrijfster.
Jeanne Coppoolse-Baars voor de Hervormde Kerk, waarover ze na drie jaar historisch onderzoek
een boek schrijft. foto Willem Mieras
door Jacques Cats
MIDDELBURG- „Vergeleken
met de Randstad is het hier nog
zeer leefbaar." Mr. J.M. (Jan)
Huijgen kan het weten. Hij is,
tot eind deze maand, hoofdof
ficier van justitie bij het arron
dissementsparket in Middel
burg, eerste man van de
aanklagers, die personen voor
de rechter dagen omdat ze
strafrechterlijk over de schreef
zijn gegaan. Hoe het te bereke
nen valt is hem ook een raadsel,
maar het doet de hoofdofficier
deugd dat inwoners van deze
provincie zich twintig procent
veiliger voelen dan in de rest
van het land.
Politie en justitie werken er
volgens Huijgen hard aan om
dat zo te houden en het liefst
nog verder te verbeteren. Na
dat de productie bij het opspo
ringsapparaat in de rommelige
tijd van de reorganisatie bij de
politie dramatisch was inge
zakt kan thans worden vastge
steld, dat het streven in 1997
naar vijf procent meer mis-
drijf-processen verbaal ten op
zichte van het peiljaar 1995 al
ruimschoots is overstegen ter
wijl het jaar nog lang niet om is.
Het aantal inbraken in wonin
gen neemt af. „Nog beter",
vindt de scheidende hoofdoffi
cier. „Beter minder inbraken
dan minder inbrekers ge
snapt."
Op de grens
Jan Huijgen (60) stopt op vrij
dag 29 augustus officieel met
zijn loopbaan bij de staande
magistratuur. „Dertien jaar in
Middelburg is veel, op de grens
van teveel", zegt hij er zelf van.
In Breda wacht hem de taak
van rechter-plaatsvervanger.
Speciaal voor de gelegenheid
van het afscheid wordt er een
soort mini-symposium gehou
den over de toekomst van het
Openbaar Ministerie. Huijgen
heeft best punten van kritiek
op de reorganisatie van het
Openbaar Ministerie. „Maar ik
vind het ontzettend ongeluk
kig om uitgerekend bij je af
scheid te gaan roepen hoe het
nu eigenlijk wel had gemoeten.
Dan had je daar eerder mee
moeten komen.
Het grote goed van de reorga-
tuurhjk wel naar de buiten
wacht demonstreren, dat wij
het niet pikken. Ga maar eens
een tijd zitten. Maar zelden
komt men daar boetvaardig en
berouwvol uit tevoorschijn.
Het blijven lapmiddelen.
Hak- en breekwerk
Bezorgd is de hoofdofficier
over de omstandigheid dat het
arrondissementsparket in
Middelburg over zo weinig-
blijvers kan beschikken. Op
bouw van specialismen wordt
moeilijk omdat jonge officie
ren, na gedurende vier of vijf
jaar het 'hak- en breekwerk' te
hebben gedaan, hun grote ge
luk in de Randstad zoeken,
„omdat daar elke dag een
moord gepleegd wordt en er ze
ven smerige verkrachtingen
plaatsvinden."
Met voldoening maakt Huijgen
gewag van de goede verhou
dingen die met de zuiderburen
zijn opgebouwd. Dat komt tot
uiting in rechtshulp aan elkaar
en in dienstverleningen over en
weer op het gebied van huis
zoekingen en verhoren. De
wens bestaat om de samenwer
king verder uit te bouwen door
problemen die aan beide zijden
van de grens aan de orde zijn,
gezamenlijk aan te pakken.
Respect
Als de scheidende hoofdoffi
cier nog iets positiefs over 'de
clientèle' zou moeten zeggen is
het wel dat de voor het hekje
gedaagde personen de functie
en de persoon van de openbare
aanklager perfect hebben we
ten te scheiden. „Terwijl je op
de zitting toch de meest onaan
gename dingen tegen de men
sen zegt en een eis van een jaar
gevangenisstraf niet bepaald
tot de uitzonderingen behoort.
Het zou een koud kunstje zijn
om nog even bij Huijgen thuis
verhaal te halen en 's avonds
laat de ruiten er uit te gooien.
Ik heb het als positief ervaren
dat er toch respect is naar de
andere kant. Dat maakt het
mogelijk dat je je werk kunt
blijven doen. Als de druk op de
privékant te groot is, wordt je
óf ontzettend verbitterd en kun
je je werk niet goed doen. Of je
wordt bang en dan gaat het ook
niet."
foto Lex de Meester
Aan de andere kant viel een
sterke opkomst te signaleren
van incestkwesties. „Moeilijke
zaken", vindt de hoofdofficier.
„Je weet nooit wie de waarheid
spreekt." Dat het percentage
vrijspraken hoog is schrijft hij
toe aan de omstandigheid dat
het bijna altijd één-één situa
ties betreft.
Met vaste regelmaat wordt
men op de strafzittingen ge
confronteerd met misdrijfza
ken, die voortkomen uit versla
vingsproblemen. Huijgen:
„Daar hebben we strafrechte
lijk gewoon geen genezend
antwoord op. We kunnen na-
De actievoerders van Stop Borssele zetten hun vraag om een bijdrage van de gemeente gisteren extra
kracht bij. foto Willem Mieras
door Richard Hoving
HEINKENSZAND - De actie
groep Stop Borssele heeft giste
ren op ludieke wijze bezwaar
gemaakt tegen de afwijzing van
de gemeente Borsele om mee te
helpen aan de oprichting van
een monument dat de sluiting
van de kerncentrale moet sym
boliseren. Tijdens een hoorzit
ting in het gemeentehuis in
Heinkenszand zetten drie leden
van de groep, gekleed in witte
overalls en behangen met sleu
tels, hun ongenoegen uiteen.
Stop Borssele verzamelt in het
hele land sleutels. Hiervan
wordt een kunstwerk gemaakt
dat tegenover de ingang van de
centrale moet ven-ijzen. De ou
de sleutels symboliseren niet al
leen de sluiting van de kerncen
trale, maar ook de sleutelpositie
die Stop Borssele heeft gespeeld
in de protesten tegen de opwek
king van kernenergie. De ge
meente Borsele is gevraagd om
een sokkel te leveren.
Het verzoek werd afgewezen.
De verantwoordelijkheid voor
het feit dat de centrale in Bors
sele staat ligt niet bij de
gemeente maar bij het rijk, zo
luidde het verweer.
Actievoerder Els Verhage be
toogde dat de gemeente zich hy
pocriet opstelt. „Borsele is nooit
te beroerd om alle vermeende
voordelen van de aanwezigheid
van de centrale publiekelijk op
haar conto te schrijven.Boven-
dien, zo vervolgde Verhage haar
verhaal, zullen de kerncentrale
en het daarbij behorende radio
actieve afval door hun stralende
aanwezigheid nog tot in de verre
toekomst aan de Borselse bij
drage aan het atoomtijdperk
herinneren. „Daar willen wij
letterlijk iets tegenover stellen.
Burgemeester J. L. M. Mandos,
lid van de commissie die het be
zwaar aanhoorde, noemde de
kritiek van Stop Borssele onte
recht. „De gemeente neemt een
neutrale positie in als het om
kernenergie gaat. Wij zijn niet
voor, maar ook niet tegen." Ver
hage toonde zich niet overtuigd.
Volgens haar heeft de gemeente
raad van Borsele zich in het ver
leden duidelijk voorstander ge
toond van het open blijven van
de kerncentrale.
Verhage had na afloop van de
hoorzitting weinig hoop dat het
college van burgemeester en
wethouders alsnog op zijn be
sluit terug zal komen. De actie
voerder van het eerste uur be
treurt de halsstarrige houding
van de gemeente. „Stop Borsse
le is een maatschappelijke be
weging die heeft bijgedragen
aan de menings- en besluitvor
ming rond kernenergie. Borsele
mag trots zijn op zo'n actieve
betrokkenheid en zou ons initi
atief dan ook moeten waarde
ren, respecteren en honoreren."
Mr. Jan Huijgen: „Beter minder inbraken dan minder inbrekers gesnapt."
nisatie is volgens de hoofdoffi
cier dat er in materieel opzicht
veel meer middelen zijn geko
men. „We kunnen nu kopen
wat we willen. Het is nog niet
zo lang geleden dat je een half
personeelslid moest inleveren
als je een extra tekstverwerker
wilde hebben."
De voorman van het parket
had al eerder opgemerkt dat de
reorganisatie heeft geleid tot
een sterkere bewustwording
van taak en opdracht „en van
de noodzaak om geen fouten in
ons werk te maken."
Wie met justitie in aanraking
komt wordt de laatste jaren
veel strenger aangepakt. Ver
geleken met het tijdstip van
zijn komst naar Middelburg en
de actuele situatie heeft Huij
gen het aantal inbewaringstel
lingen opmerkelijk zien stij
gen. Het zijn er nu vier keer
zoveel. „Toen ik hier kwam
ging een recidiverende winkel
dief niet in voorlopige hechte
nis. Nu wordt die vastgezet."
Verharding
Het is ook in Zeeland goed
merkbaar dat er sprake is van
een verharding van het straf
klimaat. Er vallen zwaardere
eisen, er volgen hogere straf
fen. Dat komt volgens de
hoofdoffcier ook omdat ernaar
verhouding veel grotere zaken
in Middelburg worden aange
bracht, met name in de drugs
sfeer. Daarbij zijn niet zozeer
autochtone Zeeuwen de ver
dachten, maar betreft het veel
al mensen van elders die hier
hun zaakjes komen drijven,
„omdat de kust langs de Wes-
terschelde zo gigantisch groot
is dat je overal met je rommel
aan land kunt komen."
In zijn Middelburgse tijd heeft
Huijgen bepaalde typen mis
drijven zoals pornografieza-
ken, uit beeld zien verdwijnen.