Wet maakt personeel goedkoper
PZC
Franse fabriek
van 130 miljoen in
Bergen op Zoom
Nieuw duikcentrum Waterworld
Vervoersbond laakt
rol Rijkswaterstaat
in bootliedenconflict
Boetes 500 gulden
wegens aanrijdingen
Gids moet rondleiding leuk vinden
Boete en rijverbod
voor dodelijk ongeval
door onoplettendheid
zeeland donderdag 7 augustus 1997 w 1 5
Inkomstenderving door vorst kan gedeeltelijk worden gecompenseerd
ondernemend zeeland
mensenwerk
agenda
door Richard Sandee
VLISSINGEN - Nadat nacht
vorsten in april bij voorbaat
voor een flinke strop in de
fruitteelt hebben gezorgd,
kunnen telers de schade wel
licht toch nog enigszins beper
ken. Dankzij de in maart van
kracht geworden Wet Premie-
regime bij Marginale Arbeid
(PMA),. hoeven ze dit seizoen
over bepaalde werknemers
aanzienlijk minder belasting te
betalen. Ook de plukkers zou
den beter moeten worden van
de wet.
Die moeten echter wel aan be
paalde voorwaarden voldoen,
willen ze onder de PMA vallen.
Deze gaat alleen op indien de
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
van onze verslaggever
BERGEN OP ZOOM - Het
Franse concern Air Liquide in
vesteert in Bergen op Zoom 130
miljoen gulden in een nieuwe
koolmonoxidefabriek. Deze
vervangt op termijn twee be
staande, kleinere fabrieken
van GE Plastics (GEP). Een
groot deel van het GEP-perso-
neel van die fabrieken gaat
over naar het Franse bedrijf.
De verwachting is dat daar on
geveer 25 mensen komen te
werken als de fabriek in het
voorjaar van 1999 in bedrijf
komt.
GEP en Air Liquide hebben al
langer contact met elkaar. De
waterstof die als bijproduct
ontstaat bij in de koolmonoxi-
defabriekjes van GEP wordt
via een pijpleiding aan Air Li
quide geleverd. Nu het Bergse
bedrijf bezig is met de uitbrei
ding van de productie van po-
lycarbonaat, ontstaat er
behoefte aan meer koolmo
noxide. „We zijn gaan afwegen
of we dat weer zelf moesten
maken of dat we het beter kun
nen overlaten aan een specia
list als Air Liquide", zegt GEP-
woordvoerder A Vos. De keuze
viel op dit laatste.
De combinatie van twee be
drijven past in een trend die de
laatste jaren gaande is in de
chemiesector, bevestigen Vos
en Hoogcarspel. „Bedrijven
willen vooral zelf doen waar ze
goed in zijn. GEP produceert
kunststoffen, en wij zijn goed
in gassen. Dus besteedt GEP de
gasproductie aan ons uit", zegt
Hoogcarspel.
Het voordeel voor GEP is dat
het nu 'zelf geen 130 miljoen
hoeft te investeren in een nieu
we fabriek. Of dat geld benut
wordt voor andere investerin
gen in Bergen op Zoom, kan Vos
nog niet zeggen. „We bezinnen
ons steeds op mogelijkheden."
Inmiddels is al een begin ge
maakt met de vergunningpro
cedures. Volgens Hoogcarspel
heeft de werking van cle nieuwe
fabriek geen nadelige gevolgen
voor het milieu. „Bij de pro
ductie van koolmonoxide ko
men geen schadelijke stoffen in
de lucht." GPD
werknemer uitkeringsgerech
tigde, student, scholier of
huisvrouw danwel man is. Bo
vendien wordt de fruitteler uit
sluitend gevlij waard van
onder meer de WW- en WAO-
heffingen, wanneer bijvoor
beeld de huisman niet langer
dan zes weken tussen de appel
bomen vertoeft.
Dat de werkgever niet meer de
volle mep hoeft te betalen, be
tekent niet dat de werknemers
onverzekerd zijn. Volgens het
plan van staatssecretaris De
Grave van Sociale Zaken, wor
den de premiekosten voor uit
keringsgerechtigden nu ge
haald uit de besparingen op
uitkeringen als gevolg van de
nieuwe wet. Aan de premies
voor de overige groepen blijven
de fruittelers wel meebetalen,
maar omdat die kosten voor re
kening komen van de gehele
agrarische sector, dus ook bij
voorbeeld de akkerbouw,
wordt ook daar aanzienlijk op
bespaard.
In principe kan elke werkgever
van de nieuwe wet gebruikma
ken, maar bedrijfstakken met
piekperioden zoals de asperge
teelt en de fruitteelt hebben er
het meeste voordeel van. Dit
door de voorwaarde van een
maximale werkperiode van zes
weken. De regeling is dan ook
in eerste instantie bedoeld voor
deze sectoren. Die zouden, me
de door het loonvoordeel voor
de plukker, nu minder moèite
moeten hebben met het werven
van personeel.
De Agrarische Bedrijfsverzor-
ging (AB), een overkoepelend
orgaan dat agrariërs hulp biedt
bij met name administratieve
zaken, zal de papieren romp
slomp van de PMA-regeling
voor veel fruittelers overne
men. Sinds vorig jaar doet de
organisatie de zogenoemde
'vertoning' al voor zo'n vijftig
procent van de fruittelers. De
meeste boeren hebben in de
korte maar drukke periode
weinig tijd voor de administra
tieve afhandelingen. Op bij
eenkomsten van de AB eerder
dit jaar was al gebleken dat de
PMA-wet nogal wat van haar
aantrekkingskracht op de boe
ren verloor door het bijkomen
de papierwerk.
De AB doet de verloning voor
zowel leden als niet-leden voor
één gulden vijftig per uur per
werknemer. Dat is volgens A
Noë van de AB 'een heel stuk
goedkoper' dan wanneer de
fruittelers de afhandeling door
uitzendbureaus laten doen.
Door de vorstschade die eerder
dit jaar is ontstaan, zal het ko
mend seizoen overigens ver
moedelijk minder behoefte aan
werkkrachten in de fruitsector
zijn. De verwachting is dat ei
rond de zeventig procent min
der appels geoogst worden, te
genover veertig tot zestig pro
cent minder peren.
Carina Goudzwaard en Ronald van der Zwart tonen enkele duikerspakken in hun nieuwe duikcen
trum Waterworld in Nieuwerkerk. foto Pieter Honhoff
door Herre Stegenga
NIEUWERKERK - Schou-
wen-Duiveland is een duikcen
trum rijker. Carina Goud
zwaard en Ronald van dei-
Zwart hebben afgelopen zater
dag hun Waterworld op bedrij
venterrein De Weel bij Nieu
werkerk geopend. Een
'compleet' duikcentrum, dat
wil zeggen dat, naast het vullen
van duikflessen en de verkoop,
verhuur en reparatie van uit
eenlopende duikattributen,
ook opleidingen worden gege-
De start was goed, de open dag
- waarbij een duikf les voor één
gulden met perslucht kon wor
den gevuld - werd 'ontzettend
goed' bezocht. Carina Goud
zwaard denkt dat er voldoende
klanten zijn voor een derde
'compleet' duikcentrum op
Schouwen-Duiveland. „De po
pulariteit van duiken neemt
nog steeds toe. Er is zeker een
markt voor Waterworld." De
bedoeling is het duikcentrum
in het najaar officieel te ope
nen.
Goudzwaard en Van der Zwart
zijn zelf natuurlijk ook ferven
te duikers en ze beschikken bo
vendien over een bevoegdheid
tot het geven van opleidingen.
Zo'n duikopleiding bij Water
world (dat trouwens zeven da
gen in de week geopend is)
neemt veertig uur in beslag en
bestaat uit een theoriegedeelte,
deze lessen worden in het in
structielokaal op de Weel gege
ven, enkele bijeenkomsten in
zwembad Onderdak in Zierik-
zee en een paar lessen begeleid
duiken in het Grevelingen-
meer. Een grote wens van het
tweetal is het bouwen van een
eigen zwembad naast het duik
centrum in Nieuwerkerk.
,Maar da t is voorlopig nog toe
komstmuziek", zegt Goud
zwaard. Overigens hoeft de op
leiding niet op vooraf bepaalde
uren te worden gevolgd. „Dat
kan in overleg met ons."
Een groot verschil met andere
duikcentra op Schouwen-Dui
veland is dat Waterworld niet
direct aan het water is gelegen.
De huidige locatie in Nieuwer
kerk biedt echter genoeg voor
delen, meent Goudzwaard.
„We zijn goed zichtbaar vanaf
de Rijksweg, dat zorgt voor
gratis reclame. Bovendien lig
gen we precies tussen de Oos-
terschelde en het Grevelingen-
meer in. Je kan dus kiezen. En
verder, het water is natuurlijk
nooit ver weg als je hier
woont."
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De Vervoers
bond FNV overweegt haar be
klag te doen bij minister Jorrits-
ma van Verkeer en Waterstaat
over de wijze van opereren van
Rijkswaterstaat in het bootlie
denconflict in Terneuzen. De
problemen rond de twee bedrij
ven die him diensten aanbieden
aan zeeschepen in de haven van
Terneuzen slepen al sinds een
jaar geleden, toen de Verenigde
Bootlieden concurrentie kreeg
van nieuwkomer Montis Moor
ing.
Bestuurder Jan van den Brink
van de Vervoersbond verweet
woensdag, na overleg met de
verontruste werknemers van de
Bootlieden, de directie van het
havenschap Zeeland Seaports
en Rijkswaterstaat een uiterst
lakse en zelfs laakbare houding.
„Er was al geruime tijd geleden
afgesproken dat de zaken op de
sluizen en in de haven geregeld
zouden worden via een vergun
ningstelsel, dat zou worden ge
hanteerd door Zeeland Sea
ports. Nu wij extra druk op de
ketel hebben gezet, lukt het ze
plotseling om die vergunningen
volgende week te verstrekken.
Terwijl dat op zich al een kwes
tievan hele lange adem isRijks
waterstaat maakt het nog veel
Die dienst moet de
werkzaamheden op de sluizen
verdelen, maar de leiding van de
dienstkring Zeeuws-Vlaande
durft kennelijk de knoop
door te hakken. Daardoor
een onwerkbare situa
tie, die nu al voer is voor juris
ten. Het lijkt me goed 'Den
Haag' over die hele gang van za
ken te informeren."
De concurrentiestrijd leidde vo
rige week tot het aangekondig
de ontslag van drie van de kleine
veertig werknemers van de Ver
enigde Bootlieden. Maar onder
druk yan de Vervoersbond en
haar leden heeft directeur Mar
tin Rinn dat besluit terugge
draaid. De drie blijven gewoon
aan de slag, in afwachting van
cao-onderhandelingen, die vol
gende week donderdag - met
maanden vertraging - beginnen.
Gespannen
Van den Brink: „Van dreige
menten is voorlopig geen spra
ke. We gaan nu eerst die onder
handelingen in, maar gaat het
mis, dan gaan we helemaal te
rug naar nul en gaan we op z'n
minst praten over een sociaal
plan." Hij noemde de stemming
op de ledenvergadering 'ge
spannen'. „De grenzen zijn zo
langzamerhand wel bereikt; als
ze al niet zijn overschreden."
Woordvoerders van het haven
schap en van Rijkswaterstaat
verzekerden dat. de kwestie nog
steeds hoog op de prioriteiten
lijst staat. Volgende week buigt
waterstaat zich er opnieuw
over; volgende week kunnen de
bootlieden ook hun (individue
le) vergunning in de bus ver
wachten. Zij het dat het daarbij
enkel gaat om werknemers van
de Bootlieden. Montis bestrijdt
het nieuwe systeem en heeft ju
ridische stappen aangekondigd.
ijoor Nicole Kluiitmans
- Nog' snel even
>P de Schroebrug in Middel
burg een rijbaan naar rechts
)pschuiven omdat er een rij au-
0 s staat te wachten op de korte
'oorsorteerstrook naar links.
ln de brug terug naar de lin-
cerrqbaan. Dagelijks maken
mentallen auto's op de Scliroe-
veg richting A58 deze manoeu
vre. Alleen had een 57-jarige
*njpskerkenaar beter moeten
'pletten.
>p 6 november 1996 zag hij te
aat het rode verkeerslicht. Zijn
ut0 gleed bovendien door om
dat het wegdek nat was. Hij reed
een overstekende fietser aan,
die onder meer een gebroken
been opliep. Woensdag werd hij
door kantonrechter mr. I-I. Bruin
veroordeeld tot vijfhonderd
gulden boete en een rijnverbod
van vier maanden.
Een 36-jarige man uit Oost-
Souburg kreeg vijfhonderd gul
den boete voor een aanrijding
die hij op 4 oktober 1996 had
veroorzaakt. Hij reed op de Ka
naalstraat en draaide met zijn
auto links af de Braamstraat in,
zag door de laagstaande zon een
vrouw niet lopen en reed haar
aan.
Guusje Poot van de gidsend
elke dag is anders'.
isme werkzaam te zijn: de mensen met wie je te maken hebt, zijn vrolijk en
foto Lex de Meester
door Annemarie Koedam
Zeeuws-Vlaanderen heeft al vanaf
1989 een gidsenteam, dat onder meer
wordt ingezet voor de begeleiding van een
groot aantal dagtochten en excursies. De
toenmalige Provinciale VW (nu het Bu
reau voor Toerisme Zeeland) signaleerde
in die tijd behoefte bij WV's, onderne
mers en toeristen aan een goed opgeleid
gidsenteam in Midden- en Noord-Zee
land en concludeerde dat ook dat deel van
Zeeland over gidsen moest beschikken. In
1991 zette deze VW dan ook een oplei
ding voor gidsen in Midden- en Noord-
Zeeland op touw. Na anderhalfjaar studie
en oefening van praktische vaardigheden
gingen 39 cursisten in het voorjaar van
1993 aan de slag in de nieuwe gidsen-
dienst.
Guusje Poot is coördinator van de dienst
die in het begin nog aan de Markt in Mid
delburg was gehuisvest. Dit jaar verhuis
den ze naar de Nieuwe Burg, waar ook het
Bureau voor Toerisme Zeeland (BTZ) is
gevestigd. Poot was zes jaar geleden een
van de gegadigden die zich aanmeldden
voor de gidsenopleiding. De kandidaten
werden door middel van intake-gesprek-
ken geselecteerd voor de cursus. „Je moest
voldoende kennis van Zeeland hebben.
Verder speelde je motivatie voor het gid
senwerk natuurlijk een belangrijke rol."
Door de inzet van de gidsendienst kon het
gebruikelijke imago van Zeeland - zon,
zee en strand - worden verbreed. „We wil
den het achterland, dat veel onbekender
is, promoten." Van september '91 tot de
cember '92 verdiepten de cursisten zich in
allerlei facetten van de provincie. Ze be
studeerden onderwerpen als geschiede
nis, cultuur en landschap van Midden- en
Noord-Zeeland. Daarnaast namen de
deelnemers ieder een zelfgekozen thema
voor hun rekening.
Vrolijk
Poot koos de Boswachterij op Wester-
schouwen als specialisatie voor haar
eindexamen. „Dat je op de Kop van
Schouwen zowel bos- als duingebied aan
treft, is uniek." Zelf heeft ze geen kans ge
had om als gids te werken. „In januari '93
werd ik aangewezen als coördinator van
de gidsendienst. Vlak daarna begon de
dienst met haar werkzaamheden. Ik kreeg
het als coördinator zo druk, dat ik geen
gidsenwerk heb gedaan." Ergens vindt ze
dat wel jammer, maar aan de andere kant
bevalt haar huidige werk goed. „Je houdt
je bezig met het werk achter de schermen.
Het is leuk om in het toerisme bezig te zij n
De mensen met wie je te maken hebt zijn
vrolijk en daarbij is je baan elke dag weer
anders."
De gidsendienst is een kantoor. Het heeft
geen baliefunctie. Als coördinator is Poot
onder meer belast met de aanvragen van
dagtochten. De dienst heeft er in totaal
zes samengesteld. „Zeeland Aktief is er
een van. De rondleiding begint bij Water
land Neeltje Jans waar de bezoekers de re
servepijler kunnen beklimmen. Verder
gaan ze naar het Kanocentrum op het
Veerse Meer. Ook staat er een zeskamp op
het programma. Dit is dus een sportieve
tocht."
Waterland
Verder bellen mensen Poot voor de bro
chure of voor complete dagprogramma's
op maat. Daar zitten dan toegangsbewij
zen en bijvoorbeeld een lunch bij. De be
langstelling voor het gidsenteam is groot.
„Het eerste jaar kregen we vijftig groe
pen. Nu zitten we rond de tweehonderd
per jaar." Erg in trek is vooral het Water
land Neeltje Jans. „Acht van de tien groe
pen willen daar wel een kijkje nemen."
Het gidsenteam promoot haar werk onder
meer door naar beurzen te gaan en een
viertalige brochure naar reisbureau's en
WV's op te sturen. „We willen door het
hele land heen groepen hierheen halen.
Ook uit het buitenland."
Poot vertelt dat de gidsendienst in de hele
provincie Zeeland werkzaam is. „Maar
komen we voor tochten bij een plaats uit
waar een VW niet eigen gidsen zit, dan
gaan we daar omheen." Yerseke, Middel
burg, Zierikzee en Zeeuws-Vlaanderen
hebben elk zo'n eigen team. „We gaan dus
bijvoorbeeld om het gebied van de gidsen
van de WV in Middelburg heen. De gid
sendienst werkt samen met verschillende
natuurorganisaties: Natuurmonumen
ten, Stichting Het Zeeuwse Landschap en
Staatsbosbeheer.
Flexibel
Een gids moet nogal wat kwaliteiten in
huis hebben. „Goed met mensen om kun
nen gaanJe hebt te maken met erg uiteen
lopend publiek. Van professoren tot
huisvrouwen, schoolkinderen en gehan
dicapten. Elke gids heeft wel zijn of haar
voorkeur." Je moet kunnen inspelen op
calamiteiten. „Iemand kan iets ergs over
komen tijdens een rondleiding. Dan moet
je niet in paniek raken." Talenkennis. En
niet te vergeten een flexibele instelling.
„Je moet het iedereen naar zijn zin ma
ken." „Maar"; voegt Poot daaraan toe,
„het allerbelangrijkste is misschien nog
wel dat je het zélf leuk vindt om rond te
leiden."
door Nicole Kluijtmans
MIDDELBURG - Wat onge
makkelijk keek de 73-jarige
Middelburger naar de publieke
tribune, waar enkele nabe
staanden van het slachtoffer
hadden plaatsgenomen. Voor
zichtig haalde hij een papiertje
uit een enveloppe en hield het
omhoog. „Hiermee is het begon
nen, meneer. Dit briefje, heb ik
neergelegd voor mijn vrouw die
naar de stad was. Ik wilde even
naar de slager", zei hij duidelijk
geëmotioneerd tegen de Mid
delburgse kantonrechter mr. H.
Bruin.
De man moest woensdag voor
komen voor een aanrijding met
dodelijke afloop. Op 14 novem
ber 1996 reed hij de 76-jarige
mevrouw P. den Hollander-van
Schaik aan op de voetgangers-
oversteekplaats op de Rouaanse
Kaai ter hoogte van de Bellink-
brug in Middelburg. Zij over
leed later aan haar verwondin
gen. De automobilist had het
rode verkeerslicht over het
hoofd gezien, Ook had hij niet
eens door dat hij de voetgang
ster had aangereden. Omdat hij
wel een klap had gehoord, maar
niets had gezien dacht hij dat hij
een vogel had geraakt. Pas bij de
slager ontdekte hij dat zijn
rechterkoplamp kapot was.
„Vanaf de Nieuwstraat tot aan
de Bierkaai had ik in de file ge
staan. Op een gegeven moment
moest ik remmen. Toen stond ik
voor het Bellinkbruggetje. Het
verkeerslicht aan de rechter
kant is daar vanwege een knik
in cle weg moeilijk te zien. Ik zag
nog wel in mijn rechterspiegel
dateenfietstermij passeerde. Ik
zag ook een vrachtauto stil
staan bij cle verkeerslichten.
Toen zag ik cle fietster overste
ken en dacht ik: nu kan ik ook",
vertelde hij over het fatale mo
ment.
Rijexamen
De officier van justitie mr. C.
Fetter heeft bij het Centraal Bu
reau voor Rijvaardigheid een
nieuw rijexamen voor de man
aangevraagd. „Wat de zaak zo
ernstig maakt is dat een overtre
ding is gepleegd teiwijl cle om
standigheden zo waren dat de
overtreding had kunnen worden
voorkomen. Meneer is ter plaat
se bekend. Bovendien had hij
gezien dat cle vrachtwagen was
gestopt. Dus hij had kunnen we
ten dat het licht rood was. Ik heb
sterk de indruk dat meneer niet
langer meer geschikt is om auto
te rijden sprak zij. Zij eiste een
boete van vij f honderd gulden en
zes maanden ontzegging van de
rijbevoegdheid.
De man toonde nogmaals spijt
van zijn daacl. ..Ik realiseer mij
dat het iets is wat ik mijn hele le
ven lang zal moeten meedra
gen", citeerde hij uit een brief
aan de familie van het slachtof
fer. De brief schreef hij omdat de
nabestaanden zijn mondelinge
spijtbetuiging en medeleven
vlak na het ongeluk niet wilden
accepteren. De kantonrechter
had met hem te doen. Omdat de
man de auto nodig heeft om zijn
vrouw naar het ziekenhuis te
brengen haalde de rechter iets
van de eis af. Van cle zes maan
den ontzegging van de rijbe
voegdheid legde hij er twee
voorwaardelijk op. „Of het veel
uithaalt weet ik niet. Dat hangt
van het onderzoek van CBR af.
U loopt het risico dat uw rijbe
wijs helemaal ongeldig wordt.
EVENEMENTEN
DOMBURG - Camping Hof Domburg, 19
uur: Circus Bongo;
DREISCHOR - NH kerk, 20 uur: Orgelcon
cert door Dirk Jansz;
GOES - Grote Kerk, 19,30, Beiaardcon
cert door Geert Stubbe;
Ambachtscentrum, 13-17 uur: Duitse da
gen;
HAAMSTEDE - Eetcafé Brandenburgh,
20.30 uur: Concert door Kuntrie bloes;
MIDDELBURG - Gasthuiskerk, 11 uur:
Concert door Zeeuwse Koorschool;
Koorkerk, 15 uur: Concert Nelleke Duiser
(all), Jos Vogel (orgel) en Annemarie de
Beer (blokfluit);
Lange Delft, 10-17 uur: Standwerkers-
Zeeuws Museum, 15 uur: Abdijrondlei
ding;
NEELTJE JANS - Parkeerplaats Water
land, 10.30 uur: Vaar/wandel- en wan
delexcursie;
RENESSE - Manege Grol, 18 en 21 uur:
Riddertoernooi;
RITTHEM - Fort Rammekens, 13-17 uur:
Bezichtiging Fort (t/m okt.);
SCHARENDIJKE - Brouwersdam, 16 uur:
Circus Renz Berling;
VEERE - Stadhuistoren, 15 uur: Beiaard-
concert door Kees van Eersel;
VLISSINGEN - Loodsensteiger, 14 uur:
Rondvaart over de Westerschelde met
de Flandria;
Bunkerterrein, 9-16 uur: Speelstad 'Reis
in de Tijd', voor kinderen van 4 t/m 12
jaar;
WESTKAPELLE - Zuiderstrand, 14 uur.
Strandspelen voor kinderen tot circa 12
jaar;
ZOUTELANDE - Centrum, 14-24 uur:
Folkloristische evenementendag met
o.a. ringrijden in boerenkostuum.
BERGEN OP ZOOM - Roxy, 14, 18.45 en
21.30 uur: Men in Black; Bean;
Cinemactueel, 14 uur: Lady en de Vage
bond; 14, 18.45 en 21.30 uur: Bean; Bat
man Robin; 18.45 en 21.30 uur: Men in
Black;
GOES - Grand, 20 uur: Bean;
HULST - De Koning van Engeland, 14
uur: Lady en de Vagebond; Fly Away
Home; 14,19 en 21.30 uur: Bean; Men in
Black; 19 en 21.30 uur: Batman Robin;
Speed 2; Con Air; Scream;
MIDDELBURG - Cinema, 20.30 uur: Shi
ne
VLISSINGEN - Alhambra, 19 en 21.30
uur: Men in Black; Bean; Speed 2; Bat
man Robin.
TENTOONSTELLINGEN
AARDENBURG - Archeologisch Muse
um, 10.30-12 en 13-17.30 uur: '(in de)
Kaart kijken', Het verleden in het West-
Zeeuws-Vlaamse landschap van heden,
(t/m 30/9);
De Paardenstal, 14 -17 uur: Werk West-
Zeeuws-Vlaamse kunstenaars (t/m 30/8);
SINT ANNA TER MUIDEN - Streekland-
bouwmuseum Agrimuda, 10-12en 13-18
uur: 'Van paarden naar paardenkrach
ten', boerenleven in West-Zeeuws-
Vlaanderen (t/m 30/9);
v.m. Stadhuis, 11-18 uur: Karen di Ulmi,
schilderijen (t/m 29/8);
SINT ANNALAND - Museum De Mee-
stoof, 14.15-16.45 uur: Foto-expositie
'Bruidssuikers en wittebroodsweken',
trouwrituelen (t/m okt.);
AXEL - Streekmuseum, 13.30-17 uur:
Jean Kamps, beelden en schilderijen
(t/m 20/8);
BERGEN OP ZOOM - Markiezenhof, 11-
17 uur: Werken van Frans van den Boom
(t/m 31/8); 'de belegering van 1747 Ber
gen op Zoom' (t/m 28/9); Louis Zwager
man. Een reis door de wereld van de au
todidact (t/m 21/9);
BURGH-HAAMSTEDE - De Burghse
Schoole, 11-16 uur: 'Rozen verwelken,
scheepjes vergaan' over 150 jaar poëzie
albums; 'Hazen en konijnen'; 'Vlinders'
(t/m 25/10);
Galerie 't Zuuddek, 10-17 uur: Leontien
Hooij, schilderijen; Ida Wendrich, kera
miek; Liesbeth Muilemeister en Herman
Put, beelden (t/m 8/8);
Galerie Borsboom, 11-17 uur: Rein v.d.
Berg, Ger Supheert en Gerda Elfrink,
aquarel, gouaches en olie- en acrylverf
(t/m aug.);
CADZAND-DORP - Hervormde kerk; 14-
17 uur: Paul en Annick Decq, schilderijen
(t/m 14/8);
DISHOEK - Emmauskerk, 13-17 uur:
Werk cursisten Centrum voor Kunstedu
catie (t/m 16/8);
DOMBURG - Museum Marie Tak van
Poortvliet, 13-17 uur: 'Ferdinand Hart
Nibbrig en Zeeland' (t/m 2/11);
GOES - Museum, 10-17 uur; Hemels Erf
goed, schatten van het Bisdom Breda
(t/m 31/8);
Galerie-Atelier De Kaai, 9-12.30 en 13-
15.30 uur 'Mensbeelden', werk Thea
Boss (t/m 19/8);
Stadskantoor, 9-17 uur: Foto expositie
'Lens op Azië' van Willem Rijn, Carolien
Cappon en Roderic Apes (t/m 25/9);
GRIJPSKERKE - Zijdemuseum, 13.30-
17.30 uur: Nelleke van de Wege en Els
van Baarle, zijden quilts en borduursels
op zijde (t/m 27/9);
GROEDE -Franse Kerk, 14 -17 uur: Werk
West-Z. Vlaamse kunstenaars (t/m 30/8);
HAAMSTEDE - De Bewaerschole, 13.30-
16.30 uur: Frank Nix, schilderijen en beel
den (t/m 23/8);
HULST - Galerie Rattenfanger, 13.30-17
uur: Janneke Wessels, aquarel en olie
verf (t/m 16/8);
KAPELLE - Fruitteeltmuseum, 13-17 uur:
'Werken in de Fruitteelt' (zwartwitfoto's)
(t/m 1/9); 'Vogelverschrikkers' (t/m aug);
ST LAURENS - Boerderijgalerïe De Osse-
berg, 14-17 uur: Leen van Duivendijk
(schilderijen), Onno Droge (keramiek) en
Rien van Zeist (fotografie) (t/m 16/8);
MIDDELBURG - Zeeuwse Bibliotheek, 9-
21 uur: 10 x toegepast werk, foto's Wim
Riemens (t/m 30/8); De typografische
schatkamer, boeken over boeken (t/m
13/9); Gebroeders Koster, uitgevers in
kinderland (t/m 30/8); Lejon Troost-
Vriens met Kinderen: gehandicapt, ziek,
gezond... (t/m 6/9)
De Vleeshal, 13-17 uur; Werken Nico van
den Boezem; Werk Wim Riemens (t/m
24/8);
Galerie Het Gouden Briefke, 10-17.30
uur: Tineke Schinkel, Jan Wijers en An-
gelique Hissink (keramiek, hoeden en
schilderijen) (t/m 7/8);
Wandelkerk, 10-17 uur: Marja de Lange
en André Kappert, schilderijen en teke
ningen rond thema Lechajiem/Op het le
ven (t/m 14/8);
Synagoge, 10-16 uur: Dubbelexpositie
rond thema Lechajiem (zie Wandelkerk)
(t/m 14/8);
Galerie 't Haentje te Paart, 14-16.30 uur:
Elise Kloppers, o.a, flexibele Fiber Kunst
en Etienne Vindevogel, marmeren en
bronzen beelden (t/m 28/8);
Zeeuws Museum, 11-17 uur: 'Nehalen-
nia 350 jaar'(t/m 1/3/98); Locaties, foto's
Wim Riemens (t/m 24/8);
Ramschip Schorpioen, 10-17 uur: Joop
Olthuis, olieverfschilderijen (t/m aug.);
Galerie T, 11-16 uur: Dick van Biemen,
acrylschilderingen (t/m 27/9);
NEELTJE JANS - Waterland, 10-17.30
uur: 'Waterwereld, leven in de delta van
Bangladesh' (t/m 30/9); Kunstenaars
groep Sporades, tentenexpositie (t/m
5/8);
OOSTKAPELLE - Zeeuws Biologisch Mu
seum, 10-18 uur: Expositie van botten
van fossiele zoogdieren; De Flora vol
tooid (t/m 28/9); 'Vlinders in de duinen'
(t/m 31/8);
OOST-SOUBURG - Watertoren, '12-17
uur: Mark Philips (videoschilderijen), Da
vid Claerbout (video-installatie), Niels
Donckers (fotografie) en Rudy v.d. Wint jr
(schilderijen) (t/m 9/9);
OUDDORP - Bezoekerscentrum De Gre-
velingen, 10-17 uur: Riet van der Sluis,
aquarellen van speelgoedberen en tuin-
bloemen en houtskool/pasteltekeningen
(t/m aug.);
RETRANCHEMENT - 't Zwin, 13-18 uur:
Etienne van Beneden, aquarellen en
sculpturen (t/m 7/9);
SLUIS - Raadskelder, 14 -17 uur: Werk
West-Zeeuws-Vlaamse kunstenaars (t/m
30/8);
THOLEN - Galerie 't Huis Tijdverdrijf, 10-
16 uur: De Zomerexpositie, werken van
de Wit-Russische kunstenaars Juri Jak-
ovenko, Valeri Slauk en Konstantin An-
drukovich (t/m 17/8);
VEERE-Stadhuis, 12-17 uur: Vondsten in
Veere (t/m sept.);
Grote Kerk, 10-17 uur: Het Hotel, werken
Ingrid v.d. Linde en Marlou Pluymaekers
(t/m 17/8);
De Schotse Huizen, 12-17 uur:Werkllona
Schmit (t/m 30/9);
VLISSINGEN - Stedelijk Museum, 10-17
uur: 'Van Zeeuwse Admiraliteit tot mari
ne in Zeeland' (t/m 28/9),
WOLPHAARTSDIJK Galerie de
Hoekweide, 13-17 uur: Janna, schilderij
en en zeefdrukken (t/m 25/8)
IJZENDIJKE - Streekmuseum, 10-12 en
13-17 uur: '125 jaar Groei en Bloei' (t/m
25/10); 'Het aangespannen trekpaard'
(t/m 25/10);
ZIERIKZEE - Burgerweeshuis, 10-17 uur:
32ste Zomertentoonstelling Nederland
se Plastiek met beeldhouwwerk, potterie
en klein antiek (t/m 23/8).
HULPCENTRA
Alarmnummer voor
geheel Zeeland:
tel. 112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel. 0118 412323.
SOS Telefonische Hulpdienst Zeeland,
tel. 0118 615551 (dag en nacht bereik
baar).
Chr. Hulpdienst Zeeland voor mensen in
nood, tel. 0118 625414.
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
0118 469869 (dag en nacht bereikbaar).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800 0432
(gratis), dag. van 14.00-20.00 uur.
Bureau Vertrouwensarts Kindermishan
deling, tel 0118628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.