esten
kiest zijde
avsic
PZC
'XX1™ Prins delft onderspit in strijd Cambodja
Sinn Fein roept op tot kalmte
HEMA écht lekker!
Zwitserse steun
voor joden uit
Oost-Europa
Zeven doden bij demonstraties in Kenia
NASA stuurt robot
naar Marskei Yogi
buitenland
\AVO dreigt Serviërs
U: fiscale
Duitse militairen krijgen
douw voor 'horrorvideo'
Kersen- of abrikozenrastervlaai 795
Kozijnen-notenbrood
095
nu L%
Verse roombotercake
Q95
nu O»
Ardenner ham
950
nu L
5nacksalades
nü 2 Q 95
voor O»
Rozet Privilège Rosé AC
nü 2 11 95
voor II*
Vervalsing in kankeronderzoek
Britse scholieren verongelukken
Progress aan Mir gekoppeld
Stieren verwonden toeristen
Bosbrand bedreigt Thessaloniki
dinsdag 8 juli 1997
UVC
nonze correspondent
insGertsen
'ALE-Biljana Plavsic, de in het
jiuvv geraakte president van de
.epublika Srpska, heeft giste-
ondubbelzinnig steun ge-
Jegen van het westen in haar
ïijd tegen de Bosnisch-Servi-
:he 'hardliners' rond Radovan
Jiadzic. NAVO-commandant
peraal George Jouhvan zei
•at hij desnoods geweld wil ge
bruiken om schendingen van de
'«desafspraken en de rechts-
m de Republika Srpska te
orkomen.
[evrouw Plavsic is de wettig
kozen president van de Repu-
ika Srpska en onze taak is er-
j or te zorgen dat het democra-
che proces wordt nageleefd",
dus Jouhvan tijdens een be-
k aan Sarajevo. De druk op
voor oorlogsmisdaden aan
jaagde Karadzic werd ver-
ir opgevoerd door berichten
ri zijn arrestatie ophanden
u zijn. De Amerikaanse mi-
ter van Defensie William
hen zei gisteren niet uit te
iten dat geallieerde troepen
radzic en andere verdachten
n oorlogsmisdaden arreste-
iik Carlos Westendorp, de
lluwe internationale gezant
rBosnië, als generaal Geor-
ïoulwan, de commandant
de Navo, veroordeelde gis
pten de pogingen om de presi-
ït van het Servische deel van
aan de kant te schuiven,
verwierp de 'totalitaire en
ipagandistische middelen'
arvan tegenstanders van
vsic zich bedienen. „Ze zijn
•'iisituatie bewust aan het de-
11 biliseren", aldus een woord-
i rder van Westendorp. De
dia in de Republika Srpska,
Ivolledig in handen zijn van
lifradzic en zijn aanhang,
Meren Plavsic al dagenlang
ilseenlandverraadster die de
tvische belangen schaadt.
Plavsic krijgt geen zendtijd
meer sinds ze vorige week tij
dens een rechtstreekse televisie
uitzending van leer trok tegen
Karadzic enMomcilo Krajisnik,
het Servische lid van het drie
hoofdige Bosnische presidium.
Volgens Plavsic ontduiken Ka
radzic en Krajisnik via twee be
drijven die ze samen hebben
voor miljoenen guldens per
maand aan belasting en invoer
rechten.
Achter de schermen
Plavsic ergert zich ook aan het
feit dat Karadzic achter de
schermen nog steeds de macht
uitoefent in de Republika Srps
ka. Het is een publiek geheim
dat premier Gojko Klickovic en
tal van andere sleutelfiguren
vrijwel dagelijks verslag uit
brengen aan en instructies krij
gen van Karadzic. Hij mag vol
gens de Dayton-akkoorden
geen publieke functies meer uit
oefenen.
In tegenstelling tot de kliek
rond Karadzic en Krajisnik, die
het in Pale gevestigde parle
ment van de Republika Srpska
en de eveneens daar gevestigde
regering domineren, is Plavsic
bereid afspraken uit het Day-
ton-akkoord na te komen. Ka
radzic en de zijnen werken het
akkoord zo veel mogelijk tegen.
Ondanks de westerse steun lijkt
Plavsic weinig kans te hebben
de machtsstrijd te winnen. Het
door Karadzic' Servische De
mocratische Partij (SDS) be
heerste parlement van de Repu
blika Srpska heeft zaterdag een
aantal wetten gewijzigd tenein
de het afzetten van de president
te vergemakkelijken. Om een
dergelijke procedure in gang te
kunnen zetten, is niet langer een
tweederde meerderheid in het
parlement nodig, maar slechts
een 'normale' meerderheid. De
afzettingsprocedure wordt mo
gelijk later deze week nog in
gang gezet. GPD
Een moeder loodst haar kinderen langs een uitgebrande wagen in het centrum van Londonderry.
foto Sean Dempsey/AP
van onze redactie buitenland
BELFAST - Leiders van de politieke vleu
gel van het verboden Ierse Republikeinse
Leger, Sinn Fein, hebben gisteren de ka
tholieken in Noord-Ierland opgeroepen
tot kalmte. Van alle kanten is het geweld
bij het begin van de Oranje-marsen van de
protestanten veroordeeld.
Een katholiek leider, de Noord-Ierse par
lementariër Martin McGuiness, raakte
kort na zijn oproep gewond tijdens een
betoging tegen een mars. Bij een politie
optreden tegen katholieke demonstran
ten in het dorp Bellaghy liep de Sinn Fein-
politicus klappen op. McGuinness had de
betogers gevraagd zich niet te laten pro
voceren door de politie en het leger.
Volgens de politie raakten in Noord-Ier-
land in 36 uur tijd tachtig mensen ge
wond. Twee 14-jarige jongens zijn er ern
stig aan toe. De oxxletroepen vuurden
meer dan 1600 rubberen kogels af. De
monstranten smeten zeker 691 benzine
bommen, 250 auto's en bussen gingen in
vlammen op.
In Belfast trof de politie een dode protes-
tantste jongen aan, dicht bij de plek waar
eerder een kleine explosie plaatshad. De
jongen was met een bom bezig geweest,
maar de politie kon gisteravond niet zeg
gen of dat explosief de dood veroorzaak
te.
Sinn Fein ontkende de onlusten te hebben
aangewakkerd. De Britse minister voor
Noord-Ierse zaken, Mo Mowlam, veroor
deelde het geweld dat volgens haar was
'georkestreerd'. Ze zei begrip te hebben
voor de boosheid van de Ierse nationalis
ten maar vond het besluit toestemming te
geven voor de optocht 'de minst slechtste
optie'. RTR/AP
van onze redactie buitenland
BONN - Het Duitse ministerie
van Defensie heeft de militairen
geïdentificeerd die in april 1996
in diensttijd een 'horrorvideo
film' hebben gemaakt waarin ze
executies, verkrachtingen,
martelingen en andere gruwel
daden naspeelden.
Het gaat om een onderofficier en
zes dienstplichte soldaten. Nog
maar één van hen is in het leger
actief. Hij zal worden ontsla
gen. De anderen zijn normaal
afgezwaaid. Ook zij kunnen re
kening op vervolging, aldus het
ministerie van Defensie.
De militairen maakten deel uit
van het Duitse detachement
van IFOR, de strijdmacht voor
Bosnië. Ze waren zich aan het
voorbei'eiden op hun taak als
vredessoldaat. Tijdens een pau
ze simuleerden zij op realisti
sche manier enkele gruwelda
den.
De militairen wilden de band
verkopen en vertoonden hem in
het geheim verscheidene malen
bij legeronderdelen.
De krant Bild am Sonntag pu
bliceerde foto's van beelden uit
de videofilm. Het commerciële
tv-station SAT-1 zond maan
dagavond drie minuten uit, na
dat het station er al dagen recla
me voor had gemaakt. Eerder
reageerde minister van Defen
sie Rühe geschokt. Volgens hem
zijn 'zulke perversiteiten ontoe
laatbaar in de Bundeswehr'.
RTR/DPA
Troepen couppleger Hun Sen veroveren hoofdstad Phnom Penh
••«JSSEL - De Europese mi
ers van Financiën onder
enen het initiatief van de
uwe EU-voorzitter Luxem
om de concurrentie aan te
;en die de lidstaten elkaar
belastingtarieven aandoen,
bleek gisteren in Brussel.
•jvoorstel is een klein stapje
rwaarts op de moeizame
i0m de belastingstelsels van
lU-landen op een noemer te
gen, Luxemburg wil dat de
|i'dstaten uiteindelijk een
tagscode overeenkomen, op
ad waarvan zij fiscaal beleid
er op elkaar gaan afstem-
r f- Dat moet ertoe leiden dat
n nieuwe belastingregels
den bedacht die andere lid-
en oneerlijke concurrentie
idoen.
discussie over meer harmo-
ring van de belastingen in
iiropa verloopt al jaren uiterst
Een werkgroep van Euro
commissaris Monti (inter-
oarkt)poogt al tijden omlid-
en op één lijn te krijgen,
iti komt dit jaar nog met
crete richtlijnen om de hef-
len op bijvoorbeeld energie-
Jucten te harmoniseren of
idelijk gelijk te schakelen,
werkt hij aan een voorstel
Jrmeer eenheid in de BTW op
•communicatiediensten.
ïer poogt Monti nieuwe con-
rentie tussen EU-landen op
aal gebied terug te dringen.
van onze redactie buitenland
PHNOM PENH - De Cambod
jaanse couppleger Hun Sen is
vooralsnog aan de winnende
hand in de strijd tegen de door
hem afgezette premier Ranarid
dh. Ondanks bezweringen van
de gevluchte Ranariddh dat hij
de machtsgreep zal neerslaan,
kregen de troepen van zijn ri
vaal gisteren de overhand in de
Cambodjaanse hoofdstad Phn
om Penh.
Na twee dagen van zware ge
vechten trokken de soldaten
van pxrins Ranariddh zich giste
ren terug tot buiten de hoofd
stad. De royalistische kx-achten
gaven toe dat ze ook hun be
langrijke steunpunt, de leger
basis Tang Krasang nabij het
(gesloten) internationale vlieg
veld van Phnom Penh, moesten
ontruimen. Verder arresteei'den
Hun Sens mannen een van de
leiders van Ranariddhs paxtij,
minister Hor Sok van Binnen
landse Zaken.
Rooftochten
Na de strijd trokken de zegevie-
x-ende milities van Hun Sen
schietend en plunderend door
de stx-aten van de hoofdstad.
Doelwit waren met name filia
len van buitenlandse firma's,
het vliegveld en overheidsge
bouwen. Volgens ooggetuigen
deden ook duizenden bewoners
mee aan de rooftochten. In de
chaos kwam minstens een pex~-
soon om het leven. Ambassades
van westerse landen zagen zich
gedwongen de veiligheidsmaat
regelen op te voeren. In het luxe
hotel Cambodjana zochten hon
derden buitenlanders en toeris
ten him toevlucht voor het ge
weld.
Coup
Ranariddh, die afgelopen zon
dag was afgezet, bezwoer giste
ren dat hij het verzet tegen de
coupplegers zal leiden. Dit ver-
zet zal zowel in als buiten Cam
bodja worden georganiseerd,
verklaarde de prins vanuit
Frankrijk. Hij zei naar de voor
malige kolonisator te zijn ver
trokken op advies van zijn gene
raals, die al vx'eesden voor een
coup. Eerder was steeds gezegd
dat de zoon van de Cambod
jaanse koning Sihanouk voor
eenprivé-bezoek was afgereisd.
Sihanouk zelf is voor een kan
kerbehandeling in Peking.
Ranarridh wil in diverse Euro
pese hoofdsteden en de Verenig
de Staten steun zoeken voor het
verzet tegen Hun Sen. In zijn
Franse verblijf plaats Aix-en-
Provence sprak de prins al met
een hoge vertegenwoordiger
van president Chirac en met de
Japanse ambassadeur
De ex-communistische Hun Sen
en prins Ranariddh deelden
vanaf 1993 tot afgelopen week
einde het Cambodjaanse pre
mierschap. De altijd al uiterst
stx'oeve coalitie liep spaak op de
onenigheid over de omgang met
de rebellen van de ooit machti
ge, inmiddels verdeelde Rode
Khmerbeweging.
Als eerste premier stond Rana-
xiddh positief tegenover con-
Jttdog vers uit eigen bonketbakkerij, 0 28 cm /9.95 fill
J)0 grom/3.5Q
;J. ""krel, marmer of bosvruchten, 500 gram /4.95
5 _5>™/3.50
se komkommer of vlees, bakje met 250 gram /2.50
r Jronsewijn, 75tl/6.95
ifjfeüjifedingen gelden t/m zaterdag 12 juli 1997. Zo lang de voorraad strekt.
At
f
Keniaanse politieagenten bedreigen in Nairobi een demonstrant.
u-c.-v;j
SÖSÈsSlÉi—
foto Corinne Dufka/RTR
van onze redactie buitenland
NAIROBI - De Keniaanse politie heeft
gisteren in Nairobi en verscheidene ande
re steden hardhandig ingegrepen bij de
monstraties tegen het beleid van presi
dent Daniel arap Moi. Zeven mensen
kwamen om het leven, ouder wie twee
jongens.
Oppositiepartijen, mensenrechtenorga
nisaties en andere tegenstanders van het
regime hadden gisteren de bevolking op
geroepen op ongeveer vijftig plaatsen in
het Oost-Afrikaanse land bijeen te komen
om een demonstratie van zeven jaar gele
den te herdenken. Daarbij kwamen toen
zeker twintig mensen om het leven. De po
litie gebruikte traangas en rubberen ko
gels om de demonstranten te verspreiden.
Menigte
Volgens een woordvoerder van de politie
kwamen twee demonstranten in het ge
drang om het leven, toen een menigte van
3.000 mensen in Nyahururu, 100 kilome
ter ten westen van Nairobi, gevangenen
trachtte te bevrijden. Een andere groep
demonstranten bestormde in dezelfde
plaats de coöperatieve bank, waarbij ook
twee mensen het leven vexioren. Zij wer
den door kogels uit een politiepistool ge
troffen. Een politieman raakte gewond
door een schot uit de groep demonstran
ten.
In de hoofdstad Nairobi vuurden de op
roerpolitie en de paramilitaire garde
traanga| en lubberen kogels af om de
monstranten uiteen te jagen. Ook schoot
zij over de hoofden van studenten heen die
met stenen gooiden. Tientallen betogers
werden in elkaar geslagen, ook als zij zich
hadden overgegeven. RTR
ULM - De Duitse kankeronderzoeker Fiiedhelm Herrmann
heeft zeker dertig van zijn kankei'studies- en onderzoeken
vexvalst. Het gaat om het grootste ondei-zoeksschandaal in de
Duitse wetenschappelijke geschiedenis.
Heirmann heeft de vexwalsingen in een aantal gevallen in
middels toegegeven. Een commissie die ondei-zoek doet naar
de manipulaties wacht nog op het verweer van Hernnann en
zijn medewerkers. Daarna zal de commissie een uitspraak
doen. Justitie en de politiek zijn verantwoordeli j k voor verde
re maatregelen, aldus de Universiteit van Ulm waaraan Herr
mann verbonden is. DPA
CHAMBERY - Bij een busongeluk in de Franse Alpen is giste
ren een Brits meisje van 16 jaar om het leven gekomen. Een
Britse jongen overleed gisteravond aan zijn verwondingen in
het ziekenhuis. Zeker twintig inzittenden raakten gewond,
onder wie voox-al Britse scholieren.
De bus raakte bij Moutiers in de Franse Alpen door nog onbe
kende oorzaak van de weg en stortte twintig meter naar bene
den in een ravijn. Het voertuig vervoei'de zeker zestien leer
lingen van een middelbare school in Bolton, in de buurt van
Manchester. Daarnaast zaten er zeven volwassenen, onder
wie twee leraren, in de wagen. AFP/RTR
MOSKOU - De koppeling van het vrachtniimteschip Pro
gress aan het Russische ruimtestation Mir is gelukt. De Pro
gress heeft onder meer materiaal aan boord voor repax-aties
aan een kapotte module van de Mir.
Verder bracht de Progress water, zuurstof en pakketten van
familieleden van de drie bemanningsleden van de Mir. De
Progress M-35 werd zaterdag gelanceerd vanaf de Russische
ruimtevaartbasisj Bajkonoer in Kazachstan. Zijn voorganger
botste op 25 juni bij een mislukte koppeling tegen de Mix;
waarbij ernstige schade ontstond. De helft van de energie
voorziening van de Mir viel toen uit. RTR/ANP
PAMPLONA - Op de eerste dag van de San-Ferminfeesten in
de Noord-Spaanse stad Pamplona zijn gisteren twee toeristen
en een Spanjaard gewond geraakt. Een 25-jarige Brit ver
wondde zich aan het voorhoofd en veiTekte zijn hals en een
45-jarige Amerikaan brak zijn ax-m, toen ze achtervolgd door
opgejaagde jonge stieren door de nauwe straten van de stad
renden.
Een 31-jarige Spanjaard, afkomstig uit Pamplona, die giste
ren op de horens werd genomen in de straten van de stad, ligt
met ex-nstige verwondingen in het ziekenhuis. Eén van de on-
dex-delen van de feesten van San Fennin, die een week duren,
is de 'encierro'; elke ochtend rennen mensen voor opgejaagde
stieren uit naar de ai'ena. Volgens ziekenhuizen zijn gistex-en
29 mensen gewond geraakt, van wie vier ernstig. DPA
THESSALONIKI - Bijna zeshondei'd inwoners van een bui
tenwijk van de Griekse stad Thessaloniki zijn gisteren geëva
cueerd in verband met een grote bosbrand die de bewoonde
gebieden steeds dichter nadert.
Debluswerkzaamheden, waarvoorondermeeriuim driehon
derd militairen, zeven blusvliegtuigen en twee helikopters
zijn ingezet, worden ernstig bemoeilijkt door de krachtige
wind.
Ruwweg eenderde van het Seih Sou bos, ongeveer 1.215 hec
tare, is al in de as gelegd sinds zondag her en der branden uit
braken. De politie vermoedt brandstichting en heeft een on
derzoek ingesteld. AP
tacten met de huidige Rode-Kh-
mexieider Khieu Samphan, die
een eigen partij vormde. Maar
co-premier Hun Sen was perti
nent tegen elke samenwerking
met de beweging van de voor
malige dictator Pol Pot, die hij
in 1979 met steun van Vietnam
ten val bracht. Veel strijders van
de Rode Khmer sloten zich aan
bij de royalistische Funcinpec-
partij. Hun Sen en Ranaxriddh
beschuldigden elkaar over en
weer van het ronselen van rebel-
len voor hun eigen manschap
pen. AFP/RTR
van onze redactie buitenland
PASADENA - In het Californi-
sche Pasadena hebben weten
schappers van de Amerikaanse
ruimtevaartorganisatie NASA
gisteren besloten wat het vol
gende Mars-avontuur van het
robotkarretje Sojourner wordt.
Het zeswielige apparaat zal op
weg worden gestuurd naar een
kei die de wetenschappers 'Yogi'
hebben genoemd, ongeveer 30
centimeter verwijderd van de
plaats waar de ruimtesonde Pa
thfinder is geland, zo lieten NA-
SA-medewerkers op een pers
conferentie weten.
Sojourner moet foto's maken
van Yogi en de steen met zijn
spectrometer besnuffelen en on
derweg ernaar toe bodemonder
zoek verrichten met zijn wielen.
Het NASA-team is bijzonder te-
inreden dat het mogelijk blijkt
het x-obotje met precisig te be
sturen. Het wagentje heeft tot
nog toe een afstand van 40 cen
timeter afgelegd totdat het oog
in oog stond met een Mai'skei,
die de NAS A-mede werkers in
middels 'Barnacle Bill' gedoopt
hebben. Een sensor van het x-o
botje betastte de pokdalige
steen, een duidelijk bewijs dat
de afstandsbediening op een af
stand van 190 miljoen kilometer
werkt.
Al eerder had Sojourner met
zijn spectrometer in het stof ge
snuffeld. Een eerste, voorlopige
conclusie van NASA, ook op ba
sis van de tot nu toe door de ca
mera van de xuimtesonde Pathf
inder gemaakte foto's, is dat er
ooit water, en dus mogelijker
wijs ook leven, op Mars geweest
moet zijn.AP
van onze correspondent
Bob Kroon
GENEVE - Uit het fonds van
400 miljoen gulden van het
Zwitserse bankwezen en be
drijfsleven ten behoeve van
joodse Holocaust-slachtoffers
is de eerste 22 miljoen gulden
vrijgemaakt voor bijstandsuit
keringen. Dit bedrag is bestemd
voor hulpbehoevende en be
jaarde joden in Oost-Europa,
die tot dusverre nog geen cent
aan 'Wiedergutmachung' heb
ben ontvangen.
Dit is gisteren in Bern besloten
door de gemengde beheerscom
missie van het fonds dat onder
leiding staat van de Zwitserse
parlementariër Rolf Bloch, te
vens voorzitter van joodse be
langengroepen in Zwitsex-land.
In de commissie zitten tevens Is
rael Singer namens het Joodse
Wereldcongres en een viertal
Zwitserse en Israëlische juris
ten.
Campagne
Het Joods Wereldcongx-es was de
instantie die vorig jaar een in
ternationale campagne ontke
tende tegen het Zwitserse bank
wezen, dat nooit opening van
zaken heeft gegeven over de
'slapende' joodse bankrekenin
gen uit de oorlogstijd en die vol
gens het WJC in de honderden
miljoenen lopen. Hiernaar loopt
een apart onderzoek door een
viertal internationale accoun
tantsbureaus onder leiding van
Paul Volcker, ex-gouverneur
van de Federal Reserve, de
Amerikaanse centrale bank. In
afwachting van het resultaat
hebben de Zwitserse banken al
vast 400 miljoen gulden be
schikbaar gesteld als eerste 'ge
baar van solidariteit' tegenover
de oorlogsslachtoffers.
Uitbetalingen
Bloch zei dat ruim 800.000 Ho
locaust slachtoffers of hun na
zaten, voornamelijk uit Oost-
Europa, al een claim voor een
uitkering hebben ingediend.
„Nog deze zomer volgen de eer
ste uitbetalingen aan de meest
hulpbehoevenden, vaak mensen
van boven de tachtig jaar", al
dus Bloch. „De commissie zal
ter plaatse de betalingen nauw
lettend controleren." Namens
het WJC verklaarde Israel Sin
ger zich ingenomen met de sa
menwerking met de Zwitsers,
'die nu uiteindelijk woorden in
daden hebben omgezet'. GPD
