Verdeeldheid over Vilvoorde
Weerzin jegens (giller
bindt Turkse coalitie
Moordenaar van Kobe blijkt 14-jarige scholier
PZC
Rel over Sharon
verergert crisis
regering Israël
Kerkdienst in plaats van Oranjemars
buitenland
Servië razend
over arrestatie
Dokmanovic
Franse coalitie ruziet over openhouden Belgische Renault-fabriek
Suriname
voert actie
tegen drugs
Duitse kerk weer doelwit van aanslag
Situatie Mir is precair
Draskovic stapt uit alliantie
Noord-Korea drukte dollars
Explosie in fort voor politici
Dodental op Montserrat stijgt
Kinderen komen
om bij show
brandweer
maandag 30 juni 1997
BELGRADO - Het Joego-
slavië-Tribunaal kon de
Serviër Dokmanovic vrij
dag le pakken krijgen om
dat hij op verzoek van
VN-bestuurder Klein een
bezoek aan Oost-Slavonië
bracht.
Hij was al meer dan een
jaar niet meer in het ge
bied geweest en zou niet
op de uitnodiging van
Klein voor een gesprek
zijn ingegaan als de VN
hem geen garanties had
den gegeven.
Dat zegt de echtgenote
van Dokmanovic in een
gesprek met een Servisch
dagblad. Opsporings
ambtenaren van het Joe-
goslavië-Tribunaal in
Den Haag pakten Dokma
novic vrijdag op, met me
dewerking van VN-vre-
destroepen. Het was de
'eerste keer dat de VN-vre
desmacht meehielp bij de
arrestatie van een ver
dachte van het tribunaal.
Moord
Het tribunaal heeft Dok
manovic aangeklaagd
wegens betrokkenheid bij
de moord op 261 burgers,
voornamelijk Kroaten, in
de Oost-Slavonische stad
Vukovar. Zij lagen daar in
het ziekenhuis op het mo
ment dat de Serviërs de
stad in november 1991 in
namen. Dokmanovic was
toen burgemeester van
Vukovar.
Dokmanovic woont vol
gens zijn echtgenote al
meer dan een jaar in Som-
bor, in het noordwesten
van Servië op ongeveer
twintig kilometer van de
grens met Oost-Slavonië.
Dit gebied is het laatste
deel van Kroatië dat nog
in handen van de Senders
De regering van klein-
Joegoslavië eiste zaterdag
de onmiddellijke vrijla
ting van Dokmanovic.
Dokmanovic had volgens
de Servische regering in
Slavonië geen enkele ge
zagspositie toen de Ser
viërs dit gebied verover
den. AFP
van onze redactie buitenland
PARIJS - De sluiting van de Re
nault-fabriek in het Belgische
Vilvoorde zorgt voor grote ver
deeldheid in de linkse Franse re
gering. De communisten willen
de vestiging voorlopig open
houden, terwijl de linkervleugel
van premier Jospins socialisti
sche partij 'het gevecht over de
sluiting wil voortzetten'.
„De overheid, die 46 procent
van de aandelen Renault bezit,
kan ervoor zorgen dat de fa
briek open blijft", aldus woord
voerder Lespagnol van de
communistische partij PCF gis
teren. De partij vraagt om een
opschorting van de sluiting en
alle plannen die banenverlies
inhouden.
De communistische vakcentra
le CGT zegt dat Jospin zijn be
lofte niet heeft gehouden. In de
aanloop naar de verkiezingen
heeft de nieuwe premier gezegd
alles te zullen doen om de fa
briek open te houden. De CGT
stelt dat personeel en publieke
opinie Jospin en Renault-top-
man Schweitzer geen rust zul
len gunnen.
Afgelopen zaterdag besloot de
raad van bestuur van Renault in
Parijs dat de fabriek in Vilvoor
de definitief dicht gaat. Een
rapport van de bedrijfskundige
Kaisergruber had geen aanwij
zingen opgeleverd die het be
drijf nieuwe kansen kon geven.
Ook arbeidstijdverkorting in
alle Renault-productiebedrij
ven in Europa biedt geen soe
laas voor de Belgische fabriek.
Teleurgesteld
Van de vestiging zal niet meer
overblijven dan een toeleve
ringsbedrijf dat aan vierhon
derd mensen werk biedt. Dat
leidt ertoe dat 2550 mensen hun
baan verliezen. Van de 3100
werknemers hebben er inmid
dels al 150 elders werk gevon
den.
De Belgische bonden toonden
zich teleurgesteld over de slui
ting, maar rekenden eigenlijk al
niet meer op ander nieuws. Zij
zijn ontevreden over het feit dat
in het toeleveringsbedrijf
slechts werk zal zijn voor vier
honderd mensen.
De vakbonden willen nu 'hard
onderhandelen' over een goed
sociaal plan. Het personeel rea
geerde uiterst gelaten op de be
richten. Slechts een kleine radi
cale groep arbeiders voert nog
actie. Wel willen de meeste ar
beiders een voorraad van zo'n
vijfduizend afgewerkte auto's
blijven 'gijzelen', tot er goede
afvloeiingsregelingen zijn afge
sloten. Opmerkelijk genoeg riep
de Belgische minister van Bin
nenlandse Zaken Van de Lanot-
te, verantwoordelijk voor de
openbare orde, hen daartoe op.
De Belgische premier Dehaene
zegt dat Jospin venvachtingen
heeft gewekt met zijn belofte
voorafgaand aan de Franse ver
kiezingen. De rechtse oppositie
in Frankrijk noemde het Belgi
sche Renault-personeel de 'eer
ste ontgoochelden van het
Jospinisme'.
Begin dit j aar kondigde Renault
aan het bedrijf in Vilvoorde te
sluiten, wegens structurele
overcapaciteit. Ook in Frank
rijk zullen als gevolg daarvan
2700 banen verdwijnen. Re
nault leed vorig jaar een verlies
van omgerekend ongeveer 1,7
miljard. ANP
BELFAST - Deelnemers aan een Oranjemars in Belfast staan met hun rug gekeerd naar een blokkade van de politie. De protestantse
activisten mochten van het gezag niet marcheren over de katholieke Ormeau Road. Daarom besloten ze ter plekke een kerkdienst te
houden. De Oranjemarsen zijn uitgegroeid tot politieke manifestaties van protestanten die willen dat Noord-Ierland deel blijft uit
maken van Groot-Brittannië. foto Paul McErlane/AP
van onze correspondente
L Jessica Lutz
ISTANBOEL - De leider van de
- Turkse Moederlandpartij, Mes-
i ut Yilmaz, heeft gisteravond het
r laatste overleg gepleegd met
1 president Demirel over de rege-
1 ring die hij vormt. Verwacht
wordt dat hij vandaag zijn kabi
net officieel bekend maakt.
Punt een van het regeerakkoord
5 van de drie-partijencoalitie is
de bestrijding van corruptie.
Yilmaz kreeg de formatieop-
PARAMARIBO - Bij een lande-
jlijke operatie in het kader van
de bestrijding van drugscrimi-
inaliteit hebben politie, leger en
[douane in Suriname 98 ver
dachten aangehouden. Een
commissie onder leiding van de
waarnemend procureur-gene
raal Hélouise Rozenblad
reageerde zondag tevreden op
Operation Suri-storm, die de
afgelopen week werd uitge
voerd.
Rozenblad zei dat Suriname in
staat is het drugsprobleem te
beteugelen. Tijdens de actie
werden de luchthavens en sche
pen in de territoriale wateren
gecontroleerd en voerden de au
toriteiten huiszoekingen uit. De
'autoriteiten vernietigden meer
|dan 280.000 marihuanaplant j es
en brachten drie van de 73 geën
terde schepen op. Zij namen 527
{gram cocaïne in beslag. ANP
dracht nadat de islamitische
premier Erbakan op 18 juni af
trad. Erbakan werd daartoe ge
dwongen nadat het leger eind
februari van hem eiste de pro-
islamitische maatregelen, met
name de infiltratie van de bu
reaucratie door fundamentalis
ten terug te draaien. Door de in
formatie die de militairen ver
spreidden, ontstond landelijk
een golf van verontwaardiging.
Het feit dat coalitiepartner
Tansu Ciller desondanks wei
gerde uit de regering te stappen,
leidde ertoe dat negen leden van
haar Juiste Pad Partij hun lid
maatschap opzegden. De coali
tie verloor daardoor de meer
derheid in het parlement. Maar
ook dit weekeinde nog trad een
aantal leden uit de partij. In to
taal heeft de coalitie met Erba
kan 36 Juiste Pad-parlements
leden, bijna een kwart, doen
opstappen.
Machtswellust
(pillers machtswellust heeft in
middels ziekelijke vormen aan
genomen, aldus een van de af
valligen. Er staat voor haar veel
op het spel. Ze heeft dankzij Er-
bakans Welvaartspartij welis
waar diverse parlementaire on
derzoeken naar ha ar vermeende
corruptie af kunnen wenden,
maar niet de verdenking. Om
dus te voorkomen dat de onder
zoeken opnieuw geopend zou
den worden, sprak ze met Erba
kan, die eveneens de macht niet
kwijt wilde, af dat zij het pre
mierschap van hem overnam.
De weigering van president De
mirel om de formatieopdracht
aan haar te geven, had ze echter
niet verwacht. De grove beledi
gingen die ze daarop aan het
adres van de president uitte en
haar gesmeek bij de Chef Gene
rale Staf om een minderheidsre-
gei'ing onder haar leiding te
steunen, ontketende de laatste
leegloop in haar partij.
Op het laatste moment probeer
de ze, ondanks haar eerdere per
tinente weigering, alsnog in
Yilmaz' kabinet te komen. De
regering in spe van Mesut
Yilmaz werd dit weekeinde door
de pers het 'reparatiekabinet'
genoemd. Zo snel mogelijk zul
len er vervroegde verkiezingen
uitgeschreven worden, maar
daarvoor moet een aantal zaken
op orde gebracht worden, al was
het maar om het leger terug de
kazernes in te krijgen.
Corruptiebestrijding is in dat
kader noodzakelijk om te voor
komen dat mensen opnieuw uit
onvrede daarmee op de Wel
vaartspartij stemmen, zoals dat
in december 1995 het geval was.
Die partij is in de peilingen nog
steeds de grootste. De generaals
vexwachten dat deze regering
het eisenpakket vexwezenlijkt
dat Ei'bakan weigerde door te
voeren. GPD
Advertentie
2 weken
GRATIS
INTERNETTEN
Bel 0113-377770
ZEELANDNET
de provider die meer doet!
Een cameraman filmt de hakenkruisen en leuzen die op de kleuterschool werden gespoten.
foto Christof Stache/AP
De politie arresteerde gisteren een 33-jarige
man die de avond voor de aanslag al de aan
dacht van de politie had ge trékken. Agenten
troffen hem toen in de buurt van de plaats van
de misdaad aan. De politie heeft geen concrete
aanwijzing tegen de man, die eerder inbraken
heeft gepleegd maar zich nooit schuldig maak
te aan politiek getinte aanslagen.
De jongste aanslag is de zesde in vijf weken.
Eind mei staken drie jongeren de Sint Vicelin-
kerk in bx*and. Op de muur van het gebouw wa
x-en witte hakenkruisen geschreven. Vorige
week werden de protestantse Jacobikerk en
het bureau van de schrijver Günther Gx-ass met
dit symbool van de nazitijd besmeurd. ANP
van onze redactie buitenland
LÜBECK - Vermoedelijk rechts-extremisten
hebben gistermorgen opnieuw een aanslag ge
pleegd op een kerkelijke instelling in Lübeck.
Onbekenden px-obeerden gisteren brand te
stichten in een kleuterschool van de Augusti-
nusgemeente in de stad. De schade was volgens
de politie gering. Op de muur hadden de ple-
gex's van de aanslag drie hakenkruisen en de
zin 'Hai'ig, wij krijgen jou' geklad.
Harig is de naam van de rooms-katholieke pas
tor die in de Sint Vicelinkerk in de Noox-d-
Duitse stad een Algei'ijns gezin kerkasiel heeft
vex-leend. De schade aan de kleuterschool was
volgens de politie gering.
i van onze correspondente
Judith Stalpers
ITOKIO - De Japanse bevolking heeft
vol ongeloof en afschuw gereageerd op
j de arrestatie van de moordenaar van
I Jun Hase, een elfjarige scholier uit Ko
be die eind mei op gruwelijke wijze
werd gedood. De dader blijkt een veer
tienjarige jongen, die sinds de kleuter
school met Jun bevriend was.
De politie stuitte zaterdag in Kobe bij
een huiszoeking op de moordwapens en
ander bewijsmateriaal. Naar aanlei
ding hiervan werd de veertienjarige
jongen aangehouden. Hij zat op de
school waar Juns hoofd werd aange
troffen en stond bekend als een hard
nekkige spijbelaar en iemand die kat
ten stroopte. Over het motief van de
moord wilde de politie niets loslaten.
Om te voorkomen dat andere jeugdigen
de misdaad gaan 'kopiëren', geeft de
politie weinig details over de kwestie
prijs.
In de media werd gespeculeerd dat de
dader een man van rond de veertig was,
met gymschoenen en korte zwarte ha
ren en in het bezit van een zwarte Nis
san Bluebird. Het rxieuws van de arres
tatie kwam dan ook als een totale
verrassing. De politie ondei-zoekt of er
een verband bestaat met de aanslag op
twee meisjes in maait in dezelfde
buurt. Ze werden met een mes aange
vallen. Een van de meisjes overleed aan
de vexwondingen. Jun Hase verdween
24 mei op klaarlichte dag terwijl hij op
weg was naar het huis van zij n grootva
der. twee kilometer verderop. Volgens
de verdachte had hij Jun gevraagd sa
men te spelen op een naburige heuvel.
Daar vermoordde hij Jun met een mes.
Vervolgens zaagde hij het hoofd van
zijnslachtoffex-.
Het lichaam verboi-g de verdachte op
een heuvel. Het hoofd nam hij mee naar
huis.
Drie dagen later legde hij het hoofd
voor de ingang van zijn school met in de
mond twee briefjes. Daarop stond dat
de daad een 'wraakactie was tegen de
leerplicht', dat de dader 'genoegen
schepte in het vermoorden van mensen'
en 'meer zwakke plantjes zou vennoor
den'. Na de moord op Jun veranderde
Kobe in een spookstad. Alleen onder
begeleiding van volwassenen gingen
kindei-en van en naar school.
Ook in de rest van Japan waren de ou
ders alerter dan gewoonlijk. Geen kind
mocht nog alleen buiten spelen en kin-
dei'en werden uitgerust met fluitjes en
soms draagbare telefoons om alarm te
kunnen slaan. Op sommige scholen
werden zelfs lessen in zelfverdediging
gegeven.
Meteen zaterdagavond verschenen de
experts op televisie. Zij zoeken de
schuld bij het competitieve Japanse
schoolsysteem, bij de verkilling van de
roaatscliappij, bij de wrede en wereld
vreemde spellen- en stripboekencul
tuur De politie in Japan spx-eekt van
een trend. Statistieken laten een snelle
toename van het aantal geweldsmis
drijven onder jongeren in Japan zien.
In de eerste helft van dit jaar nam het
aantal met 26 procent toe. Vorig jaar
werden 36 minderjarigen voor moord
gearresteerd, achttien meer dan in
1995. Ook de discussie over een stren
gere berechting van mindex-jarigen
kwam direct weer op gang. Nu komen
jongeren in Japan voor het zogenoemde
'familiegerecht', hetgeen een coulante
straf oplevert. Voorstanders van een
strengere aanpak willen zware geval
len voor de gewone strafrechtbank la
ten verschijnen. GPD
MOSKOU - De drie astronauten in het beschadigde ruimte
station Mir zijn gisteren begonnen met het ontmantelen van
minder belangrijke apparatuur. Op die manier scheppen zij
ruimte in het volgepakte station. Die hebben zij nodig om hun
ruimtepakken aan te kunnen trekken, wanneer zij de schade
in het station herstellen.
De bemanning wacht daarmee tot een nieuw Progress-
vrachtruimteschip rond 5 juli met nieuw materiaal wordt ge
lanceerd vanaf de lanceerbasis Bajkonoer in Kazachstan. De
Russen gaan dan tussen 10 en 14 juli in ruimtepakken Spektr
binnen.
De werkzaamheden houden grote risico's in. De opening van
de toegangsdeur naar Spektr kan leiden tot daling van de
druk in het hele station, waardoor het leven er onmogelijk
wordt. AFP/RTR
BELGRADO - De leider van de Servische Vernieuwingsbe
weging (SPO), Vuk Draskovic, heeft zatex-dag aangekondigd
dat zijn partij uit de oppositie-alliantie in Joegoslavië stapt.
Zijn mededeling komt vier maanden na de erkenning van de
overwinning die de drie paitijen verenigd in Zajedno (Samen)
bij gemeenteraadsverkiezingen behaalden.
Draskovic kondigde tijdens een congres in Belgrado aan dat
zijn partij deelneemt aan de verkiezingen die voor het einde
van dit jaar gepland staan, zonderde alliantiegenoten, de De
mocratische Partij (PS) van Djindjic en de Bui'geralliantie
(GSS) van Pesic. AFP
TOKIO - Noord-Korea drukt al sinds 1970 grote hoeveelhe
den dollars om het tekoi-t aan buitenlandse deviezen te ver
minderen. Vanaf 1990 is de pi-oduktie nog eens drastisch op
gevoerd met 100-dollax'biljetten. Dit meldde een Japans dag
blad zaterdag
Voor de vervaardiging van het valse geld kocht het regime in
Pyongyang in het buitenland inkt, hoogwaardig papier en ge-
avanceerde drukpersen.
Het bestaan van zeer goede vervalsingen van Amerikaanse
dollars kwam aan het licht in 1996, toen een lid van het Japan
se Rode Leger werd gepakt in Thailand met in zijn bezit drie
miljoen valse dollars. Toen al ging de verdenking uit naar Py
ongyang, waar het Rode Leger zijn hoofdkwartier heeft. AFP
SRINAGAR - Een bomaanslag op een zwaarbewaakt woon
complex voor parlementsleden in Srinagar in de Indiase deel
staat Janxmu-Kashmir heeft gisteren aan drie mensen het le
ven gekost. Di'ie mensen raakten gewond, aldus de politie.
De politie verdenkt moslimseparatisten die vechten voor een
onafhankelijk Kashmir van de aanslag. De slachtoffers van
de aanslag waren de politicus Mohammad Ramzan Bangi en
twee van zijn gasten
In het fort wonen politici, die bij eerdere verkiezingen door de
opstandelingen zijn bedreigd. AP
OLVESTON - Het dodental van de vulkaanuitbai-sting op het
Caribische eiland Montserrat, afgelopen woensdag, blijft
stijgen. Zaterdagochtend was het aantal slachtoffers opgelo
pen tot tien.
Franse militairen vonden vrijdag nog enkele lichamen in to
taal verwoeste dorpen op het zuidelijke deel van het eiland.
De geborgen doden maakten deel uit van een groep van onge
veer tweehondei'd mensen, die vox'ige week weigex-den gehoor
te geven aan een bevel om het eiland te verlaten in vex'bahd
met de verwachte eruptie. AFP/EFE
van onze correspondent
Ad Bloemendaal
TEL AVIV - De crisistoestand in
het Israëlische kabinet is giste
ren verscherpt. Minister van
Buitenlandse Zaken Levy zegde
op het laatste moment een bij
eenkomst met premier Ne
tanyahu af. Het was de bedoe
ling dat de twee in een gesprek
de laatste hand zouden leggen
aan een nieuwe samenwer
kingsovereenkomst.
Levy wilde niet meer praten
toen hij er achter kwam dat Ne
tanyahu zonder zijn medeweten
zijn fiat had gegeven aan een
bijeenkomst van minister Sha
ron met Abu Mazen, de tweede
man in de Palestijnse Autori
teit. Levy's belangrijkste klacht
tegen de premier is juist dat hij
buiten de contacten met de Pa
lestij nen woi'dt gehouden, ter
wijl deze had beloofd dat hij de
leiding over het vredesproces
zou krijgen.
De klacht van Levy is uitvoerig
aan de orde gekomen in twee ge
sprekken die de minister a fgelo-
pen dondei-dag heeft gevoerd
met Netanyahu. De laatste be
loofde hem dat buitenlandse za
ken de leiding zou krijgen in de
contacten met de Palestijnen.
Maar het afgeTopen weekeinde
moest Levy via het televisie
journaal horërx dat minister
Sharon tien dagen geleden, met
goedvinden van Netanyahu,
Abu Mazen thuis heeft ontvan
gen voor een oriënterend ge
sprek.
Op zichzelf was dat een verras
sende ontwikkeling, omdat
Sharon de PLO beschouwt als
niet meer dan een terreurorga
nisatie en PLO-leider Arafat als
een oorlogsmisdadiger Omge
keerd hebben de Palestijnen
hun grieven tegen Sharosn, die
tijdens de invasie in Libanon in
1982 minister van Defensie was.
Hij raakte die functie kwijt toen
een Israëlische commissie van
onderzoek hem indirect verant
woordelijk stelde voor het door
Libanese falangisten aange
richte bloedbad in de Palestijn
se vluchtelingenkampen Sabra
en Shatila.
Premier Netanyahu is van plan
Sharon minister van Financiën
te maken - als opvolger van de
eerder deze maand afgetreden
Dan Mendor - en hem te benoe
men in het 'veiligheidskabinet',
een kleine groep ministers die
e verleg pleegt over defensie
aangelegenheden. Naast Ne
tanyahu zelf maken Levy en mi
nister van Defensie Mordechai
er deel van uit. De laatste twee
vrezen dat de intrede van Sha-
ron voor problemen zal zorgen.
Levy wil garanties dat hij, en
niet Sharon, het vredesproces
zal leiden.
Varken
De crisissfeer in Israël is verder
toegenomen door het besluit
van de coalitiepartij Tsomet
zich voor te bereiden op ver
vroegde verkiezingen. Vandaag
zal de partij, die bij de laatste
verkiezingen opereerde onder
de Likud-paraplu, een verkie
zingscomité vormen.
Premier Netanyahu heeft giste
llen afstand genomen van een
pamflet dat Israëlische rechts-
extremisten het afgelopen
weekeinde hebben verspreid in
Hebron. Het toont een varken
met het opschrift Mohammed,
dat bezig is de koran te schrij
ven. Het varken is voor zowel jo
den als moslims een onrein dier.
De verspreiding van de tekening
zorgde gisteren voor nieuwe on
lusten in het de laatste weken
toch al onrustige Hebron. GPD
RIGA - Acht kinderen zijn za
terdag om het leven gekomen
toen de kabine van een hijs
kraan naar beneden stortte tij
dens een brandweershow in
Letland. Meer dan twintig men
sen raakten gewond, van wie ze
ven ernstig.
De organisatoren lieten meer
dan twintig mensen toe, onder
wie veel kinderen, in de kraan-
kabine tijdens de show. Dat was
veel meer dan toegestaan, aldus
het ministerie van Binnenland
se Zaken in de Letse hoofdstad
Riga. Duizend toeschouwers in
het plaatsje Talsi, honderd kilo
meter van Riga, zagen vol af
schuw toe hoe de cabine vanaf
een hoogte van twintig meter
viel.
Het grootste deel van de brand
weeruitrusting in de voormalige
Sovjet-republiek is verouderd.
De in economische nood verke
rende Baltische staat heeft geen
geld om nieuwe apparatuur te
',<open. RTR