PZC
zeeland
Rijk tart pomphouder grensstreek
Moens wint Noorse mammoetrace
Dag van het Paard kan niet meer stuk
9rijsstunts en weigering afdracht aan fiscus uit protest tegen accijnsverhoging
Hoorzitting over komst varkens
Man breekt tenen in scheepsruim
Beurs gerold bij wielerwedstrijd
Autodieven stranden met pech
Ledelpop krijgt nieuwe formule
Startsein voor bouw ING-pand
Uit zee gewonnen
zand moet voortaan
direct worden ontzilt
Hardrijders
I
'n Gebouw op een
mooie plek maakt
die plek mooier
zeeuwse almanak
Italiaantje
maandag 30 juni 1997
tean onze verslaggever
deflarcel Modde
dsERNEUZEN - Pomphouders
n-o Zeeuws-Vlaanderen reage-
enen verdeeld op de accijnsver-
ïeloging voor brandstof die dins-
lag ingaat. Exploitanten van de
anjmkstations in de directe omge-
letiing van de grens scharen zich
de oproep van belangen-
BOVAG om de ac
voorlopig niet af
dragen aan de fiscus. Ver-
pomphouders zijn
en iet van plan hun benzineprij-
dejen omhoog te doen. Anderen
iwjverwegen een verlaging van
jiesel en LPG ter compensatie,
collega's die wat verder van
grensstreek zijn gevestigd,
de landelijke prijsverho-
en wachten af wat de klan-
zullen doen.
o-be pomphouders wacht een on-
jewisse tijd. Niet de landelijke
deidviesprijzen, maar de kosten
P-jan een liter brandstof bij de
;ankstations aan de grens met
België zullen de komende tijd
jepalend worden voor het prijs
niveau. Daarmee wordt de eco-
aomische grens verlegd naar de
lijn Hulst-Oostburg. Onderne
mers die door toedoen van 'het
swartje van Kok' in 1991 amper
net hoofd boven water konden
houden, vrezen het ergste. Zo
óverweegt W. de Block van het
aan de rand van
ontslag van zijn zes perso-
sleden.
zal het ze maandagochtend
ellen. Misschien dat mijn
foon nog een uitweg ziet, ik niet.
;14Ve zullen het met z'n tweeën
aflnoeten zien te rooien. In 1991
enkebben we door de accijnsver-
jnhoging een miljoen liter minder
Dat heeft me bijna
d-in'n zaak gekost en drie dotter-
wegens hartklachten.
jaar hebben we er over ge-
(aan om het normale niveau
'eer te bereiken. En dan krijg je
og eens zo'n klap voor je kop
an de firma list en bedrog, die
ich onze regering noemt. Ze
etten ons gewoon tegen elkaar
Ik ben 59, zit al veertig jaar
het vak. Maar genieten van
pensioen kan ik voorlopig
vergeten. Waar moet ik dat
ran betalen?"
n^De Block is gedwongen zich te
)i-jspiegelen aan het prijspeil bij de
itations in Kapellebrug'. Die la
ten weten hooguit twee cent te
willen verhogen, in plaats van
de voorgeschreven 13 cent op
een liter benzine, 9 cent op LPG
en6centop diesel. We gaan on
ze klanten niet wegjagen", zeg
gen de concurrenten E. de Beule
en D. Mangnus uit het grens
dorp eensgezind. Ook bij De
Beule geen enkel begrip voor de
eenzijdige maatregel van pol
derland-Nederland. „Kok heeft
in Amsterdam zijn uiterste best
gedaan de eenheid van Europa
te bevorderen. En langs de an
dere kant zaait hij verdeeld
heid."
De Beule is zeker van plan het
standaardformulier van de BO
VAG, waarin uitstel kan worden
aangevraagd voor de afdracht
van de extra accijnzenin te vul
len. Ook Mangnus 'lijkt dat geen
slecht idee', evenals de
pomphouders in Sluis, laat R.
Boon weten. „We zullen wel zien
wat dat voor gevolgen heeft.
Laat ze van de fiscus eerst maar
eens allemaal vervelende brie
ven en een deurwaarder sturen.
Dankunnen we altijd nog beta
len."
Stunten met de benzineprijs,
zoals in Kapellebrug en Hulst, is
voor de stations in Sluis en di
recte omgeving niet haalbaar,
meent Boon. Hij is evenwel van
plan met zijn literprijs voor die
sel en LPG onder het Belgische
niveau te duiken. Zo blijft het
voor de Belgen die een dagje
Sluis doen, aantrekkelijk om
ook in de Belfortstad te tanken.
Daarentegen zullen Zeeuws-
Vlamingen volgens hem alleen
in België benzine gaan tanken
wanneer ze dat kunnen combi
neren met een dagtocht.
Terneuzen
Pomphouders in Terneuzen
wachten rustig af op wat komen
gaat en zien bij voorbaat geen
reden zich aan te sluiten bij de
protestactie, meldt J. Koes veld
van het Mobil-station. „Er is
voor mij slechts één zaak bepa
lend en dat is hoe de markt rea
geert. Daar zal ik mijn reactie
uiteindelijk op afstemmen." Na
1 juliis benzine in België gemid
deld zestien cent goedkoper. De
beloofde compensatiemaatre
gel lijkt er voorlopig niet in te
zitten. De Belgische overheid
heeft voor 1 november een ac
cijnsverhoging aangekondigd.
foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
Maurits Sep
VROUWENPOLDER - De Zeeuwse Dag
van het Paard hoeft zich als evenement al
lang niet meer te bewijzen. Na 27 jaar
heeft het een vaste plek verworven op de
evenementenkalender en trekt het ieder
jaar grote aantallen mensen naar Vrou
wenpolder. Burgemeester A C. de Bruijn
van Veere bevestigde de verworven status
van de Zeeuwse Dag van het Paard door
het tot 'een van de grootste spektakels van
Zeeland' uit te roepen. Zij riep verder op
het evenement te koesteren en, zo moge
lijk, verder uit te bouwen.
De 28ste editie, afgelopen zaterdag, was
net zo succesvol als voorgaande jaren. Tot
in de wijde omgeving van manege De Een
dracht stonden auto's in de bermen gepar
keerd. Een weiland naast de manege dat
was ingericht als parkeerveld. stond
eveneens vol. Paarden blijken een on
weerstaanbare aantrekkingskracht uit te
oefenen op mensen.
Klassiek tintje
Wie de Zeeuwse Dag van het Paard ooit
heeft bezocht, weet een beetje waarom.
Op deze dag worden de mooiste exempla
ren gekeurd, tonen springpaarden en hun
ruiters hun kunnen en geven de spannen
een bijzonder, klassiek tintje aan de dag.
Dat bij de springnummers weieens een
paard met ruiter ten val komt en de
EHBO-mensen in actie moeten komen, is
onvermijdelijk.
„Dat hoort er nu eenmaal bij", legde de
commentator het publiek uit nadat een
amazone met haar paard tijdens een
springwedstrijd over een van de hinder
nissen was gestruikeld. En hij had na
tuurlijk gelijk. Want sport kent mooie
^momenten, overwinningen, maar ook
pijnlijke momenten, en emoties. Overi
gens bleven paard en ruiter ongedeerd.
Het mooie weer droeg zaterdag zeker bij
aan het welslagen van de 28ste editie.
Lekker in het gras gezeten - met de nodige
versnaperingen binnen handbereik - ge
noten enkele duizenden mensen van de
paardenkeuringen en de spring- en men
wedstrijden. Ook de handel in ruiterkle-
ding en met paarden bedrukte T-shirts en
andere spulletjes liep uitstekend- De
Zeeuwse Dag van het Paard is de best
denkbare promotie van de paardensport.
KLOOSTERZANDE - In het gemeentehuis in Kloosterzande
wordt donderdag 3 juli een hoorzitting gehouden over de ves
tiging van een varkensmesterij voor 6650 dieren aan de Paral
lelweg in Walsoorden.
De gemeente is voornemens A van Genugten uit Best een mi
lieuvergunning te verlenen. Tegen dit plan is bezwaar aange
tekend door de Stichting Regionale Bestrijding Varkens Inva
sie. De SRBVI heeft eveneens bezwaar gemaakt tegen de
voorgenomen bouw van een kippenfarm (50.000 dieren) aan
de Plattedijk in Hengstdijk.
Dp hoorzitting begint om 19 uur. Belanghebbenden die willen
inspreken, moeten zich voor de zitting aanmelden bij de ge
meente.
De SRVBI heeft inmiddels in samenwerking met 95 omwo
nenden besloten de verleende milieuvergunning voor de var
kensstal van H. Knoops aan de Zuidweg in Pauluspolder te
zullen aanvechten bij de Raad van State.
NIEUWDORP - Bij een bedrijfsongeval in het ruim van een
schip aan de Bijleveldkade in de buurt van Nieuwdorp heeft
een 28-jarige man uit Arnemuiden zaterdag twee tenen ge
broken. Plet slachtoffer werd door een vorkheftruck over de
voeten gereden. De man is per ambulance naar het ziekenhuis
in Vlissingen gebracht. De Arbeidsinspectie is ingelicht.
's-HEERENHOEK - Een 19-jarige jongen uit Arnemuiden
bemerkte zaterdag tijdens een bezoekje aan de 24 uur van 's-
Heerenhoek dat zijn portemonnee was gerold. Inhoud: vijftig
gulden, diverse pasjes en sleutels.
KAMPERLAND - Een in Kamperland gestolen Mercedes is
dit weekend niet ver gekomen. De wagen werd meegenomen
vanaf een parkeerterrein aan de Banjaardweg en werd twee
kilometer verder, op de Jacobadijk, weer aangetroffen met
een lege accu. Naast de inbraakschade en de lege accu was er
niets mis met de auto. Plet voertuig moet tussen zaterdag
avond en zondagochtend gestolen zijn. De 58-jarige eigenaar
uit het Duitse Erkelenz is inmiddels weer huiswaarts gekeerd
in de Mercedes.
OOSTBURG - Het jaarlijkse Ledelpopfestival in Oostburg
krijgt een andere formule. De organisatie heeft besloten om
zich niet langer te beperken tot een avondprogramma. De be
doeling is het popfestij n uit te breiden tot een volwaardig dag
festival. Dit in verband met het grote animo van bands voor -
met name - de laatste editie van Ledelpop en het succes van de
onlangs gehouden Grote Prijs van Zeeuwsch-Vlaanderen.
Ledelpop wordt gehouden op zaterdag 22 november.
TERNEUZEN - Oud-directeur PI.K. Veling van de voormali
ge NMB Bank geeft vrijdag 4 juli het startsein voor de bouw
van het nieuwe ING-kantoor in Terneuzen. Het gebouw dat
tegenover het stadskantoor aan de kolk komt te staan, is (net
als de 'overbuurman') een ontwerp van de gerenommeerde ar
chitect Koen van Velsen. In contrast met het 'Blauwe Blok'
heeft van Velsen voor het bankgebouw gekozen voor een
hoofdzakelijk ovalen vorm, omgeven door een houten plan
kier.
van onze verslaggever
Wout Bareman
TERNEUZEN - De eigenaren
van sleephopperzuigers en an
dere zandwinningsschepen
dreigen te worden opgezadeld
met flinke extra kostenposten.
Dat is het gevolg van nieuwe re
gels, die het ministerie van Ver
keer en Waterstaat heeft uitge
vaardigd voor het aanlanden
van zout zand uit de Noordzee.
Zeeuwse rederijen en zandbe-
drijven maken zich vooralsnog
geen zorgen; ze wachten de ont
wikkelingen gelaten af.
Het ministerie wil het zoutge
halte van het aan wal gebrachte
zeezand beperken en op die ma
nier de verzilting van het opper
vlakte- en grondwater terug
dringen. Vooral tuinbouw- en
natuurgebieden zijn kwetsbaar.
Jaarlijks wordt uit de Noordzee
zo'n 15 miljoene kubieke meter
zand aangevoerd. Het ministe
rie verwacht dat die hoeveel
heid de komende jaren - vooral
door de economische groei - al
leen maar zal stijgen.
Ontzilting' van zeezand vindt nu
vooral plaats op de terugreis
van de schepen. Dat kan tot ge
volg hebben dat het zilte spoel
water in zoetwaterwegen te
rechtkomt en op die manier
doordringt in met name de
kwetsbare tuinbouwgronden en
natuurgebieden. Het ministerie
ziet ook een bedreiging in het
gebruik van zeezand bij de aan
leg van bijvoorbeeld bedrijven
terreinen en wegen. Volgens de
nieuwe regelgeving moet het
ontzilten voortaan direct na de
winning plaatsvinden. Een
woordvoerder van de Vereni
ging van Waterbouwers in Bag
ger-, Kust- en Oevenverken
(VBKO): „Dat kost extra tijd en
dus extra geld." Voorheen
pompten de schepen onderweg
OOSTKAPELLE - Bij een snel
heidscontrole op de Noordweg
in Oostkapelle zijn zaterdag 34
automobilisten betrapt op te
hard rijden. Een van hen pas
seerde de radar met 116 kilome
ter per uur, 36 kilometer te snel.
In totaal werden daar 725 pas
santen gecontroleerd. De me
tingen vonden plaats tussen
10.00 en 11.45 uur. Een snel
heidscontrole op de Noordweg
in Sint Laurens leverde 52 be
keuringen op. Daarkwamenza-
terdag bijna drieduizend voer
tuigen langs de radarpost.
zoet water uit de vaarweg door
het zand. Nu wordt op verschil
lende plaatsen (IJmuidenDen
Helder) bij ontziltingspontons
zoet water ingenomen en door
de lading gepompt. Maar dat
kost wel enkele uren extra. De
schepen zouden ook kunnen
worden uitgerust met een tijd
besparende ontziltingsinstalïa-
tie, maar dat vergt een investe
ring van 20.000 tot 35.000 gul
den per schip.
Onbetaalbaar
„En dat is voor ons onbetaal
baar*", zegt A den Herder van de
gelijknamige rederij in Yerseke.
De rederij heeft verschillende
sleephopperzuigers in de vaart,
die dagelijks Noordzeezand
aanvoeren in de Belgische kust-
havens, maar ook in Terneuzen
en Gent. Den Herder: „Dit is
weer typisch zo'n Nederlands
bedenksel. Wij spoelen onze la
ding nooit en brachten die tot nu
toe overal probleemloos aan de
wal. Laat je het daar drie weken
liggen, dan is het zout er hele
maal uit. Voor het gebied waar
in wij werken, gaat die verzil
ting volgens mij niet op. Daar is
alles altijd al zilt. Anders is het
natuurlijk als je elders in Neder
land opereert, in kwetsbare ge
bieden als het Westland bijvoor
beeld of op de rivieren. Maar ik
hou m'n hart vast. Want je ziet
vaak dat als Nederland met zul
ke gekkigheid komt, de Belgen
dat overnemen..."
Ontheffing
Een woordvoerder van han
delsmaatschappij De Hoop in
Terneuzen, van oudsher eige
naar van zandschepen en
'groothandelaar' in zand: „Als
je inderdaad met zeezand naar
een zoetwatergebied moet, zijn
er verschillende locaties - voor
namelijk in brak water - waar je
mag spoelen. Als je het daama
droogpompt is al die chloride er
uit. Ik denk overigens dat er
voor bepaalde gebieden in ons
land een ontheffingsregeling
komt. Daarbij moet je denken
aan het Waddenzeegebied en
Zeeland. Hier in Zeeland zitten
we immers van oudsher in een
'marien milieu'." De VBKO
pleegt begin juli overleg met het
ministerie. Een woordvoerder
van de belangenorganisatie in
Leidschendam: „De zaak is nog
volop-in beweging. We zijn nog
in overleg met Rijkswaterstaat.
Als we kunnen uitleggen dat
hun beleid te grote problemen
oplevert, wordt het mogelijk
bijgesteld."
Ligfietser Bram Moens direct na aankomst in Oslo. Hij finishte als eerste in de monsterfietstocht Trondheim-Oslo. De Middelburgse
ligfietser legde met zijn low racer 540 kilometer af in 13 uur en 47 minuten en verbeterde daarmee het oude record met ruim zeven mi
nuten. foto Arnold Parre
Als 'n Spoetnik aan kop in Elfstedentocht voor fietsers
van onze medewerker
Arnold Parre
OSLO - De eenendertigste edi
tie van de fietstocht Trond-
heim-Oslo is afgelopen zater
dag gewonnen door de Mid
delburger Bram Moens. Lig
fietser Moens legde de 540 ki
lometer af in 13 uur en 47 mi
nuten. Hij verbeterde daarmee
het oude record met ruim ze
ven minuten. Dit stond sinds
1990 op naam van de Zwitser
Gilbert Claus.
Vanuit Trondheim startten
3200 renners voor deze mam-
moettocht, die de renners over
de E6 via Ringebu, Lilleham-
mer en Hamar naar het
schaatsstadion Valle Hovin in
Oslo bracht.
Trondheim-Oslo, een open
wedstrijd met verschillende
types fietsen, kan vergeleken
worden met onze Elfsteden
tocht voor schaatsers. In het
recordjaar 1991 verschenen
voor dit Noorse spektakel
5242 coureurs aan de start.
De toerrijders kunnen hun ei
gen tempo bepalen en via een
aantal bevoorradings- en
stempelposten Oslo halen.
Tachtig renners startten dit
jaar in de Record Groep om er
een echte race van te maken.
Bram Moens scheidde zich bij
de plaats Driva van de rest af.
Slechts twee landgenoten, Yn-
te Sijbrandij uit Lelystad en
roeifietser en oud-surfkampi-
oen Derk Thijs, konden de eer
ste honderd kilometer nog in
het spoor van de racekuip van
Bram Moens blijven. Tussen
Ringebu en Lillehammer was
het gedaan met Derk Thijs die
later vertelde té voortvarend
van start te zijn gegaan. In de
eerste 300 kilometer had hij te
veel krachten moeten aan
spreken om Moens enigszins te
volgen. Moens, wiens geavan
ceerde racekuip veel belang
stelling trok bij de Noorse
sportpers, verklaarde na af
loop het record nog scherper te
hebben gesteld als het weer
mee had gezeten. Bij voortdu
rende tegenwind barstte bij
Lillehammer zware regen los,
die tot aan de streep in het Val
le Hovinstadion aanhield.
De overwinning van Bram
Moens leek de laatste honderd
kilometer nog in gevaar te ko
men door opspelende kramp in
zijn linker bovenbeen. In Oslo
dreigde Moens in zijn racekuip
onderuit te gaan doordat zijn
achterwiel op de spekgladde
verkeersdrempels slipte.
Moens' kuip heeft een lengte
van 2,53 meter, is 1 meter hoog
en 48 cm breed. Het totale ge
wicht is 8,5 kilo.
Aan de finish was hij ligfietser
Ynte Sijbrandij ruim een
kwartier voor. Voor ligfiets-
bouwer/-atleet Moens was het
de derde maal dat hij aan deze
race deelnam. In de twee voor
gaande edities moest hij door
materiaalpech opgeven. De
40-jarige Middelburger had
nu niets aan het toeval overge
laten.
Vloeibaar
Zo kreeg hij zijn vloeibare voe
ding door middel van een inge
nieus leidingsysteem uit een in
de racekuip bevestigde voor-
raadtank. Moens' volgende
doel is het heroveren van het
werelduurrecord ligfietsen
dat nu nog met 78,040 km op
naam staat van de Duitse prof
renner Lars Teutenberg. Deze
race is in het najaar gepland.
Met zijn aërodynamische
kunststof kuip die op zijn low
racer is gemonteerd, denkt de
Zeeuw bij windstil weer zo'n
84 km te kunnen halen.
Volgens de Noorse profrenner
Atle Pedersen. die derde werd
in een tijd van 15 uur en 33,18
seconden, moet dit lukken. Hij
vertelde bij aankomst het idee
gehad te hebben door een
spoetnik gepasseerd te zijn.
Dat was in de lange afdaling
van de Hjerkinn, waar Moens
een snelheid van ruim 100 km
bereikte. Atle Pedersen werd
op de voet gevolgd door Roar
Skalstad die de vierde plaats
opeiste. Moens zat toen al lang
en breed gedoucht temidden
van Noren die informeerden of
je op deze ligfiets ook de Tour
de France kan winnen.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Wat is goede
architectuur? Stellen het
Zeeuwse landschap, het Zeeuw
se gezicht speciale eisen aan een
architect? En wat is eigenlijk
dat Zeeuwse gezicht? Over deze
en andere vragen werd zater
dagmiddag, op de Dag van de
Architectuur, gedebatteerd in
Middelburg.
Niet alle vragen werden beant
woord. De eerste wel, door ar
chitect Johan de Koning: „Goe
de architectuur is architectuur
waarover is nagedacht. Iedere
plek is namelijk uniek. Je moet
je als architect bewust zijn datje
iets moois wegpakt van de na
tuur. Je moet de kwaliteit van
die plek bewaren en terugbren
gen in het gebouw. Ik vind het
goed de relatie met de omgeving
terughoudend te laten zien, en
niet heel symbolisch."
„Ik doe het tegenovergestelde",
zei zijn collega Ben Gillissen.
„Ik gebruik wel sterke symbo
len, leg een veel directere relatie
met de omgeving." De Koning:
„Architectuur is net als andere
kunsten een vorm van vertalen.
Wat je ziet, vertaal je in een ge
bouw. Ik vind het mooi als dat
subtiel gebeurt." Gillissen: „Het
nadeel daarvan is dat mensen de
uitleg van de architect nodig
hebben om te zien wat hij met
een gebouw wil uitdrukken."
Architect Jan Benthem - ver
antwoordelijk voor het nieuwe
Rijksarchief Zeeland in de voor
malige rechtbank van Middel
burg - was het net als Gillissen
niet eens met De Koning. „Door
een gebouw verdwijnt een
mooie plek niet. Die plek wordt
er juist mooier door. Een ge
bouw is een bevestiging van die
mooie plek
Om die reden laat Benthem het
glazen paviljoen waarin hij de
studiezaal en de bibliotheek van
het nieuwe Rijksarchief wil on
derbrengen, volledig schuil
gaan achter de gevels aan de
Wagenaarstraat, het Hofplein
en de Bogardstraat. Een ge
sloopt pand wordt vervangen
dooreen tuinmuur. „Een pavil
joen hoort per definitie in een
tuin, niet aan een straat. Ik wil
die tuin juist bewaren. Boven
dien zijn die gevels zo mooi, wij
hebben niet de pretentie dat we
iets mooiers kunnen maken. We
willen het nieuwe gebouw hele
maal niet zien vanaf de straat.
Wethouder TjeuStrous van
Middelburgverweet Benthem
daarom masochisme: „Het is
masochisme om zoiets moois,
zo'n fantastisch gebouw te ma
ken en het niet te laten zien.
Maak die tuinmuur in Gods
naam van glas, zodat je er door
heen kunt kijken." Ook Gillis
sen vond die tuinmuur maar een
kwalijk iets. „Mijn tenen be
gonnen te krullen toen ik hoorde
dat je met dat paviljoen niet
naar de straatkant komt."
De muur kreeg ook bijval. „Ik
vind het juist een sterk punt dat
je in een onverwachte wereld
komt als je door een van de drie
poortjes de tuin binnenkomt",
meende een medewerker van de
Rijksgebouwendienst.
Kevin uit Waterlandkerkje is
weer terug naar Italië.' Hij
vertoeft er enige jaren omdat
zijn vaders broodheer dat een
goede gedachte vond en z'n
moeder geen enkel bezivaar
had tegen de tijdelijke ver
huizing.
Na een eerste kennismaking
van een maand of wat keerde
het kleine gezin even terug
naar het moederland om
daar opa met een bezoek te
vereren en vooral ook devier-
de verjaardag van Kevin in
familiekring te kunnen vie
ren.
De vierjarige sprong tijdens
die anderhalve week gul om
met het Italiaanse vocabulai
re, dat hij zich alsnel heeft ei
gen gemaakt. Allemaal ge
leerd van z'n vriendjes op het
schooltje. Toen hij op bezoek
ging bij een tante die sinds
enige tijd eigenaresse is van
een nog zeer jonge spruit, viel
Kevin even uitzijnheldenrol.
Op het moment dat hij de ka
mer binnenstapte en de wieg
ontwaarde, riep hij z'n tatite
enthousiast toe: „En, 'oe is't
mee de kleinen'."
Nu is hij weer afgereisd, als
een heuse man van de wereld.