Geldkraan voor Bosnië dicht
Mafiabaas
verdeelt
kerk
Sicilië
PZC
Regime Indonesië
schuift met zetels
Noors geld gaat nu toch echt stinken
Oppositie Suriname
vreest voor coup
Turkse president
passeert (giller met
Yilmaz als formateur
buitenland
7
Internationale gemeenschap verliest geduld door gebrek aan vooruitgang
Franse man verkracht baby
Vijftien jaar voor stelen stopbord
AzG weer actief in Sierra Leone
Russische matroos stikt in kist
Gonzalez PSOE-voorzitter af
Paard brengt E. coli over
Het verdrag van
Amsterdam...
Expeditie langs Zijderoute bijna thuis
Dayton van de
Four Tops dood
n» *i
zaterdag 21 juni 1997
van onze correspondent
Paul Koopman
BRUSSEL- De internationale
gemeenschap begint zijn geduld
niet Bosnië-Herzegowina te
verliezen. Gisteren besloten de
Europese Unie, de VS, de We
reldbank, Japan en een aantal
Arabische landen de geldkraan
voor de wederopbouw van het
door oorlog verwoeste land
voorlopig dicht te draaien. Een
donorconferentie, die volgende
week in Brussel zou worden ge
houden, is afgelast. „Het heeft
geen zin geld te geven aan een
volk dat zichzelf niet wil hel
pen", zo motiveerde een woord
voerder van de Europese Com
missie het besluit.
Al eind mei waarschuwden Eu
ropees commissaris Van den
Broek en de Duitse minister
Kinkel van Buitenlandse Zaken
in Sarajevo, dat de drie bevol
kingsgroepen in Bosnië hun
houding snel drastisch moesten
wijzigen, op straffe van financi
ële sancties. Ze eisten onder
meer steun bij de terugkeer van
vluchtelingen, een akkoord met
het IMF, politieke samenwer
king tussen Kroaten, Serviërs
en moslims alsmede de opbouw
van gemeenschappenjke instel
lingen. Ruim een maand latex-
heeft de hoge vertegenwoordi
ger voor Bosnië moeten vast
stellen dat op geen van de pun
ten vooruitgang is geboekt.
Unaniem
Volgens woordvoerder Filori
van de Europese Commissie
kwam de contactgroep voor
Bosnië unaniem tot het besluit
dat verdere steunverlening geen
enkele zin heeft. Bij de aanvan
kelijk voor 24 en 25 juni uitge
schreven conferentie had ruim
van onze correspondent
[Ronald Frisart
JAKARTA - Mede door toedoen
van de autoriteiten is de Demo
cratische Partij Indonesië (PDI)
verpulverd en daardoor dreigen
de raderen van het nieuwe par
lement vast te lopen. Diezelfde
autoriteiten zetten nu alles op
alles om de PDI extra zetels toe
te schuiven. Van zo'n aalmoes is
die partij echter niet gediend.
Vorig jaar werd PDI-voorzitter
Megawati Soekarnoputri op
een partijcongres vervangen
door Soerjadi. Het congres ge
noot de volle steun van het leger
en de regering. De crisis waarin
de PDI sindsdien verkeert, leid
de bij de verkiezingen (29 mei)
tot zwaar verlies. Van de 56 par
lementszetels hield de PDI er
maar tien over.
,De overheid lijkt zich daarmee
in eigen vingers te hebben ge
sneden. De PDI-fractie in het
Huis van Afgevaardigden wordt
namelijk zo klein dat het parle-
mentaire werk in het honderd
loopt. De autoriteiten achten
dat schadelijk voor wat ze de In
donesische democratie noemen.
;Het 500 leden tellende Huis
2,7 miljard gulden moeten wor
den opgebracht. Er was echter
twijfel ontstaan of de EU, VS en
derde landen wel zoveel geld op
tafel wilden brengen. Van den
Broek waarschuwde al vorige
maand voor de 'donormoeheid'
die het gevolg is van de geringe
resultaten van de hulp tot nu
toe.
De drie Bosnische'entiteiten'
werken elkaar volgens een rap
port van de stuurgroep tegen bij
het overleg met het IMF, sabote
ren de samenwerking met het
oorlogstribunaal, kunnen het
niet eens worden over de op
richting van een centrale bank
of een gemeenschappelijke
douanedienst en staan niet toe
dat vluchtelingen naar hun oor
spronkelijke woonplaatsen te-
rugkeren. Vooral Duitsland, dat
een van de grootste donors is en
honderdduizenden vluchtelin
gen heeft opgenomen, hecht er
veel belang aan dat de Bosni
sche autoriteiten hun verzet te
gen de terugkeer van vluchte
lingen opgeven.
Het hulpprogramma dat na het
vredesakkoord van Dayton in
de steigers werd gezet, voorziet
in een financiële injectie van in
totaal 9,9 miljard gulden. Tot
dusverre is voor 3,7 miljard gul
den toegezegd. Hoewel al
50.000 verwoeste woningen,
veel wegen en bruggen zijn her
steld, wil de economie van de et
nisch en politiek diep verdeelde
staat nog niet uit de as herxijzen.
Volgens de Europese Commissie
betekent het annuleren van de
donorconferentie dat de hulp
programma's voor Bosnië bin
nen enkele maanden financieel
'droog' komen te staan. GPD
functioneert zolang elk van de
vier fracties ten minste elf - en
liefst dertien - leden telt. Dan is
elke partij vertegenwoordigd in
alle elf parlementscommissies
en kunnen twee leden plaatsne
men in de leidende organen van
het Huis. Als echter een partij in
een commissie ontbreekt, dan
kan die commissie geen geldige
besluiten nemen.
Voor het eerst onder het bewind
van president Soeharto is die si
tuatie nu ontstaan. Voorzitter
Haimoko van regeringspartij
Golkar bood meteen na de ver
kiezingen enkele Golkar-rest-
zetels aan de PDI aan. Hij vroeg
de quasi oppositionele moslim
partij PPP om dat ook te doen.
Het bestuur van Golkar (325 ze
tels volgens de voorlopige ver
kiezingsuitslag) stemde met het
plan in. Ook de strijdkrachten,
die met 75 benoemde leden in
het Huis zitten, gingen akkoord.
De PPP (voorlopig 89 zetels)
verzet zich echter hevig. De PDI
zelf is evenmin gediend van zo'n
aalmoes. PPP-leiders zeggen,
gesteund door juristen en veel
commentatoren, dat het Har-
moko-plan in strijd is met de
wet. GPD
Werknemers van de bank en politiemensen doorzoeken de vuilnishopen.
foto Erik Holand/AP
van onze redactie buitenland
OSLO - In het grootste geheim, om geen toeloop van de plaatse
lijke bevolking te veroorzaken, is personeel van een bank op de
vuilnisbelt van het Noorse stadje Tvedestrand met hulp van de
politie op zoek naar een bedrag van 700.000 kroon 185.000) dat
vermoedelijk is weggegooid.
Het geld werd twee weken geleden in de nachtkluis van de bank
gedeponeerd en vervolgens door twee bankbedienden geteld.
Vijf dagen later was het spoorloos. Functionarissen van de bank
denken nu dat het is weggegooid, samen met gebruikte envelop
pen waarin geld in de nachtkluis was gedeponeerd. Het afval van
de bank wordt op gezette tijden gestort op de vuilnisbelt van
Tvedestrand, 250 kilometer ten zuiden van Oslo. De vuilstort is
alleen op vrijdag voor het publiek geopend, maar in het hek er
omheen zitten talloze gaten. AP
REIMS - Een 39-jai"ige man uit het Franse Reims is gisteren
tot vijftien jaar gevangenissti-af veroordeeld voor de 'ver
krachting' van zijn elf maanden oud dochtertje. Zijn echtge
note kreeg drie jaar gevangenisstraf, omdat zij hem niet aan
gaf bi] de politie. De rechter ontnam het echtpaar tevens de
ouderlijke macht
Hoewel het niet om een voltooide geslachtsdaad ging, sprak
de rechter toch over verkrachting gezien de aard en ernst van
de daad, meldden juridische bronnen. AFP
TAMPA - Een ï'echter in de Amerikaanse staat Florida heeft
gisteren drie jongens veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf
voor het stelen van een stopteken. Hi] houdt de drie verant
woordelijk voor een ongeluk dat daardoor ontstond op het
kruispunt nabij de stad Tampa. Drie tieners botsten daar in
februaid 1996 met een vrachtwagen, waarbij ze om het leven
kwamen.
De drie jongemannen, 20 en 21 jaar oud, zouden van de be
wuste kruising een stopbord hebben weggenomen, waarna de
tieners nietsvermoedend de kruising op reden en verongeluk
ten. Kort na het ongeluk werden de drie dieven betrapt, ter
wijl ze vei'keersborden in een rivier gooiden. Ze hebben altijd
ontkend ook het bewuste bord hebben weggenomen. Wel zou
den ze andere verkeersborden hebben weggehaald, bij wijze
van grap. RTR
AMSTERDAM - Artsen zonder Grenzen (AzG) is opnieuw ac
tief in Sierra Leone. De hulporganisatie is onder meer een chi-
rurgisch hulpprogramma begonnen.
Eind mei was Sierra Leone het toneel van een bloedige staats
greep. Duizenden mensen sloegen op de vlucht, buitenlanders
werden geëvacueerd en ook de hulpverleners maakten zich
uit de voeten.
Inmiddels is de situatie in hoofdstad Freetown volgens AzG
weliswaar gespannen, maar opnieuw rustig. ANP
VLADIVOSTOK - Een Russische matroos is gestikt in een
kleine metalen kist, waarin hij voor straf was opgesloten. Zijn
commandant vond dat hij een scheepseompartiment niet
goed had schoongemaakt.
De matroos beukte met zijn vuisten op de wanden van de kist -
van 68 bij 37 bij 80 centimeter - en schreeuwde om hulp. maar
toen zijn kwelgeest hem vier uur later bevrijdde, bleek hij in
middels overleden te zijn.
Zijn collega's verklaarden dat dergelijke straffen heel gewoon
zijn bij de Russische vloot in het Verre Oosten. Opgesloten
worden in de metalen kist was nog niets vergeleken bij een ge
dwongen verblijf in het ijskoude ankercompartiment. AP
MADRID - Na bijna 24 jaar aan de top van de Spaanse socia
listische partij, stelt oud-premier Felipe Gonzalez zich niet
meer kandidaat voor het voorzitterschap. De 55-jarige politi
cus deelde zijn besluit gisteren onverwacht mee op het con
gres van de verdeelde PSOE.
Het 34e partij congres moet morgen een opvolger kiezen die de
grootste oppositiepaitij weer aan de macht moet brengen. De
afgevaardigden gingen er tot gisteren vanuit dat het morgen
slechts om een formaliteit zou gaan, want een herbenoeming
van Gonzalez gold als zeker.
De advocaat, die onder meer studeerde aan de Katholieke
Universiteit van Leuven, werd in 1974 gekozen tot partijlei
der van de toen nog illegale PSOE. Hij was van eind 1982 tot
vorig jaar premier van Spanje. AFP/DPA
Voor meer informatie
kunt u bellen met de
postbus 51 infolijn
0800-8051
van onze redactie buitenland
LONDEN - Paardenliefheb
bers lopen de kans besmet te
worden met de giftige bacte»-
rie E. coli 0157. Die besmet
ting kan dodelijk aflopen.
Daarom moeten mensen die
ïpet paarden omgaan de hy
giëne goed in acht nemen.
Deze waarschuwing van
Britse wetenschappers staat
in een artikel in het gerenom
meerde medische blad The
Lancet. E. coli is een on
schuldige bacterie die in het
spijsverteringskanaal van
mensen en veel dieren voor
komt. Maar één stam, de E.
coli 0157is voor mensen gif-
tig. Deze bacterie, die veelal
verspreid wordt via door
koeienmest besmet vlees of
groenten, kan ernstige diar
ree en nierstoomissen ver
oorzaken. Die zijn vooral ris-
kant voor oude en heel jonge
mensen. De bacterie kan
worden gedood door de nor
male hygiëne goed in acht te
nemen, zoals handen wassen.
Dr. Rachel Chalmers en haar
collega's van het laboratori
um van de afdeling Volksge
zondheid in het Britse Car
diff werden zich bewust van
het gevaar toen ze ondei-zoek
deden naar de bijna dodelijk
verlopen ziekte van een 84-
jarige boer. Die bleek te zijn
geïnfecteerd met de E. coli
0157. RTR
De kronlen en tijdschriften stoon er vol van.
Op radio en televisie hoort en ziet u niet anders.
Kunt u het nog volgen? Weet u precies wat het
verdrag inhoudt? Wat de betekenis en de gevolgen
hiervan zijn voor de burger? Het lijkt ver van uw bed.
Het gaat echter wel degelijk om u! U heeft recht op
de feiten. En die zijn er! Via internet
(www.bz.minbuza.nl.) of de postbus 51 infolijn.
ANKARA - Kunsthistoricus en fotograaf Arif Asci, de 39-jarige
leider van het Zijderoute-team, poseert vrijdag met een van zijn
kamelen in de Turkse hoofdstad Ankara. De vier expeditieleden
zijn door China, Kirgizstan, Oezbekistan, Turkmenistan, Iran en
Turkije getrokken tijdens hun 12.000 kilometer lange kameel-
reis. „We willen de grote avonturen van 2.000 jaar geleden bele
ven", zei Asci. De expeditie eindigt later deze maand in Istanboel
aan de Bosporus. foto Burhan Ozbilici/AP
van onze redactie buitenland
PARAMARIBO - De Surinaam
se oppositie vindt dat de rege
ring-Wij denbosch de democra
tie in groot gevaar brengt en dat
zij een situatie creëert die het
gevaar van een machtsoverna
me in zich bergt. Ex-president
Ronald Venetiaan, nu lid van de
oppositie, vindt 'het gevaar le
vensgroot aanwezig dat iemand
als Bouterse opstaat, zich als
redder van het volk opwerpt en
de macht naar zich toetrekt'.
De ex-president verwijt zijn op
volger onzorgvuldig om te
springen met zijn verantwoor
delijkheden en bevoegdheden.
Dat de regering enerzijds veel
geld uitgeeft en anderzijds sa
neringsmaatregelen treft, leidt
er volgens hem toe dat de om
standigheden van het volk be
narder worden.
Venetiaan zegt dat de regering
met instemming van de coalitie
fracties in het parlement syste
matisch elementen van de de
mocratie ondergraaft om de
dictatuur van de jaren tachtig
weer in volle omvang over het
volk te laten komen.
De oud-president verwijst naar
de beknotting van het budget
recht van het parlement door
Wijdenbosch. Die weigerde
woensdagavond het parlement
informatie te geven over een
speciale geheime bankrekening
die hij bij de Centrale Bank van
Suriname heeft omdat dat de
staatsveiligheid in gevaar zou
brengen. Woedend verliet de op
positie de vergadering.
Regering en coalitiepartijen
maakten donderdag gebruik
van de afwezigheid van de op
positie om een vergadering ach
ter gesloten deuren te houden.
Daar gaf Wijdenbosch wel in
formatie over de bankrekening.
Otmar Rodgers, fractieleider
van het Nieuw Front dat het
leeuwendeel van de parlemen
taire oppositie vormt, is woe
dend over de gang van zaken.
Hij verwacht na dit eerste af
front van de oppositie het aller
ergste. Volgens oud-parle
mentsvoorzitter Jagernath
Lachmon was de vergadering
achter gesloten deuren niet wet
tig. Hij is het met Venetiaan en
Rodgers eens dat de democratie
geweld wordt aangedaan. ANP
Advertentie
van onze correspondent
Eelco van der Linden
ROME - De twee weken geleden
in Palermo gearresteerde ma-
fiabaas Pietro Aglieri, 'nummer
twee' van de Cosa Nostra, ver
deelt de Siciliaanse rooms-ka-
tholieke kerk. Wat te doen. zo is
het dilemma, met een bloeddor
stige, maar uiterst religieuze
'capo' die het dienen van God
het hoogste goed vindt en dol
graag theologie wil gaan stude
ren?
Toen Aglieri werd gearresteerd,
geloofden de agenten van de
'carabinieri' hun ogenniet. Voor
hen stond een soort Francisca
ner monnik. Hij droeg een groot
houten kruis om zijn nek en aan
zijn blote voeten simpele sanda
len. De 38-jarige mafiabaas
ontving zijn verb ou wei-eerde
vijanden niet met vloeken en
vei-wensingen, maar met trefze
kere citaten uit de bijbel. De
plaats waar Aglieri zich jaren
lang had schuilgehouden, had
meer weg van een kleine kerk
dan een hoofdkwartier van de
mafia.
Glorieus
Zijn biografie leert dat Aglieri
bij de Salesianen het gymnasi
um gloxieus doorliep en voorbe
stemd leek priester te worden.
Hij gold als rustig en beleefd. En
dat was Aglieri ook toen hij
werd voorgesteld aan de Itali
aanse natie als de op een na ge
vaarlijkste crimineel van het
moment.
Het was moeilijk te geloven dat
hier, dankzij zijn uitmuntende
banden met de Colombiaanse
cocaïne-baronnen, een van de
rijkste leden van Cosa Nostra
stond. Het viel ook niet mee Ag
lieri te zien in de rol van kille
moordenaar, verantwoordelijk
voor de dood van onder andei'en
de antimafia-rechters Giovanni
Falcone en Paolo Borsellino.
De vraag blijft natuurlijk of 's
mans religiositeit oprecht is. En
hier lopen de meningen uiteen.
Een Palermitaanse priester die
de mafia zeker geen warm hart
toedraagt, Giacomo Ribaudo,
zegt overtuigd te zijn van diens
'inkeer'. Een andere priester,
Vincenzo Noto, leraar filosofie
op het seminarium dat Aglieri
bezocht, spreekt van een 'geraf
fineerde enscenering' en 'een
strategie'. Op dezelfde lijn zit
don Mimmo Mogavero, hoogle
raar canoniek recht, die deze
week Aglieri's verzoek tot in
schrijving bij de faculteit theo
logie verontwaardigd afwees.
Zegen
De twee priesters volgen het ad
vies op van de vroegere bisschop
van Palermo, Pappalardo. Deze
stelde na de moord in 1982 op de
speciale prefect Alberto Dalla
Chiesa dat de mafiosi zich bui
ten de kerk hadden geplaatst en
niet de zegen mochten ontvan
gen. Een afluisterapparaat
heeft echter aangetoond dat
Pietro Aglieri die zegen wel
kreeg. Gewoon thuis, in zijn ei
gen villa-kapel.
De naam van die priester is door
de politie niet prijsgegeven,
maar vast staat dat de man zich
een paar keer week bij Aglieri
vervoegde en de mis opdroeg.
Een collega-priester die in de
zelfde parochie werkzaam is,
keurde gisteren het gedrag
goed „Onze taak is zondaars te
rug te brengen op de rechte weg
en hen Christus te laten ontmoe
ten". aldus de priester.
De kerkelijke leiding is onrus
tig, ook omdat Aglieri grote
sommen geld zou hebben over
gemaakt aan de kerk. GPD
dat de Juiste Pad Partij hem een
ultimatum stelde. Als hij niet
zou gaan, was zijn partner eruit
gestapt. Hetzelfde team, zij het
onder een andere premier, zou
de onrust in het land over de toe
nemende islamisering niet ver
minderen. Bovendien hebben
een aantal Juiste Padleden ver
klaard tegen een dergelijke
voortzetting te zullen stemmen.
Ten tweede loopt er een rechts
zaak voor het Constitutionele
Hof om Erbakans Wel
vaartspartij te verbieden op
grond van de activiteiten die ge
richt zijn tegen het seculiere, de
mocratische stelsel. Als halver
wege de regeertermijn de partij
verboden wordt, dan ontstaat er
een nieuwe crisis.
De derde reden, die niet openlijk
genoemd wordt, is het leger, dat
deze regering niet herboren wil
zien worden. Volgens hardnek
kige geruchten oefent het leger
druk uit op de ontevreden par
tijgenoten van filler om hun
steun te verklaren aan een door
Yilmaz te vormen kabinet. Hij
komt nog stemmen tekort voor
een meerderheid. GPD
DETROIT - Lawrence Dayton,
een van de originele leden van
de Amerikaanse zanggroep de
Four Tops, is gisteren op 59-ja-
rige leeftijd ovei-leden. AP
van onze correspondente
Jessica Lutz
ISTANBOEL - De Turkse presi
dent Suleyman Demirel heeft de
leider van de grootste oppositie
partij, Mesut Yilmaz, gister
avond opdracht gegeven een
nieuwe regering te vormen.
Woensdag trad de islamistische
premier Necmettin Erbakan,
leider van de Welvaartspart ij, af
onder druk van het leger.
Eenkabinetsci'isis onstond, om
dat coalitiegenoot Tansu (piller
van de conservatieve Juiste Pad
Partij het eisenpakket steunde
dat door de generaals eind fe
bruari ingediend werd om de in
vloed van fundamentalistische
organisaties in te perken.
„President Demirel maakt een
grove fout. Ik kende hem als een
man die de democratie respec
teert", aldus Erbakan. Ook voor
Ciller, die ondanks de leegloop
van haar partij zeer tevreden
was met de regering, was de for
matieopdracht voor Yilmaz van
de Moedei'landpaitij een on
aangename verrassing.
Erbakan bood de president zijn
ontslag aan met het verzoek het
premierschap over te dragen
aan Qiller. De twee leiders had
den zich verzekerd van de steun
van de ultra-rechtse Partij van
Grote Eenheid, met wiens acht
zetels de regering eqn meerder
heid zou hebben.
De president heeft zijn besluit
echter genomen om twee rede
nen. Enerzijds is premier Erba
kan in principe afgetreden, om-
