Papa, kom achter
de krant vandaan
Katja woont nu ook aan de Vinkeveense Plassen
Campagne
betrokken
vaderschap
reportage zaterdag 21 juni 1997 31
Kapitale villa's
grif van de hand
De nieuwe Sire-campagne wil vaders van nu een duwtje in de rug geven toni meer tijd aan hun kinderen te besteden.
leren zich met strijdvaardige uitspraken
over hun gezin dat op de allereerste plaats
komt. Duindam moet moeite doen zijn
werkweek van vier dagen in toom te hou
den. Sinds hij zich met het onderwerp be
zighoudt, heeft hij zo'n zestig lezingen ge
houden en 180 interviews weggegeven.
Softe sok
Dat hij door een enkele verdwaalde femi
niste (Malou van Hintum) voor softe sok
wordt uitgemaakt; dat Violet van Falken-
burg zich bij gelegenheid hardop afvroeg
of hij nu eigenlijk een man of een vrouw is,
daar kan Vincent, na de eerste verbijste
ring, smakelijk om lachen. Zijn toko flo
reert.
Toch lijkt het zorgend vaderschap een
zaak die vooral met de mond beleden
wordt. De cijfers bevestigen dat. Van de
mannen die ouderschapsverlof nemen,
toch al een kleine minderheid, gaat
slechts vier procent daarna structureel in
arbeidsuren terug.
Hun baas wil het niet, het kan echt niet
met hun baan, het kost te veel geld. Waar
om het toch belangrijk is dat vaders mee
helpen zorgen, en dus wat werktijd inle
veren, zet Zorgende Vaders op een rijtje.
De relatie met hun partner gaat er flink op
vooruit, en de band met hun kinderen
wordt veel sterker dan wanneer ze full-ti
me de kost verdienen. De jaren dat kinde
ren klein zijn kun je later niet meer inha
len.
Zorgende Vaders is ook een pleidooi voor
fotoAnnette Vlug
een cultuuromslag. Minder stress, minder
presteren-presteren-presteren, en vraag
tekens durven zetten bij de door werkge
vers gepropageerde flexibiliteit en de
daaraan vastgeknoopte 24-uurs bereik
baarheid per fax, computermodem en
mobiele telefoon. In Japan vallen ze er al
letterlijk dood bij neer Karoshi: dood
door overwerk.
Duindam: „Het scoren en presteren sluipt
overal in.
Je moet onderhand op rolschaatsen i*ond-
rijden om alles bij te kunnen houden. Het
wordt tijd dat mensen, mannen vooral,
dat gaan weigeren. Het is toch armzalig
om je leven zozeer door je werk te laten
bepalen."
In Japan raken zo'n 100.000 piepers van
druk bezette mannen in metro's kwijt,
vertelt de onderzoeker vrolijk. Kennelijk
is ook daar lijdzaam verzet aan het ont
staan tegen de krankzinnige werkdruk.
Maar het valt voor wei'knemers niet altij d
mee sterk in de schoenen te staan. Niet
voor niets, vermoedt Duindam, wordt ex-
de laatste jaren zo driftig gex-eorganiseerd
in bedrijven en op univei-siteiten. „Dat
Wie is toch die man die op
zondag het vlees komt
snijden?
Dat was de vader van toen. De
nieuwe Sire-campagne wil vaders
van nu een duwtje in de rug geven
om meer tijd aan hun kinderen te
besteden. Want vrouwen gaan
steeds meer werken, maar mannen
leveren nog nauwelijks arbeidsuren
in. Dus is de slogan: vaders erbij
betrekken.
Ze willen best, de vadex-s. Delen in de
zorg, meehelpen in het huishouden.
Naar het park met hun driejarige doch-
teilje, een boterham met pindakaas sme
ren voor hun vijfjarige zoon. De baby in
bad doen, de was sorteren, met hun doch
ter van veertien een goed gesprek hebben
over vei'liefdheid, naar de ouderavond
gaan.
Alleen, het komt er niet zo van.
Vaak zijn vaders zich daar niet eens van
bewust. Dan zijn ze opeens van middelba
re leeftijd, of met de vut, of al grootvader.
En idealiseren ze zich wat ze gemist heb
ben. „Toen ik met mijn dochtertje in de
wandel wagen door het park liep, kwamen
er vaak oudere mannen naar me toe die
vertelden hoe jammer ze het vonden dat
zij dat vroeger niet gedaan hadden", zegt
Vincent Duindam (39).
Deskundige
Hij is psycholoog, en werkt aan de
Utrechtse Universiteit bij de vakgroep
Algemene Sociale Wetenschappen. Vin
cent Duindam is vaderschapsdeskundige
bij uitstek. Hij pi-omoveerde in 1991 op
gedeeld oudex-schap (Ouderschapsarran
gement en Geslachtsidentiteit).
In zijn boek Zorgende Vaders toont Duin
dam zich een warm pleitbezorger voor het
betrokken vaderschap. Hij sluit daarmee
perfect aan bij de zojuist gestarte Sire-
campagne 'Mannen erbij betrekken'. Zelf
is hijzodra hij kinderen kreeg, een dag
minder gaan werken om daadwerkelijk
bij het opgroeien van zijn dochters Sophie
(8) en Susanne (5) beti-okken te zijn.
Het vaderschap is in. Kranten en tijd
schriften staan bol van interviews met
moderne vaders, en paarse politici profi-
houdt de schrik erin." De term onthaas-
ting, waarmee minister De Boer op de
loop is gegaan, komt van Vincent Duin
dam. Uit zijn ondei-zoek onder 182 zor
gende vaders, dat het materiaal leverde
voor het boek, blijkt dat met de zorg voor
kleine kinderen, onthaasting en relative
ring als vanzelf opbloeien.
Hoe fimest het voor kinderen kan zijn, on
voldoende tijd en aandacht te krijgen van
hun vader, blijkt uit het boek Nooit Ge
noeg, van de Ütx-echtse journaliste Inge
borg van Teeseling. Schrijnende verhalen
staan erin.
De Sire-campagne loopt dit jaar - van va
derdag tot vadex-dag - via televisie, kran
ten en tijdschriften. Een tv-spotje toont
een onbekende aan tafel. 'Wie is toch die
mandie op zondag het vlees komt snijden?
klinkt het dan. Vincent Duindam vindt
het filmpje ontroerend. De spotjes en
krantenadveiienties raken bij veel man
nen een gevoelige snaai-, blijkt uit een mi-
ni-enquete.
Dat was ook precies de bedoeling, vextelt
Greet Prins (43). Zij is algemeen directeur
van het reclamebureau Saatchi en
Saatchi, en voorzitter van het Sire-be-
stuur. „Vaders verwijten maken werkt
niet, en is ook niet juist. Met de campagne
proberen we, mannen bewust te maken
van de band die ze zelf met hun vader heb
ben gehad."
Herkenbaar
De hai'dwerkende vader die zich thuis
achter de krant vei-stopt, is voor vadei-s
van nu heel herkenbaar. Gi-eet Prins: „Wij
vragen: hoe heb je dat ervaren? En we ge
ven aan dat het misschien best anders zou
kunnen." Dus: zelf niet afgemat in slaap
vallen tijdens Studio Sport, maar je kind
voorlezen, of samen gezellig een stukje
wandelen.
Het gezin van Greet Px-ins zelf is zeker niet
doorsnee. Zij heeft altijd fulltime gewerkt
- „Ik vond en vind werken leuk" - maar
maakt absoluut niet de indruk afgepei-
gei'd of dubbel belast te zijn. Toch heeft ze
twee jonge kinderen. Een levende illu-
stratie van Duindams stelling dat een va
der die zorgt, zijn huwelijk een duwtje in
de goede richting geeft.
Greet Prins: ..Bij ons hebben altijd twee
dingen voorop gestaan. We willen voor el
kaar de zaken zodanig regelen dat we ons
allebei blijven ontwikkelen en ontplooi
en. Dat niet een van ons met oogkleppen
op door het leven hoeft. En we zeiden: als
wij het geluk hebben kinderen te krijgen,
willen we dat ze goede zorg krijgen. Een
basis, een thuisfx-ont."
Greets man was bankdirecteur; maar wil
de graag naar de univex-siteit. Toen er kin-
dei-en kwamen, werd hij fulltime student
theologie. Vier dagen per week komt de
vaste oppas, en verder is hij het meeste
thuis.
Sterke vrouwen
Wat blijkt: vaders die actief mee zorgen en
daar werktijd voor inleveren, hebben in
de praktijk sterke vrouwen. Goed opge
leid, met interessant werk. Plus de bereid
willigheid om iets van de zox*g voor de kids
af te staan.
Vincent Duindam citeeit in dit verband
een Amerikaanse onderzoekster: „Moe-
ders moeten de deur openhouden, maar
vadei-s moeten wel door die deur willen
stappen."
Inge van der Blink
Penose, artiesten, bekende en onbekende rijken
wonen al jaren samen rond de Vinkeveense
Plassen. Wie tussen de vijf ton en pakweg vier mil
joen kan opbrengen, geniet dagelijks van het
weidse uitzicht. Beroemde nieuwkomer is actrice
Katja Schuurman, die haar huisje in de Amster
damse Rivierenwijk verruilt voor de Vinkenkade.
Een portret van een van de duurste plekken van
Nederland.
Toen hij het voormalige huis van Ria Valk aan de
Groenlandse Kade begin vorig jaar bezichtigde,
moest reisorganisator R. Nuijen even slikken.
„Het huis was gx-ondig verpest doordat overal
verlaagde plafonds en wandjes zaten van plastic
schrootjes in de meest afschuwelijke kleuren. Er
was een compleet ingericht peeskamertje, er la
gen her en der tientallen pomovideo's. Ik moest
een hoop wegdenken voordat ik kon zien wat het
huis kon zijn."
Granaat
Voor de goede orde: Ria Valk had niets met deze
inrichting van doen. De vorige bewoners waren
naar verluidt seks- en drugsbarons uit Engeland.
Begin 1995 werd het bewuste pand nog bestookt
met een anti-tankgranaat, een unicum in Neder
land. De ravage was groot in de tot onneembare
vesting omgetoverde villa. Het is nog steeds een
raadsel wie achter de aanslag zat, waarbij wonder
boven wonder geen doden vielen. De politie ver
moedde dat het om een wraakactie in het crimine
le milieu ging.
De geschiedenis rond deze villa vertelt in een not
endop hoe de sociale structuur er rond de Vinke
veense Plassen uitziet. Penose, axdiesten, bekende
en onbekende rijken wonen hier dwars door el
kaar. Zo had zeezeiler R. Söentken, een bekende
vex-schijning in de watersportwex-eld en woonach
tig aan de lange Baambrugse Zuwe, 'Zwarte Joop'
als buurman. De inmiddels oveiieden Joop de
Vries was 'Koning van de Wallen'. Chiel O., een
van de daders van de Geldnet-ovex-val in Duiven,
huurde voor 6000 gulden per maand een villa aan
het Achterbos. André Hazes slijt zijn dagen op de
Groenlandse Kade. Pa Brandsteden topman bij
Sony, had een optrekje aan de Plassen, de familie
Blokker verbleef ex; Maup Caransa woont er nog
steeds. En zo is de lijst schier eindeloos aan te vul
len.
Nationaal knuffeldier Katja Schuurman is de
nieuwste beroemdheid die neei-strijkt aan de
plassen. Haar villa wordt nog volop verbouwd.
Via haar woordvoerder J. Lukken van RTL laat ze
weten niet nader op haar aanstaande verhuizing
te willen ingaan. ..Katja houdt de publiciteit rond
haar nieuwe huis zo veel mogelijk af. De fotogra
fen liggen nu al in de struiken en gaan met bootjes
de Plassen op om haar pand te fotograferen."
De andere bewoners vinden het prima dat Katja
in de buurt komt wonen. „Hartstikke leuk toclx?
Als j e van water en natuur houdt, zit j e hier pisach
tig"zegt Söentken. „Dat geldt ook voor haar. Ik
woon hier al 35 jaar en heb het dik naar m'n zin.
Ach, en dat Zwai-te Joop hiernaast woonde, ik kan
er niet mee zitten. Ik maak geen ondei-scheid. Hij
was in zijn metier kennelijk goed. Ik kan niet be
oordelen wie een goed of slecht mens is. En zou
den er in Laren of Blaricum soms geen dubieuze
types wonen?"Deze tolerante houding spreidt ook
de uit Amstelveen afkomstige nieuwkomer Nuij
en van Ria Valk's voormalige villa tentoon. ,.Ik
kende de reputatie van deze villa, maar ik kan er
echt niet mee zitten. Mijn vrouw en ik droomden
al vijftien jaar van een mooie plek aan de Vinke
veense Plassen. We hadden hier een kaveltje ge
kocht, maar de bouwvergunning kwam maar
niet. Toen kwam deze villa vrij. We moesten wel
eei-st een jaar verbouwen om het naar onze zin te
krijgen, maar we wonen nu schitterend."
Dat de opti'ekjes aan de plassen ondanks de ook
hier fors gestegen prijzen populair blijven, blijkt
uit de vele busjes van aannemers die her en der ge-
parkeerd staan. Er wordt volop verbouwd, tuinen
woi'den op de kop gezet en Jan des Bouvrie zou
hier wel eens een drukke tijd kunnen hebben. Me-
dewei'ker M. Stei'k van makelaai~skantoor Koop
Lenstra bevestigt de interesse voor de kapitale
pandjes aan het water. „De vraag is nog steeds be
hoorlijk. Het is natuurlijk heel aantx-ekkelijk wo
nen aan het water. Bovendien liggen de Vinke
veense Plassen centraal. Je zit onder de rook van
Amsteixlam, je bent zo in Utrecht."
De huizenmarkt heeft op dit hoge niveau een in
ternationaal karakter. Bij 'bemiddelaar in onroe
rend goed' H. van Dieren aan de Groenlandse Ka
de hangen wat panden in de vitrine, aangeboden
via het World Trade System. Het nieuwe huis van
Katja hangt er nog tussen. Vraagprijs 1.495.000
gulden. Dat is inclusief inpandige garage en bo
tenhuis en 1.500 vierkante meter grond. Maar
weer exclusief de deidiende penning, het al eeu
wen geldende recht van een aantal families om bij
elke grondtransactie elf procent van de verkoop
prijs op te strijken. Een half herenhuis aan de
Groenlandse Kade met plavuizen, vloerverwar
ming, terras en aanlegsteiger 'doet' zes ton.
De verkoopprijzen worden keurig via de bank
overgemaakt. ..Hypotheken zijn in deze wereld
niet gebruikelijk", zegt bewoner R. Baggers,
woonachtig aan de Baambrugse Zuwe. Hypothe
ken zijn kennelijk voor het gewone volk. Hypo-
theekvrije villa's en een gi'oot aantal Poi'ches,
Mercedessen en andere leuke wagens die over de
smalle wegen snellen: men kan zich hier wat per
mitteren.
Overdreven
Het gros van de kopers, weet makelaar Sterk,
komt uit de financiële en de zakelijke wereld. Ver-
zekeraar R. Baggei's is één van deze nouveaux ri
ches. Zijn pand stond onlangs nog ongevraagd
maar prominent op de foto in de Nieuwe Revu bij
een verhaal over het wonen rond de Vinkeveense
Plassen. „Ik kan me daar niet aan storen. Ik werd
op de zaak gebeld dat ik in dat blad stond. Wat ik
wel schromelijk overdreven vond is dat de Baam
brugse Zuwe als 'maffia-laantje' werd afgeschil
derd. De Zuwe is vijf kilometerlang, daar zal heus
af en toe een crimineel tussen zitten. Het gros is
keurige mensen die door hard werken geld heb
ben verdiend."
Verder vindt Baggers het ook gewéldig wonen aan
de plassen. „Ik woon nu 17 jaar aan de Zuwe. Als
het water wat minder koud is, zwem ik 's morgens
honderd meter heen en weer, ga douchen en geniet
dan bij m'n boterhammetjes van het fantastische
uitzicht. Dan ben ik een gelukkig mens."
Eric Boekei
De voormalig villa van Ria Valk heeft in het verleden ook illustere bewoners gehad. foto's Jaap de Boer
De villa die Katja Schuurmaus na de verbouwing gaat betrekken.