Rijke landen ontdekken Afrika
Advocaten verdraaien de feiten
PZC feiten en meningen
G-7 met Jeltsin nog net geen G-8
Hindoe met aids
kiest openlijk
voor euthanasie
zaterdag 21 juni 1947
Hoofdpunt is wereldwijd steunplan voor landen ten zuiden van Sahara
Geestelijk vader Zaanse verhoormethode Hoenderdos weerspreekt kritiek
zaterdag 21 juni 1997
De laatste economische top
van de zeven belangrijk
ste industrielanden, vorig jaar
in het Franse Lyon, werd nog
de 'G-7 met Russische gast' ge
noemd. Boris Jeltsin zat daar
dan wel aan dezelfde tafel als
Clinton, Kohl, Chirac en de
rest, maar de Russische presi
dent werd toch nog niet hele
maal serieus genomen als
hoofdrolspeler op het wereld
toneel.
Een jaar later echter speelt
Rusland, zoals de Amerikaan
se minister van Financiën Ru
bin dat afgelopen week zei,
'een belangrijkere rol dan ooit
op de G-8'. Dat 'G-8' was een
verspreking, want formeel
heet de top van dit weekeinde
in het Amerikaanse Denver
'De Top van de Acht'. Een 'G-
8' zou immers ten onrechte de
indruk wekken dat Rusland
nu ook economisch volledig
meetelt.
Maar daar is de Russische éco
nomie nog veel te wankel voor.
Volgens de reglementen van de
G-7 moéten de economieën
van de deelnemende landen
'vergelijkbaar' zijn, en daar
van is nog geen sprake. ,,Je
kunt een land dat. nog steeds in
een e'conomische crisis ver-
keert niet dezelfde invloed
over 's wereld financiële zaken
geven als de anderen landen
die hun zaakjes wel op orde
hebben", zo werd onlangs in
Washington gezegd.
Gastheer Clinton heeft zich
persoonlijk sterk gemaakt
voor de nieuwe naam van de
jaarlijkse bijéénkomst, mede
uit dankbaarheid voor de wij
ze waarop Jeltsin zijn aanvan
kelijke verzet tegen de oost-
waartse uitbreiding van de
NAVO heeft ingeslikt. Jeltsin,
niet langer 'gast'maar deelne
mer, zal slechts een uur van de
top moeten missen, als de an
deren zich over het monetair
beleid buigen.
„De VS zién graag dat ook
Rusland nu verantwoordelijk
heid op zich neemt voor inter
nationale orga nisaties aldus
Amerika's onderminister van
Financiën Summers. Op voor
dracht van Clinton treedt
Moskou dit jaar al toe tot de
club van. Parijs, die 's wereld
schuldenlast bespreekt.
Volgend jaar staat het lid
maatschap van de Wereldhan
delsorganisatie (WTO) op de
agenda, en later wellicht ook
dat van de OESO. GPD
door Guido de Bruin
Met offers aan Lakshmi, go
din van geluk en voor
spoed, heeft de 39-jarige hindoe
Shanti Paragh vrijdag zijn keu
ze voor de dood bevestigd. Als
homo en aidspatiënt was hij al
een buitenbeentje in de hindoe-
staanse gemeenschap. Met zijn
openlijke keuze voor euthana
sie brak hij een derde taboe.
Het was de eerste maal dat hin
doe-priesters met gebeden en
offers in het openbaar een reli
gieus afscheid verzorgden voor
iemand die voor euthanasie
heeft gekozen. Het tijdstip van
Shanti's zelfgekozen dood staat
nog niet vast, maar alle voorbe
reidingen zijn getroffen. In hin
doekring is zijn keuze allesbe
halve onomstreden. „Van de
priesters zal het wel niet mogen,
maar zij voelen niet de pijn die
hij lijdt", aldus Shanti's broer.
Weinig actief
Ondersteund door zijn broer en
gekleed in smetteloos wit droeg
Shanti in de Haagse hindoetem
pel Sewa Dhaam zijn offer op
aan Lakshmi. „Wijs mi] de
weg", bad pandit S. Tewarie na
mens Shanti. „Ik ben ver-
dwaald. O moeder van het heel
al, ik weet dat u na het verlaten
van dit lichaam aan mijn zijde
zal staan en mij de wegnaar ver
lossing zal wijzen. Geef mij een
plaats in uw schoot, waar altijd
honing is."
Shanti erkende dat hij geduren
de zijn leven weinig actief in het
geloof is geweest. „Maar ik ben
als hindoe opgegroeid en ik wil
als hindoe afscheid nemen. Het
zou niet compleet zijn geweest
zonder dat er een priester aan te
pas was gekomen." Aan het ein
de van de ceremonie zette hij
zijn naasten met gele. kleurstof
een stip tussen de ogen, „teken
van de blijdschap in onszelf".
Ongeoorloofd
Voor de Haagse hindoe-priester
S. Tewarie was het de eerste
maal dat hij het afscheid van
een geloofsgenoot die voor eu
thanasie koos, met een religieu
ze ceremonie begeleidde. Het
enige dat hij als priester in feite
kan doen, is God om vergeving
vragen. Want wie de Veda's,
hindoeïstische heilige boeke v
strikt hanteert, moet tot de coi r
clusie komen dat euthanasie oi
geoorloofd is.
Volgens vele kenners van de g
schriften is euthanasie in stri
met de hindoeïstische leer va
oorzaak en gevolg (karma). "W
nu lijdt, heeft dat te wijten aa
daden in het verleden of in ei t
vorig leven. Wie zijn lijden doe
middel van euthanasie bekoi
krijgt de rest van wat hem is toi
bedeeld, in een volgend levi
alsnog voor de kiezen.
Waar sommige van zijn collega
daarom een hard nee laten ho
ren, kiest Tewarie voor de
torale weg. Als hindoes he
vragen om hen op het pad na;
hun zelfgekozen dood geesteli
te begeleiden, zal hij dat mi
weigeren. Volgens Indiase colli
ga's gaat hij daarmee te vi
„Maar zij leggen Indiase maa
staven aan. Wij hebben in de;
samenleving onze eigen nomie
en waarden", aldus Tewari
priester van de Sanatan Dhan
de orthodoxe stroming waart!
de meerderheid van de 8O.0(
hindoes in Nederland behoort.
Discussie
Bovendien kent Tewarie uit
geschriften voorbeelden v
euthanasie avant la lettre.
genoot Bhishmaeen van de he
den uit het Mahabharata-epo
het voorrecht om zelf over hi
tijdstip van zijn dood te kunne
beschikken. Hij komt doorzeel
met pijlen uit de strijd die in
boek wordt beschreven. Nadil
hij lange tijd op zijn „bed ve
pijlen" heeft doorgebrach
geeft hij met toestemming vs
de god Krishna uiteindelijke
geest.
De discussie over euthanasie i
in hindoekring nog maar pas o
gang gekomen. Een televisiedc
cumentaire van de hindoe-on
roep OHM over de zelfgekoze
dood- van een hindoestaam
vrouw deed in 1995 nogal wi
stof opwaaien. Eerder dei
maand kruisten een hindoe-ch
rurg en een pandit tijdens ee
bijeenkomst van de verniel
wingsgezinde stroming Arj
Samaj over het gevoelige onde
werp de degens. ANP
Steeds sneller
Een Amerikaanse vlieger
heeft het wereldsnelheidsre
cord verbroken. Kolonel Al-
bert Boyd vioog met. een Lock
heed Shooting Star 998 km per
uur. Het vorige record bedroeg
985,6 km per uur.
Op dood spoor
De onderhandelingen tussen
de Nederlandse regering én de
republikeinen in Indonesië
zijn in een crisissfeer beland.
Volgens de regering is de repu
blikeinse antwoord-nota op de
'meest essentiële punten onbe
vredigend en levert geen basis
om tot een uitvoering van het
Linggadjati-akkoord te ko
men'. Gevreesd wordt dat ver
der onderhandelen geen zin
heeft
Geen geweld
Léden van de Vereniging Nc-
deiiand-Indonesië hebben in
het RAI-gebouw in Amster
dam een massale betoging ge
houden voor meef overlég met
Indonesië en de stopzetting
van de troepentransporten.
Vervolgens werd een resolutie
aangenomen waarin onder
meer werd gesteld dat 'het toe
passen van geweld nimmer tot
een Oplossing van de Indonesi
sche kwestie kan leiden'.
Nieuwe kraan
De Haven van Vüssingen
krijgt binnenkort; een nieuwe
acht-tons kraan uit Canada;
een dieselkraan op rupsban
den. De kranen die nu gebruikt
worden zijn van Rijkswater
staat.":.
Uitgever:
W F. de Pagter
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
M. van Zuilen (adjunct)
Centrale redactie:
Postbus 18,
4380AAVIissingen,
Tel. (0118) 484000;
Redactiefax: (0118) 470102.
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur
in het weekeinde:
verwijzing via de
telefonische boodschap
op de kantoren.
Vlissingen:
Oostsouburgseweg 10,
Postbus 18,
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000.
Middelburg: Markt 51
4331 LK Middelburg.
Tel. (0118) 681000.
Goes: Voorstad 22,
4461 KN Goes.
Tel. (0113) 273000.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen
Tel, (0115)694457.
Axel: Nassaustraat 15,
4571 BK Axel.
Tel. (0115) 568000.
Zierikzee: Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee.
Tel. (0111)415380.
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur.
Openingstijd Middelburg
van 08.00 tot 16 30 uur.
Openingstijd Zierikzee
8 30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14 00 uur:
op de kantoren door de klacht in tc
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000.
Fax(0118)470100.
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 92,85,
franco per post 122,00;
per maand 34,00
per jaar 356,50,
franco per post 471,50
bij automatische afschrijving
per termijn 1,50 korting
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,75,
zaterdag 2,50 p.st. (alle
bedragen inclusief 6 pet. btw)
Postrek.nr.: 3754316
t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen
Advertentietarieven:
180 cent per mm; minimumprijs
per advertentie 27,-,
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief
Voor brieven bureau van dit blad
ƒ7,- meer.
Volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V
Vlissingen
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV
Wegener Arcade NV
van onze correspondent
in Denver
Hans de Bruijn
Een grotere rol voor Rusland
op het wereldtoneel en een
ambitieus plan voor het stimu
leren van de economie van een
deel van het Afrikaanse conti
nent vormen de hoofdthema's
van de top van de leiders van de
zeven rijkste industrielanden -
de 'G-7' - en Rusland, die dit
weekeinde in Denver, de hoofd
stad van de Amerikaanse staat
Colorado wordt gehouden.
Op initiatief van de Amerikaan
se president Clinton heet deze
bijeenkomst 'De Top van de
Acht', waarmee hij wil aange
ven dat Rusland, in de persoon
van Jeltsin, nu ook (bijna) volle
dig aan de tafel van de economi
sche grootmachten wordt geac
cepteerd. Ook premier Kok zal,
als fungerend voorzitter van de
Europese Unie, bij dit gezel
schap van de machtigsten der
aarde mogen aanschuiven.
Een echte agenda is er niet;
sinds de eerste 'wereldtop' van
1975 was het de bedoeling van
de G-7 dat de leiders van de ze
ven rijkste landen (VS, Groot-
Brittannië, Frankrijk, Duits
land, Japan, Canada en Italië) in
kleine kring de grootste wereld
problemen zouden bespreken.
Maar dat informele karakter is
allang verdwenen. De G-7's
zijn, hoe ze ook genoemd wor
den, tot in de puntjes georgani
seerde diplomatieke en politie
ke shows geworden, waarbij de
beeldvorming naar de rest van
de wereld toe zeker zo belang
rijk is als de inhoud van het
besprokene. Er zijn geen verras
singen meer. Zelfs het slotcom
muniqué is al voor het begin van
de top klaar.
Partnerschap
Op de officieuze agenda staan
onderwerpen zoals het mone
taire beleid, het doorzichtiger
maken van de financiële mark
ten, het stimuleren van de eco
nomische groei, een oproep aan
Japan om zijn markt nog verder
te openen voor buitenlandse
producten en pogingen om de
economische groei in de armste
landen te verhogen. Maar tot
concrete besluiten zal dat nu
niet leiden.
Het hoofdpunt van de discussie
zal dit keer het plan van presi
dent Clinton zijn voor een we
reldwijd steunplan voor de
Afrikaanse landen ten zuiden
van de Sahara. Een steeds gro
ter aantal landen daar is nu de
mocratisch, en hun economieën
maken een stormachtige, zij het
door de rest van de wereld nau
welijks opgemerkte, econo-:
misch groei door. Maar zij kun
nen het niet alleen.
Afrika is nog steeds het vergeten
continent. De economische
'wonderen' van Zuid-Oost-Azië
en Latijns-Amerika hebben de
aandacht getrokken, de verge
lijkbare, zij het latere, ontwik
keling van zwart-Afrika niet.
De Amerikaanse president
heeft deze week een 'Partner
schap voor Groei en Kansen'
voorgesteld, dat die prille ont
wikkeling een duwtje in de rug
zou moeten geven.
Het gaat daarbij, zo zei Clinton
dinsdag, niet om het overheve
len van grote bedragen naar die
landen, maar om het stimuleren
van de groei. „Er is een enorme
dynamiek in Afrika", zei hij. De
gemiddelde groei bedraagt nu 5
procent, meer dan in Europa. Er
wordt meer geïnvesteerd en de
handel van de VS met Afrika is
nu al groter dan die met Rus
land, Midden- en Oost-Europa.
„Toch wordt Afrika nog steeds
overgeslagen", zei onderminis
ter van Financiën Summers.
„Afrika heeft 600 miljoen men
sen, maar tot nog toe krijgt het
slechts 2,2 procent van de totale
buitenlandse investeringen
door de geïndustrialiseerde we
reld." Juist de opkomst van de
democratie in steeds meer lan
den biedt mogelijkheden om
daar wat aan te doen, aldus
Summers.
Clinton zei dat de problemen
van Afrika nog steeds groot zijn
- armoe, honger en oorlogen.
„Maar er worden ook successen
geboekt. Kijk maar eens naar
wat in Ethiopië, Zuid-Afrika en
Oeganda gebeurd is." Dat laat
ste land wordt als een van de
grote voorbeelden voor de rest
van Afrika gezien. Clinton vindt
dat Afrika niet langer als een
'hopeloos' continent be
schouwd moet worden.
Hij bepleit het opheffen van
handelsbaiTières, het verlagen
van de schuldenlast en het sti
muleren van investeringen. Het
geld moet dus vooral van het be
drijfsleven komen; voor meer
ontwikkelingshulp is momen
teel in Amerika geen steun te
door Govert Wisse
Zijn Zaanse verhoormethode
is afgeschilderd als 'Middel
eeuws' en 'in strijd met de men
senrechten'. Bekentenissen
worden afgedwongen, zo menen
deskundigen. Als Henk Hoen
derdos dat weer hoort, schudt
hij zijn hoofd. De geestelijke va
der van de methode doet de aan
vallen en kritiek op zijn werk
wijze af als politiek spel. „Een
hoop bla-bla van bepaalde ad
vocaten, die weten hoe zij de pu
bliciteit moeten bespelen."
„Neem een proces in Amster
dam. Het Zaanse team, waar
mee ik werkte, had bijstand
verleend aan het korps in Am
sterdam. Het ging om een ver
dachte, die tijdens het politie
verhoor een steen aangereikt
had gekregen. Die zag er net zo
uit als het exemplaar, waarmee
hij het lichaam van zijn slacht
offer had verzwaard, voordat hij
het in een kanaal had gedumpt."
Hij vervolgt: „Op de video is te
zien, dat de man de steen tijdens
het verhoor na een minuut naast
zich neerlegt. Maar de advoca
ten hebben me toch een toneel
stuk van die steen gemaakt. Niet
te geloven. Over die ene minuut
steen werd uien en dagen ge
sproken in de rechtszaak. Het
werd een heel stenen tijdperk. Ik
vond de manier, waarop de ad
vocaten het beeld vertekenden,
wel knap, maar ik vroeg me ook
af wat die rechters daar in he
melsnaam allemaal van moes
ten denken? Ik dacht na een tijd
je: als deze flauwekul mogelijk
is voor de Amsterdamse recht
bank, waaraan wij allemaal
meebetalen, houdt het voor mij
op. Op basis van al die onzin
moesten de rechters een oordeel
vellen. De verdediging was vijf
dagen met onzin bezig en daar
stond slechts twee uur requisi
toir tegenover van de officier
van justitie."
Vorige week diende in Leeuwar
den het hoger beroep in een zaak
tegen een man die wordt ver
dacht van de moord op een Gro
ningse coffeeshophouder. De
verdachte werd eerder vrijge
sproken omdat zijn bekentenis
onder dwang - volgens de Zaan
se methode - zou zijn afgelegd.
Het openbaar ministerie liet het
daar niet bij zitten. Eind vol
gende week is de uitspraak in
het hoger beroep.
Hoenderdos heeft goede hoop,
dat de rechters de kant kiezen
van de openbare aanklager en
dus de verhoormethode niet als
onrechtmatig afdoen. „De zaak
in Leeuwarden is belangrijk
voor de jurisprudentie. Ik ba
seer mijn hoop op het feit, dat
het hof alle videobanden van de
verhoren van de man heeft ge
zien en ook op andere manieren
informatie heeft ingewonnen.
En dat is precies de reden, waar
om mijn systeem zo goed is. Het
is toetsbaar. Het legt alles vast
op de video."
Verdiept
Waar het Hof in Friesland zich
volgens Hoenderdos wèl in de
zaak en de verhoormethode
heeft verdiept, deed de politiek
dat in zijn ogen in het verleden
niet. „Dat er vorig jaar Kamer
vragen over zijn gekomen, is
prima. Maar waar gingen die
vragen over? Over de publiciteit
van de publiciteit van de publi
citeit, enzovoort. Dat kwam al
lemaal voort uit een tv-opname
met Doedens. Dittrich van D66
zag dat en voelde, dat er voor
hem eer viel te behalen. Dat be
doel ik nou met politiek. Hij liet
zich leiden door persberichten.
Hij heeft me niet gebeld om te
vragen hoe mijn systeem werkt.
De vaste Kamercommissie heeft
misschien een uurtje vergaderd
over mijn methode. Sorgdrager
viel ook niet veel kwalijk te ne
men. Die moest normaliter al
dagelijks zes kilometer rappor
ten doornemen en daar kwam de
IRT-zaak en de Zaanse methode
nog eens bijIk begrijp, dat ze in
mijn geval afging op adviezen
van haar ambtenaren.
„De advocatuur heeft in meer
derheid een vertekend beeld ge
geven van mijn methode. Het is
pure onzin als wordt beweerd,
dat verdachten niet in vrijheid
kunnen praten. Dat ze onder
dwang een bekentenis hebben
afgelegd. Echt onzin. De advo
caten weten niet hoe secuur
mijn methode is en hoe secuur
de mensen van het Zaanse team
te werk zijn gegaan."
„De Recherche Advies Commis
sie was zeer positief over mijn
systeem. Ze vond, dat er wel de
gelijke goede elementen inzit
ten. Er is niet voor niks een
tweede commissie benoemd, die
gaat proberen de kwaliteit van
de verhoormethoden in Neder
land te verbeteren. Dat Sorg
drager toch een voorlopig
verbod heeft uitgevaardigd, is
politiek en daar heb ik weinig
verstand van. Justitie en politie
liggen in de vuurlinie. Die zitten
na alle reorganisaties, de IRT-
affaire, de Brinkman-zaak in
Rotterdam en nu weer dat gedoe
met de Europese wetgeving niet
Henk Hoenderbos, de geestelijke vader van de omstreden Zaanse verhoormethode.
foto Ron Pichel/GPD
te wachten op nieuwe onrust."
De naam Zaanse verhoorme
thode is bedacht door een straf
pleiter Het gaat officieel om
Case 36, het 'totale communica
tiesysteem' van Hoendei'dos.
Dat heeft hij in de loop der jaren
ontwikkeld- Na een zwaar on
geluk kwam hij in aanraking
met hypnose. Inmiddels heeft
hij een eigen praktijk als hypno-
therapeut en is hij deskundige
op het gebied van het neurolin-
guïstisch programmeren. Hij
noemt zich geen wetenschapper,
maar hij heeft wel veel weten
schappelijk onderzoek op uni
versitair niveau gedaan en
gepubliceerd. Hij heeft vier boe
ken geschreven. Hoenderdos is
directeur van de stichting voor
hypno-, gedrags- en verbaal
therapie (OSN) in Velserbroek
en is communicatiedeskundige.
Er zijn advocaten die zijn me
thode onmenselijk en onwense
lijk vinden. Er werd in een spe
ciale verhoorkamer op het
politiebuieau van het koips Wa
terland/Zaanstreek, waar hij
twee jaar heeft gewerkt als ex
tern adviseur, onder meer ge
bruik gemaakt van verborgen
camera's en microfoons. Onder
vragers stonden via een oortele-
foon in verbinding met onzicht
bare collega's achter glas. Een
verdachten kreeg tijdens het
ver-hoor soms foto's te zien van
zijn slachtoffer of de plaats van
het delict of van zijn eigen fami
lie. De advocatuur heeft vanaf
het begin geageerd tegen deze
manier van verhoren.
Volgens Hoenderdos is steeds
een verkeerde voorstelling van
zaken gegeven. „Ik pleit er juist
voor om de verdachte te benade
ren en te behandelen als mens.
In zo'n verhoorkamer zit een
mens en de vraag is: waarom
heeft hij iets gedaan? Je moet in
contact met hem zien te komen.
Weten wat z'n achtergrond is en
hoe zijn opvoeding was. Hij is
misschien net zoveel slachtoffer
als zijn slachtoffer zelf. Er zit
daar geen verdachte, maar een
mens, die je in zijn waarde moet
laten. Als je daaraan voorbij
gaat, ben je bezig met de moder
ne en dus de oude methode. Ver
horen is communiceren. Het
gaat erom om met elkaar op een
sociale manier in contact te ko
men. Maar als een verdachte
niet wil praten, is dat zijn goed
recht."
Het klinkt allemaal redelijk,
maar vanwaar dan al die stam
pij en oppositie? Hoenderdos:
„Dat snap ik best. De betrokken
advocatuur is er niet bij gebaat,
dat iemand de waarheid
spreekt, omdat zijn cliënt dan
de kans loopt veroordeeld te
worden. Het gaat om de waar-
heidsbevinding. Wat doe je als
advocaat, die niet in de waar
heid is geïnteresseerd? Je gaat
doorzagen op een klein punt.
Uren en uien vragen stellen over
iets, wat ik toevallig heb gezegd
als getuige-deskundige of wat
het team misschien verkeerd
heeft opgeschreven."
„Vervolgens gaat dan de hele
publiciteitsmachine draaien.
De advocaten moeten het tegen
deel bewijzen van de openbare
aanklager en gaan daarin heel
ver. De aanklager moet netjes
blijven, maar de advocatuur
permitteert zich heel veel. Ze
wordt tot de ox-de geroepen,
maar gaat gewoon door met za
ken vei'keerd voor te stellen. Ze
roepen getuige na getuige op om
het proces maar te rekken en de
waarheidsbevinding niet te la
ten plaatsvinden. En wat kan de
politie daar in dat hele krach
tenveld tegenover zetten? Niet
veel. De korpsen zijn sterk inge
krompen door de reorganisa
ties. Er is veel kennis wegge
vloeid."
Hoenderdos begon in 1990 met
zijn 'adviseurschap' bij de poli
tie in Hoorn, waar hij onder
meer betrokken was bij de zaak
van het vermoorde meisje Jessi
ca Laven. In 1993 startte hij met
zijn werkzaamheden voor het
korps Zaanstreek/Waterland.
„Gezien de positieve resulaten
besloot de leiding begin 1994
met mij samen te wei-ken in een
communicatieti'aject waarin
mijn verhoortechnieken wax-en
opgenomen." Na de afronding
van het eerste gedeelte moest
Hoenderdos zijn werk in het
Zaanse op last van de nieuwe
leiding na twee jaar stopzetten.
Hoenderdos benadrukt, dat het
verhoren van verdachten
slechts een onderdeel was van
het totale communicatiepro-
gramma, „In
Zaanstreek/Waterland hebben
we korpsbreed, en dat was
uniek, zestien mensen geselec
teerd. Er is daar baanbrekend
werk verricht. Er is niet geke
ken naar hét aantal strepen en
bloemkolen op het uniform. Er
is daar een andex-e manier van
communiceren geïntroduceerd.
Hetgeen niet gemakkelijk was,
aangezien de politie een geslo
ten geheel is. De toenmalige
chef was enthousiast, net als de
mensen met wie ik nauw samen
gewerkt heb. Maar de nieuwe
korpsleiding heeft er problemen
mee. Waarom? Ze hebben te ma
ken met mensen die weten hoe
ze moeten communiceren, die
mondig zijn en die voor zichzelf
opkomen. Het is een fantastisch
team daar. Ik vind nog steeds,
dat de leiding openheid van za
ken moet geven over de methode
nu de advocatuur zo'n hoop
mist en herrie heeft veroor-
zaakt. Kom ermee naar buiten.
Het team wil dat wel, maar de
leiding niet. Dat is weer poli
tiek." GPD
vinden, ook al doen de VS met
0,1 procent van hun bruto-na-
tionaal pi-oduct minder dan alle
andere geïndustrialiseerde lan
den. Clinton zei afgelopen week
dat ontwikkelingshulp geen al
ternatief mag zijn voor privé-
investeringen, de vrije markt en
economische groei. Hij wil dat
de G-7-landen zich in Denver-
bereid verklaren garant te staan
voor leningen ten behoeve van
investeringen. Ook wil hij dat de
maatregelen worden genomen
om de internationale schulden
last van de Afrikaanse landen te
verlichten.
Vorig jaar in Lyon werd daar al
in principe ja op gezegd, maar-
tot op heden zijn aan die instem
ming nog geen bedragen gekop
peld. Dat is ook de grote teleur
stelling van internationale
hulporganisaties als Oxf am, die
Clintons bedoelingen toejui
chen, maar vinden dat hij lang
niet ver genoeg gaat. „Afrika
loopt nog steeds het risico ge
marginaliseerd te worden wat
investeringen betreft.
Oxf am ver-wijt Clinton ook te
veel het oog alleen gericht te
hebben op de zogenaamde 'suc-
ceslanden' in Afrika. Clinton
zal de Europese Unie en Japan
vragen om net als de VS zeker
650 miljoen dollar uit te trekken
voor investeringsfondsen. Maar-
zolang het Internationaal Mo
netair Fonds en de Wereldbank
niet guller worden, blijft het
voor Afrika moeilijk om de ach
terstand snel in te lopen. GPD
Een veiligheidsagent controleert met een spem-hond de omgeving van de internationale luchthaven
van Denver vlak voor de aankomst van de deelnemers aan 'De Top van de Acht', foto Ed Andrieski/AP
