Kritiek op bouwbeleid provincie
Archeologen winnen steeds meer terrein
PZC
Verrassende gids
over deltagebied
B/ASCOis
Delta Nutsbedrijven
buiten schot in zaak
afvalschandaal TCR
NCB wil klaarheid
over samengaan
boerenorganisaties
Weinig animo voor
zondagsopenstelling
bij middenstand Axel
zeeland
19
Gedeputeerde waarschuwt voor dwingende aanwijzingminister
Welkom bij
VERBRUGGE
TERMINALS
op zaterdag 28 juni!
Komt u ook?!
l62E.Nl 1-lAR.M
zaterdag 21 juni 1997
van onze verslaggever
René Schrier
MIDDELBURG - Zeeland moet
er rekening mee houden dat mi
nister De Boer van VROM in de
nabij toekomst uitmaakt hoe
veel woningen in deze provincie
gebouwd mogen worden en
waar dat gebeurt. Gedeputeer
de J. G. van Zwieten (VVD,
volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening) vreest dat de minister
een zogenaamde aanwijzing
aan Zeeland zal geven. Hij heeft
inmiddels signalen vanuit het
ministerie gekregen dat het wel
eens heel verstandig zou kun
nen zijn om een afspraak met de
minister te maken, om met haar
van gedachten te kunnen wisse
len over de woningbouw in Zee
land.
Van Zwieten: „Het zou wel eens
heel vervelend kunnen worden.
Ik vind de geluiden die ik hoor
dan ook heel bedreigend." De
kritiek van het ministerie komt
van onze verslaggever
Ben Jansen
MIDDELBURG - De betrok
kenheid van de Terneuzense
onderneming Verstraeten Ver-
brugge Watco bij Tanker Clea
ning Rotterdam (TCR) heeft
geen financiële gevolgen voor
Delta Nutsbedrijven, dat mede
eigenaar is van WM. Gedepu
teerde J. I. Hennekeij (WD,
nutsbedrijven) zei vrijdag tij
dens de statenvergadering stel
lig te verwachten dat WM op
eigen ki'acht orde op zaken kan
stellen bij TCR.
WD-statenlid M. Polderman-
Martin stelde vast dat belang
stelling van justitie het het mi
nisterie van VROM voor WM
een vlek op het visitekaaxdje van
Delta betekent. Ze herinnerde
eraan dat na beslissing over de
deelneming van Delta in het
Terneuznese bedrijf een onder
zoek is ingesteld naar mogelijke
erop neer dat Zeeland te weinig
in Temeuzen, Goes en het stads
gewest bouwt en te veel op het
platteland. De VROM-inspec-
teur voor Zeeland en Noord-
Brabant, drs. J. P. M. Thönis-
sen, verwoordde dat donderdag
nog eens in een vergadering van
de Provinciale Planologische
Commissie.
Verdeeld
In provinciale staten bestaat
verdeeldheid over dit onder
werp. De PvdA is het eens met
de opstelling van het rijk, al
vindt deze fractie wel dat er in
de dorpen ruimte moet zijn voor
de opvang van de natuuidijke
groei. Het PvdA-statenlid L.
Vermeulen-Geschiere vindt dat
zuinig moet woi'den omge
sprongen met de ruimte op het
platteland. Ze pleit voor een
creatieve aanpak van de wo
ningbouw in de Zeeuwse dor
pen. Dat wil zeggen, opknappen
en ven'angen van slechte wo-
verrassingen en tegenvallers.
Kijken of er lijken in de kast zit
ten, is de populaix-e omschiïj-
ving van zo'n onder-zoek.
„Nou", constateerde M. Wiers-
ma (Delta Anders), „als ik hoor
wat er allemaal mis is met TCR
heeft het er de schijn van dat we
een compleet knekelhuis heb
ben aangekocht."
Niets verontrustends
Hennekeij bezwoer dat bij het
onderzoek in het kader van de
deelneming in Verstraeten Ver-
brugge niets verontrustends
aan het licht is getreden. „Als
later toch blijkt dat er wel iets
aan de hand is, dan weten Ver
straeten Verbrugg'e en D elta wat
daarvan de consequenties zijn.
Dat is in de overeenkomst tus
sen beide partijen geregeld."
Omdat TCR en WM op dit mo
ment justitieel onder de loep
worden genomen, wilde Hen
nekeij niet nader op deze af
spraken ingaan.
ningen en opvullen van gaten in
de bebouwing. De CDA-er mr.
A J. G. Poppelaars gaat een
stap verder ten gunste van de
woningbouw op het platteland.
Zijn fractie zal er bij de behan
deling van het streekplan voor
pleiten om dorpen waar open
gaten in de bebouwing worden
opgevuld, te belonen met extra
woningen. Poppelaars vindt dat
het ministerie te weinig reke
ning houdt met de Zeeuwse
schaal: „Er is niet zo veel ver
schil tussen de Zeeuwse steden
en de dorpen", vindt hij. „Enals
het gaat om de leefbaarheid,
dan wordt dat probleem niet al
leen opgelost met extra wonin
gen in de steden. Leefbaarheid
heeft ook te maken met politie
zorg, welzijnsbeleid en een ge
zonde woonomgeving."
Opvang groei
G. D. Roeland (SGP) vindt dat
de natuui'lijke groei van de dor
pen in ieder geval opgevangen
moet kunnen worden. De leeg
stand in de steden los je volgens
hem niet op door niet meer op
het platteland te bouwen. In die
ï-ichting gaat ook de WD'er I.
Vogelaar. Hij voegt eraan toe dat
Thönissen slechte vergelijkin
gen maakt, omdat er juist de af
gelopen jax-en door omstandig
heden weinig gebouwd kon
woi'den in het stadsgewest. Vol
gens Vogelaar moet de schoon
heid van de Zeeuwse dox-pen
niet uit het oog worden vei'lo-
ren, maar die kan ook behouden
blijven met goed doox'dachte
nieuwbouwplannen. J. P.Hage-
rnan (Zeeuwsvlaamse Volks
Partij) vindt de opstelling van
het ministerie ronduit verwer
pelijk. De dorpen hebben
nieuwbouw nodig om allerlei
voorzieningen te kunnen be
houden, zegt hij, ook al gaat het
maar om een handjevol huizen.
Gedeputeerde Van Zwieten is
overigens op zich nog niet zo on
gelukkig met de positie van de
provincie. Die staat momenteel
tussen de gemeenten en het Rijk
in. De (plattelands)gemeenten
willen meer bouwen en het rijk
wil dat tegenhouden. Daarom
hebben GS een echt Zeeuwse
oplossing gekozen, die er op
neerkomt dat iedereen die zich
nieuw in Zeeland vestigt in de
steden of de vier opvangkernen
Zieirikzee, Tholen, Oostbui-g en
Hulst terecht moet komen. In de
dorpen is dan alleen nog x-uimte
voor natuimlijke groei. Voor het
Rijk gaat dat echter al te ver.
Scheefgroei
De regionale inspecties van
Volkshuisvesting en VROM vin
den dat de provincie de beno
digde nieuwbouw veel te hoog
inschat, waardoor leegstand
dreigt. Daarnaast tekent zich
overduidelijk een scheefgroei af
in de verdeling van de
nieuwbouw. Die verdeling staat
- volgens het ministerie - op ge
spannen voet met het bunde-
lingsbeleid uit de Vierde nota
ruimtelijke ordening extra (Vi-
nex). In Zeeland is sprake van
een trek naar het platteland.
Dat wil zeggen ontstedelijking
in plaats van verstedelijking,
zoals het ministerie wenst.
De bevolkingstoename van heel
Zeeland in de periode 1993-
1996 werd bijvoorbeeld voor 85
procent gerealiseerd in de ker
nen buiten Middelburg, Vlissin-
gen, Temeuzen en Goes. In die
vier steden met 43 procent van
de Zeeuwse bevolking kwam
slechts 15 procent van de bevol
kingstoename terecht. Tussen
1992 en 1995 werd slechts 28
px-ocent van de uitbreiding van
de woningvooiTaad in die ste
den gerealiseerd. Vooral in
noord-Zeeland zijn te veel wo
ningen gebouwd. Dat is regel
recht in strijd met de Vinex
waarin voor dat gebied (Schou-
wen-Duiveland, Tholen,
Noord-Bevéland) een zoge
naamd restrictief beleid is uit
gezet. Dat wil zeggen dat er met
uitzondering van de opvang
kernen Tholen en Zierikzee
geen ruimte meer is voor wo
ningbouw. Maar ook voor ande
re delen van Zeeland is de pro
vincie te optimistisch. Als de
provincie uitgaat van een wo
ningtekort van 0 procent dan
brengt dat grote risico's met zich
mee, blijkt uit de opstelling van
de rijksvertegenwoordigers.
door Richard Hoving
VLISSINGEN - De toeristische
brochures en gidsen van de
ANWB kenmerken zich nogal
eens door een eindeloze opsom
ming van adressen, telefoon
nummers, openingstijden en
toegangsprijzen van beziens
waardigheden. Het onlangs ver
schenen Op stap in de Delta
vormt hier een welkome afwis
seling op.
De praktische gegevens zijn bij
zaak in Op stap in de Delta. De
nadruk in het 56 pagina's tellen
de boekje ligt op het ontstaan
van het deltagebied, het karak
ter van het huidige landschap
en de beschrijving van beziens
waardige dorpen en steden.
De Delta strekt zich uit van
Voorne-Putten en de Hoeksche
Waard tot en met Zeeuws-
Vlaandei-en. De naam dankt het
gebied aan het feit dat het tus
sen de mondingen van de rivier
de Rijn, Schelde en Maas ligt.
Ontwikkeling
In de inleiding van Op stap in de
Delta wordt in grote lijnen ge
schetst hoe het deltagebied zich
vanaf het begin van oxrze jaai"-
telling ontwikkelde van eexx
'modderig onbegaanbaar land
schap van slikken, schon'en en
kx-eken' tot een gebied waar het
toerisme een van de belangrijk
ste middelen van bestaan is ge
worden. In het histoidsch over
zicht wordt eveneens uitgelegd
hoe karaktei'istieke Zeeuwse
landschapselementen als bij
voorbeeld kreekmggen zijn
ontstaan.
Onderdelen
De beschrijving van het land
schap wordt gevolgd door
zes hoofdstukken die elk een
deel van het gebied behan
delen. Voome-Putten/Hoek-
sche Waard, Goeree-Overflak-
kee, Schouwen-Duiveland, De
Bevelanden/Tholen, Walcheren
en Zeeuws-Vlaanderen passe
ren achtereenvolgens de x*evue.
In elk hoofdstuk wordt een aan
tal steden en dorpen in een ge
bied eruit gelicht. De plaatsen
zijn in de ogen van de samen
stellers de meest aantrekkelijke
om te bezoeken. De keuze voor
de doxpen en steden is in geen
van de hoofdstukken vërras-
send. Op Walcheren worden
Domburg, Middelburg, Veere en
Vlissingen aangei'aden vooreen
bezoek Op Schouwen-Duive
land zijn het Burgh-Haamste-
de, Bruinisse, Brouwershaven
en Zierikzee die extra aandacht
krijgen.
Praktisch
Ondanks de onvermijdelijke
voorspelbaarheid is Op stap in
de Delta een handige en prakti-
sche gids. In kort bestek wordt
namelijk een goed overzicht
gegeven van de toeristische
mogelijkheden in het deltage
bied. Aan het eind van elk
hoofdstuk volgt een kort en
bondig opsomming van toe
gangsprijzen, openingstijden en
telefoonnummers van beziens
waardigheden. In het midden
van de gids zit een kaart van het
deltagebied waarop bewegwij-
zerde fiets- en autoroutesvan de
ANWB staan aangeven. Volle
dig is de brochure niet. De talrij
ke watersport mogelijkheden in
Zeeland woi'den niet belicht.
Op Stap in de Delta is een van de
negen delen in de serie Op stap
in... De overige titels in de
reeks, die hetzelfde van opzet
zijn als de gids over het deltage
bied, zijn: Noord-Nederland,
Nooi'd-Holland, Oost-Neder
land, de Randstad, Midden-Ne
derland, Noord-Brabant, het
Polder- en Rivierengebied en
Limburg.
Op stap in de Delta, ledenwijzer
ANWB. Verkrijgbaar bij vesti-
gingen en agentschappen van de
ANWB.
Vragen over
aantal vragen
PvdA Oostburg
van onze verslaggever
OOSTBURG - Het D&T-raads-
lid F. Baarends zette donderdag
tijdens de raadsvergadering in
Oostburg vraagtekens bij de
vier schriftelijke vrageix die de
PvdA-fractie had ingediend
voor de rondvraag.
„Die vragen kunnen ook tijdens
de commissievergadei-ingen ge
steld worden", aldus Baarends.
„Ik heb anders ook nog wel een
lijstje met vragen dat ik schrif
telijk kan indienen."
PvdA-fractievoorzitter L. Wille
legde uit dat zijn paxtij voor de
mocratisch handelen staat en
van de middelen gebruik maakt
die de democratie biedt.
Het ministerie vindt dat Zeeland te veel bouwt op het platteland en te weinig in Temeuzen, Goes en het stadgewest (op de foto woningbouw
in Vlissingen). foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
Harmen van der Werf
MIDDELBURG - Archeologen
winnen terrein. Vijftig jaar na
de oprichting vaxx de Rijks
dienst voor Oudheidkundig Bo-
demoxxderzoek (ROB) blaken zij
vaxx zelfvertrouwen. Het ROB
heeft zich een plaatsje verwor
ven tussen de bouwers, sjou
wers, projectontwikkelaars en
overheden. Het jubileumjaar
wordt aangegrepen om die posi
tie te versterken. Door te laten
(Advertentie)
Verbrugge Terminals vierc op 28 juni hec 10-jarig bestaan van de bulkcerminal.
Daarom organiseren wij een 'open dag' met een regionaal karakter.
Zowel de bulk- als de papierterminal zijn a.s. zaterdag van
10.00 tot 17.00 uur geopend voor publiek.
Een greep uit het programma:
demonstraties met laad- loskranen en heftrucks,
rondvaart, expositie, dweilbands, versnaperingen et cetera.
Aan de hand van een routebeschrijving
kunt u ons bedrijf 'verkennen'.
Voor kinderen een springkussen
en kinderopvang als u dat wenst.
Adres: Zwedenweg 1, Terncuzcn (neemt u a.u.b. de hoofdingang)
zien dat archeologie ertoe doet,
omdat bodemvondstexx xxxéér
vertellen over ons verleden.
Ellen Vreenegoor werkt voor
het ROB in Zeeland. Zij is van
een nieuwe, onbescheiden gene
ratie archeologen. Zij laat haar
tanden zien, als dat nodig is. Bij
voorbeeld over de verdieping
van de Westei'schelde. waarbij
wellicht veel moois voor arche
ologen verloren gaat. Vreeneg
oor zei Rijkswaterstaat 'de
waarheid' over het ontbreken
van goede afspraken.
„Het heeft gewerkt. Een arche
oloog onderzoekt nu alle gege
vens die het wrakkenonderzoek
op de Westei'schelde heeft opge
leverd. Misschien vinden we
iets, misschien vinden we niets.
We zijn er in elk geval bij."
Erbij zijn. Dat is weieens anders
geweest. Het ROB heeft ter gele
genheid van het jubileum een
gids uitgegeven voor archeolo
gische monumenten in Neder
land. Tweeënvijftig monumen
ten staan in de gids, waarvan
vijf in Zeeland. Zeeland scoox't
niet slecht. Alleen Limburg is
beter vertegenwoordigd.
„In Limburg zitten archeologi
sche monumenten aan de op
pervlakte", verklaart Vreeneg
oor het verschil. „In Zeeland
zitten de meeste eronder, onder
het zand en de klei."
Zeeland scooit niet slecht, maar
had beter kunnen scoren, als het
archeologisch erfgoed eerder
waardering had gekregen. Of
krijgt iets pas meer waardering,
als het schaars is gewoi'den?
Met de Zeeuwse vliedbergen is
het zo gegaan. Slechts dertig
van de oox'spronkelijke twee
honderd zijn er nog over. De om
slag in het denken over archeo
logie wordt hier tastbaar. De
overgebleven vliedbei'gen zijn
beschei'mde monumenten ge
woi'den en met de lopende ruil-
mmmm
«ëémSI
Archeologische opgravingen bij Oostburg
foto Charles Strijd
verkaveling op Walcheren is
rekening gehouden met het ar
cheologisch erfgoed. Cultuur
historisch waardevolle land
bouwgronden zijn in kaart
gebracht en aldus in het ruilver
kavelingsplan opgenomen.
Het tij is gekeerd, ook wat be
treft de Karolingische burchten
in Zeeland. Op de burcht in
Oost-Soubui'g was in de jaren
zestig een winkelcentrum ge
pland. Dit project is getorpe
deerd.
Van de moderne tijd zal de ar
cheologie ook profiteren. Er
komt een digitale archeologi-
sche monumentenkaart, die di-
ï'ect en snel te i'aadplegen is.
Veel sneller dan een kaart van
papier. Het nieuwe instrument
moet archeologische monumen
ten extra bescheitning bieden.
„Dat is ook nodig", zegt
Vreenegoor, „want 95 procent
van onze archeologische monu
menten zie je nietDie zitten één
anderhalve meter onder de
grond. Met de oprukkende be
bouwing is het zaak snel te han
delen. Ik wil niet meemaken dat
ik twee dagen de tijd krijg om
snel een onderzoekje te doen.
Die tijd hebben we gehad."
Gids Archeologische Monu
menten in Nederland, Uitgeve
rij Uniepers Abcoude/Rijks
dienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek, 25 gulden,
COR DE JONGE
rN/& NOOIT I/eet/WK IK 20 HA4S Ce
&eore vfik/nnejk wiep é6k van ne
leaujnseh me. mor meeevw reee^r
vox oe uwe BCIKoWSKI
van onze verslaggever
Willem van Dam
ROOSENDAAL - De Noord
brabantse Christelijke Boeren
bond (NCB) vindt dat nog dit
jaar duidelijkheid moet ont
staan over de haalbaarheid van
de plannen om in Zeeland tot
één landbouworganisatie te ko
men. De NCB is in principe be
reid om aan de totstandkoming
daarvan mee te werken.
Kringvoorzitter J. IJsebaert van
de NCB-Zeeland zei dat vitjdag
in Roosendaal tijdens een pers-
bijeenkomst van zijn organisa
tie. Volgens kringvooi'zitter
IJsebaeit verdient de huidige
organisatievorm 'niet de
schoonheidspihjs'. „Het valt bij
na niet meer uit te leggen hoe de
zaak in elkaar zit." Ook vanuit
de eigen achterban klinkt daar
over steeds meer gemoi'.
Zeeland telt op dit moment drie
boerenorganisaties: de NCB
(1200 leden in Zeeland), de Ge
westelijke Land- en Tuinbouw
organisatie (GLTO; ongeveer
3500 leden) en de Westelijke
Land- en Tuinbouwoi'ganisatie
(WLTO; zo'n 600 leden). De drie
werken samen binnen de LTO-
raad. De NCB, in Brabant een
machtige organisatie, zet in op
de vorming van één Zuidelijke
Land- en Tuinbouw Organisatie
die uit twee afdelingen bestaat:
één in Brabant en één in Zee
land. Die afdelingen moeten
beide een grote mate van zelf
standigheid krijgen. De NCB
houdt echter nadioikkelijk de
mogelijkheid open dat ook Lim
burg zich (later) bij die zuidelij
ke boerenclub aansluit.
Volgens NCB-ki'ingvoorzitter
IJsebaeit brengt een eventuele
herstiixcturering tal van prakti
sche en financiële problemen
met zich mee. Op dit moment
wordt onderzocht hoe die pro
blemen kunnen worden opge
lost. Een i'apportage daarover
wordt op vrij korte termijn ver
wacht. De kringvoorzitter zei
vrijdag dat bij alle betrokken
partijen de wil aanwezig om tot
een betere organisatiestructuur
te komen. IJsebaeit vindt dat
daarover nog dit jaar beslissin
gen moeten worden genomen.
„Het wordt tijd dat we duidelijk
zeggen waar we naar toe gaan.
van onze verslaggever timmei'en. Het college meldt de
verse horeca-ondememer dat
Axel al twee jaar zondagopen
stelling kent. In de stad Axel
mogen winkeliers hun nering
tussen 13 en 18 uur open heb
ben. Buiten Axel mogen de win
kels van 10 tot 18 uur open zijn.
Een woordvoei'der van de ge
meente: „In Axel is meubelhan-
del Pot open. Dat is ook logisch,
omdat concurrenten als Morres
in Hulst en Vei'berckmoes in
Sint-Gillis ook 's zondags open
zijn. Maar op een aantal winkels
in Koewacht na. net aan de
grens dus, wordt er voor de rest
nauwelijks gebruik gemaakt
van de mogelijkheid 's zondags
open te zijn Axelaars hebben
ook nog nooit aangedrongen op
zondagse openstelling van ge
meentehuis, museum en biblio
theek. Bovendien zouden de
personeelskosten voor die
dienstverlening veel te hoog op
lopen, laten B en W de horeca
ondernemer weten.
AXEL - De Axelse ondernemers
hebben nauwelijks behoefte
aan de zondagsopcnstelling.
Sinds twee jaar mogen winkels
's zondags hun deuren openen in
het stadje. Behalve meubelhan-
del Pot, de grootste bepleiter
van de openstelling, anaken
slechts weinig middenstanders
van die mogelijkheid gebruik,
laten burgemeester en wethou
ders weten in een brief aan de
nieuwe eigenaar van Het Wapen
van Zeeland.
De nieuwe uitbater van het Ax
else hotel-café-restaurant aan
de Markt riep het gemeentebe
stuur van Axel op een zondags
openstelling in te voeren. Ook
het gemeentehuis, het streek
museum en de bibliotheek zou
den op de dag des Heren open
moeten en daarnaast moet Axel
meer voor de jeugd doen en pro
motioneel sterker aan de dag
18 KOOPWONINGEN
SUZE GROLNEWEGIA
ARCHIT6KT ENBURO
VAN BE9BER JONGEPIGR
VLISSINGEN TEL 0118-117010
w eh wmz ik ook kvk, -218 ikcsscene p/8kc/nss
uit p5 mg&r cnü&wkhie lichaamsdelen
puilen... en bexhmmp, bezweet en tpillenj?
t wend (k miiaf8n vejhs 'ejs (n mjjn
w bu(zeaula
rik ivoppéek man v/5 btz&lepi&e sfebe
van we pubezzweerluait in een lokml
waar puisrezi&e knapen uitsluitendcc&
ueeeen vcoz ve uin*é€nce minuscule en
^uchttxopschi]nenpe topjg van de me!dsn
ji\moewwi£
ïNi LANE'S ver
muisarts