Betogers woest over behandeling
Gimbrére UITVERKOOP11
Gouden Strop voor Bob Mendes
Actievoerders zijn bewakers te slim af
Kamer eist snelle
oplossing problemen
in verzorgingshuizen
Stijging van gebruik
geneesmiddelen
binnenland donderdag 19 juni 1997
Winnend lot in Noord-Holland
Justitie vordert 20 miljoen
Man raakt vierde auto kwijt
Busken Huetprijs naar Etty
Grote loopgraaf ontdekt
Autoriteiten blikken tevreden terug op verloop van de Eurotop in Amsterdam
TOP
Gefingeerd dagboek
in serie Privé Domein
Deserteurs
Iran terug
Consequentere straffen jeugd
Overbelading gaf
niet de doorslag
bij ramp Dakota
RIJSWIJK - Het winnende lot van de jackpot in de Staatslote
rij is verkocht in de provincie Noord-Holland. De winnaar, die
zich nog niet heeft gemeld bij de organisatie van de loterij, is
8.4 miljoen gulden rijker.
De extreem hoge jackpot in juni heeft een record aantal ver
kochte Staatsloten opgeleverdnamelijk 2.9 miljoen stuks.
Het vorige record stond op 2.7 miljoen loten in oktober vorig
jaar. toen de jackpot op 5,7 miljoen gulden stond.
De jackpot was tot een recordhoogte opgelopen omdat hij de
afgelopen drie maanden niet was gevallen. Alleen de super
hoofdprijs in de Oudejaarsloterij was met tien miljoen gulden
hoger, maar deze extra Staatslotexdj vindt maar één keer per
jaar plaats. ANP
DEN HAAG - Het Openbaar Ministerie in Den Haag gaat
ruim 20 miljoen gulden terugvorderen van de leider van een
grote XTC-bende, die medio 1995 werd opgerold. De Haagse
hoofdverdachte kreeg destijds tien jaar celstraf wegens de
vervaardiging en smokkel van grote hoeveelheden XTC. De
vordering vindt plaats in het kader van de Pluk-ze-wetgeving
waarmee justitie de enorme winsten van criminelen afhandig
kan maken. De bende van de Hagenaar zou tientallen miljoe
nen guldens hebben verdiend aan de handel in XTC, dat ze on
der meer smokkelde naar Groot-Brittannië en Spanje. Ook
handelde de Hagenaar in duizenden kilo's hasj. ANP
ALPHEN AAN DEN RIJN - Een 26-jarige Alphenaar heeft in
twee maanden tijd vier keer een auto bij de politie moeten in
leveren. De voertuigen zijn door de politie in beslag genomen
omdat de man niet over een rijbewijs beschikt.
Twee van de vier auto's zijn eigendom van vrienden van de Al
phenaar. De officier van justitie neemt een beslissing over het
lot van de auto's. ANP
AMSTERDAM - De Busken Huetprijs 1997 gaat naar Elsbeth
Etty voor haar biografie 'Liefde is heel het leven niet' over
Henriëtte Roland Holst. Burgemeester Patijn reikt de prijs,
15.000 gulden, uit op 6 november.
Volgens het juryrapport is de auteur geen slaafse volgeling
van het verzamelde materiaal, maar zweeft zij er als het ware
boven: ,,Een werk van hoog literair niveau. Een boek met een
aangenaam ritme, met een goed gedoseerde afwisseling tus
sen hoofdthema en detail, met evenwicht tussen het leven van
de hoofdpersoon en de tijdsomstandigheden waarin het zich
heeft afgespeeld."
De Busken Huetprijs, van het Amsterdams Fonds voor de
Kunst, is één van de achttien kunstprijzen van Amsterdam.
ANP
VOORSCHOTEN - Een opzichter van de gemeente Voorscho
ten heeft in het Burgemeester Berkhoutpark een loopgraaf
ontdekt van 1 meter diep en 20 meter lang. Ook trof hij valkui
len aan, verspreid over de routes naar de loopgraaf toe.
Deze valkuilen zijn 'professioneel' afgedekt met planken met
daarop takjes en aarde. De politie denkt dat dit het werk is
van baldadige jeugd. De loopgraaf ligt verscholen tussen de
bosjes en bomen
Om het plan uit te voeren zijn bomen en struiken afgezaagd en
gekapt. Daarbij is volgens de politie een schade aan de be
groeiing toegebracht van 5.000 gulden. De politie sluit niet uit
dat eerdere vernielingen van bijenkasten in de nabijgelegen
educatieve tuin aan de Prins Bernharcllaan het werk is ge
weest van dezelfde personen. ANP
Nadat de EU-top woensdagochtend vroeg eindigde wordt meteen begonnen met het wegzetten van de afzetting rond de Nederlandse
Bank. foto Koen Suyk/ANP
van onze verslaggeefster Aly Knol
AMSTERDAM - De beveiliging tij dens de
Eurotop in Amsterdam was zelfs in de
ogen van de aanwezige Duitse diplomaten
en journalisten strenger dan bij alle voor
gaande gelegenheden. Maar op het 'mo
ment suprème', toen premier Kok gister
morgen tegen kwart voor vier in Carré
eindelijk zijn verlossende woorden kon
spreken, bleek er toch iets grondig mis te
zijn gegaan.
Kok was nauwelijks begonnen te zeggen
hoe tevreden hij was dat. vijftien minuten
eerder het Verdrag na veel moeilijkheden
rond was gekomen, of in een hoek van de
zaal ontrolden twee milieuactivisten het
eerste spandoek. Ze bleken, uitgerust met
eeri felbegeerde perspas, alle politie-
kordons te hebben doorbroken en waren
daarmee de eerste demonstranten die in
het heiligste der heiligen hadden weten
door te dringen. Maar dat kwam dan ook
omdat ze journalisten waren, met een offi
ciële RVD-pas, zo liet een woordvoerder
van de politie gisteren weten.
Nauwelijks waren de twee demonstran
ten, zonder weerstand te bieden, verwij
derd door de aanwezige politieagenten, of
elders op de tribune ontvouwden twee an
dere activisten-journalisten onder het
uitroepen van Engelse slogans een tweede
spandoek. Het protest was in het. alge
meen gericht tegen het ontbreken van
goede regels over milieu, mensenrechten
en andere democratische grondrechten.
Vanaf het podium van Carré sloegen pre
mier Kok, minister Van Mierlo van bui
tenlandse zaken, staatssecretaris Patijn
en voorzitter Santer van de Europese
Commissie het gedoe met een milde glim
lach, vermengd met irritatie gade. Ook
het tweede protesterende koppel werd -
gilletjes slakend - door de politie afge
voerd. Het ging zo nog even door. totdat in
totaal tien demonstranten de zaal waren
uitgezet.
De mannen achter de tafel bleven uiterlijk
onverstoord. De premier begon, toen het
rumoer voorbij was, met een stalen ge
zicht opnieuw zijn tevredenheid over het
Verdrag van Amsterdam uit te dragen,
maar inmiddels was het wel een halfuur
later geworden. GPD
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Vier dagen was
Amsterdam het internationale
middelpunt. Woensdag was er
een verdrag, de top was voorbij,
de regeringsleiders waren naar
huis en werd het tijd voor een te
rugblik. De actievoerders en de
monstranten zijn boos, de auto
riteiten zijn tevreden. In totaal
zijn 609 mensen aangehouden.
Meteen na het slot van de top
werd begonnen met de afbraak
van het tentendorp voor de pers.
Het bedrijf dat het dorp heeft
ingericht, zegt alweer contacten
te hebben met de komende EU-
voorzitter, Luxemburg. Bedrij
ven rond het Frederiksplein zijn
bezig hun omzetderving" in
kaart te brengen. De gemeente
kan rekenen op schadeclaims.
Zeppelins
De gemeente Amsterdam is
trouwens heel tevreden over de
afgelopen dagen. Op een enkele
organisatorische blunder na (zo
heeft een groot
aantal politie
mensen een maal
tijd moeten over
slaan) is alles goed
gegaan. Coördina
tor Arthur Verdel
gen is 'echt hele-
maal op'. Over de
suggestie van de
plaatselijke D66-
fractie om voort
aan niet meer met
helikopters maar
met geluidloze Zeppelins te ob
serveren, zal hij nog wel niet
willen nadenken.
Vrijlating
Depolitie, die met 5.000 mensen
actief was, is tevreden en
spreekt van een 'vriendelijk en
[genuanceerd' optreden. De
meeste van de 609 arrestanten
waren woensdag al heengezon
den.
[Een groep van ongeveer hon-
jderd mensen kwam in de loop
van de dag op vrije voeten. Even
j dreigde woensdag een kort ge
lding maar de massale vrijlating
voorkwam dat.
jRuim veertig arrestanten zaten
woensdag aan het eind van de
dag nog vast. Verreweg de mees-
jten van hen weigeren hun iden
titeit te openbaren, enkelen
worden beschuldigd van open
lijke geweldpleging.
Bewijslast
Wie precies waarvoor wordt
vervolgd is nog niet duidelijk.
Volgens hoofdofficier van justi
tie J. Vrakking wordt daarover
binnenkort beslist. Dat doen of
ficierenvan justitie op basis van
de dossiers die inmiddels pet-
persoon zijn aangelegd. „Een
heidens karwei om bewijs te le
veren voor overtreding van arti
kel 140", aldus Vrakking. Som
mige betogers overwegen een
schadeclaim in te dienen we
gens onnodige detentie. Ze zou
den in geval van onrechtmatig
heid recht hebben op 250 gulden
per persoon per dag. Desnoods
procederen we door. tot het Eu
ropese Hof, aldus één der advo
caten.
Zwartboek
Het Autonoom Centrum komt
met een zwartboek waarin erva
ringen zijn gebundeld van ar
restanten. Ze zijn
boos over het poii-
tie-optreden. Een
woordvoerster
noemde de massa
le aanwezigheid
van ME'ers 'heel
luguber'. Ze
spreekt van 'pure
razzia's en vol
strekt onterecht'.
De advocaten van
de arrestanten
noemen de behan
deling van hun cliënten mens
onterend. Zo werden vrouwelij
ke arrestanten opgesloten in
barakken op de binnenplaats
van de bajes van Heerhugo-
waard en seksueel geïntimi
deerd bij fouillering. Een groep
in Heerenveen bracht een nacht
zonder dekens buiten door en
buitenlandse arrestanten kre
gen 24 uur geen eten, aldus cle
advocaten.
Twijfelachtig
Het is overigens zeer twijfelach
tig of de 348 mensen die zondag
nacht bij het krakerscafé
Vrankrijk zijn aangehouden op
verdenking van lidmaatschap
van een criminele organisatie
(artikel 140) daarvoor ook ver
volgd worden. Bewijsvoering
blijkt een 'heel lastige klus te
zijn. ANP
EURO*
van onze verslaggeefster
Margit Kranenburg
DEN HAAG - Staatssecretaris
Terpstra (Welzijn) moet precies
aangeven met welke problemen
de verzorgingshuizen in Neder
land kampen. Bovendien moet
ze met geld komen om die pro
blemen op te lossen. Dat vroeg
de Tweede Kamer haar gisteren
tijdens een overleg over de ou
derenzorg. Vooral een tekort
aan plaatsen in instellingen en
de toenemende intensieve zorg
die bewoners nodig hebben,
veroorzaken moeilijkheden.
De situatie in de verzorgings
huizen in Nederland verschilt
[op dit moment per regio en zelfs
per instelling. Terpstra heeft
jtoegezegd in september een
van de problemen te
[presenteren. Ook wil zij bekij
ken of er duidelijke afspraken
[mogelijk zijn over bijvoorbeeld
ide benodigde personeelssterkte
[en aanwezige hulpmiddelen in
jde instellingen.
[Extra geld kon de staatssecreta
ris nog niet toezeggen, maar ze
zal hiervoor wel haar best doen
[bij de onderhandelingen over
haar begroting. Tijdens een de
monstratie vorige week eisten
medewerkers en bewoners van
tehuizen minimaal 100 miljoen
gulden extra. Terpstra trok on
langs 80 miljoen extra uit voor
de gehele ouderenzorg. PvdA-
Kamerlid Vliegenthart noemde
beide bedragen 'een slag in de
lucht' voor een oplossing van de
problemen. „We moeten eerst
kijken wat er nodig is en dan
moet daarvoor geld komen",
vindt zij.
Terpstra is het met een Kamer
meerderheid eens dat bewoners
van verzorgingshuizen vol
doende zak- en kleedgeld moe
ten hebben. De partijen vrezen
dat de ouderen er langzamer
hand steeds minder van over
houden. Veel- bewoners moeten
namelijk steeds meer voorzie
ningen zelf betalen, zoals
schoonmaak, dagactiviteiten en
stoffering. Volgens de staatsse
cretaris zijn er al belangrijke
maatregelen genomen. Zo hoe
ven bewoners zelf geen kijk- en
luistergeld meer te betalen. Ver
der maakt de Ziekenfondsraad
een lijst met wat zij wel en niet
moeten betalen. GPD
van onze verslaggever
Theo Hakkert
AMSTERDAM - De .Arbei
derspers heeft een gefingeerd
dagboek opgenomen in de
beroemde reeks Privé Do
mein, waarin tot nu toe lou
ter serieuze autobiografische
geschriften zijn verschenen.
Dat heeft een redacteur van
De Arbeiderspers bevestigd.
Het nieuwste deel Privé Do
mein, nummer 214. is geti
teld 'Gottliebs dood' en werd
geschreven door de onbeken
de auteur Frank Meyrink.
Gesuggereerd wordt dat het
Meyrinks dagboek is, waarin
hij gesprekken voert met zijn
leermeester Johann Gottlieb
Freudenacker (1915-1992),
zogenaamd een internatio
naal befaamd pedagoog, ar
chitect en regisseur.
Echter, Meyrink is een pseu
doniem en Freudenacker
heeft nooit bestaan. „We
hebben 214 delen uitgege
ven. Een grap moet dan een
keer kunnen", aldus Gert-
Jan de Vries, redacteur van
De Arbeiderspers. Volgens
De Vries stond de auteur een
persiflage op het dagboek
genre voor ogen. „En omdat
hij ons inziens daarin is ge
slaagd, hebben we het boek
in de reeks opgenomen".
De auteur heeft zijn uiterste
best gedaan het dagboek zo
authentiek mogelijk te doen
lijken door fictieve gegevens
te mengen met herkenbare
feiten. De naam Freudenac
ker komt echter nergens in
handboeken, bibliotheken
en het Internet voor.
De snelle ontmaskering komt
De Arbeiderspers slecht uit.
De uitgeverij had gehoopt
dat literaire critici recensies
aan het boek zouden wijden.
Wie zich achter de naam
Frank Meyrink verschuilt, is
nog niet bekend. GPD
Winnaar Bob Mendes.
foto Hans Steinmeier/ANP
DEN HAAG - Uitgeproce
deerde Iraanse asielzoe
kers die in eigen land
dienst hebben geweigerd
of uit het leger zijn gede
serteerd, kunnen worden
teruggestuurd naar Iran.
Staatssecretaris Schmitz
van Justitie maakt voor
deze categorie uitgepro-
cedeerden in het alge
meen niet langer meer een
uitzondering. Zo deelde
zij de Tweede Kamer per
brief mee.
Schmitz baseert zich op
het ambtsbericht van mi
nister Van Mierlo van Bui
tenlandse Zaken over de
situatie in Iran. De alge
mene conclusie daarin
luidt dat - hoewel de men
senrechtensituatie in Iran
nog steeds zorgelijk is -
het terugsturen van uitge
procedeerde asielzoekers
niet op voorhand onver
antwoord is. ANP
Corine Kisting wint debuutprijs voor misdaadauteurs
van onze kunstredactie
AMSTERDAM - De Belgische
auteur Bob Mendes is de win
naar van de Bruna Gouden
Strop 1997 voor zijn boek 'De
kracht van het vuur'. Mendes
ontving de prijs gisteren in Am
sterdam tijdens een 'mystery-
lunch' uit handen van Tomas
Ross, de winnaar van vorig jaar.
Aan de prijs is een bedrag van
25.000 verbonden. Mendes won
ook in 1993 een strop voor zijn
thriller 'Vergelding'. De prijs
voor de beste Nederlandstalige
misdaadroman is voor de tiende
keer uitgereikt. Corine Kisling
kreeg de nieuwe debuutprijs
van het Genootschap van Ne
derlandstalige misdaadau
teurs: De Schaduw-prijs.
De jury las dit jaar dertig boe
ken en koos unaniem voor 'De
kracht van het vuur'. Het is een
'faction-thriller'een menge
ling van feiten en fictie. Volgens
juryvoorzitter Jan Martens is
het boek 'van internationaal ni
veau' en 'razend knap geschre
ven'. „Dit boek is uitermate
sterk gedocumenteerd zonder
ooit pedant te worden." Boven
dien getuigt Mendes 'van een
groot inlevingsvermogen in de
manier van denken en doen van
zeer uiteenlopende personages'
aldus het juryrapport. Bob
Mendes is in 1928 geboren in
Antwerpen. Hij publiceerde in
1986 zijn eerste thriller.
Corine Kisling ontving De
Schaduw-prijs, genoemd naai
de held uit de boeken van Ha-
vank, voor haar roman 'Satan in
de polder'. De prijs bestaat uit
een zeefdruk van Dick Bruna en
een bedrag van 1.000 en is dit
jaar voor het eerst uitgereikt.
Rente
Tomas Ross, die vorig jaar de
Gouden Strop won, nam het ini
tiatief tot de prijs voor de beste
spannende debuutroman. Bij
die gelegenheid maakte hij be
kend de rente van de helft van de
25.000 die hij ontving, te be
stemmen voor een debuutprijs.
Dat bedrag is door het Genoot
schap aangevuld tot 1.000. Het
is de bedoeling dat De Scha
duw-prijs voortaan elk jaar
wordt uitgereikt, mits er vijf de
butanten zijn. Dit jaar waren
het er zes. Het bestuur van het
Genootschap en Tomas Ross be
oordeelden de boeken.
Vorige maand werden vijf
schrijvers genomineerd voor de
Gouden Strop '97. Naast. Men
des waren dat René Appel ('Ge
weten'), Conny Braam ('Zwa
vel') Paul Stather ('De bank') en
Peter de Zwaan ('Een keel van
glas'). Achter het pseudoniem
Paul Stather bleek zich profes
sor Hugo Verdaasdonk, hoogle
raar literatuuronderzoek aan de
Katholieke Universiteit Bra
bant, te verschuilen. De jury be
stond uit Jan Martens (Leeu
warder Courant), Ineke van den
Bergen (VPRO-radio), Mark
Vlaeminck (Het Nieuwsblad),
Peter Kuijt (Geassocieerde Pers
Diensten) en oud-journalist Cor
Docter. GPD
DEN HAAG - In de arrondisse
menten komen grote verschillen
voor in de eisen en opgelegde
straffen in jeugdzaken. Dat is
niet te verdedigen uit het oog
punt van rechtsgelijkheid.
Het Openbaar Ministerie streeft
daarom naar gelijke uitgangs
punten voor de verschillende
LANGE DELF 1 6 MIDDELBURG Wil 1 ■llll Wl
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Nederlanders ge
bruiken steeds meer geneesmid
delen. Vergeleken met 1995 is
het gebruik vorig jaar met 8 a 9
procent toegenomen. Dit blijkt
uit onderzoek van de Stichting
Farmaceutische Kengetallen.
De totale kosten zijn als gevolg
van de invoering van de Prijzen
wet Geneesmiddelen waardoor
medicijnen gemiddeld 15 pro
cent in prijs daalden, gelijk ge
bleven. Nederlanders gaven vo
rig jaar gemiddeld 358 gulden
uit aan geneesmiddelen.
De Stichting Farmaceutische
Kengetallen wijt de stijging van
het geneesmiddelengebruik aan
de vergrijzing en de introductie
van nieuwe medicijnen.
Contracten
Particulier verzekerden zijn
verhoudingsgewijs meer gaan
slikken. Volgens de organisatie
kan dit komen doordat particu
lierverzekerden minder kosten
bewust worden nu zij steeds
minder vaak rekeningen zelf
onder de ogen krijgen. In toene
mende mate sluiten particuliere
zorgverzekeraars contracten
met apothekers waardoor de re
keningen rechtstreeks naar de
verzekeraar gaan.
Van een aantal geneesmiddelen
steeg het gebruik sterk. Het gaat
om middelen tegen overtollig
maagzuur, hoge bloeddruk en
een hoog cholesterol. De Stich
ting Farmaceutische Kengetal
len ontdekte dat veel patiënten
vlak voordat de eigen bijdrage
regeling voor ziekenfondspati
ënten in werking trad op 1 janu
ari 1997, nog snel medicijnen
officieren van justitie. Justitie
wil meer eenheid omdat de
jeugdcriminaliteit steeds toe
neemt. In 1995 zijn 41.500 jon
geren aangehouden, tegen
51.000 in 1996. Het aantal jon
geren dat verdacht wordt van
geweldmisdrijven steeg van
6500 in 1995 tot 8000 in het jaar
daarop, zo blijkt uit cijfers die
RTL4 woensdag publiceerde.
Het OM heeft nu voor alle ver
grijpen, van grafitti spuiten tot
verboden wapenbezit, stan
daard eisen vastgelegd. De offi
cier van justitie houdt overigens
de vrijheid ervan af te wijken op
grond van persoonlijke omstan
digheden van de dader. ANP
zijn gaan hamsteren. In decem
ber vorig jaar haalden zieken
fondsverzekerden 8,5 procent
meer geneesmiddelen dan nor
maal op bij een apotheek.
Fondsverzekerden moeten jaar
lijks een eigen bijdrage van
maximaal tweehonderd gulden
betalen voor medische zorg.
ANP
AMSTERDAM - Het startge-
wicht van de Dakota die vorig
jaar september in de Waddenzee
stortte, lag 260 kilo boven het
toegestane maximum van
11.895 kilo. Daardoor zijn de
vlicgeigenschappen nadelig be-
invloed. Dat was echter niet
doorslaggevend bij het veronge
lukken van het toestel. P. van der
Geest van het Nationaal Lucht
en Ruimtevaartlaboratorium
zei dit woensdag in Amsterdam
tijdens de zitting van de Raad
voor de Luchtvaart.
De Dutch Dakota Association,
eigenaar van het toestel, over
schreed stelselmatig het toege
stane startgewicht, zo bleek tij
dens de zitting.
De Dakota stortte op 25 septem
ber vorig jaar neer door een
complex van factoren, conclu
deerde de voorzitter van de
raad, mr. E. Muller. Het ongeval
kostte alle 32 inzittenden het le
ven. De Raad voor de Lucht
vaart doet over drie maanden
uitspraak. ANP
Advertentie
o vallen
ze natuurlijk pas
écht op!
Interieur Paauwe toont u het beste op
het gebied van ophang'systemen
gordijnstoffen, jalouzieën en innovatieve
raambekleding. Kom gerust een
kijkje nemen.
Zonnemaire. 1'el. 0111*401318.
Volop parkeergelegenheid en goed
bereikbaar per openbaar vervoer. h E
Zuidweg 20a.
