Uitstel blijkt toverformule
De meest gestelde vragen over de euro
PZC
PZC
TOP
Bedrijfsspioeage
ie persdorp EU
feiten en meningen
Tangverlossing redt Verdrag van Amsterdam
EURO
woensdag 18 juni 1947
woensdag 18 juni 1997
van onze correspondent
in Amsterdam
Paul Koopman
Het wordt een tangverlos
sing, maar de ouders zullen
zeker uitroepen dat het een
wolk van een baby is geworden.
Vanavond hebben we het mooi
ste verdrag dat ooit in de Unie is
afgesloten. Deze voorspelling
van een hoge Nederlandse di
plomaat, nog ruim voordat de
Europese leiders hun fiat gaven
aan het Verdrag van Amster
dam, is gisteren pijnlijk nauw
keurig gebleken. Daar lag een
klein, gerimpeld wezentje met
een ongemakkelijk eihoofd,
maar de rond de wieg geschaar
de volwassenen - allemaal man
nen - kwamen woorden tekort
om hun bewondering over zo
veel moois uit te drukken.
Zoveel is duidelijk: het paarse
trio Kok (PvdA), Van Mierlo
(D66) en Patijn (VVD) kan van
daag naar huis met een hele
reeks complimenten over hun
deskundig en bekwaam voor
zitterschap op zak. Bondskan
selier Kohl dankte zijn 'freund
Wim' uitbundig voor zijn in
spanningen; het Franse staats
hoofd Chirac was vol lof; de
Britse premier Blair blaakte van
tevredenheid. Maandag hadden
de Europese regeringsleiders en
staatshoofden al een klein feest
je gevierd rondom de doop van
de nieuwe Europese pasmunt.
Gisteren ging de vlag uit voor
het Verdrag van Amsterdam.
De complimenten zijn niet on
verdiend: het mag in het Europa
van vandaag een hele prestatie
heten om met vijftien lidstaten,
met allemaal hun eigen natio
nale belangen en eigenaardig
heden, overeenstemming te
bereiken over een nieuwe Euro
pese 'grondwet' waarin zo'n
vijfenzeventig uiteenlopende
onderwerpen worden geregeld.
Het Nederlandse voorzitter
schap werd bovendien ernstig
bemoeilijkt door maar liefst
drie verkiezingen: de Britse en
Franse verkiezingen in mei en
de Ierse volksraadpleging begin
deze maand. De stembusgang
bracht niet alleen een 'ruk naar
links' in het Europese huis,
maar gaf ook onzekerheid en
vertraging bij de onderhande
lingen. Tot overmaat van ramp
zorgde de Franse regering-
De Britse premier Tony Blair (voorgrond) en de Oostenrijkse bondskanselier Klima bestijgen hun rijwiel om naar het Amstel Hotel te fiet
sen voor de lunch. De fietsen waren een cadeau van de gemeente Amsterdam. foto Jerry Lampen/RTR
Jospin de afgelopen week voor
hoogspanning rond het enige
echte Europese prestigeobject:
de invoering van de eenheids
munt.
Nu de bevalling van het verdrag
achter de rug is, komt het mo
ment waarop de boi'eling aan
een eerste test moet worden on
derworpen: kan hij grijpen met
zijn handjes, is het hartje sterk
genoeg en reageren de pupillen
op het daglicht? En daar ligt. de
ontgoocheling van de trotse ou
ders meteen om de hoek: de con
ditie van de baby is zo slecht dat
hij meteen de couveuse in moet.
Toch waren de verwachtingen
tijdens de embryonale fase van
het nieuwe verdrag hoogge
spannen. Anderhalf jaar gele
den ging de onderhandelings-
groep-Westendorp aan de
onderhandelingstafel zitten
met het vaste voornemen drie
Europese problemen nu eens
goed te regelen: de Unie moest
een slagvaardige buitenlandse
politiek kunnen voeren, de be
sluitvorming moest grondig ge
stroomlijnd en ook zou 'Brussel'
het voortouw moeten nemen bij
het justitiebeleid.
Uitgerekend deze drie onder
werpen zijn in het verdrag na
achttien maanden getouwtrek
niet of nauwelijks uit de verf ge
komen. Om een oplossing te vin
den voor de diepe verdeeldheid
tussen de Europese lidstaten
over het buitenlands beleid, de
verdeling van de macht in de
Unie en het justitiebeleid heeft
de diplomatie een oud en ver
trouwd instrument uit de
schuur gehaald: de bulldozer.
„Alles watje niet kunt oplossen,
kun je altijd nog voor je uit
schuiven en uitstellen tot later
datum", zei een onderhandelaar
aan de ovale tafel in De Neder-
landsche Bank.
En inderdaad: uitstel is de to
verformule gebleken waarmee
het Verdrag van Amsterdam te
elfder ure gered kon worden. De
wens van Nederland om voort
aan met meerderheid van stem
men te beslissen over het asiel
en migratiebeleid, is door Duit
se en Britse tegenstand niet in
vervulling gegaan. Pas over een
jaar of zeven wordt besloten of
deze cruciale stap in de Europe
se eenwording gezet kan wor
den: uitstel. De door met name
Frankrijk en Duitsland vurig
nagestreefde fusie van de sla
pende Europese defensieorga
nisatie WEU met de Europese
Unie vindt niet plaats. Europa
uitrusten met een eigen militai
re arm wordt in het verdrag nu
een 'mogelijkheid voor later' ge
noemd, in plaats van een na
drukkelijk nagestreefd doel:
uitstel dus. Niet in de laatste
plaats is ook de pijnlijke, maar
noodzakelijke, hervorming van
het Europees bestuur op sterk
water gezet: ook hier uitstel.
Nu Tsjechië, Polen en Hongarije
al snel tot de NAVO worden toe
gelaten, is er plotseling minder
haast met de oostwaartse uit
breiding van de EU. De moeilij
ke herverdeling van macht en
invloed in de Unie kan wachten
tot na het jaar 2003 als de eerste
nieuwe lidstaten toetreden: uit
stel. Dat de Europese Unie met
zijn verlammende vetorechten,
ingewikkelde inspraakproce
dures en uitgebreide Brusselse
bureaucratie een historisch ge
groeid bestuurlijk wangedrocht
is, is plotseling niet erg meer.
„Ach, we werken al jaren met
een Europese Commissie van
twintig leden en is de wereld
vergaan?", zei de Oostenrijkse
minister van Buitenlandse Za
ken Schussel eind vorige
maand. Prompt werd besloten
de noodzakelijk geachte ver
kleining van de Europese Com
missie nog even op te zouten.
Gemor
Uit met name de Belgische dele
gatie klonk de afgelopen dagen
in Amsterdam gemor over het
gemak waarmee Nederland de
moeilijke kwesties voor zich uit
heeft geschoven. „We krijgen de
indruk dat voor Nederland
maar één ding geldt: er moet een
verdrag komen met de naam
Amsterdam op de kaft. Wat er in
staat, is minder belangrijk",
mopperde een Belgische hoge
ambtenaar in de omgeving van
premier Dehaene. Dehaene zelf
had maandagavond ook moeite
zijn irritatie over de matige am
bities van het Nederlandse
voorzitterschap te verbergen. In
hotel de l'Europe namen hij en
Kok allebei een aparte lift naar
hun slaapvertrekken, zonder
een woord met elkaar te wisse
len.
Toch draagt het Verdrag van
Amsterdam, net als moeizaam
ter wereld gekomen baby's, nog
een belofte in zich. In de nieuwe
Europese 'grondwet' is op ver
schillende plaatsen de kiem ge
legd voor nieuw beleid dat ooit
nog tot iets moois kan uitgroei
en. Zo kan de vergelijking van
het 'best presterend werkgele
genheidsbeleid' leiden tot een
omslag in het economisch den
ken in Frankrijk; zo kunnen de
omslachtige procedures bij be
sluitvorming over het buiten
lands beleid het begin vormen
van hechtere samenwerking op
dit punt en de opname van 'Pe-
tersbergtaken' in het verdrag
(vredesoperaties en humanitai
re taken) kan de opmaat vormen
voor een serieuzer Europees de
fensiebeleid. Tenslotte kunnen
de ingewikkelde uitzonderings
bepalingen die voor Engeland,
Ierland en Denemarken zijn ge
maakt bij het gezamenlijke jus
titiebeleid er voor zorgen dat
deze drie 'buitenblijvers' later
alsnog toetreden.
Europa heeft volgens staatsse
cretaris van Buitenlandse Za
ken Patijn geen revolutie be
leefd in Amsterdam, maar wel
enkele stappen vooruit gezet.
„Ik zou het niet timide willen
noemen"vond hijDe Europese
regeringsleiders en staatshoof
den, sinds Amsterdam een
Union-fiets rijker, dromen
alweer van volgende stapjes
voorwaarts. „En nu gaat Groot-
Brittannië de agenda van de
toekomst bepalen", kondigde
de Britse minister van Buiten
landse Zaken Cook aan. Er
blijft, ook voor de volgende
voorzitters, voldoende Werk
aan de winkel. Europa is nog
lang niet klaar. GPD
door Marien van den Bos en
Wilco Dekker
Deze week werden ze tijdens
de Europese Top in Amster
dam vol trots gepresenteerd: de
nieuwe euromunten. Nederland
gaat samen met andere landen
op in de Economische en Mone
taire Unie (EMU) en betaalt
straks in euro's. Maar hoe gaat
dat precies? Wat zijn de gevol
gen? En waarom moet het eigen
lijk zo nodig? De meest gestelde
vragen over de euro.
- Waar is het eigenlijk allemaal
voor nodig?
De monetaire unie en de ene Eu
ropese munt leveren, als het
goed is,economisch voordeel
op. Het moet de handelsbelem
meringen binnen Europa verder
wegnemen. Wisselen kost im
mers geld en de schommelingen
in de koersen van de nu nog vijf
tien aparte Europese munten
zitten im- en exporterende be
drijven geregeld dwars. De euro
moet er bovendien voor zorgen
dat de financiële markten in het
ene Europa - straks de grootste
consumentenmarkt ter wereld -
groter en overzichtelijker wor
den. Dat kan tot gevolg hebben
dat burgers en bedrijven goed
koper kunnen lenen, Lagere
rente, lagere prijzen en, als het
goed is, ook meer werk.
- Vinden ive het erg dat onze gul
den verdwijnt?
Nee. Nederland - of wat daar
vroeger voor doorging - kent de
gulden of florijn al sinds Jan III
van Brabant de eerste sloeg in
1325. Maar bij een peiling in
maart vorig jaar zei 71 procent
van de particulieren de euro
even aanvaardbaar te vinden
als de gulden. Volgens De Ne-
derlandsche Bank is dat percen
tage voorstanders na alle dis
cussie van de laatste tijd over de
euro slechts fractioneel ge
daald. Bij de bedrijven was zelfs
81 procent voor. Het kleine aan
tal euro-sceptici bij ons heeft te
maken met het feit dat Neder
land - in tegenstelling tot bij
voorbeeld Frankrijk of Duits
land - zich ook zonder massa
ontslagen en kortingen op de
uitkeringen wel plaatst voor de
EMU.
- Kunnen we er nog onderuit?
In principe niet. Bij het Verdrag
van Maastricht heeft Nederland
zich al vastgelegd op deelname.
Als we aan de criteria voldoen -
en daar ziet het zeker naar uit -
dan moeten we meedoen, Maar
als er flink met die toelatingsei
sen gesjoemeld wordt zou
Nederland zich terug kunnen
trekken door te stellen er con
tractbreuk gepleegd wordt en
dat we dus niet meer aan het
verdrag gehouden zijn. De WD
heeft al eens gedreigd dat een
harde euro de liberale partij
desnoods een kabinetscrisis
waard is.
- Wat is het stabiliteitspact?
Een serie afspraken om er voor
te zorgen dat landen hun huis
houdboekje ook netjes op orde
houden nadat ze zijn toegelaten
tot de EMU. Zo dreigen er forse
boetes als het financieringste
kort straks boven.de drie pro
cent komt. Op aandrang van de
nieuwe socialistische Franse re
gering zijn er naast de monetai
re regeltjes nu ook enkele tek
sten, maar geen harde normen,
over het werkgelegenheidsbe
leid in opgenomen.
- Zijn er 1 januari 1999 al direct
euro's?
Nee. Nederland doet wel direct
bij het begin op 1 januari 1999
mee, maar pas in 2002 hebben
we de euromunten en -biljetten
echt in de portemonnee (of chip
per of chipknip). Wel wordt de
wisselkoers van de munten van
landen die meedoen per 1999
onderling gekoppeld; de gulden
zit dan even vast aan bijvoor
beeld de Duitse mark of Franse
franc als een kwartje nu vastzit
aan de gulden. Daarvoor is één
monetair beleid nodig, met één
Europese centrale bank. Die be
gint dan ook al voorjaar 1998 in
Frankfurt met de voorbereidin
gen, met 'onze' WimDuisenberg
aan het hoofd.
Banken, multinationals en an
dere financiële instellingen,
evenals de effectenbeurzen,
gaan wel onderling al vanaf
1999 afrekenen in euro's. De
overheid zal vanaf die tijd
staatsobligaties in euro's uitge
ven. De consument volgt pas in
2002.
Die overgangsperiode van zo'n
drie jaar is gekozen omdat er
veel werk verzet moet worden:
salarisadministraties, bankre
keningen, hypotheken en derge
lijke moeten omgezet worden in
euro's. Bovendien moeten zaken
als belastingformulieren, par-
keermeters en geldautomaten
aangepast worden. Uiterlijk 1
juli 2002 zijn de gulden, de riks,
de snip enzovoort definitief om
gezet in euro's.
- Wat kost dat?
Minister Zalm van Financiën slaat maandagavond in theater Carré de pers te woord na afloop van de
officiële bekendmaking van het winnende ontwerp van de euro, de Europese munteenheid.
foto Marcel Antonisse/ANP
Volgens schattingen van De Ne-
derlandsche Bank kost de in
voering van de euro in ons land
in dekomende paar jaar zo'n 7,5
miljard gulden: de banken on
geveer een miljard, het bedrijfs
leven vijf miljard, de overheid
een miljard en de centrale bank
en 's Rijks Munt een half miljard
voor het slaan van nieuwe mun
ten en het drukken van nieuwe
biljetten. Deze bedragen wor
den via doorberekening uitein
delijk grotendeels betaald door
u. Maar u krijgt er ook veel voor
terug, zegt DNB: lagere prijzen,
meer banen en lagere rente. Bo
vendien maakt het Europees be
drijfsleven, volgens een rapport
van de Europese Commissie, nu
per j aar zon 4 0 a 5 0 mi lj ard gul
den aan onnodige kosten als ge
volg van het bestaan van de ver
schillende munten,
- Is de wisselkoersellende op va
kantie straks verleden tijd?
Ja. Het bekende verhaal van de
reis door alle vijftien EU-lan-
den met duizend gulden waarna
er - zonder een cent uit te geven,
louter door het wisselen aan de
grens - uiteindelijk nog maar de
helft van over is, behoort straks
tot de verleden tijd. De Grens
Wissel Kantoren zijn bijvoor
beeld al begonnen het personeel
om te scholen voor een andere
baan. Helaas zal de euro het
overboeken van geld binnen
Europa voorlopig niet sneller en
goedkoper doen verlopen. Het
wil nog niet erg lukken met een
Europese bankgirocentrale die
dat voor consumenten zou moe
ten regelen, al worden hier en
daar initiatieven aangekon-
digd.
- Zijn alle euro's hetzelfde?
Ja. Wel worden de euromunten
aan één kant Europees en één
kant nationaal. Landen mogen
ook een tekstje op de rand van
een euromunt zetten; in Neder
land komt het 'God zij met ons'
op de rand van de twee euro
munt. Maar de Franse Euro is
straks net zoveel waard als het
Nederlandse exemplaar.
- Betaal je met de euro straks
ook overal hetzelfde?
Nee. De Big Mac in Lissabon
kan ook straks best goedkoper
zijn dan precies dezelfde hap in
Brussel. Van producten van
Unilever is bijvoorbeeld bekend
dat ze in Zuid-Duitsland duur
der in de winkel staan dan in
Noord-Duitsland. Die verschil
len blijven. De verwachting bij
veel economen is wel dat de ene
munt en de ene markt tot een af
vlakking van de prijsverschillen
in Europa zal leiden. Doorgaans
is dat voordelig voor de consu
ment.
- Keert de cent terug?
Ja. Eenhonderdste euro heet
straks officieel een cent. Er ko
men euromunten van 1,2,5,10,
20 en 50 eurocent en 1 en 2 euro.
De zeven biljetten zijn 5,10, 20,
50,100, 200 en 500 euro waard.
- Hoeveel gulden kost een euro?
De huidige ecu, een rekeneen
heid met een gewogen gemid
delde van de vijftien munten
van het huidige Europese Mone
taire Stelsel (EMS), is de voorlo
pervan de euro. Eén ecu was gis
teren 2,1940 gulden waard. Bij
het uitblijven van nieuwe veld
van onze correspondenten
De rekening van het Euro
pese persdorp op het
Frederiksplein in Amster
dam blijft voorlopig nog even
geheim. „Enkele miljoenen
guldens", dat is alles wat or
ganisator Hans van Benthem
erover kwijt wil.
Met di't Nederlandse belas
tinggeld zi j n 35 0 0 j ournalis-
ten uit alle windstreken twee
dagen lang ondergebracht in
15.000 vierkante meter tent.
Gesterkt door 20.000 maal
tijden, 16.000 broodjes en
9.000 gebakjes zonden zij
hun nieuwsberichten naar de
thuisbasis via 1.400 tele
foonlijnen waarvoor alleen
in Amsterdam al 150 kilome
ter kabel werd aangelegd.
Van Benthem glimlacht. Dat
de rekening van de Euro-top
in nevelen gehuld blijft is
niet abnormaal, weet de con
ferentie-organisator van de
Rijksvoorlichtingsdienst
(RVD). Die van Maastricht
(1991) bijvoorbeeld, is nog
steeds niet opgemaakt. De
kosten bedroegen toen een
kleine zeven miljoen, maar
een deel werd opgebracht
door sponsors. Ook dit keer
toont het bedrijfsleven zich
van haar beste kant. Philips,
Hewlett Packard en Rank
Xerox dragen hun steentje
bij aan het Verdrag van Am
sterdam.
Tevreden
Maar Van Benthem heeft
meer redenen voor tevreden
heid. De organisatie in het
persdorp loopt volgens hem
'beschamend goed'.
Wanklanken worden nauwe
lijks gehoord, het journaille
prijst de vele faciliteiten.
Vertegenwoordigers uit
Luxemburg, Groot-Britan-
nië en Finland - de volgende
gastheren van het E U-top -
staan dan ook op de stoep.
Een beetje 'bedrijfsspionage'
kan geen kwaad, weet Van
Benthem, want de officiële
Europese regels voor dit
soort manifestafies raken
kant nog wal.
De RVD-man heeft ze dan
ook aan zijn laars gelapt.
„Als ik dat niet had gedaan,
dan waren we uit ons jasje
gebarsten."
Zelf heeft Van Benthem de
wijze lessen van zijn Europe
se collega's moeten ontberen.
Drie minuten had de Itali
aanse organisatie voor hem,
geen seconde meer. Hij be
sloot daarop zijn ogen maar
goed de kost te geven en de
vele duizenden meereizen-
den met het Euro-circus om
advies te vragen. Zo leerde
hij in Dublin (december
1996) dat tenten op zich pri
ma onderdak bieden, maar
enkeldaks tenten nu net niet.
Te koud of te warm, en als het
regent geeft dat een oorver
dovend kabaal. Dus kreeg
Amsterdam speciaal gepre
pareerde dubbeldaks tenten
met airco.
Sanitair
De toppen in Florence, Rome
en Madrid maakten pijnlijk
duidelijk dat goed sanitair
beslist noodzakelijk is. Het
gratis telefoneren voor alle
journalisten in het Amster
damse persdorp is eveneens
het gevolg van lessen uit het
verleden. Destijds in Maas
tricht had iedere krant en
persagentschap een eigen
teller op de telefoon. Bij ver
trek werd afgerekend. Pas
toen bleek dat de totale kos
ten van het aanbrengen van
alle 'tikkers' de baten voor de
PTT vele malen overtroffen.
Met de gratis lijnen bespaart
Amsterdam naar verwach
ting 2,5 ton, becijfert Van
Benthem.
Cateraar
Eén les uit het verleden zal
Van Benthem nooit meer ver
geten. Plaatsvervangende
schaamte plaagt de RVD'er
nog steeds als hij terugdenkt
aan 1981. Ook toen was Ne
derland gastheer, en ook toen
was Maastricht de uitverko
ren stek. Een plaatselijke ca
teraar was op basis van zijn
lage prijs gevraagd de maal
tijden voor zijn rekening te
nemen.
Een stevige stam salmonella
bacteriën op een niet goed af
gewassen bakplaat velde
vervolgens talloze journalis
ten, diplomaten en euro-po
litici.
Van Benthem: „Sindsdien
moet de catering eenvoudig
weg uitstekend zijn.GPD
slagen op de financiële markten
zal die ecu-koers op de over
gangsdatum van 1 januari 1999
waarschijnlijk niet substantieel
afwijken van die 2,19. Op dat
moment wordt één ecu één euro.
- Worden we straks opgelicht bij
de omzetting?
Niet op grote schaal. Er is Euro
pese wetgeving in voorberei
ding waarin staat dat de over
gang van gulden naar euro exact
tegen de vastgestelde koers
moet plaatsvinden, waarschijn
lijk tot op vijf cijfers achter de
komma nauwkeurig. De bank
zal dus te zijner tijd meedelen
dat de hypotheek van bijvoor
beeld 200.000 is omgezet in
een hypotheek van 91.157,70
euro (bij een hypothetische om-
wisselkoers van 2,1940 gul
den).
Stiekem afronden naar boven
mag dus bij contracten als hy
potheken en pensioenen niet.
Maar bij het kopen van een
brood bij de bakker is het na
tuurlijk moeilijk te controleren.
- Zijn onze hypotheken en pen
sioenen veilig?
Hoe strakker de politici zich aan
de regels houden, hoe 'harder'
de euro. In een aantal opzichten
zijn de regels voor de Europese
Centrale Bank zelfs strenger
dan die nu gelden voor De Ne-
derlandsche Bank. Maar er be
staat hier en daar grote angst
dat ten koste van de harde gul
den de strenge eisen versoepeld
worden om uit politieke over
wegingen ook de zwakkere
broeders zoals Italië en Spanje
mee te laten doen. Dat zou meer
inflatie en hogere rente beteke
nen. Maar aan de andere kant
wordt vernacht dat met name
Duitsland - maar ook minister
Zalm - dat absoluut niet toe zul
len staan. Al was het maar om
dat de financiële handelaren de
euro dan met de grond gelijk
zullen maken.
- Wordt zwart geld met de invoe
ring van de euro in een klap uit
geroeid?
Nee, Zwart geld is zwart geld, of
het nou guldens of euro's zijn.
Wel gelden, net zoals nu, straks
de regels van de wet melding on
gebruikelijke transacties (de
MOT): iedereen die met 25.000
gulden of meer in contanten bij
de bank komt om ze in euro's om
te wisselen, wordt aangemeld
bij het meldpunt. Dat geldt ook
voor andere 'verdachte' trans
acties. GPD
Vleesloos
De minister van landbouw,
visserij en voedselvoorziening
heeft een beschikking uitge
vaardigd die het eigenaars van
hotels, restaurants en brood
jes winkels verbiedt op dins
dag en vrijdag vlees te serve
ren. De maatregel houdt
verband met de huidige moei
lijkheden in de vleesvoorzie
ning.
Autotoewijzing
In Zeeland bestaat een enorme
behoefte aan auto's. Maai' het
aanbod valt in het niet bij de
vraag. In de provincie zijn
sinds de bevrijding bij de
Rijksverkeersinspectie - de
instantie die de aankoop ver
gunningen verstrekt - 3000
aanvragen ingediend voor
aanschaf van een auto. Hel
aantal voertuigen dat beschik
baar komt is evenwel te ver
waarlozen: per week worden
voor Zeeland gemiddeld
slechts 6 a 7 auto's beschik
baar gesteld als gevolg van de
stagnerende import uit Ameri
ka en Engeland. Alleen zij die
voor hun beroep een auto no
dig hebben worden na lang
wachten tevreden gesteld.
Slavernij
Een commissie van de Interna-
tionhle Conferentie voor de
Mensenrechten heeft een be
roep gedaan op de Verenigde
Naties om de slavernij in de
wereld af te schaffen. Vólgens
de commissie leven thans nog9
miljoen mensen onder een of
andere vorm van slavernij
Uitgever:
W. F.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
M. van Zuilen (adjunct)
Centrale redactie:
Postbus 18,
4380 AA Vlissingen,
Tel. (0118)484000;
Redactiefax: (0118) 470102.
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur
in het weekeinde:
verwijzing via de
telefonische boodschap
op de kantoren,
Vlissingen:
Oostsouburgseweg 10,
Postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Tel. (0118)484000 -
Middelburg: Markt 51
4331 LK Middelburg.
Tel. (0118) 681000.
Goes: Voorstad 22,
4461 KN Goes.
Tel. (0113) 273000.
Terneuzen: AxelsëStraat 16
4537 AK Terneuzen.
Tel. (0115) 694457.
Axel: Nassaustraat 15,
4571 BK Axel.
Tel. (0115) 568000.
Zierikzee: Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee
Tel. (0111)415380.
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur.
Openingstijd Middelburg
van 08.00 tot 16.30 uur.
Openingstijd Zierikzee
8.30-17 00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur.
Tel. (0118) 484000.
Fax(0118)470100.
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 92,85,
franco per post 122,00;
per maand 34,00
per jaar 356,50,
franco per post 471,50
bij automatische afschrijving
per termijn 1,50 korting
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,75,
zaterdag 2,50 p st. (alle
bedragen inclusief 6 pet. btw).
Postrek.nr.. 3754316
tn.v. PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven:
180 cent per mm; minimumprijs
per advertentie 27,-;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit blad
7,- meer.
Volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V.
Vlissingen
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV
Wegener Arcade NV