Voorlopig geen bedrij venpoli
PZC
Veel variatie op En-Passant Goes
Chinese schilderkunst in een vrije stijl
Zeeuwen moeten
toch nu al betalen
voor regionale tv
Specialist promoveert op
studie oorzaak maagkanker
zeeland
16
Minister Borst weigert medewerking aan plannen
Politie betrapt
92 hardrijders
bij Sluiskil
31
kunst cultuur
zaterdag 14 juni 1997
Ming Gu exposeert op vierde editie Kunstschouw
van onze verslaggeefster'
Mariëtte Hitzert
RENESSE - In een zaaltje naast het
dorpshuis van Renesse legt de Chinese
kunstschilder Ming Gu, gezeten op een
piepklein stoeltje, de laatste hand aan een
schilderij. Zijn Nederlandse gastheer P.
van der Aart uit Renesse saust intussen de
muren van het voormalige onderkomen
van de peuterspeelzaal. Het is enkele uren
voor de opening van de Kunstschouw
waar de veelbelovende 27-jarige kunste
naar voor de tweede keer exposeert.
Van der Aart leerde begin jaren negentig
Mings vader kennen toen hij gastcolleges
gaf aan de universiteit in de Zuid-Chinese
stad Chongquing, niet ver van de Hima
laya. Gu senior is hoogleraar in schilder
kunst en architectuur. Vervolgens vertrok
Ming, die studeerde aan de kunstacade
mie, op uitnodiging van Van der Aart naar
Nederland. Op de kunstacademie van.
Utrecht rondde hij zijn opleiding af.
Mengeling
Ming leerde zich daar een heel andere ma
nier van schilderen aan. Op de kunstaca
demie in China worden de technieken van
de klassieke, eeuwenoude schilderkunst
onderwezen en leren studenten bestaande
modellen exact na te tekenen. In Utrecht
moest hij dit ambacht overboord gooien,
Daar leerde hij zijn ideeën vrij te uiten in
zijn werk. Het resultaat is een mengeling
van stijlen.
De vaak vrolijke, expressieve en kleurige
olieverfschilderijen vallen in Nederland
goed in de smaak. Ming's eerste tentoon
stelling hield hij in 1992 in de Bewaer-
schole in Burgh-Haamstede. Drie jaar
later exposeerde hij tijdens de Kunst
schouw. Tijdens beide tentoonstellingen
werd vrijwel al zijn werk verkocht. Het
laatste half jaar exposeerde hij in China,
Japan en Canada.
Lesgeven
Ming Gu maakt een razendsnelle ontwik
keling door. De werken die hij de komende
week tentoonstelt, zijn voor het grootste
deel dit jaar gemaakt. Toch bestempelt hij
ze als oud. Met zijn hoofd zit hij al bij zijn
volgende project, een installatie met licht,
geluid en water, die hij met verschillende
Azi atische kunstenaars in Peking aan het
maken is. Een beurs van vijfendertigdui
zend gulden uit het fonds voor Beeldende
Kunsten stelt hem in staat zich aan dit
project te wijden. In september gaat hij
bovendien part-time lesgeven op zijn ou
de kunstacademie in China.
Ming is gedurende de Kunstschouw zelf
aanwezig in de tentoonstellingsruimte.
Toch is hij vast van plan ook de andere ex
posities te beki jken. Hij wil graag met an
dere kunstenaars in contact komen om
nieuwe ideeën op te doen en eveiiueel ge
zamenlijke projecten te beginnen.
De vierde editie van de Kunstschouw, die
vrijdagmiddag werd geopend door com
missaris van de koningin drs. W. T. van
Gelder, duurt tot en met zondag 22 juni.
Op in totaal 28 locaties in Burgh-Haam
stede, Renesse en Noordwelle wordt werk
getoond van een bonte verzameling van
Nederlandse en buitenlandse kunste
naars. De kunstwerken hangen in gale
ries, horecagelegenheden, bedrijven en
kerken.
In een uitgebreide brochure zijn de loca
ties en kunstenaars beschreven èn de
fietsroute die langs alle locaties voert. In
de gids staat niet het werk vermeld van de
Iraanse vluchtelinge Sima Porfekr uit het
azc inBurgh-Haamstede, omdat, ze pas la
ter werd uitgenodigd. Zij exposeert sa
men met een tiental andere kunstenaars
in de voormalige toeristenkerk De Ark in
Renesse.
van onze verslaggever
Willem van Dam
MIDDELBURG - In Zeeland komt
voorlopig geen bedrijvenpoli. Geble
ken is dat de plannen om in Zeeland een
bedrijvenpolikliniek op te zetten voor
alsnog weinig kans van slagen hebben.
Daarbij speelt vooral de afwijzende
houding van minister Borst van Volks
gezondheid een rol. Algemeen direc
teur M. Th. Sturm van de Arbodienst -
Zeeland heeft dat vrijdag gezegd.
Begin dit jaar nam de Arbodienst het
initiatief om te onderzoeken of er mo
gelijkheden zijn om in Zeeland een be
drijvenpoli op te richten. Dat is een
door bedrijven gefinancierde polikli
niek, waar zieke werknemers voor een
betrekkelijk eenvoudige specialisti
sche behandeling terecht kunnen.
Daarbij zou gebruik gemaakt moeten
worden van bestaande ziekenhuisfaci
liteiten.
Via een bedrijvenpoli kunnen de lange
wachtlijsten van de reguliere gezond
heidszorgvoorzieningen worden om
zeild. Daarmee kan worden voorko
men dat zieke werknemers langer thuis
blijven zitten dan medisch gezien strikt
noodzakelijk is. Dat bekort de duur van
het ziekteverzuim en bespaart werkge
vers dus geld.
De Arbodienst Zeeland heeft de afgelo
pen maanden informeel overleg
gevoerd met de Zeeuwse Districts
Huisartsen Vereniging (DVH) en de zie
kenhuizen op Walcheren en in Zeeuws-
Vlaanderen. Daaruit is volgens Sturm
duidelijk geworden, dat de plannen op
dit moment nauwelijks haalbaar zijn.
Grootste probleem vormt de opstelling
van minister Borst van Volksgezond
heid. De bewindsvrouw vreest dat be-
drijvenpoli's tot een tweedeling in de
gezondheidszorg leiden. Zij vindt het
onjuist dat werkenden sneller worden
geholpen dan niet-werkenden. Daar
om zal zij ziekenhuizen die via een be
drijvenpoli extra inkomsten binnen
krijgen op hun budget korten. Volgens
Sturm maakt die maatregel de Zeeuw
se ziekenhuizen huiverig om aan de
plannen mee te werken.
van onze verslaggeefster
Mieke van der Jagt
VLISSINGEN - Als je een huis
laat bouwen, ga je ook niet pas
betalen op het moment dat je de
sleutel krijgt. Die vergelijking
gaat, volgens directeur E Feij
van Omroep Zeeland, ook op
voor de regionale televisie.
De begroting voor het Zeeuwse
publieke televisiestation, dat
naar verwachting 1 oktober in
de lucht gaat, is gemaakt op de
veronderstelling dat de heffing
voor heel 1997 zou gelden.
Daarbij is rekening gehouden
met het voornemen om slechts
de laatste maanden van het jaar
daadwerkelijk Zeeuwse televi
sie te brengen.
Dat er een kink in de kabel
kwam doordat provinciale sta
ten de belastingheffing te laat
behandelden en goedkeurden, is
opgelost door Delta Nutsbedrij
ven en staatssecretaris Nuis.
Die betaalden ieder de helft van
het gat van zeven ton, dat in de
begroting viel omdat pas vanaf
april de opslag op de omroepbij
drage kon worden berekend.
Provinciale Staten hadden uit
drukkelijk verklaard niet meer
dan tien gulden per jaar te wil
len heffen, zodat 7,50 gulden de
maximum provinciale opslag
werd, die in 1997 bij de omroep
bijdrage kon worden gerekend.
Zoals gemeld heeft de Dienst
Omroepbijdragen bij het ver
sturen van de acceptgirokaar
ten slecht vijf gulden berekend
omdat het administratief-tech
nisch onmogelijk is een bedrag
van 7,50 gulden bij te tellen. In
middels is beloofd dat de ont
brekende 2,50 gulden wel in de
provinciekas zullen vloeien om
te wordenbesteed aan regionale
televisie.
Logisch
Dat de Zeeuwen moeten betalen
voordat ze goed en wel van een
eigen regionale zender kunnen
genieten, is volgens Feij logisch.
„Er moet een gebouw worden
ingericht en een studio. We moe
ten een systeem aanschaffen en
wel graag meteen het goede.
Daar gaat onderzoek en tijd in
zitten. We werven personeel,
gaan bekijken hoe het aanbod
moet zijn en hoe we dat in elkaar
gaan steken. Dat kost allemaal
veel geld. In principe wordt dat
betaald door het Rijk en uit he
televisie-tientje. Dat laatste
maar een fractie van de kosten
Het is ook geen vergoeding voo
een dienst maar een belastinj
die door de provincie gehevei
wordt en door de Dienst Om
roepbij dragen geïnd.
SLUISKIL - Bij een snelheids
controle op de provinciale we
N252 in Sluiskil werden vrij
dagmorgen tussen half acht ei1
half tien 79 automobilisten be
trapt op te hard rijden.
Eén bestuurder reed 138 kilo
meter per uur. Ter plaatse
tachtig kilometer per uur toege
staan.
Op de Rijksweg N61 redei
tussen tien en elf uur dertien au
tomobilisten harder dan de toe
gestane snelheid van tachtig ki
lometer per uur. Een overtrede
reed 106 kilometer per uur.
Advertentie
I
MEI
ZEEUWS VEILINGHUIS
Inbreng gevraagd voor onze
openbare veiling
Antiek Kunst «Inboedel
Goederen Gouden en zilveren
sieraden Schilderijen
Verzamelingen »Old Timers
Klassieke Motoren etc. etc.
Gunstige inbreng-voorwaarden
Gratis transport
Gratis opslag in ons eigen
veilinghuis
Herengracht 74,
Middelburg 0118-650680
Directeur A.J.J. de Pagter
06-52778367
fotoPieterHonhoff
De Chinese kunstschilderMing Gu bereidt zich voor op de dagen van de Kunstschouw.
van onze verslaggever
Frank Balkenende
GOES - Ronde tonen van de so
praansax schakelen zich aan
één tot de eerste regel van de
klassieker Summertime. Hoe
toepasselijk in de Grote Kerk,
waar het koper zo kloek klinkt.
De sfeer op de overzichtsexpo
sitie van Goes En-Passant is
harmonieus. Er worden handen
geschud, felicitaties verstrekt,
goedkeurende blikken op de
schilderijen, plastieken en fo
to's geworpen en vredig gecon
verseerd over kunst. Ilse van
Loo-Remijn, de krachtbron van
En-Passant, ziet ook de financi
ële afloop zonnig tegemoet. „Als
je goed werkt levert, verkoop je
ook. We zijn elk jaar nog uit de
kosten gekomen."
Een feestelijke En-Passant dit
jaar, want de vijfde. In 1992 trok
Ilse stoute schoenen aan en stie
felde naar de Goese Midden
stands Centrale (GMC) met een
bijzonder project: kunst in de
etalage, van kaaswinkel tot mo
depaleis. Met telkens een slot-
expositie in de Grote Kerk.
Oud-voorzitter Ron Berks van
de GMC blikt vrijdagavond
even terug:Use's draaiboek zit
heel goed in elkaar en daarom
houdt En-Passant stand. Zelf
ben ik verrast door de ontwik
keling en de gestegen kwali
teit." De middenstandsclub en
de (vorig jaar opgerichte) Stich
ting Goes En-Passant delen de
negenduizend gulden grote in
vestering. Ook de deelnemende
kunstenaars dienen de beurs te
trekken alvorens de kassa gaat
rinkelen. Ze leggen 750 gulden
in. „We schaffen alles zelf aan,
van de verlichting tot de op-
hangsystemen. We investeren in
onszelf. En door de verkopen
lukt het ons elk jaar weer om uit
de kosten te komen."
Kwaliteit
De harde kern van En-Passant,
naast Ilse, Jack Willemsen en
Frieda van Overbeeke-Ver-
schuur, vult globaal de helft van
de gratis toegankelijke over
zichtsexpositie, waarvan de pu-
blieksdrempel lager ligt dan de
in winkels geplaatste kunstwer
ken. Na een -vriendelijk ope
ningswoord door burgemeester
Van der Zaag leert een kuier
door de kerk dat over variatie en
kwaliteit weinig te klagen valt.
De glanzende en soms kantige
metaalsculpturen van Willem
sen vormen een verrukkelijke
les in de abstracte anatomie. En
het strakke realisme van Van
Loo-Remijn, met hier en daar
wat Zeeuwse weemoed, biedt
een fleurige ontsnapping aan
het grauwe kerksteen. Om de
hoek van het paneel flankeren
figuratieve sculpturen van kin
deren (Van Overbeeke-Ver-
schuür) foto's van nieuwkomer
Wim Oranje uit Goes. Een wat
wisselend geheel. Betoverende
ballerina's naast krachtige por
tretten van de aftakelende
mens, evenals wat doorsnee-
naakt en lauwe impressies van
de strobaal. Bella Hendriksen-
Braham uit Kruisland tracteert
op (doorgaans nogal somber)
abstract, een contrast met de le
venskrachtige organische
sculpturen van Middelburgse
Anneke Coppoolse, zoals 'gol
ven' en 'kiemen'. Meest contro
versieel is Anne Breel, eveneens
uit de hoofdstad. Florabollen
verpakt in metalen banden,
kwetsbaar en sterk tegelijk,
contra een soort stripfiguren ui
klei, die weliswaar kunstig zijt
vervaardigd, maar ook de in
druk geven in een cadeaushop tl
zijn beland. Niettemin interes
sant, deze expositie. „En tot 2
juni te zien", roept Ilse door d
micro. Achter een paneel zei
Bram van Overbeeke de hit ui
Porgy en Bess in. Wat klinkt dii
kerk toch lekker.
De overzichtsexpositie van En-Passant biedt onder meer sculpturen, foto's, portretten en ab
stract. foto's Willem Mieras
van onze verslaggever
Marcel Modde
TERNEUZEN - Het is nu niet
bepaald een oxxderwerp waar je
vrolijk van wordt: maagkan
ker. De nummer twee op de lijst
van de meest dodelijke vormexx
uit die gevreesde ziektegroep.
Jaarlijks komen er tien tot vijf
tien nieuwe gevallen bij per
honderdduizend menseix.
Ongeveer de helft wordt opge
geven. Een andere onderzoeks-
methodiek zou dat aantal mo
gelijk kunnen terugdringen, zo
vond internist en maag
darmspecialist P. Houben (39)
van het Ziekenhuis Zeeuws-
Vlaanderen. Woensdag 18 juni
hoopt hij aan de Universiteit
van Maastricht te promoveren
op dat onderwerp.
De bacterie die veel onheil kan
aanrichten, heet Helicobacter
pylori; hij zorgt voor een ont
steking van het maagslijm
vlies, wat uiteindelijk tot het
ontstaan van kankercellen kan
leiden. Houben schoof de bac
terie terzijde en richtte zich op
andere veelvraten. „Die ene
bacterie heeft de afgelopen ja
ren te veel aandacht gekregen
in de onderzoeken. Andere fac
toren die van invloed kunnen
zijn, werden daardoor een
beetje uit het oog verloren. Wij
hebben dat willen terugbren
gen tot normale pi'oporti'es.
Houben onderzocht 82 patiën
ten nauwkeurig. Hij kwam tot
de conclusie dat de Helicobac
ter vooral een kwalijke rol
speelt in een vroeg stadium-.
Het gaat evenwel om het ver
volg. Door de aantasting van
het slijmvlies stopt de maag-
zuurproductie en ontstaat er
een broedplaats voor legio an
dere bacterxeën. Die gaan ver
volgens een verbinding aan
met nitraten xxit bepaalde soor-
ten voedsel, zoals bladgroente.
Daaruit ontwikkelen zich weer
nitrosamines, die kankerver
wekkend zijn. „Dat aspect was
wel bekend uit andere onder
zoeken, maar nooit zo specifiek
onder de aandacht gebracht",
verklaart Houben.
Medicijnen
Hiermee bouwde hij zijn theo
rie verder opHij nam de maag-
zuxuTemmende medicijnen on
der de loep. Veel artsen zijn
terughoudend met die midde
len, omdat wordt gedacht dat
ze maagkanker in de hand wer
ken. Houben vindt echter dat
een kortstondig gebruik van de
zuuiTemmers geen kwaad kan.
Voor een langdurige behande
ling adviseert hij evenwel een
zo laag mogelijke dosering. De
effecten op de langere termijn
worden nu door het Acade
misch Ziekexxhuis van Maas
tricht nader onderzocht. Hou-
bens onderzoeksmethodiek
wordt reeds door het AZ en
door hem zelf in Zeeuws-
Vlaanderen toegepast en ge
propageerd op medische con
gressen.
Het sterftecijfer onder maag
kankerpatiënten is zo hoog,
omdat de ziekte vaak te laat
wordt ontdekt. De symptonen
zijn in het begin heel algemeen:
snel een vol gevoel na de maal -
sselijkheid en overge-
ven. „Wat zie je vaak: mensen
gaan naar hun huisarts, krijgen ||Bh| *T- $ÉjPlSr>.iPP sÈÈm
vi:i.: nu i Hg| JBmK:'
èn veelal zijn de klachten dan r j?JBralÉlillÉt
weer een tijd over. Dat is abso lEp/PsP?-1 p f
luut geen kritiek aan het adres
van huisartsen. Daar hebben
we :n Zeeuws Vlaanderen hele B^hBBBH
goede ervaring mee. Maagkan-
k-.'i' :w,\ on-; vt ihiu 'i k
moeilijk vroegtijdig op te spo-
ren." De alarmfase treedt pas |(S|9HHBB|^^HBjH||
in wanneer er sprake is van
bloedbraken, zwarte oniias-
ting er. een fors gewichtsver
lies. „Als dat zich voordoet, is ^BSBBSgggBPI
acuut onderzoek noodzake- Tvd S.-. Jr
lijk." De meeste patiënten zijn v ^^HbHBShP*
ouder dan veert ig jaar.
Ken duidelijke richtlijn om de
kans op maagkanker te ver- ÉiÉSBIIB
kieinen heeft Houben niet. Al |§||l]p$ 1 'T. -
gemeen wordt aangenomen dat V V VHPw
de Helicobacter slecht gedijt B§n§jg§£ Qa
bij een gastheer die veel fruit |i||M - y- -
(vitamine C) eet en matig zout
gebruikt. „Daarentegen staar. 0C.0£:-'-
Portugezen bekend als echte
fruit eters, terwijl in dat land fwgw"
toch relatief veel maagkanker siÉlp' vim <V^
voorkomt. Kijk je weer naar lll|lil
Afrika, dan is het aantal men jjllll r- ,-JÈ
sen dat met dé Helicobacter is ShK. I MÊBÊtÈMÊÊÊ£4
besmet enorm, maar maagkar. gsjgjgjgp >ypi|p
kor is er zeldzaam. De enige lo- IhM'-,' I
gische conclusie die we over de N
afgelopen twintig jaar kunnen jf^B
trekken, is dat de introductie
\,.i: (Ie i r k.edes'. cl - eer. '"■-■i pf'. c f
langrijke ontwikkeling is ge
weest in het terugdringen van Maag-darmspccialist 1'. Houben: „Maagkanker is gewoon verschrikkelijk moeilijk vroegtijdig op te
de ziekte." sporen". foto Charles Strijd
