Alle continenten
onder zeil
DOW
pzc
Er is altijd wel
iemand hongerig
A-sociaal, dat
valt wel mee
29
Het broodje kroket of de frikandel is nog altijd favoriet bij de
'gewone man' op de Dow-werkvloer. De dames van de
idmistratie daarentegen geven meer de voorkeur aan
fluwkostsalades en calorie-arme yoghurts. En hij die niet in de
lerleiding wenst te komen, neemt nog altijd het oude vertrouwde
broodtrommeltje mee van huis.
Enkele tonnen voedsel brengt 's lands grootste cateraar Van Hecke
jaarlijks aan de man in de Terneuzense vestiging van Dow Benelux.
Genuttigd in vijf grote bedrijfskantines, waarvan er één
doorlopend is geopend. Voor wie tussendoor trek mocht krijgen,
staan er verspreid door het bedrijf tien voedselautomaten met
belegde broodjes, slaatjes en meer van die hongerstillers. Dorstigen
:fl tunnen voorts terecht bij dertig frisdrankmachines en
jonderdzestig koffie-automaten. Los daarvan rijdt een vaste
thauffeur af en aan met liters koffie langs vergaderingen en andere
speciale gelegenheden.
fan Hecke heeft vijftig mensen rondlopen om het Dow-personeel
ian de gang te houden. Ontbijt om middernacht en de warme hap
tondvier uur 's ochtends voor de ploegendiensten, het kan allemaal,
legt account-manager Peter van Leeuwen (38) uit. „In iedere
tantine is de kwaliteit van het voedsel het zelfde. Dus niet dat er
andere menu's zijn omdat op de ene plek toevallig wat meer hoger
personeel zou zitten. Per kwartaal wordt de helft van de menu's
teranderd, zodat er variatie blijft in het aanbod. Dow stelt hoge
[isen. Gezond voedsel staat hier hoog in het vaandel."
De enkeling die vasthoudt aan de broodtrommel, schaart Van
Leeuwen tot de traditionelen. „Vooral bij de oudere werknemer is
jat een bepaalde cultuur die er gewoon inzit. Sommige
basisproducten zijn bij ons minder duur dan in de winkel, omdat wij
kwantumkorting krijgen en verkopen tegen kostprijs. Dus voor het
ioedkope hoefje tegenwoordig echt geen boterhammetje meer mee
ie nemen."
Marcel Modde Peter van Leeuwen.
Herman Klein-Hesselink.
dinsdag 27 mei 1997
Hij is vuurrood. Praktisch al vanaf zijn geboorte fanatiek
aanhanger van de Partij van de Arbeid en, zoals het een goed
socialist betaamd, lid van de 'eigen' vakbond. Al met al geen ideale
arbeider voor een op en top Amerikaans bedrijf. Toch werd
Terneuzenaar Herman Klein-Hesselink (67) in 1964 binnen de
gelederen gehaald. Ze zochten zelfs een passende baan voor hem,
omdat er op het moment van zijn sollicitatie even geen plaats was in
het ketelhuis, al werd de steamplant enkele maanden later alsnog
de plek waar de man met het diploma landmachinist op zak het tot
zijn pensioen zou uitzingen.
In den beginne waagde Klein-Hesselink met zijn kameraden
binnen en buiten het bedrijf enkele serieuze pogingen om de meute
georganiseerd te krijgen. De voorlopers van de huidige
Industriebonden van FNV en CNV brachten het zowaar tot
onderhandelingen over een collectieve arbeidsvoorwaarden
overeenkomst. „Even ging dat redelijk goed. Maar al snel kwamen
er serieuze strubbelingen en kregen we als bonden niets meer van
wat we vroegen. Dow gaf dat - later - gewoon uit zichzelf. Zo zijn de
bonden er geleidelijk aan uitgewerkt en keerde het
prestatiesysteem - dat mensen tegen elkaar uitspeelt - weer terug.
Wij hadden een wat gelijkmatiger verdeling voor ogen. Dus niet het
ene jaar een aardig extra zakcentje en jaar daarop net zo hard de
kans lopen dat je er op achteruit gaat."
Via lidmaatschap in de ondernemingsraad trachten de
vakbondsleden ook nu nog een kleine vinger aan de pols te houden
van het personeelsbeleid binnen de Company. Da-arnaast stond
Klein-Hesselink na zijn vertrek bijna acht jaar geleden mede aan de
wieg van een vereniging voor Dow gepensioneerden. Deze club
slaagde er in zich op te werpen als serieuze gesprekspartner van de
directie, wanneer de rechten van de 'Dowverlater' aan de orde zijn.
„Al met al wil ik niet gezegd hebben dat Dow een a-sociaal bedrijf
is. Dat valt, zelfs voor een Amerikaan, reuze mee."
Marcel Modde
De ruim drieduizend
werknemers van Dow
Benelux en hun familie krij
gen naar aanleiding van het
100-jarig bestaan van Dow
een wereldshow voorgescho
teld. Bij de organisatie van
het feest, The World of Dow
genoemd, is bepaald niet op
de kleintjes gelet. De feest
dag, die op zaterdag 7 juni
gehouden zal worden, staat
geheel in het teken van het
mondiale karakter van de
chemiegigant. Zo worden de
gasten op het terrein van de
Dow-personeelsvereniging
aan de Oude Vaart in Terneu-
zen ontvangen in drie grote
tenten waarin alle continen
ten waarin Dow opereert,
van Europa tot Noord-Ame
rika, van Zuid-Amerika tot
Oceanië, worden uitgebeeld.
Tot in de details wordt de
cultuur van deze continen
ten nagebootst, van de eetge
woonten en de klederdracht
tot de muziek en de verschil
lende dansstijlen.
De bezoekers worden op het
jubileumfeest onthaald
door een kleurrijke Disney-ach-
tige parade, compleet met
brassband, steltlopende acro
baten en dansgroepen. De drie
grote tenten op het terrein bie
den onderdak aan de continen
ten Noord- en Zuid-Amerika,
Europa en de Pacific. Behalve
deze World of Doio is er ook een
circusvoorstelling van Circus
Achille Zavatta met acrobaten,
clowns en dieren en een paar-
denshow van paardencircus
Hippodrama. Voor de kleintjes
is een kindertent met een ker-
misdorp ingericht waar ze naar
hartelust kunnen ravotten op
springkussens en glijbanen. De
allerkleinsten kunnen terecht in
de crèche, voor de jongeren en
oudere jongeren is er een disco.
Samba
In de Amerikaanse tent geeft
salsa-orkest Perfume de Salsa
een optreden en de groep Fanta
sia do Rio geeft de tent de sfeer
van caraval in Brazilië met een
Samba dansshow. Noord-Ame-
rika wordt gestalte gegeven
door een optreden van The
Bloose Brothers Revue. Dit duo
geeft met outfit en presentatie
een knipoog naar hun legenda
rische voorbeelden. In deze mu
zikale show passeren thema's
als soul, gospel, country wes
tern en hiphop de revue.
Voor Europa is ook een tent vrij
gemaakt. De hele familie kan
zich in deze entourage bezig
houden met volksspelen als
boogschieten en ringwerpen,
maar ook staan er speelautoma
ten, een waarzegster en een kin
dercarrousel op deze kei-mis. De
'muzikale omlijsting wordt ver
zorgd door live-band Feeling.
In de Pacific-tent brengt het trio
Mutiara Indonesische klanken,
af en toe onderbroken door een
Wajang Golek spel, waar met
handvervaardigde houten pop
pen legendes uit Java worden
nagespeeld. Getooid met origi
nele Indonesische kleding,
haardracht en sieraden vertolkt
dansgroep Tjempaka een bloe-
mendans en een waaierdans met
de zo bekende gracieuze bewe
gingen.
Herinnering
Niet alleen in de tenten zelf is
gezorgd voor vertier, ook in de
gangen tussen de tenten laten
clowns, steltlopers en jongleurs
hun kunstjes aan het publiek
zien. Voor een blijvende herin
nering aan de feestdag kan
gezorgd worden door een sil
houetknipper, sneltekenaar en
kunstschilder. De feestdag zal
worden afgesloten door een ar
tiest, wiens naam nog even ge
heim wordt gehouden.
Natuurlijk ligt het werk bij het
chemieconcern nooit een dag
stil en kunnen niet alle mede
werkers van Dow Temeuzen en
Botlek te gast zijn op het jubile
umfeest. Maar ook aan hen is
gedacht. Op 21 juni wordt in en
rond Antwerpen een gevarieerd
programma aangeboden, van
een bezoek aan de musical De
Tovenaar van Oz in de Stads
schouwburg, tot bierproeven in
de Antwerpse kroegentocht.
Sheila van Doorsselaer
Borden geven informatie over bedrijfsongevallen en verzuim.
^yreen 3 en 4.
Vervoer en productie-opslag.
(slot van pagina 27)
kosten 75 miljoen gulden - gaat
bouwen. Onder meer de lozing
van kankerverwekkend ben
zeen (in 1991 nog 16.000 ton)
wordt fors gereduceerd. Com
missaris van de koningin drs.
W.T. van Gelder slaat de eerste
paal.
1994
20 januari: Dow moet voor de
rechter in Middelburg verschij
nen omdat op verschillende
tijdstippen grote hoeveelheden
koolwaterstoffen op de Wester-
schelde zijn geloosd.
Volgens Rijkswaterstaat heeft
het bedrijf de regels overtreden:
Dow zelf ontkent dat. De offi
cier van justitie eist een boete
van 100.000 gulden; de rechter
legt 2 boetes van elk 25.000 gul
den op.
8 maart: Er moeten in Terneu-
zen nog eens 113 banen verdwij
nen, mogelijk in 1995 opnieuw
150. Er werken nu. nog circa
2.500 mensen.
15 oktober: Wereldwijd voert
Dow een nieuwe strategie voor
de bedrijven door, Blueprint ge
naamd. Doel: productiviteit
omhoog, kosten omlaag.
Het betekent een andere manier
van werkenmet een plattere or
ganisatie en minder bazen en
uitbannen van bureaucratie. De
nieuwe blauwdruk zorgt voor
veel onrust.
1995
3 maart: Het is 25 jaar geleden
dat Dow in Temeuzen de cate
ring uitbesteedde aan Van Hec
ke uit Rotterdam.
De 65 medewerkers van Van
Hecke, onder wie vier van het
eerste uur, worden door de be
drijfsleiding van het chemie
concern in het zonnetje gezet:
bloemen en een cadeau. De ves
tiging in Terneuzen telt zes be
drijfsrestaurants.
18 oktober: Dow gaat de organi
satie komende maanden we
reldwijd stroomlijnen. De geo
grafische bestuursstructuur
wordt losgelaten; er moet effici
ënter gewerkt worden door 15
productgroepen naast elkaar te
onderscheiden
Door beleidsbeslissingen per
produktgroep door te voeren,
kan alerter en sneller op (markt-
)veranderingen worden inge
speeld, zegt topman W.S. Stra-
vropoulos.
20 november: De schade van een
nafta-lek bij Ellewoutsdijk
loopt in de miljoenen guldens.
Uit de pijpleiding Nieuwdorp-
Terneuzen stroomt zeker
200.000 liter nafta weg. Bewo
ners van het doi'p worden via
pamfletten gewaarschuwd.
24 november: Dow doet de Mos-
selbanken in de aanbieding als
mogelijke vestigingsplaats voor
andere bedrijven. Nieuwko
mers moeten dan wel gebruik
maken van de faciliteiten die de
chemie-gigant te bieden heeft.
Er is ongeveer 140 hectare be
schikbaar.
1996
8 maart: Het openbaar ministe
rie komt met Dow een schikking
overeen van 100.000 gulden
voor twee milieu-ovei-tredingen
uit 1993 en 1994. Het betreft het
lekken van cfk's en lozing van
ethyleen-dichloride via afval
water.
Dow betaalt om af te zien van
jarenlange en dure juridische
procedures, zegt woordvoerder
W. van Loon.
9 maart: De nieuwe warmte
krachtcentrale bij Terneuzen
zal waarschijnlijk met Brits gas
worden gestookt.
Er wordt vanuit aanlandings
plaats Zeebrugge een trans
portleiding naar Temeuzen ge-
legd.
19 maart: Dow stelt vijf tot zes
miljoen gulden beschikbaar
voor de bouw van een nieuwe
schouwburg in de binnenstad
van Terneuzen. Die moet het 25
jaar oude Zuidlandtheater ver
vangen.
Met de geste wil het bedrijf aan
tonen dat het grote waarde
hecht aan een aantrekkelijk
leefklimaat in de omgeving van
vestigingen. Dow stopt ook geld
in de restauratie van de basiliek
in Hulst.
27 maart: De styreenfabrieken 3
en 4 worden voor 54 miljoen gu 1 -
den gemoderniseerd. Het con
cern wil daarmee onder meer
onderstrepen dat het veel ver
trouwen heeft in de Terneuzense
vestiging.
12 november; De Terneuzense
vestiging van Dow breekt een
veiligheidsrecord. Eigen mede
werkers en contractors van bui
ten hebben meer dan vijf mil
joen uren veilig gewerkt. Op het
terrein werken steeds ongeveer
3.200 mensen.
1997
21 februari. De ACC-Award
voor het beste Nederlandstalige
milieuverslag is voor Dow Be
nelux. De pnjs komt van de Ver
eniging voor Milieu-Accoun
tancy.
8 maart: Een in opdracht van
Dow uitgevoerd imago-onder-
zoek onder de Zeeuws-Vlaamse
bevolking geeft aan dat het be
drijf gunstig wordt beoordeeld:
een rapportcijfer van 7,3. Vei
ligheid, milieu, openheid en
organisatie krijgen een dikke
voldoende; alleen het perso
neelsbeleid wordt als minder
goed ervaren.
SamenstellingRinus Antonisse, met
medewerking van Ondine van der
Vleuten. Bron: archief PZC. De data
zijn die waarop de informatie in de
PZC stond.
Dow Company aan de oever van de Westerschelde bij Terneuzen.
luchtfoto Ruben Oreel, overige foto's Charles Strijd
