Kiest CDA angst of uitdaging?
PZC
PZC
Juppé brengt zijn eigen publiek mee
Veiling
feiten en meningen
2
Voorzitter jongerenafdeling geeft partijraad schot voor de boeg
zaterdag 24 mei 1947
ECN zet
onderzoek
kernenergie
op laag pitje
Fransen hebben weinig op met arrogante premier
m
zaterdag 24 mei 1997
Het CDA heeft een nieuwe leider, en schrijft aan een nieuw
programma. De christen-democraten durven weer vooruit te
kijken, maar echt makkelijk gaat het hen niet af. Opdepartij-
raad van vandaag zal CDA-jongerenvoorzitter Teus Jan Vlot
zijn geestverwanten aansporen: 'De uitdaging moet o?is lei
den, niet de angst'.
door Maurice Wilbrink
Is het CDA bereid de moeilijke
milieu-boodschap te bren
gen? Heeft de partij het lef de
één miljoen ANWB-leden kri
tisch aan te spreken en hen de
werkelijke kosten van hun au
tomobilisme in rekening te
brengen?
Teus Jan Vlot, voorzitter van de
CDJA-jongeren, is er niet genist
op. „Het CDA moet een groene
partij worden. Een partij die het
begrip rentmeesterschap echt
inhoud geeft. Maar ik vrees dat
daar weer niet voldoende van
terecht komt in het nieuwe ver
kiezingsprogramma.
Tekenend was voor hem de bij
eenkomst, vorige week in Bra
bant, waar CDA-leden met de
programcommissie in debat
gingen over het thema duur
zaamheid. Verschillende CDA-
leden bleken doodsbenauwd
voor scherpere milieunormen.
„Ik hoor weer veel te veel: de
werkgelegenheid gaat voor, dat
milieu komt later wel".
Groen profiel
Ook het gedrag van de CDA-
fractie in de Tweede Kamer is
wat Vlot betreft weinig hoopge
vend. „Het CDA stemde voor de
uitbreiding van vliegveld Beek.
Wij stimuleren liever de snelle
treinen dan het regionaal vlieg
verkeer." Ook het zichtbaar ma
ken van de milieukosten in de
prijs van goederen en diensten is
niet aan deze fractie besteed.
„Daar moet het CDA voorop
durven gaan. De BTW op ver
vuilende goederen omhoog en
op milieuvriendelijke goederen
omlaag. Dan geef je het milieu
een stem." Een groen profiel
geeft ook kansen in de oppositie,
denkt Vlot.
Wim Kok heeft met z'n Agenda
2000 te veel aandacht voor de
harde infrastructuur. Na het
motto 'werk, werk, werk' wordt
het nu 'beton, beton, beton'. Ik
wil een andere kant op. We
moeten van Nederland distri
butieland langzaam richting
Nederland kennisland. Dat is
een keuze voor minder vervui
lende bedrijvigheid."
Op de partijraad zullen de jon
geren voorstellen te investeren
in een landelijk glasvezelnet
werk. in scholing en in het aan
bieden van Internet op lagere
scholen. Volgens Vlot zullen de
toekomstige vestigingseisen
van bedrijven juist op het vlak
van de kennisinfrastructuur
liggen, en minder op de aanwe
zigheid van voldoende capaci
teit in zeehavens en luchtha
vens. Meer brainport, minder
mainport. „Tenminste, als je
naar een hoogwaardige dien
steneconomie toe wil."
Het CDA is nog niet helemaal
toe aan dit nieuwe concept. „Ik
zal de tegenstelling tussen
mainport en brainport ook niet
te hard presenteren, want dat is
vragen om moeilijkheden."
Het valt de jongeren voorzitter
op dat de discussie in de partij
na een veelbelovend begin -
rond het beginselenrapport
Nieuwe Wegen, Vaste waarden -
is blijven steken. „Het is nog
steeds erg ongewoon om een
controversieel standpunt in te
nemen binnen de partij."
Waar laat de partij het momen
teel zoal afweten? „Ik vind dat
we een flinke inspanning moe
ten doen om een oplossing te
verzinnen voor het probleem
van de uitgeprocedeerde asiel
zoekers die niet het land uitge
zet kunnen worden. Een mense
lijke oplossing. Want wat er nu
gebeurt - mensen volstrekt per
spectiefloos in een kamp zetten
- is onacceptabel. Het asielpro
bleem is erg ingewikkeld, maar
we kunnen er niet omheen." Op
dit vlak spaart hij de nieuwe
partijleider De Hoop Scheffer
ook niet.,Hij hanteert te veel de
megafoon a la Bolkestein als hij
praat over de asielzoekers. Het
is niet de toon die het CDA hoort
aan te slaan."
Kritiek heeft Vlot ook op de
CDA-fractie als geheel, die er
Voorzitter van het CDJA Teus Jan Vlot: „Het CDA moet een groene partij worden."
volgens hem nog steeds niet ge
noeg in slaagt zaken op de poli
tieke agenda te zetten. De hoop
is nu gevestigd op partijvoorzit
ter Helgers, die de fractie dras
tisch wil vernieuwen. „Ik ga er
van uit dat hij vijftien nieuwe
mensen op de eerste dextig ver
kiesbare plaatsen zet. Inclusief
twee door het CDJA geselec
teerde jongeren onder de der
tig."
Oude Kamerleden
Maar: „Ik ben wel bang dat met
de verlaagde kiesdrempel toch
weer oude Kamerleden terug
komen, die al in de Kamer zaten
toen ik werd geboren." Vlot
doelt op Mateman, Lansink en
Van der Linden, die hij 'de wijs
heid' toewenst zich terug te
trekken uit de politiek om de
CDA-vernieuwing mogelijk te
maken.
Slaagt de vernieuwing van het
CDA niet, dan zal de angst rege
ren. „Er is binnen het CDA een
stroming van de angst. Die ziet
gevaren voor de eigen identiteit,
is bang voor nieuwe technolo
gie, vreest de stedelijke cultuur,
wil geen echte Europese inte
gratie. En je hebt de stroming
van de uitdaging. Die is ervoor
dat werk en gezinszorg anders
wordt verdeeld. Die wil leren
van de multiculturele samenle
ving, is voor nieuwe vormen van
participeren in de maatschap
pij. Het CDA moet de uitdaging
zoeken." GPD
foto Roland de Bruin/GPD
Mateman is één van de Kamerleden die volgens het CDJA moet ver
trekken om plaats te maken voor een jongere.
foto Roland de Bruin/GPD
The Greenery International, de gigant waarin va
rig jaar negen veilingbedrijven samengingen
wordt opnieuw geconfronteerd met enige onrus
onder de Zeeuwse fruittelers. Van meet af aan heeft ee
aantal telers geaarzeld over de fusie en tot dit mornet»
is de leiding van het megabedrijf er niet in geslaagd all;
wantrouwen weg te nemen. Een aantal Zeeuwse lede:
van The Greenery overweegt het heil elders, in Gelder-
malsen, te zoeken. Op het hoofdkantoor wordt daar
over schouderophalend gereageerd: het gaat slechts or:
een beperkt aantal leden en een zeer gering deel vanc;
omzet.
Toch zal topman Van der Mee van The Greenery bin-
nenskamers niet alleen maar afhouderig kunnen om-
springen met de tegenzin. Het vertrek van leden naani
veiling in Geldermalsen kan op termijn een sneeuwbal
werking krijgen. Als fruittelers zien dat hun collega';
elders financieel beter af zijn, dan kan het aantal 'ai-
valligen' toenemen.
Gevoelsmatige overwegingen om trouw te blijven aa:
de veiling zijn er nauwelijks meer. Met de veilingfusie;:
de coöperatieve gedachte goeddeels verlaten. In de tra
ditionele opzet hadden leden van de veiling een aai
zienlijk grotere persoonlijke betrokkenheid dan nu no:
het geval is.
Er was een verandering in het denken nodig. De lede
van de afzonderlijke veilingen bemoeiden zich teveé
met details en dat ging ten koste van de slagvaardig
heid. Maar bij veel leden heerst het idee dat de fusiee
op een weinig elegante manier is doorgedrukt en datn:
een te grote afstand is ontstaan tussen de man in zij:
tuin en boomgaard en de organisatie die zijn products
op de markt moet brengen.
The Greenery werkt vanuit de filosofie dat er maar ék
manier is om met succes zaken te doen: ingaan opd;
wensen van de klanten, de supermarktketens dus
Daarmee is de kans groot dat de belangen en problems
van de leden uit het oog verloren worden. De telers, dis
van nature zelfstandige ondernemers zijn, worden ge
acht zich op te stellen als producenten die op afroep die
nen te leveren wat wordt verlangd. Dat wringt.
In de aanloopfase heeft The Greenery te kampen me:
meer moeilijkheden. De gigant treedt op als zelfstandi
ge verkooporganisatie en daarmee gaat veel vandt
know how van commissionairs en handelaren telooi
The Greenery loopt zélf de risico's en in de loop van he!
eerste jaar is gebleken dat kostbare foute inschattinges
kunnen worden gemaakt. De gigant heeft weliswaa:
gezorgd voor een gezond eigen vermogen, maar op te
moment dat slechte contracten worden gesloten, denk!
de teler vooral aan zijn eigen portemonnee.
De top van The Greenery reageert tot nu toe laconiek
Uit tactische overwegingen is het wellicht verstandig
naar buiten toe een kalme indruk te wekken. Niettemia
doen Van der Mee en zijn medewerkers er verstandig
aan zich te verdiepen in de oorzaken van de nog steeds
levende onrust en daarop met begrip te reageren.
Energieonderzoek Centrum
Nederland (ECN) zet het
onderzoek naar elektriciteits
opwekking met kernenergie op
een laag pitje. Na de sluiting van
de kerncentrale in Dodewaard
en de tanende politieke en
maatschappelijke belangstel
ling voor kernenergie is het be
drijf niet van plan nieuwe pro
gramma's op te stai*ten.
„Wij denken niet dat we op dit
gebied nog veel opdrachten
kunnen verwachten. De belang
stelling hiervoor in Nederland
staat op een bijzonder laagpitje.
Dan heeft het weinig zin activi
teiten op te tuigen voor baan
brekend onderzoek. Zonder een
thuismarkt moet je ook niet te
veel rekenen op opdrachten uit
het buitenland", aldus een
woordvoerder in een toelichting
op het jaarverslag.
Hij stelt dat ECN de kennis over
kernenergie wel zal bijhouden.
„Dan kunnen we op de trein
springen als Nederland wel
weer kiest voor kernenergie."
ECN blijft wel actief in onder
zoek op het probleem van kern
afval en medische toepassingen.
Volgens de woordvoerder blijft
aandacht voor kernenergie wel
nodig. Op de lange termijn ra
ken de fossiele brandstoffen op
en moet er een tijd overbrugd
worden voordat duurzame
energieopwekking aan de totale
energievraag kan voldoen. Dat
gat moet volgens hem gevuld
worden door kernenergie.
Uit het jaarverslag blijkt dat
ECN definitief uit het dal is. Het
bedrijf moest de afgelopen jaren
steeds meer opdrachten van de
markt binnenhalen. Inmiddels
komt 60 procent van de omzet
uit contractonderzoek en
dienstverlening. De rest is sub
sidie van het rijk, maar de helft
van dat onderzoek gaat in nau
we samenwerking met het be
drijfsleven. De omzet in 1996
steeg van 133 miljoen naar 140
miljoen gulden. De groei kwam
volledig voor rekening van de
contractresearch. In 1995 daal
de de omzet nog van 143 miljoen
naar 133 miljoen gulden.
ECN streeft er naar tot het jaar*
2000 jaarlijks 5 procent omzet
groei te genereren. De strategie
richt zich op vier sporen, te we
ten onderzoek naar betaalbare
duurzame energie, schone tech
nieken voor het gebruik van fos
siele brandstof, doelmatig ge
bruik van energie en veilige
kernenergie, ANP
van onze correspondent
in Parijs
Cees van Zweeden
Met zijn vijfduizenden waren ze ge
komen om Alain Juppé aan te ho
ren. Maar toen de premier het gestoelte
beklom, maakten ze hem het spreken
onmogelijk. Handen klapten, voeten
stampten en hoorns schalden. Duizen
den stembanden schreeuwden: „On va
gagner, on va gagner" (wij gaan win
nen)!
„Dat staat vast!" riep Juppé in de mi
crofoon, die zijn woorden tot in de ver
ste uithoeken van de majestueuze zaal
bracht. „Het staat vast dat wij gaan
winnen! Maar eerst moeten we nog een
beetje verkiezingscampagne bedrij
ven!" Gelach vulde de Halle Tony-Gar-
nier in Lyon.
Het was een bizar tafereel donderdag
avond in Frankrijks tweede stad. Nog
nooit in de geschiedenis van de Vijfde
Republiek had Frankrijk een zo impo
pulaire premier gehad, maar diezelfde
premier vult schijnbaar moeiteloos de
grootste zalen.
De bijeenkomst in Frankrijks tweede
stad was de laatste voor de dag van de
waarheid, morgen, als de natie naar de
stembus gaat voor de eerste ronde van
de parlementsverkiezingen. Eenderde
van die natie weet nog altijd niet op wie
te stemmen, zeggen de opiniepeilers,
want ook de andere politici zijn weinig
geliefd.
Jean-Marie Le Pen, de ultrarechtse
baas, wordt gehaat door eenieder die
niet op hem stemt. Socialistenleider
Lionel Jospin heeft, zoals iemand zei,
'het charisma van een regenworm'. En
Hue, de op een boskabouter gelijkende
communist, roept hooguit herinnerin
gen op aan een lang vervlogen tijd.
De grootste duikeling in de gunst van
het volk was echter voorbehouden aan
Alain Juppé, die blijkens opiniepeilin
gen in iets meer dan een jaar tijds zijn
aanhang van 63 procent tot eenderde
daarvan zag verschrompelen. Alain
Juppé wex-d gezien als koud, hard en ar-
rogant.
Beste van de klas
Toen president Chirac hem na zijn ver
kiezingszege in 1995 tot het ambt van
premier riep, omschreef hij Alain Juppé
liefdevol als 'het beste jongetje van de
klas'. Maar het probleem was, zoals het
weekblad Le Canard Enchainé aante
kende, dat Juppé zichzelf ook zo zag.
Alain Juppé was - evenals Chirac - een
product van de Ecole Nationale d'Ad-
ministration (ENA), een school waar
alleen de briljantste geesten toegang
hebben. Daar, op deze eliteschool, had
Alain als jeugdige student reeds de bij
naam 'Amstrad', een verwijzing naai
zij n als een computer werkende herse
nen.
De Franse minister-president Alain Juppé lijkt tijdens een campagnebezoek aan
het Noord-Franse Douai te twijfelen welk glas hij zal kiezen.
foto Michel Spingler/AP
Niemand heeft ooit aan de verstande
lijke vermogens van Juppé getwijfeld,
de premier zelf nog in het minst. Maar
het probleem was dat de software in de
computer Juppé van meet af werd ge
plaagd door een hardnekkig virus - het
onvermogen te communiceren.
Le Canard Enchainé: „Overtuigd van
zijn absolute superioriteit in een uni
versum van middelmatigen, beschouwt
Juppé elke minuut debatteren of luiste
ren naar anderen als verloren tijd.
Waax-om zich de moeite geven iets uit te
leggen als hij toch gelijk heeft? Waarom
delegeren als hij zelf de beste is?"
Jean-Louis Debré, een van zijn minis
ters, liet zich eens ontvallen: „Om te
kunnen communiceren, moet je een
beetje van de mensen houden." Maar
Juppé wekte de indruk alleen van zich
zelf te houden.
Om te bewijzen dat hij ook een mense
lijke dimensie bezit, schreef Alain vorig
jaar een boek over zijn leven als bemin
nelijk huisvader. „Ik ben geen monster
van onverschilligheid", noteerde de
premier, die vanaf de omslag de natie
toelachte. „Ik ben gek op mijn dochter-
tje."
Het boek deed zijn imago bepaald geen
kwaad. Maar nooit zou hij de warmte
uitstralen van een Chirac, die overigens
als een der weinige Fransen van Juppé
zei te „houden als van een broer."
Toen hem werd gevraagd wat Chiracs
thema zou worden bij een verkiezing,
schamperde partijgenoot en parle
mentsvoorzitter SégUin ooit: „Oh, met
Chirac is dat altijd hetzelfde: 'Hallo,
hoe gaat het met mamma, en hoe gaat
het met pappa'?" Chirac kon misschien
dwaas overkomen op de buis, maar als
hij elke kiezer afzonderlijk de hand kon
schudden, zo zei een commentator ooit,
zou hij '99 procent van de stemmen'
krijgen.
Kom daar bij Juppé eens om. Hij was
nog niet zo erg als zijn voorganger Bal-
ladur, die ooit de rand van zijn hoed
plachtte aan te tikken om maar te voor
komen dat hij de klamme handen van
het gepeupel hoefde te drukken als hij
op verkiezingstoernee was, maar veel
beter was Alain Juppé niet. Een andere
van zijn hoogmogende ministers obser
veerde: „Als hij de hand van iemand
drukt, kijkt-ie al weer eigens anders
naar Hoe kun je beter je minachting
voor iemand uitdrukken?"
Belastingen
Dat alles zou nog tot daar aan toe zijn
geweest als Juppé's beleid een en al
doorzichtigheid was geweest. Tot the
ma van deze verkiezingen had premier
Juppé 'minder belastingen, minder
staat.' gemaakt. Maar een van zijn aller
eerste daden was een forse verhoging
van de btw.
Vervolgens ontketende hij eind 1995 de
grootste sociale opschudding sinds het
studentenoproer van 1968 met zijn be
zuinigingen bij de spoorwegen, de SN-
CF. Terwijl vele honderdduizenden
door Parijs marcheerden, sprak Juppé
fier: „Een miljoen betogers, en ik trek
mijn plan in."
Zo ver kwam het niet, maar de premier
slikte toch het plan in, zoals hij daarna
nog talloze malen zou doen. Nu kon hij
ook heel wat plannen in de ijskast
schuiven, want de natie had een pre
mier die als een soort mitrailleur plan
nen op haar afvuurde.
Er waren op een moment ruim vijftig
verschillende banenplannen, plannen
voor de jongeren, plannen voor de ou-
deren, plannen voor de vrouwen. Er
waren er zo veel, dat parlementsvoor
zitter Philippe Séguin vroeg: „En voor
de weduwen van de zeevissers dan, is
daar geen plan voor?"
Van de ene op de andere dag schrapte de
premier de helft van de plannen, zoals
hij vorig jaar ook gewoon de helft van
zijn ministers schrapte. De regering, zo
deelde premier Juppé achteloos mee.
werd voortaan 'kleiner maar fijner'.
Van dat laatste hadden de kiezers nog
weinig gemerkt, toen Chirac voi-ige
maand op het advies van zijn premier
het parlement naar huis stuurde. De
economische groei bleef achter bij die
elders op het Oude Continent, de werk
loosheid was met bijna 13 procent het
dubbele van die in Nederland of Enge
land, de zelfmoordcijfers waren hoger
dan ooit te voren.
En zelfs de volle zalen tijdens de verkie
zingscampagne waren eigenlijk schijn.
Een trouwe volgelinge van Alain Jup
pé, donderdagavond in Lyon, zei: „De
meeste mensen die u hier ziet, komen
van elders. Ze zijn een soort rondtrek
kend circus, dat overal naar toe gaat
waar Juppé spreekt, uiteraard op kos
ten van de partij. Juppé spi'eekt overal
eigenlijk voor hetzelfde publiek."
Hij kan morgen in elk geval op 5.000
stemmen rekenen. GPD
De Geer veroordeeld
Het bijzonder gerechtshof in
Amsterdam heeft oud-premier
jhr D.J. de Geer verooi'deeld
tot. een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van een jaar en
boetes van in totaal 20.000
gulden. Ook raakt De Geer de
eretitel Minister van Staat
kwijt. Hij is veroordeeld om
dat hij tijdens de oorlog vanuit
Engeland naar bezet Neder
land terugkeerde.
Buitenzorg
Ongewapende Soendanese
nationalisten, hebben de ge
bouwen van de Republiek In
donesia in Buitenzorg bezet.
Nederlandse soldaten hebben
niet meegeholpen, maar be-
scheiTnen wel de bezette ge
bouwen.
50.000 inwoners
De gemeente Vlissingen heeft
in een vergadering in het Con-
certgebouw uit de doeken ge-,
daan hoe ze de stad wil
herbouwen en uitbreiden.
Vlissingen kan en moet naar
50.000 inwoners toe, verklaar-, j
de stedebouwkundige D. Roo-;
senburg.
Baby op hol
Een IJzendijkse vrouw ging
een ijsje eten en zette haar kin
derwagen met baby zolang,
achter een auto. Toen dezf
wegreed, bleef de kinderwa
gen hangen en reed ongeveer
vijfhondei'd meter mee. In een
scherpe bocht schoot de kin
derwagen los en sloeg om; de
baby tuimelde eruit, maar
bleef ongedeerd.
Uitgever:
W F. de Pagter
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
M. van Zuilen (adjunct)
Centrale redactie:
Postbus 18,
4380 AA Vlissingen,
Tel. (0118) 484000;
Redactiefax: (0118) 470102.
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur.
in het weekeinde,
verwijzing via de
telefonische boodschap
op de kantoren.
Vlissingen:
Oostsouburgseweg 10,
Postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Tel (0118)484000.
Middelburg: Markt 51
4331 LK Middelburg
Tel. (0118) 681000
Goes: Voorstad 22,
4461 KN Goes.
Tel (0113)273000.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen
Tel. (0115) 694457.
Axel: Nassaustraat 15.
4571 BK Axel.
Tel. (0115) 568000.
Zierikzee: Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee.
Tel. (0111) 415380
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur.
Openingstijd Middelburg
van 08.00 tot 16.30 uur
Openingstijd Zierikzee
8.30-17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 14.00 uur-
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel (0118)484000.
Fax(0118)470100.
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 92.85,
franco per post 122,00,
per maand 34,00
per jaar 356,50.
franco per post 471.50
bij automatische afschrijving
per termijn 1,50 korting
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1.75,
zaterdag 2,50 p.st. (alle ,J
bedragen inclusief 6 pet. btw). «j
Postrek.nr.- 3754316
t.n.v. PZC ab.rek Vlissingen. j
Advertentietarieven:
180 cent per mm; minimumprijsJ
per advertentie 27,-;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit blad
7,- meer.
Volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag j
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw).
Giro: 35 93 00, Uitgeverij 1
Provinciale Zeeuwse Courant B.V.; g
Vlissingen
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV
Wegener Arcade NV
t§