Mennen meer dan hortsik roepen
Het beest zit in ieder
mens
Route langs Bevelandse ateliers
Expositie toont werk scholieren
Zeeuwse pianisten ontmoeten
elkaar in quatre-mainsgroep
zeeland zaterdag 24 mei 1997 17
Heler wilde alleen maar helpen
Kerk haalt Kleine Prins binnen
Tasjesdief op skeelers
Auto's botsen bij Terhole
Boete voor drankrijder
Hond dood na eten gif in bos
kunst cultuur
Willem Nijssen
weg bij Cinema
in Middelburg
MIDDELBURG - „Ik heb hier zelf al zo vele keren als chef te
recht moeten staan. Het is nu voor de eerste keer dat ik op de
zitting als heler kom. Ik deed het alleen maar om een ander te
helpen. Daarom heb ik die cd's van hem gekocht", verklaarde
een 38-jarige man uit Goes vrijdag op de zitting van de Mid
delburgse politierechter. ,,Ik heb samen met hem vastgezeten.
Ik kon vex-moeden dat het geen zuivere koffie was", voegde de
verdachte eraan toe. De Goesenaar, die zelf al 25 jaar ver
slaafd is, wist dus wel dat de cd's van diefstal afkomstig wa
ren. Daar tilde de officier van justitie zwaar aan. ..Zonder
helers geen stelers. Helers moeten daarom veel zwaarder ge
straft worden", vond hij. Hij eiste 100 uur dienstverlening. De
politierechter halveerde de eis: 50 uur werkstraf.
BURGH-HAAMSTEDE - Het beroemde verhaal 'De Kleine
Prins' van de Franse schrijver Antoine de Saint-Exupéry
staat in juni centraal tijdens drie diensten in de Hervormde
kerk van Burgh. De experimentele kerkdiensten worden op 1
8 en 15 juni gehouden. Aanvangstijd is steeds 10.00 uur.
De achterliggende gedachte is dat het boek zich laat lezen als
een spiegelverhaal van het evangelie. Net als Jezus Christus
komt de Kleine Prins op aarde om de mensen weer kind te la
ten worden en praat hij over een liefde waarvoor je zou willen
sterven, meldt voorganger A R. van der Deijl.
De Kleine Prins is het meest vertaalde Franse boek. Overigens
verwijzen de kerkdiensten reeds naar het zomerprogramma
van de Hervormde kerk, waarvan het thema dit jaar is: 'Met
andere ogen - worden als een kind'.
TERNEUZEN - Een 77-jarige vrouw uit Delftzijl werd vrij
dag in de Terneuzense Alvarezlaan beroofd van haar handtas.
De \touw werd kort voor het middaguur aangereden door een
jongen op skeelers. Hij duwde zijn slachtoffer in de bosjes,
rukte vervolgens haar tas uit de handen en verdween in de
richting van de Guido Gezellestraat. De vrouw liep een fikse
schaafwond op aan haar knie. Op het moment van de bero
ving droeg de dader een grote donkere pet. De politie vraagt
getuigen van de overval contact op te nemen met het bureau
(0115-694151) inTerneuzen.
TERHOLE - Op de kruising van de Provincialeweg met de
Havendijk even buiten Terhole vond vrijdag een zware bot
sing plaats tussen twee auto's. Beide bestuurders kwamen
met de schrik vrij. Hun wagens raakten volledig vernield. Het
ongeluk gebeurde doordat de 47-jarige automobilist geen
voorrang gaf aan de 39-jarige vrouw uit Yerseke die over de
Provincialeweg reed.
ZUIDDORPE - Een 32-jarige automobilist uit Florida kreeg
in de nacht van donderdag op vrijdag om 2.20 uur een boete
van 350 gulden opgelegd, omdat hij onder invloed van alcohol
over de Hoofdweg-Noord in Zuiddorpe reed De man had de
hoeveelheid toegestane alcohol in bescheiden mate over
schreden.
SINT JANSTEEN - Een inwoner van Sint Jansteen meldde
zich donderdagavond bij de politie met de mededeling dat
zijn hond om het leven was gekomen na hel eten van gif. De
hond had het gif gegeten tijdens een wandeling in het plaatse
lijke bos.
door Willem van Dam
Een bekwaam koetsier zal nimmer
de fout begaan om tijdens het
mennen beide handen naar een hin
derlijk kriebelende neus te brengen.
Want als hij dat doet, trekt hij de teu
gels strak en denkt het paard: ho!
„Mennen", zegt Jitske Beekman, „is
helemaal niet zo moeilijk. Maar je
moet het wèl leren natuurlijk, je kunt
niet zo maar eventjes zeggen: 'ik koop
een paard, ik koop een wagen en stu
ren maar'."
Meid, hadden haar ouders altijd ge
zegd, we hebben liever dat je hele da
gen in een stal rondhangt dan in een
café. Jitske Beekman, zesendertig
jaar inmiddels, is nog altijd dagelijks
tussen de paarden yinden. Vaak
maakt zij 's avonds, als het werk is ge
daan, met paard en rijtuig een tochtje
door het Zeeuwse land. Niets mooier
dan dat. „Als je 's avonds in de zomer
nog een eindje omgaat en je hoort de
vogeltjes fluiten - zo zaaalig."
Jitske Beekman (Goes, werkzaam in
de watersportbranche) is een van de
oprichters van de onlangs opgerichte
'Zeeuwsche Menvereniging'. Niet zo
maar een vereniging als de Beveland-
se Aanspanning, waar men meer aan
gezelligheid hecht dan aan prestaties.
Nee, de Zeeuwsche Menvereniging
wil aan echte wedstrijden meedoen;
op de klassieke - en de marathontour.
De marathontour; dat is met speciaal
daartoe gebouwde rijtuigjes die zijn
heel stevig, het is niet bedoeling dat
die hele kar ontwricht raakt als je te
gen een boom botst') over een par
cours rijden, waar lastige hindernis
sen liggen. Dat is geheel iets anders
dan de klassieke tour. Daar gaat het
wat sjiekig aan toe. Authentieke rij
tuigen worden daarbij gebruikt, vaak
wordt er een glaasje sherry genuttigd
en de jury ziet er nauwlettend op toe
dat de kledij van de koetsier geheel in
stijl is. „Een Engelse jachtwagen uit
achttienzoveel bijvoorbeeld die hele
maal volgens de traditie is opgetuigd -
als je op de bok gaat zitten met een
paar goedkope sokken aan, dat is geen
gezicht natuurlijk."
Een goede menner doet iets meer dan
'hortsik' roepen. Zoiets volstaat mis
schien bij het paard van de schillen
boer, maar wie met een enkelspan, een
dubbelspan of een klavertje drie op
route gaat dient over iets meer vaar
digheden te beschikken. „Je moet het
leren met een oud paard en een nieuwe
koets.
Een oud, ervaren paard, omdat dat
weet wat van hem wordt verlangd en
een nieuwe koets omdat dan de kans
Jitske Beekman: „...mennen is helemaal niet zo moeilijk...
dat er een wiel afloopt niet zo groot
isZeeland heeft op het gebied van de
mensport, want een sport is het, enke
le grote namen voortgebracht. Wat te
denken van Jaap Verboom uit Wol-
phaartsdijk, die nationaal eninterna-
tionaal al vele prijzen behaalde. De
gevorderde menner is door kenners
moeiteloos te identificeren. Hij (of zij)
zal nooit met oogkleppen oprijden ('je
moetjevolleverstand er altijd bijhou
denvormt met zijn paarden een uit
stekend span ('het duurt een paar jaa r
voordat dat een beetje gaat lopen') en
beschikt over voldoende ('nooit met
twee handen tegelijk aan je neus krie
belen') teugelbeheersing.
De menner dient behalve deze vaar
digheden ook een aardig gevulde por
temonnee te bezitten. De aanschaf
van een fatsoenlijk rijtuig vergt een
behoorlijke investering. Een nieuwe
marathonwagen kost minimaal zes
duizend gulden. Om over authentieke
exemplaren nog maar te zwijgen. Jits
ke Beekman: „Die zijn nauwelijks te
betalen. Ze worden vaak uit Frank
rijk, Duitsland of Oostenrijk gehaald
en moeten meestal helemaal worden
gerestaureerd. Die koetsen kosten
meer dan twintigduizend gulden, en
dat is dan nog heel voorzichtig ge
schat. Maar je hoeft het natuurlijk
niet in dergelijke bedragen te zoeken.
Alleen, als je het echt goed wilt doen,
kom je daar al gauw aan."
Charme
Menverenigingen bestaan in het hele
land. Vele tientallen zijn er. Vooral in
provincies als Brabant en Gelderland
is de mensport zeer populair. Zeeland
steekt daar met een paar verenigingen
wat schrilletjes bij af. En dat is jam
mer, vindt Jitske Beekman, want Zee
land is een prachtige provincie om er
foto Willem Mieras
met paard en koets op uit te trekken.
In een rijtuigie, in een rijtuigie, in een
rijtuigie
Reden we naar Vinkeveen
Op een dag in maart
Zo kalm en bedaard
En maar schommelen en maar kijken
Naar de kont van het paard
In een rijtuigie, in een rijtuigie, in een
rijtuigie
Helemaal naar Vinkeveen,
zongen Wim Sonneveld en Leen Jon-
gewaard ooit in "Ja zuster, nee zuster'.
Dat gevoel, dat is de charme van het
mennen. Jitske Beekman: „Ik heb drie
kinderen, we hebben een drukke
zaak. Als ik de hele dag gestresst bezig
ben geweest en 's avonds op de bok
kruip om een stukje te gaan rijden,
ben ik alle zorgen meteen vergeten.
van onze verslaggeefster
lotte Rag ut
BORSSELE - Voor de tweede
leer kunnen kunstliefhebbers
mhet weekeinde van 5 en 6 juli
meedoen met de open-atelier
route. De route door de Zak van
Zuid-Beveland combineert
lunst, cultuur en natuur. Zeven
Beeldend kunstenaars stellen
Bun ateliers voor belangstellen
den open.
De tocht is een initiatief van de
werkgroep beeldende kunst van
de gemeente Borsele. „Bijna
was de route dit jaar niet door
gegaan", zegt Betsy de Jonge,
lid van de werkgroep en een van
de deelnemende kunstenaars.
„De werkgroep had besloten
dat we, net als vorig jaar, alleen
professionele kunstenaars uit
de gemeente Borsele wilden be
naderen. Helaas reageerden van
de negen aangeschreven kun
stenaars er maar drie positief."
Kunstenares Cock Hazelager,
ook lid van de werkgroep, ver
volgt: „Vorig jaar was het zo dat
niet alle deelnemers aanwezig
waren in hun atelier. Bezoekers
vonden dat niet leuk, want met
vragen en opmerkingen konden
ze bij niemand terecht. Deelne
mende kunstenaars móeten dit
jaar aanwezig zijn. De meesten
haakten om die reden af."
Iris de Leeuw uit 's-Heer Abts-
kerke, Hans de Win uit Borssele
en Nelleke Nieuwenhuijzen uit
Lewedorp zijn de drie profes
sionele kunstenaars die mensen
in hun domein toelaten. „Om
toch een vol programma te krij
gen zijn er nog vier amateur
kunstenaars bij gekomen.'Jopie
Minnaard uit Heinkenszand,
Carla van den Hoven uit Baar
land en Betsy de Jonge uit Hein
kenszand en ik", vertelt Hazela
ger, die haar atelier in Borssele
openstelt.
Fiets of auto
De route is 65 kilometer lang.
Kunstliefhebbers kunnen de
tocht per fiets of met de auto af
leggen. Hazelager: „Vorig jaar
was de route alleen per fiets te
doen, maar sommigen vonden
de afstand te lang." De tocht
voert dit jaar langs dorpen waar
een kunstwerk staat. Deze wer
ken zijn gemaakt door Borselse
kunstenaars in opdracht van de
gemeente. Op het routekaartje
zijn behalve ateliers ook tuinen
en kwekerijen aangegeven, om
dat het 5 en 6 juli open-tuinen-
weekendis.
Bedoeling van de route is niet
alleen kunst kijken, maar ook
zien hoe werken tot stand ko
men.
Verschillende technieken ko
men aan bod, van schilderen tot
metaalbewerkingen en van ke
ramiek tot zeefdrukken. De rou
te is ook bedoeld om mensen de
natuur van de Zak van Zuid-Be
veland te laten zien.
De beschrijving van de open-
atelierroute inclusief informa
tie over de kunstenaars zijn ver
krijgbaar bij de VW-kantoren.
van onze verslaggever
Richard Hoving
VLISSINGEN - Ruim tien jaar
schilderde en tekende Carla
Schot chaos en verschrikking.
De primitiefste gevoelens van
de mens legde ze vast in haar
schilderijen en tekeningen. Met
een expositie in Café Stout in
Vlissingen hoopt ze definitief
afscheid te nemen van een don
kere periode in haar leven.
Verwrongen gezichten die nog
slechts vaag als mensen zijn te
herkenen. Demonische wezens,
bokken met duivelshoorntjes en
aapjes met een strop om de nek.
Een vrolijk schouwspel vormt
het werk van Schot ondanks de
opgewekte felle kleuren aller
minst. Het is zoals ze de wereld
ziet. „Mensen zittep niet zo goed
in elkaar als ze denken. Het
beest zit in iedereen. Hoe goed
iemand ook is. Kijk nu maar
weer in Afrika.
De tientallen figuren die op de
elf schilderijen en tekeningen
staan afgebeeld lijken voortdu
rend te worstelen met hun be
staan. Gevoelens van angst,
pijn, liefde, macht en machte
loosheid spreekt van de gezich
ten van de personages. „Het
komt allemaal uit mijn onder
bewustzijn. In één middag
schilder ik een doek om vervol
gens twee weken lang te herstel
len."
De kunstenares, die sinds twee
jaar in Vlissingen woont en
werkt, heeft een duidelijke ver
klaring voor haar pessimisti
sche kijk op de mensheid.
Volgens Schot is alles terug te
van onze verslaggever
Richard Hoving
MIDDELBURG - Pianospelers
uit Zeeland die vierhandige mu
ziek willen spelen, zijn aange
wezen op de zogenoemde qua-
tre-mainsgroepen in Rotterdam
of Brabant. Volgens de Middel
burgse Mieke Smit is het daar
om de hoogste tijd dat er ook in
Zeeland een verband wordt op
gericht waarbinnen amateur
pianisten elkaar kunnen ont
moeten om samen te spelen.
In Nederland bestaat een tiental
quatre-mainsgroepen. De eer
ste werd in 1975 in Amsterdam
opgericht. Later volgden onder
meer Rotterdam, Utrecht en
voeren op haar jeugd. „Als kind,
aan het eind van de oorlog gebo
ren, ben ik getraumatiseerd ge
raakt. Mijn moeder leefde ook
na de oorlog nog voortdurend
Den Haag. De groepen bestaan
uit zestig tot zeventig niet-pro-
fessionele pianisten. In Zeeland
bestaat nog geen dergelijke
groep. „Enthousiaste Zeeuwse
pianospelers zijn lid van de
groepen in Rotterdam en Bra
bant", aldus Smit.
Ervaringen
De Middelburgse, die regelma
tig naar Rotterdam op en neer
rijdt om samen met andere pia
nisten te kunnen spelen, zegt
deels door praktische overwe
gingen een Zeeuwse quatre-
mainsgroep op te richten. „Aan
de andere kant is het gewoon erg
gezellig om met anderen piano
te spelen."
Het doel van de quatre-mains-
met spanningen en dat is op mij
overgeslagen.
Een tentoonstelling in'een café
is niet nieuw voor Schot. De eer
ste keer dat ze met haar werk
groep is niet alleen het met el
kaar in contact brengen van
pianisten. „Daarnaast willen
we ook bijeenkomsten houden
waarop men elkaar kan ont
moeten om ervaringen uit te
wisselen in de hoop dat het mu
zikale spel wordt bevorderd."
Volgens Smit is er een aantal
voorwaarden verbonden aan
het lidmaatschap aan de qua-
tre-mainsgroep. „Enige jaren
pianoles is wel een vereiste. Ver
der is het wenselijk dat geïnte
resseerden ten minste een avond
of een middag per week of per
veertien dagen beschikbaar zijn
voor samenspel. Anders heeft
het quatre-mains natuurlijk
geen effect."
naar buiten trad, was in een
kroeg in Gent. „De cirkel is nu
als het ware rond. Bovendien
exposeer ik ook graag ergens
waar mensen komen die mis
schien niet zo snel met kunst in
aanraking komen." De schilde
rijen en tekeningen roepen felle
reacties op bij het publiek, zo is
Schot gebleken. „Ik toon men
sen een spiegel waarin ze zich
zelf zien en daar houden ze niet
van."
Na ruim tien jaar is het de laat
ste keer dat Schot haar werk
over de 'schaduwkanten van de
mens' exposeert. Voortaan zal
ze zich toeleggen op Chinese
penseelkunst en Sumi-e, een Ja
panse inkttechniek. Binnen de
ze disciplines gaat het om be
heersing. zegt Schot. „Iemand
heeft eens tegen mij gezegd:
'Ook voor jou komt breekt er
eens een dag aan waarop er een
eind aan de chaos komt'. Ik hoop
dat die dag nu is gekomen."
Carla Schot schilderijen en tekenin
gen, tot en met 28 juni Café Stout
Van Dishoeckstraat 21 Wissingen,
openingstijden dagelijks vanaf
12.00 uur (zondags gesloten).
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Willem Nijs
sen (46) vertrekt op 1 september
als directeur van de Stichting
Cinema Middelburg. Wie hem
opvolgt is nog niet bekend. Nijs
sen was ruim tweeënhalf jaar in
deeltijd directeur bij de Cinema.
Hij zegt node te vertrekken.
„Het is een grote teleurstelling.
Maar aangezien ik geen tweede
deeltijdbaan heb gevonden die
financieel naadloos aansluit op
mijn directeurschap, was ik ge
noodzaakt eieren voor mijn geld
te kiezen." Nijssen heeft een
fulltime baan aanvaard bij een
middelbare vrije school in
Brugge. Willem Nijssen was
nauw betrokken bij het Filmfes
tival Zeeland. Twee keer heeft
hij aan de organisatie van het
evenement meegewerkt. Vorige
maand presenteerde hij een be
leidsplan waarin de Stichting
Cinema de wens uitsprak een
tweede filmzaal op een andere
plek in Middelburg in gebruik te
nemen.
Secretaris E. Radius van de
stichting laat weten dat het de
bedoeling is het beleid van Nijs
sen voort te zetten. „Hij heeft er
zeer veel tijden energie in gesto
ken", aldus Radius.
van onze verslaggever
Richard Hoving
MIDDELBURG - Scholieren uit het voortge
zet onderwijs op Walcheren exposeren vanaf
vrijdag 6 juni in Huize 's-Hertogenbosch in
Middelburg. Op uitnodiging van de Stichting
tekenacademie hebben de jongeren zich laten
inspireren door bestaande kunstvoorwerpen.
De Teekenacademie, die ten doel heeft kunst in
de meest, algemene zin te bevorderen, heeft
voor het derde achtereenvolgende jaar leerlin
gen van Walcherse scholen benaderd om aan
een tentoonstelling mee te doen. Het thema van
dit jaar luidt 'Rondom de keuze van de leer
ling'. De zes deelnemende scholen hebben alle
maal zes kunstvoorwerpen uit vijf verschillen
de categorieën mogen kiezen, die ze een paar
weken in bruikleen hebben kregen. Gedurende
deze tijd hebben de leerlingen zich door de uit
verkoren kunstwerken laten inspireren en er
een eigen invulling aan gegeven.
Op de tentoonstelling zijn nu per onderwijsin
stelling tien tot vijftien kunstwerken, waaron
der veel tekeningen, te zien. De vijf thema's
waarop de werken zijn geïnspireerd zijn: teke
ningen uit de negentiende eeuw, foto's, voor
werpen uit niet-Europese culturen, heden
daagse abstracte kunst en hedendaagse
figuratieve kunst.
De deelnemende, scholen, allen uit Middel
burg, zijn het Calvijn College, CSW Elzenlaan,
CSW Nieuwerverstraat, de Toorenvliedt-
school, CSW Olmenlaan en De Wellinge.
Rondom de keuze van de leerling, 6 juni thn 14 juni,
Huize 's-Hertogenbosch Vlasmarkt 51 Middelburg,
openingstijden op werkdagen van 13.00 tot 17.00
uur, op zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur.
Hans de Win is een van de deelnemende kunstenaars aan de atelierroute
foto Willem Mieras
foto Lex de Meester
Carla Schot: 'De Verwondering'